✍️ سوغات در پارادایم زیارت آقای عماد دولت‌شاه، مدیر عامل مؤسسه دانش بنیان آینده نگاران فن آفرین جنوب، چند روزی زائر امام هشتم (ع) بود؛ به پژوهشکده آمد تا درباره گردشگری و تجربیاتش به گفتگو بنشینیم. حوزه فعالیت این نوآور و پژوهشگر برتر کشور گسترده بود، حتی در «آینده پژوهی و آینده نگاری» و «علوم بین رشته‌ای بخصوص علوم شناختی» ورود جدی داشت. از صنعت توریست گفت و از گردشگران غیرمسلمانی که به ایران سفر می‌کنند و روزانه 1500 دلار خرج می‌کنند و شاید نیشابور و مشهد، آخرین شهرهایی باشد که به آن سفر می‌کنند! ✔️درباره سوغات رضوی حرف داشت. ذائقه گردشگران غیرمسلمان را خوب می‌دانست و به ملاحظات فرهنگی آن توجه کافی داشت؛ از ظرفیت شهر زیارتی در گردشگری و اشتغال زایی حرف زدیم؛ ظرفیت‌های آستان قدس رضوی را تحلیل کردیم و اینکه آستان قدس اساساً برای تهیه سوغات فرهنگی رضوی وظیفه‌ای دارد یا نه! حد و حدود آن چه مقدار است! آیا باید مستقیم وارد شود یا اینکه نقش مدیریتی و حمایتی داشته باشد؟ ✔️بنا شد جناب دولت‌شاه در نشستی تخصصی تجربه «ذائقه شناسی زائران غیرمسلمان نسبت به حرم رضوی» را ارائه دهد که زمانش را به دوستان اطلاع خواهم داد. ✔️نظر به اینکه گردشگری صنعت مادر است و زیارت یکی از دوبال معرفت‌ساز دین بشمار می‌رود، معتقدم دوگانه زیارت و گردشگری دینی باید مورد مداقه واقع شود. پیرامون این مسئله در روزهای آتی سخن خواهم گفت. #گردشگری #زیارت #مشهد #شیراز #سوغات_زائر #امام_رضا #پژوهشکده_علوم_اسلامی_رضوی #حوزه_علمیه_خراسان #عماد_دولتشاه #سید_رضا_شیرازی 🆔 @tammolaat

#زیارت #سوغات_زائر 🆔 @tammolaat

❇️سوغات زائر در سه پارادایم ⚠️باید به پارادایمی که سوغات زائر در آن تعریف می‌شود دقت نمود و آن را مورد پژوهش قرار داد: 🏞پارادایم1️⃣:گردشگری اسلامی گردشگری است که در آن گردشگر پایبند آموزه‌های اسلامی باشد و از سوی دیگر با کنجکاوی برای شناخت بهتر تمدن‌های کهن و پیشینیان خود سفر کند. بنابراین کلمه "اسلامی" صفت است و ترکیب "گردشگری اسلامی" همانند گردشگری تفریحی، گردشگری طبیعت، گردشگری سلامت و ... نمی‌باشد. بلکه تمام انواع گردشگری ذکر شده می‌تواند اسلامی باشد. در برخی پژوهشها از این سبک گردشگری به "گردشگری حلال" نام برده می‌شود. ⛪️پارادایم 2️⃣: گردشگری دینی، نوعی از گردشگری است که به منظور دیدار از اماکن مقدس یا انجام دادن امور مذهبی انجام می‌شود. کلمه "دینی" در ترکیب "گردشگری دینی" مضاف الیه است و ترکیب "گردشگری دینی" همانند گردشگری تفریحی، گردشگری طبیعت، گردشگری سلامت و ... نوعی از انواع گردشگری و در ردیف آنهاست. در این پارادایم زیارت نوعی از انواع گردشگری است. 🕋پارادایم3️⃣ : در این پارادایم سیاحت و زیارت، دو کنش متفاوتند که شباهتهایی ظاهری با هم دارند. زیارت نوعی از انواع گردشگری نیست. بلکه تفاوتهای ریشه‌ای از حیث هدف، عملکرد و نتیجه دارند که این تفاوتها در ویژگی‌های فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی ظهور و نمود مشخصی دارند. 🔺در پارادایم گردشگری اسلامی هدف از خرید سوغات تفاوت با سوغات دیگر انواع گردشگری ندارد. جنس سوغاتی در این پارادایم معمولا ما یحتاج زندگی، مانند انواع البسه و اقمشه، عطر، انواع اسباب‌بازی برای کودکان و ... است. آن چه مؤثر در بالا رفتن تقاضای خرید می‌شود کیفیت بهتر و قیمت ارزانتر سوغاتی نسبت به مشابه آن در شهر و دیار گردشگر است. گاهی نیز نبود جنس در شهر و دیار، معیاری برای خرید سوغاتی است. 🔺اما در پارادیم گردشگری دینی ماهیت سوغاتی بوی مذهبی به خود می‌گیرد. فرهنگ و هنر محلی نیز در آن خود را نمایان می‌کند. ترکیب «سوغات فرهنگی زائر» در این پارادایم غریب نیست. نمونه‌ای از این نوع سوغات‌ها را #موسسه_آفرینش‌های_هنری_آستان_قدس تولید و در معرض فروش قرار می‌دهد (نمونه) . 🔺باید توجه کرد که سوغات در پارادایم زیارت ویژگی‌های خاصی دارد. آب زمزم و تربت کربلا نمونه‌ای از سوغات در این پارادایم است. در این پارادایم جنبه معنوی و دینی سوغاتی اهمیت دارد. 👌پژوهشهایی به هدف جستجوی مؤلفه‌های «اصالت سوغات» در پارادایم گردشگری دینی شده است. ویژگیهایی مانند هنر دستی بودن، کمیاب و بی‌همتا بودن، داشتن جنبه‌های زیباشناختی، نشان دادن یکپارچگی تاریخی و فرهنگی و قابل استفاده بودن را برای آن شمرده‌اند. (به عنوان نمونه مقاله : «بطریهای خالی در مکانهای مقدس» را در کتاب گردشگری، دین و سفرهای معنوی را ببینید). این ویژگی‌ها همه در پارادایم 2️⃣ معنادار هستند. از این رو بسیاری از آنها بر آب زمزم و مهر کربلا صدق نمی‌کند. در حقیقت بنا بر این معیارها باید گفت: آب زمزم و تربت کربلا سوغات اصیل برای حاجی و زائر به شمار نمی‌آیند❗️ ❓اما بنا بر پارادیم 3️⃣ اگر سوغات حاجی آب زمزم و چوپ مسواک است و سوغات کربلایی مهر و تسبیح ساخته شده از خاک کربلا است، سوغات زائر امام رضا (ع) چه باید باشد؟ به عبارت دیگر، مؤلفه‌های «اصالت سوغات زائر» چیست و مصداق آن در مشهد الرضا (ع) کدام است؟ #سید_رضا_شیرازی #سوغات_زائر #پارادایم‌_زیارت #زیارت #گردشگری_اسلامی #گردشگری_حلال #پارادایم_گردشگری_دینی #گردشگری_مذهبی 🆔 @tammolaat

🛑استارت‌آپ و زیارت 〰〰〰〰〰〰〰〰〰 ✍سید رضا شیرازی ♦️ایده استارت‌آپ در زیارت را جناب حجت الاسلام قطبی رئیس مرکز نوآوری و خلاقیت اشراق را مطرح و مشغول مدیریت آن هستند. 🔺در سال ۱۴۰۱ رویداد سقاخانه با حمایت مالی شهرداری‌های مشهد، قم، شیراز و آستان قدس برگزار شد و امسال رویداد سوغات زایر با حمایت مالی آستان قدس در حال برگزاری است. ⚠️نسبت به موضوع ورود استارت‌آپ در زیارت باید تامل نمود ❇️مزیت استارت‌آپ، رشد سریع و رسیدن به منفعت اقتصادی بسیار در مدت کوتاه است. در حالی که معنویت نیاز به تأنی و تامل دارد. یکی از آفتهای عبادت شتاب است. ❇️علاوه بر این که استارت‌آپ‌ها همانگونه که در صورت موفقیت پیشرفت سریعی دارند در صورت شکست، سقوط دردناکی دارند. 🩸دردناک‌بودن شکست استارت‌آپ زیارتی هنگامی است که مورد استقبال واقع نشود. فرض کنید زحمت زیادی بکشید و نذری بسازید و موکب بزنید اما کسی از شما نذری نگیرد. خیلی دردناک است. ❇️پیشرفت استارت‌آپ‌ها بر اساس شور و هیجان است. شور و هیجان موجود در آنها از نوع شور و هیجان اقتصادی است. در امور معنوی نیز شور و هیجان وجود دارد اما از نوع شور و هیجان قدسی است. اتفاقا وقتی در امور معنوی منافع اقتصادی لحاظ شود، شور و هیجان افت می‌کند. ❇️اساسی‌ترین تأمل در این موضوع، پارادیم آن است. بی‌شک استارت‌آپها در #پارادایم_گردشگری_مذهبی و نه #پارادایم_زیارت بروز کرده و در حال رشد هستند. 🔺اولین محور رویداد سقاخونه عبارت بود: فناوری اطلاعات و گردشگری زیارت. قبلا هم در یادداشت #سوغات_زائر بر این که این رویداد در پارادایم گردشگری مذهبی است، قرینه‌هایی ارائه کردم. 〰〰〰〰〰〰〰〰〰 پینوشت: ⚠️عدم مشارکت شهرداریها در رویداد سوغات زایر(موضوع اقتصادی)، پس از مشارکت آنها در رویداد سقاخونه(موضوع ایده‌پردازی) قابل تأمل است. #استارت‌آپ #پارادایم_زیارت #رویداد_سقاخونه #سوغات_زائر #سید_رضا_شیرازی 🆔@tammolaat