🌺 #نکته تفسیری صفحه ۵۲:🌺
دوستان خدا، دوست داران مردم:
حتماً همة شما تصاوير كاريكاتوري را ديده ايد. در تصاوير كاريكاتوري، اعضاي بدن افراد از اندازه طبيعي بزرگتر يا كوچكتر مي شود و شكل افراد از تعادل خارج مي گردد. ولي در تصاوير واقعي، هر عضو به اندازة مناسب خودش است و به صورت طبيعي ديده مي شود. همانطور كه ظاهر غيرمتناسب انسان ها عجيب و خنده دار است، #اخلاق و صفات غيرمتناسب انسانها نيز تعجّب آور مي باشد. فرض كنيد كه تمام وقت كسي به كسب و كار بگذرد و يا شخصي هميشه در حال تفريح و استراحت باشد. حتماً مردم از كسي كه دائماً مشغول #عبادت و #نماز است و كار ديگري انجام نمي دهد، تعجّب مي كنند. دين #اسلام برخلاف بسياري از اديان ديگر به تمام جنبه هاي زندگي انسان اهميّت مي دهد. #قرآن به انسانها توصيه مي كند كه هم نسبت به وظيفة خود در برابر خدا اهميّت بدهند و هم نسبت به بندگان خدا احساس مسئوليّت نمايند. يكبار ديگر در معناي اين آيه و آية قبل دقّت مي كنيم. از نظر خداوند، بندگان خوب او داراي اين ويژگي ها هستند:
1. #ايمان دارند.
2. از كارهاي بدشان پشيمان اند و از خدا مي خواهند كه آنها را ببخشد.
3. به #زندگي پس از #مرگ توجه دارند و از گرفتار شدن در آتش #جهنم مي ترسند.
4. در برابر مشكلات زندگي صبر مي كنند و در انجام دستورات خدا، #استقامت مي ورزند.
5. هميشه راستگو و درستكارند. و القانتین
6 . نسبت به مردم بينوا احساس مسئوليت كرده، به امور آنان رسيدگي مي نمايندو از مال خود به آنها انفاق مي كنند.
7. در سحرگاهان كه ديگران در خواب به سر مي برند، با خداي خود راز و نياز ميكنند و از او مي خواهند كه از اشتباهات آنان چشم پوشي كند.
آري؛ بندگان خوب خدا، به او عشق مي ورزند و بندگانش را دوست دارند. از رنج آنها درد مي كشند و با خشنوديشان خوشحال مي شوند. به راستي پيشواي بزرگ ما اميرمؤمنان علي(ع)نمونة كامل چنين افرادي است. عبادت او زبانزد دوست و دشمن بوده است. گفته اند كه روزي معاويه بن ابي سفيان ـ دشمن بزرگ #امام_علي علیه السّلام ـ از شخصي به نام«ضِرار» كه امام را به خوبي ميشناخت درخواست كرد كه ويژگيهاي آن حضرت را براي او توصيف كند. ضِرار شروع به توصيف امام كرد و از اخلاق نيكوي او و عبادت و راز و نياز بي مانند او به درگاه خدا سخن گفت. او آنقدر عبادت امام را توصيف كرد كه #معاوية سنگدل به گريه افتاد و از او خواست كه سخنش را تمام كند.[1] اما همين انسان عبادتكار، بزرگترين ياور فقيران و بينوايان بود. در تاريخ نقل شده است كه پس از شهادت امیرمؤمنان علی(ع) و در هنگام غسل او، حاضران مشاهده کردند که بر پیشانی و شانة آن حضرت جای زخم و پینه وجود دارد. همه می دانستند که پینة پیشانی به خاطر سجده های طولانی امام است؛ برخی از زخم شانة آن حضرت تعجّب کردند و از علّت آن جویا شدند. محمّد حنفیّه ـ یکی از فرزندان امام(ع) ـ توضیح داد که امام(ع) در هر روز حداقل یک بینوا و اگر میتوانست افراد بیشتری را سیر می کرد. هنگامیکه شب می شد، اضافة غذای خانواده اش را در کیسه ای می گذاشت و در زمانیکه مردم خواب بودند، به نزد فقرای آبرومند می برد و به طور ناشناس، آن غذاها را بینشان تقسیم می کرد و زخم شانه هایش به خاطر کشیدن آن بار شبانه است.
[1] #بحارالانوار ، ج41، ص14
🌺نکته تفسیری صفحه ۵۳:🌺
همه خوبيها فقط به دست توست:
به #قدرت رسيدن پادشاهان و زوال حكومتشان، به دست آوردن پست و مقامهاي حكومتي و از دست دادن آنها، به #ثروت رسيدن افراد و ورشكسته شدن آنان، داستانهاي شيرين و تلخي است كه صفحات #تاريخ زندگي انسانها از آن پر مي باشد. اگر با دقّت در اين سرگذشت ها نگاه كنيم متوجّه مي شويم كه رسيدن به قدرت و ثروت و شهرت به خاطر استفاده از ابزارهايي بوده و از دست دادن آنها نيز علّت هاي مشخّصي داشته است. جلب اعتماد #مردم ، بهره بردن از ناداني آنان ، فهميدن نيازهايشان و...هر كدام مي تواند در كسب قدرت و ثروت مؤثّر باشند. در مقابل، #ظلم و ستم، دروغ و #كلاهبرداري ، تنبلي و خستگي و...مي تواند علّت از دست دادن قدرت و ثروت شود. رسیدن به خوبی ها یا از دست دادن آنها همگی در گرو توجّه یا عدم توجّه به قوانینی است که در این جهان وجود دارد، امّا چه كسي اين قوانين را وضع كرده و به آنها اثر بخشيده است؟ اين آيات مهم و نوراني به ما يادآوري مي كند كه همة قوانين جهان آفرينش، توسط خداي بزرگ وضع شده و بر آن قوانين نظارت مي كند. تمام فرمانروايان» ـ خوب يا بد ـ به خاطر بهره بردن از قوانين او به قدرت رسيده اند و به خاطر بي توجّهي به آنها، #سقوط كرده اند. هركس كه به عزّت و سربلندي رسيده، به خاطر پايبندي اش به سنتها و قوانين الهي بوده است و علت خواري و ذلّت هر كسي، پشت كردن به قوانين خداست. خدايي كه بر هر كاري تواناست؛ خدايي كه با قدرت بي پايانش، زمين را در مدار خود به گونه اي حركت مي دهد كه فصول مختلف ايجاد شود و دائماً ساعات روز و شب تغيير كند و كم يا زياد گردد. خدايي كه موجودات زنده را از مواد بي جان به وجود مي آورد و پس از مدتي، جان آنها را مي ستاند و دوباره به مواد بي جان تبديل مي كند. خدايي كه همة موجودات را روزي مي بخشد و به هر كس كه بخواهد، بدون حساب و بي پايان لطف و عنايت مي كند. آري؛ توجه به اين واقعيّت كه همة خوبیها به دست خداوند است، نگاه انسان را به جهان تغيير مي دهد. در اين صورت انسان اگرچه تلاش و كوشش مي كند و از اسباب و وسايل موفقيت بهره مي گيرد، ولي دائماً به نيرويي توجه دارد كه آن اسباب و وسايل را فراهم كرده است و از آن قدرت بيپايان تقاضا مي كند كه او را در مسير زندگي اش موفّق كند.
مطالعة پيشوايان دين به روشني نشان ميدهد كه آن مردان قوي دل، خدا را تنها عامل عزّت و سربلندي مي شمردند و در راه مقدس خود، ذرهّ اي از دشمنان خدا هراس نداشتند. همين اعتقاد موجب شد كه پيامبر بزرگ ما درباره پيشنهادهاي فريبنده مشركان فرمود:
«اگر خورشيد را در دست راست من و ماه را در دست چپ من بگذارند، پيشنهاد آنان را قبول نمي كنم»[1]. براساس همين اعتقاد بود كه پيشواي نخست ما فرمود: «به خدا سوگند اگر تمام عرب برعليه من با هم متّحد شوند، من به آنان پشت نكرده، فرار نمي كنم»[2].
[1] #بحارالانوار ، ج18، ص182
[2] #نهج_البلاغه ، نامة45
🌺#نکته تفسیری صفحه ۵۵:🌺
بانوي برگزيده:
«حضرت مريم(س)» يكي از بهترين بانوان جهان و در ميان #مسيحيان و #مسلمانان داراي احترام ويژه اي است. البته ما مسلمانان به پيروي از #قرآن ، او و #فرزند گرامي اش عيسي(ع) را دو بنده پاك خدا مي دانيم و معتقدیم که حضرت عیسی(ع)، #پیامبر و برگزیده از سوی خدا بود و به #خرافات مسيحيان در مورد پدر و پسر اعتقادي نداريم. پدر حضرت مريم،«عمران» نام داشته و برخي معتقدند كه او از پيامبران خدا بوده است. گفته اند كه خدا به عمران #وحي فرستاد كه به زودي پسري به او مي دهد كه بيماران غيرقابل علاج را #شفا مي دهد و به خواست خدا مردگان را زنده مي كند. اين مطلب را با همسرش در ميان گذاشت و پس از مدتي از دنيا رفت. #همسر او که باردار بود و گمان مي كرد مادر آن پسر موعود است، نذر كرد كه فرزندش را وقف خدمتگزاري و عبادت در بيت المقدّس كند؛ ولي پس از وضع حمل متوجه شد كه فرزندش #دختر است و بعدها معلوم شد كه فرزندي كه انتظارش را مي كشيد، پسر همين دختر پاك مي باشد. او دخترش را«مريم» به معناي«زن عبادتكار» نامگذاري كرد و برخلاف رسم آن روزگار كه هيچ دختري به خدمتكاري معبد درنمي آمد، مريم را براي خدمت و عبادت در معبد، به بزرگان آن سپرد تا به نذري كه با خدا كرده بود، وفا كرده باشد. از آنجا كه مريم از خاندان سرشناس و پرآوازه اي بود، بزرگان معبد او را پذيرفتند و حتي بر سر سرپرستي او، به كشمكش و بگومگو پرداختند. تا آنجا كه بين خود قرعه كشي كردند و به لطف خدا، قرعه به نام پيامبر گرامي خدا حضرت زكريا(ع)افتاد و او سرپرستي مريم را به عهده گرفت. مريم(س) بزرگتر مي شد و آثار شكوه و عظمت در وجودش نمايان تر مي گشت. زكريا كه فرزندي نداشت، همچون پارة تن خود از مريم نگهداري مي كرد. همة نشانه ها، حكايتگر اين بود كه مريم انساني فوق العاده است. كار به جايي رسيد كه هرگاه زکریا به عبادتگاه مریم وارد می شد، میوه های نو و تازه می دید که به طور معمول در آن فصل نمي روييد. يكبار زكريا از مريم(س)پرسيد: اين ميوه ها از كجا برايت آمده است؟ مريم پاسخ داد: اين ميوه ها بهشتي است و از سوي خدا مي باشد.
مريم بانوي برگزيده خدا بود. جسم و جانش از ناپاكي ها به دور بود و يكي از بهترين زنان جهان محسوب مي شود. اگرچه او در روزگار خود بهترين بانو بود، ولي سالها پس از او، بانويي بسيار والا مقام تر پا به عرصة وجود گذاشت كه مريم در سايه سار درخت كمالاتش، منزل گزيده است. او كسي نيست به جز دختر گرامي پيامبر اسلام حضرت #فاطمه_زهرا سلام الله عليها. او مانند مريم مقدس سخن فرشتگان را مي شنيد و از جانب خدا روزي هاي بهشتي دريافت مي كرد و علاوه بر ويژگي هاي مريم، صفات و برتري هاي فراواني داشت كه به مريم مقدّس هم داده نشده بود.[1] #امام_صادق (علیه السّلام )در اين باره فرموده است:«مريم سرور زنان دوران خودش بوده است و فاطمه سرور زنان عالم از ابتداي آفرينش تا پايان آن مي باشد»[2].
[1] براي اطلاع بيشتر ر.ك. به: #بحارالانوار ، ج42، ص19(باب 3- مناقبها و فضائل ها و بعض احوال ها و معجزات ها صلوات الله عليها)
[2] البرهان في تفسير القرآن، ج1، ص618