💠 استقامت درمقابل عذرهای شرعی
#مصلحت_سنجی
#عقلانیت
#شجاعت
🔺يكى از عواملى كه در كارهاى بزرگ، جلوِ انسان را سدّ میكند، #عذرهاى_به_ظاهر_شرعى است. گاهی انسان باید كار #واجب و تكليفى را انجام دهد اما انجام چنین کاری مستلزم یک اشکال بزرگ است، مثلا لازمه چنین کاری #کشته_شدن عده زیادی است، اینجا آن شخص احساس میكند كه ديگر #تكليف ندارد.
در مقابل امام حسين(ع) از اينگونه عذرهاى شرعى كه میتوانست هر انسان ظاهر بينى را از ادامه راه منصرف كند، خیلی زیاد بود:
🔺از اِعراض مردم كوفه و كشته شدن مسلم گرفته تا حادثه کربلا، از شهادت اصحاب گرفته تا اسارت آل الله. امام حسین(ع) میتوانست بگوید شرایط محیا نیست، مردم تحمّل نمیكنند، #مصلحت اقتضا میکند کنار بیاییم.
يكوقت به كسى میگويند: «اين راه را نرو؛ ممكن است شكنجه یا کشته شوى.» انسانِ قوى میگويد: «شكنجه شوم! کشته شوم، چه مانعى دارد؟»
🔺اما يكوقت میگويند: «نرو؛ ممكن است گروهى از #مردم، به خاطر اين حركت تو #سختی کشده و #كشته شوند.» اينجا ديگر پاى جان ديگران در میان است.
مصلحت چه اقتضا میکند؟ مگر دیگر بزرگان اسلام، #مصلحت_سنجی نکردند؟
🔺#عبدالله_بن_عباس، #عبدالله_بن_جعفر، #محمد_بن_حنفیه و... چگونه با این مسئله برخورد کردند؟ تمام تلاش خود را کردند تا این مصلحت سنجی خود را بر امام خود نیز تحمیل کنند اما زورشان نرسید. چه اینکه امروز نیز عده ای مشی شان چنین است.
🔺مطلب مهم و اساسی این است که اگر امام حسين(ع) میخواست در مقابل حوادثِ بسيار تلخ و دشواری که برای او پیش آمد با ديدِ يك متشرّعِ معمولى نگاه كند و عظمتِ رسالتِ خود را به فراموشى بسپارد، قدم به قدم میتوانست #عقب نشينى كند و بگويد ديگر تكليف نداريم. #مصلحت در بیعت با یزید است.
🔺اما ایشان چنين نكرد. اين، نشان از #استقامت او دارد، اما نه استقامت به نحو مرسوم بلکه استقامت در مقابل #موازین_شرعی، عرفی و عقلی. تحمل این سنخ مشکلات، خیلی سخت تر از دیگر مشکلات است چرا که در ظاهر #خلاف_مصلحت به نظر می آيد.
🔺کسی میتواند در مقابل این مصلحت سنجی ها و عذرهای به ظاهر شرعی استقامت کند که اوّلًا در حد اعلى #بصيرت داشته و بفهمد چه كار بزرگى انجام میدهد.
ثانياً #قدرت_نفس داشته و ضعفِ نفسش او را نگيرد، چنین شخصی دیگر پایش نخواهد لرزید. امام حسين(ع) اين دو خصوصيت را در كربلا به خوبی از خود نشان داد. لذا حادثه كربلا مثل خورشيدى بر تارك تاريخ درخشيد؛ هنوز هم میدرخشد، و تا ابدالدّهر هم خواهد درخشيد.
🔺#امام_راحل نیز در اين خصوصيت، به طور كامل دنباله رو امام حسين(ع) شد. یک روز به او گفتند با این کارت، حوزه علمیه قم را به تعطیلی میکشانی، روز دیگر گفتند همه علما و مراجع علیه شما تحریک میشوند و بین علما #اختلاف می افتد، روز دیگر گفتند جواب این خون های ریخته شده را چه کسی میدهد؟
🔺اين طرز فكرهاست که فشار مى آورد و ممكن است هركسى را از ادامه حركت منصرف كند. اما امام، #استقامت ورزيد و پای او در هیچ کدام از این موارد نلرزيد. عظمت روح او و عمق بصيرتى كه بر او حاكم بود، در اين جاها ديده میشود.
💢 اندیشه اجتماعی متفکران مسلمان👇
https://eitaa.com/joinchat/1389690894C341de0b3be
آیات و روایات اجتماعی
💠 لباس شهرت 1️⃣ در روایات متعددی از «لباس شهرت» نهی شده است. به عنوان مثال: #کلینی در کافی به نقل ا
3️⃣ لباس شهرت در هر جامعهاى، با آداب و رسوم و #عرف متعارف همان جامعه مشخّص مىگردد. چه اینکه مدل پوشش خود ائمه معصومین(ع) نیز متفاوت بوده است، مدل پیامبر با سبک حضرت امیر و نیز دیگر ائمه(ع). اين اختلاف رفتار، به روشنى نشان مىدهد كه #عنصر_زمان_و_مکان، در انتخاب نوع پوشش، اثر گذار است.
🔺لذا نمىتوان گفت كه سبك لباس پوشيدن پيامبر(ص) يا حضرت امیر يا ساير امامان، الگوى انتخاب لباس براى همۀ جوامع و در همۀ دورانهاست؛ بلكه بايد #روح_حاكم بر سيرۀ نبوى و اهل بيت(ع) را در سبك لباس پوشيدن يافت تا بتوان در همۀ زمانها و مكانها از آن الگو گرفت.
🔺همین نکته مهم، توسط امام صادق(ع) بیان شده است، آن جا كه #سفيان_ثورى، لباس فاخری بر تن حضرت میبیند و تاب نياورده و آن را متفاوت از پوشش پدران و نياكان ايشان میداند لذا بر حضرت ایراد میگیرد اما حضرت در پاسخش میفرمایند:
➕آن روزگار، #زمانۀ_فقر و تنگدستى بود و آنان به فراخور آن تنگنا و فقر، عمل مىكردند؛ ولى امروز، #زمانه_وفور است، كه همه چيز به فراوانی يافت مىشود.
(يا ثَورىُّ! كانَ ذٰلِكَ زَمانَ افتِقارٍ وَ إقتارٍ، وَ كانوا يَعمَلونَ عَلىٰ قَدرِ إقتارِهِ وَ افتِقارِهِ، وَ هٰذا زَمانٌ قَد أسبَلَ كُلُّ شَىءٍ عَزالِيَهُ)
(نقل مختصر کشف الغمه + نقل تفصیلی کلینی در کافی)
🔺درواقع پوشش باید به نحوی باشد که علاوه بر رعايت #ارزشها و #حدود_اسلامى، متناسب با #عرف_زمانه و هنجارهاى مقبول جامعه باشد و هر آنچه که موجب انگشتنما شدن بشود، مصداق لباس شهرت خواهد بود که از آن نهی شده است، چه اینکه کلینی در کافی نیز از امام صادق(ع) نقل میکنند:
➕بهترين لباس براى هر روزگار، لباس #متعارف_مردم همان زمان است.
(خَيرُ لِباسِ كُلِّ زَمانٍ لِباسُ أهلِهِ)
🔺بیان جالب #شهید_مطهری درباره نقش زمان و مکان در این مسئله را از (اینجا) بخوانید.
4️⃣ اساسا براساس روایتی از پیامبر، دو مدل شهرت داریم: 1. شهرت تجمل 2. شهرت زهد و سادگى.
گاهی بعضىها شيك ترين لباس را مىپوشند تا مشهور شوند و بعضىها نیز ساده مىپوشند تا مشهور شوند. هر دوى آنها، كَلَك و فریب شیطان است که هيچ فرقى با هم نمىكند. هر دو، راه #نفوذ_شيطان است.
در روایات، متعدد به این دو بخش اشاره شده است. به عنوان مثال، وقتی گروهی از مسیحیان نجران با لباس هاى ابريشم و گران قيمت و انگشترهاى كذائى خدمت پيامبر رسیدند، حضرت حتی جواب سلام آنها را نداده و تحویل شان نگرفت و آنها بعد از مشورت با حضرت امیر و توصیه حضرت که آن لباس ها را بیرون بیاورند، توانستند خدمت پیامبر برسند.
(مطالعه کامل روایت)
5️⃣ مراد از لباس شهرت، صرفا لباسِ پوشیدن نیست، بلکه عنوان عامی است که تمامی متعلقات انسان را شامل میشود لذا شاید بتوان در مصادیق امروزی لباس شهرت، به موارد زیر نیز اشاره کرد:
1. مدل های خاص ریش گذاشتن یا بلندی بیش از حد که متعارف جامعه نیست
2. ساخت خانه های خاص و انگشت نما
3. ساعت یا انگشترهای خاص چشم نواز
4. مدل های عزاداری خاص و غیرمتعارف
5. استفاده از لباس های جنس مخالف
6. آرایش زنانه برای مردان
7. و هر کاری که انسان را خاص و انگشت نما میکند.
6️⃣ چرا انسان به سمت کارهایی میرود تا خود را خاص نشان داده و انگشت نما بشود؟
شاید یکی از علل ریشه ای آن از حیث #روانشناختی و #جامعه_شناختی، مسئله #کمبود یا #احساس_کمبود دارایی های شخصی باشد که بدین واسطه میخواهند آن را جبران کنند.
انسانی که از دورن، احساس استغنا و بی نیازی بکند، نیازی به نشان دادن خود از طرق غیرمتعارف ندارد. بررسی این مسئله از این زاویه، بسیار لازم و ضروری است.
7️⃣ یکی از عواملی که میتواند #حکمت_نهی از لباس شهرت باشد، تاثیر لباس و پوشش بر #روحیات فرد و اطرافیانش میباشد. در روایات نیز بر این مسئله تاکید شده است. به عنوان مثال #طبرسی در مکارم الاخلاق نقل میکند:
➕#امام_سجاد(ع) با لباسی نو و شیک از خانه خارج شد. کمی که گذشت، حضرت مجدد به خانه بازگشت و همان لباس کهنه و همیشگی خود را پوشید و در توضیح علت آن فرمودند:
وقتی این لباس را پوشیدم، احساس کردم که دیگر علی بن الحسین قبلی نیستم و انگار دارم عوض میشوم.
(فَقَدْ مَشَيْتُ فِي ثِيَابِي هَذِهِ فَكَأَنِّي لَسْتُ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْن)
🔺#طبرسی در روایت دیگری از امام صادق(ع) نقل میکند:
➕بدن انسان چون لباس نرم پوشد به #طغيان آيد.
(إِنَّ الْجَسَدَ إِذَا لَبِسَ الثَّوْبَ اللَّيِّنَ طَغَى)
8️⃣ البته در این مسئله دچار #افراط هم نباید شد. اینکه زمانی #لباس_جنگ و سربازی را برای #روحانیت، لباس شهرت دانسته و از آن نهی میکردند، مصداق افراط در این مسئله بود که #امام_راحل محکم مقابل آن ایستاد. امروزه هم نباید دچار این افراط ها و برداشت های غلط شد.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9