✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️اهمیت «بسم الله الرحمن الرحیم» در روایات اسلامی چگونه بیان شده است؟
🔹در روايات اسلامى به قدرى به #بسماللهالرحمنالرحیم اهميّت داده شده است كه آن را چيزى هم رديف #اسماعظمالهى معرفى مى كند. چنانكه در حديثى از #امام_صادق(ع) نقل شده است كه فرمود: «#بسماللهالرحمنالرحيم به اسم اعظم خدا نزديكتر است از مردمك چشم به سفيدى آن». [۱] در حديث ديگرى از #امام_رضا(ع) آمده است: «از سياهى چشم به سفيدى آن نزديكتر است». [۲] اهميّت شروع به #بسم_الله تا آن حد است كه از بعضى روايات استفاده مى شود كه در صورت ترك آن ممكن است انسان مشمول مجازات هاى الهى گردد؛
🔹چنانكه در حديثى میخوانيم: عبدالله بن يحيى وارد مجلس #امام_على(ع) شد و در برابر او تختى بود؛ حضرت دستور فرمود: روى آن بنشيند. ناگهان تخت واژگون شد و او به زمين افتاد و سرش شكست و خون جارى شد. حضرت دستور داد آب آوردند و خون را شستند، سپس فرمود: «نزديك بيا»، بعد دست مبارك را بر آن گذاشت نخست احساس درد شديدى كرد، و بعد شفا يافت! سپس فرمود: «شكر خدايى را كه گناهان شيعيان ما را در دنيا با حوادث ناگوارى كه براى آنها پيش مى آيد مى شويد و پاك مى كند!»؛
🔹عبدالله عرض كرد: اى اميرمؤمنان! مرا آگاه كرديد؛ اگر بفرماييد من چه گناهى مرتكب شده ام كه اين حادثه ناگوار برايم پيش آمد تا ديگر تكرار نكنم خوشوقت مى شوم. فرمود: «هنگامى كه نشستى #بسماللهالرحمنالرحيم نگفتى، مگر نمیدانى #رسول_خدا(ص) از ذات پاك پروردگار براى من چنين نقل فرموده: هركار بااهميّتى كه #بسم_الله در آن گفته نشود #نافرجام و بى عاقبت است». عبدالله گفت: «فدايت شوم من بعد از اين هرگز آن را ترك نمیکنم». #امام (ع) فرمود: «در اين صورت بهره مند و #سعادتمند خواهى شد». [۳]
🔹ولى مى دانيم #اسم_اعظم يا «بسم الله» كه فوق العاده به آن نزديك است تنها الفاظى نيست كه بر زبان جارى شود؛ و چنين نيست كه فقط با تلفظ به آنها مشكلات حل گردد، درهاى خيرات و بركات گشوده شود و نابسامانى ها سامان يابد؛ بلكه #تخلّق به آنها شرط است. يعنى بايد #مفهوم_بسمالله در #روح و #جان انسان پياده شود، به هنگامى كه اين جمله را بر زبان جارى مى كند تمام وجود خويش را در پناه خدا ببيند و از ذات پاك اش با تمام هستى خويش مدد طلبد. اين نكته نيز قابل توجّه است كه نه تنها در #گفتن، كه در #نوشتن نيز تأكيد شده است با #نام_خدا شروع كنند؛ همانگونه كه در نامه #سليمان_نبی(ع) به بلقيس آمده.
🔹در حديثى از #امام_صادق (ع) میخوانيم كه فرمود: «#بسم_الله را ترك مكن ولو يك شعر بنويسى»؛ [۴] سپس افزود: «قبل از اسلام نامه هاى خود را با جمله «بِسمِكَ اللّهُمَّ» آغاز مى كردند، هنگامى كه آيه «إنَّهُ مِن سُلَيمان و إنَّه بسمِ الله الرّحمنِ الرّحيم» نال شد، نامه هاى خود را با «بسم الله» آغاز كردند». در حديث ديگرى میخوانيم كه #امام_هادى(ع) به يكى از كارگزاران خود مسائل متعدّدى را خاطر نشان ساخت. بعد به او فرمود: «حال بگو ببينم چه میگويى؟» او نتوانست آنچه را شنيده بود تكرار كند،
🔹امام دوات را پيش كشيد و نوشت «بسم الله الرحمن الرحيم ان شاء الله به خاطر داشته باش كه همه كارها به دست خدا است...». او میگوید: من اين ماجرا را كه ديدم تبسّم كردم. حضرت فرمود: «چرا تبسّم كردى؟» عرض كردم: خير است. فرمود: «توضيح بده» گفتم: فدايت شوم اين كار شما مرا به ياد حديثى كه يكى از اصحاب از جدّت #علىبنموسىالرضا (ع) نقل كرد، انداخت. او هنگامى كه دستور براى انجام كارى میداد؛ مى نوشت: «بسم الله الرحمن الرحيم به خاطر داشته باش ان شاء الله...» سپس مطالب مورد نياز را مى نوشت، لذا تبسّم كردم. امام (ع) به من فرمود: «اگر بگويم ترك كننده #بسم_الله مانند ترك كننده نماز است راست گفته ام». [۵]
🔹اهميّت #بسم_الله تا آن اندازه است كه در حديثى از #پيغمبر_اكرم(ص) میخوانیم: «هنگامى كه #معلم به كودك بگويد: بسم الله الرحمن الرحيم ـ و او تكرار كند ـ خداوند فرمان آزادى از دوزخ براى كودك و پدر و مادرش و معلّم مى نويسد». [۶] اين سخن را با گفتارى كه در ميان جمعى از مفسّران مشهور است پايان ميدهيم. معانى تمام كتب آسمانى در #قرآن جمع است، و معانى تمام قرآن در #سوره_حمد و معانى تمام سوره حمد در #بسم_الله و معناى بسم الله در همان #باء جمع است! [۷]
🔹تمركز مفاهيم قرآن و كتب آسمانى در «باء» «بسم الله» ممكن است از اين جهت باشد كه #تمام_مخلوقات در عالم آفرينش و #تمام_تعليمات در عالم تشريع، همه با استمداد از ذات پاك خدا تحقّق مى يابد، چرا كه علة العلل در تمام عوالم او است، و مى دانيم «باء» «بسم الله» براى استعانت و يارى جستن از خدا است و اين مطلبى است شايان دقت و تأمل.
• پی نوشتها در منبع موجود است
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️اگر اولین آیات نازل شده بر پيامبر (صلی الله علیه و آله) آیات اولیه «سوره علق» است، پس چرا به «سوره حمد»، «فاتحة الکتاب» می گویند؟
🔹ممکن است کسی سؤال کند: كدام #آيات يا #سوره براى نخستين بار بر #پيامبر_اكرم (صلی الله عليه و آله) نازل شده است؟ اگر اولين آيات يا اولين سوره، #سوره_علق و پنج آيه از ابتداى آن است، چرا به #سوره_حمد، «فاتحة الكتاب» می گويند؟
🔹در جواب این سؤال که چرا به «سوره حمد»، «فاتحة الكتاب» میگويند، اگر اين نام را در زمان حيات پيامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) بر آن سوره اطلاق كرده باشند [۱]، بدين دليل است كه #حمد اولين سوره كاملى است كه بر #پيامبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) نازل شده است.
🔹در برخى از روايات آمده است كه همان روز اول بعثت، #جبرئيل (عليه السلام) #نماز و #وضو را طبق آيين اسلام به پيامبر (صلی الله علیه و آله) تعليم نمود؛ زيرا «لَا صَلَاةَ إِلَّا بِفَاتِحَةِ الْكِتَابِ»، بنابراين سوره مذكور به طور كامل نازل شد. [۲]
پی نوشتها؛
[۱] ممكن است اين نام پس از رحلت پيامبر (ص) و موقعى كه جمع قرآن صورت گرفت بر آن سوره اطلاق شده باشد به اعتبار آنكه در ابتداى مصحف قرار گرفته است.
[۲] التمهيد في علوم القرآن، معرفت، محمد هادى، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ دوم، ج ۱، ص ۱۰۹
📕علوم قرآنی، معرفت، محمد هادی، موسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، ص ۵۵
منبع: وبسایت آیت الله مکارم (بخش آئین رحمت)
#قرآن #قرآن_کریم #پيامبر_اکرم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«الحمد الله رب العالمين» بر کدام قسم از توحيد دلالت دارد؟
🔹در #سوره_حمد كه هر صبح و شام در نمازها تكرار مى كنيم؛ چنين آمده: «الْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ». (ستايش مخصوص خداوندى است كه پروردگار جهانيان است). عين اين جمله در سوره هاى متعدّدى از #قرآن_مجيد از سوى بندگان و از سوى خداوند با همين تعبير تكرار شده؛ كه گاه مربوط به #دنيا و گاه مربوط به #قيامت است. [۱] در حقيقت اين آيه استدلال لطيفى را در بر گرفته؛ و آن اين كه #خداوند شايسته هرگونه #حمد و #ستايش است؛ چرا كه «مربّى واقعى همه عالميان» او است.
🔹هم «خالق» است و هم «روزى دهنده»، هم «مالك» است و هم «تربيت كننده»، هم «مدير» و هم «مدبّر»، و هم «راهنما و معلّم» و «هادى». قابل توجّه اين كه «الحمد» چون به صورت جنس به كار رفته همه #انواع_ستايشها را شامل مى شود؛ و «اَلْعالَمينَ» نيز چون به صورت جمع با الف و لام است، #تمام_موجودات جهان را اعم از عاقل و غير عاقل، مادّى و مجرد، همه را در بر مى گيرد. (و اين كه به صورت صيغه جمع عاقل آمده است به اصطلاح از باب تغليب است). [۲]
🔹بنابراين اگر ديگران نيز در گوشه اى از اين جهان اقدام به تعليم و تربيت و پرورش و انعام مى نمايند، همه از پرتو او است؛ و اگر كسى مالكيّتى دارد شعاعى از مالكيّت مطلقه او مى باشد. بنابراين قبل از اين كه از بندگان او تشكر و سپاسگزارى كنيم يا حمد و ستايش آنها نماييم، بايد #خدا را بستائيم، و در برابر ذات مقدّس او #شكرگزارى كنيم. فخر رازى در اينجا با توجّه به اين كه حمد و سپاس در برابر نعمت است، به شرح اجمالى نعمت هاى خداوند پرداخته و گفته است:
🔹تنها دقّت درباره «بدن انسان»، نشان مى دهد كه به گفته دانشمندان علم تشريح نزديك به پنج هزار نوع اعضاى مختلف يا مواهب گوناگون از مواهب الهى در خلقت بدن به كار رفته است. تازه آنچه در اين زمينه معلوم شده، در مقابل آنچه هنوز كشف نشده همچون قطره در برابر اقيانوس است. سپس به ذكر آثار ربوبيّت و تدبير خداوند در بقيّه جهان هستى پرداخته؛ مى گويد: «از بررسى اينها چنين به دست مى آيد كه هزار هزار (يك ميليون) مسأله قابل توجّه يا بيشتر و كمتر در اين زمينه وجود دارد؛ و با توجّه به اين كه #خداوند همه چيز را مسخّر #انسان قرار داده، روشن مى شود كه جمله «الحمدلله» تمام اين مسائل را در بر مى گيرد». [۳]
🔹البتّه مفسّر مذكور (فخر رازى) با توجّه به علوم عصر خود چنين سخنى گفته، ولى با توجّه به اكتشافاتى كه در عصر ما در زمينه هاى مختلف علمى حاصل شده روشن مى شود كه اين اعداد و ارقام تا چه اندازه كوچك و بى مقدار است. تنها در «بدن انسان» ده ميليون ميليارد! سلّول وجود دارد كه هر كدام يكى از خدمتگزاران او و مشمول ربوبيّت پروردگارند؛ و بر آن شكر و حمد و سپاسى لازم است. اگر انسان بخواهد شبانه روز فقط اين تعداد سلّول را شماره كند ـ تا چه رسد به حمد و ستايش ـ سيصد هزار سال وقت لازم دارد!
پی نوشت:
[۱] سوره انعام، آيه ۱؛ سوره يونس، آيه ۱۰؛ سوره صافات، آيه ۱۸۲؛ سوره زمر، آيه ۷۵؛ سوره غافر، آيه ۶۵
[۲] به همين دليل هنگامى كه موسى (عليه السلام) در برابر فرعون خدا را به عنوان «رب العالمين» توصيف مى كند؛ او مى پرسد «رب العالمين» چيست؟ موسى (عليه السلام) مى فرمايد: «رَبُّ السَّمَوَاتِ وَالاَْرْضِ وَ مَا بَيْنَهُمَا» (اوست پروردگار آسمانها و زمين، و آنچه ميان آن دو قرار دارد).
[۳] تفسير فخررازى، ج ۱، ص ۶
📕پيام قرآن، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، ج ۳، ص ۳۲۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد