📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 46
🔖 آیه: ۱۹ و ۲۰
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅آیه 19 بقره: 《اَو کصیّبٍ من السماء فیه ظلماتٌ و رعدٌ و برقٌ یجعلون اصابعهم فی آذانهم من الصّواعق حذر الموتِ و الله محیطٌ بالکافرین》
سرگذشت آنان مانند سرگذشت {دچارشدگان به} رگباری شدید از آسمان است که در آن تاریکی ها و رعد و برقی است، آنها انگشتهایشان را از صدای مهیب صاعقه به خاطر بیم از مرگ در گوشهایشان می گذارند و خدا بر کافران احاطه دارد.
✅آیه 20 بقره: 《یکاد البرق یخطَف ابصارهم کلّما اضاء لهم مّشَوا فیه و اذا اضلَم علیهم قاموا و لو شاء الله لذهب بسمعهم و ابصارهم ان الله علی کلّ شیءٍ قدیر》
نزدیک است که آن برق چشمهای آنها را ربوده {کور سازد} هر زمان که به آنها روشنی دهد در آن روشنی {چند قدمی} راه می روند و چون محیط را بر آنان تاریک کند می ایستند و اگر خدا می خواست گوش و چشمشان را نابود نمی کرد لذا خدا بر هر کاری تواناست.
🔹🔹🔹🔹
💠قران پس از استدلال بر عدم هدایت اهل نفاق دو مثال مطرح کرد که اولی راجع به عدم #بینش و دومی مربوط به عدم #عمل است. در مقابل برای موحدانی چون ابراهیم و یعقوب فرمود آنها هم عمل درست دارند و هم بینش درست «اولی الایدی و الابصار». در مثال اول مشخص شد که منافق بینش و شناخت ندارد که راه را بفهمد پس حرکت نمی کند و #متحیر است. در مثال دوم هم نشان داده که اینها قدرت رفتن هم ندارند «و اذا اظلم علیهم قاموا» مثال دوم گوید اگر تمام آسمان نیز برای منافق باران ببارد او جز ظلمت و تاریکی، و رعد و برق خطرناک نفعی نمی برد.
🔹🔹🔹🔹
❌حال سه سوال مطرح است: منافق با این رعد چه میکند؟با برق چه میکند؟ با ظلمت و تاریکی چطور؟
🔰قران در پاسخ به این سه سوال سه مبحث مطرح می کند:
1⃣جریان #رعد: قران گوید منافقین از شدت رعد، دستهایشان (اصابعهم) را در گوش می گذارند. زمخشری گوید این عبارت که آنها دستهایشان را بجای انگشتهایشان در گوششان می گذارند مبالغه است و نیز به این خاطر است که #ادب_قرآنی سبب میشود سعی می کند از هر کلمه ای که در آن حرف بد باشد اجتناب کند.
⭕️حال چون غالبا انسان انگشت #سبابه را در گوش می گذارد و سب به معنای دشنام بوده و آن انگشت برای دشنام استفاده می شد، قران بجای آن از «دست» استفاده کرده است. البته باید دانست که پس از غلبه اسلام، انگشت سبابه موقعیتی عالی پیدا کرد و حالا علامت تسبیح خداست.
♻️قران در ادامه گوید: تشرِ خداوند همه گیر است و بر #کافران احاطه دارد «و الله محیط بالکافرین» با اینکه بحث از منافقین بود اما در اینجا از کافرین استفاده کرده چون کافر، منافق را نیز شامل می شود اما برعکسش درست نیست.
2⃣جریان #برق: گوید برق برای منافق در این مسیر، بجای اینکه راه را نشان دهد، باعث #کوری آنها می شود. «یکاد البرق یخطف ابصارهم» هر وقت که این برق تابید آنها چند قدمی جلو میروند «کلّما اضاء له مشوا فیه» تا اینکه دوباره ظلمت همه جا را فرا میگیرد.
3⃣جریان #ظلمت: تا برق تمام می شود منافقین از حرکت باز می ایستند این بدان جهت است که اینها در #ظاهر اسلامی و در #باطن کافرند و این ظاهر اسلامیشان #نورهای_مقطعی برایشان ایجاد می کند که راه به جایی نمی برند بلکه باعث کوریند. «و اذا اظلم علیهم قاموا».
‼️قاموا دو معنی دارد. در مورد مومنان معنای #ایستادگی و قیام داده «اَن تقوموا لله مثنی و فرادی» و در مورد منافقان معنای #ایستادن و توقف. قیام مومنان، ایستادگی است و قیام منافقین، ایستایی.
💢در ادامه گوید اگر ما به برق و رعد دستور سرعت و قدرت می دادیم گوش و چشم منافقین را در اولین بار کر و کور می کردند اما برای #آزمایش آنان، این رعد و برق را با شدت کمتر و به دفعات فرستادیم شاید بازگردند اما اینطور نکردند. پس خدا هر جور بخواهد می تواند جان اینها را بگیرد. «ان الله علی کل شیء قدیر»
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 101
🔖 آیه: ۳۴
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅آیه ۳۴ بقره:
«واذ قلنا للملائکة اسجدوا لآدم فسجدوا الا ابلیس ابی واستکبر وکان من الکافرین»
و (یاد کن) هنگامی را که به فرشتگان گفتیم: «برای آدم سجده و خضوع کنید!» همگی سجده کردند؛ جز ابلیس که سر باز زد، و تکبر ورزید و او از کافران بود!
1⃣زمانی می توان از تعارض سجده بر آدم و عبادت بودن سجده صحبت کرد که امر خدا به سجده را #امری_تشریعی بدانیم. در اینجاست که گفتیم این سجده به دستور خداوند سبحان برای آدم به عنوان تحیت و تکریم بود پس در حقیقت عبادت خدا بود. اگر هم بحث تکوین و تشریع نباشد یعنی #تمثیل باشد یا امری تکوینی باشد بحث از تعارض آن دو پیش نمی آید. گفتیم که امر به سجده تنها یک امر بوده نه دوتا، لذا نمی توان آن را تشریعی یا تکوینی دانست لذا قائل به مثل بودن آن شدیم.
2⃣اگرچه شیطان «جن» بود و به امر خدا گردن ننهاد اما آنجا جای #امر_تشریعی و امر و نهی نبود لذا وقتی شیطان امر خدا را اطاعت نکرد خدا به وی دستور داد که با انسان به زمین و مقام پایین برو زیرا اینجا محل #تکبّر و عصیان و تکلیف و امر و نهی نیست. اولین پیامبر که شریعت الهی را به انس و جن برساند حضرت آدم بود پس در زمان خلق آدم که هنوز به مقام نبوت نرسیده بود هنوز تکلیفی برای شیطان نبود.
3⃣مسجودٌ له، «مقام انسانیت» و #شخصیت_حقوقی انسان بود نه جسم او لذا اگر انسان به مقام #انسان_کامل رسید مسجود له خواهد بود؛ اما شیطان تنها به صورت «مادی» به موضوع نگاه کرد اما شخصیت حقوقی جن و ملک، خاضع در برابر شخصیت حقوقی انسان یعنی #انسانیت است؛ حال چون عملاً در برابر انسانیت خضوع نکرد هبوط کرد و لعنت شد.
4⃣فرشتگان همیشه خاضع #انسان_کامل و در خدمت اویند چنانکه وظیفه جبرییل (س) رساندن پیامهای الهی به قلب پیامبر بود و وظیفه میکاییل و زیردستانش تامین ارزاق مورد نیاز انسان و عزراییل و زیردستانش نیز همگی برای انتقال انسان از نشئه ای به نشئه دیگرند و حضرت اسرافیل و زیردستانش نیز همگی برای احیای مجدد انسان ها هستند. پس ملائک کاری جز خدمت به انسان ندارند اما شیطان و جنودش همگی فقط در حال رهزنی انسان هستند.
5⃣شیطان کافر و #متکبر بود اما وقتی «نور انسانیت» خلق شد او تکبر خود را نشان داد و سقوط کرد. در نهج البلاغه گوید شیطان اولین «متعصب» است و زیردستانش همگی متعصبند. گوید اگر خدا می خواست می توانست همه انسان ها را در بهترین جا و بهترین شکل قرار می داد اما در این صورت دیگر جایی برای امتحان و #آزمایش باقی نمی ماند درحالیکه خدا خواست امتحان کند که چه تعداد در برابر شیطان می ایستند.
6⃣نهج البلاغه به انسانها گوید از شیطان درس بگیرید که ۶۰ هزار سال عبادت کرد و خدا همه آن عبادت را از بین برد درحالیکه مشخص نیست این مدت بر اساس زمان دنیوی است یا اخروی که هر روزش ۱۰۰ سال است. حال وقتی خدا شیطانی را که این مدت طولانی عبادت کرده بود را به واسطه #تکبرش از بهشت راند آیا انسان متکبر را که هیچگاه نخواهد توانست آنطور خدا را عبادت کند به بهشت راه می دهد؟ خدا با هیچکس مسامحه نمی کند.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 115
🔖 آیه: ۴۰
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۴۰ بقره:
«یا بنی اسرائیل اذکروا نعمتی التی انعمت علیکم واوفوا بعهدی اوف بعهدکم وایای فارهبون»
ای فرزندان اسرائیل! نعمتهایی را که به شما ارزانی داشتم به یاد آورید! و به پیمانی که با من بستهاید وفا کنید، تا من نیز به پیمان شما وفا کنم. (و در راه انجام وظیفه، و عمل به پیمانها) تنها از من بترسید!
1⃣اگرچه #فطرت همه، توحیدی است اما طبع و #طبیعت اولیه انسان، سرکش بوده و با دریافت نعمت، از خدا رو برمیگرداند. فطرت گرایش اخروی دارد و طبیعت گرایش مادی و زمینی لذا هر دو بعد را دارد.
2⃣قرآن هم گوید #سنت_الهی این است که کسی که در برابر نعمت، سرکشی کند خدا نعمت را از او میگیرد. نعمت، کرامت انسان نیست بلکه #امتحان_الهی است تا مشخص شود انسان شکر میکند یا سرکشی کرده و نعمت را کرامت خود دانسته و آنرا از خدا نمی داند.
3⃣اگر تذکرهای خدا در مورد شکر نعمت نبود انسان از این همه نعمت به سوی خود گراییده و خودخواه میشد نه خداگرا و خداخواه زیرا این طبیعت انسان است.
4⃣انسان سالم مبتلا به سلامت است و انسان بیمار، مبتلا به بیماری. هر دو #مبتلا بوده و در آزمایشند. اما مومن اینها را #آزمایش میداند و شاکر است و غیر مومن نعمت را #کرامت خود میداند و خودگراست.
5⃣وقتی خودگرا بود نعمت را بیجا مصرف میکند. اگر نعمت را بیجا مصرف کرد خدا آن نعمت را از او میگیرد. برای جلوگیری از این حالت، خدا به تمام انسانها دستور به #تذکر دادن و یادآوری کردن شکر نعمت میدهد.
6⃣نعمت ولایت و #رهبری جزو برجسته ترین نعمت است و هیچ نعمتی از آن بالاتر نیست. اگر نعمت #ولایت و رهبری درست شد نعمتها در جای خودش صرف میشود و در غیر این صورت در جای نابجا صرف میشود. بیاد نعمت بودن فقط فکر کردن به آن نیست بلکه صرف کردن آن در جای خودش است.
7⃣مال و فرزند، خیر نیست بلکه #امتحان است و اگر در جای خودش مصرف نشود عذاب نیز هست. خدا گوید افرادی که شاکر نیستند را ابتدا دچار نقمت میکنم تا متذکر شده و برگردند و اگر برنگشتند آنها را غرق نعمت میکنم تا در خودشان غرق شوند. اگر خدا انسان را کور کند که دیگر نمیتواند به نامحرم نگاه کند و بیشتر غرق گناه شود لذا بیشتر نعمت میدهد.
8⃣از امام صادق پرسیدند در نماز حواسمان جمع نیست، چه کنیم فرمودند: با #نافله جبرانش کنید و اگر بازهم نشد با سجده شکر. لذا سریع از نماز بلند نشوید زیرا انسان با نماز، بدهکار خدا میشود نه طلبکار.
9⃣خداوند میفرماید به یاد نعمت بادهایی باشید که شما را در #جنگ_احزاب پیروز کرد. ما نیز #حادثه_طبس را داریم که نعمت طوفان شن بود که برخلاف محاسبات آمریکاییها براه افتادند و غیر از آنها هیچکس از این موضوع خبر نداشت و اگر میرسیدند حکومت میپاشید.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه متنی تفسیر سوره مبارکه #بقره
📆 جلسه: 158
🔖 آیات: ۶۳-۶۴
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
1⃣ حوادثی برای بنی اسراییل اتفاق افتاد تا برایشان عبرت باشد. یکی از این حوادث دستور به «عدم ماهیگیری در روز شنبه» بود. کسانیکه تخلف کردند به #بوزینه تبدیل شدند. در آیه ۱۵۴ نساء فرمود ما به بنی اسراییل گفتیم در روز سبت(شنبه) که تعطیل است تعدی نکنید. «سبت» همان سکوت است چنانکه شب برای سبات و آرامش است«و جعلنا نومکم سباتا». فرمود بنی اسراییل میدانند که جریان محلی که نزدیک دریا بود در روز شنبه چیست پس ای پیامبر از آنها #قضیه_روز_شنبه را بپرس! اینها در روز تعطیل نباید کار میکردند و کارشان هم ماهیگیری بود و خدا گفت ما آنها را امتحان کرده و آن عمل را حرام کردیم.
2⃣وقتی حرام شد ماهیان کم کم در روز شنبه احساس امنیت کردند و به خواست خدا به ساحل نزدیک شدند چنانکه همه ماهیان را میدیدند(شُرَّعاً) تا خدا بنی اسراییل را بیازماید. اهل آن قریه نیز از فرصت سوءاستفاده کرده و در روز تعطیلی شنبه، به ماهیگیری پرداختند یا اینکه با #حیله_شرعی اینکار را کردند مثلا شنبه تور میانداختند تا جلوی برگشت ماهیان را بگیرند و روز بعد میرفتند تور و ماهیان را جمع میکردند! می گفتند حبس متفاوت از صید است!
3⃣#شریعه یعنی بخشی از دریا و رود که نزدیک ساحل است و شیب نرم دارد و میتوان از آنجا آب برداشت. در کربلا هم همان جا را بر اهل بیت و خانوادهشان بستند تا هم یاران امام حسین نتوانند آب بردارند و هم دیگران از روستاها و شهرها از راه آب نتوانند خود را به نیروهای امام حسین برسانند. در این داستان هم خدا عمداً ماهیان را به شریعه رساند تا افراد ببینند و آزمایش شوند. همیشه اینگونه است که دستور در کنار #آزمایش است!
4⃣وقتی بنی اسراییل تعدی کردند خدا عذاب فرستاد و به آنها امر کرد «بوزینه» شوند و امر خدا هم لفظی نیست بلکه عین عمل است. خدا اینها را به عنوان #گروه_شرور معرفی میکند. مانند همیشه خدا این قصه را به عنوان یک #سنت_الهی برای گذشتگان و آیندگان ذکر میکند نه اینکه یک داستانی از گذشتگان بگوید.
5⃣در سوره نساء میفرماید که ای یهودیان و مسیحیان، #مسلمان شوید قبل از اینکه عذاب شوید(و ظاهرتان هم مثل باطنتان، صورت به پشت سر برگردد) تصور نکنید که گناه و عذاب، #امر_اعتباری هستند بلکه گناه، باطن و #حقیقت_انسان را تغییر میدهد و عذاب هم برای حقیقت اوست. سپس خدا میفرماید ما اصحاب سبت را لعنت کردیم. لعنت یعنی ما وی را از #رحمت_خاصه منع و محروم کردیم. گناه #حقیقت_انسان را تبدیل به حیوان میکند لذا اولیای الهی همین الان هم میتوانند باطن و حقیقت انسانها را ببینند.
6⃣امر خدا تخلف نمیپذیرد زیرا تمام آسمانها و زمین سرباز خدایند و چیزی و کسی امکان تخلف از دستور الهی ندارد. ما انسانها که بی صبریم گوییم چرا خدا زودتر #بنی_اسراییل را لعنت و عذاب نکرد؟! نقض عهدهای مکرر بعد از دیدن معجزات حسی فراوان می کردند و خدا هم مرتبا از آنها میگذشت.
7⃣انسان چگونه میتواند به #بوزینه تبدیل شود؟ ظاهر آیه گوید بوزینه شدند و دلیل عقلی و نقلی قطعی هم در برابر آن ارائه نشده است لذا واقعا بوزینه شدند نه اینکه یک تمثیل باشد. قرآن در این موارد یا قضیه را بصورت مثلی آورده (مانند کمثل الحمار یحمل اسفارا)و یا بصورت مثل نیست. در اینجا صحبت از مثل نیست. همچنین در جاهای دیگر قرآن هم مواردی هست که انسان را به بوزینه و خوک تبدیل کرد. پس ظاهرش این است که واقعا بوزینه شدند. دلیل عقلی هم خلافش نیست. #مسخ دو گونه است: مُلکی و ملکوتی. دلیل عقلی بر احاله در مسخ مُلکی وجود دارد اما در مسخ ملکوتی وجود ندارد حتی دلیل عقلی و نقلی بر ضرورت مسخ ملکوتی وجود دارد.
8⃣#مسخ_مُلکی آن است که روح شخصی در طبیعت، از جسم یک شخص خارج شود وارد جسم انسان، گیاه یا جمادی قرار بگیرد.
#مسخ_ملکوتی یعنی شیئی که هم حرکت بیرونی و هم حرکت درونی دارد بیرونش با درونش هماهنگ نیست. درونش طور دیگریست و روزی که حق و حقایق آشکار شود درونش ظاهر میشود و بیرونش با درونش هماهنگ میشود. انسان هر کاری که میکند بخشی از ملکات را قوام میبخشد.
9⃣ملکات با تکرار و تمرین ایجاد میشوند چنانکه تخصصها اینطورند. حال اگر ملکات با تمرین زیاد، راسخ شد باطن انسان را میسازد و انسان بالقوه را تبدیل به انسان بالفعل میکند. کودکی که حیوان بالفعل و انسان بالقوه است با راسخ شدن #ملکات_انسانی به انسان بالفعل تبدیل میشود و اگر #ملکات_حیوانی که خلاف فطرت است را در خود راسخ کرد اوایل، «اولئک کالانعام» میشود و اواخر «بل هم اضلّ» یا «کونوا قردةً خاسئین» میشود. قیافه همیشه با درون یکی نیست.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190