یک آیه در روز
919) 📖 لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا فِي الْبِلادِ 📖 💢ترجمه مبادا جولان کسانی که کفر
.
2⃣ «لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا فِي الْبِلادِ»
چگونه ممکن است پیامبر فریفته ظواهر کفار شود که خداوند خطاب میکند که «مبادا ... تو را بفریبد»؟
🍃الف. پیامبر ص چون پیشوای امت است، گاه به جای اینکه کل امت مورد خطاب قرار گیرند، به او خطاب میشود؛ در واقع، منظور از «لا یغرنک» ، «لا یغرنکم» بوده است.
(الكشاف، ج1، ص458)
🍃ب. واضح است که پیامبر ص فریفته به حال آنان نمیشده، اما چنین خطابهایی برای تثبیت وحال و روز پیامبر ص بر وضعیتی است که در آن بسر میبرده است؛ شبیه خطابهای در آیاتِ «وَ لا تَكُنْ مَعَ الْكافِرِينَ» (هود/42)، «وَ لا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ» (انعام/14)، «فَلا تُطِعِ الْمُكَذِّبِينَ» (قلم/8) و ...
(الكشاف، ج1، ص458)
🍃ج. زمینه چنین فریبی در جامعه بقدری زیاد است که به پیامبر ص خطاب میکند تا بقیه حساب کار دستشان بیاید. در واقع، این تعبیر از باب «ایاک اعنی واسمعی یا جاره» (در فارسی میگوییم: به در میگویم تا دیوار بشنود) است.
🍃د. [همه انسانها، حتی] انبيا نيز نياز به هشدار دارند، تا در معرض تأثير پذيرى قرار نگيرند.
(تفسير نور، ج2، ص230)
🍃ه. چهبسا منظور هشدار و آگاه بودن نسبت به اقدامات دشمن باشد؛ یعنی مبادا فریب رفت و آمدها، و خوش و بش کردنهای دشمن را بخوری و ذرهای به آنان اعتماد کنی.
(اقتباس از الكشاف، ج1، ص458 )
🍃و. ...
@Yekaye
یک آیه در روز
919) 📖 لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا فِي الْبِلادِ 📖 💢ترجمه مبادا جولان کسانی که کفر
.
3⃣ «لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا فِي الْبِلادِ»
مقصود از «تقلبِ کافران در سرزمینها» چیست:
🍃الف. اینکه سالم و بیمشکل در شهرها رفت و آمد میکنند و خداوند آنان را به خاطر گناهانشان نمی گیرد
(مجمع البیان، ج2، ص915)
🍃ب. تصرفات آنان از طریق در اختیار داشتن تجارتها
(ابنعباس، فراء، ابن قتیبه، زجاج، به نقل از البحر المحيط، ج3، ص482)
🍃ج. اشاره است به مطلق نعمتهایی که خداوند در اختیار آنان قرار داده است.
(عکرمه و مقاتل، به نقل از البحر المحيط، ج3، ص482)
🍃د. اعزام هيأتهاى سياسى، اقتصادى، نظامى، تشكيل جلسات و مصاحبه ها از سوى دشمن
(تفسير نور، ج2، ص230)
🍃ه. تصرّف خلفاى ضلالت در بلاد.
(صافى در شرح كافى (ملا خليل قزوينى)، ج1، ص351)
🍃و. ممکن است «تقلب» به معنای زیر و رو شدن باشد؛ یعنی اینکه مرتب یک کافری سرنگون میشود اما باز یک کافر دیگری قدرت را به دست میگیرد، و جابجایی قدرت غالبا بین کفرورزان است، نه خداجویان، تو را گیج نکند؛ که فکر کنی همواره امور در دست کافران میماند.
🍃و. ...
@Yekaye
920) 📖 مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ 📖
💢ترجمه
کالایی اندک؛ سپس قرارگاهشان جهنم است، و [چه] بد آسایشگاهی!
سوره آل عمران، (3) آیه 197
1398/1/17
30 رجب1440
@Yekaye
🔹مَتاعٌ
در آیه 185 همین سوره اشاره شد که
▪️ماده «متع» در اصل بر منفعت و بهرهوری دلالت دارد؛
🔸در تفاوتش با نفع، برخی گفتهاند نفعی است که مدتی ادامه داشته باشد و برخی گفتهاند نفع و منفعتی است که همراه با لذت و رفع حاجت باشد، مخصوصا اگر انسان لذتش را زود درک کند، مانند لذت پولدار شدن؛ در حالی که «نفع» در جایی که برای رسیدن به لذت باید صبر کرد نیز به کار میرود.
▪️«متاع»، هم به معنای مصدری به کار میرود (به معنای بهرهمند شدن و نفع بردن)، و هم به معنای آن چیزی که مورد بهرهوری قرار میگیرد، و به هر چیزی که به نحوی از آن بتوان استفاده کرد اطلاق میشود و در بسیاری از آیات قرآن هر دو میتواند مد نظر بوده باشد: (قُلْ مَتاعُ الدُّنْيا قَلِيلٌ؛ نساء/۷۷) و جمع آن «أَمْتِعَة» (أَمْتِعَتِكُمْ؛ نساء/۱۰۲) میباشد.
🔖جلسه 908 http://yekaye.ir/ale-imran-3-185/
🔹به لحاظ نحوی، «متاع» خبر برای مبتدای محذوف است که تقدیر کلام چنین بوده: «تقبلهم متاع قلیل»
(مجمع البيان، ج2، ص915)
@Yekaye
🔹مَأْواهُمْ
قبلا بیان شد که:
▪️ماده «أوی» را در جایی جمع شدن یا به چیزی منضم شدن دانستهاند و «مأوی» به مکانی گفته میشود که در آن گرد میآید و مستقر میشوند و در فارسی معادل کلمات قرارگاه و پناهگاه میباشد. (فَإِنَّ الْجَحيمَ هِيَ الْمَأْوى … فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوى؛ نازعات/۳۹و۴۱)
البته ابنفارس بر این باور است که این ماده در معنای دومی هم به کار رفته و دلالت بر «شفقت و مهربانی ورزیدن» هم دارد؛ اما مرحوم مصطفوی، که اصل معنای این ماده را «قصد کردن جایی به نیت استقرار و سکونت و استراحت در آن» معرفی کرده، معانیای مانند جمع شدن، منضم شدن و شفقت ورزیدن را از لازمههای این معنا میداند.
🔖جلسه ۵۴۰ http://yekaye.ir/al-ahzab-33-51/
@Yekaye
🔹الْمِهادُ
▪️ماده «مهد» در اصل بر آماده کردن و مهیا کردن برای کاری دلالت دارد (معجم المقاييس اللغة، ج5، ص280) و به طور خاصتر، مکانی است که برای استراحت و سکونت آماده شده است (التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج11، ص189)
▪️بدین ترتیب، «مَهْد» محلی است که برای خواب کودک مهیا شده است: «كَيْفَ نُكَلِّمُ مَنْ كانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا» (مريم/29) (كتاب العين، ج4، ص31)
و هم کلمه «مهد» و هم «مهاد» برای بستر آماده به کار میرود؛
و در مورد زمین هر دو به کار رفته است: «الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ مَهْداً» (طه/53) «أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهاداً» (نبأ/6) که به لحاظ معنایی شبیه است به آیه «الَّذي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِراشاً» (بقره/22) (مفردات ألفاظ القرآن، ص780) و قرابت این دو لفظ در این آیه بخوبی مشهود است: «وَ الْأَرْضَ فَرَشْناها فَنِعْمَ الْماهِدُونَ» (ذاریات/48)
و البته در قرآن کریم جهنم هم بارها «مهاد» دانسته شده است؛ مثلا: «مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ» (آل عمران/197 رعد/17) ؛ «لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهادٌ» (اعراف/41). برخی چنین توضیح داده اند که «مهاد» جایی است که انسان آن را مفروش و آماده سکونت میکند. (مجمع البيان، ج2، ص915)
▪️ماده «مهد» هم به صورت فعل ثلاثی مجرد به کار رفته است: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِأَنْفُسِهِمْ يَمْهَدُونَ» (روم/44) و هم در باب تفعیل: «وَ مَهَّدْتُ لَهُ تَمْهيداً» (مدثر/14) و در هر دو مورد ظاهرا به همان معنای آماده و مهیا کردن است (مفردات ألفاظ القرآن، ص780)
📿ماده «مهد» جمعا 16 بار در قرآن کریم به کار رفته است.
@Yekaye
در ذیل آیه 185 همین سوره درباره اینکه دنیا متاع غرور است، احادیثی گذشت که آنها را هم میتوان به این آیه مرتبط دانست.
🔖جلسه 908 http://yekaye.ir/ale-imran-3-185/
☀️1) از رسول الله ص روایت شده است:
دنیا در قبال آخرت، نیست جز به اندازهای که یکی از شما انگشتش را در دریا بزند و بردارد: ببیند با چه اندازه از دریا برمیگردد!
📚روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، ج2، ص440
وَ قَالَ َ رَسُولُ اللَّهِ ص:
مَا الدُّنْيَا فِي الْآخِرَةِ مَا يَجْعَلُ أَحَدُكُمْ إِصْبَعَهُ فِي الْيَمِّ فَلْيَنْظُرْ بِمَ تَرْجِعُ.
@Yekaye
☀️2) امیرالمومنین ع چند روز بعد از رحلت پیامبر اکرم ص خطبهای خواندند که به «خطبه وسیله» مشهور شده است و فرازهایی از آن قبلا گذشت.
در فرازی از این خطبه آمده است:
چه اندازه راحتی [در این دنیا] به رنج و دردسر [در آخرت]، و سختی و شدت [در دنیا] به نعمت همیشگی [در آخرت] نزدیک است؛ و هیچ شری، که پایانش بهشت باشد، شر نیست؛ و هیچ خیری که پایانش جهنم باشد خیر نیست؛ و هر نعمتی کمتر از بهشت، حقیر و بیارزش است؛ و هر بلایی دون جهنم، عافیت است!
📚الكافي، ج8، ص24؛ الأمالي( للصدوق)، ص322
خُطْبَةٌ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ هِيَ خُطْبَةُ الْوَسِيلَةِ
مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مَعْمَرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عُكَايَةَ التَّمِيمِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ النَّضْرِ الْفِهْرِيِّ عَنْ أَبِي عَمْرٍو الْأَوْزَاعِيِّ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ عَن أَبِي جَعْفَرٍ ع ... قَالَ: اسْمَعْ وَ عِ وَ بَلِّغْ حَيْثُ انْتَهَتْ بِكَ رَاحِلَتُكَ؛ إِنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع خَطَبَ النَّاسَ بِالْمَدِينَةِ بَعْدَ سَبْعَةِ أَيَّامٍ مِنْ وَفَاةِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ ذَلِكَ حِينَ فَرَغَ مِنْ جَمْعِ الْقُرْآنِ وَ تَأْلِيفِهِ فَقَال: ...
مَا أَقْرَبَ الرَّاحَةَ مِنَ التَّعَبِ وَ الْبُؤْسَ مِنَ النَّعِيمِ وَ مَا شَرٌّ بِشَرٍّ بَعْدَهُ الْجَنَّةُ وَ مَا خَيْرٌ بِخَيْرٍ بَعْدَهُ النَّارُ وَ كُلُّ نَعِيمٍ دُونَ الْجَنَّةِ مَحْقُورٌ وَ كُلُّ بَلَاءٍ دُونَ النَّارِ عَافِيَة.
@Yekaye
☀️3) ابنعباس میگوید:
عمر بر پیامبر اکرم ص وارد شد در حالی که ایشان بر حصیری نشسته بود که اثر آن بر پهلوی ایشان نمایان شده بود.
گفت: ای پیامبر خدا ! ای کاش فرشی برای خود می انداختی.
فرمود: مرا چه به دنیا ! همانا مَثَلِ من و مَثَلِ دنیا همانند سوراهای است که در روزی تابستانی در حرکت است، پس در مسیرش به درختی میرسد که سایهای دارد، اندکی زیر سایه آن درنگ می کند تا شدت آفتاب کم شود؛ آنگاه از آنجا میرود و آن را ترک میگوید.
📚مكارم الأخلاق، ص25؛ روضة الواعظين، ج2، ص440
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص دَخَلَ عَلَيْهِ عُمَرُ وَ هُوَ عَلَى حَصِيرٍ قَدْ أَثَّرَ فِي جَنْبَيْهِ فَقَالَ يَا نَبِيَّ اللَّهِ لَوِ اتَّخَذْتَ فِرَاشاً فَقَالَ ص مَا لِي وَ لِلدُّنْيَا وَ مَا مَثَلِي وَ مَثَلُ الدُّنْيَا إِلَّا كَرَاكِبٍ سَارَ فِي يَوْمٍ صَائِفٍ فَاسْتَظَلَّ تَحْتَ شَجَرَةٍ سَاعَةً مِنْ نَهَارٍ ثُمَّ رَاحَ وَ تَرَكَهَا.
✅در مشكاة الأنوار في غرر الأخبار، ص265 این حدیث نبوی را امام صادق ع روایت کرده است.
@Yekaye
یک آیه در روز
920) 📖 مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ 📖 💢ترجمه کالایی اندک؛ سپس قرار
.
1⃣ «تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا فِي الْبِلادِ؛ مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ»
برو و بیا، آمد و شد، جولان و تصرفات دنیامداران در اقصی نقاط زمین، که چشم همه را مبهوت کرده، محور خبرها قرار گرفته، وبه گونهای است که تاریخنگاران، از کل زندگی انسانها، بیش از همه، این آمد و شدها را ثبت و گزارش میکنند، «متاع قلیل» است؛
و ای کاش همین بهره ناچیز برای شخص باقی میماند؛ اما افسوس که در عوض این منفعت ناچیز، سرنوشتی بسیار ناگوار - اقامت دائمی در جهنم - در انتظار است.
💠تاملی با خویش
اگر انسانها همین دو آیه را در زندگی خود جدی میگرفتند، این اندازه به خاطر قدرت و ثروت و شهرت و ... عمرشان را هدر نمیدادند و
با یکدیگر نزاع نمیکردند.
@Yekaye
یک آیه در روز
920) 📖 مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ 📖 💢ترجمه کالایی اندک؛ سپس قرار
.
2⃣ «مَتاعٌ قَليلٌ»
چرا بهرهوری در دنیا را «متاع قلیل» خواند؟
🍃الف. در مقایسه دنیا با قیامت است؛ که هر نعمت عظیمی در دنیا، در مقایسه با نعمتهای قیامت بسیار قلیل است.
(حدیث1 https://eitaa.com/yekaye/5378 )
🍃ب. در مقایسه با عاقبت خودشان است؛ یعنی امکانات و خوشیهای دنیا، هرچقدر هم زیاد باشد، از این جهت که نهایتش به عذاب منجر میشود، بهرهوری و منفعتش برای شخص، بسیار قلیل میشود.
(حدیث2 https://eitaa.com/yekaye/5379 )
🍃ج. چون دنیا فانی است، و بقای انسان بینهایت است، پس هرچقدر هم در دنیا بهرهمند شود، چون در مقایسه با بینهایت قرار میگیرد، قلیل است.
(حدیث3 https://eitaa.com/yekaye/5381 )
🍃د. مقایسه بهرهوری کفار است و مومنان؛ همه بهرهوری کفار، در ازای آنچه خدا در قیامت به مومن میدهد بسیار قلیل است.
(تفسير الصافى، ج1، ص411)
🍃ه. مقایسه بین بهرهوری مادی و معنوی است: كاميابىهاى مادّى هر اندازه باشد، محدود و ناچيز است.
(تفسير نور، ج1، ص682)
🍃و. ...
@Yekaye
یک آیه در روز
920) 📖 مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ 📖 💢ترجمه کالایی اندک؛ سپس قرار
.
3⃣ «مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ»
کسی که قرارگاه نهاییاش جهنم است، واقعا بد آسایشگاهی را برای خود برگزیده است!
📜حکایت
کسی در انجام عبادات اهتمام جدی نداشت؛ به او هشدار دادند که عذاب خدا در پیش است.
گفت:
"ما از دغدغه ثواب و عقاب گذشتهایم، نه ترس از عذاب داریم و نه شوق به ثواب.
اگر عبادت میکنیم، تنها عبادت احرار است، که به شوق خداست."
ظریفی پاسخش داد:
"خود را نشناختن، ریشه همه مشکلات است.
آیا همین زندگیات، که برای به دست آوردن ثروت و خانه و ماشین و مقام و ...، این اندازه خود را به تکاپو میاندازی، نشان نمیدهد که تمام زندگیات بر مدار «ثواب» و «پاداش» و «مزد» میگردد؟!
و از سوی دیگر،
آیا واقعا تحمل یک دقیقه روی آهن مذاب ایستادن در همین دنیا را داری، که میگویی ترس از جهنم ندارم؟!
کسی واقعا اهل عبادت احرار است که زندگیاش، زندگیِ عبید و تجار نباشد؛ نه اینکه همه چیزش بر مدار امید به پاداش و ترس از عقوبت باشد، و در عین حال بگوید دغدغه ترس و پاداش ندارم."
💠ثمره #اخلاقی
کسی که بداند جهنم چیست، هرگز جهنم را مأوای خود قرار نمیدهد. مشکل جهنمیان این بوده که جهنم، و اینکه بد جایگاهی است، را جدی نگرفتند؛ و جهنمی شدند.
@Yekaye
یک آیه در روز
920) 📖 مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ 📖 💢ترجمه کالایی اندک؛ سپس قرار
.
4⃣ «تَقَلُّبُ الَّذينَ كَفَرُوا ... ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ»
وضعیت دنیوی آنها را با واژه «تقلب» بیان کرد، که بر دگرگونی و انتقال دائمیِ آنان از جایی به جای دیگر دارد؛ و وضعیت اخروی آنان را با تعبیر «مأوی» بیان فرمود که بر استقرار ودلالت دارد.
(البحر المحیط، ج3، ص482)
از این تقابل نتیجه میشود:
🍃الف. آخرت است که سرای ثبات و قرار است؛ وگرنه بهترین وضعیتهای دنیوی هم استقرار و ثبات ندارد.
🍃ب. اینکه تنوعطلبی مطلوب آدمیان است، به خاطر وضعیت و اقتضائات دنیاست (از جمله اینکه هر چیزی که انسان بدان میرسد محدود است، و انسان بعد از مدتی از آن خسته و دلزده میشود)؛ وگرنه آخرت، حتی جهنمش هم، سرای ثبات و استقرار است.
🍃ج. ...
@Yekaye
یک آیه در روز
920) 📖 مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ 📖 💢ترجمه کالایی اندک؛ سپس قرار
.
5⃣ «مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ»
كاميابىهاى كافران، نشانه حقّانيت ومحبوبيّت آنان نيست.
(تفسير نور، ج1، ص682)
@Yekaye
یک آیه در روز
920) 📖 مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ 📖 💢ترجمه کالایی اندک؛ سپس قرار
.
6⃣ «مَتاعٌ قَليلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ»
برای جهنم، تعبیر «مهاد» به کار برد، که از «مهد» و آمادهسازی میآید.
میتواند از این جهت باشد که:
🍃الف. آنها خودشان جهنم را برای خود آماده کرده اند.
🍃ب. جهنم هماکنون برای عذاب آنان آماده و مهیا شده است.
🍃ج. چهبسا اشاره داشته باشد که جهنم نیز افراد را آماده و مهیای درک حق و حقیقت میکند؛ اما آماده کردنی که بسیار بد و ناخوشایند است.
🍃د. ...
@Yekaye
921) 📖 لكِنِ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها نُزُلاً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ 📖
💢ترجمه
اما کسانی که پروای پروردگارشان را داشتند برای آنها بهشتهایی است که از پایین آنها نهرها جاری است، در آنها جاودانهاند، پیشکشی از نزد خدا؛ و آنچه نزد خداوند است برای نیکان بهتر است.
سوره آل عمران، (3) آیه 198
1398/1/18
1 شعبان1440
@Yekaye
📖اختلاف قرائت
🔹لکِن
▪️در عموم قرائتها با نون خفیفه قرائت شده (که چون به کلمه الذین متصل میشود کسره میگیرد) «لکِنِ»،
▪️ اما در قرائت ابوجعفر (از قراء عشره) «لکنَّ» با نون مشدده قرائت شده است.
📚مجمع البيان، ج2، ص915 ؛ البحر المحيط، ج3، ص483
@Yekaye
🔹نزُلاً
درباره ماده «نزل» قبلا بیان شد که
▪️به معنای حرکت از بالا به پایین و فرود آمدن میباشد.
🔖جلسه ۹۷ http://yekaye.ir/al-qadr-097-01/
▪️همچنین بیان شد که «نُزُل» صفت مشبهه از ماده «نزل» (نزول: فرود آمدن) میباشد و اغلب اهل لغت بر این باورند که به معنای آن چیزی است که برای کسی (بویژه: مهمانی) که میخواهد در جایی فرود آید و منزل گزیند، آماده میکنند.
🔖جلسه 195 http://yekaye.ir/al-kahf-018-107/
🔹البته همان طور که در بحث از آیه «إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ كانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلاً» (کهف/107) گذشت که «نُزُل» میتوانست در معناهای دیگری هم باشد ، در اینجا نیز به نظر میرسد «نُزُل» میتواند به معنای «منزل» (محل نزول و اقامت) و یا «نزول» باشد که در این صورت:
🔸اگر «نُزُل» به همان معنای اول (آنچه برای پذیرایی آماده میکنند) باشد، آنگاه
▫️یا مفسر [= تمییز یا حال] برای جمله قبل است، شبیه آنکه گفته شود: «هو لک صدقةً» (معانی القرآن (فراء)، ج1، ص251؛ البحر المحيط، ج3، ص483)
▫️ویا مفعول برای فعل محذوف؛ مثلا: «جعلها نزلاً» (البحر المحيط، ج3، ص483)
🔸و اگر «نُزُل» را به معنای «منزل» (محل اقامت و نزول) باشد، در این صورت حال برای «جنات» قرار میگیرد (برای آنان باغهای بهشت است؛ در حالی که آن باغها منزل ایشان است)
(اعراب القرآن و بيانه، ج2، ص145)
🔸اگر «نُزُل» به معنای مصدری باشد، مفعول مطلق برای فعل محذوف است؛ یعنی گویی فرموده باشد «نزلوها نزلا» که به معنای آن است که «أنزلوها إنزالاً»
(مجمع البيان، ج2، ص915 ؛ اعراب القرآن و بيانه، ج2، ص145)
@Yekaye
☀️1) روایت شده است
هنگامی که امیرالمومنین ع خلافت را پذیرفت مهاجران و انصار برای بیعت با ایشان اجتماع کردند و جز افراد انگشت شماری، کسی از بیعت خودداری نکرد ...
و اولین کسانی که با او بیعت کردند طلحه و زبیر بودند، سپس مهاجران و انصار و بقیه مردم تا اینکه همگی با او بیعت کردند
و عمار یاسر و ابوهیثم بن تیهان بودند از که از طرف حضرت از مردم بیعت میگرفتند و میگفتند با شما بیعت میکنیم بر طاعت خداوند و سنت رسول الله ص؛ و اگر وفا نکردیم از جانب ما اطاعتی بر عهده شما واجب نباشد و بیعتی بر گردنتان نماند و قرآن بین ما و شماست.
سپس امیرالمومنین ع در حالی که بر منبر بودند به چپ و راست نگاهی کردند و فرمودند:
💢مبادا آن دسته از رجال شما که دنیا آنان را در خود فرو برده و املاکی در اختیار گرفته و رودها در آن جاری ساختهاند و بر اسبان تیزتک سوار شده و خدمتکاران زیبارو برای خود برگزیدهاند فردا سخنی بگویند و این برایشان عار و ننگ شود - اگر که خداوند غفار آنان را نیامرزد؛ و هنگامی که از آنچه در آناند منع شوند و به حقوق خودشان که میدانند بازگشت داده شوند بگویند «پسر ابوطالب ما را محروم کرد و در حق ما ظلم نمود.» ما از خداوند استعانت میجوییم و از او طلب مغفرت میکنیم [از اینکه ظلمی از ما سر بزند].
اما هرکس از شما که فضل و سابقهای دارد همانا اجرش برعهده خداوند است؛ پس هرکس خدا و رسولش را اجابت کرد و در دین ما وارد شد و به قبله ما نماز گزارد و از گوشت ذبحشده ما خورد، سزاوار حقوق و حدود اسلام میگردد.
پس شما ای مردم، بندگان مسلمان خدایید؛ و مال، مال خداست که بین شما به مساوات تقسیم خواهد شد؛ و هیچکس بر دیگری برتریای ندارد مگر به تقوا، و همانا برای تقواپیشگان نزد خداوند بهترین جزا و بهترین ثواب است؛ و خداوند دنیا را جزای تقواپیشگان قرار نداد «و آنچه نزد خداوند است برای نیکان بهتر است». پس چون فردا شد همگی صبحدم گرد آیید که نزد ما مالی جمع شده است؛ و هیچ مسلمان آزادهای، قبلا [اسمش] در [فهرست] مواجببگیران [بیتالمال] بوده یا نبوده، از آمدن سرپیچی نکند؛ همگی حاضر شوید، خداوند شما را رحمت کند.💢
پس، فردا همگی جمع شدند و کسی نبود که نیاید؛ و بین همگان نفری سه دینار تقسیم نمود، برای هرکس، اعم از بلندمرتبه و دونپایه، سیاه و سفید، و هیچکس را برتری نداد؛ و هیچکس از او سرپیچی نکرد مگر آن چند نفر خاص: طلحه و زبیر و عبدالله بن عمر و سعید بن عاص و مروان حکم و عدهای از اطرافیانشان ...
📚الأمالي (للطوسي)، ص727-729
✅این حکایت را ابن ابی الحدید نیز در شرح نهج البلاغة (ج7، ص36-42) از قول ابوجعفر اسکافی نیز روایت کرده است.
@Yekaye
👇متن حدیث👇
متن حدیث1
☀️1) أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَى بْنِ الصَّلْتِ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِيدٍ [ابن عقده]، قَالَ: حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ صَالِحٍ الْهَمْدَانِيُّ أَبُو عَلِيٍّ مِنْ كِتَابِهِ فِي رَبِيعٍ الْأَوَّلِ سَنَةَ ثَمَانٍ وَ سَبْعِينَ، وَ أَحْمَدُ بْنُ يَحْيَى، قَالا: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَمْرٍو، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الْكَرِيمِ، قَالَ: حَدَّثَنَا الْقَاسِمُ بْنُ أَحْمَدَ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو الصَّلْتِ عَبْدُ السَّلَامِ بْنُ صَالِحٍ الْهَرَوِيُّ؛
قَالَ أَبُو الْعَبَّاسِ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ[ابن عقده]: وَ حَدَّثَنَا الْقَاسِمُ بْنُ الْحَسَنِ الْعَلَوِيُّ الْحَسَنِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو الصَّلْتِ، قَالَ:
حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ النَّعْجَةِ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو سُهَيْلٍ بْنُ مَالِكٍ، عَنْ مَالِكِ بْنِ أَوْسِ بْنِ الْحَدَثَانِ، قَالَ: لَمَّا وَلِيَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) أَسْرَعَ النَّاسُ إِلَى بَيْعَتِهِ الْمُهَاجِرُونَ وَ الْأَنْصَارُ وَ جَمَاعَةُ النَّاسِ، لَمْ يَتَخَلَّفْ عَنْهُ أَحَدٌ مِنْ أَهْلِ الْفَضْلِ إِلَّا نَفَرٌ يَسِيرُ خَذَلُوا وَ بَايَعَ النَّاسُ. ...
فَقَامَ إِلَيْهِ النَّاسُ فَبَايَعُوهُ، فَأَوَّلُ مَنْ قَامَ فَبَايَعَهُ طَلْحَةُ وَ الزُّبَيْرُ، ثُمَّ قَامَ الْمُهَاجِرُونَ وَ الْأَنْصَارُ وَ سَائِرُ النَّاسِ حَتَّى بَايَعَهُ النَّاسُ، وَ كَانَ الَّذِي يَأْخُذُ عَلَيْهِمُ الْبَيْعَةَ عَمَّارَ بْنَ يَاسِرٍ وَ أَبُو الْهَيْثَمِ بْنُ التَّيِّهَانِ، وَ هُمَا يَقُولَانِ: نُبَايِعُكُمْ عَلَى طَاعَةِ اللَّهِ وَ سُنَّةِ رَسُولِهِ، وَ إِنْ لَمْ نَفِ لَكُمْ فَلَا طَاعَةَ لَنَا عَلَيْكُمْ، وَ لَا بَيْعَةَ فِي أَعْنَاقِكُمْ، وَ الْقُرْآنُ إِمَامُنَا وَ إِمَامُكُمْ.
ثُمَّ الْتَفَتَ عَلِيٌّ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ، وَ هُوَ عَلَى الْمِنْبَرِ، وَ هُوَ يَقُولُ: أَلَا لَا يَقُولَنَّ رِجَالٌ مِنْكُمْ غَداً قَدْ غَمَرَتْهُمُ الدُّنْيَا، فَاتَّخَذُوا الْعَقَارَ، وَ فَجَّرُوا الْأَنْهَارَ، وَ رَكِبُوا الْخُيُولَ الْفَارِهَةَ، وَ اتَّخَذُوا الْوَصَائِفَ الرُّوقَةَ، فَصَارَ ذَلِكَ عَلَيْهِمْ عَاراً وَ شَنَاراً إِنْ لَمْ يَغْفِرْ لَهُمُ الْغَفَّارُ، إِذَا مُنِعُوا مَا كَانُوا فِيهِ، وَ صُيِّرُوا إِلَى حُقُوقِهِمُ الَّتِي يَعْلَمُونَ، يَقُولُونَ: حَرَمَنَا ابْنُ أَبِي طَالِبٍ، وَ ظَلَمَنَا حُقُوقَنَا، وَ نَسْتَعِينُ بِاللَّهِ وَ نَسْتَغْفِرُهُ، وَ أَمَّا مَنْ كَانَ لَهُ فَضْلٌ وَ سَابِقَةٌ مِنْكُمْ، فَإِنَّمَا أَجْرُهُ فِيهِ عَلَى اللَّهِ، فَمَنِ اسْتَجَابَ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ دَخَلَ فِي دِينِنَا، وَ اسْتَقْبَلَ قِبْلَتَنَا، وَ أَكَلَ ذَبِيحَتَنَا، فَقَدِ اسْتَوْجَبَ حُقُوقَ الْإِسْلَامِ وَ حُدُودَهُ.
فَأَنْتُمْ أَيُّهَا النَّاسُ، عِبَادُ اللَّهِ الْمُسْلِمُونَ، وَ الْمَالُ مَالُ اللَّهِ يُقْسَمُ بَيْنَكُمْ بِالسَّوِيَّةِ، وَ لَيْسَ لِأَحَدٍ عَلَى أَحَدٍ فَضْلٌ إِلَّا بِالتَّقْوَى، وَ لِلْمُتَّقِينَ عِنْدَ اللَّهِ خَيْرُ الْجَزَاءِ وَ أَفْضَلُ الثَّوَابِ، لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ الدُّنْيَا لِلْمُتَّقِينَ جَزَاءً وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ، إِذَا كَانَ غَداً فَاغْدُوا، فَإِنَّ عِنْدَنَا مَالًا اجْتَمَعَ، فَلَا يَتَخَلَّفَنَّ أَحَدٌ، كَانَ فِي عَطَاءٍ أَوْ لَمْ يَكُنْ، إِذَا كَانَ مُسْلِماً حُرّاً، احْضُرُوا رَحِمَكُمُ اللَّهُ.
فَاجْتَمَعُوا مِنَ الْغَدِ، وَ لَمْ يَتَخَلَّفْ عَنْهُ أَحَدٌ، فَقَسَمَ بَيْنَهُمْ ثَلَاثَةَ دَنَانِيرَ لِكُلِّ إِنْسَانٍ الشَّرِيفِ وَ الْوَضِيعِ وَ الْأَحْمَرِ وَ الْأَسْوَدِ، لَمْ يُفَضِّلْ أَحَداً، وَ لَمْ يَتَخَلَّفْ عَنْهُ أَحَدٌ إِلَّا هَؤُلَاءِ الرَّهْطُ: طَلْحَةُ وَ الزُّبَيْرُ وَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ وَ سَعِيدُ بْنُ الْعَاصِ وَ مَرْوَانُ بْنُ الْحَكَمِ وَ نَاسٌ مَعَهُمْ...
📚الأمالي (للطوسي)، ص727-729
📚این حکایت را ابن ابی الحدید نیز در شرح نهج البلاغة (ج7، ص36-42) از قول ابوجعفر اسکافی نیز روایت کرده است.
@Yekaye