⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_معرفتشناسی
✅ حسّ مشترک
🌸 حس مشترک، از قوای باطنی است که صور حاصل از حواس ظاهری در آن جمع و به وسیله آن ادراک میشوند.
🌸 ابنسینا نخستینبار از این قوه به نحو مستقل یاد کرده و آن را همان فنطاسیا در زبان یونانی دانسته است.
🌸 فلاسفه قبل از ابنسینا مانند کندی و فارابی، همچون ارسطو، حس مشترک را قوهای مستقل ندانستهاند و عملکرد نفس در مرتبه حواس را حس مشترک دانستهاند. اما ابنسینا و بیشتر فیلسوفان اسلامی بعد از او، حس مشترک را نامی خاص برای یکی از قوای باطنی میدانند.
🌸 ادراک محسوسات مشترک، همواره مقارن با محسوسات مختص بوده و سبب کامل شدن معرفت به یک شیء میشود. مثلاً احساس رنگ شیء توسط بینایی، همیشه همراه احساس بُعد، شکل، حرکت و مدت است. همچنین از طریق این حس میتوان به ادراک محسوسات بالعرَض دست یافت. مثلاً با دوباره دیدن شیئی که قبلاً آن را دیده و مزه آن را چشیدهایم، بدون چشیدن دوباره، مزه آن را میتوانیم تصور کنیم.
🌸 دلیل ابنسینا برای وجود حس مشترک، صدور احکام جزئی درباره تمایز میان محسوسات است که نمیتوان آنها را به حواس (به دلیل کثرتشان) و به عقل (به دلیل کلیت احکام عقلی) نسبت داد. وی همچنین شواهدی تجربی بر وجود حس مشترک ارائه کرده است؛ از جمله مدوّر پنداشتن امری که با سرعت در مداری میچرخد.
🌸 فخررازی از کسانی است که دلایل ابنسینا را در اثبات حس مشترک نپذیرفته است. به نظر او انتساب ادراکات حواس ظاهری به غیر از خود آنها امری خلاف وجدان است. همچنین اثبات قوهای که قادر به ادراکات متعدد باشد خلاف قاعده «الواحد» (از واحد جز واحد صادر نمیشود) است.
🌸 سهروردی نیز با توجه به مبنای تعدد قوای ابنسینا، دلیل وی برای اثبات حس مشترک را ناکافی دانسته است. به نظر وی، همانگونه که در حس مشترک ادراکات متکثر میتوانند به قوه واحد منتسب باشند، نمیتوان با استناد به تعدد افعال و ادراکات، از تکثر قوا دفاع کرد و حکم وهم را مخالف افعال متخیله دانست.
🌸 ملاصدرا حواس باطنی و از جمله حس مشترک را قائم به نفس و مجرد دانسته است که بدن و مغز تنها زمینه حصول ادراکات را در نفس فراهم میآورند.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/حسّ_مشترک
#ویکی_فقه #معرفت_شناسی #حس #حسّ_مشترک #نفس
@wikifeqh_ir
⚡️ #یک_اصطلاح_فلسفی
❇️ #نفس
🌺 نفس در لغت، به معنی ذات و حقیقت شی آمده است.
🌺 نفس کمال اول برای جسم طبیعی آلی دارای حیات بالقوة است.
1. کمال اول: آن چیزی که نوع را بالفعل میکند....
🔹منبع: http://wikifeqh.ir/نفس
🆔http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
🆔 @wikifeqh_ir
💠نفسالامر💠
🔸تفکیک ذهن از عین و اندیشه از واقعیت، هنگامی برای انسان مطرح میشود که وی در مییابد که برخی اندیشهها کاذب و برخی صادقند و تشخیص این مطلب، کار چندان دشوار و سختی نیست.
🔹لیکن موضوع مهمتر این است که معیار و ملاک حقیقت و خطا یا صدق و کذب چیست.
🔸مفهوم نفسالامر، چنانکه بزرگان حکمت گفتهاند، به معنای «خود شیء» است. کلمه «نفس» در این عنوان، به معنای «ذات» و واژه «امر» در آن به معنای «شی ء» است؛ چنانکه در شرح تجرید آمده است:
«والمراد بنفس الامر ما یفهم من قولنا هذا الامر کذا فی نفسه او لیس کذاای فی حد ذاته بالنظر الیه، مع قطع النظر عن ادراک المدرِک و اخبار المخبِر، علی ان المراد بالامر، الشان و الشی ء و بالنفس، الذات.»
🔹حکیم ملاهادی سبزواری، درباره همین موضوع، سروده است: بحدّ ذات الشی ء نفس الامر حُدَّ و عالم الامر و ذا عقل یعدّ.
◀️ براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
🌐 wikifeqh.ir/نفسالامر
📌 کلمات کلیدی:
#اصطلاحات #فلسفی #نفسالامر
#ذهن #واقعیت #حقیقت
#کذب #حکمت #نفس
#ذات #امر #شیء
#ملاهادی_سبزواری #عقل
•┈┈••✾•🍂🌸🍂•✾••┈┈•
📌 کانال ویکی فقه👇
🆔 @wikifeqh