✅ توجه
سنت املاء و استدراج بسیار به هم نزدیک است، از این رو، روایاتی که در باب استدراج در جلسه 509 گذشت نیز همگی بدینجا نیز مربوط میشود:
🔖 http://yekaye.ir/al-qalam-68-44/
☀️5) امام سجاد در فرازی از دعای بیستم صحیفه سجادیه می فرمایند:
خداوند بر محمد و آل محمد درود فرست و مرا از هدایت درستی بهره مند ساز که آن را با چیزی عوض نکنم؛ و راه حقی که از آن منحرف نشوم؛ نیت رشدی که در آن شک نکنم؛ و بر عمرم بیفزا مادامی که عمرم در راه طاعت تو خرج میشود، اما هنگامی که عمرم چراگاه شیطان شد مرا قبض روح کن پیش از آنکه خشم تو بر من پیشی گیرد یا غضبت بر من مستحکم گردد.
📚الصحيفة السجادية، دعاء20 (وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي مَكَارِمِ الْأَخْلَاقِ وَ مَرْضِيِّ الْأَفْعَالِ)
... اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ مَتِّعْنِي بِهُدًى صَالِحٍ لَا أَسْتَبْدِلُ بِهِ، وَ طَرِيقَةِ حَقٍّ لَا أَزِيغُ عَنْهَا، وَ نِيَّةِ رُشْدٍ لَا أَشُكُّ فِيهَا، وَ عَمِّرْنِي مَا كَانَ عُمُرِي بِذْلَةً فِي طَاعَتِكَ، فَإِذَا كَانَ عُمُرِي مَرْتَعاً لِلشَّيْطَانِ فَاقْبِضْنِي إِلَيْكَ قَبْلَ أَنْ يَسْبِقَ مَقْتُكَ إِلَيَّ، أَوْ يَسْتَحْكِمَ غَضَبُكَ عَلَيَّ.
@Yekaye
یک آیه در روز
849) 📖 وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْل
.
1⃣ ) «وَ لا یحْسَبَنَّ الَّذینَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلی لَهُمْ خَیرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیزْدادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهینٌ»
خداوند حتی به افراد بد هم مهلت میدهد؛
این گونه نیست که هرکه عمر بیشتری کرد و مهلت بیشتری برای سوءاستفاده از عمر و سرمایهاش داشت، این سوء استفادهها واقعا به نفعش تمام شود؛ بلکه این مهلتها سنت خداوند است تا کار بر آنها سخت و سختتر شود و اگر مسیر جهنم را در پیش گرفته، چنان جلو برود که جهنمی شدنش برایش قطعی شود.
@Yekaye
یک آیه در روز
849) 📖 وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْل
.
2⃣ «وَ لا یحْسَبَنَّ الَّذینَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلی لَهُمْ خَیرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیزْدادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهینٌ»
مهلت و امکاناتی که خداوند به افراد میدهد دلیل ارج و قرب آنان نیست؛ بلکه عمل خود افراد است که آنان را بها میدهد ویا مایه پست و خوار شدنشان میگردد.
به تعبیر دیگر،
مهلتهاى الهى، نشانهى محبوبیت نیست؛ و نعمتهای الهی به شرطى سودمند هستند كه در راه رشد و خیر قرار گیرند، نه شرّ و گناه.
📚(تفسیر نور، ج2، ص207)
@Yekaye
یک آیه در روز
849) 📖 وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْل
.
3⃣ «وَ لا یحْسَبَنَّ الَّذینَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلی لَهُمْ خَیرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیزْدادُوا إِثْماً ...»
عدهای هستند که نهتنها فرصتها را از دست میدهند، بلکه از فرصتها جهت تضییع و نابودی خویش و بدتر شدن وضع خود استفاده میکنند!
با اینکه خودشان فکر میکنند که از این فرصت دارند سود میبرند!
@Yekaye
یک آیه در روز
849) 📖 وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْل
.
4⃣ «وَ لا یحْسَبَنَّ الَّذینَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلی لَهُمْ خَیرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیزْدادُوا إِثْماً»
كفر، مانع شناخت حقیقت است.
📚(تفسیر نور، ج2، ص207)
@Yekaye
یک آیه در روز
849) 📖 وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْل
.
5⃣ «وَ لا یحْسَبَنَّ ... خَیرٌ لِأَنْفُسِهِمْ»
همه انسانها دنبال خیر هستند، لكن بعضى در مصداق اشتباه مىكنند.
📚(تفسیر نور، ج2، ص207)
@Yekaye
یک آیه در روز
849) 📖 وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْل
.
6⃣ «نُمْلِی لَهُمْ ... نُمْلِی لَهُمْ»
كوتاه یا بلند بودن عمر و زمان رفاه، به دست خداست.
📚(تفسیر نور، ج2، ص207)
@Yekaye
یک آیه در روز
849) 📖 وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْل
.
7⃣ «وَ لا یحْسَبَنَّ الَّذینَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلی لَهُمْ خَیرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیزْدادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهینٌ»
🌀شبهه
آیا خداوند دوست دارد که افراد زیاد گناه کنند؟! پس چگونه است که فرموده «نُمْلی لَهُمْ لِیزْدادُوا إِثْماً: مهلت میدهیم تا گناهی بیفزایند»؟
💐پاسخ
🍃الف. حرف «ل» در اینجا لام غایت است نه لام تعلیل؛ یعنی آیه غایت مترتب بر مهلت خدا را شرح میدهد؛ شبیه آیه فَالْتَقَطَهُ آلُ فِرْعَوْنَ لِیكُونَ لَهُمْ عَدُوًّا وَ حَزَناً: پس خاندان فرعون، او را [از آب] برگرفتند تا سرانجام دشمنِ [جانِ] آنان و مایه اندوهشان باشد» (قصص/8) که میدانیم که غرض آل فرعون از پذیرش موسی به فرزندی این بود که مایه سرورشان شود اما نهایتش این شد که عامل ناراحتی آنان شد.
📚(مجمع البیان، ج2، ص893)
🍃ب. منظور آیه این است که «کافران گمان نکنند که مهلت ما بدانان، علامت رضایت ما از آنهاست، بلکه این برایشان بد است زیرا ما مهلت دادیم و آنان گناهشان بیشتر میشود و سزاوار عذاب دردناک میگردند.
📚(ابوالقاسم بلخی، به نقل از مجمع البیان، ج2، ص893)
🍃ج. زیاد شدن گناه «علت مهلت دادن است» ولی این گونه نیست که علت هر کاری، هدف و غرض از آن کار باشد. مثلا میگویید به خاطر فقر و ناتوانی از جنگ برگشتم. در اینجا فقر و ناتوانی علت برگشتن است، اما غرض از برگشتن نیست. زیاد شدن گناه، علت مهلت دادن بوده، بدین معناست که در علم خداوند معلوم بوده که آنها بر گناهشان میافزایند و برای اینکه این امر محقق شود به آنها مهلت کافی داده میشود.
📚(الکشاف، ج1، ص444)
🍃د. این از باب تقدیم و تاخیر است؛ یعنی مفاد آیه مقدم و مؤخر بیان شده و مقصود این بوده که «آنان گمان میکنند که این مهلتی که به آنها دادهایم برای این است که گناه کنند؛ در حالی که ما مهلتی دادیم که برای خویش بهتر باشند [یعنی از این مهلت ما استفاده کنند و به توبه و عمل خیر روی آورند].
📚 (اخفش و اسکافی، به نقل مجمعالبیان، ج2، ص894)
اما بر این قول اشکال شده که اگر چنین میبود باید اولین «انما» مکسور (إنما) و دومین «انما» مفتوح (أنما) میآمد
📚(مجمعالبیان، ج2، ص894)
که در بحث اختلاف قرائات اشاره شد که چنین قرائتی هم هست؛ پس این به عنوان یکی از معانی آیه میتواند مورد نظر بوده باشد.
🔖 https://eitaa.com/yekaye/3500
🍃ه. این جمله خبر دادن خداوند است از گمان آنها درباره اینکه عاقبت امرشان به کجا میانجامد؛ یعنی آنان گمان میکنند که این مهلت دادن نهایتا به نفع آنها خواهد بود؛ در حالی که این نهایتا به ضرر آنها خواهد بود و فقط بار گناهانشان اضافه میشود.
📚(این مطلب را ماتریدی به عنوان یکی از تفاسیر معتزله، از این آیه نقل و در آن مناقشه میکند؛ به نقل از البحر المحیط، ج3، ص446)
🍃و. ...
@Yekaye
یک آیه در روز
849) 📖 وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْل
.
8⃣ «وَ لا یحْسَبَنَّ الَّذینَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلی لَهُمْ خَیرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیزْدادُوا إِثْماً»
طول عمر مهم نیست، بهره از عمر مهم است.
📚(تفسیر نور، ج2، ص207)
عمری که حاصلش افزودن گناه باشد نبودنش قطعا بهتر است.
🔖حدیث 5 https://eitaa.com/yekaye/3512
@Yekaye
یک آیه در روز
849) 📖 وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْل
.
9⃣ «وَ لا یحْسَبَنَّ ... أَنَّما نُمْلی لَهُمْ خَیرٌ لِأَنْفُسِهِمْ ... لَهُمْ عَذابٌ مُهِینٌ»
زود قضاوت نكنید، [برای قضاوت کردن] پایان كار و آخرت را نیز به حساب بیاورید.
📚 (تفسیر نور، ج2، ص207)
@Yekaye