#مبانی_نقد
#چهار_ضلعِ_نقدِ_اجتماعی_و_عمومی
✍️ سید مهدی مرتضوی
🔸 اخیرا مطالبی در نقد قسمت نخست #سریال_پایتخت از زبان چند تن از مومنان انقلابی منتشر شده است.
همچنین پیام نوروزی آقای #دکتر_ظریف با اعتراضاتی از سوی دوستان انقلابی ما مواجه شده است.
🔸 معمولا نقدهای #جریان_مومن_انقلابی نسبت به دیدگاهها و سخنان و رفتارها و اقدامات موجود در سطح جامعه، از موضع حفظ ارزشهای دینی و آرمانهای انقلابی است و علی القاعده جنبه حزبی و جناحی و رنگ خط و خطوط سیاسی را ندارد. اما گاهی این نقدها از سوی مخاطبان یا افکار عمومی، #انگ_جناحی و حزبی می خورد و کارکرد خود را از دست می دهد.
#چه_باید_کرد؟
🔸 نکاتی را درباره مبانی و آداب نقد، به دوستان انقلابی ام تقدیم می کنم. امیدوارم مفید و موثر باشد.
🔹 در ابتدا نقد را به دو گونه #نقد_شخصی_و_خصوصی و #نقد_اجتماعی_و_عمومی تقسیم می کنم. منظور از نقد اجتماعی، نقدی است که به جنبه های شخصی و خصوصی کسی مربوط نیست و قابلیت آن را دارد که در رسانه ها طرح گردد و می تواند مربوط به امور علمی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ... باشد.
🔹 بر اساس تلقی رایج، در گفتگوی انتقادی، دو طرف وجود دارند:
#منتقد و #مخاطب_نقد.
در حالی که معمولا در #نقد_اجتماعی_و_عمومی، با #چهار_ضلع مواجهیم:
#منتقد؛
#مخاطب_مستقیم؛
#مخاطب_غیر_مستقیم؛
#خناسان_وسوسه_گر.
🔹 در نقد اجتماعی و عمومی با دو گونه مخاطب مواجهیم:
۱. افراد یا شخصیتها یا نهادهایی که مورد نقد قرار می گیرند، و می توان آنها را #مخاطب_مستقیم نامید.
معمولا مخاطب مستقیم نقدهای جریان مومن انقلابی، برخی مسوولان و کارگزاران فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و گاهی چهره های هنری و ورزشی هستند.
۲. ضلع سوم یا #مخاطب_غیر_مستقیم نقدهای اجتماعی، عموم کسانی هستند که نقد ما به گوش و چشمشان می رسد.
مخاطب غیر مستقیم را می توان #افکار_عمومی و ناظرانی دانست که در هیاهوی رسانه ها در جستجوی حقیقتند و اگر حق را نشناسند ممکن است گرفتار #دام_خناسان وسوسه گر شوند.
🔹 در گفتگوهای انتقادی بین جریان مومن انقلابی و مخاطبان آنها، ضلع چهارمی نیز وجود دارد:
#خناسان_وسوسه_گری که به دنبال تاثیر بر روی اندیشه، رای، تصمیم و رفتار ضلع دوم و سوم هستند تا آنها را از دین و حکومت دینی و ارزشها و آرمانهای دین و انقلاب جدا کرده و #گروگان بگیرند.
خناسان مذکور گاهی در قالب #مهره_های_نفوذی در مراکز تصمیم گیری نظام مشغول کار هستند و گاهی در لباس #رسانه های فعال سعودی و انگلیسی و دنباله های داخلی آنها در #فضای_مجازی.
🔹 اگر به هر چهار ضلع موجود در گفتگوهای انتقادی توجه کنیم متوجه می شویم هرگاه جریان مومن انقلابی پا به عرصه نقد ضلع دوم می گذارد، ناخواسته به عرصه #جنگ_نرم نیز وارد می شود. دشمن اصلی در این جنگ نرم، همان ضلع چهارم یا خناسان وسوسه گری هستند که تلاش می کنند در هر مساله کوچک و بزرگ یا با ربط و بی ربطی از قبیل سقوط هواپیمای اکراینی یا ویروس کرونا یا ... ضلع دوم و سوم را در مقابل انقلاب و نظام و جریان مومن انقلابی قرار دهند. آنها هر چیزی را بهانه می کنند تا از نیروهای انقلابی تصویری ترسناک، خشن، بداخلاق، بی منطق و دیکتاتور ترسیم کرده و افکار عمومی را از یک طرف و نخبگان و مسوولان جامعه را از طرف دیگر در مقابل انقلاب و نیروهای انقلابی قرار دهند.
🔹 حال اگر نیروهای انقلابی در پی نقد ضلع دوم یعنی مسوولان، عالمان، هنرمندان و ورزشکارانی که آراء ناسازگار با ارزشهای دینی و انقلابی را در جامعه طرح و بر اساس آن اقدام می کنند، برآیند و به حضور نظاره گر ضلع سوم یعنی افکار عمومی بی توجه بوده و حضور فعال ضلع چهارم یعنی خناسان وسوسه گر را نادیده بگیرند، ممکن است از ادبیات و لحنی برای نقد خود استفاده کنند که بجای تاثیر مطلوب بر جامعه، برای دین و حکومت دینی هزینه آور باشد.
🔹 گاهی ما سخن خود را #نقد_سازنده می دانیم اما مخاطب غیر مستقیم که همان #افکار_عمومی و #ناظران جامعه می باشند سخن ما را نه تنها #نقد_منصفانه، #نقد_مشفقانه و #نقد_خیرخواهانه نمی دانند بلکه آن را #نقد_مخرب و غیر محترمانه تلقی می کنند. این گونه نقادی، به خناسان وسوسه گر فرصت می دهد تا در جنگ نرم، ضلع دوم و سوم را به سمت خود جذب کرده و آنها را گروگان گرفته و سخن خود را از زبان آنها بیان کنند.
#نقد_مشفقانه
#قندِ_نقد
#پدرانه
#ظرافت_حاج_قاسم_در_نقد_دکتر_ظریف
اگر می‌پسندید به اشتراک بگذارید
از طريق لينك زير مي‌توانيد به كانال يادداشتها بپيونديد
✅https://eitaa.com/yad_dashtha
#آداب_نقد
✍️ سید مهدی مرتضوی
در یادداشت قبلی، به بهانه نقد #سریال_پایتخت و اعتراض به پیام نوروزی #دکتر_ظریف از سوی نیروهای انقلابی،
درباره
#مبانی_نقد و
#چهار_ضلعِ_نقدِ_اجتماعی_و_عمومی
سخن گفتم.
در این یادداشت چند نکته مختصر از #آداب_نقد را به دلسوزان ایران، اسلام و انقلاب تقدیم می کنم.
🔹 نقد دکتر ظریف یا سریال مذکور، بهانه ای برای بیان آداب نقد هستند و آداب مذکور اختصاص به این دو مورد ندارند. #چالش_امین_زندگانی، نحوه حضور و مواضع رئیس جمهور در ستاد ملی کرونا، ارتباط #چهره_های_هنری با #سالومه_سید_نیا نمونه های اخیر دیگری هستند که اگر نیروهای انقلابی با ملاحظات مربوط به #مبانی_نقد و #آداب_نقد به عرصه نقد و اظهار نظر درباره آنها وارد شوند، به لطف الهی در میدان جنگ نرم پیروز خواهند شد.
🔹 همچنین این نکات به نیروهای انقلابی اختصاص ندارد و هر کسی با هر گرایش و اعتقادی اگر خود را خیرخواه ایران و مردم این سرزمین می داند و به نیت اصلاح امور کشور، نظام یا نیروهای انقلابی را نقد می کند باید آداب زیر را رعایت کند. نقد طرفداران طب اسلامی یا اعتراض به اصرار برخی روحانیون مشهور برای حضور در حرم در روزهای ابتدایی ورود کرونا به کشور، نمونه هایی هستند که اگر با مراعات #آداب_نقد، بدانها پرداخته شود، می توان به اصلاح تدریجی امور و نزدیک شدن به آینده ای روشنتر برای این سرزمین امید بست.
🔹 پیش از هر اقدامی باید مشخص کنیم هدف یا رویکردمان در نقد چیست؟
اگر می خواهیم نقدمان موثر باشد و شنیده شود و به تنش و دعوا و نفرت دو طرفه منجر نشود باید
اولا #مخاطب_مستقیم نقد، مثلا سازندگان سریال و مسوولان صدا و سیما یا جناب ظریف،
ثانیا #مخاطب_غیر_مستقیم نقد یعنی عموم کسانی که نقد ما به گوش و چشمشان می رسد
احساس کنند، نقد ما منصفانه و محترمانه و مشفقانه است و ما قصد #تخریب و تخطئه و بی احترامی نداریم.
🔹 برای رسیدن به این مقصود باید:
۱. محاسن و نقاط قوت #مخاطب_مستقیم نقد را بیان کنیم.
برای مثال در گذشته، سریال پایتخت یا دکتر ظریف، محاسنی داشته اند که رهبر انقلاب و مردم را به تحسین یا حمایت واداشته است. بیان این محاسن، سبب می شود مخاطبان مستقیم و غیر مستقیم به انصاف و خیرخواهی منتقدان اطمینان پیدا کنند.
۲. احترام و تکریم خود را نسبت به دکتر ظریف یا سازندگان سریال و مسوولان صدا و سیما و اعتمادمان را نسبت به قصد و نیت خیرشان ابراز کنیم.
۳. اشکالات جناب ظریف یا سریال را بی محابا و به گونه ای بیان نکنیم که نه تنها #مخاطب_مستقیم بلکه #مخاطب_غیر_مستقیم را نیز به جبهه گیری در مقابل منتقدان وادارد و بهانه ای شود برای ایجاد #دو_قطبی.
برای این منظور اگر چندین نقد و اشکال به جناب ظریف یا سریال داریم، مهمترین آن را انتخاب کرده و به منظور تاثیر بر مخاطبان، موقتا نسبت به سایر اشکالات، #تغافل و سکوت کنیم.
۴. نقد خود را به #پشت_پرده_ها و #نیات_پنهان و امور #غیر_قطعی متکی نکنیم؛ در غیر این صورت، نقد ما نسبت به اشکالات صریح و آشکار نیز شنیده نشده و به #بی_انصافی و #نیت_خوانی متهم خواهیم شد.
۵. #خواسته_حداقلی خود را بصورت #مستدل بیان کرده و به شکل #قاطع از مخاطب #مطالبه کنیم.
اگر می‌پسندید به اشتراک بگذارید
از طريق لينك زير مي‌توانيد به كانال يادداشتها بپيونديد
✅https://eitaa.com/yad_dashtha
هدایت شده از یادداشتها
#مبانی_نقد
#چهار_ضلعِ_نقدِ_اجتماعی_و_عمومی
✍️ سید مهدی مرتضوی
🔸 اخیرا مطالبی در نقد قسمت نخست #سریال_پایتخت از زبان چند تن از مومنان انقلابی منتشر شده است.
همچنین پیام نوروزی آقای #دکتر_ظریف با اعتراضاتی از سوی دوستان انقلابی ما مواجه شده است.
🔸 معمولا نقدهای #جریان_مومن_انقلابی نسبت به دیدگاهها و سخنان و رفتارها و اقدامات موجود در سطح جامعه، از موضع حفظ ارزشهای دینی و آرمانهای انقلابی است و علی القاعده جنبه حزبی و جناحی و رنگ خط و خطوط سیاسی را ندارد. اما گاهی این نقدها از سوی مخاطبان یا افکار عمومی، #انگ_جناحی و حزبی می خورد و کارکرد خود را از دست می دهد.
#چه_باید_کرد؟
🔸 نکاتی را درباره مبانی و آداب نقد، به دوستان انقلابی ام تقدیم می کنم. امیدوارم مفید و موثر باشد.
🔹 در ابتدا نقد را به دو گونه #نقد_شخصی_و_خصوصی و #نقد_اجتماعی_و_عمومی تقسیم می کنم. منظور از نقد اجتماعی، نقدی است که به جنبه های شخصی و خصوصی کسی مربوط نیست و قابلیت آن را دارد که در رسانه ها طرح گردد و می تواند مربوط به امور علمی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ... باشد.
🔹 بر اساس تلقی رایج، در گفتگوی انتقادی، دو طرف وجود دارند:
#منتقد و #مخاطب_نقد.
در حالی که معمولا در #نقد_اجتماعی_و_عمومی، با #چهار_ضلع مواجهیم:
#منتقد؛
#مخاطب_مستقیم؛
#مخاطب_غیر_مستقیم؛
#خناسان_وسوسه_گر.
🔹 در نقد اجتماعی و عمومی با دو گونه مخاطب مواجهیم:
۱. افراد یا شخصیتها یا نهادهایی که مورد نقد قرار می گیرند، و می توان آنها را #مخاطب_مستقیم نامید.
معمولا مخاطب مستقیم نقدهای جریان مومن انقلابی، برخی مسوولان و کارگزاران فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و گاهی چهره های هنری و ورزشی هستند.
۲. ضلع سوم یا #مخاطب_غیر_مستقیم نقدهای اجتماعی، عموم کسانی هستند که نقد ما به گوش و چشمشان می رسد.
مخاطب غیر مستقیم را می توان #افکار_عمومی و ناظرانی دانست که در هیاهوی رسانه ها در جستجوی حقیقتند و اگر حق را نشناسند ممکن است گرفتار #دام_خناسان وسوسه گر شوند.
🔹 در گفتگوهای انتقادی بین جریان مومن انقلابی و مخاطبان آنها، ضلع چهارمی نیز وجود دارد:
#خناسان_وسوسه_گری که به دنبال تاثیر بر روی اندیشه، رای، تصمیم و رفتار ضلع دوم و سوم هستند تا آنها را از دین و حکومت دینی و ارزشها و آرمانهای دین و انقلاب جدا کرده و #گروگان بگیرند.
خناسان مذکور گاهی در قالب #مهره_های_نفوذی در مراکز تصمیم گیری نظام مشغول کار هستند و گاهی در لباس #رسانه های فعال سعودی و انگلیسی و دنباله های داخلی آنها در #فضای_مجازی.
🔹 اگر به هر چهار ضلع موجود در گفتگوهای انتقادی توجه کنیم متوجه می شویم هرگاه جریان مومن انقلابی پا به عرصه نقد ضلع دوم می گذارد، ناخواسته به عرصه #جنگ_نرم نیز وارد می شود. دشمن اصلی در این جنگ نرم، همان ضلع چهارم یا خناسان وسوسه گری هستند که تلاش می کنند در هر مساله کوچک و بزرگ یا با ربط و بی ربطی از قبیل سقوط هواپیمای اکراینی یا ویروس کرونا یا ... ضلع دوم و سوم را در مقابل انقلاب و نظام و جریان مومن انقلابی قرار دهند. آنها هر چیزی را بهانه می کنند تا از نیروهای انقلابی تصویری ترسناک، خشن، بداخلاق، بی منطق و دیکتاتور ترسیم کرده و افکار عمومی را از یک طرف و نخبگان و مسوولان جامعه را از طرف دیگر در مقابل انقلاب و نیروهای انقلابی قرار دهند.
🔹 حال اگر نیروهای انقلابی در پی نقد ضلع دوم یعنی مسوولان، عالمان، هنرمندان و ورزشکارانی که آراء ناسازگار با ارزشهای دینی و انقلابی را در جامعه طرح و بر اساس آن اقدام می کنند، برآیند و به حضور نظاره گر ضلع سوم یعنی افکار عمومی بی توجه بوده و حضور فعال ضلع چهارم یعنی خناسان وسوسه گر را نادیده بگیرند، ممکن است از ادبیات و لحنی برای نقد خود استفاده کنند که بجای تاثیر مطلوب بر جامعه، برای دین و حکومت دینی هزینه آور باشد.
🔹 گاهی ما سخن خود را #نقد_سازنده می دانیم اما مخاطب غیر مستقیم که همان #افکار_عمومی و #ناظران جامعه می باشند سخن ما را نه تنها #نقد_منصفانه، #نقد_مشفقانه و #نقد_خیرخواهانه نمی دانند بلکه آن را #نقد_مخرب و غیر محترمانه تلقی می کنند. این گونه نقادی، به خناسان وسوسه گر فرصت می دهد تا در جنگ نرم، ضلع دوم و سوم را به سمت خود جذب کرده و آنها را گروگان گرفته و سخن خود را از زبان آنها بیان کنند.
#نقد_مشفقانه
#قندِ_نقد
#پدرانه
#ظرافت_حاج_قاسم_در_نقد_دکتر_ظریف
اگر می‌پسندید به اشتراک بگذارید
از طريق لينك زير مي‌توانيد به كانال يادداشتها بپيونديد
✅https://eitaa.com/yad_dashtha
هدایت شده از یادداشتها
#آداب_نقد
✍ سید مهدی مرتضوی
در یادداشت قبلی، به بهانه نقد #سریال_پایتخت و اعتراض به پیام نوروزی #دکتر_ظریف از سوی نیروهای انقلابی،
درباره
#مبانی_نقد و
#چهار_ضلعِ_نقدِ_اجتماعی_و_عمومی
سخن گفتم.
در این یادداشت چند نکته مختصر از #آداب_نقد را به دلسوزان ایران، اسلام و انقلاب تقدیم می کنم.
🔹 نقد دکتر ظریف یا سریال مذکور، بهانه ای برای بیان آداب نقد هستند و آداب مذکور اختصاص به این دو مورد ندارند. #چالش_امین_زندگانی، نحوه حضور و مواضع رئیس جمهور در ستاد ملی کرونا، ارتباط #چهره_های_هنری با #سالومه_سید_نیا نمونه های اخیر دیگری هستند که اگر نیروهای انقلابی با ملاحظات مربوط به #مبانی_نقد و #آداب_نقد به عرصه نقد و اظهار نظر درباره آنها وارد شوند، به لطف الهی در میدان جنگ نرم پیروز خواهند شد.
🔹 همچنین این نکات به نیروهای انقلابی اختصاص ندارد و هر کسی با هر گرایش و اعتقادی اگر خود را خیرخواه ایران و مردم این سرزمین می داند و به نیت اصلاح امور کشور، نظام یا نیروهای انقلابی را نقد می کند باید آداب زیر را رعایت کند. نقد طرفداران طب اسلامی یا اعتراض به اصرار برخی روحانیون مشهور برای حضور در حرم در روزهای ابتدایی ورود کرونا به کشور، نمونه هایی هستند که اگر با مراعات #آداب_نقد، بدانها پرداخته شود، می توان به اصلاح تدریجی امور و نزدیک شدن به آینده ای روشنتر برای این سرزمین امید بست.
🔹 پیش از هر اقدامی باید مشخص کنیم هدف یا رویکردمان در نقد چیست؟
اگر می خواهیم نقدمان موثر باشد و شنیده شود و به تنش و دعوا و نفرت دو طرفه منجر نشود باید
اولا #مخاطب_مستقیم نقد، مثلا سازندگان سریال و مسوولان صدا و سیما یا جناب ظریف،
ثانیا #مخاطب_غیر_مستقیم نقد یعنی عموم کسانی که نقد ما به گوش و چشمشان می رسد احساس کنند، نقد ما منصفانه و محترمانه و مشفقانه است و ما قصد #تخریب و تخطئه و بی احترامی نداریم.
🔹 برای رسیدن به این مقصود باید:
۱. محاسن و نقاط قوت #مخاطب_مستقیم نقد را بیان کنیم.
برای مثال در گذشته، سریال پایتخت یا دکتر ظریف، محاسنی داشته اند که رهبر انقلاب و مردم را به تحسین یا حمایت واداشته است. بیان این محاسن، سبب می شود مخاطبان مستقیم و غیر مستقیم به انصاف و خیرخواهی منتقدان اطمینان پیدا کنند.
۲. احترام و تکریم خود را نسبت به دکتر ظریف یا سازندگان سریال و مسوولان صدا و سیما و اعتمادمان را نسبت به قصد و نیت خیرشان ابراز کنیم.
۳. اشکالات جناب ظریف یا سریال را بی محابا و به گونه ای بیان نکنیم که نه تنها #مخاطب_مستقیم بلکه #مخاطب_غیر_مستقیم را نیز به جبهه گیری در مقابل منتقدان وادارد و بهانه ای شود برای ایجاد #دو_قطبی.
برای این منظور اگر چندین نقد و اشکال به جناب ظریف یا سریال داریم، مهمترین آن را انتخاب کرده و به منظور تاثیر بر مخاطبان، موقتا نسبت به سایر اشکالات، #تغافل و سکوت کنیم.
۴. نقد خود را به #پشت_پرده_ها و #نیات_پنهان و امور #غیر_قطعی متکی نکنیم؛ در غیر این صورت، نقد ما نسبت به اشکالات صریح و آشکار نیز شنیده نشده و به #بی_انصافی و #نیت_خوانی متهم خواهیم شد.
۵. #خواسته_حداقلی خود را بصورت #مستدل بیان کرده و به شکل #قاطع از مخاطب #مطالبه کنیم.
اگر می‌پسندید به اشتراک بگذارید
از طريق لينك زير مي‌توانيد به كانال يادداشتها بپيونديد
✅https://eitaa.com/yad_dashtha