☀️1) از امام باقر ع روایت شده که فرمودند:
ته استکان آبی را به زحمت مضمضه میکنند و رودخانهای خروشان و عظیم را رها کردهاند!
از ایشان سوال شد: آن رودخانه خروشان و عظیم چیست؟
فرمودند: رسول الله ص و علمی که خداوند به او بخشید؛ همانا خداوند عز و جل برای حضرت محمد ص سنتهای پیامبران از حضرت آدم تا خود حضرت محمد ص را جمع فرمود.
گفته شد: و آن سنتها چیست؟
فرمودند: علم پیامبران بهتمامتیش، و همانا رسول الله ص همه آن را نزد امیرالمومنین ع گذاشت.
شخصی گفت: یا ابن رسول الله! آیا امیرالمومنین عالمتر بود یا برخی از پیامبران؟!
امام ع فرمود: بشنوید که چه میگوید؟! خداوند خودش گوش هرکس را که میخواهد باز میکند! من برایش حدیث میگویم که خداوند علم همه انبیاء را برای حضرت محمد ص جمع کرد و او نیز همه این را نزد امیرالمومنین ع گذاشت؛ آنگاه او از من میپرسد که آیا وی داناتر است یا برخی از پیامبران؟!
📚الكافي، ج1، ص222-223؛ بصائر الدرجات، ج1، ص117
مُحَمَّدٌ عَنْ أَحْمَدَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ رَفَعَهُ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ:
قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع يَمُصُّونَ الثِّمَادَ وَ يَدَعُونَ النَّهَرَ الْعَظِيمَ!
قِيلَ لَهُ وَ مَا النَّهَرُ الْعَظِيمُ؟
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص [وَ إِنَّهُ] وَ الْعِلْمُ الَّذِي أَعْطَاهُ [آتَاهُ] اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَمَعَ لِمُحَمَّدٍ ص سُنَنَ النَّبِيِّينَ مِنْ آدَمَ وَ هَلُمَّ جَرّاً إِلَى مُحَمَّدٍ ص.
قِيلَ لَهُ وَ مَا تِلْكَ السُّنَنُ؟
قَالَ عِلْمُ النَّبِيِّينَ بِأَسْرِهِ [؛ إِنَّ اللَّهَ جَمَعَ لِمُحَمَّدٍ ص عِلْمَ النَّبِيِّينَ بِأَسْرِهِ] وَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص صَيَّرَ ذَلِكَ كُلَّهُ عِنْدَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع
فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ: يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ! فَأَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ أَعْلَمُ أَمْ بَعْضُ النَّبِيِّينَ؟
فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع اسْمَعُوا مَا يَقُولُ إِنَّ اللَّهَ يَفْتَحُ مَسَامِعَ مَنْ يَشَاءُ إِنِّي حَدَّثْتُهُ [حَدَّثْتُ] أَنَّ اللَّهَ جَمَعَ لِمُحَمَّدٍ ص عِلْمَ النَّبِيِّينَ وَ أَنَّهُ جَمَعَ ذَلِكَ كُلَّهُ عِنْدَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ هُوَ يَسْأَلُنِي أَ هُوَ أَعْلَمُ أَمْ بَعْضُ النَّبِيِّينَ.
@yekaye
☀️2) از امام صادق ع روایت شده است:
برای هیچکس جایز نیست که در دین خدا بر اساس نظر شخصی خودش ویا بر اساس قیاس سخن بگوید؛
وای بر اصحاب کلام! میگویند این با قیاس رواست و آن با قیاس روا نیست!
همانا اولین کسی که قیاس کرد ابلیس ملعون بود هنگامی که گفت: «من از او بهترم مرا از آتش آفریدی و او را از خاک» (اعراف/12؛ ص/76) پس به خود نگریست و بر اثر شرکورزیدن خویش گفت: آتش ارزشمندتر از خاک است، پس باب قیاس را بر خود گشود که آنچه عظیمتر است بر آنچه پستتر است سجده نمیکند؛ و به همین جهت مورد لعن واقع شد و «شیطانی رانده شده» گردید؛
و اگر قیاس مجاز بود هر قیاسکننده خطاکاری در گشایش بود [= بر هیچ گناهکاری حرجی نبود] زیرا اگر قیاس چیزی باشد که با آن دین را کامل کنند، بر مخالفان [دین] برای هر نظری که میدهند هیچ حرجی نخواهد بود؛ و
همانا وضعیت بنیاسرائیل بر رویه صحیح و اعتدال بود تا اینکه فرزندانی از فرزندان امتهایی که به اسارت آنان درآمده بودند در میانشان گسرتش یافتند و باب نظر شخصی دادن و قیاس را گشودند و سنتهای پیامبران را ترک کردند، و بدین جهت گمراه شدند و گمراه کردند.
📚دعائم الإسلام، ج2، ص536
عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع أَنَّهُ قَالَ:
لَا يَجُوزُ لِأَحَدٍ أَنْ يَقُولَ فِي دِينِ اللَّهِ بِرَأْيِهِ أَوْ يَأْخُذَ فِيهِ بِقِيَاسِهِ وَيْحَ أَصْحَابِ الْكَلَامِ يَقُولُونَ هَذَا يَنْقَاسُ وَ هَذَا لَا يَنْقَاسُ إِنَّ أَوَّلَ مَنْ قَاسَ إِبْلِيسُ لَعَنَهُ اللَّهُ حِينَ قَالَ «أَنَا خَيْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِي مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ» فَرَأَى فِي نَفْسِهِ وَ قَالَ بِشِرْكِهِ إِنَّ النَّارَ أَعْظَمُ قَدْراً مِنَ الطِّينِ فَفَتَحَ لَهُ بِالْقِيَاسِ أَنْ لَا يَسْجُدَ الْأَعْظَمُ لِلْأَدْنَى فَلُعِنَ مِنْ أَجْلِ ذَلِكَ وَ صُيِّرَ شَيْطَاناً مَرِيداً وَ لَوْ جَازَ الْقِيَاسُ لَكَانَ كُلُّ قَائِسٍ مُخْطِئٍ فِي سَعَةٍ إِذِ الْقِيَاسُ مِمَّا يَتِمُّ بِهِ الدِّينُ فَلَا حَرَجَ عَلَى أَهْلِ الْخِلَافِ كَأَنْ يَكُونَ وَ أَنَّ أَمْرَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لَمْ يَزَلْ مُعْتَدِلًا حَتَّى نَشَأَ فِيهِمْ الْمُوَلَّدُونَ مِنْ أَبْنَاءِ سَبَايَا الْأُمَمِ فَأَخَذُوا بِالرَّأْيِ وَ الْقِيَاسِ وَ تَرَكُوا سُنَنَ الْأَنْبِيَاءِ ص فَضَلُّوا وَ أَضَلُّوا.
@yekaye
☀️3) الف. از امام سجاد ع روایت شده است:
در قائم ما سنتهایی از سنتهای پیامبران هست: سنتی از حضرت آدم ع و سنتی از حضرت نوح ع و سنتی از حضرت ابراهیم ع و سنتی از حضرت موسی ع و سنتی از حضرت عیسی ع و سنتی از حضرت یعقوب ع و سنتی از حضرت محمد ص.
اما از حضرات آدم و نوح ع: طول عمر؛ و اما از حضرت ابراهیم: مخفی بودن ولادت: و جدایی و عزلت از مردم؛ و اما از حضرت موسی: ترس و غیبت؛ و اما از حضرت عیسی ع: اختلاف مردم در او؛ و اما از حضرت ایوب: گشایش بعد از سختی؛ و اما از حضرت محمد ص: قیام به شمشیر.
📚كمال الدين و تمام النعمة، ج1، ص322
ب. ابوبصیر میگوید: از امام صادق ع شنیدم که فرمود: همانا سنت پیامبران و آن غیبتهایی که در مورد آنان واقع شد، در قائم از ما اهل بیت ع هم حادث میشود، مو به مو و طابق النعل بالنعل.
گفتم: یا ابن رسول الله! قائم از شما اهل بیت ع کیست؟
فرمود: او پنجمین نسل از فرزندان پسرم موسی [= امام کاظم ع] است؛ اوست پسر سرور کنیزان؛ غیبتی خواهد داشت که در آن باطلپیشگان به تردید میافتند؛ سپس خداوند عز و جل او را ظاهر میکند و به دست او شرق و غرب زمین را فتح مینماید و روح الله، عیسی بن مریم پشت سر او به نماز میایستد و «زمین به نور پروردگارش روشن میشود» (زمر/69) و در زمین هیچ بُقعهای که در آن غیر خداوند عز و جل پرستیده شود باقی نمیماند مگر اینکه خداوند در آن پرستیده شود؛ و «دین یکسره از آن خداوند خواهد بود هرچند که مشرکان خوششان نیاید» (توبه/33؛ صف/9)
📚كمال الدين و تمام النعمة، ج2، ص345
☀️ج. سدیر روایت کرده است که امام صادق ع فرمود: همانا قائم ما غیبتی دارد که زمانش به طول خواهد انجامید.
گفتم:یا ابن رسول الله! چرا؟
فرمود: زیرا خداوند عز و جل ابا دارد از اینکه سنت پیامبران در غیبتهایشان را در مورد او اجرا نکند؛ و همانا – ای سدیر – گریزی نیست جز اینکه اینکه آن امتداد غیبتهایشان بتمامه در اینجا استیفا شود.؛ خداوند متعال میفرماید «بىترديد شما حالى را پس از حالى سوار خواهید شد» یعنی سنتهای کسانی که پیش از شما بودند.
📚كمال الدين و تمام النعمة، ج2، ص480-481؛ علل الشرائع، ج1، ص245
☀️د. از امام حسن عسگری ع روایت شده که فرمودند:
همانا فرزندم قائم پس از من است و اوست که سنتهای پیامبران، از جمله طول عمر و غیبت، در موردش پیاده میشود تا جایی که به خاطر طولانی شدن گذر زمان، دلها به قساوت میفاتد؛ پس کسی بر اعتقاد و اذعان به او ثابت قدم نمیماند مگر کسی که ـخداوند عز و جل در قلبش ایمان ثبت کرده و با روحی از جانب خویش وی را یاری کرده باشد«. (مجادله/22)
📚كمال الدين و تمام النعمة، ج2، ص524؛ الخرائج و الجرائح، ج2، ص964
@yekaye
👇متن احادیث فوق👇
متن احادیث بند 3
☀️الف. حَدَّثَنَا الشَّرِيفُ أَبُو الْحَسَنِ عَلِيُّ بْنُ مُوسَى بْنِ أَحْمَدَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو عَلِيٍّ مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامٍ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ النَّوْفَلِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ هِلَالٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى الْكِلَابِيِّ عَنْ خَالِدِ بْنِ نَجِيحٍ عَنْ حَمْزَةَ بْنِ حُمْرَانَ عَنْ أَبِيهِ حُمْرَانَ بْنِ أَعْيَنَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ قَالَ سَمِعْتُ سَيِّدَ الْعَابِدِينَ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ ع يَقُولُ:
فِي الْقَائِمِ مِنَّا سُنَنٌ مِنَ الْأَنْبِيَاءِ؛ سُنَّةٌ مِنْ أَبِينَا آدَمَ ع وَ سُنَّةٌ مِنْ نُوحٍ وَ سُنَّةٌ مِنْ إِبْرَاهِيمَ وَ سُنَّةٌ مِنْ مُوسَى وَ سُنَّةٌ مِنْ عِيسَى وَ سُنَّةٌ مِنْ أَيُّوبَ وَ سُنَّةٌ مِنْ مُحَمَّدٍ ص.
فَأَمَّا مِنْ آدَمَ وَ نُوحٍ فَطُولُ الْعُمُرِ؛ وَ أَمَّا مِنْ إِبْرَاهِيمَ فَخَفَاءُ الْوِلَادَةِ وَ اعْتِزَالُ النَّاسِ؛ وَ أَمَّا مِنْ مُوسَى فَالْخَوْفُ وَ الْغَيْبَةُ؛ وَ أَمَّا مِنْ عِيسَى فَاخْتِلَافُ النَّاسِ فِيهِ؛ وَ أَمَّا مِنْ أَيُّوبَ فَالْفَرَجُ بَعْدَ الْبَلْوَى؛ وَ أَمَّا مِنْ مُحَمَّدٍ ص فَالْخُرُوجُ بِالسَّيْفِ.
📚كمال الدين و تمام النعمة، ج1، ص322
☀️ب. حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِمْرَانَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْكُوفِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ النَّخَعِيُّ عَنْ عَمِّهِ الْحُسَيْنِ بْنِ يَزِيدَ النَّوْفَلِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ
إِنَّ سُنَنَ الْأَنْبِيَاءِ ع بِمَا وَقَعَ بِهِمْ مِنَ الْغَيْبَاتِ حَادِثَةٌ فِي الْقَائِمِ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ حَذْوَ النَّعْلِ بِالنَّعْلِ وَ الْقُذَّةِ بِالْقُذَّةِ.
قَالَ أَبُو بَصِيرٍ فَقُلْتُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ مَنِ الْقَائِمُ مِنْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ؟
فَقَالَ يَا أَبَا بَصِيرٍ هُوَ الْخَامِسُ مِنْ وُلْدِ ابْنِي مُوسَى ذَلِكَ ابْنُ سَيِّدَةِ الْإِمَاءِ يَغِيبُ غَيْبَةً يَرْتَابُ فِيهَا الْمُبْطِلُونَ ثُمَّ يُظْهِرُهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَيَفْتَحُ اللَّهُ عَلَى يَدِهِ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبَهَا وَ يَنْزِلُ رُوحُ اللَّهِ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ ع فَيُصَلِّي خَلْفَهُ وَ تُشْرِقُ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَ لَا تَبْقَى فِي الْأَرْضِ بُقْعَةٌ عُبِدَ فِيهَا غَيْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا عُبِدَ اللَّهُ فِيهَا وَ يَكُونُ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ.
📚كمال الدين و تمام النعمة، ج2، ص345
☀️ج. حَدَّثَنَا الْمُظَفَّرُ بْنُ جَعْفَرِ بْنِ الْمُظَفَّرِ الْعَلَوِيُّ السَّمَرْقَنْدِيُّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْعُودٍ وَ حَيْدَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ السَّمَرْقَنْدِيُّ جَمِيعاً قَالا حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مَسْعُودٍ قَالَ حَدَّثَنَا جَبْرَئِيلُ بْنُ أَحْمَدَ عَنْ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ الْبَغْدَادِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الصَّيْرَفِيُّ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
إِنَّ لِلْقَائِمِ مِنَّا غَيْبَةً يَطُولُ أَمَدُهَا فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ لِمَ ذَلِكَ قَالَ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَبَى إِلَّا أَنْ تَجْرِيَ فِيهِ سُنَنُ الْأَنْبِيَاءِ ع فِي غَيْبَاتِهِمْ وَ إِنَّهُ لَا بُدَّ لَهُ يَا سَدِيرُ مِنِ اسْتِيفَاءِ مَدَدِ غَيْبَاتِهِمْ؛ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى «لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ» أَيْ سَنَنَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ.
📚كمال الدين و تمام النعمة، ج2، ص480-481؛ علل الشرائع، ج1، ص245
@yekaye
ادامه متن احادیث بند 3
☀️د. حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ بَشَّارٍ الْقَزْوِينِيُّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الْفَرَجِ الْمُظَفَّرُ بْنُ أَحْمَدَ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْكُوفِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ الْبَرْمَكِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ صَالِحٍ الْبَزَّازُ قَالَ سَمِعْتُ الْحَسَنَ بْنَ عَلِيٍّ الْعَسْكَرِيَّ ع يَقُولُ:
إِنَّ ابْنِي هُوَ الْقَائِمُ مِنْ بَعْدِي وَ هُوَ الَّذِي يَجْرِي فِيهِ سُنَنُ الْأَنْبِيَاءِ ع بِالتَّعْمِيرِ وَ الْغَيْبَةِ حَتَّى تَقْسُوَ الْقُلُوبُ لِطُولِ الْأَمَدِ فَلَا يَثْبُتَ عَلَى الْقَوْلِ بِهِ إِلَّا مَنْ كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِي قَلْبِهِ الْإِيمَانَ وَ أَيَّدَهُ بِرُوحٍ مِنْه.
📚كمال الدين و تمام النعمة، ج2، ص524؛ الخرائج و الجرائح، ج2، ص964
@yekaye
☀️4) زندیقی خدمت امام صادق ع میرسد و سوالاتی از ایشان میپرسند که فرازهایی از آن قبلا گذشت.
در فرازی میگوید:
به من از مجوسیان [= زرتشتیان] خبر بده؛ آیا آنها در زمانه خود به راه درست نزدیکتر بودند یا عرب؟
امام ع فرمودند: عرب در دوره جاهلیت به دین حنیف نزدیکتر بود از مجوس؛
سپس از رفتارهای و سنتهای رایج در این دو شواهدی بر این مدعا آوردند، از جمله اینکه فرمودند:
و مجوسیان ختنه نمی کردند در حالی که ختنه کردن از سنتهای پیامبران بود و اول کسی که این سنت را رایج کرد حضرت ابراهیم ع بود. ...
📚الإحتجاج (للطبرسي)، ج2، ص346
وَ مِنْ سُؤَالِ الزِّنْدِيقِ الَّذِي سَأَلَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ مَسَائِلَ كَثِيرَةٍ أَنَّهُ قَال ...
قَالَ: فَأَخْبِرْنِي عَنِ الْمَجُوسِ كَانُوا أَقْرَبَ إِلَى الصَّوَابِ فِي دَهْرِهِمْ أَمِ الْعَرَبُ؟
قَالَ: الْعَرَبُ فِي الْجَاهِلِيَّةِ كَانَتْ أَقْرَبَ إِلَى الدِّينِ الْحَنِيفِيِّ مِنَ الْمَجُوسِ ... وَ كَانَتِ الْمَجُوسُ لَا تَخْتِنُ وَ هُوَ مِنْ سُنَنِ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَوَّلُ مَنْ فَعَلَ ذَلِكَ إِبْرَاهِيمُ خَلِيلُ اللَّهِ ...
@yekaye
☀️5) الف. روایتی نبوی در بسیاری از کتب اهل سنت با سندهای مختلف آمده، که قبلا با همین مضمون از کتب شیعه هم نقل شد. روایت این است که پیامبر اکرم ص در جمع اصحاب خود فرمودند:
قطعا سنتهای پیشینیان خو.د را وجب به وجب و مو به مو عمل خواهید کرد حتی اگر آنان در سوراخ سوسماری وارد شده باشند شما هم از آنان پیروی خواهید نمود.
گفتند: یا رسول الله! آیا منظورتان یهودیان و مسیحیان است؟
فرمود: پس چه کسی؟!
📚صحيح مسلم، ج4، ص2054؛
📚مسند أحمد، (ط الرسالة) ج15، ص 508 ؛
📚سنن ابن ماجه، ج2، ص1322؛
📚 و ...
▪️ب. این حدیث در برخی از منابع اهل سنت، با مقدمه و موخرهای هم آمده که قابل توجه است:
☀️یکی از اصحاب روایت کرده که ما گرد رسول الله ص در مسجدش در مدینه نشسته بودیم که جبرئیل با وحی بر وی نازل شد و او ردا بر سر کشید و مدتی طولانی گذشت تا اینکه ردا را کنار داد در حالی که بشدت عرق کرده بود و چیزی را در دستش محکم گرفته بود. فرمود: کدام شما میداند که از درخت خرما چه بیرون میآید؟
انصار گفتند: ما ای رسول الله! پدر و مادرمان فدای شما! چیزی نیست که از درخت خرما بیرون آید مگر اینکه آن را میشناسیم؛ ما اصحاب درخت خرماییم!
سپس دستش را باز کرد و در آن هستهای [هسته خرما] بود. فرمود: این چیست؟
گفتند: یا رسول الله! این هسته [ی خرما] است!
فرمود: چه چیزی را قصد کرده؟ [کلمه «نوی» هم به معنای «هسته خرما» است و هم به صورت فعل، به معنای «قصد چیزی را کردن است. آنها گفتند «هذا نوی» مقصودشان این بود که «هسته خرماست» اما حضرت معنای دوم این جمله را مورد سوال قرار داد که گویی آنها گفتند: «این قصدی کرده است»]
گفتند: قصد کرده یک سال را [یعنی یک سال به طول انجامیده که این هسته درست شده است].
[کلمه «سَنَة» بسیار شبیه کلمه «سُنَّت» است؛ و ظاهرا حضرت از همین تشبیه استفاده کرد برای کلام بعدی خود:]
فرمود: راست گفتید. جبرئیل علیه السلام نزد شما آمد تا عهدی را بر شما مقرر کند؛ و آن اینکه شما قطعا سنتهای گذشتگان خود را تحقق خواهید داد؛ گام به گام و آنچه آنان مرتکب شدند مرتکب خواهید شد، وجب به وجب؛ و مو به مو؛ و دست به دست؛ حتی اگر در سوراخ سوسماری وارد شده باشند در آن وارد خواهید شد؛ جز اینکه بنی اسرائیل بعد از حضرت موسی ع هفتاد فرقه شدند که همگی گمراه بودند جز یکی؛ که همان اسلام [حقیقی] و جماعتش است؛ سپس آنها بر سر حضرت عیسی بن مریم نیز به هفتاد و یک فرقه تقسیم شدند؛ که همگی گمراه بودند جز یکی، که همان اسلام [حقیقی] و جماعتش است؛ سپس شما هم هفتاد و دو فرقه خواهید شد که همگی در آتشاند جز یکی، که همان اسلام [حقیقی] و جماعتش است.
📚المعجم الكبير للطبراني، ج17، ص13
@yekaye
👇متن احادیث فوق👇
متن احادیث بند 5
☀️الف.حَدَّثَنِي سُوَيْدُ بْنُ سَعِيدٍ، حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ مَيْسَرَةَ، حَدَّثَنِي زَيْدُ بْنُ أَسْلَمَ، عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ، عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ [آله و] سَلَّمَ:
«لَتَتَّبِعُنَّ سَنَنَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ، شِبْرًا بِشِبْرٍ وَذِرَاعًا بِذِرَاعٍ، حَتَّى لَوْ دَخَلُوا فِي جُحْرِ ضَبٍّ لَاتَّبَعْتُمُوهُمْ.»
قُلْنَا: يَا رَسُولَ اللهِ آلْيَهُودَ وَالنَّصَارَى؟
قَالَ: «فَمَنْ [إِذًا]؟!»
الْحَادِي وَ الْعِشْرِينَ مِنَ الْمُتَّفَقِ عَلَيْهِ مِنْ مُسْنَدِ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَتَتَّبِعُنَّ سُنَنَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ شِبْراً بِشِبْرٍ وَ ذِرَاعاً بِذِرَاعٍ حَتَّى لَوْ دَخَلُوا فِي جُحْرِ ضَبٍّ لَاتَّبَعْتُمُوهُمْ قُلْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ الْيَهُودَ وَ النَّصَارَى قَالَ فَمَن؟
📚صحيح مسلم، ج4، ص2054؛
📚مسند أحمد، (ط الرسالة) ج15، ص 508 ؛
📚سنن ابن ماجه، ج2، ص1322؛
📚 و ...
☀️ب. حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ الْمُبَارَكِ الصَّنْعَانِيُّ، ثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ أَبِي أُوَيْسٍ، ثَنَا كَثِيرُ بْنُ عَبْدِ اللهِ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ قَالَ:
كُنَّا قُعُودًا حَوْلَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ [آله و] سَلَّمَ فِي مَسْجِدِهِ بِالْمَدِينَةِ، فَجَاءَهُ جِبْرِيلُ عَلَيْهِ السَّلَامُ بِالْوَحْيِ، فَتَغَشَّى رِدَاءَهُ، فَمَكَثَ طَوِيلًا حَتَّى سُرِّيَ عَنْهُ وَكَشَفَ رِدَاءَهُ، فَإِذَا هُوَ تَعَرَّقَ عَرَقًا شَدِيدًا، وَإِذَا هُوَ قَابِضٌ عَلَى شَيْءٍ.
فَقَالَ: «أَيُّكُمْ يَعْرِفُ مَا يَخْرُجُ مِنَ النَّخْلِ؟»
فَقَالَ الْأَنْصَارُ: نَحْنُ يَا رَسُولَ اللهِ، بِأَبِينَا أَنْتَ وَأُمِّنَا، لَيْسَ شَيْءٌ يَخْرُجُ مِنَ النَّخْلِ إِلَّا نَحْنُ نَعْرِفُهُ، نَحْنُ أَصْحَابُ نَخْلٍ.
ثُمَّ فَتَحَ يَدَهُ فَإِذَا فِيهَا نَوًى، فَقَالَ: «مَا هَذَا؟»
فَقَالُوا: هَذَا يَا رَسُولَ اللهِ نَوًى.
قَالَ: «نَوَى أَيِّ شَيْءٍ؟»
قَالُوا: نَوَى سَنَةٍ.
قَالَ: «صَدَقْتُمْ، جَاءَكُمْ جِبْرِيلُ عَلَيْهِ السَّلَامُ يَتَعَاهَدُ دِينَكُمْ، لَتَسْلُكُنَّ سُنَنَ مَنْ قَبْلَكُمْ حَذْوَ النَّعْلِ بِالنَّعْلِ، وَلَتَأْخُذُنَّ بِمِثْلِ أَخْذِهُمْ إِنْ شِبْرًا فَشِبْرًا، وَإِنْ ذِرَاعًا فَذِرَاعًا، وَإِنْ بَاعًا فَبَاعًا، حَتَّى لَو دَخَلُوا فِي جُحْرِ ضَبٍّ دَخَلْتُمْ فِيهِ، إِلَّا أَنَّ بَنِي إِسْرَائِيلَ افْتَرَقَتْ عَلَى مُوسَى سَبْعِينَ فِرْقَةً، كُلُّهَا ضَالَّةٌ إِلَّا فِرْقَةٌ وَاحِدَةٌ، الْإِسْلَامُ وَجَمَاعَتُهُمْ، ثُمَّ إِنَّهَا افْتَرَقَتْ عَلَى عِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ عَلَى إِحْدَى وَسَبْعِينَ فِرْقَةً، كُلُّهَا ضَالَّةٌ إِلَّا وَاحِدَةٌ، الْإِسْلَامُ وَجَمَاعَتُهُمْ، ثُمَّ إِنَّكُمْ تَكُونُونَ عَلَى اثْنَتَيْنِ وَسَبْعِينَ فِرْقَةً كُلُّهَا فِي النَّارِ إِلَّا وَاحِدَةٌ، الْإِسْلَامُ وَجَمَاعَتُهُمْ.»
📚المعجم الكبير للطبراني، ج17، ص13
@yekaye
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله توفیق شد که حقیر هم عازم زیارت اربعین شوم. ان شاءالله نایب الزیاره تمام دلدادگان امام حسین ع خواهم بود.
از این رو چند روزی کار کانال متوقف خواهد شد.
از همگان التماس دعا دارم
@Yekaye
یک آیه در روز
953) 📖 یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ یَتُوبَ ع
.
✳️مقدمه
قبلا اشاره شد که فراز ابتدایی این سوره تا آیه 36 بر مسائل خانوادگی تمرکز دارد و به نظر میرسد در این فراز سه بار جمعبندی ارائه شده است:
🔹 یکی آیات 13-14 بود که اشاره میکند آنچه گفتیم حدود الهی است که پیرویاش بهشت؛ و عصیانش جهنم را در پی دارد؛
🔹دوم آیات 26-28 است که میفرماید خداوند میخواهد مطالب را برای شما تبیین کند؛ و در عین حال به شما تخفیف دهد؛ اما شهوتطلبان میخواهند انحرافی عظیم پدید آورند؛ و
🔹سوم آیه 36 است که مخاطب را به عبودیت و سپس به احسان به والدین و خویشاوندان و سایر مردم دعوت میکند و سپس وارد بحثهای جامعه فراتر از خانواده میشود.
آیه حاضر، اولین آیه در جمعبندی فراز دوم است.
@yekaye
یک آیه در روز
953) 📖 یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ یَتُوبَ ع
.
1️⃣ «یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ یَتُوبَ عَلَیكُمْ وَ اللَّهُ عَلیمٌ حَكیمٌ»
موارد مجاز يا ممنوع ازدواج، بر اساس علم و حكمت و مصلحت است.
📚(تفسير نور، ج2، ص272)
▪️در آیات 15 تا 25 به ضرورت مجازات زنان و مردانی که مرتکب فحشاء میشوند پرداخت و البته اعلام کرد که باب توبه، تا پیش از مرگ باز است.
▪️سپس به مردان هشدار داد که مبادا با تهمت فحشاء به همسرانتان زدن و یا با هر ترفند دیگری، و یا چون قصد تجدید فراش کردهاید، بخواهید حقوق زنانتان (مهریهای که بدانها دادهاید یا ...) را زیرپا بگذارید.
▪️سپس زنانی که ازدواج با آنان بر مردان حرام است را برشمرد و نهایتا فرمود به غیر اینها حق دارید با هر زنی ازدواج کنید و تشکیل خانواده دهید؛ و اگر این مقدار هم میسورتان نبود حق دارید متعه کنید؛ و اگر این گزینه هم برایتان میسر نشد، میتوانید با زنان کنیز ازدواج کنید؛ و مساله مهم این است که طرف ازدواج شما باید افراد پاکدامن باشسد، نه اهل فحشاء و دوستیهای پنهانی؛ که اگر کنیزی نیز به چنین روابطی روی آورد او نیز شایسته مجازات میشود.
🔹اکنون و بعد از این سه فراز میفرماید که خداوند میخواهد برای شما بیان کند و شما را به رویههای کسانی که پیش از شما بودند هدایت نماید و به شما عطف توجه کرده، توبه شما را بپذیرد و خداوند بسیار دانا و حکیم است.
@yekaye
یک آیه در روز
953) 📖 یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ یَتُوبَ ع
.
2️⃣ «یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ ... وَ اللَّهُ عَلیمٌ حَكیمٌ»
در آیات قبل بوضوح پارهای از احکام و روابط شرعی بین انسانها را برشمرد و اکنون تصریح میکند که خداوند، که سراسر علم و حکمت است، میخواهد مطالب را برای شما بیان کند.
💠نکته تخصصی #فلسفه_دین
برخی از کسانی که خود را روشنفکر دینی میخوانند گمان میکنند که کار دین حیرتافکنی و ابهامآفرینی است؛ و از این رو علم فقه و اصول را که درصدد تبیین واضح احکام شریعت است، مذمت میکنند❗️
در حالی که اینان اولا بین عرصه احکام عملی و معارف عمیق از سویی؛ و ثانیا بین حیرت ناشی از علم و حیرت ناشی از جهل خلط کردهاند.
آن حیرتی که دین در زندگی میافکند حیرت از سر تعظیم حق و حقیقت است در عرصه معارف عمیق توحیدی؛ نه حیرت از سر نفهمی و ندانستن؛ آن هم در عرصه مسائل و احکام شرعی؛ و همین آیه در پاسخ آنان کافی است.
@yekaye
یک آیه در روز
953) 📖 یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ یَتُوبَ ع
.
3️⃣ «یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ»
سنّت خداوند، هدايت، بيان و ابلاغ است. (تفسير نور، ج2، ص272)
@yekaye
یک آیه در روز
953) 📖 یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ یَتُوبَ ع
.
4️⃣ «یُریدُ اللَّهُ لِـ ... یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ»
خداوند میخواهد شما را به سنتهای کسانی که پیش از شما بودند هدایت نماید.
مقصود از «سنتها»ی مذکور و «هدایت» چیست؟
🍃الف. مقصود از «سنت»ها آداب و رسومی است که مصالحی بر آن مترتب بوده است؛ و هدایت یعنی راه درست را یافتن؛ یعنی با هدایت شما به سنتهای صحیح گذشتگان، شما را در مسیر هدایتی که آنان بودند قرار دهد. (مجمع البيان، ج3، ص57)
🍃ب. مقصود از «سنت»ها مطلق آداب و رسوم گذشتگان است؛ و مقصود از هدایت، صرف آشنا کردن شما با آنان؛ تا با بصیرت یافتن به آنچه دیگران انجام دادند و عواقبی که اعمالشان در پی داشت، خودتان از سنتهای نادرست گذشتگان برحذر باشید (مجمع البيان، ج3، ص57)
🍃ج. ...
@yekaye
یک آیه در روز
953) 📖 یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ یَتُوبَ ع
.
5️⃣ «یُریدُ اللَّهُ لِـ ... یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ ... وَ اللَّهُ عَلیمٌ حَكیمٌ»
از سنّتهاى خوب گذشتگان بايد تبعيّت كرد. (تفسير نور، ج2، ص272)
در واقع،
دانستن و آگاهی از سنتهای پیشینیان امری است که خداوند آن را برای ما میپسندد و به اقتضای علم و حکمتش است که ما را به آگاهی از آنها میخواند.
@yekaye
یک آیه در روز
953) 📖 یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ یَتُوبَ ع
یک آیه در روز
953) 📖 یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ یَتُوبَ ع
.
7️⃣ «یُریدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ یهْدِیَكُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ»
با توجه به اینکه در سه آیه قبل موارد مجاز و غیرمجاز در ازدواج را برشمرد؛ چهبسا از آمدن این دو تعبیر که «خداوند میخواهد برای شما بیان کند» و «شما را به رویههای کسانی که پیش از شما بودند هدایت نماید» این است که این حرمتها سنتی است که عینا در امتهای گذشته هم بوده است. (مفاتیح الغیب (فخر رازی)، ج10، ص54)
به تعبیر دیگر،
احكام و مقرّرات اسلام دربارهى ازدواج، همانند احكام ساير اديان آسمانى گذشته است. (تفسير نور، ج2، ص272)
@yekaye
954) 📖 وَ اللَّهُ یریدُ أَنْ یتُوبَ عَلَیكُمْ وَ یریدُ الَّذینَ یتَّبِعُونَ الشَّهَواتِ أَنْ تَمیلُوا مَیلاً عَظیماً 📖
💢ترجمه
خداوند میخواهد که بر شما توبه دهد [= به شما عطف توجه کرده، توبه شما را بپذیرد] و کسانی که از پی شهوات میروند میخواهند که [شما] دستخوش انحرافی عظیم گردید!
سوره نساء (4) آیه 27
1398/8/7
30 صفر 1441
@yekaye
🔹یَتُوبَ
در آیه 16 همین سوره توضیح داده شد که
▪️ماده «توب» در اصل به معنای رجوع و بازگشت میباشد و وقتی در مورد خدا به کار میرود، با تعبیر «علی» میآید (تاب الله علی عبده) که به معنای این است که خداوند از موضع بالا و البته با فضل و رحمت و مغفرتش به جانب بندهاش برمیگردد.
▫️تعبیر «تاب الله علیه» را غالبا به معنای «خدا توبهاش را پذیرفت» دانستهاند و برخی به معنای «اعطای توفیق توبه از جانب خداوند» دانستهاند و حق این است که در هر دو معنا به کار میرود :
🔸در قرآن کریم هم مواردی به وضوح در معنای اول (فَمَنْ تابَ مِنْ بَعْدِ ظُلْمِهِ وَ أَصْلَحَ فَإِنَّ اللَّهَ يَتُوبُ عَلَيْهِ؛ مائده/۳۹)
🔸و مواردی به وضوح در معنای دوم (تابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُوا؛ توبه/۱۱۸)
🔸و در مواردی دوبار در یک آیه و ظاهرا هربار به یکی از این دو معنا به کار رفته است: «لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذينَ اتَّبَعُوهُ في ساعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ ما كادَ يَزيغُ قُلُوبُ فَريقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تابَ عَلَيْهِ» (توبه/۱۱۷).
🔖جلسه ۹۴۳ http://yekaye.ir/an-nesa-4-16/
@yekaye
🔹الشَّهَواتِ
قبلا بیان شد که
▪️ماده «شهو» و کلمه «شهوة» به معنای اشتیاق نفس به چیزی، و رغبت شدید از جانب نفس است به امری که آن را ملایم با خود میداند.
▫️به تعبیر دیگر، برکنده شدن نفس است به سوی چیزی که دلش میخواهد و اینکه نفس چیزی را به خاطر لذتی که در آن هست بخواهد.
▪️«شهوة» در اصل مصدر ثلاثی مجرد است که جمع آن «شهوات» میشود؛ والبته گاه در مورد چیزی که متعلق شهوت و میل قرار گرفته و یا در مورد قوهای که انسان را به سوی شهوات میراند نیز به کار میرود، چنانکه در آیه «زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ» (آل عمران/۱۴) هر دو معنا محتمل است.
▪️این ماده وقتی به باب افتعال میرود (اشتهاء) دلالت می کند بر مطاوعه (= پذیرش) و اختیار و برگزیدن امری که مورد رغبت قرار گرفته؛ و چهبسا بتوان گفت که هرجا که رغبت شدید و تمایل اکیدی در کار باشد تعبیر «اشتها» به کار می رود: «وَ لَكُمْ فِيها ما تَشْتَهِي أَنْفُسُكُمْ» (فصلت/۳۱) «هُمْ في مَا اشْتَهَتْ أَنْفُسُهُمْ خالِدُونَ» (انبیاء/۱۰۲)
🔖جلسه 852 http://yekaye.ir/al-aaraf-7-81/
@yekaye