eitaa logo
گذرگاه «انجمن علمی‌پژوهشی تاریخ‌جامعةالزهرا(س): قم»
967 دنبال‌کننده
3.2هزار عکس
151 ویدیو
323 فایل
گذرگاه «کانال‌انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌جامعةالزهرا(س)؛ قم» 📜پل ارتباطی @tarikh_jz مالکیت فکری و محتوایی کانال، متعلق به انجمن علمی تاریخ جامعةالزهرا(س) است. انتشار فایل‌های صوتی، تصویری، عکس نوشته‌ها و پست‌ها صرفا با ذکر منبع بلامانع است.
مشاهده در ایتا
دانلود
درنگی تاریخی درباره ماه صفر: احمد فلاح زاده👆👆👆 حسین (ع) http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
♦️اربعین طلیعه تمدنی ♦️ یادداشتی به مناسبت ایام اربعین حسینی : مراسم اربعین طلیعه تمدن نوین اسلامی دکتر موسی نجفی ( مواجهه عالم قدسی با عالم سکولار ) ▫️وقتی از مراسم اربعین سخن می گوییم این آئین در شکل امروزیش شامل دو قسمت در هم تنیده و به هم پیوسته است : 1⃣ زیارت اربعین 2⃣ راهپیمایی اربعین 1⃣ زیارت اربعین : سنت دیرپای شیعه متصل به امام معصوم (ع) 2⃣ راه پیمایی اربعین : که قبلا در طول تاریخ هم ثبت و گزارش شده است ، ولی در این شکل و حال و هوا و وسعت ، مسئله جدیدی می باشد‌. 🔸مراسم اربعین با این دو بخش نوعی آئین عبادی - سیاسی منحصر بفرد می باشد. این ممتاز بودن از نظر شکل و نماد اجتماعی و فرهنگی و سیاسی نه تنها نسبت به سایر مراسم دنیای اسلام و حتی مذهبی دنیا بلکه نسبت به سایر مناسک و مناسبت های شیعه هم تفاوتهایی را نشان می دهد. 🔸اما چرا عنوان شد که این شکل از مراسم اربعین طلیعه تمدن نوین اسلامی است؟ ویژگی مهم تمدن نوین اسلامی که آن را از تمدن غربی متمایز و ممتاز می نماید جنیه "چند ساحتی" آن در برابر" تمدن تک ساحتی" و مادیت عالم مدرن و تمدن غرب است. 🔸تظاهرات اربعین با محوریت "انسان کامل " و به شکل میلیونی ، نوید و نشانه و نماد خواست عمیق انسان معاصر در مقابل "قدسیت زدایی" از عالم است و برگشت انسان پسا مدرن از بهشت زمینی ( اتوپیای فیلسوفان عصر جدید) به ساحت قدسی و ملکوتی عالم را بعد از سکولاریزه نمودن آن نوید می دهد . 🔸شاید این مطلب به پیشگویی میشل فوکو فیلسوف پست مدرن نزدیک باشد که در سحرگاه وقوع انقلاب اسلامی ، در مورد ابعاد آن درسلسله مقاله هایی با نام " ایرانیان چه رویایی در سر دارند" در مورد این تحول بزرگ در عالم معتقد گردید که این انقلاب سرمایه عظیم معنویت را به متن و روابط اجتماعی زندگی ایرانیان برگردانده و این امری است که چندین قرن است در تاریخ زندگی غربیان به فراموشی سپرده شده است! و جالب است که این متفکر فرانسوی راس این سرمایه معنوی را برای ایرانیان ،اعتقاد عمیق به حضرت امام حسین (ع ) می داند. http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60 ۹
📍۷ صفر؛ شهادت یا ولادت؟ اخیرا در به تبعیت از ، ۷صفر را روز شهادت امام علیه السلام اعلام کرده و مراسم عزا می گیرند و حال آنکه قول مشهور، شهادت ایشان در #۲۸صفر است. ✅بررسی اقوال: بسیاری از محدثان و مورخان قدیم و جدید شیعه، ۲۸ را ماه شهادت امام معرفی کرده اند. برای اولین بار مکی عاملی(شهید اول) از علمای قرن۸ نظریه #۷صفر را مطرح کرده است. که برگرفته از متنی با عنوان تواریخ الائمه الاثنی عشر، به یکی از علمای (۴ امامی) به نام بن ابراهیم رسی از علمای قرن۳ است. در بررسی های انجام شده، انتساب آن درست نیست و ایشان قول خود را بدون سند آورده است. لازم به ذکر است که قاسم رسی متوفی 246قمری است. وی شهادت امام علیه السلام را ذکر و سال 260 را بیان کرده. اما وی در این تاریخ زنده نبوده است، پس چگونه تاریخ شهادت امام عسکری را نوشته است؟ هیچ یک از علمای بزرگ شیعه همانند شیخ ، ، و دیگران این گزارش را نقل نکرده اند و گویا چنین گزارشی نبوده یا اعتبار آن را نپذیرفته اند. بلکه همگی بر۲۸ صفر اتفاق دارند. گزارش بدون سند و است. یعنی گوینده آن مشخص نیست. لذا قابل اعتماد نیست. در منابع متقدم و معاصرشیعه، اخبار شهادت امام حسن ۲۸ صفر، مورد توجه بوده و حتی برخی از نویسندگان همانند و قمی ۲۸ صفر را صحيح و معتبر می دانند. منابعی چون اگرچه گزارش۷صفر را از شهید اول نقل کرده اند، اما گزارش ۲۸صفر را پذیرفته اند. 📌اما جالب آنکه در تعدادی از منابع تاربخی و حدیثی همانند: طبرسی در اعلام الوری، فتال نیشابوری در روضه الواعضین، فاضل حموی در انیس المومنين و شیهد اول در الدروس الشرعیه و شیخ عباس قمی در وقایع الایام، ۷صفر را روز امام علیه السلام نقل کرده اند. البته این روایت نیز بدون سند و ضعیف است. 📌حال چگونه برخی روایت۷صفر درباره شهادت را از می پذیرند ولی روایت ولادت در۷صفر را از او نمی پذیرند و می گویند شاه دستور داده که روایت ولادت جعل شود، اما این روایت مال قبل از عصر ناصرالدین شاه است. 📚ر.ک. بررسی و نقد گزارشهاي تاریخ شهادت امام مجتبی علیه السلام، فصلنامه تاریخ اسلام، شماره ۳و۴، . 💠 : به نظر می رسد ۷صفر شهادت امام حسن نبوده و همان ۲۸ صفر صحیح بوده و مشهور و صحيح میلاد امام کاظم در ماه ذی الحجه است. @tarikh_j
⭕️گفتاری کوتاه درباره ظرفیت‌های تمدنی پیاده‌روی اربعین چرا راه‌پیماییِ اربعین در حال جهانی‌شدن است؟ رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با جمعی از موکب‌داران عراقی حرکت عظیم راه‌پیماییِ اربعین را ظرفیت و ابزاری در جهت نیل امت اسلامی به «تمدن نوین اسلامی» دانستند و فرمودند « اگر ظرفیّتهای کشورهای اسلامی -ظرفیّت عراق، ظرفیّت ایران، ظرفیّت کشورهای دیگر منطقه‌ی غرب آسیا و شمال آفریقا- بر روی هم مجتمع بشود، اگر این ظرفیّتها به هم برسند، این دستها در هم گره بخورند، آن وقت امّت اسلامی نشان خواهد داد که عزّت الهی یعنی چه؛ تمدّن عظیم اسلامی را به جوامع عالَم نشان خواهند داد؛ باید هدف ما این باشد و این راه‌پیمایی اربعین میتواند یک وسیله‌ی گویایی برای تحقّق این هدف باشد.» از این رو، حجت‌الاسلام دکتر احمد رهدار استاد حوزه و دانشگاه و پژوهشگر در گفتار زیر نگاهی داشته‌ است به ابعاد و ظرفیت‌های تمدنی پدیده‌ی پیاده‌روی اربعین. در خصوص حرکت پرشور اربعین حسینی، سخت است که با قاطعیت بگوییم مهم‌ترین ویژگی‌های آن چیست. به ‌نظرم باید به چیستیِ ظرفیت‌های تمدنی و تاریخی این منسک بپردازیم. نکته‌ی اول این است که در این منسک ما به نوعی شاهد معنویتی متفاوت از جنس معنویت‌های دیگر در اسلام هستیم. معنویت‌هایی مثل نماز و روزه و دیگر مناسک معنوی در اسلام معمولاً یک مکان خاص و یک ثبات و تمرکزی دارد، اما منسک اربعین حسینی علیه‌السلام گویا یک اعتکاف سیار است. بر خلاف اعتکاف‌های پیشینی که مثلاً به مسجد یا و مکان مقدس دیگری می‌رویم و چند روز آن‌جا خودمان را محصور می‌کنیم و به صورت متمرکز و ثابت به عبادت می‌پردازیم، این منسک اما از این ویژگی برخوردار است که عبادتش از جنس عبادت در حال حرکت است. در واقع یک نوع اعتکاف جمعی سیار است که در آن هر اقدامی که انجام می‌دهیم، اقداماتی از جنس زندگیِ عادی مثل خوردن و حرف زدن و خوابیدن و بحث علمی یا ذکر گفتن و نماز خواندن و هر کاری از این جنس کنش‌ها، خودش مصداقی از این عبادت و این اعتکاف سیّار است. شاید به تعبیر دیگری بتوان گفت که جواز رفتارهای متکثر در متن این منسک باعث می‌شود که سالک خسته نشود و سالکان‌ بسیاری با ذواق متکثر و با ظرفیت‌های جسمی و روحی متکثر بتوانند با این منسک نسبت بگیرند. همین ویژگی به نوبه‌ی خودش باعث می‌شود که هر سال جمعیتی بیش از سال‌های گذشته را به‌سمت خودش دعوت کند. در واقع این ویژگیِ حرکت اربعین با یک شیبی، به آن استعداد جهانی‌ شدن می‌‌دهد و ما در همین دهه‌ی اخیر نرخ رشد و شتاب این شیب را به‌وضوح دیده‌ایم. نکته و ویژگی دیگرِ این منسک، «نظم معنوی» آن است. بر خلاف نگاه اولی و بدوی به قضیه که در بعضی موارد به ‌نظر می‌رسد شاید نظم دقیقی رعایت نشده باشد، مثلاً در مقوله‌ی بهداشت، اما وقتی به صورت کیفی‌تر تأمل می‌کنیم، متوجه می‌شویم که نه، در این‌جا نوعی نظم حاکم است که باعث می‌شود میلیون‌ها نفر در یک زمان و جغرافیای محدودی بتوانند حوائج عادی زندگی خودشان را تأمین ‌کنند و در عین حال، احساس سلوک در یک طریق معنوی داشته باشند. این پدیده اساساً با شاخصه‌های مدیریت عرفی جهانِ امروز هم‌خوانی ندارد. مثلاً ما نمی‌توانیم با این مدیریت عرفی بیست میلیون جمعیت از اقوام مختلف از کشورهای مختلف را با زبان‌ها و با خُلق و خو و فرهنگ‌های مختلف را در یک زمان و مکان محدود و مشخصی جمع کنیم و در عین حال کمترین ناهنجاری و تنش مذهبی و خشونت‌ را شاهد نباشیم. همه‌ی سالکان این طریق گویی در قراردادی نانوشته متعهد شده‌اند به یک اصولی از جنس اصول معنوی. انگار همه در محضر امام حسین علیه‌السّلام هستند. انگار همه در این دایره‌ی مغناطیسی امام معصوم، حلیم و باگذشت و بااخلاق شده‌اند و این را همه به‌وضوح حس کرده‌اند. http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
▫️اربعین، ظرفیتی برای تربیت نوجوانان تمدن‌ساز 🔹یکی از دغدغه‌های والدین، تربیت صحیح و اصولی فرزندانشان هست. هم‌چنین یکی از دغدغه‌های مهم برای ساختن تمدن اسلامی، تربیت نسل صالح و مصلح است. برای به وجود آمدن چنین تربیتی می‌بایست بسترهای لازم در خانواده، مدرسه و جامعه به وجود آید تا تربیت صحیح اتفاق بیفتد. 🔹پیاده‌روی اربعین یکی از بسترهای تربیت نوجوان تمدن ساز است. ظرفیت‌هایی که در این مراسم عظیم فراهم است به ندرت می‌توان در یک مجموعه فرهنگی یا یک مدرسه و حتی در جامعه در مدتی کوتاه به وجود آورد. 🔹در این مراسم معنویت فراگیر و جمعی، وحدت و کمک‌رسانی به هم‌نوعان و مسلمین، مدیریت فردی، مسئولیت‌پذیری جمعی، موکب‌داری و پخت غذا، تمرین شرایط سخت، گفت‌و گو با نوجوانان جهان اسلام تجربه میشود. 🔹همچنین وجود ظرفیت‌های فراوان و بی‌شمار دیگر که در یک زمان و مکان و حول امام معصوم شکل گرفته است، می‌تواند موجب برنامه‌ریزی مسئولین و فعالین فکری فرهنگی شود تا از مدت‌ها قبل از این مراسم و در حین برگزاری مراسم به برنامه‌ریزی و اعزام نوجوانان به این مراسم داشته باشند. http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅 «مجموعه مقالات اربعین» به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی کاشان و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی اربعین، کتاب «مجموعه مقالات اربعین» تألیف جمعی از نویسندگان، در پژوهشکده حج و زیارت تهیه شده و از سوی  نشر مشعر منتشر شد. این کتاب شامل مجموعه مهمترین مقالات نوشته شده درباره اربعین حسینی به زبان فارسی در نشریات کشور است. این کتاب در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول: پژوهشی در بخش نخست هجده مقاله از مجلات آورده شده و در بخش دوم بیست و دو مقاله مرتبط با اربعین از روزنامه ها انتخاب و منتشر شده است. همچنین «کتابشناسی توصیفی اربعین حسینی» به صورت مستقل در این مجموعه منتشر شده است.  بخش اول  این کتاب شامل  مقالات پژوهشی است که عناوین این مقالات عبارت است از: ضرورت بحث اربعین، دلیل بزرگداشت اربعین چیست؟، فلسفه بزرگداشت اربعین حسینی چیست؟، نگاهی به زیارت اربعین سالارشهیدان، مطاف دلها (به مناسبت اربعین حسینی)، پژوهشی در اربعین حسینی، تحقیقی درباره اربعین حسینی، پیام اربعین در زیارت اربعین، ویژگی های امام حسین علیه السلام در زیارت اربعین، اربعین در فرهنگ اهل بیت علیه السلام، تحلیل مبنای تاریخی اربعین حسینی، کل یوم عاشورا، نگاهی به آموز ه های دعای اربعین، از عاشورا تا اربعین، بررسی دنباله قیام حسینی در شام و اربعین، اربعین های خونین، مأخذشناسی اربعین و کتاب شناسی توصیفی اربعین حسینی. 🔅🔅🔅🔅🔅🔅 http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅 بخش دوم: مقالات روزنامه ها در بخش دوم این کتاب شامل مقالات روزنامه ها است که شامل این مقالات می شود: گزیده بیانات رهبر انقلاب درباره اربعین حسینی، وقایع نگاری زائر پیاده حسینی از نجف تا کربلا؛ همنوایی با کاروان اسرا، چرا اربعین اهمیت دارد؟، منزلت اربعین حسینی، سرآغاز سنت اربعین حسینی، جایگاه اربعین در فرهنگ شیعی، چرا «اربعین» فقط برای امام حسین علیه السلام است؟ فلسفه قیام عاشورا در زیارت اربعین امام حسین  علیه السلام، حسین علیه السلام ، تجسم «عشق عقلانی»، زینب علیه السلام  سر عظیم اربعین حسینی، اهمیت زیارت اربعین در نگاه دکتر حشمت الله قنبری؛ انقلاب جابر، روایت چهل روزگی ماتم مردم در عزای سیدالشهداء علیه السلام ؛ اربعین اشک، گلواژه های حسینی؛ تا اربعین، اربعین حسینی و چون جابر به کربلا آمدن، اربعین؛ کمال عاشوراست، سرّ قداست اربعین حسینی، اربعین و راه پیش روی ما، همراه با زیارت اربعین، نگاهی تحلیلی به زیارت اربعین، اربعین نور (اربعین حسینی) و اربعین امام حسین علیه السلام. گفتنی است،کتاب «مجموعه مقالات اربعین» در 520 صفحه و در قطع وزیری در پژوهشکده حج و زیارت تهیه شده و در تیر ماه 1394 از سوی نشر معارف منتشر شده است. 🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅 http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
پژوهشی در اربعین حسینی.pdf
477.5K
پژوهشی در اربعین حسینی نویسنده: حجت الاسلام محسن رنجبر؛ حضور اهل بیت(علیهم السلام) در اولین اربعین شهادت امام حسین(علیه السلام) بر سر مزار آن حضرت در کربلا از مسائلی است که در قرون اخیر برخی محققان شیعه درباره آن تشکیک کرده اند. در مقابل، برخی دیگر از اندیشمندان، درصدد رد این تشکیک و اثبات اربعین اول شده اند. این نوشتار ابتدا به دلایل منکران اربعین اول پرداخته و در ادامه به پاسخ گویی آن ها می پردازد، سپس با استفاده از قراین و شواهد دیگر، دیدگاه موافقان اربعین اول را تأیید می کند... http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
«چهل منزل تا اربعین،با اربعین حسینی تا جهان حسینی، با اربعین تمدنی تا تمدن اسلامی»،با رویکردی تمدنی به قلم حجت الاسلام و المسلمین سید مفید حسینی کوهساری در 48 صفحه منتشر شد. لینک دانلود کتاب 👇 ‌ hawzahnews.com/detail/News/466399 http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
بروشور ویژه اربعین سال ۱۳۹۷👆 تهیه و تنظیم: انجمن علمی پژوهشی تاریخ http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
بروشور ویژه اربعین سال ۱۳۹۷👆 تهیه و تنظیم : انجمن علمی پژوهشی تاریخ http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
☀️راهبردهای استمرار فرهنگ اربعین در تحقق تمدن اسلامی☀️ ✍🏻به گزارش روابط عمومی و بین‌الملل، نشست علمی-پژوهشی «راهبردهای استمرار فرهنگ اربعین در تحقق تمدن اسلامی» از سوی معاونت پژوهش جامعه‌الزهرا علیهاالسلام در پژوهشگاه حضرت معصومه علیهاالسلام برگزار شد. نظم معنوی حاکم بر مناسک اربعین حسینی ✍🏻در این نشست، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر احمد رهدار با اشاره به رصد ویژگی های اربعین در تحقق تمدن نوین اسلامی و تعمیم این ویژگی ها، گفت: ویژگی اول اربعین حسینی این است که در این منسک، نظم معنوی حاکم است که با نظم مدنی تفاوت دارد و تفاوت آن در نتایج و کارکردها است. استاد حوزه و دانشگاه افزود: در نظم معنوی بداخلاقی، رذیله اخلاقی،گناه، دزدی و مانند آن وجود ندارد و منحصر به جریانات دینی است اما نظم مدنی با دنیای مادی سروکار دار،د مثلا با رعایت نظم مدنی، تصادف کم می‌شود، شهر کثیف نیست و غیره. حجت‌الاسلام‌والمسلمین رهدار اضافه کرد: خروجی نظم معنوی آرامش است، هر چند که شاید آسایش نباشد، حال آنکه خروجی نظم مدنی آسایش است. حال تا چه حد این دو نظم مذکور، در تحقق تمدن تاثیرگذارند باید دقت شود، اگر شاخصه‌های نظم معنوی نباشد محقق خواهد شد؟. استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: با توجه به منسک اربعین در می‌یابیم که شاخصه‌های نظم مدنی در اربعین کم اما شاخصه‌های نظم معنوی به تمامه موجود است. وی با بیان اینکه ویژگی اربعین، «نظم معنوی» آن است، عنوان کرد: بر خلاف آنچه که در بعضی موارد به ‌نظر می‌رسد شاید نظم دقیقی رعایت نشده باشد، مثلاً در مقوله‌ی بهداشت، اما وقتی به صورت کیفی‌تر تأمل می‌کنیم، متوجه می‌شویم که، در این‌جا نوعی نظم حاکم است که باعث می‌شود میلیون‌ها نفر در یک زمان و جغرافیای محدودی بتوانند حوائج عادی زندگی خودشان را تأمین ‌کنند و در عین حال، احساس سلوک در یک طریق معنوی داشته باشند. منسک اربعین حسینی در واقع یک نوع اعتکاف جمعی سیار است حجت‌الاسلام‌والمسلمین رهدار در ادامه به ویژگی دوم اربعین حسینی اشاره کرد و افزود: ویژگی دوم توسعه معنایی برخی مفاهیم است. کنش ها نیز توسعه کمی می‌یابند و ما به نوعی شاهد معنویتی متفاوت از جنس معنویت‌های دیگر در اسلام هستیم. وی ادامه داد: معنویت‌هایی مثل نماز ، روزه و دیگر مناسک معنوی در اسلام معمولاً یک مکان خاص و یک ثبات و تمرکزی دارد، اما منسک اربعین حسینی علیه‌السلام گویا یک اعتکاف سیار است.بر خلاف اعتکاف‌های پیشینی که مثلاً به مسجد یا مکان مقدس دیگری می‌رویم و چند روز آن‌جا خود را محصور می‌کنیم و به صورت فردی یا متمرکز و ثابت به عبادت می‌پردازیم، این منسک اما از این ویژگی برخوردار است که عبادتش از جنس عبادت در حال حرکت است. استاد حوزه و دانشگاه بیان داشت: منسک اربعین حسینی در واقع یک نوع اعتکاف جمعی سیار است که در آن هر اقدامی که انجام می‌دهیم، اقداماتی از جنس زندگیِ عادی مثل خوردن، حرف زدن، خوابیدن، نماز و هر کاری از این جنس کنش‌ها، خودش مصداقی از این عبادت و این اعتکاف سیّار است و در اینجا مفهوم «اعتکاف» توسعه می‌یابد. برهم زدن مقیاس‌های عددی و آماری در اربعین حسینی حجت‌الاسلام‌والمسلمین رهدار با بیان اینکه سومین ویژگی اربعین حسینی، برهم زدن مقیاس‌های عددی و آماری و توسعه آن است، گفت: نکته قابل توجه این است که در جوامع امروزی نهایت اطعام یک وعده غذایی عظیم، چهار و نیم میلیون نفر با کمک ۶۴ کشور ذیل هدایت صلیب سرخ به زلزله زدگان بوده است، حال آنکه در اربعین حسینی مردم نقش دارند و عهده‌دار چند وعده غذایی برای افرادی بیش از این تعدادند. .http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
✍🏻وی در ادامه افزود: بالاترین تجربه‌های معنوی با جمعیت‌های میلیونی پس ازحج تمتع با جمعیتی حدود سه و نیم میلیون نفر، تجمع جمعیت صوفیان در مراسم مریدیه سنگال یا در داکای بنگلادش با جمعیتی بالغ بر پنج میلیون نفر بوده است و تجربه‌های جهانی مثل بازی‌های المپیک حدود پنج میلیون نفر، شاید به طور میانگین در تجربه‌های جمعیتی دینی و غیردینی نهایت حدود پنج میلیون نفر اجتماع کنند، حال آنکه اربعین حدود ۲۵ میلیون نفر اجتماع می‌کنند چیزی حدود پنج برابر که این مقیاس یک برهم زدن عادی نیست و می‌توان از این برهم زدن مقیاس، درسی برای تحقق تمدن نوین اسلامی گرفت. روحیه معنوی حاکم بر منسک اربعین حسینی باید در همه امور حاکم شود استاد حوزه و دانشگاه، شرح صدر در عبادت را چهارمین ویژگی حاکم بر این منسک دانست و افزود: روحیه معنوی حاکم بر این منسک اگر در همه امور حاکم شود دیگر کار در ادارات، فردی،کسل کننده و حداقلی نخواهد بود. به عنوان مثال در اردوهای جهادی، با وجود دو برابر ساعت کاری اداری، خسته نیستند. حجت‌الاسلام‌والمسلمین رهدار تصریح کرد: اقتضای تمدن اسلامی این است که بازیگران و افرادش با روحیه جهادی و حتی فراتر از آن باشند. به طور مثال اگر فردی که ۶۰ سال عمر دارد مانند چند روز پیاده‌روی اربعین زندگی کند و خسته و دلزده نشود و این شیوه رفتاری، سبک زندگیش شود، تمدن اسلامی تحقق می یابد. وی یادآور شد: شاید تصور شود که برای تمام عمر اینگونه بودن قابل تحمل نیست اما تجربه زیستی افرادی که در کشورهای افریقایی با شرایط سخت زندگی کرده اند، ثابت می‌کند که ساختار وجودی بدن انسان به گونه‌ای خلق شده که می‌تواند به آن سبک زندگی کند. بدن انسان به وضعیت‌های مختلف عادت می‌کند. به طورمثال فرزند آیت‌الله بهجت در مورد ایشان می‌گوید که آیت‌الله بهجت ۱۲ ساعت عبادت می‌کردند، بنابراین حلم تاریخی برای تحقق تمدن اسلامی لازم است. اربعین حسینی هرسال در حال نوشدن، تغییر و تکمیل است استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به شتاب، رشد و تکمیل اربعین حسینی در راستای تحقق تمدن اسلامی، گفت: اربعین پدیده‌ای در حال «نو شدن» و «تثبیت» است و تا زمانی که یک رویداد تثبیت نشود، قابل ارزیابی نخواهد بود. حجت‌الاسلام‌والمسلمین رهدار ادامه داد: اربعین حسینی هرسال در حال نوشدن، تغییر و تکمیل است؛ منسک اربعین هر سال جمعیتی بیش از سال‌های گذشته را به‌سمت خودش دعوت می‌کند که در واقع این ویژگیِ حرکت اربعین با یک شیب به آن، استعداد جهانی‌ شدن می‌‌دهد و ما در همین دهه‌ اخیر نرخ رشد و شتاب این شیب را به‌وضوح دیده‌ایم. وی یادآور شد: گاه یک نظریه موجب به وجود آوردن امکاناتی می‌شود که به تحقق هدف کمک خواهد کرد هرچند نظریه خوبی نباشد، در زمان ضیاء الحق رییس جمهور پاکستان نظریه‌ای از جانب وی ارائه شد که هرچند قوی نبود اما به دلیل مقام بالای دولتی وی، مؤسسات، دانشگاه‌ها و مراکز علمی در راستای آن نظریه تاسیس شد. تأثیر اربعین حسینی بر تحقق تمدن نوین اسلامی استاد حوزه و دانشگاه با تصریح بر اینکه اربعین پدیده‌ای است که نیاز به بررسی و توجه دارد، تأکید کرد: علما، نخبگان نظری، جامعه‌شناسان و هنرمندان و غیره نتوانسته‌اند آن را توصیف و قضاوت کنند وتنها زمانی که به استقرار برسد، قابل ارزیابی خواهد شد. حجت‌الاسلام‌والمسلمین رهدار در پایان بیان داشت: نکته آخر اینکه باید توجه داشت که اربعین ظرفیت تکمیل و تغییر دارد و همین نو شدن هرساله نشانی از تحول بالای آن است و در تحقق تمدن نوین اسلامی تاثیرگذار است. در پایان جلسه به سوال حضار نیز پاسخ داده شد. http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
✍🏻یادداشتی از حجه الاسلام و المسلمین دکتر حبیب الله بابایی(نظریه پرداز محترم عرصه تمدن): ✍🏻مدت‌هاست درد این پرسش آزارم می‌دهد که آیا دین به مثابه وحی الهی می‌تواند با تمدن به مثابه یک تجربه بشری، تحققی جامع پیدا کند؟ آیا تمدن انسانی اساسا می‌تواند با تمدن الهی برابری کند، یا آنکه نه، دین بزرگ‌تر از تمدن است و امورات دینی و الهیاتی را نه می‌توان در چارچوب تمدن محدود کرد و نه می‌توان آن را با قناعت بر رویکرد تمدنی به طور جامع شناخت؟ تجربه متعدد اربعین امروز، به رغم کاستی‌ها و آسیب‌های فراوانی که در آن هست، حدس و گمانی را در ذهنم تقویت کرده و فرضیه‌ای را در نظرم برجسته ساخته است و آن اینکه نه فقط دین بزرگ‌تر از قالب تمدنی است، بلکه گاهی برخی از مناسک دینی هم می‌تواند چنان رونق بیابد که ابعادی فراتر از قالب‌های مرسوم تمدنی پیدا کند. اربعین می‌تواند مصداقی از این مناسک معنوی و دینی در دنیای امروز باشد که ابعادی فراتر از تمدن‌های مرسوم دارد. ⭕️در اربعین امروز، نظام مناسبات انسانی به گونه‌ای رقم می‌خورد که مثل و مثال آن را نمی‌توان در تجربه تمدنی بشر پیدا کرد، نه در نظام اندیشه‌ای مدرن و نه در نظام مدنی و تمدنی مغرب زمین. اگر در اربعینِ عصر غیبت نکات و نقاطی وجود داشته باشد که در ادبیات تمدنی امروز شناخته‌شده نباشد و در تاریخ تمدن‌ها هم نمونه و مصداقی نداشته باشد، آنگاه در اربعین عصر ظهور، نقطه‌های فراتمدنیِ بسیاری خواهد بود که نگرش تمدنی و قالب تنگِ تمدن‌شناسی نخواهد توانست آن را تجربه کند و یا بشناسد. اگر تنها گوشه‌ای از یک امر مناسکی و معنوی مانند اربعین قابلیت گنجایش در قالب‌های مطالعات تمدنی را نداشته نباشد، آنگاه چگونه می‌توان مابقی عناصر دینی و عرصه‌های اعجاز برانگیز آن را با ادبیات و متدلوژی تمدنی فهمیده و یا آن را عینیت بخشید؟ در این باره توجه به شاخص‌های امروزین تمدن و تطبیق آن با شاخص‌های اجتماعی و احیانا تمدنی در اربعین می‌تواند اندکی از این فاصله‌ها را معلوم سازد. شاخص‌های مترقی‌ انسانی در نظام مناسبات انسانیِ اربعین (آن هم در جامعه به ظاهر عقب‌ماندۀ عراق امروز) با شاخص‌های انسانی نظام مناسبات مدرن در جوامع پیشرفته فرق‌هایی دارد که در این نوشته کوتاه به برخی از آنها اشاره‌ای کوتاه می‌کنم. ⭕️در تمدن مدرن سکولار، مناسبات انسانی بر پایۀ آسایش و رفاه عمومی شکل می‌گیرد، در حالی که در مناسبات انسانی در اربعین، اساسا آسایش در حاشیه، و آرامش در متن و مرکز است. آنچه برای زیست انسانی غرب اهمیت دارد، توجه به تأمین زندگی در همین زمان و همین مکان (here and now) است، در حالی که در اربعین، زندگی و آسایش این‌زمانی و این‌مکانی برای زائر اهمیتی ندارد و او با کمترین آسایش و بلکه با تحمل رنج‌های فراوان در صدد کسب آرامشی بیشتر است. جالب اینکه این رنج هر میزان بیشتر می‌شود و زائر خسته‌تر می‌شود و به حرم نزدیک‌تر، آرامش او بیشتر و عمیق‌تر می‌شود. @tarikh_j
✍🏻نکته دیگر و تفاوت دیگر بین فرایند تمدنی در غرب، با فرایند اجتماعی و عرفانی در اربعین را با مقدمه‌ای از استاد مطهری بیان می‌کنم. استاد مطهری در کتاب تعلیم و تربیت در اسلام، برای هر انسانی دو من قائل می‌شوند، «من علوی» و «من سفلی». وی در مورد من علوی و اشتراک آن با من علوی دیگران می‌گوید: ⭕️انسان دارای مراتب وجودی است که در عالی‌¬ترین مراتب وجودی¬ بالاتر از فرشته و در درجات پایین¬‌تر جمادی بیش نیست. در درجات متعالی وجودش، میان «من»ها تباینی نمی‌¬بیند به این معنی که میان خود با افراد دیگر، من و مایی نمی‌¬بیند. این «من» همان است که قرآن آن را «نفخت فیه من روحی» (حجر، ۲۹)‏[۱]‎ معرفی کرده است و در این مرحله است که تفاوت¬‌ها دیگر به چشم نمی‌¬آید. یکدستی در عالم ظهور و بروز می‌¬کند. «ما تَرى‏ فِي خَلْقِ الرَّحْمنِ مِنْ تَفاوُت‏» (ملک، ۴)‏[۲]‎ اما در مراتب جمادی، «منِ» هر کس (که همان من طبیعی انسان است) در مقابل «من»های دیگر قرار می‌¬گیرد و گویی حفظ این «من» مستلزم نفی «من»های دیگر است. اینجاست که اختلافات پیش می‌¬آید. این همان مرتبه از وجود است که خودخواهی و خودپرستی و این قبیل مسائل در آن درجه محقق می¬‌شود و طبق تعلیمات دینی در مبارزه و جهاد با آن سفارشات مؤکدی وارد شده است. (مطهری، ۱۳۷۹، ص ۲۴۵-۲۶۱) ⭕️هر قدر انسان در جهاد با نفس موفق¬‌تر باشد و از مرتبه خودِ طبیعی‌¬اش فاصله بگیرد، به خود متعالی¬‌اش نزدیک¬‌تر می‌¬شود و این باعث رقیق¬تر شدن نفس و توسعۀ آن در نسبت با دیگران می‌¬شود. دور شدن از خود طبیعی، در واقع از بین بردن فاصله‌¬ای است که بین من و دیگران وجود دارد و نزدیک شدن به خود متعالی در واقع دیدن روح دیگران در کنار خود است. با شکستن حبابی که اطراف هر «منِ طبیعی» را فرا گرفته، «من»¬های همه به هم می‌-پیوندد و با هم یک من عِلوی مشترک را تشکیل می‌دهند. در واقع حجاب بین آنها از بین رفته و واقعیت همه که همان «روحی» (حجر، ۲۹) مشترک دمیده شده از سوی خداوند است، متجلی می‌¬شود. در مسیر اربعین، این من عِلوی مشترک به طور پیوسته و مداوم زنده است و همواره بر من طبیعی و سِفلی غلبه دارد. غلبۀ من علوی بر من سِفلی و طبیعی، به خاطر کشش و نیروی محبتی است که در دل زوار نسبت به حسین بن علی علیه السلام موج می‌زند. از سوی دیگر، من‌های عِلوی در فرایند اربعین، منِ علویِ کلی و بزرگی را در مقیاس یک امت به‌وجود می‌آورند که مختصات و شاخص‌های آن بسیار متفاوت است از یک جامعه و یا حتی تمدنی که امروز مرسوم و معمول است. اساسا رنج و زحمت معنوی در اربعین، من‌های سفلی افراد را زاهد و خسته می‌کند و طمع دنیوی را در آنها از بین می‌برد، در مقابل من‌های عِلوی و الهی مشترک را در آنها زنده‌تر و تعالی مشترک انسانی را بیشتر و بیشتر می‌نماید. ⭕️گفتنی است در تمدن عرفی و سکولار غرب، تساهل و مدارا بین من‌های سفلی و مادی ایجاد می‌شود و بدین وسیله از تضاد و تزاحم بین افراد جلوگیری می‌شود، در حالی که مدارا و آشتی در اربعین میان من‌های علوی و معنوی (یا همان من بزرگ و مشترک علوی) به‌وجود می‌آید. جامعه مدرن، جمع من‌های مادی و سفلی است که از هم بیگانه‌اند و همین بیگانگی آنها را در آستانۀ تنش و برخورد قرار داده است، در حالی که جمع اربعینی، جمع من‌های علوی و مشترک است که در آن هر کسی منِ خود را در منِ دیگران جستجو می‌کند، آسایش خود را در آسایش دیگران، و حیات خود را در حیات دیگر زوار دنبال می‌کند. همین‌طور تساهل مدرن، تساهلی است برای کنترل خشونت و جلوگیری از حرکت غضب‌آلود در جامعه‌ای که افراد یکدیگر را گرگ تلقی می‌کنند (رویکرد سلبی)، ولی تساهل در برابر کمی‌ها و کوتاهی‌های زوار و یا خدام، نه برای کنترل خشونت، بلکه برای خدمت و معنویت و تقرب به امام حسین(ع) رخ می‌دهد (رویکرد ایجابی). از سوی دیگر، تساهل در جامعه مدرن برخاسته از به رسمیت نشاختن یکدیگر به عنوان فردی با کرامت و حرمت انسانی است، در حالی که در جامعه اربعین، تساهل نسبت به یکدیگر برآمده از معرفت الله است که از طریق تعارف و شناخت دوسویۀ یکدیگر (لتعارفوا) حاصل می‌شود. http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60
✍🏻نکته دیگر اینکه تمدن مدرن و خاصا پست‌مدرن غرب، تمدنی است که در آن کثرت فرهنگی (multiculturalism) اصل و اساس است. در تمدن سکولار، اصل با کثرت است و وحدت زمانی موضوعیت پیدا می‌کند که فقدان آن به بی‌نظمی و ناامنی منجر شود. در حالی که در اربعین که در آن تنوعات فرهنگی و مذهبی فراوانی وجود دارد، اصل با وحدت است و این وحدت نیز نه به طور جبری و قسری بلکه به طور طبیعی و در وضعیت محبت و معنویت در تعلق به شخصیت کاریزمای امام حسین علیه السلام به وجود می‌آید. به بیان دیگر، حب مشترک حسینیان و محبوب کاملی همچون حسین بن علی(ع)، در این مسیر، صراطی را ایجاد می‌کند که در آن سُبُل فراوان الهی (سبل سلام) جمع می‌شوند و در سُبُل بودن‌شان تزاحم و تعارضی بین خود احساس نمی‌کنند. نکته اینکه، هر میزان تعدد و تنوع فرهنگی‌ در این راه بیشتر شود، در پرتو محبت جمعی، وحدت و هویت اجتماعی رنگین‌تر و عمیق‌تر می‌گردد. ⭕️عنصر مهم دیگری که در گذشته تمدن اسلامی بوده است و امروزه با اربعین رنگ و بوی بسیار متفاوتی به خود گرفته است، رحله‌ها و یا سفرهای علمی (مدرسه سیاره علامه حلی)، اقتصادی، و معنوی (حج) است. در امروز دنیای مدرن غرب نیز چنین رحلاتی وجود دارد که بخشی از آن علمی و دانشگاهی است؛ به گونه‌ای که برخی از دانشگاه‌های امروز، دانشگاه‌هایی روی آب (research sheep) هستند که تعلیم و تعلم در آن، در سفر و در دیالکتیک بین نظر و عمل رخ می‌دهد، ولی پیاده‌روی معنوی‌ اربعین (رحلۀ معنوی) نه در حج امروز مصداق دارد و نه در سفرهای علمی موجود. در سفر اربعین نه فقط مقصد، بلکه این سفر و حرکت موضوعیت دارد و اینکه برخی بایستند و خدمت کنند و دیگران سفر کنند و حرکت داشته باشند، و اینکه نظام خادم ـ زائر نه فقط بعد از رسیدن به کربلا بلکه قبل از آن در راه‌های منتهی به کربلا شکل بگیرد، و اینکه نه فقط در کربلا، بلکه در نقطه‌های دور از کربلا نیز سیر و سلوک معنوی انجام یابد و مناسبات انسانی در هر نقطه منتهی به کربلا تعالی و ترقی پیدا کند. ⭕️علاوه بر عناصر فوق، البته سازه‌های مهم دیگری در مسیر اربعین دیده می‌شود که از آن جمله می‌توان به عنصر «سبقت در کار خیر» (فاستبقوا الخیرات) و «سرعت در کسب فیوضات معنوی» (سارعوا الی الخیرات) اشاره کرد که بدون شک در ساخت امواج اجتماعی در مقیاس تمدنی و بلکه جهانی بسیار مهم و کلیدی است. اینها همه از نقطه‌های بسیار درخشان و قابل توجه در اربعین است که آن را فراتر از فرایندهای معمول تمدنی قرار می‌دهد. با همه این ظرفیت‌ها، آسیب‌های جدی‌ای هم در مسیر اربعین وجود دارد که هر یک می‌تواند نظم این حرکت بزرگ را مختل کرده و آن را عاملی در عقب‌ماندگی، انحطاط و اختلاف امت اسلامی قرار دهد. اگر این آسیب‌ها به درستی شناسایی نشوند و تدبیری برای آن اندیشیده نشود، این حرکت قدسی، عرفی می‌شود و این وحدت و انسجام به تشتت و تفرق می‌کشد. امروزه به رغم اینکه متن اربعین، متنی مقدس و معنوی است، حواشی نامقدسی در آن وجود دارد که باید هر یک را تدبیر کرد. ایرانیان به لحاظ فرهنگی باید قبل از اربعین آموزش ببینند که توهم شیطانی «عرب بی‌فرهنگ» را از خود دور کنند، در دریافت پذیرایی و مهمان‌نوازی عراقی‌ها شکرگزار باشند و آموزش ببینند که دست خالی به منزل عراقی‌ها وارد نشوند، کودکان عراقی را تکریم کنند، و عراقی‌ها را به وقت زیارت‌شان از ایران و شهرهای مقدس خدمت‌ کنند. همین‌طور همه باید نسبت به مرام و منطق امام حسین علیه السلام و حقیقت اربعین معرفت بیشتری پیدا کنند، اندیشمندان در این مورد بیشتر فکر کنند و تحلیل‌های اصیل و به‌روزی داشته باشند، تا اربعین اربعین بماند و نظام مناسبات انسانیِ آن توسعه و تکامل پیدا کند. از این رهگذر می‌توان راهی را گشود فراتر از آنچه امروز به تمدن شناخته می‌شود و مدل‌های سکولار آن را بر ما تحمیل و تعریف می‌کنند. این راه می‌تواند چشم‌انداز انسانیِ متفاوتی را فراروی ما بگشاید و شاید آمدن موعود آخرالزمان را آسان نماید. آمین! http://eitaa.com/joinchat/2809069591C5d884e4f60