💠 رشد انسان وابسته به تعامل و تحمل ناملایمات اجتماعی
🔺 امام باقر میفرمایند:
➕گاهی #غلامان و #خانواده_من، آنقدر مرا #اذیت میکنند که حدّ ندارد
ولی شیوه من، #تحمل، #صبر و #مدارا در مقابل رفتار آنهاست که البته از #حنظل برای من تلختر است
➕و بواسطه همین صبر برای انسان #رشد حاصل میشود
و انسان به مقام روزه گیرِ شب زنده دار و مرتبه شهیدى که در رکاب پیامبر شمشیر زده باشد، دست می یابد!
▪️#کلید_واژه: «أَصبر من غلامي هٰذا و من أهلي»
🔺اساسا #رشد_آدمی در #تعامل و ارتباط گرفتن و تحمل کسانی است که انسان با آنها #اختلاف_نظر و #اختلاف_سلیقه دارد
🔺این مسئله خاصتا در یک #تشکیلات خود را شدیدتر نشان میدهد و عمده این اختلافات، منجر به جدایی افراد میشود
اما اگر اشخاص بتوانند در کنار یکدیگر با وجود این اختلافات به سمت #هدف_واحد حرکت کنند، نتیجه آن #رشد برای طرفین خواهد بود
🔺«#خانواده» یک پایگاه تربیتی زندگی جمعی است که اسلام تاکید فراوان بر آن دارد و آن را به نحوی طراحی کرده که #بیشترین_رشد را نتیجه بدهد
🔺به عنوان مثال یکی از آموزه هایی که به شدت در این بستر بر آن تاکید میشود، #صله_رحم است
چون ارتباط گرفتن با افرادی است که خودمان #انتخاب نکرده ایم بلکه #مجبور به تعامل با آنها هستیم و این کار را سختتر میکند
🔺رشد اساسا همینجا معنا پیدا میکند یعنی تعامل و ارتباط با کسانی که لزوما #همفکر ما نیستند که چنین تعاملی نیاز به تحمل و #مدارا دارد و نتیجه آن #رشد است
🔺به خلاف #سبک_زندگی_غربی که انسان به #فردگرایی سوق میدهد که نتیجه اش، #حیوانیتر شدن است، نه آدم تر شدن
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 خود و داشته هایت را خرج پیشبرد اراده الهی نکنی، خرج پیشبرد اراده شیطان خواهد شد!
1️⃣ #امام_صادق(ع):
🔺«أَنْفِقْ وَ أَيْقِنْ بِالْخَلَفِ
▫️و اعْلَمْ أَنَّهُ مَنْ لَمْ يُنْفِقْ فِي طَاعَةِ اللَّهِ ابْتُلِيَ بِأَنْ يُنْفِقَ فِي مَعْصِيَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
▫️و مَنْ لَمْ يَمْشِ فِي حَاجَةِ وَلِيِّ اللَّهِ ابْتُلِيَ بِأَنْ يَمْشِيَ فِي حَاجَةِ عَدُوِّ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ»
[من لایحضرالفقیه ج4 ص412/رک: کافی ج4 ص43 ح7]
🔺#انفاق كن، و يقين بدان كه جاى آن پُر خواهد شد،
▫️و بدان كه هر كس در راه #طاعت_خدا خرج نكند، به خرج كردن در راه #معصيت_خدا گرفتار خواهد شد
▫️و هر كه در راه رفع نياز #دوست دار و #ولیّ_خدا قدم برندارد، به قدم برداشتن در راه رفع نياز #دشمن_خدا گرفتار آيد.
2️⃣ #رسول_الله(ص):
🔺«مَن مَنَعَ مالَهُ مِن الأخيارِ اختِيارا صَرَفَ اللّهُ مالَهُ إلَى الأشرارِ اضطِرارا»
[جامع الاخبار ص178]
🔺هر كه #مال و دارایی های خود را #اختیارا برای خرج کردن درباره #نیکان و خوبان دريغ كند، خداوند مالش را به #اجبار نصيب #افراد_بد گرداند.
3️⃣ #امام_صادق(ع):
🔺«مَا مِنْ عَبْدٍ يَمْنَعُ دِرْهَماً فِي حَقِّهِ إِلَّا أَنْفَقَ اثْنَيْنِ فِي غَيْرِ حَقِّهِ»
[کافی ج3 ص504]
🔺هيچ بندهاى نيست كه از خرج كردن #يك_درهم در راهى كه #حقّ آن است دريغ ورزد مگر اينكه #دو_درهم به #ناحق خرج خواهد کرد.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 خود و داشته هایت را خرج پیشبرد اراده الهی نکنی، خرج پیشبرد اراده شیطان خواهد شد! 1️⃣ #امام_صادق(ع
4️⃣ #امام_کاظم(ع):
🔺«إِيَّاكَ أَنْ تَمْنَعَ فِي طَاعَةِ اللَّهِ فَتُنْفِقُ مِثْلَيْهِ فِي مَعْصِيَةِ اللَّهِ»
[تحف العقول ص408]
🔺از خرج كردن در مسیر #طاعت_خدا دريغ مكن كه لاجرم و #قاعدتا دو برابر آن را در راه #معصيت_خدا خرج خواهى كرد.
5️⃣ #امام_صادق(ع):
🔺«مَنْ مَنَعَ حَقّاً لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْفَقَ فِي بَاطِلٍ مِثْلَيْه»
[کافی ج3 ص506]
🔺هر كه از خرج کردن یک حق در مسیر #خداوند دريغ ورزد، قاعدتا دو برابر آن را در مسیر #شیطان و #باطل خرج خواهد کرد.
6️⃣ #امام_باقر(ع):
🔺«مَا مِنْ عَبْدٍ يَمْتَنِعُ مِنْ مَعُونَةِ أَخِيهِ الْمُسْلِمِ وَ السَّعْيِ لَهُ فِي حَاجَتِهِ قُضِيَتْ أَوْ لَمْ تُقْضَ إِلَّا ابْتُلِيَ بِالسَّعْيِ فِي حَاجَةِ مَنْ يَأْثَمُ عَلَيْهِ وَ لَا يُؤْجَرُ
▫️و مَا مِنْ عَبْدٍ يَبْخَلُ بِنَفَقَةٍ يُنْفِقُهَا فِيمَا يُرْضِي اللَّهُ إِلَّا ابْتُلِيَ بِأَنْ يُنْفِقَ أَضْعَافَهَا فِيمَا أَسْخَطَ اللَّهَ.»
[تحف العقول ص293]
🔺اگر بنده ای از کمک به #برادر_مسلمانش دریغ ورزد و تلاش برای #رفع_حاجت او نکند، قطعا گرفتار رفع نیاز کسی خواهد شد که باعث #گناه بر او میشود و برای او نیز #هیچ_پاداشی نخواهد داشت.
▫️و هيچ بندهاى نيست كه از خرج كردن چيزى در مسیر #رضایت و #اراده_الهی بخل ورزد، مگر اينكه به خرج كردن دو چندانِ آن در مسیر #خشم_الهی مجبور خواهد شد.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 خود و داشته هایت را خرج پیشبرد اراده الهی نکنی، خرج پیشبرد اراده شیطان خواهد شد! 1️⃣ #امام_صادق(ع
📌 پ.ن: این دسته روایات، حاکی از یک #سنت_الهی است، اگر خودت را خرج پیشبرد #اراده_الهی نکنی، قاعدتا خرج پیشبرد #اراده_شیطان خواهی شد. این یکی از #سنن_الهی است.
🔺اگر اهل #جهاد در مسیر طاعت الهی و امام جامعه نشویم و سختی و رنج های این مسیر را تحمل نکنیم و حاضر نشویم از جان و مال خود برای این آرمان ها بگذریم،
سنت الهی چنین است که مجبور خواهیم شد همین هزینه ها بلکه چند برابر بیشتر از آن را در مسیر اراده و طاعت شیطان و باطل بپردازیم، تازه بدون هیچ اجر و مزدی.
یعنی عملا به #نوکر_بیجیره و مواجب دشمنِ خدا تبدیل خواهیم شد
و این #بدترین_بلایی است که خدا در این دنیا میتواند بر سر کسی بیاورد.
🔺اگر وقت و داشته های خود را #بسیجیوار خرج پیشبرد اراده #امام_جامعه نکنیم، قطعاً یک قسمتی از آن، بسیجیوار خرج پیشبرد اراده دشمن امام جامعه خواهد شد.
البته این اتفاق به مرور خواهد افتاد و از یک جایی به بعد دیگر کل هستی شخص خرج غیرخدا یا دشمن خدا میشود.
مثل مردم کوفه که هستیشان را خرج حسین(ع) نکردند و عملا شدند #جاده_صاف_کن اراده یزید و بعد هم کارشان افتاد به دست جنایتکاران سفاکی مثل #حجاج_سقفی! چرا؟
🔺خطای #مردم_کوفه چه بود که مجبور شدند مقابل امام حسین(ع) بایستند؟
جُرمشان این بود که برخی جاها پای رکاب امیرالمؤمنین(ع) و امام حسن مجتبی(ع) از جان و مال و وقت خود مایه نگذاشتند.
این کار را نکردند یا کمگذاشتند؛ تا حدی که امام حسن(ع) وادار به #صلح شد
و امیرالمؤمنین(ع) به آنها فرمود: «یَا أَشْبَاهَ الرِّجَالِ وَ لَا رِجَال...»(نهج البلاغه/خطبه27)
🔺قاعده و #سنت_عالم این است که سزای چنین مردمی این بشود که مجبور شوند پای رکاب دشمن خدا یعنی #عمر_سعد و #یزید، امام خود یعنی حسین بن علی(ع) را به شهادت برسانند و دچار ننگ و نکبت ابدی شوند.
این یکی از عجیبترین #عبرتهای_عاشورا است.
🔺 منظور از داشته ها همه داشته هاست، همه نعمت هایی که خدا به ما داده، #جان، #مال، #عمر، #آبرو و... .
اگر کسی آبروی خودش را برای ولیّ خدا خرج نکند، خدا مبتلایش میکند به اینکه آبرویش را صرف دشمن خدا بکند.
ما در جامعۀ خودمان از این افراد، کم نداشتهایم. فقط کافی است کمی تاریخ بخوانیم.
🔺بدانیم که اگر #مطیع_خدا و آنکه او دستور داده نباشیم، قطعا و حتما #مطیع_شیطان خواهیم شد.
و اگر در مقابل خدا و آنکه او دستور داده، خاضع نشویم، قطعا و حتما مقابل شیطان سر فرود آورده و خاضع خواهیم شد.
🔺 #سوال: اگر امروز خود را خرج #جمهوری_اسلامی نکنیم، در این مسیر اهل جهاد نباشیم، نتیجه آن سنت الهی چه خواهد شد؟
اگر امروز در نبرد با #استکبار و #رژیم_صهیونیستی کوتاهی کنیم، نتیجه آن سنت الهی چه خواهد شد؟
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 نقش عمل در ساخت انسان
➕ترجمه:
(11) کسانی که همواره روز جزا را #تکذیب میکنند.
(12) آن را کسی تکذیب نمیکند مگر #متجاوز_گناه_پیشه.
(13) که هرگاه آیات ما را بر او خوانند، میگوید: از #افسانه_های_پیشینیان است.
(14) این چنین نیست که میگویند؛ بلکه #گناهانی که همواره مرتکب شده اند، بر #دل هایشان چرک و #زنگار بسته که حقایق را افسانه می پندارند.
🔺اين آيات(مطففین، 11تا14) علت تكذيب را #تجاوز، #كثرت_گناه و #تراكم_اثم دانسته اند.
اینکه کسی آيات را #اساطير میخواند، علتش #گناهان_متراكم_شده و فجورها و انفجارهاى روحى در اثر تراكم گناه است.
🔺چرا گناه، علت تكذيب است؟
زيرا هر عملى، #كسب است، يك رابطه يك طرفه نيست كه يك طرف فاعل و طرف ديگر فعل و مفعول باشد،
بلكه هر عملى در همان حال كه #عمل است، #عامل نیز هست و هر عامل در همان حال كه عامل است، #معمول نیز هست: یعنی «تأثير متقابل عامل و عمل».
🔺#حكما میگويند: انسان هر عملى كه مرتكب میشود، از آن عمل به موجب ماهيتى كه آن عمل دارد، #صورت میپذيرد.
در واقع، وقتی تدريجاً آن فعل عمل شده و تکرار میگردد، به مرور ماهيت آن حقيقتى را می يابد كه آن عمل، اثر طبعى اوست، مثلًا ماهيت سگ بودن در تكرار عمل درندگى.
🔺میتوان گفت همان ملاكى كه در #تعلّم_صنايع هست كه به واسطه #تكرار_عمل، آن صنعت، #صورت_روحى_انسان میشود (مسأله از خود بيگانگى)، در هر عمل غير صنعتى نیز اعم از عمل صالح و غير صالح چنين است.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 نقش عمل در ساخت انسان ➕ترجمه: (11) کسانی که همواره روز جزا را #تکذیب میکنند. (12) آن را کسی تکذیب
🔺 يك #آدم_باتقوا تا زمانیکه كه باتقواست و با اصول تقوا فكر میكند، عملى كه از او سر میزند نیز متناسب با اوست.
حالا اين شخص باتقوا در يك شرايطى قرار میگيرد كه #فكر_گناه در او پيدا میشود، بعد برخلاف مقتضاى تقوايش، گناهى مرتكب میشود.
🔺اين #گناه، او را به همان حالت اول باقى نمیگذارد و او ديگر آن آدمِ اول نيست،
چون وقتى انسان عملى را مرتكب میشود، #انديشه آن عمل در روحش پيدا میشود، تصور آن عمل و #غايت آن عمل براى او پيدا میشود،
يعنى روحش با عمل، نوعى #اتحاد پيدا میكند.
🔺اين است كه بعد از آنكه عمل پايان يافت، اثرى از آن فعل، در روح انسان باقى میماند.
آقاى #خمينى در درس اخلاق شان، یکی از مبناهایی که هميشه بر آن تكيه میكردند، همين مسأله اثر گذاشتن عمل روى روح انسان بود كه چگونه هر عملى يك صورت مشابه و متناسب با خودش بر روى روح انسان باقى میگذارد.
🔺حالا اگر همين عمل #تكرار شود، درست مثل صورت ضعيفى كه از يك شىء باقی می ماند، بار دوم اين اثر روى اثر اول مى آيد و آن را #عميقتر میكند.
اگر اين عمل بارها #تكرار شود، كم كم به گونه اى میشود كه اثر اينها تدريجا غلبه میكند بر وضع سابق،
🔺يعنى تا يك مدتى در روح انسان، دو كيفيت متضاد هست
و به قول امروزی ها، انسان داراى #دو_شخصيت میشود: نيمى از وجودش #وجود_تقوايى است واقعاً، و نيمه ديگر از وجودش، #وجود__فاسقی است واقعاً، گاهى اين نيمه غلبه میكند و گاهى آن نيمه.
🔺اين «گاهى» از باب اين نيست كه يك نوع #نفاق در كار هست، بلكه به حكم دو شخصيتى است كه نيمى اينجور حكم میكند و نيمى آنجور؛ به علت خاصى آن طرف غلبه پيدا میكند، به علت ديگرى آن طرف.
بعد كم كم به صورتى میشود كه آن نيمه غلبه پيدا میكند؛ يعنى تدريجا صورت روحش صورت اين #عمل_فاسقانه و فاجرانه میشود.
🔺آن وقت است كه در نهايتِ سهولت، اين #عمل_فسق و فجور از او صادر میشود و ديگر وقتى میخواهد #عمل_باتقوايى انجام دهد، برايش يك امر غير طبيعى است.
از اين بهتر ديگر نمیشود تأثير عمل بر روح را بيان كرد، تأثير عمل در ساختن انسان و در چگونه ساختن انسان.
📚 مجموعه آثار استاد #شهيد_مطهرى (نقدى بر ماركسيسم)، ج13، ص: 661-663. با کمی تلخیص
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
🔺 يك #آدم_باتقوا تا زمانیکه كه باتقواست و با اصول تقوا فكر میكند، عملى كه از او سر میزند نیز متناس
💠 فرآیند انحطاط اهل حق
این آیه شریفه و تفسیر شهید مطهری از آن، نکته دقیقی در چرایی #انحطاط و #سقوط برخی بزرگان و اهل حق دارد،
اینکه چگونه #خطاهای_کوچک، #گناهان_کوچک، به مرور و تدریجا، مسیر یک انسان را در سراشیبی قرار میدهد
این ویژگی انسان است که وقتی یک خطایی انجام میدهد، بعدا که حتی فهمید اشتباه کرده، به دنبال #اصلاح آن برنمی آید بلکه به دنبال #توجیه آن میرود
#شیطان دقیقا از همین ویژگی استفاده کرده و انسان ها را به مسیر گمراهی سوق میدهد.
آیات و روایات اجتماعی
💠 فرآیند انحطاط اهل حق این آیه شریفه و تفسیر شهید مطهری از آن، نکته دقیقی در چرایی #انحطاط و #سقوط
🔺الإمامُ الكاظمُ عليه السلام:
«إنَّ المسيحَ عليه السلام قالَ للحَواريّينَ:
إنّ صِغارَ الذُّنوبِ و مُحَقَّراتِها مِن مَكائدِ إبليسَ، يُحَقِّرُها لَكُم و يُصَغِّرُها في أعيُنِكُم فَتَجتَمِعُ و تَكثُرُ فَتُحِيطُ بِكُم»
(تحف العقول، ص392)
🔺حضرت #عیسی به حواريون خود میفرمود:
همانا اینکه #گناهان_كوچك و خُرد انگاشته بشود، از #نيرنگهاى_ابليس است.
او گناهان را در نظر شما كوچك و خُرد جلوه مىدهد
و در نتيجه، گناهان اندك اندك جمع و زياد مىشوند و شما را در ميان خود #غرق میکنند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 زیارت با معرفت؛ در کلام آیت الله بهجت
🔺آن مرحوم در خواب موافقِ اعتبار،گفت:
همه کارهای ما رد شد و مورد قبول درگاه حضرت حق قرار نگرفت و به ما گفتند:
«در کارها #محتاط نبودی،#تقلید هم نمیکردی و در وقت #اجتهاد نیز دقت کافی در استنباط نداشتی»
🔺حتی زیارت حضرت #سید_الشهدا را با آن عظمت #قبول_نکردند و گفتند:
➖«آن وقتی که از افراد عادی بودی زیارتت مثل دیگران و نظیر انعام و #بهائم[حیوانات]بود
➖و آن زمان که معرفت به حق ما پیدا کردی، #برای_خدا نبود و تنها برای حفظ عنوان و شخصیت خود زیارت میکردی»
🔺وی میگوید: به هر حال کاملا محکوم ملائکه شدیم، ولی مرواریدی به من دادند تا بفروشم.گفتم: این چیست؟گفتند:
هنگام #پیاده_روی به سوی زیارت #کربلا خسته شده بودی، با خود گفتی: آیا مثل منی باید پیاده برود؟! بعد از آن فکر کردی و گفتی: «#الحمد_لله» این گوهر، همان حمد میباشد
🔺خلاصه، انسان باید انواع و اقسام مختلف #کارهای_خیر را استقصا کند و از هر راهی توانست خود را در آن ثبت نام کند، ولو به اندازه نخود باشد، که روزی به همان یک نخود محتاج می شویم.
📚رحمت واسعه،ص238
📌پ.ن: این عبارت ایشان درباره زیارت، عجیب تکان دهنده است، عجیب...
چقدر حفظ #خلوص_نیت در کارها سخت است، حتی برای امری مثل زیارت
لذا به توصیه ایشان خوب است هر کار خیری که میبینیم، ولو کاری کوچک، حتی به اندازه یک نخود هم که شده خود را در آن کار خیر شریک کنیم، از کمک مالی کم گرفته تا برداشتن یک سنگ از وسط خیابان
چراکه معمولا انسان در #کارهای_خیر_کوچک که اتفاقا کمتر کسی از آن مطلع میشود،نیتش خالصتر خواهد بود
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان
🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند:
▫️#ابلیس به لشکریانش میگوید: من اگر بتوانم در سه مورد بر انسان چیره شده و به هدف دست يابم، پس از آن دیگر هر عملى كه او انجام دهد، مرا نگران نخواهد کرد، چرا که مطمئن هستم که دیگر عملش پذیرفته نخواهد شد.
🔺 آن سه هدف عبارتند از:
1️⃣ اینکه انسان، عمل خود را #زیاد بپندارد
(اسْتَكْثَرَ عَمَلَه)
2️⃣ اینکه انسان، #گناه خود را فراموش كند
(نَسِيَ ذَنْبَه)
3️⃣ اینکه انسان، دچار #عجب و خودپسندى بشود
(دَخَلَهُ الْعُجْب)
🔺 در روایت دیگری امام باقر(ع)، از این سه مورد، به سه عامل کمرشکن(ثَلَاثٌ قَاصِمَاتُ الظَّهْر) تعبیر کرده اند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان 🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند: ▫️#ابلیس به لشکریانش م
🔸 هر کدام از این سه عامل، بسیار مهم و جای تامل و دقت دارد اما در ادامه به دلایلی، کمی پیرامون عامل سوم یعنی #عجب و خودپسندی تأمل و دقت خواهیم کرد.
آیات و روایات اجتماعی
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان 🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند: ▫️#ابلیس به لشکریانش م
💠 مقدمه: ماجرای عُجب یکی از خوارج
🔰 در روایتی در منابع اهل سنت از #انس_بن_مالک آمده:
در زمانه پيامبر خدا مردى بود كه همراه پيامبر مىجنگيد و وقتی كه بر مىگشت و بار و وسائل خود را زمین مىگذاشت، به مسجد میرفت و در آن مشغول به #نماز و #عبادت میشد
🔸و نماز خواندنش هم معمولا #طولانی میشد.
برخی از اصحاب پیامبر به خاطر همین مسئله، چنین فکر میکردند که خب این آدم حتما خیلی #مقامات داره و از بقیه اصحاب بالاتر و #برتر است.
🔸یه روز، در حالى كه پيامبر ميان يارانش نشسته بود، همین مرد داشت عبور میکرد. برخى از ياران پيامبر به حضرت گفتند:
اى پيامبر خدا! اين، همان مردی است که درباره اش قبلا صحبت کرده بودیم.
🔸پيامبر وقتی دید که او داره به جمعیت شان نزدیک میشود، فرمود: «سوگند به كسى كه جانم در دست اوست، همانا ميان دو چشم وى، نشانهاى از #شيطان است».
🔸وقتی که اون شخص به این جمع رسید، پيامبر خدا بهش فرمود:
«آيا چون كنار اين مجلس ايستادى، در دل خويش نگفتى: در ميان اين افراد، كسى بهتر از من نيست؟!»(لَيسَ فِي القَومِ خَيرٌ مِنّي؟).
اون شخص هم گفت: آرى، چنین فکر میکنم.
🔻جالبه که این شخص یکی از سران #خوارج بود و بعدا هم در #نهروان توسط حضرت کشته شد.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 ریشه عُجب: خود را حق مطلق دانستن
حالا #ریشه این عجب چیست؟ چرا گفته میشود #خطرناک_ترین بیماری اخلاقی، همین #عجب است؟
به نظرم نکته مهم در عجب اینه که شخص،
خودش رو #حق_مطلق میپندارد
که نتیجه اش میشود اینکه: هم خودش را از دیگران بالاتر میداند و هم حرف ها و نظریاتش را از حرف ها و نظریات دیگران.
لذا خروجی آن میشود، #افراط و تندروی در رفتار، عملکرد و نظریات.
یک روایت عجیبی از اقا امام صادق نقل شده که دقت و تامل در اون خیلی کمک کننده است👇👇👇👇
💠 ریشه عُجب: خود را حق مطلق دانستن
🔸 حضرت در این روایت میفرمایند:
هر كس به #خود، «خوشبين» شود، نابود مىگردد. هر كس به #ديدگاه و #نظریات خود «خوشبين» گردد، نابود مىشود.
یعنی کسی که فقط خود و نظریات خودش رو قبول داره، قطعا #هلاک خواهد شد.
🔸 #عيسى_بن_مريم فرمود: به مداواى بيماران پرداختم و به اذن خدا مداوايشان كردم و پيسى و جزام را به اذن خدا معالجه كردم، به مداواى مرده پرداختم و به اذن خدا زندهاش ساختم،
به مداواى #احمق نيز دست زدم؛ ولى در اصلاح او #ناتوان گشتم.
🔹 گفته شد: اى روح خدا! #احمق كيست؟ فرمود:
▫️کسی که فقط #خود و #نظریاتش را قبول داشته و به آن خوشبين است.
▫️کسی که #همه_خوبىها را براى خود مىبيند و #همه_حق را براى خود مىداند یعنی خود را #حق_مطلق میپندارد.
▫️و براى هيچ كس عليه خود حقّى را نمىپذيرد. اين همان #احمقى است كه براى مداوايش راهى نيست.
(المُعجَبُ بِرَأيِهِ و نَفسِهِ، الَّذي يَرَى الفَضلَ كُلَّهُ لَهُ لا عَلَيهِ، و يوجِبُ الحَقَّ كُلَّهُ لِنَفسِهِ و لا يوجِبُ عَلَيها حَقّا)
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان 🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند: ▫️#ابلیس به لشکریانش م
💠 اولین لازمه اجتماعی عُجب: استمرار جهالت و جهل مرکب
🔺به نظرم #عجب رو باید به عنوان یک #بیماری_اجتماعی بهش نگاه کرد، نه صرفا یک #بیماری_فردی که معمولا همینجوری بهش نگاه میشه
🔺#تقریر_اجتماعی از بیماری عجب، چیزی است که کمتر بهش توجه کردیم، چیزی است که کمتر به نتایج و #لوازم_اجتماعی ش پرداختیم و امروز لازم و ضروری است که بهش توجه کنیم.
🔺گفتیم کسی که گرفتار این بیماری شده، فکر میکنه #حق_مطلق خودش هست و بقیه اشتباه میکنن، احتمال نمیده خب ممکنه من اشتباه کنم و بقیه درست بگن
🔺لذا یکی از نتایج این نگاه اینه که این شخص عملا گرفتار #جهل_مرکب میمونه.
در واقع این شخص فکر میکنه میدونه اما در واقع دچار جهل شده و داره اشتباه میکنه
🔺وقتى كسى در عمل دچار #افراط شد و بدون #عقلانیت سالم، از سر افراط تلاش میکنه و کارش رو میخواد پیش ببره و خودش رو يك سر و گردن از ديگران برتر مىبينه،
🔺این شخص هرگز به #بازنگرى_انديشه و كار خود نمىپردازد لذا در #جهالت مىكوشه و بر آن پاى مىفشارد و همچنان در كمند آن بیماری خواهد ماند.
🔺به خاطر همین است که امام هادی(ع) میفرمایند:
العُجبُ صارِفٌ عَن طَلَبِ العِلمِ، داعٍ إلَى التَّخَبُّطِ فِي الجَهلِ.
یعنی کسی که دچار عجب و خوشبينی است، عملا خودش رو از طلب #علم بازداشته و خودش رو #غرق_در_جهل و نادانی کرده.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠گرفتار در جهل مرکب، زیانکارترین مردم
🔺خداوند متعال در سوره کهف آیات 103و104 میفرماید:
«قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمٰالاً * اَلَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيٰاةِ الدُّنْيٰا وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعاً»
بگو: آيا شما را از #زيانكارترين_مردم، آگاه گردانيم؟ آنان كسانىاند كه تلاششان در دنيا به هدر رفته است درحالیکه خود مىپندارند كه كار خوب انجام مىدهند».
🔺جالب اینکه #طبری در تفسیرش ذیل این آیه شریفه به نقل #امیرالمومنین(ع) روایتی آورده که حضرت درباره مصداق این آیه شریفه فرمود:
«أهلُ الحَرُوراءِ مِنهُم.»
یعنی حرورائيان و جریان #خوارج جزو همین دسته افرادی هستند که اینچنین دچار #جهل_مرکب شده اند.
🔺پس #عُجب، انسان را در جهل نگه مىدارد و چنین شخصی که گرفتار #جهالت شده، هرگز خود را جاهل نمىداند و از اين حالت رها نخواهد شد چرا که خود و حرفش را «#بهترین» میداند و لذا نیازی به #بازنگری و تامل در رفتار و کنش خود نمیبیند.
🔺اگر هم جایی دچار #شبهه ای بشود که نکند مثلا خطا کرده باشم، چون خود را بهترین میداند، قطعا آن را به نحو احسن #توجیه خواهد کرد و به هیچ وجه فکر نمیکند که شاید من هم دچار خطا شده باشم...
📌آیا ما گرفتار چنین رفتاری نشده ایم؟ نمیدانم شاید باید بیشتر در رفتارهای خود #تامل کنیم...
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
حالا این روایت رو از حضرت امیر ببینید و دقت کنید که نسبتش با بحث بالا چیست👇👇👇👇
💠 اوصاف جاهل از زبان امیرالمومنین(ع)
🔰 تحف العقول به نقل از حضرت میفرمایند:
🔺#جاهل و نادان، كسى است كه به خاطر ناآگاهى از دانش، خويش را #عالم مىداند و به #نظریات خود، بسنده و اکتفا مىكند؛
🔺از عالمان، دورى مىگزيند و از آنان #عيبجويى مىكند؛ و هركس كه با وى مخالفت كند، او را #خطاكار مىداند و عالمی را كه به برخى امور آگاهی و شناخت دارد، #گمراه_كننده مىشمارد،
🔺و هرگاه چيزهايى مطرح شود كه نمىداند، آن را #منكر مىشود و #تكذيب مىكند و به خاطر نادانىاش مىگويد: «اين را نمىشناسم» و «فكر نمىكنم كه چنين باشد» و «گمان نمىبرم كه وجود داشته باشد» و «كجا چنين چيزى است؟».
🔺همه اينها به علّت #اعتماد_به_نظر_خود و ناآگاهى از مقدار جهالتش است و به علّت مشتبه شدن كار، از آنچه معتقد است، جدا نمىشود و بهره نمىبرد و حق را منكر مىگردد و در نادانى #متحيّر مىماند و از دانشجويى سر بر مىتابد.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 دومین لازمه اجتماعی عُجب: تکفیر و متهم ساختن دیگران
🔺یکی از مهمترین نتایج و #لوازم_اجتماعی بیماری #عُجب، با این تقریری که داشتیم، مسئله #تکفیر و #متهم_ساختن دیگران به #بی_دینی، #نفهمیدن و... است.
🔺این دسته افراد چون خود و چگونگى رفتار خود را #معيار_حق گرفتهاند، سريع و بدون هيچ پايه و بنيادى درباره ديگران #داورى و #قضاوت مىكنند و چوب #تكفير را بر سر هر کسی که مثل آنها نمىانديشد، فرود مىآورند.
🔺جریان #خوارج، گرفتار همین مسئله بودند.
با اینکه خودشون #حَكَميّت را بر حضرت امير تحميل كرده بودند، اما بدون اینکه کمی در این مسئله دقت و #تامل کنند و فکر کنند که چرا چنین شد،
چوب #تكفير را بدست گرفته و حضرت را كه تبلور ايمان و تجسّم عينى #حق_مدارى بود را تكفير كردند،
🔺و عجیب اینکه به #قتل هر كه بر اين باور نبود، #فتوا دادند و افرادی را به همین علت از دم تيغ گذراندند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 ماجرای تکفیر و قتل عبدالله بن خباب و زنش، فقط به جرم هم فکر نبودن
🔺#تاریخ_طبری نقل میکنه: عده ای از #خوارج در حال عبور بودند، به مردى برخوردند كه زنى را بر خرى سوار كرده، شتابان پيش مىبُرد. به كنارش رفتند و او را فرا خوانده و به #تهديد، هراسانش ساختند.
🔺به او گفتند: تو كيستى؟ گفت: من عبد اللّه هستم، فرزند خَبّاب، كه صحابى پيامبر خدا بود. سپس خَم شد تا جامهاش را كه هنگام هراساندن او از اندامش بر زمين افتاده بود، بردارد.
🔺به او گفتند: آيا تو را به هراس افكنديم؟ گفت: آرى. به او گفتند: تو را بيمى نيست! پس حدیثی از پدرت كه وى از پيامبر شنيده باشد روایت کن؛ اميد كه خداوند، ما را از آن سود دهد.
🔺گفت: پدرم از پيامبر خدا روايت كرد كه آشوبى در پيش است كه در آن، دل ها مىميرد، همانگونه كه بدنش مىميرد. در آن #فتنه، آدمى شبانگاه #مؤمن است و صبحگاهان، #كافر؛ و روز را به كفر آغاز مىكند و به ايمان پايان مىدهد.
🔺به آن مرد گفتند: حال بگو درباره #ابوبكر و #عمر چه نگاهی دارى؟ او آن دو را به نيكى ستود. گفتند: درباره #عثمان چه مىگويى؛ در آغاز خلافتش و در پايانش؟ گفت: او هم در آغاز و هم در پايان خلافتش، بر #حق بود.
🔺گفتند: چه مىگويى درباره #على، پيش و پس از داورى؟
گفت: همانا او #خداشناستر از شما و در دينش #پرهيزگارتر و #بصيرتر است.
(إنَّهُ أعلَمُ بِاللّهِ مِنكُم، و أشَدُّ تَوَقِّيا عَلى دينِهِ، و أنفَذُ بَصيرَةً)
🔺وقتی این سخنان را از او شنیدند به او گفتند: همانا تو از #هوای_نَفْس پيروى مىكنى و افراد را به نامشان و نه به كارهایشان، دنبال میکنی. به خدا سوگند، تو را مىكشيم، به گونهاى كه هيچ كس را نكشتهايم.
(إنَّكَ تَتَّبِعُ الهَوى، وتُوالِي الرِّجالَ عَلى أسمائِها لا عَلى أفعالِها، وَاللّه لَنَقتُلَنَّكَ قِتلَةً ما قَتَلناها أحَدا)
🔺بعد آنها را گرفتند و زیر نخلی آوردند. خرمایی از درخت نخل افتاد و یکی از خوارج آن را خورد. دیگری به او گفت چرا بدون اجازه صاحبش و از راه غیر حلال خوردی؟ او هم آن دانه خرما را از دهانش به بیرون پرت کرد.
🔺بعد خوکی را در آنجا دیدند و یکی شان با شمشیر آن را کشت. یکی از خوارج به دوستش گفت: این کار تو، #مصداق_فساد_در_زمین بود. آنگاه صاحب خوک آمد و بهای آن را به او پرداخت کردند.
🔺چون #ابن_خبّاب اين كار را از آنها ديد، گفت: اگر در آنچه از شما مىبينم، صادقيد، پس مرا از شما بيمى نيست. من #مسلمانم و در اسلام، #بدعتى نياوردهام؛ و همانا مرا امان داديد و گفتيد كه بيمى بر من نيست.
🔺خوارج او را به پهلو خواباندند و سرش را بريدند؛ و خونش در آب، روان گشت. سپس به سوى #زن_باردار ابن خباب آمدند. او گفت: همانا من تنها يك زن هستم. آيا خداى را پروا نمىكنيد؟ پس شكمش را دريدند. غیر از او چند زن دیگر را هم کشتند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
📌پ.ن: بله، این جریان به امور ناچیزی مثل خوردن یک دانه خرما بدون رضایت مالکش، #حساسیت_ویژه دارد،
▫️به پرداخت پول حیوانی که اشتباهی کشته، حساسیت ویژه دارد،
▫️اما به راحتی #خون چند انسان را میریزد و هیچ حساسیتی ندارد، فقط به این بهانه که او #همفکر ما نیست،
▫️تا آنجا که هم فکر آنها باشی به به و چه چه میکنند اما امان از آنجا که به #اختلاف_نظر بخورید، دمار از روزگار شما در می آورند.
▫️این گروه، در اين راه همینگونه پيش رفتند و #تكفير را #قانونمند كردند و هر آنكه را مرتكب #گناه_كبيره مىشد، #كافر مىدانستند.
▫️به همین جهت در يكى از جنگها وقتى از فرمانده خود كه «#قطرى» نام داشت، پرسيدند كه جنگ خواهد كرد يا نه و او جواب منفى داد و بعد تصميم به جنگ گرفت،
▫️سپاهيان گفتند كه او #دروغ گفته و #كافر شده است.
#قطرى نيز از آن روى كه سپاهش او را به طعنه، «#دابّةُ_اللّه (جنبنده خدا)» مىخواندند، حكم به #كفر آنان كرد.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 سومین لازمه اجتماعی عُجب: لجاجت و تعصب کورکورانه
🔺یکی دیگه از نتایج و #لوازم_اجتماعی بیماری #عُجب، مسئله #لجاجت و #تعصّب_كوركورانه است.
🔺کسی که خود را #حق_مطلق میپندارد، فقط نظریات خود را صحیح میداند، احتمال خطا در خود نمیدهد، دیگران را تکفیر میکند،
🔺چنین شخصی، قطعا دچار #لجاجتی که ریشه در تعصبات کورکورانه او دارد خواهد شد و حاضر نخواهد بود از حرف یا عمل خود کوتاه بیاید.
#لجاجت_اجتماعی این جریان، مسئله مهمی است که ریشه در عجب آنها دارد.
🔺#تاریخ_طبری به نقل از حضرت امیر، این ویژگی را یکی از خصلت های #خوارج میشمارد
و خطاب به آنان فرمود:
أيَّتُهَا العِصابَةُ الَّتي أخرَجَتها عَداوَةُ المِراءِ وَ اللَّجاجَةِ و صَدَّها عَنِ الحَقِّ الهَوى و طَمَحَ بِهَا النَّزَقُ و أصبَحَت فِي اللَّبسِ وَ الخَطبِ العَظيمِ.
اى جماعتى كه دشمنىِ از روى ستيزه و #لجاجت، شما را به شورش كشانده و #هوای_نَفْس از #حقيقت بازتان داشته و #شتابزدگىِ_جاهلانه، شما را به دنبال خود بُرده و در #اشتباه و كارى گِران افتادهايد!
🔺این ویژگی باعث میشود، هیچگاه در باورهای خود دقت و تامل و #بازنگری نکنید، اینکه ممکن هم هست که من اشتباه کنم، هیچگاه!
🔺خوارج هم چون به هیچ وجه در خود #احتمال_خطا نمیدادند، نیازی به بازنگری در نگاه خود نمیدیدند.
🔺لذا هرگز رهنمودهاى خيرخواهانه حضرت امیر را گوش ندادند و در برابر مباحثات مستدل و بيدارگر #ابن_عبّاس و ديگر فرستادههاى حضرت به بازنگرى مواضع خود نپرداختند،
🔺و عجیب اینكه گاه از شنيدن سخن و استدلال ها نيز #فرار میکردند كه مبادا بشنوند و در آنها #اثر بگذارد!
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
🔰 مثلا #عبداللّه_بن_وَهْب در میانه نبرد میگفت:
➕نيزهها را به كار گيريد و شمشيرهايتان را از غلاف بیرون كشيد.
من مىترسم كه چون روز #حروراء، شما را از راه به در كرده و #فریب دهند.
🔺یا بعد از مناظره و گفتگوی حضرت با آنها، عده ای از آنها فرياد كشيدند كه:
➕«لا تُخاطِبوهُم، ولا تُكَلِّموهُم، وتَهَيَّؤوا لِلِقاءِ الرَّبِّ، الرَّواحَ الرَّواحَ إلَى الجَنَّة»
با آنان #گفتگو نکنید و همكلام نشويد و براى ديدار پروردگار، مهيّا گرديد؛ به سوى بهشت حركت كنيد؛ حركت كنيد!
▫️یعنی #راهبرد آنها، فرار از گفتگو بود، تا کلام امیر اثر نگذارد.
🔺چون استدلال استوار #ابن_عبّاس را شنيدند كه با تكيه بر قرآن، راههاى #بهانهجويى را بر آنها بسته بود، فرياد زدند:
➕لا تَجعَلُوا احتِجاجَ قُرَيشٍ حُجَّةً عَلَيكُم؛ فَإِنَّ هذا مِنَ القَومِ الَّذينَ قالَ اللّهُ عز و جل فيهِم «بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ»
دليلآورىِ قريش را، حجتى بر ضدّ خويش نسازيد! اين مرد از كسانى است كه خداى عزوجل درباره ايشان فرموده است: «بلكه آنان مردمى ستيزه جويند».
🔺و در گفتگويى ديگر چون پاسخهاى محكم #ابن_عبّاس را شنيدند و از پاسخ وا ماندند، فرياد برآوردند كه:
➕أمسِك عَنّا غَربَ لِسانِكَ يَابنَ عَبّاسٍ! فَإِنَّهُ طَلِقٌ ذَلِقٌ غَوّاصٌ عَلى مَوضِعِ الحُجَّةِ.
اى ابن عبّاس! #تيزىِ_زبان خود را از ما وا گير، كه بسيار تيز است و به گاه استدلال، به #اعماق نفوذ مىكند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
🔰 البته جهاد تبیین حضرت و یارانش بی تاثیر هم نبود بلکه در عین اینکه عده ای نمیخواستند گفتگوی آنها اثر بگذارد اما اثر ویژه گذاشت
🔺و از لشکریان 12 هزار نفره خوارج، 8 هزار نفر خود را کنار کشیدند
و تنها 4 چهار نفر همچنان باقی ماندند و در #نهروان با حضرت امیر به نبرد پرداختند.
🔺این یعنی یگانه #راهبرد حضرت برای تقابل با این جریان، چیزی نیست جز، #جهاد_تبیین.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍