eitaa logo
🔖 تاریخِ شَفاهیِ قُم🔖
1.2هزار دنبال‌کننده
162 عکس
43 ویدیو
1 فایل
🔖 تاریخ سیاسی، فرهنگی و اجتماعی قم را اینجا بخوانید. 🎗 📩 ارتباط با مدیر کانال: @adminn1402
مشاهده در ایتا
دانلود
🌀اسامی خیابان‌ها و میدان‌های قم؛ قبل و بعد از انقلاب 🔹️خیابان امام خمینی: خیابان تهران- خیابان شاه 🔸️میدان امام خمینی: میدان فرح 🔹️میدان آیت‌الله سعیدی: میدان پهلوی 🔸️سی متری کیوانفر: ۱۶متری رضا پهلوی 🔹️خیابان هفت تیر: هشت‌متری حاج‌زینل 🔸️بلوار شهید بهشتی: جاده کوه‌سفید 🔹️۲۰ متری شهید بهشتی: ۲۰ متری فرحناز 🔸️خیابان ۱۹ دی: خیابان باجک- خیابان بهروز 🔹️میدان جهاد: میدان باجک 🔸️خیابان شهیدان فاطمی: خیابان دورشهر 🔹️خیابان شهدا: خیابان صفاییه 🔸️خیابان انقلاب: خیابان چهارمردان- خیابان رضا پهلوی 🔹️خیابان آیت‌الله مرعشی: خیابان ارم 🔸️خیابان آیت‌الله طالقانی: خیابان آذر 🔹️میدان شهید مطهری: میدان نو- میدان کوروش 🔸️خیابان توحید: نیروگاه 🔹️خیابان امام موسی صدر: خاکفرج 🔸️خیابان ۱۵ خرداد: محله شاه‌سیدعلی 🔹️خیابان معلم و میدان روح‌الله: محله یخچال‌قاضی 🔸️خیابان سپاه: خیابان ایستگاه 📌شما هم می‌توانید در تکمیل این لیست ما را کنید. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
❗️بروید به فکر آخرت باشید 🔹️آقای چند دفعه این اختلافات [اختلافات و حزب ] را با امام در میان گذاشته بود و امام به ایشان فرموده بود: "بروید به فکر باشید". 🔸️ایشان عصبانی شده و به امام گفته بود: "همه‌ش که ما نباید به فکر آخرتمان باشیم، یک خرده هم شما به فکر باشید!" 🔹️یعنی اینکه چرا شما اینقدر را تایید می‌کنید. امام چنین توجیهی در حمایت از بنی‌صدر داشت که کسی که با رای مردم روی کار آمده، حالا اگر هم آدم درآمده بود، باید او را با تدبیر کنار زد. 📚 (منبع: خاطرات ناطق نوری، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص ۲۳۷) 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸بقعه‌ی شاه‌ عباسی 📍مقبره‌ی در حرم حضرت معصومه 🔹️ این بنا را در سال ۱۰۷۷ به عنوان مدفن  شاه عباس بنا کرده است. 🔸️این بقعه در قسمت حرم در کنار ضریح قرار دارد و سنگی که در قسمت و متفاوت از بقیه سنگ‌ها است، محل دفن شاه عباس دوم است. (در عکس مشخص است) 🔹️از جمله اشیای ارزشمند این مقبره قالی دوازده ضلعی آن بوده‌است که در سال ۱۰۸۲ قمری به سرپرستی بافته شده‌است. 🔸️این قالی در ۱۴ قطعه، شامل دو قطعه اصلی با مجموع مساحت ۵۱ متر مربع و دوازده قطعی فرعی با مجموع مساحت ۹ متر مربع است که شکل آن دقیقاً با مقبره مطابقت دارد. 🔹️ بی‌نظیر قالی ۲ میلیمتر و هفتاد رج در هر هفت سانتی‌متر است به‌طوری که زائران در ابتدا تصور می‌کردند جنس آن است. 🔸️از چهارده قطعه این فرش دوازده قطعه [شامل دو قطعه اصلی و ۱۰ قطعه فرعی] در آستانه مقدسه قرار دارد، یک قطعه در موزه و نگهداری می‌شود و یک قطعه فعلاً است. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
⁉️آیت‌‌الله چگونه مالک زمین‌های قم شد؟ 🔹️مرحوم حجت‌الاسلام در گفت‌وگو با رضا پاسخ می‌دهد: 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
❓️چرا به قم می‌گویند: قم؟ 🔹️در آثار مختلف نام‌های متفاوتی مانند ، و برای قم ذکر شده است. 🔸️احمد بن محمد خالد برقی مؤلف کتاب "محاسن" می‌گوید:"قم مجمع آب‌های و بود. به واسطه وجود گیاه و علف صاحبان احشام و صحرا نشینان در آن‌جا نزول کردند و خیمه زدند. و خانه‌ها بنا کردند و آن خانه‌ها را کومه نام کردند و سپس مخفف آن نهادند و آن‌گاه این کلمه را به عربی برگردانیدند، نامیده شد. 🔹️در تعریف کومه آمده است: "خانه که شکارچیان با شاخ و برگ درخت در برای خود درست کنند."‏ به نظر می‌رسد که نام قُم به همین تلفظ نامی است که اعراب به این شهر داده‌اند. 🔸️شهر قم در دوران باستان و پیش از اسلام، به عنوان یکی از مراکز مهم مذهبی و فرهنگی ایران شناخته می‌شده و نام آن “” به معنای “شهر پاک و مقدس” بوده است. 🔹️عده‌ای معتقدند: چشمه بسيار پر آبي مقابل "تبصره" به نام "" قرار داشت و از آن رودخانه اي جاري مي شده که به نام "کبرود" و پس از آمدن اعراب معرب گشته و "" ناميده شد و سرزميني را که اين رود در آن جاري بود را "قم" ناميدند. 🔸️احمد بن محمد بن اسحاق همداني در کتاب "البلدان" خود ياد آور شده است؛ از آنجايي که شهر قم را بن لهراسب بنا کرده، بدين نام خوانده شده است. 🔹️در بعضي از روايات، بناي شهر قم را به گور نسبت داده اند و مي گويند، هنگامي که ساساني پيش هياطله مي رفت، چون به شهر قم رسيد، آنجا را بسيار خراب ديد. علت را پرسيدند. گفتند: در اثر حمله اسکندر خراب شده است. پس از بازگشت، قباد دستور آباداني آنجا را داده و به نام "ويران آبادان کرد "، يعني خراب و ويران بود و قباد آن را آباد گردانيد، ناميده شد. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸 خیابان موزه 📍این خیابان با احداث شبستان امام خمینی حرم حضرت معصومه (س) از بین رفت. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸سه راه موزه ✏️سیدمحسن حسینی 🔹️این تصویر ابتدای خیابان را نشان می‌دهد که حدود بیست سال پیش در طرح حرم از خیابان‌های قم حذف شد. ظاهر تصویر نشان می‌دهد که خیابان موزه را در همان زمان شروع به احداث کرده‌اند. 🔸️موزه که ورودیش از همین خیابان بود در سال ۱۳۱۴ تاسیس شد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که احداث خیابان حدود یک سال یا کمی بیشتر به طول انجامیده است. 📍 قم، زمستان ۱۳۱۳ 🪢منبع تصویر: آزانس عکس گتی ایمجز 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📜 برائت از آثار 🗓۳۰ خردادماه سالگرد فوت دکتر علی شریعتی ✉️حضرت آیت الله علامه آقای حاج سید محمد حسین طباطبایی دام ظله با تقدیم سلام مفتخرا و محترما به عرض شامخ آن حضرت می‌رساند اخیرا در تهران شایع کرده‌اند نعوذ بالله حضرتعالی نوشته های را تائید کرده و فرموده‌اید کوچک‌ترین ایرادی در آن دیده نشده است. استدعا دارم بذل توجهی فرموده برای روشن شدن حقایق و نجات عده ای از ضلالت، نوشته‌ای مرقوم بفرمائید. ✏️بسمه تعالی این جانب نوشته‌های دکتر شریعتی را هرگز تصدیق نکرده و چنین سخنی به احدی نگفته‌ام و نوع مطالب ایشان اشتباه و طبق مدارک دینی اسلامی می‌باشد. محمد حسین طباطبایی 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🌀القاب و اسامی همراه با مشاغل در آوایش قمی -بخش سوم ✏️دکتر علیرضا فولادی 🔹️ خِیّاط: خَیّاط. 🔸️دختراقا: دختر آقا؛ ۱. دختر مرد سید. ۲. دختر سیده. 🔹️زنوسّا: زنِ اوسّا؛ زنِ استاد؛ همسر مرد حمامی که معمولا مدیریت بخش زنان حمام عمومی را بر عهده دارد. 🔸️حاج‌غولمُسِن (با لام ساکن): حاج‌غلامحسین. 🔹️خالقِز: خاله‌قِزی [> خالقزی]؛ خالقِزکبری. 🔸️خالقِزی: دخترخاله [> عمقِزی]. 🔹️رَشنِق/نَشرِق: غیر‌سیّد. 🔸️رَیَّت: رعیّت؛ شاغل به کار کشاورزی جمعی در یک مزرعه، زیر نظر رئیس [> رِس]. 🔹️زناقا: زنِ آقا؛ ۱. همسر مرد سید. ۲. گاه، زن سیده. 🔸️زنبابا: زنِ بابا؛ همسرِ پدر؛ نامادری. 🔹️زن‌بِردَر: زنِ بَرادر؛ همسر برادر. 🔸️سرحمون‌دار: سرحمام‌دار؛ مسئول اتاق رختکن در حمام‌های عمومی. 🔹️سَئله/سَلّه‌دار: شاغل به کار سلّه‌داری یا فروش پرندگان. 🔸️رِس: رَئیس که خود در قمی به شکل "رِئیس" کاربرد دارد؛ مدیر رعیّت‌ها [> رَیَّت]. 🔹️سُئونی: سوهان‌پز؛ شاغل به کار سوهان‌پزی [> سُئون]. 🔸️سَنگَکی: سنگک‌فروش دوره‌گرد [> سنگک]. 🔹️شَرباف: شَعرباف. شووَرخواهر: همسرِ خواهر. 🔸️شووَرننه: شوهرِ ننه؛ همسرِ مادر؛ ناپدری. 🔹️صندُق‌ساز: صندوق‌ساز. 🔸️طاهافی: طَوّافی؛ شغل طَوّاف یا کاسب دوره‌گرد. 🔹️عَقِز: عمه‌قزی‌ [> عَمقِزی]؛ عَقِزمولوک: عمه‌قِزی‌مُلوک. 🔸️عَمقِزی: عمه‌قزی: عمه+قِز (در ترکی: دختر)+"ی" نسبت: دختر عمه. 🔹️فالده‌ای/فالیده‌‌ای: فالوده‌فروش. 🔸️قالب‌دار: شاغل به کار خشت‌زنی در کوره‌پزی. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🌀القاب و اسامی همراه با مشاغل در آوایش قمی -بخش چهارم ✏️دکتر علیرضا فولادی 🔹️قَفخونه‌دار: قهوه‌خانه‌دار؛ صاحب قهوه‌خانه. 🔸️قَفون‌دار: قَپان‌دار؛ شاغل به کار قپان‌داری [> قفون]. 🔹️کورپز: کوره‌پز. 🔸️کورچین: کوره‌چین؛ شاغل به کار چیدن خشت در کوره آجرپزی. 🔹️کورسوزون: کوره‌سوزان؛ شاغل به کار پخت آجر درکوره‌پزی. 🔸️کیسه‌کَش: دلّاک؛ شاغل به کار کیسه کشیدن بر بدن افراد در حمام‌های عمومی. 🔹️گیوه‌چین: شاعل به کار گیوه‌چینی که برخلاف گیوه‌بافی، یک روش دوخت گیوه با سوزن و نخ است. 🔸️لاحاف‌دوز: لَحاف‌دوز. 🔹️مَسَله‌گو: مَسئَله‌گو؛ روحانی‌ شاغل به کار بیان و تبیین احکام دینی. 🔸️مُلّا: ۱. مکتب: دارم می‌رم مُلا. ۲. باسواد: آدم مُلّاییه. 🔹️مُلُسنَلی: ملاحسینعلی. 🔸️مِمار: مِعمار. 🔹️میرزا: کسی که سیّد نیست، اما مادر سیّده دارد [> میز/میرز]. 🔸️نَ: شکل کم‌کاربردی از ننه [> نَخانوم]. 🔹️نَخانوم: ننه‌خانم: مادربزرگ مادری. 🔸️نَناقا: مادربزرگ پدری. 🔹️نَن‌بابا: مادربازرگ پدری. 🔸️نن‌دایی: ننه دایی؛ مادربزرگ مادری. 🔹️نَن‌ننه: مادربزرگ مادری. 🔸️نونبا: نانوا. 🔹️همپاچه: باجناق. 🔸️یایه: جاری 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸 ادیبی سرشناس که اهل بود! 🔸️، فرزند اسماعیل مصفا، در ۱ شهریور ۱۳۱۱ در اراک در خانواده‌ای با فرهنگ از اهالی تفرش چشم به جهان گشود. هنگامی‌که تنها ۴۰ روز از تولدش می‌گذشت خانواده‌اش به نقل‌ مکان کردند. 🔹️پدر وی در ادارهٔ «» (سازمان ثبت احوال) کار می‌کرد. پدربزرگش حاج ملا رجبعلی ( پرآوازه در دربار ناصری و تکیه دولت و همچنین ویژه قاجار) است. 🔸️او در جوانی با امیربانو کریمی، دختر امیری (شاعر سرشناس معاصر)، ازدواج کرد. 🔹️ (بازیگر سینما و همسر )، کیمیا مصفا و گلزار مصفا فرزندان آن‌ها هستند. 🔸️از سوابق علمی و اجرایی او می‌توان به ریاست اداره‌ی ، قبل از انقلاب، ریاست پردیس فارابی دانشگاه تهران () و تدریس در دبیرستان‌های تهران، ریاست انتشارات و مدیریت مجلهٔ آموزش و پرورش، دانشیاری دانشگاه و ریاست دبیرخانهٔ مرکزی دانشگاه شیراز اشاره کرد. 🔹️شعار «یا مرگ یا مصدق» که از سوی طرفداران مصدق سر داده می‌شد برگرفته از بیتی از یکی شعرهای مظاهر مصفا بود که در آن سروده بود: «آزادگان به راهت، از جان خود گذشتند/ با خون خود نوشتند، یا مرگ یا مصدق». 🔸️وی در هشتم آبان‌ماه ۱۳۹۸ در ۸۷ سالگی درگذشت و در زادگاه خود در روستای به خاک سپرده شد. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸 صورت یکی از اهالی روستای قم در سال ۱۳۲۴ 🔹️متعلق به مرحومه معصومه برومند همسر مرحوم مشهدی یدالله براتی 🔸️۲۸ قلم جمعا به قیمت ۶۳۱ تومان 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🔺️📜 دستخط در ابتدای دیوان شعرش که به کتابخانه دبیرستان حکمت قم تقدیم کرد: ✏️این نسخه‌ی دیوان خود را بکتابخانه دبیرستان اهدا کردم. طهران ۱۳۱۵/۷/۱۱ پروین اعتصامی 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📜 برنامه تدریس در دبیرستان حکیم نظامی قم 📍سال ۱۳۳۲ 🔹️نکته جالب این است که ایشان به تدریس زبان انگلیسی می‌پرداختند. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸مدرسه غیاثیه در محله‌ی پامنار 📍خیابان آذر 🔸️اين مدرسه در نزديکی ميدان که اکنون بر اثر گسترش، نوسازى و توسعه شهر، در ناحيهٔ واقع شده است. 🔹️بناى مدرسهٔ (پامنار) به نيمه نخستين قرن نهم و سال ۸۳۰ هـ.ق مربوط مى‌شود. مؤلف گنجينهٔ آثار قم از اين مدرسه به نام مدرسه ياد مى‌کند که شرف‌الدين وزير آن را بنا کرده است. 🔸️اين مدرسه در اثر سال ۱۰۴۵ هـ.ق منهدم شده و از مجموع آن جز همين ايوان و دو منار باقى نمانده است. همين مؤلف تاريخ بناى مسجد را نيمهٔ اول قرن ششم هجرى و مربوط به زمان سلطان مى‌داند. 🔹️دلیل نامگذاری آن به غیاثیه، وجود وقف شده در مقابل این مدرسه توسط سرکشیک آستان قدس در دوره صفویه است. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸 سایه به اندازۀ نور سودمند است. سایه تابش اشعۀ خورشید را تعدیل می‌کند؛ جذابیت هنر ایرانی بازی با سایه و نور است و در لابه‌لای سایه و نور محیطی اسرارآمیز خلق می‌شود. گاهی نیاز به رنگ‌آمیزی نیست، با ایجاد شکست در سطوح، می‌توان نور را از زیاد تا کم وارد معماری کرد و به نحوی فضاسازی نمود که هیچ رنگ‌آمیزی‌ای به گرد پای آن نرسد. نمونۀ این طیف سایه روشن در حمام حاج‌عسگرخان به بهترین شکل قابل‌مشاهده بوده است. 📸عکاس: سوسن بیات، ۱۳۹۲ (منبع: قم‌شناسی) 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📸 مدرسه علمیه رضویه 🔹️این مدرسه در ابتدای خیابان در تقاطع با خیابان قرار دارد و افرادی نظیر آیت الله ، آیت الله و سید محمود در این مدرسه درس خواند‌ه‌اند. 🔸️بنا به روايت تاريخى، بناى مدرسه رضويه محل سکونت در زمان تشريف فرمايى ايشان به قم بود. محل مجاور اين مدرسه دينى به محله معروف است. 🔹️در محوطه مدرسه رضويه وجود دارد که گفته مى‌شود امام هشتم (ع) با آب آن نموده‌اند. 🔸️اين بنا داراى ايوانى رفيع، مسجد و ۲۴ حجره بوده، که نيمى از آن بر اثر احداث خيابان از ميان رفته و در حال حاضر، بنا باقى مانده است. 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
📷 مرقد 🔹️از امامزادگانِ اواخر قرن چهارم هجری که در خانه خود و در محله «» (بخشی از محله بزرگ ) دفن شده است. 🔹️مرقد ابوالحسن الرضا در خیابان آذر قم کوچه ۴۵ قرار دارد. ایشان اولین خادم مسجد جمکران بوده است. ❗️ماجرای ساخت مسجد جمکران را اینجا بخوانید:👇👇👇👇 @tarikhqom
🌀 سیدابوالحسن‌الرضا - بخش اول 🔸️‏شیخ در کتاب ‌«مونس الحزین فی معرفه الحق و الیقین» و در روایت مشهوری که به‌نظر می‌آید تنها سند موجود و معتبر برای ساخت این مسجد باشد، آورده است: «شیخ گوید: من شب سه شنبه، ۱۷ ماه مبارک رمضان سال ۳۷۳ ق در خانه خود خوابیده بودم که ناگاه جماعتی از مردم به در خانه من آمدند و مرا از خواب بیدار کردند و گفتند: برخیز و مولای خود، (ع) را اجابت کن که تو را طلب کرده است. 🔹️آنها مرا به محلی که اکنون مسجد جمکران است آوردند، چون نیک نگاه کردم، تختی دیدم که فرشی نیکو بر آن تخت گسترده شده، جوانی ۳۰ ساله بر آن تخت تکیه بر بالش کرده و پیرمردی هم نزد او نشسته است، آن پیر، نبی(ع) بود که مرا امر به نشستن کرد، حضرت (عج) مرا به نام خودم خواند و فرمود: برو به حسن مسلم (که در این زمین کشاورزی می‌کند) بگو، این شریفی است و حق‌تعالی آن را از زمین‌های دیگر برگزیده است و دیگر نباید در آن کشاورزی کند. عرض کردم: یا سیدی و مولای! لازم است که من دلیل و داشته باشم و‌گرنه مردم حرف مرا قبول نمی‌کنند. ادامه دارد... 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🌀 سیدابوالحسن‌الرضا- بخش دوم 🔸️امام فرمود: تو برو و آن رسالت را انجام بده، ما برای آن قرار می‌دهیم، و همچنین نزد سید (یکی از علمای قم ) برو و به او بگو را احضار کند و سود چند ساله را که از زمین به دست آورده است، وصول کند و با آن پول در این زمین بنا کند. به مردم بگو به این مکان کنند و آن‌را دارند و چهار رکعت نماز در آن گذارند. 🔹️آنگاه امام(عج) فرمودند: هر که این رکعت نماز را در این مکان (مسجد جمکران) بخواند مانند آن است که دو رکعت نماز در خوانده باشد. 🔸️چون به راه افتادم، چند قدمی هنوز نرفته بودم که دوباره مرا باز خواندند و فرمودند: در گله است، آن‌را خریداری کن و بدین مکان بیاور و آن‌را بکش و بین بیماران انفاق کن، هر بیمار و مریضی که از گوشت آن بخورد، حق‌تعالی او را دهد. ادامه دارد... 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🌀 سیدابوالحسن‌الرضا- بخش سوم 🔸️ جمکرانی می‌گوید: من به خانه بازگشتم و تمام شب را در اندیشه بودم، تا اینکه نماز صبح را خوانده و به سراغ «» رفتم و ماجرای شب گذشته را برای او نقل کردم و با او به همان مکان شب گذشته رفتیم، و در آنجا زنجیرهایی را دیدیم که طبق فرموده امام علیه‌السلام، بنای مسجد را نشان می‌داد. 🔹️سپس به قم نزد سید ابوالحسن رضا رفتیم و چون به در خانه او رسیدیم، خادم او گفت: آیا تو از هستی؟ به او گفتم: بلی! خادم گفت: سید از سحر در انتظار توست. آنگاه به درون خانه رفتیم و سید مرا گرامی داشت و گفت: ای حسن‌بن مثله! من در خواب بودم که به من گفت: حسن‌بن مثله، از جمکران نزد تو می‌آید، هر چه او گوید، کن و به قول او نما، که سخن او سخن ماست و قول او را رد نکن. ادامه دارد... 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom
🌀 سیدابوالحسن‌الرضا- بخش چهارم 🔸️از هنگام بیدار شدن تا این ساعت منتظر تو بودم، آنگاه من ماجرای شب گذشته را برای وی تعریف کردم، سید بلافاصله فرمود تا را زین نهادند و بیرون آوردند و سوار شدیم، چون به نزدیک روستای رسیدیم، گله جعفر کاشانی را دیدیم، آن بز از پس همه گوسفندان می‌آمد، چون به میان گله رفتم، همین‌که بز مرا دید به طرف من دوید، سوگند یاد کرد که این بز در گله من نبوده و تاکنون آنرا ندیده بودم، به هر حال آن بز را به محل مسجد آورده و آن را کرده و هر بیماری که گوشت آن‌را تناول کرد، با عنایت خداوند تبارک و تعالی و حضرت بقیه‌الله ارواحنا فداه شفا یافت. 🔹️ابوالحسن رضا، حسن مسلم را احضار کرده و زمین را از او گرفت و مسجد را بنا کرد و آن را با چوب پوشانید. سپس زنجیرها و میخ‌ها را با خود به قم برد و در خانه خود گذاشت، هر بیمار و دردمندی که خود را به آن زنجیرها می‌مالید، خدای‌تعالی او را شفای عاجل[سریع] می‌فرمود، پس از فوت سید ابوالحسن، آن زنجیرها شد و دیگر کسی آنها را ندید...» 📚منبع: کتاب «مسجد جمکران المقدس» 🔗به کانال بپیوندید: @tarikhqom