🔹د. نزول این آیه در شأن پیامبر ص و اهل بیت ع
☀️12) الف. از امام رضا ع روایت شده است:
همانا رَحِمِ [= پیوند خویشاوندی با] آل محمد، یعنی امامان، آویخته به عرش است؛ میگوید: خدایا، کسی که به من وصل میشود [او را به خود] وصل کن؛ و کسی که مرا قطع میکند [از او] جدا شو؛ سپس این جاری است پس از آن در رَحِمهای [= خویشاوندانِ] مومنان؛
سپس این آیه را تلاوت فرمودند: «پروای خدایی را داشته باشید که به [حقِ/واسطهی] او [از هم] درخواست میکنید [همدیگر را به او سوگند میدهید] و نیز [پروای] ارحام [= خویشاوندان] را؛ همانا خداوند همواره بر شما مراقب بوده است.»
📚الكافي، ج2، ص156
☀️ب. از امام باقر ع درباره این آیه: «ای مردم! پروای پروردگارتان را داشته باشید، همان که شما را از نفس واحدی آفرید، ...» (نساء/1) روایت شده که فرمودند:
این همان قرابت و خویشاوندیِ پیامبر ص است و سید آنان امیرالمومنین ع است؛ [مردم] به مودت با آنان دستور داده شدند، اما با آن دستور مخالفت کردند.
📚مناقب آل أبي طالب عليهم السلام (لابن شهرآشوب)، ج4، ص179
☀️ج. ابن عباس درباره این آیه که میفرماید «پروای خدایی را داشته باشید که به [حقِ/واسطهی] او [از هم] درخواست میکنید [همدیگر را به او سوگند میدهید] و نیز [پروای] ارحام [= خویشاوندان] را؛ همانا خداوند همواره بر شما مراقب بوده است.» گفته است: این در مورد رسول الله ص و اهل بیت و خویشاوندانِ وی نازل شد؛ و مطلب از این قرار است که هر رابطه سببی و نَسَبیای روز قیامت منقطع میگردد مگر آنچه از سبب و نَسَبِ او باشد «همانا خداوند همواره بر شما مراقب بوده است.» یعنی محافظ بوده است.
📚تفسير فرات الكوفي، ص101؛ مناقب آل أبي طالب، ج2، ص168 ؛ شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج1، ص174 ؛ شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار عليهم السلام، ج3، ص5
@Yekaye
12) متن احادیث
☀️الف. مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ فُضَيْلٍ الصَّيْرَفِيِّ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ:
إِنَّ رَحِمَ آلِ مُحَمَّدٍ الْأَئِمَّةِ ع لَمُعَلَّقَةٌ بِالْعَرْشِ تَقُولُ اللَّهُمَّ صِلْ مَنْ وَصَلَنِي وَ اقْطَعْ مَنْ قَطَعَنِي ثُمَّ هِيَ جَارِيَةٌ بَعْدَهَا فِي أَرْحَامِ الْمُؤْمِنِينَ. ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآيَةَ «وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ.»
📚الكافي، ج2، ص156
ب. أَبُو حَمْزَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع فِي قَوْلِهِ تَعَالَى «يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ» الْآيَةَ قَالَ:
قَرَابَةُ الرَّسُولِ وَ سَيِّدُهُمْ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ أُمِرُوا بِمَوَدَّتِهِمْ فَخَالَفُوا مَا أُمِرُوا بِهِ.
📚مناقب آل أبي طالب عليهم السلام (لابن شهرآشوب)، ج4، ص179
☀️ج. فُرَاتٌ قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ الْحَكَمِ الْحِبَرِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا حَسَنُ بْنُ حُسَيْنٍ قَالَ حَدَّثَنَا حِبَّانُ عَنِ الْكَلْبِيِّ عَنْ أَبِي صَالِحٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ فِي قَوْلِهِ تَعَالَى: «وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ [إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقِيباً»] نَزَلَتْ فِي رَسُولِ اللَّهِ ص وَ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ ذَوِي أَرْحَامِهِ وَ ذَلِكَ أَنَّ كُلَّ سَبَبٍ وَ نَسَبٍ يَنْقَطِعُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا مَنْ [مَا] كَانَ مِنْ سَبَبِهِ وَ نَسَبِهِ «إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقِيباً» يَعْنِي حَفِيظاً.
📚تفسير فرات الكوفي، ص101؛ مناقب آل أبي طالب، ج2، ص168 ؛ شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج1، ص174 ؛ شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار عليهم السلام، ج3، ص5
@Yekaye
☀️13) الف. از امام صادق ع روایت شده که
پیامبر اکرم ص فرمودند:
همانا خداوند متعال مرا و اهل بیت مرا از طینتی آفرید که از آن نیافرید احدی را غیر از ما و کسی که ولایت ما را پذیرفته باشد؛ پس ما اولین کسانی بودیم که آفرینش را بدان آغاز فرمود؛ و چون ما را آفرید به نور ما هر ظلمتی را شکافت و به واسطه ما هر طینت پاکی را احیا فرمود؛ سپس خداوند متعال فرمود: اینان برترین خلایق من و حاملان عرش من و خزانهداران علم من و سروران اهل آسمان و سروران اهل زمیناند؛ اینان هدایتگران هدایتشدهاند و [دیگران] به واسطه آنان هدایت میشوند؛ هر کس با ولایت آنان نزد من آید بهشتم را بر او واجب کنم و کرامتم را بر وی مباح گردانم و هرکس با دشمنیِ آنان نزد من آیدآتشم را بر او واجب کنم و عذابم را به سراغش بفرستم.
سپس فرمود: و ماییم اصل و تمامیتِ ایمان به خدا و فرشتگانش؛ و از ماست «رقیبِ» [نگهبان و مراقب] بر خلق خدا؛ و به واسطه اوست استحکامِ اعمال صالحان و ماییم آن سوگند خداوند که به آن مورد درخواست قرار میگیرد و ماییم مورد سفارش خداوند در گذشتگان، و مورد سفارش خداوند در آیندگان، و این همان سخن خداوند جل جلاله است که «پروای خدایی را داشته باشید که به [حقِ/واسطهی] او [از هم] درخواست میکنید [همدیگر را به او سوگند میدهید] و نیز [پروای] ارحام [= خویشاوندان] را؛ همانا خداوند همواره بر شما مراقب بوده است.» (نساء/1)
📚تفسير فرات الكوفي، ص: 101-102
فرَاتٌ قَالَ حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْفَزَارِيُّ مُعَنْعَناً عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ [ع] قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص:
إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى خَلَقَنِي وَ أَهْلَ بَيْتِي مِنْ طِينَةٍ لَمْ يَخْلُقِ اللَّهُ مِنْهَا أَحَداً غَيْرَنَا وَ مَنْ ضَوَى إِلَيْنَا [وَ مَنْ يَتَوَلَّانَا] فَكُنَّا أَوَّلَ مَنِ ابْتَدَأَ مِنْ خَلْقِهِ فَلَمَّا خَلَقَنَا فَتَقَ بِنُورِنَا كُلَّ أطعة [ظلمة] وَ أَحْيَا بِنَا كُلَّ طِينَةٍ طَيِّبَةٍ ثُمَّ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى هَؤُلَاءِ خِيَارُ خَلْقِي وَ حَمَلَةُ عَرْشِي وَ خُزَّانُ عِلْمِي وَ سَادَةُ أَهْلِ السَّمَاءِ وَ سَادَةُ أَهْلِ الْأَرْضِ هَؤُلَاءِ هُدَاةُ الْمُهْتَدِينَ وَ الْمُهْتَدَى [و المهتداء] بِهِمْ مَنْ جَاءَنِي بِوَلَايَتِهِمْ أَوْجَبْتُهُمْ جَنَّتِي وَ أَبَحْتُهُمْ كَرَامَتِي وَ مَنْ جَاءَنِي بِعَدَاوَتِهِمْ أَوْجَبْتُهُمْ نَارِي [وَ] بَعَثْتُ عَلَيْهِمْ عَذَابِي.
ثُمَّ قَالَ ع [وَ] نَحْنُ أَصْلُ الْإِيمَانِ بِاللَّهِ وَ مَلَائِكَتِهِ وَ تَمَامُهُ وَ مِنَّا الرَّقِيبُ عَلَى خَلْقِ اللَّهِ وَ بِهِ إِسْدَادُ أَعْمَالِ الصَّالِحِينَ وَ نَحْنُ قَسَمُ اللَّهِ الَّذِي يُسْأَلُ بِهِ وَ نَحْنُ وَصِيَّةُ اللَّهِ فِي الْأَوَّلِينَ وَ وَصِيَّتُهُ فِي الْآخِرِينَ وَ ذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ جَلَّ جَلَالُهُ «اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقِيباً».
@Yekaye
☀️13) ب. ابن عباس خطبهای را از رسول الله ص روایت کرده است که احتمال دارد همین خطبه مورد اشاره امام صادق ع در حدیث قبل باشد؛
اما نقل بسیار طولانیتر و مضامین دیگری را هم در بردارد که به نظر میرسد در اینجا مناسب است آن هم ذکر شود:
ابن عباس میگوید:
یکبار رسول الله ص در میان ما برخاست و خطبهای خواند و فرمود:
حمد و سپاس خدا را بر خوشیها و سختیهایش بر ما اهل بیت؛ و از خداوند یاری میجویم در خصوص نکبتهای دنیا و گرفتاریهای آخرت؛ و شهادت میدهم که خدایی جز الله نیست واحد است و شریکی ندارد؛ و اینکه من محمد ص بنده او و پیامبر او هستم؛ مرا به رسالت خویش به جمیع خلایق فرستاد «تا هلاک شوند هرکس هلاک میشود، از روی دلیلی آشکار؛ و زنده شود هرکس زنده میشود از روی دلیلی آشکار» (انفال/42) و مرا بر جمیع جهانیان از اولین و آخرین برتری داد؛ کلیدهای خزائن خود همگی را به من داد و سرّ خویش را نزد من امنت گذاشت و مرا به دستور خود امر فرمود پس او برپا بود و من خاتم هستم و حول و قوهای جز به خداوند علیّ عظیم نیست. «و تقوای الهی را آن گونه که شایسته اوست پیشه کنید و نمیرید مگر اینکه شما از مسلمانان [تسلیم حق شدگان] باشید» (آل عمران/102) و بدانید که همانا خداوند بر هر چیزی احاطه دارد و همانا او به هر چیزی داناست.
ای مردم!
همانا بعد از من کسانی خواهند بود که بر من دروغ میبندند، پس، از آنان قبول نکنید؛ و اموری بعد از من پیش میآید که عدهای گمان میکنند از من است و به خدا پناه میبرم از اینکه من بر خدا جز سخن حقی گفته باشم؛ من شما را به کاری امر نکردم مگر بدانچه مرا امر کرده بود و به چیزی دعوت ننمودم مگر اینکه به سوی او و «بزودی کسانی که ظلم کردند خواند دانست که به کدامین بازگشتگاه بازمیگردند» (شعراء/227)
در این موقع عباده بن صامت برخاست و گفت: ای رسول الله کی چنین شود؟ آنان را با ما معرفی کن تا از آنان برحذر باشیم.
فرمود: گروهیاند که از امروز خود را برای جانشینی من آماده میکنند و هنگامی که جانم به اینجا – و به گلوی خود اشاره کرد- برسد، برایتان آشکار خواهد شد!
عباده گفت: اگر چنین میشود در آن موقع به چه کسی پناه ببریم؟!
فرمود: وقتی چنین شد بر شما باد به گوش سپردن و اطاعت از پیشیگیرندگان از خاندان من؛ همانا آنان مانع گمراهی شما میشوند و به راه رشد هدایتتان میکنند و به حق میخوانندتان؛ پس آناناند که زنده میدارند کتاب خدا و سنت من و حدیث مرا؛ و میمیرانند بدعتها را و حق را با اهل آن برپا میدارند و به سمت حق برمیگردند هرجا که حق برود؛ پس مبادا خیال برداردتان که شما [خودتان] می دانید؛ ولیکن من با شما [نزد خداوند] احتجاج خواهم کرد بدانچه که آگاهتان کردم؛ که همانا من آگاهتان کردم.
ای مردم!
همانا خداوند متعال مرا و اهل بیت مرا از طینتی آفرید که از آن نیافرید احدی را غیر از ما و کسی که به ما رو کرده باشد؛ پس ما اولین کسانی بودیم که آفرینش را بدان آغاز فرمود؛ و چون ما را آفرید به نور ما هر ظلمتی را شکافت و به واسطه ما هر طینت پاکی را احیا فرمود و هر طینت خبیثی را میراند؛ سپس [خداوند متعال] فرمود: اینان برترین خلایق من و حاملان عرش من و خزانهداران علم من و سروران اهل آسمان و سروران اهل زمیناند؛ اینان نیکان و هدایتشدهاند و [دیگران] به واسطه آنان هدایت میشوند؛ هر کس با ولایت آنان نزد من آید او را به بهشتم وارد کنم و کرامتم را بر وی مباح گردانم و هرکس با دشمنیِ آنان نزد من آید او را به آتشم وارد کنم و عذابم را بر او مضاعف گردانم و این است جزای ظالمان.
سپس فرمود: و ماییم اهل ایمان به خدا و ملاک آن و تمامیت آن؛ و بواسطه ماست استحکامِ اعمال صالح؛ و ماییم مورد سفارش خداوند در گذشتگان و آیندگان، و از ماست «رقیبِ» [نگهبان و مراقب] بر خلق خدا؛ و ماییم آن سوگند خداوند که به ما سوگند یاد شد آنجا که می فرماید «پروای خدایی را داشته باشید که به [حقِ/واسطهی] او [از هم] درخواست میکنید [همدیگر را به او سوگند میدهید] و نیز [پروای] ارحام [= خویشاوندان] را؛ همانا خداوند همواره بر شما مراقب بوده است.» (نساء/1)
@Yekaye
👇ادامه خطبه👇
ادامه خطبه پیامبر ص
ای مردم!
ما اهل بیتی هستیم که خداوند ما را معصوم داشت از اینکه به فتنه بیفتیم [گمراه شویم] یا اینکه به فتنه بیندازیم یا فتنهبرانگیز، دروغگو، ساحر، کاهن، فالگیر، خائن، آزارگر، اها بدعت؛ اهل شک و تردید، منحرفکننده مردم، ویا منافق باشیم؛ پس هرکه در او چیزی از این خصلتها باشد از ما نیست و من هم از او نیستم و خداوند از او بریء است و ما هم از او برئات می جوییم؛ و کسی که خداوند از او برائت جوید او را وارد جهنم کند «که بد آسایشگاهی است» (آل عمران/12)؛
و ما اهل بیتی هستیم که خداوند ما را از هر پلیدیای تطهیر فرمود؛ پس ما همان کسانی هستیم که راست میگویند وقتی لب به سخن گشایند، و دانایند وقتی مورد سوال واقع شوند؛ و نگهبان آن چیزیاند که بدانان ودیعت داده شده؛
خداوند در ما ده خصلت را جمع کرد که نه پیش از ما برای کسی چنین جمع کرد و نه احدی غیر از ما چنین است: علم و حلم [= بردباری] و لُبّ [= مغز و حقیقت امور] و نبوت [یا: فتوت] و شجاعت و صدق و صبر و طهارت و عفاف؛ ماییم کلمه تقوی و راه هدایت و مَثَلِ اعلی و حجت عُظمی و دستاویز مطمئن و حقی که خداوند به مودت آن دستور فرمود؛ «پس بعد از حق چیست جز ضلالت؛ پس به کجا میروید؟» (یونس/32)
📚تفسير فرات الكوفي، ص306-307
@Yekaye
☀️13)ب. متن حدیث
قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عُمَرَ الزُّهْرِيُّ مُعَنْعَناً عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ:
قَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص فِينَا خَطِيباً فَقَالَ:
الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى آلَائِهِ وَ بَلَائِهِ عِنْدَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ وَ أَسْتَعِينُ اللَّهَ عَلَى نَكَبَاتِ الدُّنْيَا وَ مُوبِقَاتِ الْآخِرَةِ وَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَنِّي [أَنَ] مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ أَرْسَلَنِي بِرِسَالَتِهِ إِلَى جَمِيعِ خَلْقِهِ «لِيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَنْ بَيِّنَةٍ وَ يَحْيى مَنْ حَيَّ عَنْ بَيِّنَةٍ» وَ اصْطَفَانِي عَلَى جَمِيعِ الْعَالَمِينَ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ أَعْطَانِي مَفَاتِيحَ خَزَائِنِهِ كُلِّهَا وَ اسْتَوْدَعَنِي سِرَّهُ وَ أَمَرَنِي بِأَمْرِهِ فَكَانَ الْقَائِمَ وَ أَنَا الْخَاتَمُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ «وَ اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ» وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ [أَنَّهُ] «بِكُلِّ شَيْءٍ مُحِيطٌ» وَ أَنَّ اللَّهَ [أَنَّهُ] «بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ» أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ سَيَكُونُ بَعْدِي قَوْمٌ يَكْذِبُونَ عَلَيَّ فَلَا تَقْبَلُوا [فيقبلوا مِنْهُمْ] ذَلِكَ وَ أُمُورٌ تَأْتِي مِنْ بَعْدِي يَزْعُمُ أَهْلُهَا أَنَّهَا عَنِّي وَ مَعَاذَ اللَّهِ أَنْ أَقُولَ عَلَى اللَّهِ إِلَّا حَقّاً فَمَا أَمَرْتُكُمْ إِلَّا بِمَا أَمَرَنِي بِهِ وَ لَا دَعَوْتُكُمْ إِلَّا إِلَيْهِ «وَ سَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ»
قَالَ فَقَامَ إِلَيْهِ عُبَادَةُ بْنُ الصَّامِتِ فَقَالَ مَتَى ذَلِكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَنْ هَؤُلَاءِ عَرِّفْنَا [هُمْ] لِنَحْذَرَهُمْ.
فَقَالَ أَقْوَامٌ قَدِ اسْتَعَدُّوا لِلْخِلَافَةِ مِنْ يَوْمِهِمْ هَذَا وَ سَيَظْهَرُونَ لَكُمْ إِذَا بَلَغَتِ النَّفْسُ مِنِّي هَاهُنَا وَ أَوْمَأَ بِيَدِهِ إِلَى حَلْقِهِ.
فَقَالَ لَهُ عُبَادَةُ بْنُ الصَّامِتِ فَإِذَا كَانَ كَذَلِكَ فَإِلَى مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟!
قَالَ إِذَا [فَإِذَا] كَانَ ذَلِكَ فَعَلَيْكُمْ بِالسَّمْعِ وَ الطَّاعَةِ لِلسَّابِقِينَ مِنْ عِتْرَتِي فَإِنَّهُمْ يَصُدُّونَكُمْ عَنِ الْغَيِّ وَ يَهْدُونَكُمْ إِلَى الرُّشْدِ وَ يَدْعُونَكُمْ إِلَى الْحَقِّ فَيُحْيُونَ كِتَابَ رَبِّي [كِتَابِي] وَ سُنَّتِي وَ حَدِيثِي وَ يُمِيتُونَ [يُمَوِّتُونَ] الْبِدَعَ وَ يَقْمَعُونَ [يقيمون] بِالْحَقِّ أَهْلَهَا وَ يَزُولُونَ مَعَ الْحَقِّ حَيْثُ مَا زَالَ فَلَنْ يُخَيَّلَ إِلَى [لِي] أَنَّكُمْ تَعْلَمُونَ وَ لَكِنِّي مُجْتَمِعٌ [مُحْتَجٌّ] عَلَيْكُمْ إِذَا [أَنَا] أَعْلَمْتُكُم [أُعَلِّمُكُمْ] ذَلِكَ فَقَدْ أَعْلَمْتُكُمْ.
أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى خَلَقَنِي وَ أَهْلَ بَيْتِي مِنْ طِينَةٍ لَمْ يَخْلُقْ أَحَداً غَيْرَنَا وَ مَنْ ضَوَى إِلَيْنَا [موالينا ضوء] فَكُنَّا أَوَّلَ مَنِ ابْتَدَأَ مِنْ خَلْقِهِ فَلَمَّا خَلَقَنَا فَتَقَ [نورا] بِنُورِنَا كُلَّ ظُلْمَةٍ وَ أَحْيَا بِنَا كُلَّ طِينَةٍ طَيِّبَةٍ وَ أَمَاتَ بِنَا كُلَّ طِينَةٍ خَبِيثَةٍ. ثُمَّ قَالَ هَؤُلَاءِ خِيَارُ خَلْقِي وَ حَمَلَةُ عَرْشِي وَ خُزَّانُ عِلْمِي وَ سَادَةُ أَهْلِ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ هَؤُلَاءِ الْبَرَرَةُ [البراء] الْمُهْتَدُونَ [الْمُهْتَدِينَ] الْمُهْتَدَى بِهِمْ مَنْ جَاءَنِي بِطَاعَتِهِمْ وَ وَلَايَتِهِمْ أَوْلَجْتُهُ جَنَّتِي [وَ أولجته أَبَحْتُهُ] كَرَامَتِي وَ مَنْ جَاءَنِي بِعَدَاوَتِهِمْ وَ الْبَرَاءَةِ مِنْهُمْ أَوْلَجْتُهُ نَارِي وَ ضَاعَفْتُ عَلَيْهِ عَذَابِي وَ ذلِكَ جَزاءُ الظَّالِمِينَ.
ثُمَّ قَالَ نَحْنُ أَهْلُ الْإِيمَانِ بِاللَّهِ مِلَاكُهُ وَ تَمَامُهُ حَقّاً [حقا] وَ بِنَا سَدَادُ الْأَعْمَالِ الصَّالِحَةِ وَ نَحْنُ وَصِيَّةُ اللَّهِ فِي الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ؛ وَ إِنَّ مِنَّا الرَّقِيبَ عَلَى خَلْقِ اللَّهِ وَ نَحْنُ قَسَمُ اللَّهِ أقَسَمَ بِنَا حَيْثُ يَقُولُ [اللَّهُ تَعَالَى] «اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقِيباً».
@Yekaye
👇ادامه👇
أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ [بيت] عَصَمَنَا اللَّهُ مِنْ أَنْ نَكُونَ مَفْتُونِينَ أَوْ فَاتِنِينَ أَوْ مُفَتِّنِينَ أَوْ كَذَّابِينَ [كَاذِبِينَ] أَوْ كَاهِنِينَ أَوْ سَاحِرِينَ أَوْ عَائِقِينَ [عَائِفِينَ] أَوْ خَائِنِينَ [خَائِبِينَ] أَوْ زَاجِرِينَ أَوْ مُبْتَدِعِينَ أَوْ مُرْتَابِينَ أَوْ صَادِفِينَ [صَادِّينَ] عَنِ الْخَلْقِ [أَوْ] مُنَافِقِينَ فَمَنْ كَانَ فِيهِ شَيْءٌ مِنْ هَذِهِ الْخِصَالِ فَلَيْسَ مِنَّا [مِنِّي] وَ لَا أَنَا مِنْهُ وَ اللَّهُ مِنْهُ بَرِيءٌ وَ نَحْنُ مِنْهُ بِرَاءٌ وَ مَنْ بَرِئَ اللَّهُ مِنْهُ أَدْخَلَهُ جَهَنَّمَ وَ بِئْسَ الْمِهادُ وَ إِنَّا أَهْلُ بَيْتٍ [البيت] طَهَّرَنَا اللَّهُ مِنْ كُلِّ نَجَسٍ فَنَحْنُ الصَّادِقُونَ إِذَا نَطَقُوا وَ الْعَالِمُونَ إِذَا سُئِلُوا وَ الْحَافِظُونَ لِمَا اسْتُودِعُوا جَمَعَ اللَّهُ لَنَا عَشْرَ خِصَالٍ لَمْ يَجْتَمِعْنَ لِأَحَدٍ قَبْلَنَا [بَعْدَنَا] وَ لَا تَكُونُ لِأَحَدٍ غَيْرِنَا الْعِلْمَ وَ الْحِلْمَ وَ الْحُكْمَ وَ اللُّبَّ وَ النُّبُوَّةَ [الْفُتُوَّةَ] وَ الشَّجَاعَةَ وَ الصِّدْقَ [وَ الصَّبْرَ] وَ الطَّهَارَةَ وَ الْعَفَافَ فَنَحْنُ كَلِمَةُ التَّقْوَى وَ سَبِيلُ الْهُدَى وَ الْمَثَلُ الْأَعْلَى وَ الْحُجَّةُ الْعُظْمَى وَ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَى وَ الْحَقُّ الَّذِي أَمَرَ اللَّهُ فِي الْمَوَدَّةِ فَما ذا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلالُ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ.
📚تفسير فرات الكوفي، ص306-307
@Yekaye
☀️14) از امام صادق ع از پدرانش روایت شده است که امیرالمومنین ع بر منبر کوفه خطبهای خواندند که فرازی از آن به بیان زیر است؛ و مضامین این خطبه در راستای فرمایشات پیامبر ص است که در حدیث قبل بیان شد.
امیرالمومنین ع فرمودند:
به خدا سوگند من قضاوتکننده بین مردم در روز جزا هستم؛ و من تقسیمکننده بهشت و جهنم هستم؛ هیچکسی در آن داخل نمیشود مگر بر اساس قسمتی که من معین کرده باشم؛ من فاروق اکبر [بزرگترین جداکننده حق و باطل] هستم؛ و همه انبیاء و رسولان و فرشتگان و ارواح برای آفرینش ما آفریده شدند؛
همانا به من نُه چیز عطا شد که احدی بدان سبقت نگرفت: به من فصل الخطاب [= سخن نهایی که حق را از باطل جدا میکند] آموخته شد؛ و به راه کتاب بصیرت یافتم؛ و به سوی ستارگان [یا ابرها] پرتاب شدم [چهبسا اشاره به آسمانهای ملکوتی است] و علم منایا و بلایا [علم به وقایعی که در پیش است] و قضایا [قضاوت کردن صحیح] به من داده شد؛ و کمال دین به واسطه من است؛ و من آن نعمتی هستم که خداوند به خلایق ارزانی داشت؛ همه اینها منتی است که خداوند بر من منت نهاد؛ و و از ماست «رقیبِ» [نگهبان و مراقب] بر خلق خدا؛ و ماییم آن سوگند خداوند و حجت او بر بندگانش هنگامی که می فرماید «پروای خدایی را داشته باشید که به [حقِ/واسطهی] او [از هم] درخواست میکنید [همدیگر را به او سوگند میدهید] و نیز [پروای] ارحام [= خویشاوندان] را؛ همانا خداوند همواره بر شما مراقب بوده است.» (نساء/1)
پس ما اهل بیتی هستیم که خداوند ما را معصوم داشت از اینکه فتنهگر، دروغگو، ساحر ویا دغلباز باشیم؛ هرکه در او چیزی از این خصلتها باشد از ما نیست و ما هم از او نیستم؛
ما اهل بیتی هستیم که خداوند ما را از هر پلیدیای تطهیر فرمود؛
ما همان کسانی هستیم که راست میگویند وقتی لب به سخن گشایند، و دانایند وقتی مورد سوال واقع شوند؛
خداوند در ما ده خصلت را جمع کرد که نه پیش از ما برای کسی چنین جمع کرد و نه بعد از ما در کسی خواهد بود: حلم [= بردباری] و علم و لُبّ [= مغز و حقیقت امور] و نبوت [یا: فتوت] و شجاعت و سخاوت [= گشادهدستی] و صبر و صدق و عفاف و طهارت؛ ماییم کلمه تقوی و راه هدایت و مَثَلِ اعلی و حجت عُظمی و دستاویز مطمئن و حقی که خداوند بدان اقرار فرمود؛ «پس بعد از حق چیست جز ضلالت؛ پس به کجا میروید؟» (یونس/32)
📚تفسير فرات الكوفي، ص178-179
@Yekaye
☀️14) فُرَاتٌ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ الْحَسَنِ التَّمِيمِيُّ [التَّيْمِيُ] الْبَزَّازُ مُعَنْعَناً عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ ع قَالَ:
خَطَبَ [أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ] عَلِيُّ [بْنُ أَبِي طَالِبٍ] ع عَلَى مِنْبَرِ الْكُوفَةِ وَ كَانَ فِيمَا قَالَ:
وَ اللَّهِ إِنِّي لَدَيَّانُ النَّاسِ يَوْمَ الدِّينِ وَ قَسِيمٌ [بَيْنَ] الْجَنَّةِ وَ النَّارِ لَا يَدْخُلُهَا الدَّاخِلُ إِلَّا عَلَى أَحَدِ قِسْمَيَّ وَ إِنِّي الْفَارُوقُ الْأَكْبَرُ وَ إِنَّ جَمِيعَ الرُّسُلِ وَ الْمَلَائِكَةِ وَ الْأَرْوَاحِ خُلِقُوا لِخَلْقِنَا لَقَدْ أُعْطِيتُ التِّسْعَ الَّتِي لَمْ يَسْبِقْنِي إِلَيْهَا أَحَدٌ [عُلِّمْتُ] فَصْلَ الْخِطَابِ وَ بُصِّرْتُ سَبِيلَ الْكِتَابِ وَ أُزْجَلُ [أدخل] إِلَى السُبُحَاتِ [السحاب] وَ عُلِّمْتُ عِلْمَ الْمَنَايَا وَ الْبَلَايَا وَ الْقَضَايَا وَ بِي كَمَالُ الدِّينِ وَ أَنَا النِّعْمَةُ الَّتِي أَنْعَمَهَا اللَّهُ عَلَى خَلْقِهِ كُلُّ ذَلِكَ مَنٌّ مَنَّ اللَّهُ بِهِ عَلَيَّ وَ مِنَّا الرَّقِيبُ عَلَى خَلْقِ اللَّهِ [الْخَلْقِ] وَ نَحْنُ قسم [قَسِيمُ] اللَّهِ وَ حُجَّتُهُ بَيْنَ الْعِبَادِ إِذْ يَقُولُ اللَّهُ «اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقِيباً» فَنَحْنُ أَهْلُ بَيْتٍ عَصَمَنَا اللَّهُ مِنْ أَنْ نَكُونَ فَتَّانِينَ أَوْ كَذَّابِينَ أَوْ سَاحِرِينَ أَوْ زَيَّافِينَ فَمَنْ كَانَ فِيهِ شَيْءٌ مِنْ هَذِهِ الْخِصَالِ فَلَيْسَ مِنَّا وَ لَا نَحْنُ مِنْهُ إِنَّا أَهْلُ بَيْتٍ طَهَّرَنَا اللَّهُ مِنْ كُلِّ نَجَسٍ نَحْنُ الصَّادِقُونَ إِذَا نَطَقْنَا وَ الْعَالِمُونَ إِذَا سُئِلْنَا أَعْطَانَا اللَّهُ عَشْرَ خِصَالٍ لَمْ تَكُنْ لِأَحَدٍ قَبْلَنَا وَ لَا تَكُونُ لِأَحَدٍ بَعْدَنَا الْحِلْمَ وَ الْعِلْمَ وَ اللُّبَّ وَ النُّبُوَّةَ [الْفُتُوَّةَ] وَ الشَّجَاعَةَ [وَ السَّخَاوَةَ] وَ الصَّبْرَ [وَ الصِّدْقَ] وَ الْعَفَافَ وَ الطَّهَارَةَ فَنَحْنُ كَلِمَةُ التَّقْوَى وَ سَبِيلُ الْهُدَى وَ الْمَثَلُ الْأَعْلَى وَ الْحُجَّةُ الْعُظْمَى وَ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَى وَ الْحَقُّ الَّذِي أَقَرَّ اللَّهُ بِهِ «فَما ذا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلالُ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ».
📚تفسير فرات الكوفي، ص178-179
@Yekaye
یک آیه در روز
926) 📖 يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْ
.
1⃣ «يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ»
تقوا خود را نگهداشتن است و ربّ آن صاحب اختیاری است که ربوبیت و تربیت شخص را بر عهده دارد.
به همه انسانها خطاب میشود که پروای پروردگارتان را داشته باشید.
📝نکته تخصصی #انسانشناسی
ما انسانها در زندگیمان پروای بسیاری از امور را داریم و زندگی خود را با توجه به آن امور تنظیم میکنیم:
اموری مانند شغل و درآمد، خانواده (اعم از همسر و فرزند و والدین و خواهر و برادر)، بدن و نیازهای آن، محیط پیرامون، خانه و مرکب، آبرو و شهرت، مقام و منصب، و ... .
و از مشکلات ما این است که چگونه پروای همه اینها را داشته باشیم؛ با به تعبیر عامیانه، به ساز چه کسی برقصیم؟!
🤔اگر ما «ربّ» داریم – که داریم – عاقلانهترین کار این است که به جای اینکه پروای هزاران امر متعدد و گاه مخالف هم را داشته باشیم؛ تنها و تنها پروای ربّ خود را داشته باشیم؛
زیرا او نهتنها ما را آفریده، بلکه هم صاحب اختیار ماست و هم تربیت و رشد و هرگونه منفعت رسیدنی به ما، در گروی اراده اوست.
@Yekaye
یک آیه در روز
926) 📖 يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْ
.
2⃣ «يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ»
اگر قرار است پروای کسی و چیزی را داشته باشیم، پروای پروردگارمان را باید داشته باشیم که همه ما را از یک نفر آفرید؛
و از این جهت تفاوتی بین ما نگذاشت؛ پس همگان یکسان تحت ربوبیت اویند؛
و چون ربوبیت او بر همه شمول دارد، اگر پروای او را داشته باشیم هیچکس هیچ کاری علیه ما – که او نخواهد – نمیتواند بکند.
@Yekaye