1️⃣ پشت پرده و عامل اصلی #ملی_شدن_صنعت_نفت ➕عامل اصلی ملی شدن صنعت نفت #نواب بود. هنوز به یاد دارم که #رزم_آرا در مجلس گفت: «ملتی که نمیتواند یک #لولهنگ بسازد چگونه میتواند صنعت نفت را اداره کند؟» ▫️همین نمایندگان به او ۹۱ رأی موافق دادند و فقط هشت رأی مخالف گرفت. سه ماه از ترور رزم آرا نگذشته بود. نامه تهدیدآمیزِ نواب به مجلس، به ملی شدن صنعت نفت انجامید. ▫️نواب برای ترور رزم آرا از آیات عظام: #کاشانی، #صدر و #علامه_امینی مجوز گرفته بود. علامه امینی صاحب الغدیر به او گفته بود: «اینها بی دین اند و میخواهند احکام اسلام را محجور کنند.» 📚خاطرات آیت الله #طاهری_خرم_آبادی، ص72 📌پ.ن: رزم آرا از شاه، انگلیس و امریکا ماموریت گرفته بود مسئله نفت رو حل کنه. وظیفه اصلیش هم تصویب #لایحه_گس_گلشائیان در مجلس بود اما تلاش هاش برای تصویب لایحه در مجلس با مخالفت آیت الله #کاشانی و نمایندگان #جبهه_ملی پیش نمیره و از این مسئله ناامید میشه. 🔹بعد از این مسئله وارد مذاکرات محرمانه ای میشه تا بتونه منافع شرکت نفت ایران و انگلیس رو 50 50 تقسیم کنه. 🔹رزم آرا اعتقاد داشت ما نمیتونیم نفت رو ملی کنیم چون اولا نه قادر به استخراجش هستیم و ثانیا نه قادر به فروشش. خلاصه حرفش هم این بود که: «ملی کردن صنعت نفت #بزرگترین_خیانت است.» 🔹اینجاست که رهبران نهضت ملی شدن صنعت نفت به این نتیجه میرسن که #تنها_مانع_ملی_شدن_نفت، خود شخص رزم آراست. چند نفر از اعضای جبهه ملی از نواب رهبر فدائیان اسلام وقت ملاقات میگرن. 🔹ملاقات تو منزل حاج #محمود_آقایی از تجار معروف و متدین برگذار میشه. اعضای جبهه ملی از نواب میخوان طی یک اقدام انقلابی رزم آرا حذف بشه. نواب به شرط #اجرای_احکام_اسلامی، این پیشنهاد رو میپذیره. اونها هم قول میدن در صورت موفقیت، خواسته نواب عملی بشه. 🔹برخی اعضای جبهه ملی از قدرت رزم آرا ترسناک بودن و سقوطش رو غیرممکن میدونستند و به کلی تز ملی شدن صنعت نفت رو شکست خورده تلقی میکردن. 🔹فدائیان اسلام سه روز به رزم آرا مهلت میده اما او بی اعتنایی میکنه و نتیجه اش این میشه که #خلیل_طهماسبی 16 اسفند1324 کار رزم آرا رو تموم میکنه. 🔹فردای اون روز کمیسیون نفت پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت در سراسر کشور رو میپذیره و طرح نیز 24 اسفند به اتفاق آرا در مجلس رای میاره. 🔹مجلسی که سه ماه قبل حتی رای کافی برای طرح پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت رو نداد حالا به اتفاق آرا رای به ملی شدن نفت میده و #مجلس_سنا که نصفش برگزیده شاهه، در 29 اسفند بر این مسئله صحه میذاره. 🔹البته در ملی شدن صنعت نفت افراد زیادی نقش داشتند اما حکم نواب و فدائیان اسلام، حکم #تیر_آخر بود که البته معمولا دیده نمیشه. 🔹البته که بعدا دوستان جبهه ملی به نواب رکب میزنن و بعد از نخست وزیری #مصدق، احکام اسلام رو که اجرا نمیکنن، به تقابل با نواب و فدائیان اسلام هم رو میارن. ➕برا مطالعه تفصیل ماجرا کتاب بیست سال تکاپوی اسلام شیعی مرحوم #روح_الله_حسینیان خصوصا ص105 به بعدش رو ببینید. 🆔 https://eitaa.com/TarikhDEF

❇️ بررسی مشی نواب صفوی و فدائیان اسلام(بخش دوم) 5️⃣ یکی از اشکالات به مشی #نواب، روشی است که آنها دنبال میکردند. نکته محوری در تفاوت مشی نواب و امام نیز به همین مسئله برمیگردد. هر دو حقیقتا به دنبال «#قیام_لله» بودند، اما نواب محور کارش «#مبارزه_مسلحانه» بود ولی امام محور کارش «#بیداری_مردم». 🌱اگر میبینیم امام راحل خیلی کمک کار و حامی نواب نیست، یکی از مهمترین دلایلش همین نکته است. اساسا امام معتقد بود با روش مسلحانه، انقلاب و نهضت به سرانجامی نخواهد رسید. ته این کار اینه که فلان مسئول فاسد رو کنار میزنی اما باز یکی مثل همان قبلی جای او را خواهد گرفت. 🌱البته عامل مهم دیگری نیز در عدم همراهی امام با نواب وجود داشت. نواب و فدائیان خیلی معتقد نبودند که باید کارشان را ذیل #مرجعیت آیت الله #بروجردی پیش ببرند، به خلاف امام. امام معتقد بود هر حرکتی باید هماهنگ با دستگاه مرجعیت طرح ریزی بشود لذا تمام تلاشش را کرد تا دستگاه مرجعیت را برای این مهم به حرکت وا دارد. 🌱امام معتقد بود #دستگاه_مرجعیت نباید تضعیف بشود، #حفظ_وحدت نکته ای بسیار مهم و اساسی است لذا نه با آیت الله کاشانی همکاری جدی ای در قضیه نفت دارد، نه با نواب و فدائیان اسلام. 🌱او حرکت خود را با دستگاه مرجعیت یعنی آیت الله بروجردی تنظیم میکند، حتی با وجود اختلافات جدی ای که با آیت الله بروجردی داشت اما هیچگاه مقابل ایشان نایستاد و همیشه خود را ذیل ایشان تعریف میکرد، به خلاف روشی که آیت الله کاشانی و نواب برای خود تعریف کرده بودند. 🌱آقای #خسروشاهی در ماجرای اعدام نواب نقل میکنه با آقای #گلسرخی پیش امام رفتیم و خواستیم که اقدامی کنند. آقای گلسرخی برای اینکه امام رو تحریک کنه که حتما کاری بکنند، گفتند چرا آیت الله بروجردی ساکت هستند. 🌱امام ناراحت شدند و گفتند شما چکار به مراجع دارید؟ اگر کاری میتونید خودتون انجام بدید یا به من بگید که البته امام بعدا چندین اقدام برای جلوگیری از اعدام نواب انجام میدن.(1) امام تا این حد تلاش میکردند که حریم مرجعیت دچار خدشه نشه. 6️⃣ مسئله مهم دیگر اختلافات آیت الله بروجردی به عنوان مرجع مطلق با نواب و فدائیان اسلام بود. فدائیان اسلام فعالیت هاش رو از قم شروع کرد که برخی مراجع مانند آقای #صدر و #خوانساری و برخی شخصیت های بزرگ دیگه مانند آقای #مرعشی_نجفی هم از ایشون حمایت کردند. 🌱برخی نیز مخالف جدی نواب و فدائیان اسلام شدند، از جمله برخی اعضای بیت آیت الله بروجردی. براساس نقل آقای خسروشاهی(2) برخی مانند #شیخ_علی_الشتر یا #شیخ_علی_لر یا #شیخ_علی_ملایری که نزدیک به بیت آیت الله بروجردی هم بودند، یک روز بعد نماز در حالی که آیت الله خوانساری هم حضور داشتند به اعضای فدائیان اسلام حمله میکنند و شروع به کتک کاری کرده و حسابی درگیری بالا میگیره. 🌱بعد از این ماجرا به توصیه مراجع، فدائیان اسلام فعالیت هاش رو تو قم کم میکنه و عملا جمع میکنه و به تهران میره. به تبع این اتفاق و برخی مسائل دیگه، نگاه مثبتی به آیت الله بروجردی برای فدائیان اسلام شکل نمیگیره و عملا شروع به نقد عملکرد ایشون میکنن. گزارش های متعددی از افرادی مانند آقای دوانی نقل شده که نواب و فدائیان دست به چنین کارهایی زده بودن. 🌱امام منتقد جدی همین کارها بود و میگفت چرا فدائیان حرمت آقای بروجردی رو نگه نمیداره. 🌱درباره اینکه خود آیت الله بروجردی هم نگاه منفی ای به نواب داشته یا نه، چندین قول نقل شده و اختلاف نظر هست اما جمع بندی خودم اینه که ابتدا نظر آقای بروجردی این بوده که اینها طلبه های خوبی هستند و اجمالا نظر مثبت داشته(3) هرچند روش اینها رو نمیپسندیده 🌱اما به مرور، هم تحت تاثیر گزارشات اطرافیان و هم برخی کارهایی که خود فدائیان انجام داده بود، دیگه نگاه مثبتی بهشون نداشتند تا اونجا که حتی برای جلوگیری از اعدام اعضای فدائیان کار خاصی انجام نمیدن. 🔻پاورقی: 1.خاطرات آقای خسروشاهی، ص291 2.خاطرات آقای خسروشاهی، ص289 3. رجوع کنید به گزارش آقای گلسرخی، در کتاب خاطرات آقای خاتم یزدی، ص55(آقای بروجردی در ماجرای قطع شهریه ایشون بهشون گفته بودن: «خدا توفیقتان بدهد، نه قطع شهریه از طرف من بوده و نه مخالفتی با فدائیان اسلام دارم.») 🆔 https://eitaa.com/TarikhDEF