یک آیه در روز
836) 📖 أَ وَ لَمَّا أَصابَتْكُمْ مُصيبَةٌ قَدْ أَصَبْتُمْ مِثْلَيْها قُلْتُمْ أَنَّى هذا قُلْ هُوَ م
.
7⃣ «إِنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ»
مقصود از عبارت «خداوند بر هر کاری تواناست» در پایان این آیه چیست؟
🍃الف. اگرچه خداوند اکنون اجازه داد که شما متحمل شکست شوید، همچنان بر نصرت و یاری شما تواناست.
📚(مجمع البیان، ج2، ص877)
🍃ب. اين مصيبت را از دست خود كشيديد كه نافرمانى كرديد، نه آن كه خدا قادر بر نصرت شما نبود؛ كه او بر هر چيز توانا است.
📚(ترجمه المیزان، ج4، ص90)
🍃ج. خداوند قادر است که نگذارد که هیچ مصیبتی به شما برسد؛ اما چون چنین قدرتی دارد قرار نیست روال عالم را به هم بریزد.
🔖(تدبر2 https://eitaa.com/yekaye/3073)
🍃د. خداوند بر هر چيزى قادر است، ولى ما بايد شرايط لازم و لياقت بهرهبردارى را به دست آوريم.
📚(تفسير نور، ج2، ص192)
🍃ه. ...
@Yekaye
۱۵ مهر ۱۳۹۷
۱۶ مهر ۱۳۹۷
837) 📖وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنينَ 📖
💢ترجمه
و آنچه روزی که دو گروه با هم رو در رو شدند به شما رسید، پس به اذن خدا بود؛ و برای اینکه مومنان را معلوم دارد؛
سوره آلعمران (3) آیه 166
1397/7/16
28 محرم 1440
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
۱۶ مهر ۱۳۹۷
۱۶ مهر ۱۳۹۷
☀️1) ابوبصیر میگوید: از امام باقر ع شنیدم که فرمود:
به خدا سوگند قطعا از همدیگر متمایز خواهید شد و به خدا سوگند قطعا خالص خواهید شد و به خدا سوگند قطعا غربال خواهید شد همان طور که «زوان»* را از گندم غربال کنند.
📚الغيبة للنعماني، ص205
أَخْبَرَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ قَالَ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُوسَى الْعَلَوِيُّ الْعَبَّاسِيُّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ ع يَقُولُ وَ اللَّهِ لَتُمَيَّزُنَّ وَ اللَّهِ لَتُمَحَّصُنَّ وَ اللَّهِ لَتُغَرْبَلُنَّ كَمَا يُغَرْبَلُ الزُّؤَانُ مِنَ الْقَمْحِ.
✳️* «زوان» دانهای است تلخ و از گندم کوچکتر که در مزارع گندم میروید.
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
☀️2) از امام باقر ع روایت شده است:
همانا حکایت شیعیان ما حکایت خرمنی است از گندم، که آفت در آن میافتد و پاکش میکنند دوباره آفت در آن میافتد و باز پاکش میکنند تا چیزی از آن بماند که دیگر آفت نتواند بدان ضرر برساند؛ و این گونه است که شیعیان ما متمایز و خالص میشوند تا جماعتی از آنان بماند که هیچ فتنه ای بدان ضرر نرساند.
📚الغيبة للنعماني، ص211
حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يُونُسَ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ رَبَاحٍ الزُّهْرِيُّ الْكُوفِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ بْنِ عِيسَى الْحَسَنِيُّ عَن الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْبَطَائِنِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ الْبَاقِرُ ع:
إِنَّمَا مَثَلُ شِيعَتِنَا مَثَلُ أَنْدَرٍ يَعْنِي بَيْدَراً فِيهِ طَعَامٌ فَأَصَابَهُ آكِلٌ فَنُقِّيَ ثُمَّ أَصَابَهُ آكِلٌ فَنُقِّيَ حَتَّى بَقِيَ مِنْهُ مَا لَا يَضُرُّهُ الْآكِلُ وَ كَذَلِكَ شِيعَتُنَا يُمَيَّزُونَ وَ يُمَحَّصُونَ حَتَّى تَبْقَى مِنْهُمْ عِصَابَةٌ لَا تَضُرُّهَا الْفِتْنَةُ.
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
☀️3) از امام صادق ع روایت شده است که هنگامی که پس از کشته شدن عثمان مردم با امیرالمومنین ع بیعت کردند ایشان بر منبر رفت و خطبهای خواندند و در فرازی از آن خطبه فرمودند:
همانا بلیه و مصیبتهای شما برگشت به همان شکلی که روزی که خداوند پیامبرش را برانگیخت بدان مبتلا شدید؛ و به کسی که او را به حق برانگیخت سوگند که قطعا به بلا میافتید، چه بلاهایی؛ و غربال میشوید چه غربالشدنی؛ تا جایی که زیردستانتان بالا روند و بالدستان به زیر کشیده شوند؛ و بر سبقتگیرندگان کسانی سبقت گیرند که به قصور مبتلا بودند؛ و سبقتگیرندگانی که سبقت میگرفتند قاصر شوند؛ به خدا سوگند که نه نشانهای را مخفی کردم و نه دروغی بستم؛ و به من در مورد این مقام و این روز خبر دادهاند.
📚الكافي، ج1، ص369؛ الغيبة للنعماني، ص201-202
عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ يَعْقُوبَ السَّرَّاجِ وَ عَلِيِّ بْنِ رِئَابٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع لَمَّا بُويِعَ بَعْدَ مَقْتَلِ عُثْمَانَ صَعِدَ الْمِنْبَرَ وَ خَطَبَ بِخُطْبَةٍ ذَكَرَهَا يَقُولُ فِيهَا
أَلَا إِنَّ بَلِيَّتَكُمْ قَدْ عَادَتْ كَهَيْئَتِهَا يَوْمَ بَعَثَ اللَّهُ نَبِيَّهُ ص وَ الَّذِي بَعَثَهُ بِالْحَقِّ لَتُبَلْبَلُنَّ بَلْبَلَةً وَ لَتُغَرْبَلُنَّ غَرْبَلَةً حَتَّى يَعُودَ أَسْفَلُكُمْ أَعْلَاكُمْ وَ أَعْلَاكُمْ أَسْفَلَكُمْ وَ لَيَسْبِقَنَّ سَبَّاقُونَ كَانُوا قَصَّرُوا وَ لَيُقَصِّرَنَّ سَبَّاقُونَ كَانُوا سَبَقُوا وَ اللَّهِ مَا كَتَمْتُ وَسِمَةً وَ لَا كَذَبْتُ كَذِبَةً وَ لَقَدْ نُبِّئْتُ بِهَذَا الْمَقَامِ وَ هَذَا الْيَوْمِ.
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
4) از امام صادق ع روایت شده است:
همانا اهل حق همواره از زمانی که بودند در شدت و سختی بودند؛ اما این برای مدتی کوتاه است و سپس عافیتی طولانی.
📚الكافي، ج2، ص255
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ يُونُسَ بْنِ رِبَاطٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ:
إِنَّ أَهْلَ الْحَقِّ لَمْ يَزَالُوا مُنْذُ كَانُوا فِي شِدَّةٍ أَمَا إِنَّ ذَلِكَ إِلَى مُدَّةٍ قَلِيلَةٍ وَ عَافِيَةٍ طَوِيلَةٍ.
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
۱۶ مهر ۱۳۹۷
یک آیه در روز
837) 📖وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنينَ 📖
.
1⃣ «وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ»
اگر در جنگ با دشمن و یا در هر معرکه دیگری آسیب و مصیبتی به مومنان برسد، این گونه نیست که امور از دست خداوند بیرون شده باشد؛
همه اینها به اذن خداوند و مقدر شده در برنامه الهی است.
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
یک آیه در روز
837) 📖وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنينَ 📖
.
2⃣ «وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ»
شكستها و پيروزىها، به اراده خداوند محقّق مىشود كه همان سنّتهاى اوست.
📚(تفسير نور، ج2، ص192)
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
یک آیه در روز
837) 📖وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنينَ 📖
.
3⃣ «وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ ... لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنينَ»
مهمترین هدف خداوند از مبتلا کردن جماعت مومنان به سختیها و مصیبتهای که در جنگها و سایر شرایط بدانان میرسد، این است که مومنان واقعی از مدعیان دروغین ایمان متمایز شوند.
به تعبیر دیگر،
حوادث تلخ و شيرين، ميدان آزمايش و شناسايى انسانهاست.
📚(تفسير نور، ج2، ص193)
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
یک آیه در روز
837) 📖وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنينَ 📖
.
4⃣ «وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ»
و آنچه روزی که دو گروه با هم رو در رو شدند به شما رسید، پس به اذن خدا بود؛
و واضح است که منظور از این اذن، اذن تکوینی است؛ نه اذن تشریعی.
💠نکته تخصصی #خداشناسی و #دینشناسی
خداوند دو گونه اراده در عالم دارد؛
🔺#اراده_تکوینی؛ که هر آنچه که در عالم رخ دهد به این اراده خداوند وابسته است؛ حتی شیطان هم هر عملی انجام می دهد از محدوده اراده تکوینی خداوند خارج نیست؛
🔺و #اراده_تشریعی، یعنی آنچه خداوند بدان دستور داده است و انجام آن را از ما میخواهد.
به همین ترتیب، اذن و اجازه دادن خداوند هم در همین دو معناست:
هیچ واقعهای در عالَم رخ نمی دهد مگر با اذن تکوینی خداوند؛ اما البته خداوند تشریعا اذن به گناه نداده است.
مطابق با این دو اذن خداوند می توان از دو مفهوم «اختیار داشتن ما» و «حق داشتن ما» سخن گفت:
🔺خداوند به اذن تکوینی به ما اختیار داده است؛
🔺و به اذن تشریعی به ما برای انجام کارهایی حق داده است؛
⛔️پس اینکه خداوند به ما اختیار داده است، به این معنا نیست که در هر عرصهای که #اختیار داریم، #حق هم داریم❗️
❌خلط بین اذن تکوینی و اذن تشریعی، و نیز بین اختیار و حق، از مهمترین عرصههای سوءاستفاده افراد از نام خدا برای هوسرانیهای خویش است.
⛔️نمونه بارزش این است که میگویند خداوند به من اختیار [= اذن تکوینی] داده است که چنین بکنم یا نکنم (مثلا خدا به من اختیار داده که نماز بخوانم یا نخوانم، یا به من اختیار داده که حجاب داشته باشم یا بیحجاب باشم، یا ...) پس حق دارم [اذن تشریعی]که نماز نخوانم، یا بیحجاب باشم، یا ...‼️
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
یک آیه در روز
837) 📖وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنينَ 📖
.
5⃣ «لَمَّا أَصابَتْكُمْ مُصيبَةٌ ... هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ ... وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ»
آن مصیبتی که به مومنان رسید را در آیه قبل ناشی از خود مومنان دانست؛ و در این آیه به اذن خدا دانست؛
این موید آن معنا در آیه قبل است که علت وقوع این مصیبت بر مومنان را همان تقاضای آنها در جنگ بدر دانسته بود که خداوند با آنان شرطی کرده بود؛
و حالا میفرماید این همان اذن خدا و شرط خداست که حاصل شد.
📚(المیزان، ج4، ص60)
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
یک آیه در روز
837) 📖وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنينَ 📖
.
6⃣ «لَمَّا أَصابَتْكُمْ مُصيبَةٌ ... هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ ... وَ ما أَصابَكُمْ ... فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنينَ»
این مصیبت را
🔹هم ناشی از خود مومنان دانست،
🔹هم به اذن خدا خواند و
🔹هم برای معلوم کردن مومنان؛
🤔کارهای خداوند میتواند در آن واحد وجوه متعدد داشته باشد؛ و یک وجه به معنای نفی سایر وجوه نیست:
مثلا اینکه واقعهای از باب عقوبت و نتیجه اعمال خود افراد باشد بدین معنا نیست که خداوند در همان واقعه، قصد آزمایش و خالص کردن مومنان را ندارد.
@Yekaye
۱۶ مهر ۱۳۹۷
۱۷ مهر ۱۳۹۷
838) 📖وَ لِيَعْلَمَ الَّذينَ نافَقُوا وَ قيلَ لَهُمْ تَعالَوْا قاتِلُوا في سَبيلِ اللَّهِ أَوِ ادْفَعُوا قالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتالاً لاَتَّبَعْناكُمْ هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإيمانِ يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ في قُلُوبِهِمْ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يَكْتُمُونَ 📖
💢ترجمه
و برای اینکه معلوم دارد کسانی را که نفاق ورزیدند؛ و به آنان گفته شد بیایید در راه خدا مبارزه کنید یا [تجاوز دشمن را] دفع نمایید [= از حریم خود دفاع کنید]، گفتند: اگر جنگی را بدانیم [که رخ میدهد] ، بیشک از شما پیروی میکنیم؛ آنان در آن روز به کفر نزدیکترند تا به ایمان؛ به دهانهای خویش چیزی میگویند که در دلهایشان نیست؛ و خداوند بدانچه پنهان میدارند آگاهتر است.
سوره آلعمران (3) آیه 167
1397/7/17
29 محرم 1440
@Yekaye
۱۷ مهر ۱۳۹۷
۱۷ مهر ۱۳۹۷
۱۷ مهر ۱۳۹۷
🔹نافَقُوا
قبلا بیان شد که
▪️از نظر ابن فارس، ماده «نفق» در اصل در دو معنا به کار میرود: یکی در معنای از بین رفتن و منقطع شدن، و دیگری در معنای مخفی کردن؛
▪️هر چند که اغلب این دو معنا را به یک معنا ارجاع دادهاند و گفتهاند اصل این ماده به معنای سپری شدن ویا از بین رفتنی که ناشی از جریان یافتن و تمام شدن چیزی باشد؛
▫️ و بدین ترتیب، وجه تسمیه «انفاق» (خرج کردن) آن است که پول انسان با خرج کردن تمام میشود. و «نفقه» (= خرجی) اسم چیزی است که انفاق و خرج میشود.
▪️«نَفق» به تونل و راه باریکی که درون زمین برای خارج شدن حفر شده باشد گفته میشود (فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَبْتَغِيَ نَفَقاً فِي الْأَرْضِ؛ أنعام/۳۵). به همین جهت به لانه موش صحرایی «نفق» یا «نافق» میگویند. و «نافقاء» جدار نازکی است که موش صحرایی در لانهاش تعبیه میکند [میتوان گفت: درب مخفی] که هنگامی که روباه یا شغال لانه او را شناسایی کرده و با کندن زمین از سمت در ورودی قصد گرفتن او را دارد، او با ضربهای به نافقاء آن را میشکافد و از سمت دیگر دیگر لانه فرار میکند. گفتهاند «نفاق» از همین کلمه مشتق شده است چرا که منافق خلاف آنچه دارد اظهار میکند گویی که راهی است که مخفیانه ایمان از او خارج میشود، و یا او از ایمان خارج میشود.
🔖جلسه 408 http://yekaye.ir/al-ankaboot-29-11/
@Yekaye
۱۷ مهر ۱۳۹۷
🔹تَعالَوْا
قبلا بیان شد که
▪️ماده «علو» در اصل به معنای بلندی و رفعت و عُلُوّ میباشد؛ و دو گونه فعل از این ماده به کار رفته است:
▫️«علا يَعْلُو» که دلالت بر هرگونه بلندی و رفعتی (اعم از ممدوح یا مذموم) دارد (مانند: إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فِي الْأَرْضِ، قصص/۴؛ لا يُرِيدُونَ عُلُوًّا فِي الْأَرْضِ، قصص/۸۳؛ لَعَلا بَعْضُهُمْ عَلى بَعْضٍ، مؤمنون/۹۱)؛
▫️و «عَلِىَ يَعْلَى» که دلالت بر رفعت و شرافت دارد و تنها در موارد ممدوح به کار میرود و «عَلِیّ» از این ماده است «أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِيُّ الْكَبِيرُ» (حج/۶۲).
▪️تعبیر «تَعالَ» تعبیری است که برای دعوت کسی به سوی خود به کار میرود (به معای: بیا) و گفتهاند در اصل شخصی که در موضع بالاتری قرار داشته، کسی را که در موضع پایینتر بوده به سوی خود میخوانده و تدریجا در مورد هر گونه دعوت به هر جایی به کار رفته و دیگر خاص موضع بالا به پایین نیست. (تَعالَوْا إِلى كَلِمَةٍ سواءٍ؛ آلعمران/۶۴).
🔖جلسه 518 http://yekaye.ir/al-ahzab-33-28/
@Yekaye
۱۷ مهر ۱۳۹۷
🔹يَكْتُمُونَ
قبلا بیان شد که
▪️ماده «کتم» در اصل به معنای مخفی کردن و پوشاندن است که مصدر «کتمان» از همین ماده گرفته شده است.
▪️در تفاوت «کتمان» و «مخفی کردن» گفتهاند که «کتمان» سکوت از معناست یعنی حقیقتی را نگفتن و از آن ساکت ماندن، اما «اخفاء» اعم از آن است و هرگونه مخفی کردنی را (مثلا مخفی کردن چیزی در زیر لباس) میگویند.
🔖جلسه 223 http://yekaye.ir/al-baqare-2-033/
@Yekaye
۱۷ مهر ۱۳۹۷
۱۷ مهر ۱۳۹۷
📜 شأن نزول
در جریان جنگ احد، نظر پیامبر و عدهای از اهل مدینه – از جمله عبدالله بن ابَیّ این بود که در شهر بمانند و با دشمن بجنگند؛
اما اکثریت نظرشان این بود که از شهر بیرون روند و در بیرون شهر با دشمن مواجه شوند.
پیامبر ص علیرغم نظر خود، نظر اکثریت را ترجیح داد و به سوی احد به راه افتاد.
پس از اینکه بقیه هم به راه افتادند کسانی که نظرشان این بود که در شهر بمانند گفتند: پیامبر نظر اینان را پذیرفت و با ما مخالفت کرد و ما برمیگردیم.
برخی از افراد مانند جابر بن عبدالله انصاری بر آنان اعتراض کردند و گفتند: پیامبر برای مبارزه با دشمنان خدا و دشمنان دین حرکت کرده، شما از همراهی با او سر باز میزنید؟
عبدالله بن ابی، که سردسته این افراد بود و همراه او حدود یک سوم جمعیت در حال برگشت بودند، گفت: ما میدانیم که جنگی رخ نخواهد داد؛ و اگر بدانیم که جنگی رخ میدهد حتما با شما همراهی میکنیم.
در اینجا بود که آیه نازل شد که: «گفتند: اگر جنگی را بدانیم [که رخ میدهد] ، بیشک از شما پیروی میکنیم؛ آنان در آن روز به کفر نزدیکترند تا به ایمان»
وی به کسانی که با او برگشته بودند گفت: او از دیگران اطاعت کرد و با ما مخالفت کرد، چه دلیلی دارد که برای او خودمان را به کشتن بدهیم؟! و اینان برگشتند و اصلا به احد نرسیدند.
📚تفسير القمي، ج1، ص122 ؛ شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار ع، ج1، ص267-268 ؛ الدر المنثور، ج2، ص94
@Yekaye
۱۷ مهر ۱۳۹۷