782) 🌺 وَ جَعَلْنا فيها جَنَّاتٍ مِنْ نَخيلٍ وَ أَعْنابٍ وَ فَجَّرْنا فيها مِنَ الْعُيُونِ 🌺
💐 ترجمه
و در آن باغهایی از درختان خرما و انگور قرار دادیم و در آن چه بسیار چشمهها را که جوشاندیم؛
سوره یس (36) آیه34
1397/4/6
13 شوال 1439
@yekaye
🔹نَخيلٍ
▪️ماده «نخل» در اصل به معنای برگزیدن و اختیار کردن چیزی است و «انتخل» به معنای تفحص کاملی است تا بهترین امرِ مربوطه به چنگ آید.
▪️کلمه «نخل» به معنای «درخت خرما» معروف است و برخی بر این باورند که از این جهت به آن نخل گویند که آن را ارزشمندترین گیاه ساقهدار میدانند.
📚(معجم المقاييس اللغة، ج5، ص407)
▫️کلمه «نخل» [اسم جنس است که] در مورد یک درخت یا درختان خرما به کار میرود اما مشخصا «یک درخت خرما» مد نظر باشد (یعنی برای واحد نخل) از تعبیر «نخلة» استفاده میکنند (فَأَجاءَهَا الْمَخاضُ إِلى جِذْعِ النَّخْلَةِ؛ مریم/23) و کلمه «نخیل» (وَ مِنْ ثَمَراتِ النَّخيلِ وَ الْأَعْنابِ؛ نحل/67) هم برای جمع (درختان خرما) استفاده میشود.
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص796)
این ماده فقط در معنای «درخت نخل» و جمعا 20 بار در قرآن کریم به کار رفته است.
@yekaye
☀️1) از امام صادق ع روایت شده است که فرمودند:
همانا خداوند متعال چون آدم را از گِل آفرید، از آن گِل مقداری اضافه آمد و از آن درخت خرما را آفرید و بدین جهت است که هنگامی که سر درخت خرما قطع شود، دیگر نمی روید و همچنین نیازمند لقاح است.
📚علل الشرائع، ج2، ص575
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي يَحْيَى الْوَاسِطِيِّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَمَّا خَلَقَ آدَمَ مِنْ طِينَةٍ فَضَلَتْ مِنْ تِلْكَ الطِّينَةِ فَضْلَةٌ فَخَلَقَ مِنْهَا النَّخْلَةَ فَمِنْ أَجْلِ ذَلِكَ إِذَا قُطِعَتْ رَأْسُهَا لَمْ تَنْبُتْ وَ هِيَ تَحْتَاجُ إِلَى اللِّقَاحِ.
@yekaye
☀️2) از امام صادق ع روایت شده است:
اگر طعامی گواراتر از رُطب [خرمای تازه] بود خداوند با آن به حضرت مریم س غذا میداد.
📚المحاسن، ج2، ص: 535
عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
لَوْ كَانَ طَعَامٌ أَطْيَبُ مِنَ الرُّطَبِ لَأَطْعَمَهُ اللَّهُ مَرْيَمَ.
@yekaye
یک آیه در روز
782) 🌺 وَ جَعَلْنا فيها جَنَّاتٍ مِنْ نَخيلٍ وَ أَعْنابٍ وَ فَجَّرْنا فيها مِنَ الْعُيُونِ 🌺 💐 ترجم
.
1⃣ «وَ جَعَلْنا فيها جَنَّاتٍ مِنْ نَخيلٍ وَ أَعْنابٍ وَ فَجَّرْنا فيها مِنَ الْعُيُونِ»
خداوند بعد از اینکه احیای زمین مرده و روییدن دانهای که از آن میخوریم را آیهای برای آنها معرفی کرد،
در این آیه سراغ آیاتی دیگر میرود:
🌴باغهای خرما
و
🍇انگور
و
💦چشمهسارهایی که در زمین میجوشند.
در آیه قبل،
🌍 🌿زمین مطرح شد (به عنوان یک واقعیتی که ما آن را زنده نمیدانیم و از زنده کردن آن سخن گفت) و یک گیاه؛
در این آیه نیز،
🌴🍇💦ابتدا از دو گیاه سخن به میان آمد و سپس از چشمه (که ما آن را نیز امری زنده نمیشمریم؛ در حالی که جوشش و خروش و حرکتی از خود دارد؛ یعنی همان چیزهایی که ما در نگاه عرفی مهمترین علائم حیات میشمریم.)
@yekaye
یک آیه در روز
782) 🌺 وَ جَعَلْنا فيها جَنَّاتٍ مِنْ نَخيلٍ وَ أَعْنابٍ وَ فَجَّرْنا فيها مِنَ الْعُيُونِ 🌺 💐 ترجم
.
2⃣ «أَخْرَجْنا مِنْها حَبًّا ... و جَعَلْنا فِيها جَنَّاتٍ»
در آیه قبل از دانهها سخن گفت و سپس در این آیه از درختان میوه؛ چرا؟
🍃الف. در تغذيه نقش اول با حبوبات و دانهها و غلات است و سپس ميوهها.
📚(تفسیر نور، ج9، ص539)
🍃ب. ...
@yekaye
یک آیه در روز
782) 🌺 وَ جَعَلْنا فيها جَنَّاتٍ مِنْ نَخيلٍ وَ أَعْنابٍ وَ فَجَّرْنا فيها مِنَ الْعُيُونِ 🌺 💐 ترجم
.
3⃣ «وَ جَعَلْنا فيها جَنَّاتٍ مِنْ نَخيلٍ ... لِيَأْكُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ»
از آیههایی که خداوند قرار داده است باغهای درختان خرما در زمین است که ما از ثمرات آن استفاده میکنیم.
🔹هم خود درختان خرما میتواند آیه باشد؛
🔹هم اینکه این درختان در زمین قرار داده شدهاند و هم ثمرات آن.
📙بحثی علمی درباره درخت خرما🌴
🔷درخت نخل از آن دسته نعمتهای الهی است که همه چیزش برای انسان مفید و قابل استفاده است:
🔹در تابستان از میوه تازه آن ، رطب و در زمستان از خرمای آن استفاده میکنند.
🔹 از فرآوردهای آن قند خرما ، شیره خرما و سرکه به دست میآورند.
🔹هسته خرما مصرف غذایی برای دامها دارد.
🔹 و ...
🔘نخل از درختهایی است که باروری آن نیازمند لقاح است؛
و در برخی از روایات، به همین مناسبت تعبیر شده که آفرینش آن از مازادِ گِلِ آدم انجام شده است؛
🔖(حدیث1 https://eitaa.com/yekaye/1807)
و جالب اینجاست که
🔬علاوه بر یافتن شواهد علمی متعدد بر خواص درمانی و اثرات مثبت خرما بویژه در دوره بارداری و زایمان و پس از زایمان برای مادر و فرزند - که در روایات مورد تاکید بوده - :
🔖 https://eprints.arums.ac.ir/2945/
🔖 http://ijogi.mums.ac.ir/mobile/article_6631_0.html
🔖 http://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=315661
🔬تحقیقات متعددی در خصوص کارایی گرده نخل
🔖http://eprints.hums.ac.ir/1799/
و عصاره پنیر نخل
🔖http://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=141769
و سایر اجزای نخل،
برای حل مشکلات ناباروری و کنترل هورمونهای جنسی، تعیین جنسیت، و ... به عمل آمده است.
(همچنین نگاه کنید به:
🔖 http://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=227534
🔖 http://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=237116
🔷خواص نخل به خواص خوردنی آن محدود نمیشود.
🔹از برگ آن برای بافتن زیرانداز و سبد و دیگر محصولات حصیری مانند بادبزن ، جارو ، طناب حصیری استفاده میشود.
🔹از خوشه خرما سبد درست میکنند،
🔹از الیاف وسط شاخه ها جهت شستن ظرف و بافتن طناب محکمی که برای بالا رفتن از درخت ساخته میشود، استفاده میشود.
🔹در سایه اش میخوابند
🔹و از الیاف و برگهای و ساقه های آن خانه و منزل میسازند.
🔹از تنه آن در ساختمانسازی استفاده میشود:
🔺 تنه نخلی که در ساخت سقف ساختمان یا ستونها استفاده میشود، در حدود 300 تا 500 سال عمر میکند.
🔬امروزه حتی سخن از
🔸امکان ساخته عایق های آکوستیکی دو لایه از نخل خرما
🔖http://jwfst.gau.ac.ir/article_3855.html
🔸اثر الياف نخل خرما و آهک به عنوان تثبيت کننده طبيعي، بر خصوصيات مکانيکي خشت (به عنوان سازه ساختمانی مناسبی برای مناطق کویری)
🔖http://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=167101
🔸امکان استفاده از ذرات لیگنوسلولزی حاصل از هرس درختان نخل در ساخت پانلهای چندسازه چوبسیمان
🔖http://jrnr.srbiau.ac.ir/article_8311_6.html
🔸 و تقویت چندسازههای پلیاتیلنی با آرد چوب نخل
🔖http://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=167932
مطرح است.
🔬امروزه کاربردهای اجزای نخل به قدری توسعه یافته که حتی
🔸بحث استفاده از برگ و الیاف و میوه این درخت برای تصفیه آب و فاضلاب
🔖http://eprints.bpums.ac.ir/1243/
🔖 http://www.wwjournal.ir/m/article_5612.html
🔖 http://eprints.hums.ac.ir/5429/
🔖 http://jreh.mums.ac.ir/article_4213_0.html
🔖 http://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=54977
🔸 و تثبیت خاک نامرغوب
🔖http://jtie.journals.semnan.ac.ir/article_2275_68.html
مطرح میباشد.
🔷نکته جالب توجه دیگر درباره این گیاه عجیب آن است که مرگ نخل تدریجی است:
اول از ثمر میافتد، ضعیف میشود،
در تنه و ساقه آن چین و چروکهای دیده میشود
و سرانجام لاغر و نحیف شده و گودالهایی در تنه آن ظاهر میگردد که منجربه مرگ نخل میگردد.
🗞تاملی با خویش
اینها اندک اطلاعاتی است که با جستجویی مختصر درباره این درختی که اغلب ما بارها و بارها آن را دیدهایم، میتوان به دست آورد.
آیا وقتی دانهای از خرما را در دهان میگذاریم، سزاوار نیست که ولو برای لحظهای به شگفتیهایی که خداوند در این میوه کوچک و درخت آن قرار داده، اعتنا کنیم و این میوه را دریچهای برای توجه به خدا قرار دهیم؟
@yekaye