هدایت شده از یک آیه در روز
.
9️⃣ «فَلْيَتَّقُوا اللَّهَ وَ لْيَقُولُوا قَوْلاً سَديداً»
کسی که اهل تقوا باشد هر سخنی نمیگوید، بلکه تنها سخن محکم و راست و خللناپذیر بر زبان میآورد.
@yekaye
935) 📖 إنَّ الَّذينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامی ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ في بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَيَصْلَوْنَ سَعيراً 📖
💢ترجمه
در حقیقت، کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند فقط در شکمهایشان آتش میخورند و بزودی در آتشی افروخته درآيند [لهیب آتشی را شعلهور کنند].
سوره نساء (4) آیه 10
1398/4/3
20 شوال 1440
@yekAaye
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️1) الف. از امام صادق ع روایت شده است که رسول خدا ص فرمود: هنگامی که مرا در معراج به آسمان بردند گروهی را دیدم که آتش در درونشان وارد میشد و از پشتشان بیرون میآمد. گفتم: جبرئیل اینها چه کسانیاند؟ گفت: اینها کسانیاند که اموال یتیمان را از روی ظلم میخوردند.
📚تفسير القمي، ج1، ص132 و ج2، ص7
📚این حدیث نبوی در کتب اهل سنت هم روایت شده است (البحر المحيط، ج3، ص531 )
☀️ب. همچنین از امام باقر ع روایت شده است که:
رسول الله ص فرمودند: روز قیامت مردمانی از قبرهایشان برانگیخته میشوند در حالی که آتش از دهانشان شعله میکشد.
سوال شد: یا رسول الله! اینان کیستند؟
فرمودند: «کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند فقط در شکمهایشان آتش میخورند و بزودی لهیب آتشی را شعلهور کنند». (نساء/10)
📚تفسير العياشي، ج1، ص225
☀️ج. و در روایتی طولانی از امام باقر ع درباره محکمات قرآن کریم آمده است:
... و خداوند درباره خوردن ظالمانه مال یتیم این آیه را نازل فرمود «در حقیقت، کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند فقط در شکمهایشان آتش میخورند و بزودی لهیب آتشی را شعلهور کنند» و این بدان جهت است که خورنده مال یتیم در روز قیامت میآید در حالی که آتش در دلش زبانه میکشد تا حدی که شعلههای آن از دهانش بیرون میزند، تا اینکه همه اهل محشر بدانند که او خورنده مال یتیم است.
📚الكافي، ج2، ص31-32
@yekaye
👇متن احادیث👇
☀️2) از امام صادق ع روایت شده که در کتاب علی بن ابیطالب ع آمده است:
کسی که ظالمانه مال یتیم را میخورد، وبال این را در بازماندگان خودش میچشد و وبال کارش به او ملحق میشود؛ خواه در دنیا، که خداوند میفرماید: «و باید [از ستم بر یتیمان] بترسند آنان که، اگر پس از خود فرزندان ناتوانی بر جای گذارند» (نساء/9) و خواه در آخرت، که خداوند میفرماید: «در حقیقت، کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند فقط در شکمهایشان آتش میخورند و بزودی در آتشی افروخته درآيند.» (نساء/10)
📚ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص233؛
📚من لا يحضره الفقيه، ج3، ص173؛
📚تفسير العياشي، ج1، ص223
@yekAaye
☀️3) عجلان میگوید: از امام صادق ع درباره خوردن مال یتیم سوال کردم، فرمودند:
مطلب همان گونه است که خداوند عز و جل میفرماید: «در حقیقت، کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند فقط در شکمهایشان آتش میخورند و بزودی در آتشی افروخته درآيند.»
سپس بدون اینکه از ایشان سوالی کنم، فرمودند: کسی که سرپرستی یتیمی را عهدهدار شود تا از یتیمی بیرون آید و یا اینکه بینیاز شود خداوند عز و جل بهشت را بر او واجب میکند همان طور که آتش را بر کسی که مال یتیم را میخورد واجب کرده است.
📚الکافی، ج5، ص128؛ تفسير العياشي، ج1، ص224
@yekAaye
☀️4) سماعه میگوید: از امام صادق ع پرسیدم: آیا کسی که مال یتیم بخورد راهی برای توبه دارد؟
فرمودند: این است که آن را به اهلش برگرداند؛ زیرا خداوند میفرماید: «در حقیقت، کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند فقط در شکمهایشان آتش میخورند و بزودی در آتشی افروخته درآيند [لهیب آتشی را شعلهور کنند].» (نساء/10) و میفرماید: «همانا این گناهی بزرگ بوده است» (نساء/2)
📚تفسير العياشي، ج1، ص218و214
@yekAaye
☀️5) حضرت عبدالعظیم حسنی میگوید: از امام جواد صلوات الله علیه شنیدم که فرمود: از پدرم شنیدم که او هم از پدرش امام کاظم ع شنیده بود که یکبار عمرو بن عبید بر امام صادق ع وارد شد. چون سلام کرد و نشست، این آیه که: «کسانی که از گناهان کبیره و امور شرمآور خودداری میکنند» () را قرائت کرد و ساکت شد.
امام صادق ع فرمود: چرا ساکت شدی؟
گفت: دلم میخواهد گناهان کبیره را بر اساس کتاب الله بشناسم.
امام صادق ع شروع به توضیح دادن کردند که: بزرگترین کبایر در قرآن کریم شرک است ... تا بدینجا رسیدند که:
و خوردن مال یتیم، چرا که خداوند عز و جل میفرماید: «فقط در شکمهایشان آتش میخورند و بزودی در آتشی افروخته درآيند [لهیب آتشی را شعلهور کنند].» (نساء/10)
📚الكافي، ج2، ص286؛ تفسير العياشي، ج1، ص225؛ من لا يحضره الفقيه، ج3، ص563
📚درباره اینکه این کار در زمره گناهان کبیره است، روایات متعددی وارد شده است؛ ر.ک: ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص233 (و عیناً در: الخصال، ج1، ص273) و تحف العقول، ص422
@yekAaye
☀️6) الف.از امام رضا ع درباره شخصی سوال میشود که اموال یتیمانی در دستش است و دست دراز میکند و از آن برمیدارد و البته قصد دارد که آن را برگرداند.
فرمودند:
سزاوار نیست از آن بخورد مگر با رعایت میانهروی؛ و زیادهروی نکند؛ اما اگر از در نیتش این باشد که به آنان برنگرداند در همان جایگاهی خواهد بود که خداوند عز و جل فرمود: «در حقیقت، کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند، فقط در شکمهایشان آتش میخورند»
📚الكافي، ج5، ص128؛ تهذيب الأحكام، ج6، ص339؛ تفسير العياشي، ج1، ص224
☀️ب. از امام کاظم ع درباره شخصی سوال میشود که از شخص دیگری – خواه از باب خرید و فروش ،خواه قرض – مالی نزدش مانده بوده و آن شخص میمیرد در حالی که وی مال او را به وی برنگردانده بود؛ و آن شخص یتیمان صغیری از خود برجای میگذارد و این آن مال را به آنها نمیدهد؛ آیا از کسانی میباشد که مال یتیم را به ظلم خورده است؟
فرمودند: اگر نیتش این است که آن را به آنها پس بدهد [یعنی فعلا چون به سن رشد نرسیدهاند آن را به آنها نمیدهد] خیر.
احول میگوید: از امام کاظم پرسیدم پس فقط منظور آیه از «کسانی که اموال یتیم را میخورند» کسی است که مال آنها را میخورد و قصد ندارد که به آنان ادا کند؟
فرمودند: بله.
📚تفسير العياشي، ج1، ص225
@yekAaye
☀️7) الف. از امام رضا ع سوال میشود کمترین مقداری از مال یتیم که اگر شخص بخورد و قصد برگرداندن آن را نداشته باشد، در شکمش تبدیل به آتش میشود، چیست؟
فرمودند: کم و زیادش یکسان است؛ اگر قصد و نیت درونیاش این باشد که آن را به آنان برنگرداند.
📚تفسير العياشي، ج1، ص224؛ مجمع البيان، ج3، ص21
☀️ب. از امام باقرع یا امام صادق ع سوال شد که در چه مقدار از مال یتیم است که خوردنش شخص را مستحق آتش جهنم میکند؟
فرمود: حتی دو درهم.
📚تفسير العياشي، ج1، ص223
@yekAaye
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️8) از امام صادق ع روایت شده است:
کسی که ظالمانه مال برادرش را بخورد، روز قیامت قطعهای از آتش میخورد.
📚الكافي، ج2، ص333
الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ:
مَنْ أَكَلَ مَالَ أَخِيهِ ظُلْماً وَ لَمْ يَرُدَّهُ إِلَيْهِ أَكَلَ جَذْوَةً مِنَ النَّارِ يَوْمَ الْقِيَامَة.
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️9) الف. ابوبصیر میگوید: خدمت امام باقر ع عرض کردم: خداوند کار شما را درست کند! کمترین چیزی که بنده را وارد جهنم میکند چیست؟
فرمودند: اینکه یک درهم مال یتیم بخورد؛ و ما آن یتیم هستیم.
📚كمال الدين و تمام النعمة، ج2، ص: 522؛
📚من لا يحضره الفقيه، ج2، ص41؛
📚تفسير العياشي، ج1، ص245
☀️ب. در فرازی از خطبهای که پیامبر اکرم ص روز غدیر ایراد کردند، بعد از اینکه حضرت علی ع و اولاد ایشان را معرفی کردند، فرمودند:
همانا دشمنان ایشان همان کسانیاند که «لهیب آتشی را شعلهور کنند»
(این تعبیر «يَصْلَوْنَ سَعِيراً» در قرآن کریم تنها در مورد کسانی که مال یتیم میخورند آمده است)
📚الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسي)، ج1، ص63
☀️ج. بعد از جریان سقیفه، عدهای از مردم در مسجد جمع شدند و دوازده نفر (شش تن از مهاجرین: خالد بن سعيد بن عاص، سلمان فارسي، أبوذر غفاري، عمّار ياسر، مقداد، و أبوبريدة أسلمي؛ و شش تن از انصار: قيس بن سعد بن عبادة، خزيمة بن ثابت ذوالشهادتين، سهل بن حنيف، أبوالهيثم بن تيهان، ابيّ بن كعب، و أبوأيّوب أنصاري) در دفاع از حق امیرالمومنین ع سخنانی را ایراد کردند. آخرین آنان ابوایوب انصاری بود که گفت:
ای جماعت قریش! آیا نشنیدید این سخن خداوند متعال را که: «کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند فقط در شکمهایشان آتش میخورند و بزودی در آتشی افروخته درآيند [لهیب آتشی را شعلهور کنند].» (نساء/10) و نیز این را که فرمود: «همانا ما برای ظالمان آتش آماده کردهایم که سراپردههایش آنان را احاطه کند» (کهف/29). بترسید از اینکه فردا مردم درباره شما بگویند: دیروز به سخن پیامبرشان گوش میدادند و امروز حق اهل بیت او را غصب کردند. و نشست.
📚الدر النظيم في مناقب الأئمة اللهاميم، ص446؛
📚الصراط المستقيم إلى مستحقي التقديم، ج2، ص82
@yekaye
👇متن احادیث👇
☀️10) عده ای خدمت امام هادی ع نامهای نوشتند و از حضرت در مورد جبر و اختیار سوال کردند.
حضرت پاسخی طولانی برایشان نوشتند که فرازهایی از آن قبلا گذشت. در فرازی از آن آمده است:
پس هرکس دینداری خود را بر اساس اعتقاد به جبر ویا چیزی که انسان را به باور به جبر میخواند، قرار دهد به خداوند ظلم کرده و او را متهم به جور و ستم نموده؛ چرا که [بر اساس قول به جبرباید گفت] او کسی را عقوبت میکند که مجبور بوده است؛ و کسی که گمان کند که خداوند بندگان را مجبور کرده، بر همین قیاس لازم میداند که خداوند عقوبت را از آنان دفع کند و کسی که گمان کند خداوند عذاب را از اهل معصیت یکسره دور میکند [یعنی میپندارد خداوند هیچکسی را عذاب نخواهد کرد] خدا را در تهدیدهایش دروغگو شمرده آنجایی که میفرماید: «چرا، هر كه كار بدى كسب كرد و گناهش او را فرا گرفت چنين كسانى اهل آتشند و در آن جاودان خواهند بود.» (بقره/81) و یا میفرماید: «در حقیقت، کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند فقط در شکمهایشان آتش میخورند و بزودی در آتشی افروخته درآيند [لهیب آتشی را شعلهور کنند].» (نساء/10) «بىترديد كسانى كه به آيات ما كفر ورزيدهاند به زودى آنها را به آتشى درآوريم؛ هر گاه كه پوستشان بريان و پخته گردد براى آنها پوستهاى ديگرى به جاى آن بياوريم تا [كاملا] عذاب را بچشند؛ حقّا كه خداوند مقتدر و داراى حكمت است» (نساء/56) به علاوه آیات فراوان دیگری در این راستا برای کسی که تهدیدهای خداوند را تکذیب کند و تکذیب آیهای از کتاب خداوند مستلزم کفر است.
📚تحف العقول، ص462
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
1️⃣ «..الَّذينَ يَأْكُلُونَ ... ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ ... ناراً، وَ سَـ + يَصْلَوْنَ سَعيرا»
در این آیه هم کار دنیوی آنها (خوردن مال یتیم) و هم وضعیت اخرویشان (خوردن آتش) را با یک فعل بیان کرد: «آنها که ظالمانه ... میخورند، آتش میخورند» هرچند «آتش گرفتنشان» را (که دیگر خودشان هم متوجه آتش میشوند) با حرف «سـ» (که دلالت بر آینده نزدیک دارد) بیان کرد.
💠#ثمره_جهانشناسی
آخرت در باطن دنیا حضور دارد.
@Yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
2️⃣«إِنَّ الَّذينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامى ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ في بُطُونِهِمْ ناراً»
پاداش و عذابهای اخروی قراردادی و اعتباری نیست، بلکه باطن و حقیقت همان عمل ماست که آن موقع آشکار میشود.
به همین جهت است که عدالت بتمامه و بیهیچ کم و کاستی حاصل میشود و جای هیچ اعتراضی نمیماند.
@Yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
4️⃣) «إِنَّ الَّذينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامی ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ في بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَيَصْلَوْنَ سَعيراً»
آنها الان آتش میخورند اما بعدا تمام وجودشان آتشی شعلهور میشود، یعنی همان طور که در این دنیا خوردن چیزی، اجزای بدن را تامین میکند؛ در باطن انسان هم خوردن آتش، تمام وجود انسان را آتش میکند.
این تعبیر بسیار ظریفتر است از آنچه در ترجمههای رایج بیان میشود که جمله آخر را صرفا به «در آتش افتادن» ترجمه میکنند.
📝توضیح تخصصی تفسیری
عبارت «إِنَّما يَأْكُلُونَ في بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَيَصْلَوْنَ سَعيرا» روی هم، خبرِ «إنّ» است یعنی حال و روز «کسانی که مال یتیم میخورند» را بیان میکند. کنار هم قرار گرفتن دو جمله در عبارت فوق، بویژه با توجه به اینکه اولی با فعل مضارع «یاکلون» و دومی با فعل مستقبل «سیصلون» آمده، ظاهرا عمل و نتیجه آن را شرح میدهد (الان آتش می خورند بعدا آتشی شعلهور میشوند)؛ مخصوصا اگر توجه کنیم که تعبیر «یصلون» به معنای «آتش افروختن» و «شعلهور شدن آتش» است، نه «در آتش انداختن» (توضیح در نکات ادبی).
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
5️⃣«..الَّذينَ يَأْكُلُونَ ... ظُلْماً + إِنَّما + يَأْكُلُونَ ... ناراً»
کلمه «إنما» دلالت بر حصر میکند. یعنی کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند «فقط» آتش میخورند؛ نه اینکه هم چیزی خورده و قوت بدنی گرفته و سودی کرده باشند و هم آتش خورده باشند. این نشان میدهد که باطن هر عملی تمام حقیقت آن را تشکیل میدهد و آنچه در ظاهر میبینیم لزوماً اثری در حقیقت شیء ندارد.
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
6️⃣«إِنَّ الَّذينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامى ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ في بُطُونِهِمْ ناراً»
تعبیر این آیه که «یأکلون» را هم برای عمل دنیوی آنها و هم برای جزای اخروی آنها ذکر کرد، از تعابیری است که بوضوح دلالت بر تجسم اعمال میکند [که حقیقت عمل در قیامت مجسم میشود] (المیزان، ج4، ص203)
@yekaye
936) 📖 يوصيكُمُ اللَّهُ في أَوْلادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ فَإِنْ كُنَّ نِساءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثا ما تَرَكَ وَ إِنْ كانَتْ واحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَ لِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِنْ كانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ أَبَواهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ كانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصي بِها أَوْ دَيْنٍ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً فَريضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَليماً حَكيماً 📖
💢ترجمه
خداوند شما را در مورد فرزندانتان وصیت میکند: برای پسر همانند بهره دو دختر باشد؛ پس اگر آنان [=همه وارثان، فقط] دخترانی بیش از دو تن بودند، پس دو سوم آنچه باقیمانده، از آنِ آنهاست؛ و اگر [وارث، فقط] یک دختر بود، نیمی از آنِ او است؛ و سهم والدینش، برای هریک از آن دو، یک ششم از آنچه باقیمانده است، اگر که او فرزند داشته باشد؛ ولی اگر فرزند نداشته و والدینش از او ارث میبرند، پس برای مادرش یک سوم است؛ و اگر او برادرانی داشته، پس برای مادرش یک ششم است؛ [اینها] بعد از وصیتی که بدان وصیت شده یا [ادای] بدهی است؛ پدرانتان و فرزندانتان، نمیدانید کدامیک برایتان سودمندتر است؛ [اینها] واجب شدهی از سوی خداوند است؛ در حقیقت خداوند بسیار دانا و حکیم است.
سوره نساء (4) آیه 11
1398/4/8
25 شوال 1440
@yekAaye