⚡️ برای علاقه‌مندان به #مباحث #فلسفی ✅ جایگاه معرفت‌شناسی در فلسفه اسلامی: 🔹 از زمان کانت به این سو، معرفت‌شناسی در کانون توجه فیلسوفان قرار گرفته و دل‌مشغولی اصلی آنان به شمار می‌رود. 🔹 هنر اساسی کانت در عطف توجه فیلسوفان، به نقش فعال فاهمه بود. تا آن زمان، تصور عمومی ذهن را منفعل محض می‌دانست که آینه‌وار جهان واقع را چنان‌که هست به آدمی می‌نمایاند. 🔹 اگر دستگاه ادراکی انسان فعال است و معرفت، حاصل فعل و انفعال ذهن است، سهم و حظ هر یک از دو جنبه یاد شده چقدر است؟ و به دنبال آن، باید مشخص کرد که محدوده فاهمه کجاست؟ و ارزش معرفت چیست؟ 🔹 این سؤال‌ها و نظایر آن امروزه در دانش مستقلی بررسی می‌شود، که یکی از شاخه‌های پایه در فلسفه است. اگر چه فیلسوفان مسلمان دانش مستقلی در معرفت‌شناسی به وجود نیاورده‌اند، اما بسیاری از پرسش‌های معرفت شناختی را به صورت استطرادی پاسخ داده‌اند. 🔹 مقاله حاضر، نگاهی گذرا به کارنامه فیلسوفان مسلمان در مسئله معرفت‌شناسی است. 🔹 این نوشتار تلاش دارد به چند سؤال اساسی در خصوص معرفت‌شناسی فیلسوفان مسلمان پاسخ دهد. آیا معرفت‌شناسی شاخه‌ای مستقل در فلسفه اسلامی است؟ آیا فیلسوفان مسلمان در معرفت‌شناسی، نظریه مستقلی ارائه کرده‌اند؟ اگر پاسخ سؤال اول منفی است، آیا مسئله علم و معرفت مسئله مستقلی در فلسفه به حساب می‌آید؟ اگر فیلسوفان مسلمان دیدگاه‌های خود را در مسائل معرفت‌شناسی به صورت استطرادی و در ضمن مسائل دیگر بیان کرده‌اند، آن مسائل کدامند؟ 🔹 با روشن شدن پاسخ این سؤال‌ها، پژوهشگران در فلسفه اسلامی می‌توانند با عرضه سؤال‌های معرفت شناسان برآثار فیلسوفان مسلمان، پاسخ‌های آن‌ها را از مطایای مباحث مختلف بیرون کشند و نظریه آن‌ها را در معرفت‌شناسی سامان دهند. برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇 👉👉http://www.wikifeqh.ir/جایگاه_معرفت‌شناسی_در_فلسفه_اسلامی #ویکی_فقه #فلسفه_اسلامی #فلسفه #معرفت_شناسی #معرفت_شناسی_در_فلسفه_اسلامی @wikifeqh_ir

⚡️ برای برای علاقه‌مندان به مباحث فلسفی ✅ نفس‌الامر 🌸 یکی از اساسی‌ترین سوالاتی که به لحاظ معرفت‌شناختی از گذشته‌های دور تاکنون ذهن بشر را به خود معطوف کرده این است که معیار و ملاک حقیقت و خطا یا صدق و کذب چیست؟ این مساله در فلسفه غرب معمولاً تحت عنوان (fact) مورد بحث قرار می‌گیرد. 🌸 مفهوم نفس‌الامر، چنانکه بزرگان حکمت اسلامی گفته‌اند، به معنای «خود شی‌ء» است اما در باب تعیین مصداق نفس‌الامر بین حکما اختلاف وجود دارد. 🌸 حکمای متقدم غالبا «نفس‌الامر» را در موجودی جستجو می‌کردند که در آنجا حقایق ادراکات تحقق دارد و از آن با عناوین زیر یاد کرده‌اند: ۱. تفسیر نفس‌الامر به علم الهی ۲. عالم مجردات ۳. عالم امر ۴. عالم اعلی ۵. اعیان ثابته ۶. رب‌النوع انسانی ۷. اسماء الهی ۸. عقل کل ۹. لوح محفوظ ۱۰. کتاب مبین ۱۱. نفس کلی ۱۲. مثل افلاطونی ۱۳. قلب انسان کامل ۱۴. عقل فعّال ۱۵. شیطان در مورد قضایای کاذبه و جز آن 🌸 اما حکمای متاخر نفس‌الامر را در موجودی خاص نظیر عقل فعال، شیطان و... جستجو نمی‌کنند، بلکه در صدد برمی آیند که براساس نوع حکایت قضیه، برای آن از چیزی به نام نفس‌الامر سخن گویند. ⚜ حکیم سبزواری نفس‌الامر را صرف «نفس الشی ء» دانسته است. ⚜میرداماد، نفس‌الامر را «مطلق وعاء حصول» می‌داند. ⚜ آقا علی مدرس نفس‌الامر را خارج از ظرف انعقاد قضیه معرفی کرده است. ⚜ علامه طباطبایی نفس‌الامر را ظرفی دانسته‌اند که شامل مطلق ثبوت و تحقق می‌شود. ⚜ علامه جعفری می‌نویسد که نفس‌الامر عبارت است از آن موقعیت تجریدی نفس یا من. ⚜ استاد مصباح یزدی نفس‌الامر را ظرف ثبوت محکیات دانسته‌اند. ⚜ آیت‌اللّه جوادی آملی نفس‌الامر را به معنای شی ء در حد ذات خود می‌داند. 🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇 http://wikifeqh.ir/نفس‌الامر #ویکی_فقه #معرفت_شناسی #نفس‌الامر #حقیقت #صدق @wikifeqh_ir

⚡️ برای علاقه‌مندان به #مباحث_معرفت‌شناسی ✅ حسّ مشترک 🌸 حس مشترک، از قوای باطنی است که صور حاصل از حواس ظاهری در آن جمع و به وسیله آن ادراک می‌شوند. 🌸 ابن‌سینا نخستین‌بار از این قوه به نحو مستقل یاد کرده و آن را همان فنطاسیا در زبان یونانی دانسته است. 🌸 فلاسفه قبل از ابن‌سینا مانند کندی و فارابی، همچون ارسطو، حس مشترک را قوه‌ای مستقل ندانسته‌اند و عملکرد نفس در مرتبه حواس را حس مشترک دانسته‌اند. اما ابن‌سینا و بیش‌تر فیلسوفان اسلامی بعد از او، حس مشترک را نامی خاص برای یکی از قوای باطنی می‌دانند. 🌸 ادراک محسوسات مشترک، همواره مقارن با محسوسات مختص بوده و سبب کامل شدن معرفت به یک شیء می‌شود. مثلاً احساس رنگ شیء توسط بینایی، همیشه همراه احساس بُعد، شکل، حرکت و مدت است. همچنین از طریق این حس می‌توان به ادراک محسوسات بالعرَض دست یافت. مثلاً با دوباره دیدن شیئی که قبلاً آن را دیده و مزه آن را چشیده‌ایم، بدون چشیدن دوباره، مزه آن را می‌توانیم تصور کنیم. 🌸 دلیل ابن‌سینا برای وجود حس مشترک، صدور احکام جزئی درباره تمایز میان محسوسات است که نمی‌توان آن‌ها را به حواس (به دلیل کثرتشان) و به عقل (به دلیل کلیت احکام عقلی) نسبت داد. وی همچنین شواهدی تجربی بر وجود حس مشترک ارائه کرده است؛ از جمله مدوّر پنداشتن امری که با سرعت در مداری می‌چرخد. 🌸 فخررازی از کسانی است که دلایل ابن‌سینا را در اثبات حس مشترک نپذیرفته است. به نظر او انتساب ادراکات حواس ظاهری به غیر از خود آن‌ها امری خلاف وجدان است. همچنین اثبات قوه‌ای که قادر به ادراکات متعدد باشد خلاف قاعده «الواحد» (از واحد جز واحد صادر نمی‌شود) است. 🌸 سهروردی نیز با توجه به مبنای تعدد قوای ابن‌سینا، دلیل وی برای اثبات حس مشترک را ناکافی دانسته است. به نظر وی، همان‌گونه که در حس مشترک ادراکات متکثر می‌توانند به قوه واحد منتسب باشند، نمی‌توان با استناد به تعدد افعال و ادراکات، از تکثر قوا دفاع کرد و حکم وهم را مخالف افعال متخیله دانست. 🌸 ملاصدرا حواس باطنی و از جمله حس مشترک را قائم به نفس و مجرد دانسته است که بدن و مغز تنها زمینه حصول ادراکات را در نفس فراهم می‌آورند. 🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇 http://wikifeqh.ir/حسّ_مشترک #ویکی_فقه #معرفت_شناسی #حس #حسّ_مشترک #نفس @wikifeqh_ir

🌺 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی ✅ #پارادايم ⭕️پارادايم" از کلمه يوناني "پاراديگما" گرفته شده است و در اصل واژه‌ افلاطوني است و تغيير شکل يافته‌ کلمه‌ "مُثُل" بعدها توسط مترجمان است. امروزه به معناي يک جهان‌بيني و نظريه‌ کلي است که انسان راجع به قلمروئي از هستي دارد و با توجه به آن نظريه به تفحص و بررسي جزئيات درون آن قلمرو مي‌پردازد. ⭕️ کوهن پارادايم را در ارتباط با انقلاب علمي مطرح مي‌کنند و مي‌گويند با هر انقلاب پارادايم جديدي به‌وجود مي‌آيد که متفاوت با پارادايم قبلي است و اينکه هر پارادايم چارچوب خاص خود را دارد و قابل مقايسه با ديگري نيست. ... ⭕️ کوهن مراحلي را که علوم از آن‌ها گذر مي‌کنند در4 مرحله مي‌داند: 🔺اول "مرحله‌ پيش از پارادايم" است که مکتب‌هاي نظري از هيچ پايبندي جامعه‌ علمي برخوردار نيست. 🔺دوم "مرحله‌ پارادايمي" است که پارادايم مورد تاييد علمي قرار گرفته و به‌عنوان چهارچوب اصلي حل مسائل دانشمندان است. 🔺سوم "مرحله بحران"، که پارادايم مسلط نزد بخش مهمي از جامعه‌ علمي با ناکامي مواجهه مي‌گردد و پارادايم‌هاي جديدي ابداع و احيا مي‌شود. 🔺چهارم انقلاب علمي به‌وجود مي‌آيد و پارادايم جديد مسلط مي‌شود. #ویکی_فقه #فلسفه #فلسفه_علم #معرفت_شناسی #شناخت_شناسی_علم براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇 ▶️ http://wikifeqh.ir/پارادایم 🆔 @wikifeqh_ir instagram.com/wikifeqh/ http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf

#فلسفه #معرفت_شناسی #کلام_جدید #ویکی_فقه 📌 معرفت‌شناسی دینی چیست؟ چگونه می‌توان در معرفت‌های دینی، معرفت‌های صادق و حقیقی را از معرفت‌های کاذب و غیرحقیقی تمییز داد؟ 💠 #معرفت_‌شناسی_دینی، نگاهی است از بیرون به آنچه در حوزه معرفت دینی می‌گذرد. متعلق معرفت‌شناسی دینی، نه #دین است و نه #ایمان و نه باور دینی؛ بلکه... 📚 پاسخ کامل را در 🔗 لینک زیر مطالعه فرمایید: http://wikifeqh.ir/معرفت‌شناسی_دینی @WikiFeqh

#فلسفه #معرفت_شناسی #کلام_جدید #ویکی_فقه 📌 تجربه دینی چیست؟ آیا تجربه دینی نوعی ادراک حسی است یا نوعی مواجهه با امور ماوراء طبیعی؟ 💠 تجربه دینی نوعی مواجهه مستقیم و حضوری با امور ماوراء طبیعی یا مقدس است. تجربه دینی، تجربه‌ای است که برای تبیین آن، نیازمند موجودی ماوراء طبیعی هستیم. البته فوق مادی بودن به معنای این نیست که هر تجربه دینی لزوماً تجربه الهی است بلکه... 📚 پاسخ کامل را در 🔗 لینک زیر مطالعه فرمایید: http://wikifeqh.ir/تجربه_دینی @WikiFeqh

#معرفت_شناسی #ویکی_فقه قرآن در مورد حس و عقل می فرماید: ‌ وَاللّهُ أَخْرَجکُمْ مِنْ‌بُطُونِ أُمَّهاتکُمْ لا تَعْلَمُونَ شَیْئاً وَ جَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالأَبْصارَوَ الأَفْئِدةَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ.‌ خدا شما را از شکمهای مادرانتان بیرون آورد در حالی که چیزی نمی‌دانستید، و برای شما گوش و چشم و دل قرار داد تا شکرگزار باشید.‌ «افئده» در لغت عرب جمع فؤاد است و مقصود از آن، به قرینه سمع و ابصار، عقل و خرد آدمی است. پایان آیه نیز که فرمان به شکرگزاری می‌دهد و می‌رساند که انسان باید از هر سه قوه بهره بگیرد، زیرا معنای #شکر به کار بردن هر نعمتی در جای مناسب آن است. 👇 wikifeqh.ir/ابزار_شناخت @wikifeqh