🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_هفدهم، سوره مبارکه حج ✍ به بیان مرحوم علامه در تفسیر المیزان، سلوک انبیا (ع) در مسیر توحید، برای دیگران تشریع شده است یعنی راهی که انبیا طی کرده اند را خداوند متعال برای ما تشریع نموده است. کما اینکه بر اساس روایات بیان شده در اسرار عبادات، وضو و طهارت سنت حضرت آدم (ع) است که برای رجوع بعد از هبوط از آلودگی به طهارت ظاهر و باطن تشریع شده است و حج، سنت اتمام ابتلائات ابراهیمی است که برای امت سازی توحیدی تشریع شده و نماز سنت محمدی (ص) که در شب معراج تشریع شده است تا معراج طی شده پیامبر (ص) مسیر معراج مومنین امت او شود که؛ "الصلاة معراج المؤمن." منسک را به عبادت معنا کرده اند اما به حسب رجوع به آیات قرآن به نظر می رسد عمل عبادی که امتداد پیدا کرده و تکرار شود یا به تعبیری عبادتی که سنت گذاری شود منسک نامیده می شود.

🔸 به عبارت دیگر عبادتی که در یک امت پایدار شده و امتداد یابد منسک نام دارد. لذا در سوره حج می فرماید خداوند برای هر امتی منسکی قرار داده که آن را بجای آورند؛ "لِّكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسَكًا هُمْ نَاسِكُوهُۖ فَلاَ يُنَٰزِعُنَّكَ فِی ٱلْأَمْرِۚ وَ ٱدْعُ إِلَیٰ رَبِّكَۖ إِنَّكَ لَعَلَیٰ هُدًی مُّسْتَقِيمٍ" (حج؛ ۶۷). 🔸 این مناسک برای تثبیت ذکر خداوند در امت است؛ "وَ لِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسَكًا لِّيَذْكُرُوا۟ ٱسْمَ ٱللَّهِ" (حج؛ ۳۴). مناسک همان عبادات اجتماعی در هر امت هستند که منجر به تعظیم شعائر الهی در جامعه می شوند لذا قربانی کردن حجاج برای حج را در آیه ۳۴ این سوره مبارکه منسک و در آیه ۳۶ تعظیم شعائر الهی می داند و می فرماید؛ "ذَٰلِكَ وَ مَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ ٱللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَی ٱلْقُلُوبِ" (حج ۳۲). خود حج یکی از مهمترین مناسک اسلامی است که سنت ابراهیمی است. سعی صفا و مروه هاجر (س)، رجم شیطان توسط ابراهیم (ع) در ماجرای ابتلای ذبح فرزندش و نیز قربانی کردن گوسفند به جای ذبح اسماعیل بعنوان نماد قطع تعلق همه در تشریع حج سنت گذاری شده و به صورت منسک عبادی در آمده است. 🔸 لذا قرآن پس از بیان اتمام ابتلائات حضرت ابراهیم و قرار گرفتن او در مقام امامت امت؛ "وَ إِذِ ٱبْتَلَیٰٓ إِبْرَٰهِـۧمَ رَبُّهُۥ بِكَلِمَٰتٍ فَأَتَمَّهُنَّۖ قَالَ إِنِّی جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا" او را مشرف و مکلف به سنت گذاری حج می نماید و آیات قرآن از زبان ابراهیم (ع) امتداد این عمل عبادی در امت اسلام را بعنوان یک منسک از خداوند متعال طلب می کند؛ "وَ إِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِـۧمُ ٱلْقَوَاعِدَ مِنَ ٱلْبَيْتِ وَ إِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلْعَلِيمُ. رَبَّنَا وَ ٱجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَ مِن ذُرِّيَّتِنَآ أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ وَ أَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَ تُبْ عَلَيْنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ" (بقره؛ ۱۲۷و۱۲۸). 🔸 سنت گذاری یک عمل صالح در یک #جمع_ایمانی و #تشکیلات و بلکه در جامعه باعث امتداد عمل فرد در دیگران و پیوستگی دیگران به او به عنوان امام و پیشروی ایشان در آن عمل و شانیت و ماموم شدن دیگران نسبت به او می شود. لذا در روایات آمده است که؛ "مَنْ سَنَّ سُنَّةً حَسَنَةً كَانَ لَهُ أَجْرُهَا وَ أَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا إِلَى يَوْمِ اَلْقِيَامَةِ" 🔸 اگر توجه داشته باشیم که بر اساس آیه شریفه؛ "فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ" (زلزال؛ ۶). اجر عمل حقیقت همان عمل است که در عالم آخرت ظهور می کند. پس اشتراک اجر عمل، یعنی عمل مشترک و مشارکت در عمل. پس #عمل_جمعی کتاب جمعی و سرنوشت جمعی می سازد و لذا عمل جمعی هویت ساز و امت ساز است. 🔸 لذا برای اینکه یک #تشکیلات_ایمانی وحدت و #هویت_جمعی و امت واحده ای پیدا کند، عهد جمعی بر انجام عمل جمعی و سنت گذاری اعمال عبادی جمعی به صورت یک منسک قرار داده شده است. البته این اعمال عبادی جمعی باید سنت باشد نه بدعت! یعنی همان اعمال عبادی تشریع شده در شریعت خاتم را می توان در قالب قرار مشترک جمعی، سنت یک #تشکیلات_ایمانی نمود و مناسک ایجاد کرد. تثبیت دعای فرج یا دعای عهد یا زیارت عاشورا یا قرائت قرآن به صورت جمعی بعنوان یک قاعده در یک تشکیلات می تواند نمونه این سنت گذاری و عهد جمعی باشد. 🔸 #عهد_جمعی آثاری به مراتب عظیم‌تر از عهد فردی دارد و باعث توفیق جمعی و تحقق آثار جمعی می‌شود. هم‌چنان‌که دعای جمعی اجابت بالاتری را به همراه دارد، عهد جمعی نیز #روح_جمعی ایجاد می‌کند. پیمان‌های مکرر مؤمنان با یکدیگر، آن‌ها را در حرکت و سیر، متحد نموده و آن‌ها را حفظ می‌کند. 🔸 عهد جمعی باعث می‌شود، توفیقی که برای یکی از مؤمنان حاصل می‌شود، هم خود او بهره‌ی بیشتری ببرد و هم دیگران از توفیق او بهره‌مند شوند. در مراقبه‌ها و عهدهای جمعی، افراد مانند کوهنوردانی هستند که با طناب به یکدیگر متصل شده‌اند؛ اگر کسی لغزشی پیدا کند، دیگران او را نگه می‌دارند و نمی‌گذارند سقوط کند. ارتباطات جمعی در امور معنوی و عهدهای جمعی چنین خاصیتی دارند. بله | ایتا | تلگرام | روبیکا | اینستاگرام | تارنما 🌐 www.Karavani.ir | #سلوک_تشکیلاتی

📻 #کتاب_صوتی : #رفیق_روزهای_بندگی #قسمت_هجدهم: نزول قرآن در شب قدر 🔸 امور مادی در عالم طبیعی تفسیر عینی آیات قران کریم است، فلذا سایر امور مادی و معنوی نیز در سایه نزول قرآن کریم تنزل پیدا می‌کنند. 👈بله|ایتا|تلگرام|روبیکا|اینستاگرام Karavani.ir | @SolookTashkilati

🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_هجدهم، سوره مبارکه نور ✍ در آیه ابتدایی سوره مبارکه نور ضمن تصریح بر فریضه بودن این سوره و احکام بیان شده در آن، آیات این سوره را آیات بینات برای متذکر شدن مومنین می داند. در آیه دوم این سوره ابتدا حکم قطعی فحشاء (زنا) را اجرای حد شرعی صد ضربه تازیانه بیان کرده و تصریح می کند که در این حکم هیچ دلسوزی و سهل گیری نباید داشت. بعلاوه حکم باید در ملاء عام و در منظر مومنین باشد تا جنبه بازدارندگی در آن که فلسفه احکام جزائی است محقق شود. در آیه سوم هم حکم منع ازدواج مومنین با چنین افرادی و نوعی جداسازی آنها از #جامعه_ایمانی در لایه دیگری از بازدارندگی بیان شده است. 🔸 این حدود شرعی نسبت به عاملین فحشاء یک روی سکه بازدارندگی از شیوع فحشا و منکر در جامعه است. اما روی دیگر آن جلوگیری از شیوع لسانی و رسانه ای فحشا و قبح شکنی از آن است. لذا پس از این حکم بلافاصله در آیات بعد حکم نسبت ناروا دادن رابطه نامشروع به مومنین را بیان می کند: "وَ ٱلَّذِينَ يَرْمُونَ ٱلْمُحْصَنَٰتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا۟ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَآءَ فَٱجْلِدُوهُمْ ثَمَٰنِينَ جَلْدَةً وَ لاَ تَقْبَلُوا۟ لَهُمْ شَهَٰدَةً أَبَدًاۚ وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْفَٰسِقُونَ" (نور؛ ۳) اگر کسی نسبت ناروای این عمل فحشا را به کسی بدهد و نتواند چهار شاهد عینی فراهم آورد، خود آن فرد مدعی محکم به حد هشتاد ضربه تازیانه و عدم قبولی ابدی شهادت از اوست. (مگر به شرط توبه که در آیه بعد آمده و کیفیت استثنای شرط توبه آن بحث فقهی خارج از بحث ما است.)

🔸 احکام پس از این آیات در مورد نسبت ناروا دادن به مومنین است و به بیان مرحوم علامه؛ از آیات بر می‌آید که به بعضی از بستگان رسول خدا (ص) نسبت فحشاء دادند و نسبت دهندگان چند نفر بوده و داستان را در میان مردم منتشر کرده و دست به دست گردانده‌اند، و نیز به دست می‌آید که بعضی از منافقین یا بیماردلان در اشاعه این داستان کمک کرده‌اند، چون به طور کلی اشاعه فحشاء در میان مؤمنین را دوست می‌داشتند، و لذا خدا این آیات را نازل کرده، و از رسول خدا (ص) دفاع فرمود.(نور؛ ۱۱-۱۴) 🔸 از این آیات بر می آید که همانگونه که شیوع عملی فحشا منکر است، نسبت دادن آن به مومنین و قبح شکنی و شیوع لسانی آن هم منکر است. از یک سو حکم قطعی و سنگین فحشای جنسی بدون هیچ مماشاتی بیان شده و از جهتی هم اثبات آن با شهادت چهار شاهد همزمان با شرایط خاص به گونه ای است که فقط فساد و فحشای آشکار علنی و موارد خاص تجاوز به عنف حاد افشا شده و حد جاری شود. واضح است که در شریعت اسلام بنا بر پرده پوشی و ایجاد شرایط توبه و اصلاح در خفا است و بنا بر قبح شکنی و افشای فساد مخفیانه و خصوصی در جامعه و برخورد جزائی با آن نیست. البته حساب فساد عمومی و اجتماعی از فساد و گناه شخصی فردی جدا است. 🔸 بر اساس آیه شریفه؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ ٱجْتَنِبُوا۟ كَثِيرًا مِّنَ ٱلظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ ٱلظَّنِّ إِثْمٌۖ وَ لاَ تَجَسَّسُوا۟" (حجرات؛ ۱۲) سوء ظن و تجسس در حریم خصوصی برای افشای فحشا و منکر موجود هم اجازه داده نشده و اصل بر تغافل است چه رسد به ظن سوء یا شنیده های غیر قطعی.البته این تغافل عملی به معنای تغافل رهبران جامعه از فهم واقعیت جامعه هم نیست! اما شدت برخورد با فحشاء منکر، هم با شیوع عملی آن است و هم با قبح شکنی و شیوع خبری و رسانه ای آن. تا جایی که می فرماید؛ "إِذْ تَلَقَّوْنَهُۥ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُم مَّا لَيْسَ لَكُم بِهِۦ عِلْمٌ وَ تَحْسَبُونَهُۥ هَيِّنًا وَ هُوَ عِندَ ٱللَّهِ عَظِيمٌ" (نور؛ ۱۵) یعنی به خاطر بیاورید زمانی را که این شایعه را از زبان یکدیگر می‌گرفتید، و با دهان خود سخنی می‌گفتید که به آن یقین نداشتید؛ و آن را کوچک می‌پنداشتید در حالی که نزد خدا بزرگ است. بعد هم قاعده کلی بیان می کند که قابل تسرّی به همه مفاسد و منکرات اجتماعی است؛ "إِنَّ ٱلَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ ٱلْفَاحِشَةُ فِی ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِی ٱلدُّنْيَا وَ ٱلْأَخِرَةِۚ وَ ٱللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ" (نور؛ ۱۹) یعنی کسانی که دوست دارند زشتیها در میان مردم با ایمان شیوع یابد، عذاب دردناکی برای آنان در دنیا و آخرت است که خداوند می‌داند و شما نمی‌دانید! 🔸 نهایتا هم تکلیف را یکسره کرده و می فرماید؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ لاَ تَتَّبِعُوا۟ خُطُوَاتِ ٱلشَّيْطَانِۚ وَ مَن يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ ٱلشَّيْطَانِ فَإِنَّهُۥ يَأْمُرُ بِٱلْفَحْشَآءِ وَ ٱلْمُنكَرِۚ وَ لَوْ لاَ فَضْلُ ٱللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُۥ مَا زَكَیٰ مِنكُم مِّنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَ لَٰكِنَّ ٱللَّهَ يُزَكِّی مَن يَشَآءُۗ وَ ٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيم" (نور؛ ۲۱) یعنی ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از گامهای شیطان پیروی نکنید! هر کس پیرو شیطان شود گمراهش می‌سازد، زیرا او به فحشا و منکر فرمان می‌دهد! و اگر فضل و رحمت الهی بر شما نبود، هرگز احدی از شما پاک نمی‌شد؛ ولی خداوند هر که را بخواهد تزکیه می‌کند، و خدا شنوا و داناست! 🔸 گاهی نقل و انتشار اخبار درست ولی ضد فرهنگی جامعه خود اشاعه فحشا است و پیروی از خطوات شیطان. گاهی نقل آمار صحیح از منکرات در جایی که لازم نیست و برای غیر متولیان امر اصلاح جامعه اشاعه فحشا و قبح شکنی از عمل منکر است. 🔸 گاهی در #تشکیلات_فرهنگی از روی دلسوزی این اخبار مفاسد اجتماعی نقل و نشر داده می شود غافل از آنکه ما خود در خطوات شیطان اسیر شده و آمر به منکر شده ایم! گاهی گناه و فساد غیر علنی فرد را در مجموعه های به ظاهر فرهنگی و تربیتی به رخ فرد می کشیم به بهانه اصلاح فرد که این خود گناهی است نا بخشودنی! اصل در تربیت بر تغافل است و نه افشای سرّ نه فرد گناه کار حق افشای گناه خویش را دارد و نه کسی که به صورت اتفاقی مطلع می شود حق افشای سرّ نزد خود او یا دیگران را دارد! 🔸 برخورد های جزائی و عملی با فحشا عموما در موارد فساد عامدانه و از روی تجرّی و فسق علنی است و از باب مصلحت بازدارندگی اجتماعی است و ورود به حوزه خصوصی و گناهان شخصی افراد جایز نیست مگر مواردی که مصلحتی خاص اجتماعی در کار باشد که تشخیص آن به عهده مجتهد دینی است. بله | ایتا | تلگرام | روبیکا | اینستاگرام | تارنما 🌐 www.Karavani.ir | #سلوک_تشکیلاتی

📻 #کتاب_صوتی : #رفیق_روزهای_بندگی #قسمت_نوزدهم: همراهی قرآن و اهل‌بیت علیهم‌السلام 🔸 اگر کسی با قرآن مرتبط شود اما حقیقت آن را عین امام نبیند، با بدن قرآن مرتبط شده اما از مراتب بالای آن که به تعبیری تاویل قرآن است، هیچ بهره‌ای نبرده و در ظاهر متوقف شده است. 👈بله|ایتا|تلگرام|روبیکا|اینستاگرام Karavani.ir | @SolookTashkilati

🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_نوزدهم، سوره مبارکه فرقان ✍ این که نزول تدریجی قرآن برای همه عالمیان انذار دهنده است "نَزَّلَ ٱلْفُرْقَانَ عَلَیٰ عَبْدِهِۦ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا" (فرقان؛ ۱) نکته مهم این سوره در آیه اول است. سوره مبارکه فرقان در سراسر آیات شریفه خود که تفصیل این آیه اول است، بیان دقیقی دارد که نشان می دهد همانگونه که پس از عهد پیامبر (ص) نزول دفعی قرآن حقیقتی دارد که فراتاریخی است و در هر شب قدر بر قلب امام مداوم است، نزول تدریجی قرآن در طول سال هم حقیقتی دارد که بر امت پیامبر (ص) مداوم است. 🔸 به بیان مرحوم علامه طباطبایی (رض) آیات زیر همه ابعاد نزول دفعی قرآن در شب قدر را بیان می کند؛ آیات سوره دخان که بیان کننده نزول کتاب مبین در شب مبارکی است؛ "حمٓ وَ ٱلْكِتَابِ ٱلْمُبِينِ إِنَّآ أَنزَلْناهُ فِی لَيْلَةٍ مُّبَٰرَكَةٍۚ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ" (دخان؛ ۱-۳) که مبدا نزول را کتاب مبین و ظرف زمانی آن را شب مبارکی می داند. 🔸 آیات سوره مبارکه یوسف؛ :الٓرۚ تِلْكَ ءَايَاتُ ٱلْكِتَابِ ٱلْمُبِينِ  إِنَّآ أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَّعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ" (یوسف؛ ۱-۲) که باز مبدا نزول یا حقیقت قرآن را کتاب مبین می داند و نازل شده آن را قرآن عربی معرفی می کند و نشان می دهد آن کتاب مبین وقتی در شب مبارک نازل شده به صورت این قرآن عربی نازل شده است.

🔸 و آیات سوره قدر؛ "إِنَّآ أَنزَلْنَاهُ فِی لَيْلَةِ ٱلْقَدْر" (قدر؛ ۱) که بر اساس آیات فوق روشن می شود ضمیر "ه" آن به کتاب مبین بر می گردد و روشن می کند که آن لیله مبارکه شب قدر است که این قرآن از آن حقیقت کتاب مبین الهی در این زمان نازل شده است. 🔸 همه این آیات که فعل أَنزَلْنَاهُ از مصدر انزال در آن آمده اشاره به نزول دفعی کل حقیقت قرآن در شب قدر به صورت جمعی دارد و به بیان بسیاری از بزرگان یکی از معانی قرآن همین حقیقت جمعی و کلی آیات کتاب الهی است. 🔸 در مقابل در آیات سوره فرقان که می فرماید؛ "تَبَارَكَ ٱلَّذِی نَزَّلَ ٱلْفُرْقَانَ عَلَیٰ عَبْدِهِۦ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا" (فرقان؛ ۱) استفاده از فعل نَزَّلَ از مصدر تنزیل به معنای نزول تدریجی است و اشاره به نزول تدریجی قرآن در ۲۳ سال دوران بعثت تا رحلت پیامبر (ص) در مواقع مختلف دارد و به بیان برخی بزرگان اسم فرقان برای این کتاب الهی به تفریق کتاب و نزول سوره سوره آن اشاره دارد در مقابل قرآن که به این کتاب از حیث جمع همه آیات و سور اطلاق می شود. 🔸 در سوره مبارکه اسرا هر دو نزول دفعی و تدریجی بیان شده است. ابتدا اشاره می کند که؛ "وَ بِٱلْحَقِّ أَنزَلْنَاهُ وَ بِٱلْحَقِّ نَزَلَۗ وَ مَآ أَرْسَلْنَاكَ إِلاَّ مُبَشِّرًا وَ نَذِيرًا" (اسراء؛ ۱۰۵) که اشاره به نزول دفعی قرآن دارد و بلافاصله در آیه بعد می فرماید؛ "وَ قُرْآنًا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُۥ عَلَی ٱلنَّاسِ عَلَیٰ مُكْثٍ وَ نَزَّلْنَاهُ تَنزِيلاً" (اسراء؛ ۱۰۵) که در این آیه اشاره به اینکه تنزیل یا همان نزول تدریجی فرقان نام می گیرد به قرینه فعل فَرَقْنَاهُ وجود دارد. بعلاوه غایت نزول تدریجی را هم اشاره می کند؛ "فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُۥ عَلَی ٱلنَّاسِ عَلَیٰ مُكْثٍ" یعنی قرآن را تفریقی و جدا جدا و تفصیلی نازل کردیم که با تانی و مکث برای مردم بخوانی. 🔸 مرحوم علامه می فرماید؛ نزول آیات قرآنی به تدریج و بند بند و سوره سوره و آیه آیه، به خاطر تمامیت یافتن استعداد مردم در تلقی معارف اصلی و اعتقادی و احکام فرعی و عملی آن است، و به مقتضای مصالحی است که برای بشر در نظر بوده و آن این است که علم قرآن با عمل به آن مقارن باشد، و طبع بشر از گرفتن معارف و احکام آن زده نشود، معارفش را یکی پس از دیگری درک نماید تا به سرنوشت تورات دچار نشود ، که به خاطر اینکه یکباره نازل شد، یهود از تلقی آن سر باز زد، و تا خدا کوه را بر سرشان معلق نکرد حاضر به قبول آن نشدند. 🔸 پس در این سوره دلیل تفریق قرآن به صورت فرقان بیان شده که مردم شمرده شمرده و کم کم قرآن را قرائت کرده و عمل کنند. به بیان مرحوم علامه منظور از تفریق قرآن این است که آن را بر حسب تدریجی بودن تحقق اسباب نزول سوره سوره و آیه آیه نازل کردیم و پیشنهاد نزول دفعی در قرآن کریم از طرف کفار مطرح شده اما مصلحت مردم بر نزول تدریجی بوده است؛ گرچه نزول دفعی آن بر قلب پیامبر (ص) در شب قدر محقق می شده است. 🔸 به بیان سوره مبارکه فرقان؛ "وَ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ لَوْ لاَ نُزِّلَ عَلَيْهِ ٱلْقُرْءَانُ جُمْلَةً وَاحِدَةًۚ كَذَٰلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِۦ فُؤَادَكَۖ و رَتَّلْنَاهُ تَرْتِيلاً" (فرقان؛ ۳۲) به بیان مرحوم علامه تعلیم صرف با تثبیت معارف در قلب و تبدیل شدن به ایمانی که ملازم عمل باشد متفاوت است و قرآن چنین روش تعلیمی دارد. ایشان می فرمایند؛ 🔸 بهترین راه برای تعلیم و کامل‌ترین طریق و راه تربیت این است که آن را به تدریج بیان نماید و هر قسمت آن را به حادثه‌ای اختصاص دهد که احتیاجات گوناگونی به آن بیان دارد و آنچه از معارف اعتقادی و اخلاقی و عملی که مرتبط با آن حادثه می‌شود بیان کند، و نیز متعلقات آن معارف از قبیل اسباب عبرت‌گیری و پندگیری از سرگذشتهای گذشتگان و سر انجام کسانی که به غیر آن دستور عمل کردند و سر نوشت طاغیان و مشرکینی که از عمل به آن معارف سرپیچی نمودند، را بیان نماید. 🔸 به بیان ایشان نزول تدریجی قرآن همانند کارگاه عملی و آموزش در میدان است. مانند آموزش عملی و بالینی طبابت طبیب به شاگرد خود! پس تدبر به سبک تطبیق آیات بر لحظه لحظه زندگی فردی و اجتماعی روش تنزیلی قرآن است و اینگونه قرآن تبدیل به فرقان و قوه تمیز حق و باطل می شود که فرمود؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓا۟ إِن تَتَّقُوا۟ ٱللَّهَ يَجْعَل لَّكُمْ فُرْقَانًا" (انفال؛ ۲۹) چرا که توحید قرانی توحید در متن حیات فردی و اجتماعی است نه توحید در صرف اعمال عبادی ظاهری. 🔸 قرائت متن عربی قرآن از ابتدا تا انتها به سبک نزول دفعی قرآن است که اگر بعد از تنزیل تدریجی باشد موجب عبور از لفظ قرآن به حقیقت آن می شود و گرنه قرائت در لفظ و معنای ظاهری باقی می ماند! اگر این منطق را پذیرفتیم، تدبر حقیقی در قران با روش تنزیل و تفریق قرآن میسر است و اینگونه می توان از قرآن به فرقان رسید!

🔸 توجه به تفریق قرآن و تنزیل آن صرفا نگاه تاریخی به شان نزول آیات در زمان پیامبر (ص) نیست بلکه به معنای تعمیم و توسعه شرایط و تطبیق با زمانه و تدبر اجتماعی در قرآن و مصداق یابی آیات قران در حیات امروز است و این آن گم شده اصلی جامعه اسلامی در نسبت با قرآن است که وظیفه آن بر #تشکیلات_ایمانی و قرآنی است. 🔸 همانطور که نزول دفعی قرآن در شب قدر باید بعد از پیامبر (ص) بر قلب امام بعد از امام تا ظهور ادامه یابد. نزول تدریجی و تنزیل قرآن هم باید برای امت امتداد یابد. تا بتواند به ظرفیت تاویل قرآن توسط امام در زمان ظهور برسد و لیله القدر را درک نماید. اگر این تدبر در تنزیل و تفریق قرآن نباشد ما هم داخل در این شکایت نبی ختمی در سوره فرقان می شویم که؛ "وَ قَالَ ٱلرَّسُولُ يَارَبِّ إِنَّ قَوْمِی ٱتَّخَذُوا۟ هَٰذَا ٱلْقُرْءَانَ مَهْجُورًا" (فرقان؛ ۳۰) بله | ایتا | تلگرام | روبیکا | اینستاگرام | تارنما 🌐 www.Karavani.ir | #سلوک_تشکیلاتی

📻 #کتاب_صوتی : #رفیق_روزهای_بندگی #قسمت_بیستم: قرآن، تنزل مقدرات و عرضه اعمال 🔸 در شبهای #قدر، تمامی اعمال یکساله انسان بر امام عرضه می‌شود و مقدرات سال پیش رو برای او نازل می‌گردد. در اینجا باید توجه داشت که در موضوع #عرضه_اعمال ، عمل از عامل جدا نیست. 👈بله|ایتا|تلگرام|روبیکا|اینستاگرام Karavani.ir | @SolookTashkilati

🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_بیستم، سوره مبارکه عنکبوت ✍ سوره عنکبوت به ابتلای مدعیان #ایمان به #فتنه ها برای تمییز ایمان حقیقی از #نفاق می پردازد. به بیان علامه طباطبایی (رض) غرض سوره به طوری که از اول، آخر و سیاق جاری در سراسرش استفاده می‌شود، این است که منظور خدای تعالی از ایمان مردم تنها این نیست که به زبان بگویند ایمان آوردیم، بلکه غرض، حقیقت ایمان است، که تندباد فتنه‌ها آن را تکان نمی‌دهد، و دگرگونی حوادث، دگرگونش نمی‌سازد ، بلکه هر چه فتنه‌ها بیشتر فشار بیاورد، پا بر جا و ریشه‌دارتر می‌گردد. 🔸 آیات ابتدایی سوره می فرماید؛ "أَحَسِبَ ٱلنَّاسُ أَن يُتْرَكُوٓا۟ أَن يَقُولُوٓا۟ ءَامَنَّا وَ هُمْ لاَ يُفْتَنُونَ وَ لَقَدْ فَتَنَّا ٱلَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْۖ فَلَيَعْلَمَنَّ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ صَدَقُوا۟ وَ لَيَعْلَمَنَّ ٱلْكَاذِبِينَ" (عنکبوت؛ ۲و۳) آیا مردم می پندارند صرف اینکه ادعای ایمان کردند کار تمام است و مومن شده اند؟ ایمان آنها باید در ابتلاها و فتنه ها خود را نشان دهد و به همین جهت خداوند آنها را در بوته ابتلا و آزمایش قرار می دهد تا مومن حقیقی از مدعی ایمان یعنی منافق بازشناخته شود.

🔸 در ادامه سوره با ذکر نمونه هایی از ابتلای اقوام گذشته می فرماید عده ای از مردم هستند که می گویند ایمان آوردیم اما وقتی در مسیر الهی سختی می بینند، فتنه ها و ابتلایات الهی را که برای صبر و تقویت ایمان آنها قرار داده شده عذاب الهی می دانند که بر مومنین نازل شده و از مومنین جدا می شوند و در ایمان خود تردید می کنند. وقتی مومنین حقیقی #صبر می کنند و نصرت الهی شامل آنها می شود دوباره خود را به مومنین می چسبانند؛ "وَ مِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَقُولُ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ فَإِذَآ أُوذِیَ فِی ٱللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ ٱلنَّاسِ كَعَذَابِ ٱللَّهِ وَ لَئِن جَآءَ نَصْرٌ مِّن رَّبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْۚ أَوَ لَيْسَ ٱللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فِی صُدُورِ ٱلْعَالَمِين" (عنکبوت؛ ۱۰). 🔸 نمونه ابتلای #تشکیلاتی ماجرای گروهی از بنی اسرائیل پس از موسی (ع) است که به پیامبر خود گفتند از خداوند بخواهد برای آنها حاکمی تعیین کند تا یک سپاه به راه انداخته و علیه پادشاه ظالم زمان خود یعنی جالوت قیام کنند. پیامبر قوم به ایشان گفت شما اهل حرف هستید نه اهل عمل و جهاد! آنها گفتند؛ "وَ مَا لَنَآ أَلاَّ نُقَٰتِلَ فِی سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ قَدْ أُخْرِجْنَا مِن دِيَارِنَا وَ أَبْنَآئِنَا" (بقره؛ ۲۴۶) چرا جهاد فی سبیل الله نکنیم در حالیکه جالوت ما را از خانه و کاشانه خود بیرون کرده است و به ما ظلم می کند. اما قرآن می گوید وقتی جنگ شد مگر گروه اندکی بقیه رویگردان شدند؛ "فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ ٱلْقِتَالُ تَوَلَّوْا۟ إِلاَّ قَلِيلاً مِّنْهُمْ" (بقره؛ ۲۴۶). 🔸 وقتی خداوند طالوت را بعنوان فرمانده ایشان تعیین کرد، عده ای گفتند چرا او حاکم باشد ما از او بهتر هستیم و توان مالی بیشتری داریم؛ "قَالُوٓا۟ أَنَّیٰ يَكُونُ لَهُ ٱلْمُلْكُ عَلَيْنَا وَ نَحْنُ أَحَقُّ بِٱلْمُلْكِ مِنْهُ وَ لَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِّنَ ٱلْمَالِ" (بقره؛ ۲۴۷) عده ای از آنان هم از جهاد سر باز زدند. در مسیر جهاد هم خداوند آنها را مبتلا کرد به اینکه با اینکه تشنه بودند وقتی به آب رسیدند، تنها یک مشت آب بنوشند؛ "فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِٱلْجُنُودِ قَالَ إِنَّ ٱللَّهَ مُبْتَلِيكُم بِنَهَرٍ فَمَن شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّی وَ مَن لَّمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُۥ مِنِّیٓ إِلاَّ مَنِ ٱغْتَرَفَ غُرْفَةَۢ بِيَدِهِۦۚ فَشَرِبُوا۟ مِنْهُ إِلاَّ قَلِيلاً مِّنْهُمْۚ" و نهایتا عده قلیل از آنان مومن واقعی بودند و تا اخر ماندن و از خداوند طلب صبر و ثبات قدم کرده و نهایتا با نصرت الهی داوود که یکی از این مومنین بود با قلاب سنگ، سنگی به پیشانی جالوت زد و او را کشت و با کشته شدن جالوت، سپاه او هم فرار کردند و شکست خوردند؛ "فَهَزَمُوهُم بِإِذْنِ ٱللَّهِ وَ قَتَلَ دَاوُۥدُ جَالُوتَ" (بقره؛ ۲۵۱). 🔸 وقتی #تشکیلات_ایمانی مومنین شکل گرفت و ادعای ولایت و همبستگی ایمانی کرد، ابتلائات و فتنه ها شروع می شود. ابتلای به پذیرش رهبری ابتلای به عوامل تفرقه افکن و.. از این جمله است. نمونه آن ابتلائات و فتنه های بعد از تشکیل #جمهوری_اسلامی به رهبری امام (ره) بود. ابتلای به نفاق داخلی‌، تجزیه طلبی های قومی، دشمن خارجی و جنگ تحمیلی ۸ ساله و.. 🔸 باید بدانیم که وجود این فتنه ها برای #تشکیلات و #جامعه_ایمانی سنت الهی است برای تمحیص و تمییز مومنین از غیر مومنین و تثبیت ایمان و صبر و جهاد مومنین. 🔸 همین ابتلائات در سطح کوچکتر در تشکیلات ایمانی هم وجود دارد. تا ادعای ایمان و روابط ایمانی شد، ابتلای به فتنه ها شروع می شود. شیطان وسوسه می کند و تفرقه ایجاد می کند، مشکلات مالی و.. دائما بر سر راه مومنین ایجاد می شود. قرآن کریم می فرماید خداوند بر کسانی که در این فتنه ها سربلند بیرون بیایند و صبر داشته و هجرت و جهاد کنند بسیار آمرزنده و مهربان است؛ "ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُوا۟ مِنۢ بَعْدِ مَا فُتِنُوا۟ ثُمَّ جَاهَدُوا۟ وَ صَبَرُوٓا۟ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ" (نحل؛ ۱۱۰). 🔸 مهم این است که تشکیلات ایمانی این موانع و فتنه ها را ابتلائی برای تقویت ایمان و تثبیت و قوام پیوند های ایمانی خود برای حرکت به سمت مراحل بالاتر و آماده شدن برای جهاد بداند. لذا در آیه پایانی سوره عنکبوت می فرماید؛ اگر مومنین با صبر خود به مقام مجاهدت رسیدند خداوند به آنها بشارت می دهد که راه را نشان ایشان بدهد ؛ "وَ ٱلَّذِينَ جَاهَدُوا۟ فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَاۚ وَ إِنَّ ٱللَّهَ لَمَعَ ٱلْمُحْسِنِينَ" (عنکبوت؛ ۶۹) بله | ایتا | تلگرام | روبیکا | اینستاگرام | تارنما 🌐 www.Karavani.ir | #سلوک_تشکیلاتی

📻 #کتاب_صوتی : #رفیق_روزهای_بندگی #قسمت_بیست_و_یکم: عمل صالح در نسبت با قرآن و امام 🔸 هر عمل صالح به اندازه‌ی خود، نوعی ارتباط با امام است و وقتی انسان با امام زمان (عج) و قرآن کریم ارتباط و انس می‌گیرد، ابوابی از آیات قرآن کریم برایش روشن می‌شود که تاکنون برای او روشن نبوده است. 👈بله|ایتا|تلگرام|روبیکا|اینستاگرام Karavani.ir | @SolookTashkilati

🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_بیست_و_یکم ، سوره مبارکه احزاب ✍ سوره مبارکه احزاب با تاکید بر یک دستور ویژه شروع شده است؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِیُّ ٱتَّقِ ٱللَّهَ وَ لاَ تُطِعِ ٱلْكَافِرِينَ وَ ٱلْمُنَافِقِينَۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا" (احزاب؛ ۱). در این آیه شریفه عدم اطاعت از کافرین و منافقین را ملازم #تقوا دانسته است. و بلافاصله در مقابل نفی تبعیت و اطاعت کفار و منافقین، تبعیت از آنچه بر پیامبر (ص) وحی شده (قرآن) را راهکار ایجابی مقابله می داند. یعنی لازمه تقوای الهی، عدم اطاعت از کفار و منافقین و در مقابل تبعیت از قرآن است ؛ "وَ اِتَّبِعْ مٰا يُوحىٰ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ إِنَّ اَللّٰهَ كٰانَ بِمٰا تَعْمَلُونَ خَبِيراً" (احزاب؛ ۲) 🔸 در سوره مبارکه فرقان این مساله را به عنوان #جهاد_کبیر نام گذاری کرده می فرماید؛ "فَلَا تُطِعِ ٱلۡكَافِرِينَ وَجَاهِدۡهُم بِهِۦ جِهَادٗا كَبِيرٗا" (فرقان؛ ۵۲). رهبر معظم انقلاب در تفسیر این آیه ضمیر "ه" در "وَ جَاهِدۡهُم بِهِ" را به جمله قبل می زنند و می فرمایند: "یعنی با عدم اطاعت از کافرین با آنها جهاد کن و این جهاد کبیر همان عدم پذیرش ولایت کفار در عرصه های غیر نظامی است. "

🔸 اما بسیاری از مفسرین مرجع این ضمیر را قرآن گرفته اند. یعنی با قرآن با کفار مقابله کن و لذا جهاد کبیر را #جهاد_فرهنگی و مقابله اعتقادی دانسته اند که این معنا هم با آیات اول و دوم سوره احزاب که بیان آن گذشت سازگار است. البته باید پذیرفت که هر دو بیان با یکدیگر منافاتی ندارد چرا که عدم پذیرش ولایت کفار نیز یک بحث اعتقادی و #فرهنگی است. امر فرهنگی که در اقتصاد سیاست و.. مصداق می یابد. 🔸 بحث عدم تبعیت از کفار و منافقین و مرعوب نشدن در مقابل ایشان در قرآن بحثی بسیار ریشه دار است. در ادبیات حضرت امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب که ریشه قرآنی دارد، نقطه ضعف جامعه در انفعال نسبت به #تهاجم_فرهنگی را #خودباختگی فرهنگی و #غربزدگی و مرعوب شدن در مقابل غرب معرفی می کند. وقتی جامعه کفر و تمدن غرب مظهر پیشرفت و تمدن تلقی شد و پیشرفت و ترقی در بعد صرفا مادی تحلیل شد، توحش غرب در لایه هایی مثل اخلاق دیده نمی شود. ترویج #فساد_جنسی به اسم #آزادی که آزادی حیوانی است، توحش و حیوانیت تلقی نمی شود. #فرهنگ_غربی و #سبک_زندگی_غربی به عنوان الگوی تمدن تلقی شده و از جمله #بی_حجابی و #برهنگی نشانه تمدن تلقی می شود. 🔸 این در حالی است که در #فرهنگ_اسلامی نه تنها اطاعت از کفار و دنباله های داخلی آنها یعنی منافقین نهی شده بلکه بر #مرزبندی صریح با آنها هم تاکید شده است. بر همین اساس در جهاد کبیر هر گونه تشبه به کفار حرام است. از پیامبر (ص) نقل شده که اگر کسی خود را شبیه قوم دیگری کند، از آنها محسوب می شود؛ "مَن تَشَبَّهَ بِقَوم فَهُوَ مِنهُم" چرا که این تشبه از روی علاقه است و تبعیت همراه با محبت موجب اتحاد می شود و سنخیت می آورد. لذا در روایت معتبری از امام صادق (ع) نقل شده که خداوند به یکی از انبیاء خود وحی کرد که؛ "قل للمومنین لاتلبسوا لباس اعدائی و لاتطعموا طعام اعدائی و لاتسلکوا مسالک اعدائی فتکونوا اعدائی کما هم اعدائی". لباس دشمنان خدا را نپوشید و غذای ایشان را نخورید و مسلک و #سبک_زندگی آنها را دنبال نکنید که در غیر اینصورت شما هم در زمره دشمنان خداوند محسوب می شوید. 🔸 در واقع اطاعت و #تبعیت مسلمانان از کفار موجب #نفاق ایشان می شود و منافقین هم به بیان همین آیات قرآن ملحق به کفار هستند. چرا که تشبه به کفار در عمل و رفتار نشانه گرایش قلبی و اعتقادی به ایشان است به این معنا که فرد در ظاهر در جرگه #مسلمانان بوده و در دل خود میل به #کفار دارد و این همان نفاق است. 🔸 سوره احزاب به این بیان اشاره دارد که منافقین کسانی هستند که وقتی فشار کفار زیاد می شود و حکومت اسلامی و جامعه اسلامی در هجمه یا موضع ضعف قرار می گیرد، از پرده نفاق بیرون آمده و از دورن جامعه با کفار همراهی کرده و به آزار و اذیت می پردازند لذا خداوند به پیامبر (ص) مجدا امر می کند که مرعوب کفار بیرونی و منافقین داخلی نشود و اذیت آنها را رها کند و به خداوند توکل کند؛ "وَ لاَ تُطِعِ ٱلْكَٰفِرِينَ وَ ٱلْمُنَافِقِينَ وَ دَعْ أَذَاهُمْ وَ تَوَكَّلْ عَلَی ٱللَّهِۚ وَ كَفَیٰ بِٱللَّهِ وَكِيلاً" (احزاب؛ ۴۸). 🔸 از طرفی در وصف مومنین هم می فرماید: "آنها انتظار دشمنی دشمنان و همراهی منافقان داخلی را دارند و می گویند خداوند دشمنی کفار و منافقین را وعده داده بود. لذا در فتنه ها مومنین آبدیده شده و بر ایمانشان افزوده می شود" ؛ "قَالُوا۟ هَٰذَا مَا وَعَدَنَا ٱللَّهُ وَ رَسُولُهُۥ وَ صَدَقَ ٱللَّهُ وَ رَسُولُهُۥۚ وَ مَا زَادَهُمْ إِلَّآ إِيمَانًا وَ تَسْلِيمًا"

🔸 یکی از وظایف #تشکیلات_فرهنگی و قرآنی در #جامعه_ایمانی تزریق این نگاه در میان مومنین است تا اولا بدانند که باید مرزبندی خود را با دشمنان خارجی پررنگ کنند و در تبرّی از #ولایت_طاغوت در همه عرصه های #سیاسی ، #اقتصادی و #فرهنگی صریح و محکم باشند. ثانیا بدانند که به هر حال در جامعه اسلامی هم بیمار دلانی که به ظاهر اسلام آورده اند و دل در گرو دنیاطلبی و حیات مادی داشته و جامعه کفر و تمدن مادی او را آرمان خود می دانند وجود دارند. وظیفه مومنین در ابتدا #تبلیغ دین الهی و دعوت ایشان به دین الهی و توحید است البته به روش های خود که در #تبلیغ و #امر_به_معروف بیان شده است. در درجه بعد هم باید بدانند که در شرایط محاصره جامعه اسلامی توسط دشمنان خارجی مانند شرایط #تحریم و.. منافقان با آنها همراهی کرده و عامل ایجاد فتنه داخلی در جامعه اسلامی می شوند. این فتنه های جریان #نفاق_داخلی امر متعارفی است برای تقویت ایمان مومنین و لحوق منافقین به کفار و در واقع تمییز و غربال جامعه دینی. 🔸 البته وظیفه مومنین هم #جذب_حداکثری یعنی جذب افراد ضعیف الایمان و تقویت ایشان از طریق تبلیغ دین است. در خالص سازی جامعه ابتدا باید خالص سازی اعتقادی و اخلاقی و رفتاری و جذب افراد ناآگاه و ضعیف الایمان از طریق #جهاد_کبیر یا همان #جهاد_فرهنگی شکل بگیرد و نهایتا اندک افراد معاند دفع شوند و این وظیفه نیز در سوره احزاب تصریح شده است؛ "ٱلَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ ٱللَّهِ وَ يَخْشَوْنَهُۥ وَ لاَ يَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلاَّ ٱللَّهَۗ وَ كَفَیٰ بِٱللَّهِ حَسِيبًا" (احزاب؛ ۳۹). در آیات دیگر بر ابلاغ رسالات الهی به جامعه با نصح و خیر خواهی تصریح شده است. (اعراف؛ ۶۲ و ۶۸) بله | ایتا | تلگرام | روبیکا | اینستاگرام | تارنما 🌐 www.Karavani.ir | #سلوک_تشکیلاتی

📻 #کتاب_صوتی : #رفیق_روزهای_بندگی #قسمت_بیست_و_دوم: رجوع به قرآن در غیبت امام زمان (عج) 🔸 آنچنان که در حدیث شریف ثقلین آمده، قرآن و عترت پیامبر (ص) از یکدیگر جدایی ناپذیرند. پس در عصر غیبت، راه ارتباط با امام عصر (عج) نیز ارتباط و انس با قرآن است. 👈بله|ایتا|تلگرام|روبیکا|اینستاگرام Karavani.ir | @SolookTashkilati

🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_بیست_و_دوم ، سوره مبارکه فاطر ✍ خداوند متعال در سوره مبارکه فاطر منطق #رشد_معنوی و الهی انسان را اینگونه بیان می کند؛ "مَن كَانَ يُرِيدُ ٱلۡعِزَّةَ فَلِلَّهِ ٱلۡعِزَّةُ جَمِيعًاۚ إِلَيۡهِ يَصۡعَدُ ٱلۡكَلِمُ ٱلطَّيِّبُ وَٱلۡعَمَلُ ٱلصَّـٰلِحُ يَرۡفَعُهُۥۚ وَٱلَّذِينَ يَمۡكُرُونَ ٱلسَّيِّـَٔاتِ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٞۖ وَمَكۡرُ أُوْلَـٰٓئِكَ هُوَ يَبُورُ" (فاطر؛ ۱۰). كسى كه عزت مى خواهد، بداند که عزت مختص خداست. خداوند هم عزت و بلند مرتبه شدن را در زوج ترکیبی "کلم طیب" و "عمل صالح" قرار داده است به این نحو که "کلم طیب" [عقايد و ایمان صحيح] به سوى او بالا مى رود و "عمل صالح" عامل کمک دهنده ای است که آن را بالا مى برد. و البته كسانى كه به جای "کلم طیب ایمانی"، مکر می کنند و به جای "عمل صالح" مرتکب گناه می شوند، براى آنان عذابى سخت خواهد بود، و بى ترديد حيلۀ آنان نابود مى شود و خودشان هم با مکرشان هلاک می شوند.

🔸 منظور از اینکه "إِلَيۡهِ يَصۡعَدُ ٱلۡكَلِمُ ٱلطَّيِّبُ" (فاطر؛ ۱۰)، "کلم" جمع "کلمه" است و "کلم طیب" عبارت است از کلام طیب که جلوه اندیشه پاک است. به بیان مرحوم علامه طباطبایی (رض): "مراد از کلم طیب عقاید حق از قبیل توحید است، و مراد از صعود آن‌ تقربش به خدای تعالی است." 🔸 در روایات ذیل این آیه شریفه هم "کلم طیب" به عقاید حقه تطبیق داده شده است. از جمله آنکه امام رضا (ع) فرمود؛ "اَلْكَلِمُ اَلطَّيِّبُ هُوَ قَوْلُ اَلْمُؤْمِنِ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اَللَّهِ، عَلِيٌّ وَلِيُّ اَللَّهِ وَ خَلِيفَتُهُ حَقّاً، وَ خُلَفَاؤُهُ خُلَفَاءُ اَللَّهِ" (البرهان، ج۴، ص ۵۳۹). 🔸 از آنجا که اعتقاد و ایمان اصل وجود انسان را می سازد ، کلمه طیبه به خود مومن هم تعبیر شده است. کما اینکه خداوند متعال حضرت عیسی (ع) را به کلمه الهی معرفی کرده است. (نساء؛ ۱۷۱) در آیه شریفه دیگری این "کلم طیب" را به شجره طیبه تشبیه و آن را توصیف کرده است؛ "أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اَللّٰهُ مَثَلاً كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُهٰا ثٰابِتٌ وَ فَرْعُهٰا فِي اَلسَّمٰاءِ تُؤْتِیٓ أُكُلَهَا كُلَّ حِينِۢ بِإِذْنِ رَبِّهَاۗ وَ يَضْرِبُ ٱللَّهُ ٱلْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ" (ابراهیم؛ ۲۴و۲۵). 🔸 کلمه طیبه مانند #شجره‌ى_طيّبه و درخت پاك ویژگی ها و آثارى دارد، از جمله؛ ۱. حیات و رشد داشتن(حیات طیبه): شکوفا کردن #فطرت توسط دعوت رسول و نبی الهی که همان #دین است. دین و #ولایت_الهی آب حیاتی است برای جوانه زدن و شکوفایی فطرت. ۲. پایه (تنه و ریشه) ثابت و پایدار که منظور #توحید_فطری انسان است: توحیدی که پایه و باطن همه اندیشه و عمل انسان الهی است. ۳. استخراج فروع و شاخه های متعدد از اصل ثابت ۴. ثمره داشتن در همه حال و فایده داشتن: از جمله سايه‌داری، سرسبزی و طراوتش برای همجوار خود. ۵. از ارض به سماء صعود کردن و حرکت از خاک به افلاک و... 🔸 انسان موحّد نيز هرگز مرده و بیجان نيست و آثار ايمان او دائماً در گفتار و اعمالش آشكار است. اعتقاد او دائمى است نه موسمى و همواره ديگران را به ايمان و معروف دعوت مى‌كند. 🔸 علامه (رض) می فرماید: اين آيه شريفه در باب عمل صالح و علم نافع، كلامى است جامع، كه مى‌فهماند كار هر كلام نيكو يعنى هر اعتقاد حق، اين است كه به سوى خداى عز و جل صعود كند، و صاحبش را به خدا نزديك بسازد، و كار عمل صالح هم اين است اين اعتقاد و علم حق را در بالا رفتن كمك كند، و معلوم است كه بالا رفتن علم اين است كه لحظه به لحظه از جهل و شك و ترديد، خالص گشته و توجه نفس بدان، كامل گردد، و قلب توجه خود را بين علم و چيزهاى ديگر تقسيم نكند، (زيرا اين تقسيم همان شرك مطلق است). پس هر قدر خلوص آدمى از شك و از خطوات شيطان كاملتر شود، صعود و ارتفاع علم شديدتر و سريع‌تر مى‌شود. 🔸 بر اساس آیات قرآن، فرزندان صالح انسان هم عمل او هستند که #عمل_صالح یا غیر صالح بوده و اگر مومن فرزند صالح داشته باشد ثمره و فرع وجودی او محسوب شده ولی اگر فرزند ناصالح و غیر مومن باشد از شجره طیبه مومن جدا شده و اهل او و فرع او محسوب نمی شود کما اینکه خداوند به حضرت نوح (ع) در مورد فرزندش فرمود؛ "إِنَّهُۥ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَۖ إِنَّهُۥ عَمَلٌ غَيْرُ صَالِحٍ" (هود؛۴۶). 🔸 همچنین اگر مومن با ایمان و عمل خود کسی را هدایت و تربیت به ایمان کند آن فرد پیرو فرع و عمل صالح و ثمره وجودی مومن می شود کما اینکه ابراهیم (ع) پس از سنت گذاری حسنه حج فرمود؛ "فَمَن تَبِعَنِی فَإِنَّهُۥ مِنِّیۖ" (ابراهیم؛ ۳۶). همچنان که بر اساس روایات، یکی از پدران انسان پدر معنوی و علمی او است. بعلاوه بر اساس روایات کسی که سنت گذاری اجتماعی یا تعلیم باب هدایت می کند، شاگردان و تابعان او عمل صالح او و ثمره وجودی او بلکه امتداد وجودی و شان وجودی او هستند (قبلا در تدبر جزء هفدهم بیان شد).