📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۲۶
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
1⃣🔺 یک شبهه: گفته میشود بحث تحریف قرآن، بحثی علمی است و #نتیجه_عملی ندارد؛ چرا که به اتفاق، رجوع به قرآن کریم جایز است و قرآنی که الان مسلمین در خدمت آنند، حجت است و اگر تحریف نمیشد، میتوانستیم به قرآن مراجعه کنیم و اکنون هم که به عقیده برخی قرآن تحریف شده است، باز هم میتوانیم به قرآن مراجعه کنیم؛ پس به حجیت قرآن آسیبی نمیرسد؛ لذا #تحریف، یک مسئله علمی است و نتیجه عملی ندارد.
🔰#پاسخ: قرآن کریم مدعی است که در سراسر قرآن، آیات هماهنگند و هیچ اختلافی در آیات نیست: «لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلافاً كَثِيراً».
🔺اما کسی که مدعی تحریف است و میگوید برخی آیات حذف شدهاند؛ یعنی برخی آیات را در دست نداریم تا ببینیم در قرآن اختلاف هست یا نه. اگر آن آیات در دسترس بود، میتوانستیم بگویم کل آیات قرآن مصون از اختلافاند. پس نمیشود به آیه فوق استدلال کرد که قرآن معجزه است و در این هماهنگی اعجاز هست.
✅از طرف دیگر، آن آیات از بین رفته یا مطلب مستقل داشتهاند یا برای مطالب دیگر قرینه، شاهد، مخصص یا مقید و ... بودند و اگر سلسله بحث تفسیری به مسئلهای برسد که آن آیات از بین رفته، ناظر به آن مسئله باشد، آنگاه مفسر در آن مسئله تمام آیات را در دسترس ندارد تا بتواند به آنها استدلال کند و نتیجه بگیرد. بنابراین نمیتوان گفت که مسئله تحریف، فقط یک مسئله علمی است و #نتیجه_عملی ندارد.
2⃣🔺قبلا به عرض رسید که: در آیه «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ» منظور از #ذکر، قرآن کریم است و منظور از حفظ هم نگهداری از زوال و نابودی است؛ و گفته شد میتوان به این آیه استدلال کرد که خداوند قرآن را از #تحریف مصون میدارد.
3⃣🔺حال دو سوال مطرح میشود:
⁉️ شاید منظور از #ذکر، پیامبر باشد؛ نظیر آیه ۱۰ سوره طلاق که فرمود: «فَاتَّقُوا اللَّهَ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ الَّذِينَ آمَنُوا ۚ قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكُمْ ذِكْرًا*رَّسُولًا يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِ اللَّهِ...» ؛ که از بیان رَسُولًا بعد از ذِكْرًا، معلوم میشود، گاهی منظور از ذکر همان رسول است. و منظور از #حفظ یعنی پیامبر را حفظ میکنیم، نظیر آیه سوره مائده که فرمود وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ؛ که یعنی خدا تو را از گزند مردم حفظ میکند. بنابراین نمیتوان به این آیه برای بحث عدم تحریف قرآن استدلال کرد.
✅ پاسخ:
🔺اولا در سوره مائده که فرمود خدا تو را حفظ میکند، یعنی از گزند سیاسی حفظ میکند. چون در موارد دیگر فرمود «انَّک مَیِّتٌ وَ إِنهُم مَّیِّتُونَ» و یا فرمود «ما جَعَلْنا لِبَشَرٍ مِنْ قَبْلِكَ الْخُلْدَ أَ فَإِنْ مِتَّ فَهُمُ الْخالِدُونَ».
و خدای سبحان هم که پیامبر را از حوادث و زوال و مرگ حفظ نکرد.
♻️پس اینکه فرمود تو را حفظ میکنیم، نه یعنی از خطرات نظامی حفظ میکنیم؛ و رسول خدا هم از گزند #آسیب_سیاسی نگران بود و نه از مسایل نظامی، چرا که پیامبر از مرگ نمیترسید.
🔺ثانیا اگر لغت "ذکر" بر رسول اطلاق شود باید قرینه داشته باشد، مانند آیه سوره طلاق؛ ولی در آیه «انا نحن نزلنا ذکر» قرینه وجود ندارد.
🔺ثالثا، معمولا برای شخص، اگر قرینه نباشد، انزال یا تنزیل استعمال نمیشود و ارسال به کار میرود. یعنی گفته میشود ما پیامبر را ارسال کردیم، نه پیامبر را انزال یا تنزیل کردیم.
💠 پس به شهادت نزلنا و به شهادت این که خود #ذکر بدون قرینه، قرآن کریم است و به شهادت آنکه «انا له لحافظون» یعنی از گزند زوال و مرگ و میر حفظ میکنیم و این نظیر وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ نیست؛ به شهادت همه اینها، منظور از این ذکر، #قرآن_کریم است و خدای سبحان وعده حفظ این کتاب کریم را داد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
♻️T.me/tasnim_quran_karim
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۲۶
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️ ادامه خلاصه جلسه ۲۶
5⃣🔺سوال دوم: گفته شد در آیه «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ»، منظور از #ذکر (قرآن کریم) است و منظور از #حفظ هم (نگهداری قرآن از زوال و نابودی) است.
با این حال میتوان این احتمال را داد که خدای سبحان قرآن را نزد (ولی هر عصری) حفظ کرده است و هر ولی به ولی بعدی سپرده است. لذا میتوان گفت ممکن است این قرآن موجودِ در دسترس مردم تحریف شده باشد و قرآن اصلی نزد ولی عصر محفوظ باشد.
✅ پاسخ: خدای سبحان قرآن را برای "مردم" فرستاده است. اگر بنا بود قرآن پیش اولیای الهی باشد، خدای سبحان میتوانست علم آن را به ولی برساند. چه اینکه خیلی از احادیث به نام احادیث قدسی را به اولیایش رساند و آنان برای مردم بازگو کردند.
🔺خداوند زمانی که این قرآن را از عرش به زمین فرستاد؛ آیا میخواست قرآن تنها نزد ولیش باشد و یا فرمود «كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ» کتاب را فرستادیم تا مردم را به وسیله آن از ظلمت ها در بیاوری؟
🔸علاوه بر این، اگر بگوییم قرآن نزد ولی الله است و اولیای الهی آن را تفسیر و تبیین میکنند؛ پس چرا فرمودند روایات ما را با قرآن بسنجید؟ چطور میشود که ائمه بفرمایند روایات ما را به کتابی بسنجید که در دسترس شما نیست؟
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
♻️ T.me/tasnim_quran_karim
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره حمد : جلسه ۳۶
🔖 آیه: ۱-۷ (نکاتی کلی سوره)
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۰/۲۶
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔰سوره فاتحة الکتاب، عصاره معارف قرآن کریم است لذا این سوره را #اُمُّ_الکتاب نامیدند.
🔺معارف قرآن ۳ بخش است:
۱. #توحید: به عنوان شناخت مبدأ جهان
۲. #معاد: به عنوان شناخت مقصد جهان
۳. #نبوت: به عنوان شناخت رابطه مبدأ و مقصد
سوره حمد این سه را بخوبی در خود دارد پس ام الکتاب است. «الحمدلله رب العالمین» ناظر به مبدأ است چون به توحید ربوبی پروردگار میپردازد. «مالک یوم الدین» راجع به معاد است و مسأله رابطه بین مبدأ و معاد نیز با «ایاک نعبد و ایاک نستعین» و آیات بعدش بیان شده است که ناظر به وحی، رسالت، دین و راه بین مبدا و معاد است.
🔺شیخ بهایی گوید حمد به ۴ جهت میتواند صورت گیرد که همگی در سوره حمد موجود است شامل:
۱. اگر حمد از روی #خوف است آیه «مالک یوم الدین» را دارد.
۲. اگر در حمد، سخن از #رجا و امیدواری به خداست آیه «الرحمن الرحیم» آنرا دربردارد.
۳. اگر بحث از #شکر نعمت دهنده است، «الحمدلله رب العالمین» را دارد.
۴. و اگر سخن از #حمد_ذاتِ محمود خداست، «الحمدلله» را بیان داشته است.
🔺برخی گویند سوره حمد شامل ۸ بخش است که به ۸ درِ بهشت برمیگردد و اگر انسان در نماز، حمد را با آدابش خواند از هر کدام از ۸ در وارد بهشت میشود که شامل:
۱. درِ معرفت: با گفتن «وجّهت وجهی للذی فطر السماوات و الارض» قبل از سوره حمد ۲. درِ ذکر: با گفتن بسم الله ۳.درِ شکر: با الحمدلله ۴. درِ رجا و امیدواری: الحمدلله ۵. درِ خوف: مالک یوم الدین ۶. درِ اخلاص و عبادت: ایاک نعبد و ایاک نستعین ۷. درِ دعا: اهدنا الصراط المستقیم ۸. درِ اقتدا به انبیا: صراط الذین انعمت علیهم
🔰پیامبر اکرم گوید این سوره بین عبد و مولی تقسیم شده است:
از ابتدای سوره تا «اهدنا الصراط المستقیم» که سخن از حمد و ثنا و خضوع است برای خداست و لذا #عبد، مولی را یاد میکند. اما از اهدنا تا پایان سوره که در مورد دعا، طلب و خواستن است برای عبد است و #خدا است که بنده را یاد میکند.
💠خدا گفته «اُذکرونی اَذکُرکم» به یاد من باشید تا به یاد شما باشم پس اگر نمازگزار با خدا مناجات میکند، به یاد اوست و هر کسی که یاد خدا باشد خدا به یاد اوست.
🔺گاهی انسان به فکر نعمتهای خداست؛ این حال #بندگان_متوسط خداست. گاهی تنها و تنها به یاد خداست؛ این حالت #بندگان_موحد اوست چون اگر به نعمتهای او هم چشم داشت پس خود را نیز به یاد دارد در حالیکه این با #توحید و توجه به تنها موجود هستی نمیسازد پس باید تنها خدا را دید.
🔺زمانی خدا به یاد انسان خواهد بود که انسان در حال #ذکر سوره باشد نه اینکه لفظاً سوره را بخواند و ساهی و بدون توجه باشد. لذا قرآن گوید: وای بر نمازگزارانی که در نماز بی توجهند «ویل للمصلین، الذین هم عن صلاتهم ساهون»
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره حمد
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/141
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1