🔰 آن زمستانِ بهاری ▪️ نگاهی دوباره به مستندِ «آن زمستان» دربارۀ مرحوم آیة الله مصباح یزدی ✍️ سید محمدحسین دعائی [بخش ۱ از ۲] 🔸 غرض اصلی‌ام از نوشتن متن حاضر، نقد فنی مستند خوش‌ساخت و پُرمضمونِ «آن زمستان» نیست. بلکه می‌خواهم بازارگرمی کنم. آری؛ امیدوارم با خواندن این چند خط، کسانی که این مستند را ندیده‌اند، آن را ببینند و کسانی که آن را دیده‌اند، دوباره ببینند و بیشتر بیندیشند. 🔹 فرم مستندِ «آن زمستان» فرم خلاقانه‌ای است. یعنی کارگردان آن توانسته است با عبور از «گفتگومحوری»، از ژانر مستند، «آشنایی‌زدایی» کرده و طبیعت کُند و یکنواخت آن را به نفعِ «محتوا» و «مخاطب» تغییر دهد. البته بدیهی است که فهم این خلاقیت و لذت‌بردن از آن، جز در پرتوِ «بلوغ سینمایی»، «دغدغه‌مندی قلبی» و «کنجکاوی ذهنی نسبت به موضوع فیلم» ممکن نیست. 🔸 بینندۀ این مستند، به‌هیچ‌وجه حضور دوربین را حس نمی‌کند. یعنی شما در وقت تماشای این فیلم، اصلا فکر نمی‌کنید که دارید فیلم می‌بینید؛ و این موفقیت چشمگیر، علاوه بر آن‌که از «هنرمندی کارگردان» و دیگر عوامل فیلم ـ مثل تصویربردار، صدابردار و نورپرداز ـ خبر می‌دهد، از «روح بلند آیة الله مصباح یزدی و وارستگی و اخلاص ایشان» حکایت دارد؛ به‌گونه‌ای که تا آخر فیلم، حسرت یک نگاه آیة الله، به دل دوربین می‌ماند. خلاصه آن‌که: مستندِ «آن زمستان»، مثل سوژۀ خود، به‌شدت «ساده» و «صادق» است. 🔹 در ادامۀ نکتۀ قبل و به‌طور خاص، باید از «نجابت و عفت دوربین فیلم» در داخل خانه و در بین خانوادۀ آیة الله نیز یاد کرده و به تحسین آن بپردازیم. 🔸 هرچند در مستندِ «آن زمستان»، صرفا به مقطع کوتاهی از زندگی آیة الله مصباح یزدی پرداخته شده است، اما می‌توان در آینۀ این مستند، ابعاد مختلف معنوی، علمی، سیاسی، اجتماعی، خانوادگی و فردی شخصیت ایشان را به تماشا نشست. 🔹 البته امتیاز ویژۀ این مستند آن است که به بهترین شکل ممکن، «وجوه دیده‌نشده‌ای از شخصیت آیة الله» را پیش چشم مخاطب قرار می‌دهد؛ وجوهی مثل: «خوش‌اخلاقی، شوخ‌طبعی، نکته‌سنجی و خانواده‌دوستی» که حقیقتا مواجهه با آن‌ها، مخاطب ناآشنا با ایشان را شوکه می‌کند. به عبارت دیگر، مستندِ «آن زمستان» ما را به «اندرون» و «اندرونیِ» آیة الله مصباح یزدی برده و نه تنها تصویر ذهنی ما از ایشان، بلکه اساسا تصورمان از «حیات عالمان دینی» را تغییر می‌دهد. 🔸 «ساده‌زیستی و بی‌اعتنائی آیة الله مصباح یزدی به مظاهر دنیا»، یکی دیگر از ابعاد مهم شخصیت ایشان است که مستندِ «آن زمستان» به‌خوبی پرده از آن برمی‌گیرد. 🔹 «تواضع و فروتنی آیة الله» نیز در جای‌جای مستند دیده می‌شود؛ به‌گونه‌ای که هرکس آن را ببیند و اندکی «انصاف» به خرج دهد، تصدیق می‌کند که ایشان به‌شکل خارق العاده‌ای «خاکی» بوده‌اند. خاکی، یعنی کسی که در عین بزرگی، در دسترس است، در بند تعارفات و تشریفات نیست، زندگی ساده‌ای دارد، مردمی است و حتی برای خود، یک میز کار مستقل ندارد. 🆔 @Smh_Doaei

[بخش ۲ از ۲] 🔸 نام این مستند هم با ما حرف دارد: «آن زمستان»؛ یعنی زمستان سال ۹۴؛ همان زمستانی که مجلس خبرگان از محضر آیة الله مصباح یزدی محروم گردیده و به تعبیر رهبر معظم انقلاب، دچار خسارت شد؛ همان زمستانی که به‌خاطر حذف ظاهری و موقت آیة الله از سپهر سیاسی کشور، زمستان سیاست، فرهنگ و اجتماع را در پی داشت. 🔹 یکی دیگر از بخش‌های قابل‌توجه این مستند، سکانس‌های ابتدائی آن است؛ یعنی سکانس‌های مربوط به جراحی چشم آیة الله مصباح یزدی که می‌توان به تفسیر نمادین آن‌ها پرداخت و اشارۀ سربسته و گذرای کارگردان به «تغییر دید آیة الله» را در آن‌ها به تماشا نشست؛ همان واقعیتی که می‌توان در پرتو آن، به فهم بهتری از اندیشۀ سیاسی و کنشگری‌های اجتماعی ایشان دست یافت. آری؛ شاید ماجرا از این قرار است که پس از دهه‌ها «حضور میدانی، تجربه‌اندوزی و بازخوردگیری»، اندیشۀ سیاسی آیة الله مصباح یزدی، جلوه‌های واقع‌بینانه‌تری پیدا کرده است. به‌عنوان مثال می‌بینیم که ایشان ـ به‌صراحت و در تضاد با قرائت مشهور از دیدگاه خود ـ هرگونه «ناب‌گرایی غیرواقع‌بینانه» را مذمت می‌کنند، از ضرورتِ فتنه‌های اجتماعی برای «آزمایش مردم» سخن می‌گویند، بر اولویتِ «بصیرت‌افزایی عمومی» صحه می‌گذارند و غلط‌بودن مسیرِ «اجبار و تحمیل» را مورد تأکید قرار می‌دهند. 🔸 به اعتقاد نگارنده، مهم‌ترین درس این مستند، درسِ «نگاه توحیدی» و «زندگی توحیدی» است؛ این‌که یک «مؤمن موحد»، همه‌چیز ـ حتی دنیایی‌ترین چیزها، یعنی «سیاست» ـ را با دید توحیدی می‌بیند، فقط به‌دنبال جلب رضایت خداست، فقط در پی انجام وظیفه است، فقط در آرزوی عاقبت به خیری است، فقط خداوند را منشأ اثر می‌داند و به همین خاطر، حتی در سخت‌ترین شرائط زندگی، آب در دلش تکان نمی‌خورد. آری؛ دل مؤمن موحد مجاهد، حتی در سردترین زمستان‌ها، بهاری است. 🔹 حتی اگر تمام تصاویر این مستند از یادها برود، تصویر پُرمعنایی که از بوسۀ «سردار سلیمانی» بر پیشانیِ «آیة الله مصباح یزدی» قاب گرفته است، هیچ‌گاه فراموش نخواهد شد. 🔸 اگر مستندِ «آن زمستان» یک «مقاله» بود و می‌خواستیم برای آن چند «کلیدواژه» انتخاب کنیم، آن کلیدواژه‌ها از این قرار بودند: عبودیت، نگاه توحیدی، دین‌محوری، ولایت‌مداری، وظیفه‌شناسی، تکلیف‌گرایی، مردم‌داری، آرمان‌خواهی، واقع‌بینی، اخلاق اسلامی، معنویت، نورانیت، برکت، شجاعت، حُریت، صداقت، صمیمیت، جامعیت، جهاد، اخلاص، سبک زندگی دینی، علم نافع، علوم انسانی اسلامی و سیاست‌ورزی الهی. خلاصه آن‌که: این مستند، هم «درس دین» است، هم «درس سیاست» و هم «درس زندگی». 🔹 مستندِ «آن زمستان»، بیش از آن‌که نشانگرِ «تسلط تحسین‌برانگیزِ» کارگردان بر کار خود باشد، از «سنخیت حسرت‌برانگیزِ» او با آیة الله مصباح یزدی حکایت دارد؛ تا آن‌جا که شاید بتوان گفت روح آیة الله در این مستند حلول کرده است؛ و از همین روست که باید به فکر قلمه‌زدن این مستند به سوژه‌های دیگر و تکثیر آن بود. آری؛ مستندِ «آن زمستان»، از راه رسیدن بهارِ «سینمای اشراقی» را نوید می‌دهد. 🏷 #نوشتار #یادداشت #مستند #آن_زمستان #آیة_الله_مصباح_یزدی 🆔 @Smh_Doaei

خداوند درجاتش رو عالی کنه. خداوند ما رو به اینها ملحق کنه. ما رو قدردان اینها قرار بده. توجه او، دعای او و شفاعت او رو نصیب ما کنه. همچنانکه در دنیا خیلی با هم خوب بودیم، خیلی رفیق بودیم، خداوند متعال کاری کنه که در قیامت هم همینجور باشه؛ خیلی خوب باشیم، خیلی خوب باشه با ما، خیلی رفیق باشه با ما ... 😭 ان شاء الله ... 🏷 #شهید_سلیمانی #جانفدا #رهبر_معظم_انقلاب 🆔 @Smh_Doaei

🔰 اللهمّ إنّا لا نعلم منه إلّا خیرا ... 🏷 #شهید_سلیمانی #جانفدا #رهبر_معظم_انقلاب 🆔 @Smh_Doaei

🔰 فی مدرسة الحسین و زینب علیهما السلام نعشق الشهادة و لا نری الا جمیلا ... 🏷 #شهید_سلیمانی #جانفدا #رهبر_معظم_انقلاب #سید_حسن_نصرالله 🆔 @Smh_Doaei

🔰 البته پای حرفی هم که زده‌ایم ایستاده‌ایم ... 🏷 #شهید_سلیمانی #جانفدا #رهبر_معظم_انقلاب 🆔 @Smh_Doaei

🔸 سال قبل که «سالگرد شهادت شهید سلیمانی رضوان الله علیه» دقیقا مصادف با «ایام فاطمیه» بود، بعضی افراد کج‌فهم یا بدسلیقه، شروع کردند به اشکال‌گرفتن که: چرا در این روزهای متعلق به حضرت صدیقۀ کبری سلام الله علیها، از کسی غیر از آن حضرت نام برده و به یاد شخصی غیر از ایشان هستید؟! 🔹 این چند خط را همان موقع نوشتم:

🔸 «حضرت زهراء سلام الله علیها» در پایان وصیت خود به «امیرالمؤمنین علیه السلام» فرمودند: 🔹 «أَسْتَوْدِعُكَ اللَّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَى وُلْدِيَ السَّلَامَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَة.» (بحارالانوار، ج۴۳، ص۲۱۴) شما را به خدا سپرده و تا روز قیامت به همۀ «فرزندانم» سلام می‌رسانم. 🔸 همۀ «مؤمنان مجاهد، بصیر، شجاع، صادق و مخلص» ـ خصوصا «شهیدان» ـ «فرزندان فاطمه» و او، «مادر همۀ انقلاب‌های الهی و انقلابی‌های راستین» است؛ 🔹 و چون «دفاع از مادر»، بدونِ «دفاع از فرزندان مادر» بی‌معناست، احیاء امرِ «صدیقه کبری سلام الله علیها» هم بدونِ «تعلق به انقلاب اسلامی» و «قدرشناسی از شهیدان»، یک خیال توخالی است. 🔸 همچنان‌که دم‌زدن از «فاطمیه»، بدونِ «انقلابی‌گری» و «جهاد در راه آرمان‌های دینی»، باطنی جز «سقیفه‌مسلکی» ندارد. 🔹 اما «شهید سلیمانی» ... 🔸 او شاگرد ممتازِ «مدرسۀ فاطمیه» و «مکتب انقلاب اسلامی» است؛ و از همین روست که نامش با نامِ «فاطمه» و «فاطمیه» ارتباط عمیق‌تر و وثیق‌تری دارد. 🔹 آری؛ این فقط «تاریخ شهادت سلیمانی» نیست که با «فاطمیه» مقارن شده؛ بلکه تمام هویت او «فاطمی» است؛ 🔸 و به همین خاطر، نه فقط امسال، بلکه سال‌های بعد هم که سالگرد شهادت او از «فاطمیه» دور می‌شود، در «فاطمیه» یادش می‌کنیم. 🔹 باشد که آن «شهید فاطمی» هم ما را پیشِ «مادر» یاد کند ... . 🏷 #حضرت_فاطمه #فاطمیه #شهید_سلیمانی #جانفدا #انقلاب_اسلامی #انقلابی‌گری 🆔 @Smh_Doaei

🔰 آیة الله مصباح یزدی رضوان الله علیه: بنده اخیرا در کشور خودمان کسی را مثل حاج قاسم سلیمانی ندیدم که مقام حضرت زهراء را شناخته باشد و در هیچ حالی از توسل به آن بزرگوار غافل نشود. 🆔 @Smh_Doaei

🔰 من قدرت او را، محبت مادری او را، در هور دیدم، در قلب کانال ماهی دیدم، در وسط میدان مین دیدم ... . 🆔 @Smh_Doaei