☀️ه. از امام صادق ع روایت شده است که فرمودند: متعه مطلبی است که آیه قرآن در مورد آن نازل شده و سنت رسول الله بر انجام آن بوده است. 📚الكافي، ج‏5، ص449؛ 📚تهذيب الأحكام، ج‏7، ص251 ☀️و. در فرازی از روایتی طولانی که مفضل از گفتگوی خود با امام صادق ع نقل کرده آمده است: گفتم: مولای من! متعه چطور؟ ایشان فرمودند: متعه کاملا حلال است؛ و سپس آیات متعددی درباره مساله ازدواج و طلاق و ... ایراد فرمودند تا بدینجا که: و متعه‌ای که خداوند در کتابش حلال فرمود و پیامبر ص از جانب خداوند برای بقیه مسلممین حلال کرد همان سخن خداوند است که «پس هر موردی که از آن زنان بدان وسیله درخواست متعه‌ کردید، به آنان مهریه‌شان [اجرت‌شان] را به عنوان اقدامی که واجب است بدهید؛ و در مورد آنچه بعد از [تعیین] این واجب، با همدیگر بدان رضایت می‌دهید بر شما خرده گرفته نشود همانا خداوند دانایی حکیم بوده است» و فرق بین همسر و زن متعه این است که مهریه همسر «صداق» و مهریه متعه «اجرت» نام دارد؛ و مسلمانان در زمان رسول الله ص در حج و غیر آن و نیز در ایام ابوبکر و چهار سال از دوره حکومت عمر متعه انجام می‌دادند؛ تا اینکه یکبار عمر بر خواهرش عفراء وارد شد و در دامن وی طفلی دید که از سینه او شیر می‌خورد؛ گفت: خواهرم! این چیست؟ گفت: پسرم است از گوشت و پوست خودم؛ در حالی که شوهری نداشت؛ لذا به او گفت: از کجا این آمده؟ گفت: متعه کردم؛ و سپس لباس را از روی پستانش کنار زد و عمر جاری شدن شیر در دهان کودک را دید؛ پس عصبانی شد و لباس او را کنار زد و فریادی کشید و رنگش کبود شد و با عصبانیت کودک را گرفت و بیرون آمد تا به مسجد رسید و بر منبر رفت و گفت مردم را – در حالی که وقت نماز نبود- به مسجد بخوانند؛ مسلمانان فهمیدیند که مطلب خاصی پیش آمده که عمر در چنین وقتی آنان را فراخوانده پس حاضر شدند و عمر گفت: ای جماعت مهاجرین و انصار و اولاد قحطان [= نام جد اعلای عرب‌های حجاز] کدامیک از شما دوست دارد که در میان محارمش از میان زنان، مانند این کودک را ببیند که از شکم مادرش بیرون آمده و او به این کودک شیر می‌دهد در حالی که شوهری ندارد؟ برخی گفتند: یا امیرالمومنین! کسی این را دوست ندارد. گفت: آیا شما می‌دانید که خواهرم عفراء که از مادرم حنتمه و پدرم خطاب است شوهری ندارد؟ گفتند: بله! گفت: الان من بر او وارد شدم و این بچه را در دامان او دیدم و سوگندش دادم که این از کجا آمده؛ گفت فرزندم از پوست و گوشتم است؛ و دیدم که شیر وی در دهانش چاری بود؛ گفتم از کجا برای تو آمده؟ گفت: متعه کردم. ای مردم بدانید که این متعه در زمان رسول الله ص و بعد از وی حلال بود و من نظرم این است که حرامش کنم؛ پس اگر از این پس کسی مرتکب آن شود با این تازیانه پهلوهایش را خواهم نواخت؛ و در میان آن جماعت کسی بر او انکار نکرد و سخنش را رد ننمود و هیچکس نگفت که بعد از رسول الله مگر پیامبری آمده و بعد از قرآن مگر کتابی نازل شده و مخالفتت با خدا و رسول را نمی‌پذیریم؛ بلکه تسلیم وی شدند و بدان رضایت دادند ... 📚الهداية الكبرى، ص422-423 ☀️ز. جابر بن عبدالله انصاری می‌گوید که همراه با پیامبر ص در جهاد بودیم و متعه را بر ما حلال کرد و هیچگاه حرام نکرد و حضرت علی ع هم می‌گفت: اگر عمر بر من سبقت نگرفته بود، جز شقاوتمند زنا نمی‌کرد؛ و ابن‌عباس هم آیه را چنین قرائت می‌کرد: «پس هر موردی که از آن زنان بدان وسیله درخواست متعه‌ کردید تا زمانی معین، به آنان مهریه‌شان [اجرت‌شان] را به عنوان اقدامی که واجب است بدهید» و اینان بدان کافرند در حالی که رسول الله ص آن را حلال کرد و حرام نکرد 📚تفسير العياشي، ج‏1، ص233 ✅در اهل سنت با اینکه احادیثی آورده‌اند که این زمان پیامبر ص حرام شده، اما خودشان احادیث متعددی دارند که متعه در زمان پیامبر و ابوبکر رواج داشت و زمان عمر حرام شد؛ مثلا در 📚صحيح مسلم، ج2، ص1023 ؛ 📚مسند أحمد، ج23، ص306 ؛ 📚مستخرج أبي عوانة، ج3، ص35 ؛ 📚مصنف عبد الرزاق الصنعاني، ج7، ص496-497 @yekaye 👇متن احادیث👇

✅ البته ظاهرا این اقدام عمر در برخی مناطق دور از مدینه مانند عراق با مخالفت‌هایی مواجه شده و خلیفه دوم مدعی شد که من حلالی را حرام نکردم بلکه بنا به مصالحی آن را ممنوع کردم؛ که اگر این سخنش درست باشد معنایش این است که او به دلایلی مردم را از این کار بازداشته و بعدا این در اهل سنت تبدیل به یک رویه شده است. مثلا: ☀️ط. از امام صادق ع روایت شده که فرمودند: به عمر خبر رسید که مردم عراق گمان می‌کنند که عمر متعه را حرام کرده است. فلانی را – که اسمش را هم برد- به نزد آنان فرستاد که به آنان خبر بده که من آن را حرام نکرده‌ام و عمر را نسزد که آنچه را خداوند حلال کرده حرام کند بلکه عمر [فقط] از انجام آن نهی کرده است. 📚النوادر(للأشعري)، ص89 الْقَاسِمُ عَنْ أَبَانٍ عَنْ إِسْحَاقَ عَنِ الْفَضْلِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ: بَلَغَ عُمَرَ أَنَّ أَهْلَ الْعِرَاقِ يَزْعُمُونَ أَنَّ عُمَرَ حَرَّمَ الْمُتْعَةَ فَأَرْسَلَ فُلَاناً قَدْ سَمَّاهُ فَقَالَ أَخْبِرْهُمْ أَنِّي لَمْ أُحَرِّمْهَا وَ لَيْسَ لِعُمَرَ أَنْ يُحَرِّمَ مَا أَحَلَّ اللَّهُ وَ لَكِنْ عُمَرُ قَدْ نَهَى عَنْهَا. @yekaye

❇️ 5) اهل بیت ضمن اصرار بر احیای آن به عنوان اقامه سنت، از سوء استفاده به بهانه آن برحذر داشته‌اند: ☀️الف. از امام صادق ع روایت شده است: از ما نیست کسی که به رجعت ما ایمان نیاورد و متعه ما را حلال نشمرد. 📚من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص458 ☀️ب. علی سائی می‌گوید: به امام کاظم ع عرض کردم: فدایت شوم. من قبلا به صورت متعه ازدواج می‌کردم؛ اما از این کار بدم آمدم و آن را به فال بد زدم و با خداوند در بین رکن و مقام [= کنار کعبه] عهد بستم و برعهده خودم نذر و روزه‌ای را واجب کردم که دیگر چنین ازدواجی نکنم؛ سپس این کار بر من سخت آمد و از سوگندم پشیمان شدم و در اختیارم این امکان نبود که آشکارا چنین ازدواجی انجام دهم. فرمودند: با خداوند عهد بسته‌ای که اطاعتش نکنی! به خدا سوگند همین که اطاعتش نکنی عین معصیت کردنش است. 📚الكافي، ج‏5، ص450؛ تهذيب الأحكام، ج‏7، ص251؛ الإستبصار، ج‏3، ص142 ☀️ج. علی بن یقطین می‌گوید: از امام کاظم ع درباره متعه سوال کردم. فرمود: تو را چه به آن؟! خداوند تو را از آن بی‌نیاز کرده است! گفتم: می‌خواستم مساله‌اش را بدانم. فرمود: آن در کتاب علی ع موجود است. [ظاهرا یعنی حکم شرعی است و حضرت علی ع هم بعد از اینکه عمر مانع شد، باز آن را مجاز شمرد] گفتم: آیا اجازه داریم زیادش کنیم و او هم زیاد کند؟ [ظاهرا یعنی ما مهریه را اضافه کنیم و او مدت را بیفزاید] فرمود: و آیا خوشایند بودنش جز با این است؟ 📚الكافي، ج‏5، ص452؛ النوادر(للأشعري)، ص87 ☀️د. فتح بن یزید می‌گوید: از امام کاظم ع درباره متعه سوال کردم. فرمودند: آن حلال و مباح و آزاد است برای هرکس که خداوند با ازدواج وی را بی‌نیاز نکرده است؛ پس چنین کسی با متعه خویشتن را عفیف مگه دارد؛ و اگر با ازدواج [دائم] از متعه بی‌نیاز شد، پس برایش مباح است هرگاه که از زنش دور بود. ☀️الكافي، ج‏5، ص452 ☀️ه. حسن بن شمون می‌گوید: امام کاظم ع به برخی از دوستدارانش نوشت: بر متعه کردن اصرار نورزید؛ آنچه برعهده شماست تنها برپا داشتن سنت است؛ پس با اهتمام به این کار از همسران و خانواده‌تان غافل نشوید که این کارتان موجب کفر ورزیدن و تبری جستن و نفرین کردن آنان نسبت به کسانی که این را مجاز شمردند می‌شود و ما را لعنت خواهند کرد! 📚الكافي، ج‏5، ص453 ☀️و. مفضل بن عمر می‌گوید: شنیدم که امام صادق ع درباره متعه فرمود: آن را رها کنید! آیا هیچیک از شما خحالت نمی‌کشد که در جایی که مورد عیبجویی واقع شود دیده شود؛ و این موجب عیب‌جویی از برادران و یاران نیکوکارش هم بشود. 📚الكافي، ج‏5، ص453 @yekaye 👇متن احادیث👇

☀️ز. مفضل نامه‌ای خدمت امام صادق ع می‌نویسد و در بخشی از آن، گلایه‌هایی را درباره برخی از اعتقاداتی که در میان برخی از افراد تاویل‌گرا (باطنیه) رواج دارد مطرح می‌کند. فرازی از این حدیث در جلسه قبل (حدیث2) گذشت. در ادامه آن فراز آمده است: و اما اینکه گفتی برخی شیعیان با یک زن واحد پشت سر هم ارتباط برقرار می‌کنند، به خداوند پناه می‌برم از اینکه چنین چیزی در دین خدا و رسوش باشد؛ همانا دین او [= پیامبر] آن است که آنچه خداوند حلال شمرده را حلال بداند و آنچه حرام شمرده را حرام بشمرد؛ و از جمله چیزهایی که خداوند حلال کرده، یکی متعه زنان است در کتاب خود، و دیگری متعه حج است؛ و هرگز این دو را حرام نکرد؛ پس هرگاه مرد مسلمانی بخواهد زنی را متعه کند این بر اساس کتاب الله و سنت پیامبر است، ازدواج است نه بی‌عفتی، طرفین رضایت می‌دهند به آنچه دلشان بخواهد در خصوص مهریه و زمان ازدواج همان گونه که خداوند فرمود: «پس هر موردی که از آن زنان بدان وسیله درخواست متعه‌ کردید، به آنان مهریه‌شان [اجرت‌شان] را به عنوان اقدامی که واجب است بدهید؛ و در مورد آنچه بعد از [تعیین] این واجب، با همدیگر بدان رضایت می‌دهید بر شما خرده گرفته نشود» و اگر هر دو دوست داشتند که با همان مهریه مدت را اضافه کنند، آخرین روزی که از این ازدواج باقی است و قبل از اینکه مهلت آن پیش از غروب خورشید به پایان رسد آن را تمدید می کنند و هرقدر دوست داشته باشند زمانش را اضافه می‌کنند؛ اما اگر روز آخرش هم گذشت جایز نیست مگر اینکه دوباره امر جدیدی برقرار کنند و بین خودشان نیاز نیست عده نگه دارند، مگر اینکه مرد دیگری بخواهد آن زن را متعه کند که در این صورت آن زن باید 45 روز عده نگه دارد؛ و با این ازدواج ارث و میراثی برقرار نمی‌شود؛ سپس این زن دوباره اگر دلش خواست با هرکس دیگری متعه می‌کند و این کار برای هر دو طرف تا روز قیامت حلال است؛ اگر آن زن خواست تا ابد در متعه او می‌ماند و اگر بخواهد با افراد مختلفی متعه می‌کند که بعد از هریک باید 45 روز عده نگه دارد؛ و این مادامی که در دنیاست برای این زن حلال است؛ و این برای هردوی اینها بر اساس حدود الهی حلال است و کسی که از حدود الهی تجاوز کند به خویش ستم کرده است؛ ... 📚بصائر الدرجات، ج‏1، ص533؛ مختصر البصائر، ص249-250 @yekAaye

🔹6) با چه زنی متعه انجام شود ☀️الف. از امام باقر ع درباره متعه سوال شد، فرمودند: همانا متعه امروز همانند ایام سابق نیست؛ زنان در آن زمان مورد اطمینان بودند و امروز از آنان ایمن نیستید؛ پس ابتدا درباره آنان پرس و جو کنید. 📚الكافي، ج‏5، ص453؛ من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص459؛ تهذيب الأحكام، ج‏7، ص251 ☀️ب. محمد بن فیض می‌گوید: از امام صادق ع درباره [جواز] متعه سوال کردم. فرمودند: بله، اگر که آن زن مساله را بداند. گفتم: فدایت شوم؛ اگر نداند چطور؟ فرمود: به او مساله را عرضه کن؛ اگر پذیرفت با او ازدواج کن [او را متعه کن] و اگر پرهیز داشت از این که به سخن تو راضی شود او را رها کن* و تو را برحذر می‌دارم از «کواشف» [= خودنمایان] و «دواعی» [به خود دعوت‌کنندگان] و «بغایا» [دریدگان] و زنان شوهردار. گفتم: «کواشف» چیست؟ فرمود: زنانی که حجاب برمی‌دارند و خانه‌هایشان معلوم است و مردان به سراغشان می‌روند. گفتم: «دواعی» چیست؟ فرمود: زنانی که دیگران را به خود دعوت می‌کنند و به فساد معروفند. گفتم:«بغایا» چیست؟ فرمود: زنانی که به زناکاری مشهورند. گفتم: مقصودتان از زنان شوهردار چیست؟ [ریرا واضح است که زن شوهردار را نمی‌شود متعه کرد] فرمود: زنانی که بر اساس رویه‌ای غیر از رویه شرعی طلاق داده شده‌اند. 📚الكافي، ج‏5، ص453؛ من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص459؛ تهذيب الأحكام، ج‏7، ص251 ☀️ج. ابوساره می‌گوید: از امام صادق ع درباره متعه سوال کردم. فرمود: حلال است، اما در این زمینه جز با زن عفیف ازدواج مکن که همانا خداوند عز و جل می‌فرماید «آنان که نسبت به اندام‌های جنسی‌شان مراقبت دارند» (مومنون/5) پس با کسی که در مورد اموالت بر او ایمن نیستی، رابطه جنسی هم برقرار مکن. 📚الكافي، ج‏5، ص453؛ تهذيب الأحكام، ج‏7، ص252 ☀️د. ابن ابی یعفور می‌گوید: از امام صادق سوال کردم درباره زنی که حال و روزش را نمی‌دانم؛ آیا با او ازدواج متعه انجام دهم؟ فرمود: متعرض او شود؛ اگر دیدی به درخواست گناه پاسخ مثبت داد چنین کسی را متعه نکن. 📚الكافي، ج‏5، ص454 ☀️ه. اسحاق بن جریر می‌گوید: به امام صادق ع عرض کردم: نزد ما در کوفه زنی هست که به فسق و فجور معروف است؛ آیا جایز است که با او ازدواج موقت انجام دهم؟ فرمود: آیا پرچمی بر در خانه‌اش برافراشته است؟! [در جاهلیت فاحشه‌ها روی در خانه‌شان پرچم نصب می‌کردند که مشتری بداند!] گفتم: خیر! اگر پرچم برافرازد حاکم او را دستگیر می‌کند. فرمود: بله، می‌توانی با او ازدواج موقت انجام دهی! سپس به یکی از نزدیکانش اشاره کرد و مخفیانه مطلبی را به او گفت. در دلم چیزی گذشت. بعدا آن شخص را دیدم و پرسیدم امام صادق ع به تو چه گفت؟ گفت: چیزی نیست که تو بدت بیاید! گفتم: پس به من بگو چه گفت. گفت: فقط به من فرمود که اگر هم بر در خانه‌اش پرچم نصب کرده بود باز ازدواج با او برای وی بی‌اشکال بود زیرا بدین ترتیب او را از حرام به سوی حلال بیرون می‌کرد. 📚تهذيب الأحكام، ج‏7، ص485 ☀️و. از امام صادق ع سوال شد درباره مردی که زنی را برای چند روز متعه کرده بود؛ یکبار در همین ایام به سراغش رفت و آن زن گفت؛ اندکی پیش از آمدن تو من با یک نفر رابطه نامشروع داشتم؛ آیا آن مرد حق دارد با آن زن نزدیکی کند در حالی که او به این کار بیشرمانه‌اش اعتراف کرده است؟ فرمود: خیر! سزاوار نیست که با او نزدیکی کند. 📚الكافي، ج‏5، ص465 ☀️ز. محمد بن راشد می‌گوید: به امام صادق ع عرض کردم که من زنی را متعه کردم و در دلم گذشت که مبادا همسر داشته باشد؛ در این زمینه تحقیق کردم دیدم که همسر دارد. حضرت فرمود: چرا تحقیق کردی؟! 📚تهذيب الأحكام، ج‏7، ص252 ح. همچنین از امام صادق ع روایت شده است که: زن مومنه‌ای [زن مومنی که منزلت اجتماعی دارد] را متعه نکن چرا که [در صورت علنی شدن این مطلب] او را خوار می‌کنی. 📚تهذيب الأحكام، ج‏7، ص252 @yekaye 👇متن احادیث👇

🔹7) متعه با دختر باکره! ☀️الف. از امام صادق ع روایت شده که: بپرهیزید از اینکه با دختران باکره ازدواج موقت کنید. ☀️ب. و نیز از ایشان روایت شده که در پاسخ کسی که درباره متعه سوال می کرد فرمودند: مساله متعه بسیار سخت و پیچیده است؛ پس، از رفتن به سراغ دختران باکره خودداری کنید. 📚النوادر(للأشعري)، ص84 و 86 ☀️ج. باز از ایشان روایت شده که فرمودند: ازدواج موقت با دختر باکره اشکالی ندارد به شرطی که بکارتش را زایل نکنند چرا که بیم این می‌رود که خانواده‌اش این را عیب و عار بدانند. 📚الكافي، ج‏5، ص463 ✳️ از روایات فوق فهمیده می‌شود که متعه کردن دختر باکره جایز است هرچند کراهت دارد؛ اما اینکه آیا #اذن_پدر شرط است یا خیر؛ احادیث مختلفی روایت شده که مساله را پیچیده می‌کند: ☀️د. از امام صادق ع روایت شده است: دختر باکره‌ای که پدر دارد جز با اذن پدرش نباید ازدواج موقت انجام دهد. 📚من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص461؛ الإستبصار، ج‏3، ص145 ☀️ه. وباز از امام صادق ع روایت شده است: اشکالی ندارد که با دختر باکره ازدواج شود اگر خودش راضی باشد بدون اینکه اذن از والدینش گرفته شود. 📚تهذيب الأحكام، ج‏7، ص254 ✳️ فتوای فقها در این زمینه مختلف است؛ برخی بین ازدواج دائم و موقت فرق گذاشته‌اند؛ عده‌ای بر اساس قواعد رجال و درایه، برخی از این احادیث را بر برخی دیگر ترجیح داده‌اند؛ و ... در این میان شیخ طوسی نظرش این است که شاید آنکه اذن پدر را شرط کرده درباره دختری است که هنوز به سن بلوغ نرسیده باشد؛ و به این حدیث استناد کرده است: ☀️و. محمد بن مسلم می‌گوید: از امام ع سوال کردم درباره دختر [باکره] که آیا جایز است مرد او را متعه کند؟ فرمودند: بله؛ مگر اینکه دختربچه‌ای باشد که فریب بخورد. گفتم: خداوند کار شما را درست کند؛ دختر اگر به چه حدی برسد به بلوغی رسیده که فریب نمی‌خورد؟ فرمود: ده سالگی. 📚الإستبصار، ج‏3، ص145؛ تهذيب الأحكام، ج‏7، ص255؛ من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص461 ✳️ اما به نظر می‌رسد احتمال قویتر در این حدیث مساله «فریب نخوردن» است؛ نه «سن»؛ که چه‌بسا در فرهنگهای مختلف این سن رشدیافتگی متفاوت باشد و امام درباره فرهنگ زمان خود این سن را مطرح کرده؛ یعنی چه‌بسا اذن پدر برای هرجایی است که مساله رشدنیافتگی و فریب جدی باشد؛ یعنی چه‌بسا در جایی که مردی ابتداءا سراغ یک دختر برود، چه‌بسا اذن پدر شرط است که مبادا وی اغفال شود؛ اما در جایی که خود دختر چنین تمایلی داشته باشد، چه بسا اذن پدر شرط نباشد مادام که به حد رفع بکارت نرسند. شاید این دو حدیث زیر نیز موید برداشت فوق باشد: ☀️ز. از امام صادق درباره متعه کردن دختر باکره در حالی که نزد والدینش زندگی می‌کند سوال می‌شود که آیا بدون اذن والدینش جایز است؟ فرمود: اشکالی ندارد ما دامی که به حد رفع بکارت نرسد تا بدین وسیله عفتش حفظ شود. ☀️ح. وباز شخصی به امام می‌گوید: دختر باکره‌ای که نزد والدینش زندگی می‌کند بدون اطلاع والدینش مرا به [ازدواج موقت با] خویش دعوت کرده است؛ آیا این کار را انجام بدهم؟ فرمود: ولی از نزدیکی کردن بپرهیز. گفتم: هرچند که خودش بدین کار راضی باشد؟ فرمود: بله، هرچند که بدین کار راضی باشد زیرا که این مساله [از دست دادن بکارت] برای دختران باکره مایه عیب و عار است. 📚تهذيب الأحكام، ج‏7، ص254 ✅ توجه در این مساله (و هر مساله شرعی دیگر)، با توجه به ظرایف فراوانی که در مقام بررسی #اعتبار_احادیث و نیز نحوه #استنباط_حکم_شرعی وجود دارد، هر کس که مجتهد نیست موظف است در مقام عمل به #مرجع_تقلید خویش مراجعه کند. @yekaye 👇متن احادیث فوق👇

🔹8) تعیین محدودیت زمانی و مهریه برای متعه ☀️الف. از امام صادق ع روایت شده است: متعه جز با دو امر حاصل نمی‌شود: مهلت معین و مهریه مشخص. 📚الكافي، ج‏5، ص455 ☀️ب. ابان بن تغلب می‌گوید: به امام صادق ع عرض کردم: وقتی [برای متعه کردن] با وی خلوت کردم چه بگویم؟ فرمود: بگو: با تو ازدواج متعه می‌کنم بر اساس کتاب خدا و سنت پیامبرش؛ در حالی که هیچ ارث بردن و ارث گرفتنی در کار نخواهد بود، به فلان تعداد روز ویا مثلا فلان تعداد سال؛ و به فلان تعداد درهم، و مبلغ مهریه را دقیقا تعیین کن بنا بر آنچه با هم توافق کرده‌اید، کم باشد یا زیاد؛ پس وقتی که گفت:‌ بله، رضایت دادم؛ او زن توست و تو سزاوارترین مردم به او هستی. گفتم: ولی من خجالت می‌کشم که زمان را شرط کنم. فرمود: این بیشتر به ضرر توست! گفتم: چطور؟! فرمود: چون اگر شرط نکنی تبدیل به ازدواج دائم می‌شود و [حتی] در ایام عده [نیز] نفقه‌اش بر تو واجب می‌گردد؛ و وراثت هم در کار خواهد بود و جز با طلاق شرعی حق جدا شدن از او را نداری. 📚الكافي، ج‏5، ص455 ☀️ج. از امام صادق ع روایت شده است که زنی نزد عمر آمد و گفت: من زنا کرده‌ام، مرا پاک گردان. [یعنی حد الهی بر من جاری کن تا از گناه پاک شوم] عمر دستور داد که وی را سنگسار کنند. امیرالمومنین ع را باخبر کردند. ایشان آمد و از زن سوال کرد: چگونه زنا کردی؟ گفت: از بیابان عبور می‌کردم و بشدت تشنه شدم؛ عرب بادیه‌نشینی دیدم و از او آب خواستم؛ او از دادن آب خودداری کرد مگر در ازای اینکه خودم را در اختیار او قرار دهم. وقتی که دیدم تشنگی بسیار غلبه کرده و بر جان خود ترسیدم، به من آب داد و من هم خود را در اختیار او قرار دادم. امیرالمومنین ع فرمود: به پروردگار کعبه سوگند که این مصداق ازدواج [موقت] است [، نه زنا]. 📚الكافي، ج‏5، ص467 @yekaye 👇متن احادیث فوق👇

🔹9) عدم ضرورت شهود ☀️الف. زراره می‌گوید: از امام صادق ع درباره مردی سوال کردم که بدون شاهد گرفتن ازدواج موقت انجام داده است. فرمودند: البته در تحقق ازدواج از حیث آنچه بین او و بین خدایش است اشکالی نیست؛ همانا شهود در ازدواج به خاطر [معلوم شدن و اثبات] فرزند قرار داده شده است؛ و اگر آن نبود اشکالی نخواهد داشت. 📚الإستبصار، ج‏3، ص148 ☀️ب. حارث بن مغیره می‌گوید: از امام صادق ع سوال کردم که برای متعه کردن چه اندازه شاهد لازم است؟ فرمود: یک مرد و دو زن. گفتم: اگر شخص از شاهد گرفتن اکراه داشت چطور؟ فرمود: یک مرد هم کافی است، و شهود برای این است که زن با خود نگوید این کار فجور و بی‌تقوایی است. 📚الإستبصار، ج‏3، ص148 ☀️ج. از امام کاظم ع درباره مردی سوال شد که آیا جایز است که با زنی ازدواج موقت انجام دهد بدون اینکه بینه و شهودی در کار باشد؟ فرمود: اگر هر دو مسلمان و مورد اعتماد [همدیگر] باشند اشکالی ندارد. 📚قرب الإسناد، ص251؛ مسائل علي بن جعفر، ص277 ☀️د. اسحاق بن عمار می‌گوید: به امام کاظم ع عرض کردم: مردی زنی را متعه کرد؛ سپس خانواده آن زن بر آن زن هجوم آوردند و بدون اذن این زن او را علناً به همسری مرد دیگری درآوردند؛ و این زن زن درستکاری است؛ چه راه حلی دارد؟ فرمود: این زن خود را در اختیار این همسرش قرار ندهد تا اینکه شرط [زمان ازدواج موقت] و عدّه آن به سر آید. گفتم: اگر شرط [= زمان ازدواج موقت] یک سال باشد و نه این همسرش و نه خانواده خود زن حاضر نباشند که یک سال صبر کنند چطور؟ فرمود: پس آن همسر اول تقوای الهی پیشه کند و بقیه ایامش را بر این زن ببخشد؛ چرا که این زن مبتلا شده است و وضعیت وضعیت آرامش قبل از طوفان [= آتش زیر خاکستر] است و مومنان در تقیه بسر می‌برند. گفتم:‌ اگر آن مرد بقیه ایام را بخشید و عدّه هم بسر آمد، چکار کنند؟ فرمود: وقتی با این مرد تنها شد به او بگوید: فلانی! همانا خانواده‌ام بر من هجوم آوردند و بدون اجازه من و بدون اینکه نظر مرا جویا شوند مرا به همسری تو درآوردند؛ و من الان راضی شدم؛ پس بیا کار را از سر گیریم و بین خودمان تو بیا ازدواج صحیحی با من انجام بده. [یعنی یکبار دیگر خطبه عقد را با هم بخوانیم و از حالا واقعا و شرعاً همسر همدیگر شویم] 📚الكافي، ج‏5، ص466 📚در من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص463 شبیه این پرسش و پاسخ بین یونس بن عبدالرحمن و امام رضا ع روایت شده است. @yekaye 👇متن احادیث فوق👇

🔹10) فرزند در ازدواج موقت ☀️الف. به امام صادق ع عرض کردم: اگر [در ازدواج موقت] زن باردار شود چه می‌شود؟ فرمودند: این فرزند آن مرد هم هست. ☀️ب. فتح بن یزید می‌گوید: از امام رضا ع درباره شروط متعه سوال کردم. فرمود: شرط می‌گذارند که به فلان مقدار و فلان مقدار تا زمان فلان و فلان؛ اگر زن بله گفت [ارتباط با این زن] برای آن مرد جایز است؛ و مبادا آن سخنی را که از اهل عراق برای من نقل شده بگویی که می‌گویند: «آب از من است و زمین از تو؛ و من قرار نیست زمین تو را آب دهم؛ پس اگر زراعتی در زمین تو رویید، مال صاحب زمین است!» [= کنایه از اینکه من بچه نمی‌خواهم؛ اگر بچه‌دار شدی، من آن را نمی‌پذیرم و به خودت مربوط است] زیرا این سخن ملحق کردن دو شرط [مهریه و زمان] است به یک شرط فاسد؛ پس اگر آن زن حامله شد و بچه‌ای به دنیا آورد، باید آن بچه را قبول کنی، و مساله واضح است؛ اما اگر کسی بخواهد سر خودش کلاه بگذارد، خودش را فریب داده است. 📚الكافي، ج‏5، ص464 ☀️ج. روایت شده است که شخصی خدمت امام رضا ع رسید و تکلیف مردی را پرسید که با زنی ازدواج موقت انجام داده و با وی شرط کرده که بچه‌دار نشوند و بعدا بچه‌ای را به وی نسبت ندهد. اما آن زن بعد از مدتی بچه‌ای را آورد و آن مرد بشدت آن بچه را انکار کرده است. امام ع پرسید آیا علت انکارش این بوده که این کار را ناخوشایند می‌دانسته است [یعنی نمی‌خواسته بچه از طریق ازدواج موقت به او منسوب شود]؟ وی گفت: اگر آن زن را متهم بداند چطور؟ [یعنی مطمئن نیست که این بچه از خودش است؛ چرا که این زن احتمالا با مردان دیگری هم رابطه داشته، و چه بسا بچه از مرد دیگری است و این زن می‌خواهد وی را به دروغ به من نسبت دهد.] فرمود: برایت سزاوار نیست که جز با زن مومن یا مسلمان* ازدواج کنی زیرا خداوند عز و جل می‌فرماید: «مرد زناکار جز با زن زناکار یا مشرک نکاح نکند؛ و زن زناکار هم جز با مرد زناکار یا مشرک ازدواج نکند و این بر مومنان حرام شده است» (نور/3) 📚الكافي، ج‏5، ص454 ❇️توجه: همین حدیث عینا در من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص460 آمده است و به جای «إِلَّا مُؤْمِنَةً أَوْ مُسْلِمَةً» به صورت «إِلَّا بِمَأْمُونَة» آمده است؛ یعنی سزاوار نیست که جز با زنی که خیالت از بابت او جمع است ازدواج کنی. @yekaye 👇متن احادیث فوق👇

📖ه. وَ لا جُناحَ عَلَيْكُمْ فيما تَراضَيْتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَريضَةِ ☀️11) الف. از امام باقر ع و امام صادق ع روایت شده است که در مورد این فراز آیه که می‌فرماید «و در مورد آنچه بعد از [تعیین] این واجب، با همدیگر بدان رضایت می‌دهید بر شما خرده گرفته نشود» فرمودند: یعنی آن مرد برای زن بر اجرت و مهریه‌ بیافزاید و آن زن هم بر ای آن مرد بر مدتش بیفزاید. 📚نهج البيان، ج‏2، ص141 ☀️ب. ابوبصیر می‌گوید: از امام باقر ع درباره متعه سوال کردم؛ فرمودند: [جواز آن] در قرآن نازل شده است آنجا که می‌فرماید: «پس هر موردی که از آن زنان بدان وسیله درخواست متعه‌ کردید، به آنان مهریه‌شان [اجرت‌شان] را به عنوان اقدامی که واجب است بدهید؛ و در مورد آنچه بعد از [تعیین] این واجب، با همدیگر بدان رضایت می‌دهید بر شما خرده گرفته نشود.» فرمود: هیچ اشکالی ندارد که تو سهم او را اضافه کنی و او هم سهم تو را اضافه کند؛ [اگر خواستید چنین کنید] وقتی مهبت بین شما به پایان رسید به او می‌گویی: تو را [بر خود] حلال کردم تا مهلتی دیگر، با رضایت از جانب وی؛ ولی برای کس دیگری این حلال نیست مگر اینکه عدّه آن زن سپری شود؛ و عدّه‌اش دو بار حائض شدن است. 📚النوادر(للأشعري)، ص81؛ تفسير العياشي، ج‏1، ص233 @yekaye

☀️12) الف. از امام صادق ع سوال می‌شود درباره این سخن خداوند عز و جل که می‌فرماید: «و در مورد آنچه بعد از [تعیین] این واجب، با همدیگر بدان رضایت می‌دهید بر شما خرده گرفته نشود.» می‌فرمایند: آنچه بعد از عقد نکاح طرفین بدان رضایت دهند آن جاری می‌شود؛ ولی در مورد آنچه پیش از عقد نکاح با هم توافق می‌کنند جایز نیست مگر اینکه زن را راضی کند و یا چیزی به او بدهد که بدان شرط راضی شود. 📚الكافي، ج‏5، ص456 ☀️ب. همچنین از امام صادق ع روایت شده است که اگر بر زن شروط متعه را شرط کردی و وی هم بدان شروط رضایت دارد و [عقد] ازدواج را محقق گرداندید؛ پس آن شرط ابتدایی‌ات را بعد از [عقد] نکاح دوباره بر او تکرار کن؛ اگر آن را قبول کرد که آن شرط مستقر می‌شود؛ ولی اگر قبول نکرد آن شروطی که قبل از [عقد] نکاح بوده است بر او مستقر نمی‌شود. 📚الكافي، ج‏5، ص456 ✅توضیح: توافق‌های طرفینیِ پیش از عقد، مادام که جزء عقد و در ضمن آن قرار نگیرند، اعتبار پیدا نمی‌کنند؛ در واقع، هر شرطی حتما باید در حین اجرای عقد و قرارداد و یا بعد از اینکه دو نفر به عقد هم درآمدند و همسر همدیگر شدند، بین طرفین امضا شود تا الزام‌آور گردد؛ وگرنه همچون توافق در نحوه برقراری روابط جنسی بین دو نفر نامحرم است که چون اصل آن [مادامی که عقد خوانده نشده] هنوز جایز نیست، نحوه آن نیز هیچ اعتباری ندارد. ☀️ج. و باز از امام صادق ع از شرط و شروط متعه سوال شد. فرمودند: مقدار بخشش [= مهریه] را هر مقدار که می‌خواهد با زن شرط کند؛ و اگر بخواهد می تواند فرزند را هم شرط کند [یعنی بگوید که من حتما فرزند می‌خواهم] ولی بین آن دو ارث و میراثی نخواهد بود. 📚الإستبصار، ج‏3، ص153 ☀️د. از امام صادق ع سوال می‌شود: مردی سراغ زنی رفت و از او خواست که خود را به همسری وی [ازدواج موقت] درآورد. وی گفت: قبول می‌کنم مشروط بر اینکه در انجام هر گونه بهره جنسی که دلت خواست و بین زن و شوهر مجاز است، اعم از نگاه کردن و تماس و ... مجاز باشی و هر لذتی ببری، فقط به حد رفع بکارت نرسد؛ چرا که من از بی‌آبرویی می‌ترسم. فرمود: آن مرد اجازه ندارد جز آن مقداری که با وی شرط شده رفتار کند. 📚الكافي، ج‏5، ص467؛ تهذيب الأحكام، ج‏7، ص369 @yekaye 👇متن احادیث👇

🏴 شهادت زین العابدین و سید الساجدین، امام علی بن الحسین علیهما السلام تسلیت باد 🏴