☀️1) روایتی از گفتگوی سلمان با پیامبر اکرم درباره آخرالزمان – که مصداقی از شتافتن عدهای از انسانها به سوی کفر است – نقل شده که چون اصل روایت بسیار طولانی است تنها فرازهایی از آن تقدیم میشود:
ابنعباس میگوید: با پیامبر اکرم ص در حجة الوداع بودیم که حضرت حلقه در کعبه را گرفت و به ما رو کرد و فرمود: آیا میخواهید از علائم قیامت به شما خبر دهم؟
نزدیکترین مردم به او در آن روز سلمان بود؛ وی گفت: بله، یا رسول الله!
فرمود: از علائم نزدیک شدن قیامت ضایع کردن نماز است و پیروی از شهوات و میل به هواپرستی و بزرگداشت پولداران و فروختن دین به دنیا؛ که در چنین شرایطی دل مومن ذوب میشود آن گونه که نمک در آب ذوب میشود، به خاطر آن منکراتی که میبیند و توان تغییر دادنش را ندارد.
سلمان گفت: یا رسول الله! آیا واقعا چنین خواهد شد؟
فرمود: بله، به کسی که جانم به دست اوست سوگند، آن موقع است که منکر معروف شود و معروف منکر؛ خائن را امین شمارند و به او اعتماد کنند و امین را خائن شمارند؛ راستگو را تکذیب کنند و سخن دروغگو را تایید نمایند!
سلمان گفت: یا رسول الله! آیا واقعا چنین خواهد شد؟
فرمود: بله، به کسی که جانم به دست اوست سوگند، در آن شرایط حکمرانی به دست زنان بیفتد و کنیزکان [زنان حقیر] را به مشورت برگزینند و بچهها بر منبر بالا روند؛ دروغ گفتن زرنگی قلمداد شود، و ادای واجبات مالی، خسران و زیان، و اموال حکومتی، غنیمت! فرد در حق پدر و مادرش ستم کند ولی در حق دوستش نیکی نماید ...
سلمان گفت: یا رسول الله! آیا واقعا چنین خواهد شد؟
فرمود: بله، به کسی که جانم به دست اوست سوگند، در آن موقعیت است که زنان در تجارت شریک همسرش شود [شاید بدان معناست که نفقه دادن تعطیل شده و زن هم دوشادوش مرد مجبور شود وارد بازار کار شود ویا اینکه زنان برای تجارت و بالا رفتن فروش کالا به کار گرفته شوند] و باران، گرمای تابستان شود! و کریمان، دچار غیظ و غضب؛ و فرد تنگدست حقیر شمرده شود؛ و بازارها درهم شود: این میگوید من که چیزی نفروختم؛ و آن میگوید من که سودی نکردم؛ و [در این گفتنهایشان] توجه ندارند که دارند خدا را مذمت میکنند.
سلمان گفت: یا رسول الله! آیا واقعا چنین خواهد شد؟
فرمود: بله، به کسی که جانم به دست اوست سوگند، در آن موقعیت است که چیزی را از شرق میآورند و چیزی را از غرب، تا امت مرا رنگ کنند؛ پس وای به حال ضعفای امتم از دست آنها [که فریبشان را میخورند] و وای بر آنها از خدا [که در پیروی از این امور فریبنده، خدا را در نظر نمیگیرند]؛ نه بر کوچک رحم کنند و به احترام بزرگترها را حفظ نمایند و نه کسی که کار بدی کرده [و پشیمان است] را ببخشند. هیکلشان هیکل آدمیان است و دلهایشان دلهای شیاطین.
سلمان گفت: یا رسول الله! آیا واقعا چنین خواهد شد؟
فرمود: بله، به کسی که جانم به دست اوست سوگند، در آن موقع است که مردان به مردان بسنده کنند و زنان به زنان [همجنسگرایی رایج شود] و سراغ نوجوانان هم بروند چنانکه حتی سراغ دختری که در خانه خودش است هم بروند؛ مردان خود را به زنان شبیه کنند و زنان خود را به مردان ...
سلمان گفت: یا رسول الله! آیا واقعا چنین خواهد شد؟
فرمود: بله، به کسی که جانم به دست اوست سوگند، که آن موقع ربا علنی شود و بر اساس آنچه در آینده به دست میآید [یعنی بر سر چیزی که الان موجود نیست] ویا با رشوه معامله کنند؛ و دین پایین آید و دنیا بالا رود.
سلمان گفت: یا رسول الله! آیا واقعا چنین خواهد شد؟
فرمود: بله، به کسی که جانم به دست اوست سوگند، در آن موقع است که طلاق زیاد شود؛ و حدی از حدود الهی اجرا نگردد؛ و البته به خداوند زیانی نرسد.
سلمان گفت: یا رسول الله! آیا واقعا چنین خواهد شد؟
فرمود: بله، به کسی که جانم به دست اوست سوگند، آن موقع است که خوانندگی و نوازندگی عادی و علنی شود و بَدان امتم دنبال آنان راه بیفتند...
سلمان گفت: یا رسول الله! آیا واقعا چنین خواهد شد؟
فرمود: بله، به کسی که جانم به دست اوست سوگند، آن موقع است که پرده حرمتها دریده شود و کسب گناهان رایج گردد؛ و بدان بر نیکان مسلط شوند، دروغ علنی شود و لجبازی رایج گردد و فقر [نیاز] ظهور کند و در لباس به هم فخرفروشی کنند و باران در غیرموسم خود ببارد؛ طبل و دایره [= نوازدگی] را نیک شمرند و امر به معروف و نهی از منکر را بد بدانند تا جایی که مومن در آن زمان از برده و کنیز هم ذلیلتر باشد؛ و قاریان و عابدانشان به سرزنش همدیگر مشغول باشند؛ آنان کسانی اند که در ملکوت آسمانها پلید و نجس خوانده شوند؛ ...
سلمان گفت: یا رسول الله! آیا واقعا چنین خواهد شد؟
فرمود: بله، به کسی که جانم به دست اوست سوگند، ...
📚تفسير القمي، ج2، ص303-307
@Yekaye
👇متن حدیث👇
👇متن حدیث فوق👇
حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ مُسْلِمٍ الْخَشَّابِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَرِيحٍ الْمَكِّيِّ عَنْ عَطَاءِ بْنِ أَبِي رِيَاحٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ قَالَ حَجَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص حِجَّةَ الْوَدَاعِ فَأَخَذَ بِحَلْقَةِ بَابِ الْكَعْبَةِ ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَيْنَا بِوَجْهِهِ فَقَالَ: أَ لَا أُخْبِرُكُمْ بِأَشْرَاطِ السَّاعَةِ؟
وَ كَانَ أَدْنَى النَّاسِ مِنْهُ يَوْمَئِذٍ سَلْمَانُ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَيْهِ، فَقَالَ بَلَى يَا رَسُولَ اللَّهِ!
فَقَالَ ص: إِنَّ مِنْ أَشْرَاطِ الْقِيَامَةِ إِضَاعَةَ الصَّلَوَاتِ وَ اتِّبَاعَ الشَّهَوَاتِ، وَ الْمَيْلَ إِلَى الْأَهْوَاءِ وَ تَعْظِيمَ أَصْحَابِ الْمَالِ، وَ بَيْعَ الدِّينِ بِالدُّنْيَا، فَعِنْدَهَا يَذُوبُ قَلْبُ الْمُؤْمِنِ فِي جَوْفِهِ كَمَا يُذَابُ الْمِلْحُ فِي الْمَاءِ مِمَّا يَرَى مِنَ الْمُنْكَرِ فَلَا يَسْتَطِيعُ أَنْ يُغَيِّرَهُ.
قَالَ سَلْمَانُ وَ إِنَّ هَذَا لَكَائِنٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟!
... قَالَ ص إِي وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ يَا سَلْمَانُ إِنَّ عِنْدَهَا يَكُونُ الْمُنْكَرُ مَعْرُوفاً وَ الْمَعْرُوفُ مُنْكَراً وَ يُؤْتَمَنُ الْخَائِنُ وَ يُخَوَّنُ الْأَمِينُ وَ يُصَدَّقُ الْكَاذِبُ وَ يُكَذَّبُ الصَّادِقُ.
قَالَ سَلْمَانُ وَ إِنَّ هَذَا لَكَائِنٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟!
قَالَ ص: إِي وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ. يَا سَلْمَانُ! فَعِنْدَهَا تَكُونُ إِمَارَةُ النِّسَاءِ وَ مُشَاوَرَةُ الْإِمَاءِ وَ قُعُودُ الصِّبْيَانِ عَلَى الْمَنَابِرِ وَ يَكُونُ الْكَذِبُ طَرَفاً وَ الزَّكَاةُ مَغْرَماً وَ الْفَيْءُ مَغْنَماً وَ يَجْفُو الرَّجُلُ وَالِدَيْهِ وَ يَبَرُّ صَدِيقَهُ، و ...
قَالَ سَلْمَانُ: وَ إِنَّ هَذَا لَكَائِنٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟!
قَالَ: إِي وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ يَا سَلْمَانُ وَ عِنْدَهَا تُشَارِكُ الْمَرْأَةُ زَوْجَهَا فِي التِّجَارَةِ وَ يَكُونُ الْمَطَرُ قَيْظاً وَ يَغِيظُ الْكِرَامُ غَيْظاً وَ يُحْتَقَرُ الرَّجُلُ الْمُعْسِرُ فَعِنْدَهَا تَقَارَبُ الْأَسْوَاقُ إِذْ قَالَ هَذَا لَمْ أَبِعْ شَيْئاً وَ قَالَ هَذَا لَمْ أَرْبَحْ شَيْئاً فَلَا تَرَى إِلَّا ذَامّاً لِلَّهِ، ...
قَالَ سَلْمَانُ: وَ إِنَّ هَذَا لَكَائِنٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ ؟!
قَالَ: إِي وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ، يَا سَلْمَانُ! إِنَّ عِنْدَهَا يُؤْتَى بِشَيْءٍ مِنَ الْمَشْرِقِ وَ شَيْءٍ مِنَ الْمَغْرِبِ يُلَوَّنُ أُمَّتِي، فَالْوَيْلُ لِضُعَفَاءِ أُمَّتِي مِنْهُمْ وَ الْوَيْلُ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ، لَا يَرْحَمُونَ صَغِيراً وَ لَا يُوَقِّرُونَ كَبِيراً وَ لَا يَتَجَاوَزُونَ مِنْ مُسِيءٍ جُثَّتُهُمْ جُثَّةُ الْآدَمِيِّينَ وَ قُلُوبُهُمْ قُلُوبُ الشَّيَاطِينِ،
قَالَ سَلْمَانُ وَ إِنَّ هَذَا لَكَائِنٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟!
قَالَ: إِي وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ يَا سَلْمَانُ! وَ عِنْدَهَا يَكْتَفِي الرِّجَالُ بِالرِّجَالِ وَ النِّسَاءُ بِالنِّسَاءِ وَ يُغَارُ عَلَى الْغِلْمَانِ كَمَا يُغَارُ عَلَى الْجَارِيَةِ فِي بَيْتِ أَهْلِهَا وَ تُشْبِهُ الرِّجَالُ بِالنِّسَاءِ وَ النِّسَاءُ بِالرِّجَالِ ...
قَالَ سَلْمَانُ: وَ إِنَّ هَذَا لَكَائِنٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟!
قَالَ: إِي وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ يَا سَلْمَانُ. وَ عِنْدَهَا يَظْهَرُ الرِّبَا وَ يَتَعَامَلُونَ بِالْعِينَةِ وَ الرُّشَى وَ يُوضَعُ الدِّينُ وَ تُرْفَعُ الدُّنْيَا،
قَالَ سَلْمَانُ: وَ إِنَّ هَذَا لَكَائِنٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟!
قَالَ: إِي وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ يَا سَلْمَانُ! وَ عِنْدَهَا يَكْثُرُ الطَّلَاقُ، فَلَا يُقَامُ لِلَّهِ حَدٌّ وَ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً .
قَالَ سَلْمَانُ: وَ إِنَّ هَذَا لَكَائِنٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟!
قَالَ: إِي وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ يَا سَلْمَانُ! وَ عِنْدَهَا تَظْهَرُ الْقَيْنَاتُ وَ الْمَعَازِفُ وَ يَلِيهِمْ أَشْرَارُ أُمَّتِي، ...
قَالَ سَلْمَانُ: وَ إِنَّ هَذَا لَكَائِنٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟!
ادامه متن حدیث
قَالَ ص: إِي وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ. يَا سَلْمَانُ ذَاكَ إِذَا انْتُهِكَتِ الْمَحَارِمُ، وَ اكْتَسَبَتِ الْمَآثِمُ، وَ تَسَلَّطَ الْأَشْرَارُ عَلَى الْأَخْيَارِ، وَ يَفْشُو الْكَذِبُ وَ تَظْهَرُ اللَّجَاجَةُ، وَ تَغْشُو الْفَاقَةُ [الحاجة] وَ يَتَبَاهَوْنَ فِي اللِّبَاسِ وَ يُمْطَرُونَ فِي غَيْرِ أَوَانِ الْمَطَرِ، وَ يَسْتَحْسِنُونَ الْكُوبَةَ وَ الْمَعَازِفَ وَ يُنْكِرُونَ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ حَتَّى يَكُونُ الْمُؤْمِنُ فِي ذَلِكَ الزَّمَانِ أَذَلَّ مِنَ الْأَمَةِ وَ يُظْهِرُ قُرَّاؤُهُمْ وَ عُبَّادُهُمْ فِيمَا بَيْنَهُمُ التَّلَاوُمَ، فَأُولَئِكَ يُدْعَوْنَ فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ الْأَرْجَاسَ وَ الْأَنْجَاسَ،
قَالَ سَلْمَانُ: وَ إِنَّ هَذَا لَكَائِنٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟!
قَالَ ص: إِي وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ يَا سَلْمَانُ! ...
📚تفسير القمي، ج2، ص303-307
@Yekaye
☀️2) از امام صادق ع روایت شده است که
پیامبر اکرم ص فرمودند: چگونه خواهید بود هنگامی که زنانتان فاسد شوند و جوانانتان به فسق و فجور روی آورند در حالی که شما امر به معروف و نهی از منکر نمیکنید؟!
گفته شد: یا رسول الله! آیا این چنین خواهد شد؟!
فرمود: بله؛ و بدتر از آن، چگونه خواهید بود هنگامی که از معروف بازدارید و به منکر امر کنید؟!
گفته شد: یا رسول الله! آیا این چنین خواهد شد؟!
فرمود: بله؛ و بدتر از آن، چگونه خواهید بود هنگامی که معروف را منکر بشمارید و منکر را معروف؟!
📚الكافي، ج5، ص59
عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ ص كَيْفَ بِكُمْ إِذَا فَسَدَتْ نِسَاؤُكُمْ وَ فَسَقَ شَبَابُكُمْ وَ لَمْ تَأْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ لَمْ تَنْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ؟
فَقِيلَ لَهُ وَ يَكُونُ ذَلِكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟
فَقَالَ نَعَمْ وَ شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ كَيْفَ بِكُمْ إِذَا أَمَرْتُمْ بِالْمُنْكَرِ وَ نَهَيْتُمْ عَنِ الْمَعْرُوفِ؟
فَقِيلَ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ يَكُونُ ذَلِكَ.
قَالَ نَعَمْ وَ شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ كَيْفَ بِكُمْ إِذَا رَأَيْتُمُ الْمَعْرُوفَ مُنْكَراً وَ الْمُنْكَرَ مَعْرُوفاً؟!
@Yekaye
☀️3) روایت شده است که پس از اینکه ابوبکر کارگزاران حضرت زهرا س را از فدک بیرون کرد و آن را تصاحب نمود، حضرت زهرا س همراه جمعی از زنان به مسجد رفت و خطبهای خواندند. در اواخر خطبه خود روکردند با انصار و فرمودند:
پس چرا بعد از اینکه مطلب بیان شد گریختید و بعد از اینکه آشکار شد مخفی کردید و بعد از اینکه وارد معرکه شدید عهدشکنی نمودید و بعد از ایمان آوردن مشرک شدید؟ چه بد هستند «گروهى كه سوگندهاى خود را شكستند» بعد از اینکع عهد بسته بودند «و بر آن شدند كه پیامبر ص را بيرون كنند، و آنان بودند كه نخستينبار [جنگ را] با شما آغاز كردند، آيا از آنان مىترسيد؟ پس خدا سزاوارتر است كه از او بترسيد، اگر که مؤمن بودهايد.» (توبه/13).
بدانید که دیدم که تا ابد به امر دون [= دنیا] چسبیدهاید و کسی که که به قبض و بسط امور [= به دست گرفتن امور در شرایط گوناگون] سزاوارتر بود را دور کردید؛ و راحتی و سکون را برگزیدید و از فراخناک به تنگنا دلخوش نمودید؛ آنچه در ظرفِ [وجود] تان جمع شده بود را بیرون انداختید وآنچه را گوارا نوشیده بودید قی کردید؛ پس «اگر شما و همه كسانى كه در روى زميناند به خدا کفر ورزید، همانا خداوند بىنياز و ستوده است» (ابراهیم/8)...
بعد از سخنان حضرت زهرا ص، ابوبکر شروع کرد به توجیه کردن اقدامات خود، اما دوباره حضرت زهرا رو به مردم کردند و فرمودند:
ای جماعت مسلمان که به سرعت به سوی گفتههای باطل میشتابید و از کار قبیح زیانبار چشمپوشی میکنید؛ «آیا در قرآن تدبر نمیکنند یا بر دلهایشان قفل است؟!» (محمد/24) «نه چنين است، بلكه آن کارهای زشتی که مرتكب مىشدهاید زنگار بر دلهايتان نهاده است» (اقتباس از مطففین/14) پس [خداوندَ شنوایی و دیدگانتان را گرفته؛ و چه بد جایی برگشتید و بد چیزی نوشیدید و بدتر از آن رااز شما غصب کردند؛ به خدا سوگند که بار آن را سنگین و کمرشکن و پایانش را وبال گردن خواهید یافت هنگامی که پردهها کنار رود و سختیها پرده از نقاب برگیرد «و آنچه حسابش را نمىكردید، از جانب خدا برايتان آشكار گردد.» (اقتباس از زمر/47) «و باطلپیشگان در آنجا زیانکار شوند» (غافر/78) ...
📚الإحتجاج (للطبرسي)، ج1، ص103-106؛ مناقب آل أبي طالب، ج2، ص206 ؛
رَوَى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ آبَائِهِ ع أَنَّهُ لَمَّا أَجْمَعَ أَبُو بَكْرٍ وَ عُمَرُ عَلَى مَنْعِ فَاطِمَةَ ع فَدَكاً وَ بَلَغَهَا ذَلِكَ لَاثَتْ خِمَارَهَا عَلَى رَأْسِهَا وَ اشْتَمَلَتْ بِجِلْبَابِهَا وَ أَقْبَلَتْ فِي لُمَةٍ مِنْ حَفَدَتِهَا وَ نِسَاءِ قَوْمِهَا تَطَأُ ذُيُولَهَا مَا تَخْرِمُ مِشْيَتُهَا مِشْيَةَ رَسُولِ اللَّهِ ص حَتَّى دَخَلَتْ عَلَى أَبِي بَكْر ...
فَأَنَّى حُزْتُمْ بَعْدَ الْبَيَانِ وَ أَسْرَرْتُمْ بَعْدَ الْإِعْلَانِ وَ نَكَصْتُمْ بَعْدَ الْإِقْدَامِ وَ أَشْرَكْتُمْ بَعْدَ الْإِيمَانِ بُؤْساً لِقَوْمٍ «نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ هَمُّوا بِإِخْراجِ الرَّسُولِ وَ هُمْ بَدَؤُكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَ تَخْشَوْنَهُمْ فَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» أَلَا وَ قَدْ أَرَى أَنْ قَدْ أَخْلَدْتُمْ إِلَى الْخَفْضِ وَ أَبْعَدْتُمْ مَنْ هُوَ أَحَقُّ بِالْبَسْطِ وَ الْقَبْضِ وَ خَلَوْتُمْ بِالدَّعَةِ وَ نَجَوْتُمْ بِالضِّيقِ مِنَ السَّعَةِ فَمَجَجْتُمْ مَا وَعَيْتُمْ وَ دَسَعْتُمُ الَّذِي تَسَوَّغْتُمْ فَ «إِنْ تَكْفُرُوا أَنْتُمْ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً فَإِنَّ اللَّهَ لَغَنِيٌّ حَمِيد»
... فَالْتَفَتَتْ فَاطِمَةُ ع إِلَى النَّاسِ وَ قَالَتْ مَعَاشِرَ الْمُسْلِمِينَ الْمُسْرِعَةَ إِلَى قِيلِ الْبَاطِلِ الْمُغْضِيَةَ عَلَى الْفِعْلِ الْقَبِيحِ الْخَاسِرِ «أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلى قُلُوبٍ أَقْفالُها؟» «كَلَّا بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِكُمْ» مَا أَسَأْتُمْ مِنْ أَعْمَالِكُمْ فَأَخَذَ بِسَمْعِكُمْ وَ أَبْصَارِكُمْ وَ لَبِئْسَ مَا تَأَوَّلْتُمْ وَ سَاءَ مَا بِهِ أَشَرْتُمْ وَ شَرُّ مَا مِنْهُ اغْتَصَبْتُمْ لَتَجِدُنَّ وَ اللَّهِ مَحْمِلَهُ ثَقِيلًا وَ غِبَّهُ وَبِيلًا إِذَا كُشِفَ لَكُمُ الْغِطَاءُ وَ بَانَ بإورائه [بِإِدْرَائِهِ] الضَّرَّاءُ «وَ بَدَا لَكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ مَا لَمْ تَكُونُوا تَحْتَسِبُونَ» «وَ خَسِرَ هُنالِكَ الْمُبْطِلُون» ...
📚این فرازها با اندک تفاوتی در عبارات، در بسیاری از منابع شیعه و سنی آمده است از جمله:
بلاغات النساء، ص29-30؛ السقيفة و فدك، ص100؛ دلائل الإمامة، ص120-122؛ شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد، ج16، ص213؛ و ...
@Yekaye
.
1⃣ «وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً يُريدُ اللَّهُ أَلاَّ يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ»
اگر در جهان عدهای خلاف دستورات خدا و بلکه در مخالفت با خود خداوند گام برمیدارند و بلکه در این زمینه شتاب میگیرند و با دیگران مسابقه میدهند، جای نگرانی نیست❗️
نظام عالم از دست خدا بیرون نرفته است و این هم درون مقدرات الهی است؛
وقتی خداوند به انسان اختیار داده، قرار نیست که همه بهشتی شوند‼️
🤔عدهای هم خواهند بود که راه جهنم را چنان برگزینند که در آخرت هیچ بهرهای از خوبی نداشته باشند و بشدت عذاب شوند.
@Yekaye
.
2⃣ «الَّذينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ»
برخی انسانها زیر بار حق نمیروند❗️
اما برخی هم هستند که در زیر بار حق نرفتن شتاب میگیرند و بلکه با دیگران در این زمینه مسابقه میدهند‼️
(در نکات ادبی اشاره شد که فرق «یُسارع» با «یسرع» این است که «یسارع»، سرعت گرفتنی است که با ملاحظه سرعت دیگران بر سرعت خود میافزاید).
https://eitaa.com/yekaye/3443
📝ثمره #اخلاقی_اجتماعی
گاهی انسان بقدری فطرتش محجوب میگردد که در بدیها سبقت میگیرد و بدیها برایش به صورت ارزش درمیآید‼️
🚫یکی از بدیهای تمدن غرب این است که فرو رفتن در شهوترانی را به یک ارزش تبدیل کرده است:
🔻ابتدا حجاب و پوشش زنان را به بهانه آزادی مرتبا کم کردند و برداشتند؛
🔻سپس زناکاری را به اسم آزادی آزاد و بلکه به اسمهای گوناگون مانند ازدواج سفید، دوستی دختر و پسر، و ... تشویق کردند؛
🔻امروزه از لواط به عنوان حقوق اقلیتهای جنسی دفاع میکنند
🔻و انواع سایتهای و شبکههای مجازی و حقیقی راهاندازی شده که هرکس بخواهد هر نوع فحشایی که به مخیلهاش خطور میکند انجام دهد، برایش براحتی میسر باشد‼️
🔻وضعیت به گونهای درآمده که به خاطر کثرت ولدالزناها * نوشتن نام پدر در شناسنامه برداشته شده و امروزه منکری به نام «لواط» معروف گردیده تا حدی که ایران هر ساله به خاطر عدم اجازه این خطای فاحش انسانی، متهم به نقض حقوق بشر میشود‼️
🤔آیا اینها مصادیقی از سرعت گرفتن به سوی کفر نیست⁉️
و عجیبتر اینکه آیا این تمدن قبله آمال بسیاری از افرادی که خود را مسلمان میدانند، قرار نگرفته است؟!
✳️* در اغلب کشورهای اروپایی آمار فرزندانی که بدون پدر به دنیا میآیند در سال 2016 بین 40-60 درصد است:
🌐https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tps00018&plugin=1
در آمریکا این آمار از حدود 5 درصد در سال 1960 به 18 درصد در سال 1980 و به 41 درصد در سال 2009 رسیده است:
🌐https://www.childtrends.org/indicators/births-to-unmarried-women
🌐https://www.statista.com/statistics/276025/us-percentage-of-births-to-unmarried-women/
@Yekaye
.
3⃣ «وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ ...»
سختیهای مسیر تبلیغ دین چنان است که حتی پیامبر ص هم نیاز به تسلی دادن دارد❗️
@Yekaye
.
4⃣ «وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً»
واضح است که این تعبیر که «مبادا تو را غمگین کنند کسانی که در کفر میشتابند، که آنان هرگز هیچ زیانی به خداوند نخواهند رساند» تسلی دادنی است از جانب خداوند به پیامبر اکرم ص.
چرا خداوند وی را چنین تسلی میدهد؟
🍃الف. چه بسا پیامبر با دیدن اینان در برخی از افراد با خود گمان میکرده که مبادا من کمکاری کرده ویا کارم را درست انجام ندادهام که اینان چنین به سوی کفر و نفاق و ارتداد میشتابند؛ و خداوند وی را دلداری میدهد که این تقصیر تو نیست؛ چیزی است که خود در پیش گرفتهاند و در تقدیر الهی، این نتیجهای است که بر عمل خود آنان مترتب شده است.
📚(مجمع البیان، ج2، ص891)
🍃ب. این تسلی اگرچه خطاب به پیامبر ص است اما در واقع منظورش به هر مومنی است و از این جهت که گاه مومنان با دیدن غلبههای ظاهری کافران چهبسا دچار این توهم شدند که مبادا آنها دارند بر خداوند غلبه میکنند و خداوند هشدار میدهد که چنین نیست، آنها هیچ ضرری به خدا نمیتوانند برسانند؛ بلکه هر کاری که از آنان سر میزند درون تدبیرهای الهی است.
📚(المیزان، ج4، ص63)
🍃ج. ...
@Yekaye
.
5⃣ «وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ ...»
مقصود از کسانی که در کفر میشتابند، چه کسانیاند؟
🍃الف. منافقان
📚(مجاهد و ابن اسحاق، به نقل مجمع البیان، ج2، ص891)
🍃ب. کسانی که از دین مرتد شدند.
📚 (جبائی، به نقل مجمع البیان، ج2، ص891)
🍃ج. ...
@Yekaye
.
6⃣ «وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً»
آرامش خود را حفظ كنيد، كه تلاشهاى کسانی که در مسیر کفر میشتابند در محو اسلام بىاثر است.
📚(تفسير نور، ج2، ص204)
@Yekaye
.
7⃣ «وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ ... يُريدُ اللَّهُ أَلاَّ يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ»
⛔️شبهه
اینکه فرموده «خداوند میخواهد برای آنها بهرهای در آخرت قرار ندهد» آیا نشان نمی دهد که آنان مجبورند و آیا این خلاف عدل الهی نیست؟
💢پاسخ
خداوند خیر همگان را میخواهد؛ اما در عین حال به انسانها اختیار داده است؛ و در عین حال نظام عالم را به طوری قرار داده که نتیجه هر کاری به صاحبش برگردد.
پس اگر کسی بر اساس اختیار خود مسیر کفر و جهنم را در پیش گرفت، یعنی در نظامی که خداوند قرار داده نمیخواهد هیچ بهرهای در آخرت داشته باشد» و اینکه خدا چنان خواسته، نه به این معناست که «علیرغم میل آنان، چنین خواسته»! تا اینکه این را جبر ویا خلاف عدل الهی بدانیم؛
بلکه این تعبیر حقیقت و باطن «شتافتن آنان به سوی کفر» را شرح میدهد؛ یعنی از باب «وَ قَدْ مَكَرُوا مَكْرَهُمْ وَ عِنْدَ اللَّهِ مَكْرُهُم: و آنان نهایت مکر خود را به کار بستند در حالی که مکرشان نزد خداوند بود» (ابراهیم/46)
@Yekaye
.
8⃣ « يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ ... يُرِيدُ اللَّهُ أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ»
مهلت دادن به كفّار، سنّت الهى است، نه آنكه نشانه ناآگاهى و يا ناتوانى خداوند باشد.
📚 (تفسير نور، ج2، ص204)
@Yekaye
.
9⃣ «الَّذينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ ... يُريدُ اللَّهُ أَلاَّ يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ»
محروميّت انسان در آخرت، ناشى از عملكرد او در دنياست.
📚(تفسير نور، ج2، ص204)
@Yekaye
.
🔟 «الَّذينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ ... يُريدُ اللَّهُ أَلاَّ يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ»
حضور در ميدان كفر، انسان را از دريافت رحمت الهى محروم مىكند.
📚(تفسير نور، ج2، ص204)
@Yekaye
.
1⃣1⃣«الَّذِينَ اسْتَجَابُواْ لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ ... وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ؛ الَّذينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ ... لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ»
هم فضل الهى بزرگ است و هم قهر او.
در دو آيه قبل، نسبت به مجروحانى كه به فرمان رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله به جبهه رفتند، از فضل عظيم الهى بشارت داد و در اين آيه نسبت به كفّار سرسخت، عذاب عظيم را يادآور مىشود.
📚(تفسير نور، ج2، ص204)
@Yekaye
848) 📖 إِنَّ الَّذينَ اشْتَرَوُا الْكُفْرَ بِالْإِيْمانِ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً وَ لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ 📖
💢ترجمه
همانا کسانی که کفر را با ایمان خریدند هرگز هیچ زیانی به خداوند نخواهند رساند؛ و آنان را عذابی دردناک است.
سوره آلعمران (3) آیه 177
1397/8/24
7 ربیعالاول 1440
@Yekaye
🔹الْكُفْرَ
قبلا بیان شد که
▪️ ماده «کفر» در اصل دلالت بر پوشاندن و مخفی کردن میکند؛ به کشاورز «کافر» گفته میشود چون دانه را در دل خاک مخفی میکند و «کفاره» هم کفاره است چون گناه را میپوشاند و «تکفیر» هم به معنای اقدامی است که چنان روی گناه را میپوشاند که گویی انسان گناهی انجام نداده (در مقابل حبط که در مورد نابود شدن کارهای خوب است.
کفر، هم در نقطه مقابل ایمان به کار میرود زیرا «حق را میپوشاند»، و هم در نقطه مقابل «شکر» و به معنای «ناسپاسی» به کار میرود، زیرا نعمت را میپوشاند؛ و از نظر راغب اصفهانی، در مورد ناسپاسی نعمت، غالبا تعبیر «کفران» به کار میرود، و در مورد انکار خدا و نبوت و شریعت (بیدینی) غالبا تعبیر «کُفر» (که فاعل آن، «کافر» است) به کار میرود.
لازم به ذکر است که اگرچه در فرهنگ دینی غالبا کلمه «کافر» فقط به معنای منکر خدا و نبوت و شریعت به کار میرود اما در ادبیات قرآنی در مورد منکر ولایت و امامت الهی هم این تعبیر به کار میرود چنانکه کسانی که به جای ولایت الله، ولایت طاغوت را پذیرفته باشند کارشان «کفر» معرفی شده (بقره/۲۵۶) و حتی منافق هم (که ظاهرا مسلمان است و خدا و نبوت و شریعت را قبول دارد) کافر خوانده شده است (نساء/۱۳۷-۱۳۸؛ منافقون/۱-۳)
🔖جلسه ۲۰۵ http://yekaye.ir/al-furqan-025-50/
▪️همچنین قبلا حدیثی گذشت که توضیح داده بود که کفر در قرآن به پنج معنا به کار رفته: کفر حجود (انکار) [که دو قسم میشد: انکار از روی ظن و گمان، ویا کاملا آگاهانه در برابر حقیقت ایستادن]، ترک آنچه خدا دستور داده، کفر برائت و کفر نعمت.
🔖جلسه۱۵۹، حدیث۱ http://yekaye.ir/al-jathiyah-45-24/
@Yekaye
🔹بالْإِيْمانِ: بِـ + الْإِيْمانِ
▪️ماده «أمن» را در اصل در معنای طمانینه نفس و امنیت و سکون و زوال ترس دانستهاند
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص90؛ التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج1، ص150).
▫️برخی اصل این را در دو معنا دانستهاند:
یکی همین امانت، نقطه مقابل خیانت، که به نوعی سکون قلب برمیگردد؛ و
دیگری تصدیق کردن؛ و البته تذکر دادهاند که خود این دو معنا بسیار به هم نزدیکاند؛ و شاهد بارز بر معنای «تصدیق» را آیه «وَ ما أَنْتَ بِمُؤْمِنٍ لَنا وَ لَوْ كُنَّا صادِقين» (یوسف/17) دانستهاند
📚(معجم المقاييس اللغة، ج1، ص133)؛
▫️ولی دیگران هم با اینکه اذعان داشتهاند که در این آیه، ایمان به معنای تصدیق است؛ اما چنین توجیه کردهاند که اساساً ایمان تصدیقی است که نوعی امنیتبخشی را با خود همراه دارد و به همین جهت است که در اینجا از تعبیر «مومن» استفاده شده است.
📚 (مفردات ألفاظ القرآن، ص90)
▪️به نظر میرسد همان طور که امانت، نقطه مقابل خیانت است؛ «أمن» هم نقطه مقابل «خوف» است: «وَ إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْف» (نساء/83) که در این زمینه به توضیحاتی که در آیه 175 در بحث از ماده «خوف» داده شد مراجعه کنید:
🔖جلسه 846 http://yekaye.ir/ale-imran-3-175/
▪️از پرکاربردین استعمالات ماده «أمن» کاربرد آن در باب إفعال است:
▫️درباره فعل «آمَنَ» و مصدر آن (ایمان) برخی توضیح دادهاند که این فعل هم میتواند لازم باشد که در این صورت «آمَنَ» (= ایمان آورد) به معنای «ایمن شد» به کار رفته است؛ و هم میتواند متعدی باشد و «آمنتُهُ» به معنای «او را در امن قرار دادم» خواهد بود.
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص91)
به تعبیر دیگر، «إیمان» خود یا دیگری را در امن و سکون قرار دادن است و «ایمان به خدا» یعنی «حصول اطمینان و سکون به خداوند متعال»
📚(التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج1، ص150-151)
▫️البته در کاربردهای قرآنی گاه این فعل به کسانی که به شریعت پیامبر اکرم ص ایمان آوردهاند اطلاق شده است «إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ الَّذينَ هادُوا وَ النَّصارى وَ الصَّابِئين» (بقره/62) « إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْراهيمَ لَلَّذينَ اتَّبَعُوهُ وَ هذَا النَّبِيُّ وَ الَّذينَ آمَنُوا» (آل عمران/68) و ... ؛ و نهتنها غالبا در عرصه اعتقادات و باورهای شخص و در عرض عمل مطرح شده [چنانکه ترکیب «الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحات» 50 بار در قرآن کریم به کار رفته است] بلکه برخی بر این باورند که گاه برای اشاره به خود «عمل صالح» هم به کار رفته است؛ چنانکه معتقدند در آیه «وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُضيعَ إيمانَكُمْ» ایمان به معنای نماز بوده است.
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص91)
▫️بر این اساس، کلمه پرکاربرد «مؤمن» (در مقابل «کافر») به معنای «کسی که در امنیت قرار گرفته است» میباشد؛ هرچند از باب ذم در مورد برخی از کافران هم به کار رفته است از این باب که گویی آنان با چیزی میخواهند به امن و اطمینان برسند که اقتضایش عدم امنیت و اطمینان است: «أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ» (نساء/51) چنانکه تعبیر «شرح صدر» را هم با همین ملاحظه برای کافران به کار برده است «مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ» (نحل/106)
📚 (مفردات ألفاظ القرآن، ص91)
▫️البته میدانیم که لفظ «مومن» درباره خداوند هم به کار رفته و یکی از اسماء الله است: « هُوَ اللَّهُ الَّذي ... السَّلامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ ...؛ حشر/23)؛ که عموما آن را - برخلاف کاربردش در مورد انسانها - به معنای متعدیاش، یعنی «کسی که امنیت و اطمینان میبخشد» دانستهاند؛ و البته ابنفارس هم با توجه به دو معنایی که برای ماده «امن» باور داشت - علاوه بر اینکه احتمال مذکور را قبول دارد- از برخی از اهل علم نقل میکند که عبارت «مؤمن» در مورد خداوند چهبسا از باب معنای «تصدیق» باشد؛ یعنی به معنای کسی که وعدههای ثوابی را که به بندگانش داده است، تصدیق و محقق خواهد کرد.
📚 (معجم المقاييس اللغة، ج1، ص135)
@Yekaye
👇ادامه مطلب👇
ادامه توضیح ماده «أمن»
▪️کلمات «أمن» (فَأَيُّ الْفَريقَيْنِ أَحَقُّ بِالْأَمْنِ؛ انعام/81) ، «أمانت» و «أمان» در اصل، مصدر هستند که گاهی به عنوان اسم برای حالتی که انسان در آن حالت بسر میبرد به کار میرود (تو در امانی) و گاه به عنوان اسم در مورد چیزی که مورد امنیت قرار گرفته و از انسان در مورد آن، ایمن میباشند (امانت چیزی است که به کسی سپرده میشود و در مورد اینکه آن شخص آن را حفظ میکند اطمینان دارند و آن چیز را نزد وی در امان میدانند): « إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى أَهْلِها» (نساء/28) لا تَخُونُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ وَ تَخُونُوا أَماناتِكُمْ» (انفال/27)
📚 (مفردات ألفاظ القرآن، ص90)
▫️و البته گاه تعابیر به نحوی است که هم معنای اسمی و هم معنای مصدری در آن محتمل است، مانند «وَ الَّذينَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ» (مومنون/8؛ معارج/32).
📚(التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج1، ص151)
▫️چنانکه درباره کلمه «امانت» در آیه «إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلَى السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ ...» (احزاب/72) بسیاری آن را در معنای اسمی (با مصادیقی مانند توحید، عدالت، حروف الفبا، عقل) قلمداد کردهاند (مفردات ألفاظ القرآن، ص90) ولی برخی اصرار دارند که این در معنای مصدریاش است یعنی خداوند طمانینه و سکون و عدم وحشت در قبال حوادث و تکالیف تکوینی و تشریعی را عرضه کرد، که از مصادیقش تحمل نبوت و قبول خلافت و استعداد ولایت و ... است.
📚(التحقيق، ج1، ص151)
▪️و «آمِن» آن امر ساکن و مطمئنی است که جای ترس و نگرانی ندارد: «قَرْيَةً كانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً يَأْتيها رِزْقُها رَغَداً مِنْ كُلِّ مَكانٍ» (نحل/112) «رَبِّ اجْعَلْ هذا بَلَداً آمِناً» (بقره/126؛ ابراهیم/35) «مَنْ يَأْتي آمِناً يَوْمَ الْقِيامَة» (فصلت/40)
▪️«أمین» بر وزن فعیل در معنای مفعول است: یعنی «مورد اطمینان»؛ و این کلمه نهتنها در مورد انسانها (إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمينٌ؛ شعراء/107 و 125 و 142 و 178 و دخان/18) و بلکه هر موجود ذیشعوری (مُطاعٍ ثَمَّ أَمينٍ؛ تکویر/21) به کار میرود، بلکه در مورد هر چیزی که انسان بتواند به او اطمینان کند نیز به کار میرود: «إِنَّ الْمُتَّقينَ في مَقامٍ أَمينٍ» (دخان/51) چنانکه خود کلمه «مأمون» نیز همین طور است: «إِنَّ عَذابَ رَبِّهِمْ غَيْرُ مَأْمُونٍ» (معارج/28)
▪️«مأمن» اسم مکان است و به معنای جایگاهی است که شخص در آن ایمن است: «ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ»(توبة/6)
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص91)
▪️وقتی ماده «أمن» به باب افتعال میرود به معنای «امین واقع شدن» و «پذیرش و قبول امانت» است از این جهت که بودن اشیاء نزد وی را در امن و امان میدانند: «فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضاً فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ أَمانَتَهُ» (بقره/283)
▪️کلمه «أَمَنَةٌ» وقتی در وصف انسان به کار برده میشود (مثلا رجل أَمَنَةٌ) به معنای کسی است که بسادگی به هر کس اطمینان میکند
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص91)
▫️ اما در آیه «ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعاساً» (بقره/153) و آیه «إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعاسَ أَمَنَةً مِنْه» (انفال/11) برخی آن را مصدر (همانند غَلَبَه) دانستهاند که بر «کثرة الامن» دلالت دارد
📚(التحقيق، ج1، ص152)
▫️و برخی علاوه بر اینکه آن را مصدری همانند «أمن» دانستهاند این را که همانند «کَتَبه» اسم جمع (امنیتها) باشد نیز احتمال دادهاند.
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص90)
@Yekaye
👇ادامه مطلب👇
ادامه توضیح ماده «امن»
🔹از کلماتی که ظاهرا از همین باب است اما به نظر میرسد معنای متفاوتی دارد کلمه «آمین» است که در لهجه حجازی به صورت «أمین» (با الف مقصوره و نه با مد) هم تلفظ میشود و برخی اصل این کلمه را همین دانستهاند و مد را صرفا اشباع کلمه در لهجه بنیعامر میدانند، به این دلیل که در زبان عربی، وزن «فاعیل» وجود ندارد؛ و تذکر دادهاند که تلفظ آن با تشدید خطاست.
📚(المصباح المنیر، ج2، ص24-25)
▫️ همگان اتفاق نظر دارند که این کلمهای دعایی و به معنای «خدایا انجام بده» یا «اجابت فرما» میباشد. برخی صریحا آن را اسم فعل دانستهاند - همانند صه و مه -
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص92)
▫️برخی احتمال دادهاند از همان ماده «أمن» باشد از این باب که تعبیر «أمّن» به معنای «ایمنی داد» است و آمین هم تقاضای ایمنی یافتن و اجابت دعا از خداست، چرا که با عنایت خداوند است که انسان از بلاها و ناملایمات ایمنی مییابد
📚 (النهاية، ج1، ص72)
▫️و از حسن بصری نقل شده که این اسمی از اسمای خداوند است؛ ولی از ابوعلی فارسی نقل شده که مقصود وی این بوده که هر وقت کسی این را بر زبان میآورد در ضمیر خود، خداوند را خطاب کرده و از او تقاضای استجابت میکند
📚(مفردات ألفاظ القرآن، ص92)
▫️ البته مرحوم مصطفوی تذکر داده که این کلمه عیناً در زبان عبری وجود دارد و احتمال اینکه اساساً از زبان عبری وارد شده باشد بعید نیست، هرچند که همین ماده «أمن» با تلفظ و معنایی نزدیک به همین تلفظ و معنای عربی نیز در زبان عبری وجود دارد؛ و از این جهت بعید نیست که واقعاً کلمهای عربی و صیغه امر از باب افعال (آمِن: تصدیق کن و ایمنی بده) باشد که تلفظش به صورت «آمین» درآمده است.
📚 (التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج1، ص152)
📿ماده «أمن» و مشتقات آن 879 بار در قرآن کریم به کار رفته است.
✅توجه
کلمه «اَیمان» جمع «یمین: سوگند» و از ماده «یمن» است و با «ایمان» که از ماده «امن» است تفاوت دارد و درباره این ماده قبلا توضیح داده شد در
🔖جلسه 237 http://yekaye.ir/al-aaraf-7-17/ .
@Yekaye