❇️سوغات زائر در سه پارادایم ⚠️باید به پارادایمی که سوغات زائر در آن تعریف می‌شود دقت نمود و آن را مورد پژوهش قرار داد: 🏞پارادایم1️⃣:گردشگری اسلامی گردشگری است که در آن گردشگر پایبند آموزه‌های اسلامی باشد و از سوی دیگر با کنجکاوی برای شناخت بهتر تمدن‌های کهن و پیشینیان خود سفر کند. بنابراین کلمه "اسلامی" صفت است و ترکیب "گردشگری اسلامی" همانند گردشگری تفریحی، گردشگری طبیعت، گردشگری سلامت و ... نمی‌باشد. بلکه تمام انواع گردشگری ذکر شده می‌تواند اسلامی باشد. در برخی پژوهشها از این سبک گردشگری به "گردشگری حلال" نام برده می‌شود. ⛪️پارادایم 2️⃣: گردشگری دینی، نوعی از گردشگری است که به منظور دیدار از اماکن مقدس یا انجام دادن امور مذهبی انجام می‌شود. کلمه "دینی" در ترکیب "گردشگری دینی" مضاف الیه است و ترکیب "گردشگری دینی" همانند گردشگری تفریحی، گردشگری طبیعت، گردشگری سلامت و ... نوعی از انواع گردشگری و در ردیف آنهاست. در این پارادایم زیارت نوعی از انواع گردشگری است. 🕋پارادایم3️⃣ : در این پارادایم سیاحت و زیارت، دو کنش متفاوتند که شباهتهایی ظاهری با هم دارند. زیارت نوعی از انواع گردشگری نیست. بلکه تفاوتهای ریشه‌ای از حیث هدف، عملکرد و نتیجه دارند که این تفاوتها در ویژگی‌های فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی ظهور و نمود مشخصی دارند. 🔺در پارادایم گردشگری اسلامی هدف از خرید سوغات تفاوت با سوغات دیگر انواع گردشگری ندارد. جنس سوغاتی در این پارادایم معمولا ما یحتاج زندگی، مانند انواع البسه و اقمشه، عطر، انواع اسباب‌بازی برای کودکان و ... است. آن چه مؤثر در بالا رفتن تقاضای خرید می‌شود کیفیت بهتر و قیمت ارزانتر سوغاتی نسبت به مشابه آن در شهر و دیار گردشگر است. گاهی نیز نبود جنس در شهر و دیار، معیاری برای خرید سوغاتی است. 🔺اما در پارادیم گردشگری دینی ماهیت سوغاتی بوی مذهبی به خود می‌گیرد. فرهنگ و هنر محلی نیز در آن خود را نمایان می‌کند. ترکیب «سوغات فرهنگی زائر» در این پارادایم غریب نیست. نمونه‌ای از این نوع سوغات‌ها را #موسسه_آفرینش‌های_هنری_آستان_قدس تولید و در معرض فروش قرار می‌دهد (نمونه) . 🔺باید توجه کرد که سوغات در پارادایم زیارت ویژگی‌های خاصی دارد. آب زمزم و تربت کربلا نمونه‌ای از سوغات در این پارادایم است. در این پارادایم جنبه معنوی و دینی سوغاتی اهمیت دارد. 👌پژوهشهایی به هدف جستجوی مؤلفه‌های «اصالت سوغات» در پارادایم گردشگری دینی شده است. ویژگیهایی مانند هنر دستی بودن، کمیاب و بی‌همتا بودن، داشتن جنبه‌های زیباشناختی، نشان دادن یکپارچگی تاریخی و فرهنگی و قابل استفاده بودن را برای آن شمرده‌اند. (به عنوان نمونه مقاله : «بطریهای خالی در مکانهای مقدس» را در کتاب گردشگری، دین و سفرهای معنوی را ببینید). این ویژگی‌ها همه در پارادایم 2️⃣ معنادار هستند. از این رو بسیاری از آنها بر آب زمزم و مهر کربلا صدق نمی‌کند. در حقیقت بنا بر این معیارها باید گفت: آب زمزم و تربت کربلا سوغات اصیل برای حاجی و زائر به شمار نمی‌آیند❗️ ❓اما بنا بر پارادیم 3️⃣ اگر سوغات حاجی آب زمزم و چوپ مسواک است و سوغات کربلایی مهر و تسبیح ساخته شده از خاک کربلا است، سوغات زائر امام رضا (ع) چه باید باشد؟ به عبارت دیگر، مؤلفه‌های «اصالت سوغات زائر» چیست و مصداق آن در مشهد الرضا (ع) کدام است؟ #سید_رضا_شیرازی #سوغات_زائر #پارادایم‌_زیارت #زیارت #گردشگری_اسلامی #گردشگری_حلال #پارادایم_گردشگری_دینی #گردشگری_مذهبی 🆔 @tammolaat