📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت (بخش نوزدهم) ✅مروری بر لایه ی سوم اندیشه اجتماعی شهید مطهری ره 🔹 #اصلاحگری_اجتماعی را باید یکی از مهمترین دغدغه های استاد شهید بر شمرد. ایشان در مقدمه ی کتاب عدل الهی از بی توجهی متولیان امور دینی به سوالها و مسائل عصر و بیفایده بودن منشورات دینی سخت شکوا سر می دهد. همچنین در مقدمه ی کتاب داستان راستان، در پاسخ به این اشکال که "شما با این جایگاه علمی چرا سراغ داستان انهم برای کودکان رفته اید" تحلیلی کوتاه اما عمیق درباره ی روش اصلاحگری اجتماعی بیان می دارد که بیانگر خط سیر کلی اصلاحگری ایشان است. مقدمه ی کتاب انسان و سرنوشت -که ذکر آن قبلا گذشت- نیز مشتمل بر مطالب است که روش اصلاحگری اجتماعی ایشان را بیش از پیش بیان می کند. در میان منابع اثرگذار بر اندیشه ی اصلاحی استاد شهید به نظر می رسد که قرآن کریم بیشترین تاثیر را بر اندیشه ی ایشان داشته است. علاوه بر این تاریخ را نیز باید یکی از منابع مهم در روش اصلاحگری اجتماعی ایشان قلمداد نمود. ✅ مبانی اندیشه اصلاح اجتماعی در نظریه ی اجتماعی استاد شهید به نظر می رسد که برخورداری جامعه از هویت مستقل و نتایج آن، مهمترین رکن اندیشه اصلاح اجتماعی ایشان است. توضیح آنکه بر اساس قول به هویت مستقل جامعه، این مطلب نیز باید پذیرفته شود که جامعه -بصورت مستقل از فرد- دارای احکامی مانند حیات و ممات، صلاح و فساد و صحت و مرض نیز می باشد. البته این مفاهیم درباره ی جامعه، مفهومی غیر از معنای فردی آن دارد. چنانکه صلاح و فساد و صحت و مرض درباره ی فرد انسانی یک چیز است و درباره ی جامعه چیز دیگر. 🔹 استاد شهید با همین مبنا اقدام به آسیب شناسی امت اسلامی کرده و برای حل فسادها و امراض آن نسخه ارائه می دهد. #نظریه_اجتماعی #شهید_مطهری #اصلاحگری_اجتماعی #امتداد_حکمت @taamollat

📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت (بخش بیستم) ✅مروری بر لایه ی سوم نظریه ی اجتماعی شهید مطهری 🔹بد فهمی و دوری از عمل دو عامل عمده در وضعیت امت اسلامی 🔻بدفهمی تعالیم دین از نگاه استاد شهید، بد فهمیدن تعالیم اسلامی یکی از علل عمده در عقب افتادگی امت اسلامی است. آسیب شناسی ایشان از فهم دین، هم توده های مردم و هم عالمان را در بر می گیرد و ایشان هر دو را مورد خطاب و نقد قرار می دهد. مخاطب بخش عمده ای از انتقادات علمی ایشان در کج فهمی دین فضای عمومی جامعه است. (بنگرید به: انسان و سرنوشت، حماسه حسینی و...) . از سوی دیگر با تبیین روش صحیح اجتهاد و همگام سازی تعالیم دینی با مسائل روز به نقد خواص و اولیای دین می پردازد. (بنگرید به: اسلام و مقتضیات زمان، خاتمیت و...) (مع الاسف در این فضای محدود مجال شرح دیدگاه های استاد در این بخش وجود ندارد و به یاری خدا این مطالب را در قالبی موسع بازخواهم گفت.) 🔻دوری از عمل... #نظریه_اجتماعی #شهید_مطهری #اصلاحگری_اجتماعی @taamollat

📌نظریه ی اجتماعی بر بستر حکمت (بخش بیست و یکم) ✅مروری بر لایه ی سوم نظریه ی اجتماعی شهید مطهری ره (اصلاح اجتماعی) 🔻گریز از ایمان و گریز از عمل 🔹استاد شهید بطور کلی، شرط سعادت انسان و بشر را برخورداری از ایمان به یک #جهان_بینی و نظام فکری متقن و واقع نما و همچنین ساخت زندگی بر اساس آن می داند. از همین رو جریانات علم گرا، مادی گرا و روشنفکری را که هر کدام به داعیه ای از مذهب رویگردان شده اند را عامل انحراف بشر می داند. از نگاه ایشان رشد فنی و تکنولوژیک بشر را نباید به پای رشد انسانی و اخلاقی او حساب کرد، بشر امروز علی رغم پیشرفت های فنی، بیش از گذشته به بحران هویت و بحران اخلاقی دچار است و راه حل آن چیزی جز ایمان مذهبی نیست. 🔹از همین رو مهمترین گام استاد شهید اصلاح نگرش های اسلامی ناصحیح و احیانا متاثر از جریانات دیگر غیر اسلامی است. ایشان در این راستا به دو اقدام مهم دست می زند: - تبیین دیدگاه اسلام ناب، در نسبت با جریانات رقیب مانند مارکسیسم -تبیین شیوه ی صحیح فهم اسلام و هماهنگ سازی آن با شرایط و اقتضائات روز. بحمدلله آثار زیادی از استاد شهید در این دو ساحت در دست است که در فهم شیوه اصلاحگری اجتماعی ایشان بسیار مفید است. #نظریه_اجتماعی #اصلاحگری_اجتماعی #شهید_مطهری @taamollat

📌یادنامه ای برای همه ی مصلحان اجتماعی (بمناسبت سالروز رحلت مصلح بزرگ امت اسلام، سیدجمال الدین اسد آبادی) 🔹اصلاحگری اجتماعی را بیقین باید بخشی از فعالیت جامعه شناسانه تلقی کرد که بدون آن، علم شناخت جامعه به ثمر نمی رسد. بزرگترین جامعه شناسان، همان مصلحان اجتماعی بوده اند که علم خود را به صحنه آوردند و در جهت رشد اجتماعی بکار انداختند. با این مقیاس، ما در طول تاریخ مان، جامعه شناسان و مصلحان بزرگی داشته ایم که اگرچه آنان را جامعه شناس یا مصلح نمی شناسیم، اما آنان حقیقتا چنین بوده اند. خواجه نصیرالدین طوسی، علامه حلی، امام خمینی، علامه طباطبایی، استاد شهید مطهری و... همگی مصلحان بزرگی بودند که دانش خود را در جهت شناخت جامعه و تغییر و اصلاح آن بکار گرفتند. ۲. بی گمان سیدجمال الدین اسدآبادی را باید سردمدار اصلاحگری اجتماعی در دوران اخیر بحساب آورد. سیدجمال در دوره ای که امواج مدرنیته ذهن و قلب امت اسلام را درنوردیده و او را از خود بیخود کرده بود، پا به میدان گذاشت و با تکیه بر میراث اسلامی امت اسلامی را به بازگشت به هویت خویشتن فراخواند. اصل توجه به جامعه و امت، بیماری مزمن امت اسلام و از خودبیگانگی او، تفرقه و هضم شدن در هاضمه ی سایر امت ها، ارکان اصلی نگاه انتقادی سیدجمال به وضعیت امت اسلامی بود که در نهایت او را به تلاش های پیگیر برای بیداری و وحدت امت اسلام کشانید. ۳. فهم اشتباهی از اصلاح اجتماعی وجود دارد که بسیاری را فریفته و به کوره راه برده که بر اساس آن هر اقدامی در راستای تغییرات زمانه و یا در جهت رفاه و اسایش، اقدام اصلاحی شمرده می شود. استاد شهید مطهری -که در اصلاح معانی ذهنی کلمات قوت ویژه ای دارد- در کتاب «اسلام و مقتضیات زمان»، به سراغ لفظ «اصلاح» می رود و می گوید: هماهنگ شدن با تغییرات اجتماعی را نباید الزاما اصلاح به شمار اورد، چه بسا تغییر ی که اتفاقا حرکتی فاسد و قهقرایی باشد. (فصل۱۲) سپس ایشان در تعریف اصلاح واقعی مطالبی دارند که در همان کتاب قابل مشاهده است. بر همین اساس ایشان سیدجمال را دقیقا بخاطر «همراه نشدن با تغییرات زمانه» و اصرار بر هویت خویشتن یک مصلح اجتماعی بزرگ می داند. سیدجمال در زمانه ای که موج هستی شناختی و انسان شناختی جهان مدرن ذهن روشنفکران ایرانی را تسخیر کرده بود، اتفاقا به منظور حفظ هویت ایرانی و اسلام در برابر آن امواج ایستاد و راه پیشرفت را از مسیر هویت و علم بومی پیش کشید. اگر آن اقدامات و اشارات سرانگشت او نبود، خدا می داند که مسیر پیشرفت حقیقی و بیداری امت اسلام چند سده ی دیگر به عقب می افتاد. تاکید سیدجمال بر اینکه پیشرفت در وهله اول با شناخت خویشتن و پرهیز از ازخودبیگانگی رخ می دهد را باید جوهره ی اقدامات و تعالیم او دانست. نسل انقلابی امروز ما به اندازه ی امام و دیگران، به سیدجمال و تعالیم او مدیون است. ۴. در میان امت اسلامی هنوز هم بسیاری هستند که راه پیشرفت را نه در حفظ هویت، بلکه در رها کردن هویت اسلامی می دانند و معتقدند راه پیشرفت آن است که «از فرق سر تا نوک پا فرنگی شویم.» طبیعتاً اصلاح در نظر اینان چیز دیگر و مصلح کس دیگریست. نباید از اینان انتظار داشت که به سیدجمال و سلسله ای که او به حرکت انداخت روی خوش نشان دهند. تقابل آن روزها، امروز هم برقرار است. ۵.سخن درباره شخصیت و اقدامات او بسیار است، بماند برای فرصتی دیگر، غرض اصلی فقط توجه دادن بود به شخصیت او و اقدامات و مدل اصلاحی اش. در زمانه ای که رسانه های بی در و پیکر و حوادث نو به نو، ما را از توجه به ارکان هویتی مان بازداشته اند. اللهم اجعل عواقب امورنا خیرا #اصلاحگری_اجتماعی #نظریه_اجتماعی @taamollat