🔶 مقدمه دوم برای پرسش های
#استدلال_مباشر ، #تقابل_ها
🔶 ملاک #تناقض_قضایا:
۱. یکی موجبه و دیگری سالبه است.
۲. یکی کلیه و دیگری جزئیه است.(در تناقض صریح)
۳. قطعاً یکی صادق و دیگری کاذب است.
(از صدق یکی، کذب دیگری لازم میآید و بالعکس)
۴. دارای وحدت های ۹ گانه هستند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔶 ملاک #تضاد_قضایا:
۱. هر دو قضيّه کلیه هستند. (تضاد صریح)
۲. یکی موجبه و دیگری سالبه است.
۳. نمى توانند هر دو با هم صادق باشند.
(یعنی میتوانیم از صدق یکی به کذب دیگری برسیم)
۴. ممکن است هر دو کاذب باشند.
(یعنی نمیتوان با یقین گفت: علم به كذب یکی، منجر به علم به صدق قضيّه ديگر میشود.)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔶 ملاک #دخول_تحت_تضاد_در_قضایا:
۱. دو قضيّه جزئی هستند. (تفاوت اصلی با تضاد)
۲. یکی موجبه و دیگری سالبه است.
۳. نمى توانند هر دو با هم کاذب باشند. (یعنی می توانیم از علم به كذب یکی ، به صدق قضيه ديگر برسیم.)
۴. ممکن است هر دو صادق باشند. (نمیتوان با یقین گفت: علم به صدق یکی ، منجر به علم به کذب قضيّه ديگر میشود.)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔶 ملاک #تداخل_قضایا:
۱. یکی کلیه و دیگری جزئیه است.
۲. یا هر دو با هم صادق یا هر دو با هم کاذب هستند.
۳. از علم به صدق کلیه، به صدق جزئیه میرسیم. (نه بالعکس)
۴. از علم به کذب جزئیه، به کذب کلیه میرسیم. (نه بالعکس)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
رجوع به تدریس درس دوازدهم منطق
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به ما بپیوندید 👇
آپارات | ایتا | تلگرام
فـهــرســت مـطالـب کانـال
#پرسش_و_پاسخ_منطق
💠 پرسش هفتم:
❓با توجه به مقدمه اول و مقدمه دوم، در کدام گزینه بین دو قضیه، تناقض (نقیض صریح یا لازم مساوی نقیض) وجود ندارد.
🔸الف: «إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ»¹ ، «وَ ما صاحِبُكُمْ بِمَجْنُونٍ»²
🔸ب: «اللـهُ قدیمٌ» ، «کلُّ الموجوداتِ حوادثٌ»
🔸ج: قال أبوبکر: قال الرسولُ: «نَحْنُ مَعاشِرَ الأنبیاء لا نُورِّثُ.»³ ، «وَ وَرَثَ سُلَیْمَانُ داوُودَ»⁴
🔸د: «فَنادىٰ نُوحٌ رَبَّهُ فَقالَ رَبِّ إِنَّ ابْني مِنْ أَهْلي»⁵ ، «قَالَ يٰنُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ»⁶
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱.قلم/۵۱
۲.توبة/۳۰
۳.الميزان في تفسير القرآن، ج۸، ص۱۱۷
۴.نمل/۱۶
۵.هود/۴۵
۶.هود/۴۶
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پاسخ خود را به شناسه زیر ارسال کنید:
🆔👉 @Asadi14
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
جهت راهنمایی در پاسخگویی به درس دوازدهم منطق رجوع کنید :
📌 درس دوازدهم منطق
#تناقض_قضایا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به ما بپیوندید 👇
آپارات | ایتا | تلگرام
فـهــرســت مـطالـب کانـال
📒 فهـرسـت پرسـش های
کاربردی در علم منطق
به همراه پاسخ های تشریحی
🔶 رجوع به فهرست پرسشها
#پرسش_و_پاسخ_منطق
.
#پرسش_و_پاسخ_منطق
پاسخ سوال هفتم:
✅ پاسخ صحیح گزینه «د» است.
✍️ توضیح:
❌ در گزینه «الف»، دو قضیه باهم تنافض صریح ندارند. زیرا هیچکدام محصوره نیستند که تقابل کلیه و جزئیه و همچنین موجبه و سالبه داشته باشند. ولی از فرض صدق هر کدام ، کذب دیگری لازم می آید و این نشانه تناقض است.
پس آیه «وَ ما صاحِبُكُمْ بِمَجْنُونٍ» صادقه است و کذب قول مشرکین یعنی «إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ» را اثبات میکند.
❌ در گزینه «ب»، قضیه «اللـهُ قدیمٌ» ، ملازم با قضیه «بعض الموجودات لیس بِحوادثَ» میباشد که با قضیه «کلُّ الموجوداتِ حوادثُ» تناقض دارد.
پس قضیه « اللـهُ قدیمٌ» صادقه است و قضیه «کلُّ الموجوداتِ حوادثُ» کاذبه است.
❌ در گزینه «ج»، آیه و روایت ملازم با دو قضیه هستند
آیه «وَرَثَ سُلَیْمَانُ داوُودَ» ملازم با قضیه «بعضُ الانبیاء یُوَّرِثونَ» میباشد. همچنین روایت «نَحْنُ مَعاشِرَ الأنبیاء لا نُورِّثُ» ملازم با قضیه «لا فردَ مِن الأنبیاء بِمُوَرِّثٍ» میباشد و این دو قضیهی ملازم باهم تناقض دارند.
پس آیه قرآن صادق است و کلام ابوبکر کذب است.
✅ اما در گزینه «د»، عبارت «إبْني مِنْ أَهْلي» و عبارت «إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ» با یکدیگر تناقض ندارند. زیرا شرط وحدت محمول در آنها رعایت نشده است. در عبارت اول منظور از «اهل» کسانی هستند که رابطه خونی و نسبی دارند. ولی در عبارت دوم منظور از «اهل» کسانی هستند که از پیامبر خدا اطاعت و تبعیت میکنند و شاهد بر این معنی روایتی از امام صادق علیه السلام است:
امام رضا علیه السلام با واسطه از امام صادق علیه السلام نقل می کنند که حضرت فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَالَ لِنُوحٍ يا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ ، لِأَنَّهُ كَانَ مُخَالِفاً لَهُ وَ جَعَلَ مَنِ اتَّبَعَهُ مِنْ أَهْلِه.»
خداوند عزّ و جلّ نوح را گفت: اين پسر از اهل تو نيست چون وى با نوح مخالف بود، و خداوند هر كس كه از پيروان او بود اهل وى ميدانست.¹
(1). عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج۲، ص۷۶،حدیث ۳
#تناقض_قضایا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به ما بپیوندید 👇
آپارات | ایتا | تلگرام
#پرسش_و_پاسخ_منطق
💠 پرسش هشتم:
❓کدامیک از عبارات زیر با هم تناقض (نقیض صریح یا لازم مساوی نقیض) دارند.
🔸الف: «قُلْ لا يَعْلَمُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ»¹ ، «عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلىَ غَيْبِهِ أَحَدًا * إِلَّا مَنِ ارْتَضىَ مِن رَّسُولٍ»²
🔸ب: «بعضُ العلماء فُسّاقٌ»³ ، «لا فردَ مِن العلماء بِفاسقٍ»⁴
🔸ج: «لا تُدْرِكُهُ الْأَبْصارُ»⁵ ، «المُؤمِنُونَ يَرَونَ اللهَ يومَ القيامةِ»⁶
🔸د: «کلُّ إمامٍ إطاعتُه واجبٌ»⁷ ، «بعضُ الائمةِ إطاعَتُهم لیسَ بواجبٍ»⁸.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. نمل/۶۵
۲. جن/۲۶ و ۲۷
۳. ترجمه: «بعضی دانشمندان فاسق هستند»
۴. ترجمه: «هیچ دانشمندی فاسق نیست»
۵. انعام/۱۰۳
۶. توحید صدوق ص۱۱۷ (بحار الأنوار، ج۴، ص۴۴، ح۲۴). ترجمه: «همه مؤمنان خداوند را در روز قیامت میبینند»
۷. ترجمه: «هر امامی اطاعتش واجب است»
۸. ترجمه: «بعضی از ائمه اطاعتشان واجب نیست»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پاسخ خود را به شناسه زیر ارسال کنید:
🆔👉 @Asadi14
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
جهت راهنمایی در پاسخگویی به درس دوازدهم منطق رجوع کنید :
📌 درس دوازدهم منطق
#تناقض_قضایا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به ما بپیوندید 👇
آپارات | ایتا | تلگرام
فـهــرســت مـطالـب کانـال
#پرسش_و_پاسخ_منطق
پاسخ سوال هشتم:
✅ پاسخ صحیح گزینه «ب» است.
✍️ توضیح:
❌ گزینه «الف»، صحیح نیست. زیرا دو قضیه ملازم با دو آیه مذکور در این گزینه:
قضیه اول: «هیچ مخلوقی (ما سوی اللـه) علم غیب نمیداند.»
قضیه دوم: «بعضی از مخلوقاتِ برگزیده الهی، علم غیب میدانند.»
بدلیل عدم وحدت موضوع ، تناقض ندارند. زیرا در موضوعِ قضیه اول، قیدِ «برگزیده بودن» وجود ندارد ولی در موضوعِ قضیه دوم این قید وجود دارد.
✅ اما در گزینه «ب»، دو قضیه با هم تناقض دارند.
زیرا قضیه اول موجبه کلیه و قضیه دوم سالبه جزئیه است و از فرض صدق یکی ، کذب دیگری لازم میآید و بالعکس. و تمام وحدت های نُه گانه را دارند.
❌ در گزینه «ج»، دو قضیه متناقض نیستند.
زیرا بین دو قضیه وحدت محمول برقرار نیست.
قضیه اول: «هیچ کس با چشم ظاهر خدا را نمیبیند و ادراک نمیکند.»
قضیه دوم: «مؤمنان با چشم قلب خدا را خدا را میبینند.»
البته اگر مؤمنان را بعض برای انسانها نگیریم، وحدت موضوع نیز نخواهیم داشت.
و شاهد بر قضیه دوم روایت زیر است:
(بحار الأنوار، ج۴، ص۴۴، ح۲۴): عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ: أَخْبِرْنِي عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ هَلْ يَرَاهُ الْمُؤْمِنُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ؟. قَالَ: «نَعَمْ وَ قَدْ رَأَوْهُ قَبْلَ يَوْمِ الْقِيَامَة... وَ لَيْسَتِ الرُّؤْيَةُ بِالْقَلْبِ كَالرُّؤْيَةِ بِالْعَيْنِ تَعَالَى اللَّهُ عَمَّا يَصِفُهُ الْمُشَبِّهُونَ وَ الْمُلْحِدُونَ.»
ترجمه: «به امام صادق عرض کردم آیا مومنان خداوند را روز قیامت میبینند؟. فرمود: بله و پيش از روز قيامت او را ديدهاند ... ديدن خدا با قلب مانند ديدن به چشم نيست خدا برتر است از آنچه فرقه مشبهه و ملحدان او را وصف مىكنند»
❌ در گزینه «د»، دو قضیه با هم تناقض ندارند.
زیرا بین دو قضیه وحدت موضوع برقرار نیست.
قضیه اول : هر امامی مطلقاً (چه امام حق و چه امام کفر) اطاعتش واجب است.
قضیه دوم : بعضی از امام ها (امام کفر) اطاعتشان واجب نیست.
آیه مطابق با امام حقیقی :
وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إيتاءَ الزَّكاةِ وَ كانُوا لَنا عابِدينَ (أنبیاء/۷۳)
آیه مطابق با امام کفر:
فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لا أَيْمانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ (توبه/۱۲)
#تناقض_قضایا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به ما بپیوندید 👇
آپارات | ایتا | تلگرام
فـهــرســت مـطالـب کانـال