. 9⃣ «أَنَّ اللَّهَ لا يُضيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنينَ» 💢تنها کسی کار خوب را – هنگامی که با ضرر مادی و دنیوی و اجتماعی و ... همراه باشد – انجام می‌دهد که مومن باشد و باور داشته باشد که عملش در عالَم هدر نمی‌رود و خداوند کار او را بی‌پاداش نمی‌گذارد.💢 📝نکته تخصصی #فلسفه_دین و #فلسفه_اخلاق: تاملی در #اخلاق_سکولار و #اخلاق_دینی بسیاری از انسان‌های بی‌دین و جوامع سکولار را می‌توان دید که در ظاهر اخلاقیات را رعایت می‌کنند❗️ و این امر باعث به غلط افتادن عده‌ای شده که گاه مدعی می‌شوند اخلاق سکولار بهتر از اخلاق دینی است‼️ اشتباه این ادعا آن است که توجه نکرده که: ⭕️معیار اصلی اخلاقی بودن آن است که شخص در شرایط بحرانی اخلاق را رعایت کند؛ نه در شرایط عادی❗️ 🤔در شرایط عادی، بسیاری از اوقات، رعایت اخلاق، موجب منافع مادی می‌شود: ماکس وبر، جامعه‌شناس معروف آلمانی، در کتاب معروف خویش (اخلاق پروتستانیسم و روح سرمایه‌داری) تحلیل می‌کند که نظام #سرمایه‌داری مبتنی بر #اعتماد متقابل است و چگونه در این نظامِ بشدت منفعت‌محور، سرمایه‌ی «اعتماد» مهمتر از هر سرمایه مادی دیگری است؛ و برای جلب اعتماد باید اوصافی مانند راستگویی را بسیار جدی گرفت. پس حتی راستگو بودن هم لزوما به معنای اخلاقی بودن نیست❗️ از این رو، در موقعیت‌های بحرانی است که اخلاقی بودن انسانها واقعا معلوم می‌شود. انسان ذاتا کمال‌جو و منفعت‌طلب است؛ یعنی هر انسانی در هر اقدام خویش طالب وضع بهتر است و تنها و تنها زمانی حاضر است از یک وضع مطلوب دست بردارد که هدف بالاتر و وضع مطلوبتری را سراغ داشته باشد. 🤔بدین جهت است که تنها یک ایمان دینی می‌تواند ضمانت اجرای کافی برای انسان باشد که انسان از منافع مادی و عادی خود – حتی در جایی که کسی متوجه نمی‌شود – صرف نظر کند. از این روست که شهادت و ایثار، تنها در منطق کسانی موجه است که «مومن» باشند؛ و باور داشته باشند که خداوند اجر مومنان را ضایع نمی‌کند؛ و اگر کسی مومن به خدا و آخرت نباشد و جانش را فدا کند (مانند کسانی که به خاطر باقی ماندن نامشان خود را فدا می‌کنند) تنها و تنها دچار توهم شده است‼️ ✅توضیح تکمیلی در تدبر بعد https://eitaa.com/yekaye/3282 @Yekaye

. 🔟 «إِنْ تُطیعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لا یلِتْكُمْ مِنْ أَعْمالِكُمْ» چرا اینجا درباره کارهای خوب این افرادی که هنوز ایمان به دلشان وارد نشده، نفرمود: «اگر هر کاری انجام دهید خدا از آن کم نمی‌کند» [یعنی شبیه آیه «أَنِّي لا أُضيعُ عَمَلَ عامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى» (آل عمران/۱۹۵)] و یا نفرمود: «اگر کسی کار خوبی انجام دهد ویا نیکوکار باشد خدا آن را ضایع نمی‌کند» [شبیه آیه: «إِنَّا لا نُضيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلاً» (کهف/30)؛ و یا آیه: «إِنَّ اللَّهَ لا يُضيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنينَ» (توبه/120، هود/۱۱۵، یوسف/۹۰)]؛ بلکه از تعبیر اطاعت از خدا و رسول استفاده کرد؟ ظاهرا این آیه می‌خواهد نشان دهد عملی واقعا اخلاقی و ارزشمند است و آثارش آن اندازه حقیقی‌ای هست که تا قیامت باقی بماند، که بر اساس اطاعت از خدا و اطاعت از دین او باشد، نه مبتنی بر یک اخلاق سکولار و دنیاگرا. به تعبیر دیگر، حتی اگر ایمان در دل کسی وارد نشده باشد، دست کم باید عملش بر اساس اطاعت از خدا و رسول باشد تا واقعا برایش بماند و کارساز باشد. 📝نکته #فلسفه_اخلاق: تاملی درباره #اخلاق_سکولار امروزه عده‌ای طرفدار اخلاق سکولارند، یعنی اخلاق منهای قبول خدا و دین الهی. بر اخلاق سکولار دست کم دو نقد اساسی وارد است: 🔻یکی اینکه این اخلاق بی‌توجیه و غیرمنطقی است؛ زیرا مبنای اینکه عملی به لحاظ اخلاقی ارزشمند باشد این است که انسان واقعا ارزشی برتر از حیوان داشته باشد؛ و هر مبنایی که خداوند را از تحلیل وجود انسان کنار بگذارد هیچ گونه تبیینی از ارزشمندی برتر انسان نمی‌تواند ارائه دهد؛ این مساله بقدری بنیادین و اساسی است که کانت (فیلسوف معروف مدرنیته، که بر این باور بود که با استدلال‌های عقل نظری نمی‌توان خدا را اثبات کرد)، وجود خدا را به عنوان پیش‌فرض عقل عملی پذیرفت و نشان داد که تنها راه توجیه عمل اخلاقی، مفروض دانستن وجود خداوند است. 🔻دوم اینکه این اخلاق بی‌پشتوانه است و ضمانت اجرا ندارد؛ زیرا اخلاق زمانی واقعا پشتوانه دارد که بتواند در شرایط بحرانی انسان را به خویشتن‌داری بکشاند، نه در شرایط عادی. در واقع، بسیاری از انسانها به خاطر احساسات، جلب نظر دیگران، و ... ممکن است دست به عملِ ظاهرا اخلاقی بزنند، اما یک مبنای اخلاقی زمانی ضمانت اجرا دارد که در شرایط سخت و زمانی که توجیه احساساتی و منفعت‌طلبانه‌ای در کار نیست بتواند شخص را به رعایت اخلاق ملزم سازد. 🔸تبصره: در همان چند آیه‌ای هم که اشاره شد اگر قبل و بعدش را توجه کنیم می‌بینیم هم که در آنها باورمندی به خدا برای شخصی که عمل انجام می دهد مفروض است: آیه اول (من عمل هيچ عمل‏كننده‏اى از شما را ضايع نخواهم کرد) پاسخ خداوند به کسانی است که در حال ذکر و مناجات با پروردگارشان هستند و نگران عاقبت خویش‌اند؛ عبارت قبل از آيه دوم هم صریحا نشان می‌دهد که مقام سخن درباره مؤمنان است: «إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ إِنَّا لا نُضيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلاً: همانا کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، قطعا ما پاداش کسی که کاری را نیکو انجام داده باشد ضایع نمی کنیم» (کهف/30)؛ و عبارت «قطعا خداوند اجر نیکوکاران را ضایع نمی‌کند»، در سوره توبه، ناظر به کسانی است که در راه خدا سختی‌ها را تحمل می‌کنند؛ در سوره هود خطاب به پیامبر ص است و با تعبیر «وَ اصْبِر» شروع می شود؛ و در سوره یوسف هم با تعبیر «إِنَّهُ مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ ف‍ : همانا کسی که تقوا پیشه کند و صبر کن پس ...» آغاز می‌شود، که کلمه تقوا بخوبی دلالت بر جهت گیری الهی عامل دارد. @yekaye #حجرات_14