یک آیه در روز
939) 📖 تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَ
.
1️⃣ «تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ»
از ابتدای این سوره احکام متعددی درباره اهتمام به یتیمان، ادای مهریه همسران، و نحوه تقسیم ارث بازماندگان بیان کرد و اکنون میفرماید همه اینها حدود الهی است.
💢حد به معنای مرز و محدوده یک شیء است؛ یعنی این محدودههایی است که خداوند برای اعمال و زندگی شما تعیین کرده؛
💢و بلافاصله نتیجه میگیرد که هرکس از خدا و رسولش در رعایت این محدودهها اطاعت کند وارد بهترین موقعیت که البته بینهایت هم هست خواهد شد و این است تنها مصداق حقیقیِ نجات یافتن از وضعیت بد و دست یافتن به وضع خوب و مطلوب.
📝بحث تخصصی #انسانشناسی
بارها اشاره شد که انسان یک تفاوت اساسی با سایر مخلوقات دارد و آن این است که او را با ظرفیت خلیفةاللهی آفریدهاند؛ و از این رو توان رسیدن به برترین موقعیت هستی را دارد.
طبیعی است که رسیدن به هر هدف معینی، نیازمند برنامهای معین است؛ و کسی که هر کاری دلش میخواهد میکند، قطعا به هدف معین نخواهد رسید.
🤔شاید تقابل اصلی نگاه دینی با نگاه لیبرالیستیای که مهمترین ارزش را #آزادی میداند در همین نکته باشد:
📛انسانی که هدفی واقعی دارد، نمیتواند مهمترین ارزش خود را آزادی بداند؛ زیرا آزادی، بویژه در مفهوم غربی خود، تنها برای انسان بیهدف قابل پذیرش است.
اما
💢هرکس که هدف دارد، آن هدفش محدودهای برای رفتارهای او تعیین میکند؛ و کسی که هدفش خداست، محدوده این رفتارهایش را هم خدا معین میکند؛
☀️و البته این تعیین خدا، صرفا یک امر تعبدی و بیمنطق نیست؛ بلکه راه رسیدن به خوشبختی بینهایت است؛ از این رو، بعد از اینکه اشاره کرد که همه آنچه ما تعیین کردیم، یک نحوه حد و حدود و حریم و مرز است که انسانها نباید از آن تخطی کنند، بلافاصله بیان کرد که کسی که از این حد و مرزها تبعیت کند، به برترین موقعیت ممکن در عالم، که از آن با بهشت تعبیر میشود، وارد میگردد؛ آن هم ورودی که خروج ندارد و بینهایت است؛ و این است مصداق فوز و رستگاری و کامیابی عظیم.
@yekaye
یک آیه در روز
939) 📖 تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَ
.
2️⃣ «تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ ... ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ»
سعادت و رستگارى، در گرو حركت در مسير الهى است، نه كامگيرى بيشتر از ارث.
(تفسير نور، ج2، ص255)
@yekaye
یک آیه در روز
939) 📖 تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَ
.
3️⃣ «تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ»
باغهایی که رودها از پایین آن عبور کند از دلانگیزترین موقعیتهایی است که انسان در آن احساس گشایش و آسودگی و راحتی میکند. خداوند حد و مرزهایی تعیین کرده است؛ هرکس خود را به این حد و مرزها محدود کند به گشایشی دلانگیز میرسد.
📝ثمره #انسانشناختی
انسانهایی که در دنیا محدودیت را برای خود میپذیرند به گشایش و راحتی ابدی میرسند؛
اما
انسانهایی که در دنیا به هیچ محدودیتی برای خود نمیپذیرند و حدود الهی را زیر پا میگذارند، نه در دنیا به گشایش و راحتی میرسند (مَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقاً حَرَجاً، انعام/125؛ وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْري فَإِنَّ لَهُ مَعيشَةً ضَنْكاً، طه/124)
و نه در آخرت (وَ إِذا أُلْقُوا مِنْها مَكاناً ضَيِّقاً مُقَرَّنينَ؛ فرقان/13)
@yekaye
یک آیه در روز
939) 📖 تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَ
.
4️⃣ «مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ ... خالِدينَ فيها»
چرا در یدخله، ضمیر را مفرد آورد و نفرمود «یدخلهم»؛ اما در خالدین، از تعبیر جمع استفاده کرد و نفرمود: خالداً؟
🍃الف. مرجع هر دوی اینها کلمه «مَن» است که لفظش مفرد است و معنایش جمع (=هرکس) است؛ از این رو آوردن هر دو صحیح است.
📚(مفاتيح الغيب (فخر رازی)، ج9، ص526)
🍃ب. شاید می خواهد اشاره کند که در مقام محاسبه روز قیامت، هرکس به خاطر عمل خودش است که خداوند او را به بهشت وارد می کند، اما جاودانگی شان دیگر امری است که همه با هماند.
🍃ج. ...
@yekaye
یک آیه در روز
939) 📖 تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَ
.
5️⃣ «مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ»
🔹«ذلک» هم میتواند اشاره باشد به دخول در بهشت و جاودانه در آن ماندن؛ وهم اشاره باشد به اطاعت از خدا و رسول؛
🔹«فوز» خبر برای ذلک است؛ و خبر در حالت عادی نکره میآید؛ وقتی معرفه باشد دلالت بر حصر میکند؛
🔻پس این آیه میفرماید: تنها اطاعت از خدا و رسول، ویا ورود جاودانه در بهشت است که مصداق رستگاری و کامیابی عظیم است.
@yekaye
939) 📖 وَ مَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ ناراً خالِداً فيها وَ لَهُ عَذابٌ مُهينٌ 📖
💢ترجمه
و کسی که خداوند و پیامبرش را عصیان کند و از حدودش تجاوز نماید او را در آتشی درآوَرَد که جاودانه در آن باشد و او را عذابی خفتآور است.
سوره نساء (4) آیه 14
1398/5/5
24 ذیالقعده 1440
@yekaye
🔹يتَعَدَّ
قبلا بیان شد که
▪️ماده «عدو» [یا «عدی] در اصل دلالت دارد بر تجاوز کردن (گذر کردن) از حد خود و پیشی گرفتن در جایی که سزاوار است بدانجا بسنده شود؛
🔸و تفاوتش با «تجاوز» در این است که تجاوز، به صرفِ گذر کردن از نقطه معین (خروج از حق خود) گفته میشود؛ اما «تعدی»، تجاوزی است که ورود نابجا به حقوق دیگران هم در آن لحاظ شده است.
▫️برخی اصل این ماده را از کلمه «عُدوَة» (أنفال/۴۲) دانستهاند («عدوة الوادی» لبه و حاشیه یک سرزمین) دانستهاند گویی کسی که تعدی میکند، به سمت لبه حق خود میرود و از آن گذر میکند.
▪️این ماده هم در مورد امور قلبی و درونی (مانند «عداوت»: دشمنی، «عَدُوّ»: دشمن، جمع آن: اعداء) و هم در مورد امور ظاهری و مادی (مانند «عَدْو» به معنای تندتر از معمول راه رفتن، دویدن) به کار میرود.
🔖جلسه 302 http://yekaye.ir/al-maaarij-70-31/
📖اختلاف قرائت
🔹يُدْخِلْهُ
همانند آیه قبل،
▪️در قراءات اهل مکه (ابن کثیر) و بصره (ابو عمرو) و کوفه (عاصم و حمزه و کسائی) و یعقوب (از قراء عشره) به صورت فعل غایب (یدخله) قرائت شده است؛
▪️اما در قرائت اهل مدینه (نافع) و شام (ابن عامر) و حسن (از قرائات اربعه عشر) به صورت متکلم معظم لنفسه (ندخله) قرائت شده است.
📚مجمع البيان، ج3، ص31 ؛ البحر المحيط، ج3، ص551؛ معجم القراءات، ج2، ص33
@yekaye
🔹مُهينٌ
قبلا بیان شد که
▪️ماده «هون» به معنای «خواری و ذلت»، و «مُهین» به معنای وضعیت خوارکننده است.
▪️با توجه به اینکه این کلمه گاه با بار معنایی مثبت هم به کار رفته، برخی مدعی شدهاند که این ماده در اصل خود در دو معنای مختلف به کار رفته و معنای دیگر آن، سکون و سکینه می باشد که کلمه «هَوْن» به معنای با وقار و سکینه (يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنا؛ فرقان/۶۳) از این معنی میباشد؛
▫️در مقابل، دیگران بر این باورند که اصل این ماده تنها همان در معنای ذلت و خواری است و در مواردی مانند آیه فوق، از این جهت است که در برخی موقعیتها سزاوار است که انسان خود را کوچک ببیند و سرکشی نکند.
▪️در تفاوت «هون» و «ذلت» (یا «اهانت» و «اذلال: ذلیل کردن») گفتهاند که در ذلت و ذلیل کردن، همواره شخصی از موضع بالا دیگری را به کرنش در برابر خویش وادار میسازد؛ اما در هون و اهانت، وی را تحقیر میکند و طوری با وی رفتار مینماید که گویی او شخص قابل اعتنایی نیست؛ لذا نقطه مقابل ذلت (اذلال)، عزت (اعزاز) است، ولی نقطه مقابل هون (اهانت)، کرامت (اکرام) میباشد.
▪️از دیگر مشتقات این ماده که در قرآن کریم به کار رفته کلمه «هَيِّن» (هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٌ، مریم/۹؛ وَ تَحْسَبُونَهُ هَيِّنا، نور/۱۵) است به معنای حقیر و کمارزش میباشد؛ و نیز کلمه «مُهان» (فرقان/۶۹) که اسم مفعول در باب افعال ( وزن مُفعَل) است به معنای «خوار شده».
🔖جلسه 545 http://yekaye.ir/al-ahzab-33-57/
@yekaye