💥☄💥☄💥☄💥☄💥
☄
⭕️تربیت دینی خانواده (بخش چهاردهم)
🔸عوامل مؤثر در تربیت دینی خانواده
🔴دستورات والدین (۱)
💠 #نهاد_خانواده یک نظام کوچک اجتماعی است که اعضای آن ارتباط متقابل با یکدیگر دارند. اگرچه افراد خانواده روابط گوناگونی با هم دارند، ولی آنچه بیش از همه مؤثر به نظر می رسد #ارتباط_کلامی است؛ زیرا بایدها و نبایدهای دینی و دیگر معارف اسلامی معمولاً در قالب گفتوگو و دستورات توسط پدر و مادر به فرزندان القا می شود. #دستورات_والدین نقش اساسی در #تربیت_دینی_کودک دارد و آنها می توانند با ارائه رهنمودهای درست به فرزند خود، پایه های فکری او را به شکل کاملاً مطلوب بنیان نهند. در این زمینه، نکات چندی به نظر می رسد که ذیلاً بدان ها اشاره می شود:
🔹الف - درست بودن دستورات والدین: از عوامل مؤثر در شکل گیری نظام فکری و دینی کودک، امر و نهی های پدر و مادر و دیگر کسانی است که به او آموزش دینی می دهند. #کودک تمامی فرمان هایی را که از ناحیه والدین و دیگر مربیان سبت به او صادر می شود، درست می پندارد و به آن ها عمل می کند. یکی از شروط تربیت درست کودک و به خصوص تربیت دینی او، درست بودن فرمان هایی است که به وی داده می شود. اگر دستورات والدین به کودک در زمینه احکام و معارف دینی صحیح و آگاهانه باشد، در تمام زندگی مشکل دینی نخواهد داشت؛ زیرا یادگیری در دوره کودکی بسیار پایدار و بادوام است و آنچه کودک در این دوره فرامی گیرد، تا پایان زندگی از آن متأثر می شود. بنابراین، لازم است خود #والدین نخست آشنایی کامل با احکام و مسائل دینی پیدا کنند، سپس آن ها را به صورت درست به فرزندانشان منتقل نمایند.
🔹متاسفانه بسیاری از پدران و مادران با مسائل دینی آشنایی کافی ندارند و در این زمینه، مطالبی را به فرزندان ارائه می دهند که در واقع، خلاف احکام دینی است. #آموزشهای_غلط_والدین در محیط خانه موجب برداشت های نادرست کودک از دین می شود که از پیامدهای سوء آن انحراف فکری فرزندان است. گناه و کیفر این گونه آموزش های نادرست بر عهده والدین است که در عالم پس از مرگ مورد مؤاخذه قرار خواهند گرفت. در باب #امر_به_معروف و #نهی_از_منکر، آیات و روایات متعددی بر اهمیت این دو فرضیه الهی دلالت دارد و همه مسلمانان را به انجام آن دعوت می کند. اما یکی از شروط اجرای این فرضیه بزرگ شناخت «معروف» و «منکر» است که مجری امر به معروف و نهی از منکر باید بداند معروف و منکر یعنی چه، وگرنه ممکن است به صورت وارونه (معروف را منکر و منکر را معروف) معرفی کند. [۱]
🔹از جمله جاهایی که این وظیفه عمومی باید اجرا شود، #محیط_خانواده است و این، شناخت پدران و مادران را از معروف ها و منکرهای دینی می طلبد. در نتیجه، درست بودن دستورات پدر و مادر، نقش اساسی در تربیت دینی کودک دارد و بر این اساس، وظیفه والدین بسیار سنگین است و باید سعی کنند مسائل دینی را با شناخت کافی و به صورت صحیح، به فرزندان یاد دهند. #ادامه_دارد...
پی نوشت؛
[۱] شیوه های صحیح امر به معروف و نهی از منکر، سازمان تبلیغات اسلامی، ص ۱۵۹
برگرفته از فصلنامه معرفت، شماره ۳۲، محمد احسانی
منبع: حوزه نت
#تربیت #تربیت_دینی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
💥☄💥☄💥☄💥☄💥
☄
⭕️تربیت دینی خانواده (بخش پانزدهم)
🔸عوامل مؤثر در تربیت دینی خانواده
🔴دستورات والدین (۲)
💠 #نهاد_خانواده یک نظام کوچک اجتماعی است که اعضای آن ارتباط متقابل با یکدیگر دارند. اگرچه افراد خانواده روابط گوناگونی با هم دارند، ولی آنچه بیش از همه مؤثر به نظر می رسد #ارتباط_کلامی است؛ زیرا بایدها و نبایدهای دینی و دیگر معارف اسلامی معمولاً در قالب گفتوگو و دستورات توسط پدر و مادر به فرزندان القا می شود. #دستورات_والدین نقش اساسی در #تربیت_دینی_کودک دارد و آنها می توانند با ارائه رهنمودهای درست به فرزند خود، پایه های فکری او را به شکل کاملاً مطلوب بنیان نهند. در این زمینه، نکات چندی به نظر می رسد که ذیلاً بدان ها اشاره می شود:
🔹ب - هماهنگ بودن دستورات والدین: از دیگر عوامل مؤثر در تربیت دینی کودک، #هماهنگی_مربیان و به خصوص #والدین در #تربیت_فرزندان، اعم از تربیت کلامی و غیر کلامی، است؛ یعنی اگر پدر کاری را بد بداند و کودک را از انجام آن باز دارد، مادر نیز آن کار را بد بداند و فرزند را از ارتکاب به آن نهی کند. اگر #دستورات_والدین به کودک، هماهنگ نباشد و کودک گفتارهای ضد و نقیض از آن ها بشنود، دچار سرگردانی می شود و نمی تواند راه درست را انتخاب کند. اینگونه کودکان همیشه سعی می کنند تا در برابر ارتکاب خلاف راه فراری برای خود جستجو نماید. [۱]
🔹اما اگر #والدین به صورت هماهنگ، بایدها و نبایدهای دینی را به کودک ارائه دهند و از او رعایت آن ها را بخواهند، کودک تحت تأثیر فرمان های آنان، خود را ملزم به رعایت ارزش های صحیح می داند. به عنوان مثال، اگر پدر در محیط خانه نسبت به حجاب دختر اهمیت قائل شود و به رعایت آن امر نماید، مادر نیز رعایت حجاب را از دختر بخواهد، معلم هم بر این موضوع تاکید ورزد، آن دختر مسلماً خود را موظف به رعایت آن می داند. بر این اساس، مربیان کودک و نوجوان، اعم از والدین و معلمان، باید به این مهم توجه کنند و در ارائه ارزش ها و معارف دینی به کودکان، هماهنگ عمل نمایند، وگرنه ممکن است کودک در اثر اختلاف عملکرد و بینش مربیان دچار تضاد در یادگیری گردد و به اضطراب و بی اعتمادی گرفتار شود. [۲] هرگونه دستور ناهماهنگ در محیط خانه نسبت به ارزش های دینی موجب تزلزل در باورها و نظام ارزشی کودک می شود و در نتیجه کودک قادر به تصمیم گیری و نشان دادن واکنش مناسب در برابر حوادث نخواهد بود. #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] محمد دشتی، مسئولیت تربیت، ص ۱۱۲
[۲] همان، ص ۱۹۲
برگرفته از فصلنامه معرفت، شماره ۳۲، محمد احسانی
منبع: حوزه نت
#تربیت #تربیت_دینی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
💥☄💥☄💥☄💥☄💥
☄
⭕️تربیت دینی خانواده (بخش شانزدهم)
🔸عوامل مؤثر در تربیت دینی خانواده
🔴دستورات والدین (۳)
💠 #نهاد_خانواده یک نظام کوچک اجتماعی است که اعضای آن ارتباط متقابل با یکدیگر دارند. اگرچه افراد خانواده روابط گوناگونی با هم دارند، ولی آنچه بیش از همه مؤثر به نظر می رسد #ارتباط_کلامی است؛ زیرا بایدها و نبایدهای دینی و دیگر معارف اسلامی معمولاً در قالب گفتوگو و دستورات توسط پدر و مادر به فرزندان القا می شود. #دستورات_والدین نقش اساسی در #تربیت_دینی_کودک دارد و آنها می توانند با ارائه رهنمودهای درست به فرزند خود، پایه های فکری او را به شکل کاملاً مطلوب بنیان نهند. در این زمینه، نکات چندی به نظر می رسد که ذیلاً بدان ها اشاره می شود:
🔹ج - «قابل فهم بودن دستورات والدین»: یکی از شروط لازم برای تأثیر امر و نهی والدین در محیط خانه، #قابل_فهم_بودن آن برای کودک است. پدر و مادر باید با توجه به آمادگی ذهنی و ادراکی کودک به او دستور دهند. اساساً شیوه تعلیمات انبیاء در تبلیغ دین به مردم این بوده که با هر کس به قدر استعداد و سطح درک و فهمش سخن می گفتند. به همین دلیل، پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: «ما گروه پیامبران مأمور شده ایم که با مردم به اندازه عقلشان سخن بگوییم». [۱] این روش در سیره ائمه معصومین (ع) نیز وجود داشته و نحوه برخورد و گفتوگوی آنان با توجه به تفاوت سطح فکری و علمی افراد متفاوت بوده است. بر این اساس، امام صادق (ع) در زمینه مسائل اعتقادی و اثبات صانع با کسی که از اهل علم بود، از روش پیچیده فلسفی استفاده کردند، ولی با دیگری که سطح فکری پایینتری داشت، برای اثبات امامت و رهبری، مثال ساده چوپان و گله را مطرح نمودند. [۲]
🔹این شیوه به لحاظ تربیتی، اهمیت فراوان دارد و بهره گیری مربیان از این روش و توجه پدر و مادر به آن ضروری است. این شیوه تربیتی را از قرآن مجید نیز می توان استفاده کرد. خدای متعال به پيامبر اکرم (ص) دستور می دهد که در برخورد با مردم با توجه به خصوصیات آنان، از سه روش استفاده کن؛ با یک دسته از مردم که اهل فکرند، با حکمت و استدلال، با گروه دیگر، با موعظه و نصیحت، و با عده ای که اهل عناد و لجاجت اند با جدال احسن برخورد نما. [۳] پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز بر اساس دستور الهی، متناسب با میزان عقل و درک مخاطب با او سخن می گفتند و هیچگاه از این روش عدول نکردند. امروزه روانشناسان و کارشناسان امور تربیتی نیز به این نتیجه رسیده اند و مساله رعایت تفاوت های فردی را مطرح می کنند؛ یعنی هر کس خصوصیات منحصر به فردی دارد که باید به آن توجه نمود، به ویژه در #دوره_کودکی، رعایت این تفاوت ها در تربیت کودک نقش اساسی دارد. تفاوت در استعداد و میزان درک و فهم مطالب از محورهای مهم تفاوت فردی است که باید در محیط خانه به وسیله والدین رعایت گردد. #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] اصول کافی، کلینی، ج ۱، ص ۱۸
[۲] شیوه های صحیح امر به معروف و نهی از منکر، ص ۲۳۹
[۳] سوره نحل، آیه ۱۲۵ «ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ وَ جَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ»
برگرفته از فصلنامه معرفت، شماره ۳۲، محمد احسانی
منبع: حوزه نت
#تربیت #تربیت_دینی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
💥☄💥☄💥☄💥☄💥
☄
⭕️تربیت دینی خانواده (بخش هفدهم)
🔸عوامل مؤثر در تربیت دینی خانواده
🔴والدین (۴)
💠 #نهاد_خانواده یک نظام کوچک اجتماعی است که اعضای آن ارتباط متقابل با یکدیگر دارند. اگرچه افراد خانواده روابط گوناگونی با هم دارند، ولی آنچه بیش از همه مؤثر به نظر می رسد #ارتباط_کلامی است؛ زیرا بایدها و نبایدهای دینی و دیگر معارف اسلامی معمولاً در قالب گفتوگو و دستورات توسط پدر و مادر به فرزندان القا می شود. #دستورات_والدین نقش اساسی در #تربیت_دینی_کودک دارد و آنها می توانند با ارائه رهنمودهای درست به فرزند خود، پایه های فکری او را به شکل کاملاً مطلوب بنیان نهند. در این زمینه، نکات چندی به نظر می رسد که ذیلاً بدان ها اشاره می شود:
🔹د - «مطابقت گفتار و رفتار والدین»: یکی دیگر از عوامل مؤثر در #تربیت_دینی_کودک، هماهنگ بودن علم و عمل مربی است؛ یعنی آنچه #مربی از کودک می خواهد و به انجام آن دستور می دهد، پیش از هر چیز، خود #عامل به آن باشد. انطباق علم و عمل در محیط خانه، که فضای شکل گیری منش ها و باورهای دینی و اخلاقی کودک است، اهمیت فراوان دارد. #والدین که نقش اساسی در تربیت و به خصوص تربیت دینی، کودک دارند، موظف اند هر گاه کاری را از کودک می خواهند، خود نیز به آن بها داده، عمل نمایند. #پدر و #مادر به عنوان #الگوی_تربیتی برای فرزند، خودشان باید پاک، متدین و عامل به دستورات الهی باشند، تا بتوانند فرزندان پاک و صالحی تحویل جامعه دهند، وگرنه چراغی که خاموش و فاقد نور است، نمی تواند به دیگران نور ببخشد. درباره مطابقت گفتار و رفتار و اهمیت دادن به عمل، روایات متعددی از معصومان رسیده است؛ از جمله، در این باره، امام صادق (ع) فرمودند: «کونوا دعاة الناس باعمالکم و لا تکونوا دعاة بالسنتکم؛ مردم را با #اعمال خود به خوبی ها دعوت نمایید و تنها به زبان اکتفا نکنید»؛ [۱] یعنی آنچه را با زبان، خوب یا بد می دانید، در #عمل هم مورد توجه قرار دهید.
🔹گذشته از گفتار، #سیره_معصومین علیهم السلام نیز نشان می دهد که آنچه را آنان از دیگران می خواستند، پیش از همه، خود بدان عمل می کردند. به عنوان نمونه، #حضرت_فاطمه_زهرا (س) ضمن هدایت فرزندان به انجام فرایض دینی، خود ارزش واقعی آن را عملاً به آنان نشان می دادند. در همین زمینه، از #امام_حسن_مجتبی (ع) نقل شده است: «در یکی از شب های جمعه، دیدم مادرم، فاطمه زهرا (س)، تا صبح نماز خواند و برای تک تک همسایه ها دعا نمود، ولی برای خود و اهل خانه دعایی نکرد؛ پرسیدم: چرا این همه برای دیگران دعا کردی و برای خودت دعا نکردی؟ فرمود: «یا بنی، الجار ثم الدار؛ فرزندم، اول همسایه، بعد اهل خانه». [۲] از این روایت، استفاده می شود که شیوه حضرت زهرا (س) در #تربیت_فرزند، تلفیق میان علم و عمل بوده و فرزندان ایشان نیز با الهام از رفتار مادر، چنان تربیت یافتند که هر کدام به عنوان یک مربی بزرگ، مسلمانان را هدایت کردند و اگر آن ها نبودند امروز چیزی به نام اسلام وجود نداشت. از آنچه گفته شد، لزوم مطابقت رفتار با گفتار پدر و مادر در محیط خانه روشن گردید. پس لازم است #والدین در برابر فرزندان، مراقب عملکرد خود باشند تا مبادا در اثر رفتار نادرست آنان، آسیبی به تربیت دینی کودک برسد. #ادامه_دارد...
پی نوشتها؛
[۱] بحارالانوار، ج ۵، ص ۱۹۸
[۲] همان، ج ۴۳، ص ۸۱ - ۸۲
برگرفته از فصلنامه معرفت، شماره ۳۲، محمد احسانی
منبع: حوزه نت
#تربیت #تربیت_دینی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
💥☄💥☄💥☄💥☄💥
☄
⭕️تربیت دینی خانواده (بخش هجدهم و پایانی)
🔸عوامل مؤثر در تربیت دینی خانواده
🔴والدین (۵)
💠 #نهاد_خانواده یک نظام کوچک اجتماعی است که اعضای آن ارتباط متقابل با یکدیگر دارند. اگرچه افراد خانواده روابط گوناگونی با هم دارند، ولی آنچه بیش از همه مؤثر به نظر می رسد #ارتباط_کلامی است؛ زیرا بایدها و نبایدهای دینی و دیگر معارف اسلامی معمولاً در قالب گفتوگو و دستورات توسط پدر و مادر به فرزندان القا می شود. #دستورات_والدین نقش اساسی در #تربیت_دینی_کودک دارد و آنها می توانند با ارائه رهنمودهای درست به فرزند خود، پایه های فکری او را به شکل کاملاً مطلوب بنیان نهند. در این زمینه، نکات چندی به نظر می رسد که ذیلاً بدان ها اشاره می شود:
🔹«تأیید رفتار نیک فرزند»: عامل دیگری که در #تربیت_دینی_کودک در محیط خانه بسیار مؤثر است، #تأیید_رفتارهای_مطلوب او به وسیله #والدین است. کارهای درستی که از کودک مشاهده می شود - اگرچه غیر دینی و معمولی باشد - اگر با تأیید و تحسین والدین مواجه شود، تداوم می یابد. تأیید رفتار کودک از سوی والدین ممکن است به شیوه های زبانی یا عملی صورت گیرد، که هر کدام به نوبه خود، در تکرار آن تأثیر فراوان دارد. اگرچه تأیید عملی از کارهای مثبت، در تربیت او تأثیر دارد، ولی #تأیید_کلامی از او مانند گفتن «آفرین، بسیار خوب» بیشتر مؤثر است؛ زیرا کودک در دوره کودکی، برای جلب توجه والدین به خود، به دستورات آنان بیشتر عمل می کند. [۱] اساساً یکی از «شیوههای تربیتی قرآن مجید» #ایجاد_انگیزه و رغبت در افراد صالح و برقراری موازنه میان عمل و پاداش است. عوامل ایجاد انگیزه در قرآن متعدد است؛ گاه از طریق وعده پاداش فراوان و چندین برابر عمل، فرد را به انجام کار نیک تحریک می کند، و گاه از طریق تعلیمات عمیق دینی و اسلامی انسان را چنان صالح و متقی بار می آورد که خود به دنبال کارهای با ارزش می رود و جز به کسب رضایت خدا نمی اندیشد.
🔹در زمینه پاداش های اخروی اعمال نیک انسان، لسان آیات متفاوت است. برخی آیات می گویند: «هر که عمل نیکی انجام دهد، ده برابر پاداش می گیرد»، برخی دیگر از آیات تعبیر «أَضْعَافًا كَثِيرَةً» [بقره، ۲۴۵] دارد، یعنی چندین برابر، برخی نیز پاداش هفتصد برابر و بی حساب را ذکر می کنند. این تفاوت ها در میزان پاداش الهی بیانگر آن است که اجر و جزای اعمال بر اساس درجه اخلاص و نیت انسان تعیین می شود؛ یعنی هر اندازه کیفیت اعمال بالاتر باشد، پاداش بیشتر خواهد بود. بر این اساس، #تأیید و #تشویق_کارهای_مطلوب به منظور #ایجاد_انگیزه در افراد از روش هایی است که از آیات و روایات استفاده می شود و نقش اساسی در #تربیت_دینی دارد. وظیفه #مربیان و #والدین است که در تربیت دینی کودکان و نوجوانان از این روش بهره گیرند. پدران و مادران به جای سختگیری، تحمیل کارهای ناخواسته، تهدید و تنبیه کودک، بجاست از شیوه متعادل همراه با ابراز عواطف و تأیید و تشویق در تربیت فرزند استفاده کنند.
💠جمع بندی
🔹بر اساس آنچه گفته شد، روشن گردید که در نهاد هر انسانی، حس دینی و میل به خداجویی وجود دارد. در قرآن کریم، از این گرایش ذاتی به «فِطْرَتَ الله» [روم، ۳۰] تعبیر شده که از آغاز زندگی، به تدریج نمایان میشود و در رشد و شکوفایی آن، #تربیت نقش اساسی دارد. به همین دلیل، تربیت درست و هماهنگ در محیط خانه و مدرسه زمینه رشد و شکوفایی سریع آن را فراهم می سازد. استفاده از #شیوههای_مناسب_تربیتی در محیط خانه و عرضه درست معارف دینی و مذهبی به کودک در تربیت دینی او تأثیر فراوان دارد. بنابراین بر پدران و مادران لازم است که تمام تلاش خود را نسبت به تربیت مطلوب دینی فرزندان خویش به کار گیرند؛ از جمله اقدامات تربیتی در جهت تحقق یافتن عوامل اصلی تربیت دینی خانواده فعالیت های دینی و فرهنگی والدین است که به منظور تأمین شرایط مساعد تربیتی صورت می گیرد. به طور کلی، از نظر اسلام، تربیت یافته کسی است که در محور شناخت، ایمان و عمل به احکام کاملاً فعال باشد.
پی نوشت؛
[۱] محمد پارسا، روانشناسی تربیتی، انتشارات سخن، ۱۳۷۴، ص ۱۷۶
برگرفته از فصلنامه معرفت، شماره ۳۲، محمد احسانی
منبع: حوزه نت
#تربیت #تربیت_دینی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد