☘️ ولایت فقیه با رویکرد تمدنی(2) ☘️ 🔹هدف از نوشته قبل، تغییر نگرش به مسئله ولایت فقیه بود، اینکه آیا می توان نگاهی حداکثری به مسئله ولایت فقیه داشت؟ اگر بلی، آن نگاه چیست که سعی شد اجمالا گفته شود. به نظر می رسد احیا کننده این تفکر و نگرش در عصر معاصر، امام خمینی(ره) باشد. انقلاب اسلامی ایران خروجی همین اندیشه و تفکر بود. شاید برای خیلی ها این سوال باشد که امام چرا انقلاب کرد؟ #دغدغه_عمری او چه بود؟ محوری ترین امری که او از همان جوانی تا آخر عمر دغدغه اش را داشت و دنبال می کرد چه بود؟ برای پاسخ به این سوال، دو کلام از ایشان ذکر می شود: یکی از جلد اول صحیفه و مربوط به تاریخی ترین سند مبارزاتی موجود از ایشان(تاریخ 15 اردیبهشت 1323) و دیگری از جلد 21 صحیفه و مربوط به وصیت نامه ایشان. 1️⃣بیان اول: «قال اللَّه تعالى: قُلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنى‏ وَ فُرادى‏. خداى تعالى در اين كلام شريف، از سرمنزل تاريك طبيعت تا منتهاى سير انسانيت را بيان كرده، و بهترين موعظه‏هايى است كه خداى عالم از ميانه تمام مواعظ انتخاب فرموده و اين يك كلمه را پيشنهاد بشر فرموده. اين كلمه #تنها_راه_اصلاح_دو_جهان است... #قيام_للَّه است كه موسى كليم را با يك عصا به فرعونيان چيره كرد... قيام براى خداست كه خاتم النبيين- صلى اللَّه عليه و آله- را يك تنه بر تمام عادات و عقايد جاهليت غلبه داد و بتها را از خانه خدا برانداخت و به جاى آن توحيد و تقوا را گذاشت... #خودخواهى و #ترك_قيام_براى_خدا ما را به اين روزگار سياه رسانده و همه جهانيان را بر ما چيره كرده و كشورهاى اسلامى را زير نفوذ ديگران درآورده. قيام براى منافع شخصى است كه #روح_وحدت و برادرى را در ملت اسلامى خفه كرده. قيام براى نفس است كه بيش از ده ميليون جمعيت شيعه را به طورى از هم متفرق و جدا كرده كه طعمه مشتى شهوت‏پرست پشت ميزنشين شدند... امروز روزى است كه نسيم روحانى الهى وزيدن گرفته و براى قيام اصلاحى بهترين روز است، اگر مجال را از دست بدهيد و قيام براى خدا نكنيد و مراسم دينى را عودت ندهيد، فرداست كه مشتى هرزه گرد شهوت‏ران بر شما چيره شوند و تمام آيين و شرف شما را دستخوش اغراض باطله خود كنند... امروز چه عذرى در محكمه خدا داريد؟ اين چه ضعف و بيچارگى است كه شماها را فرا گرفته؟ اى آقاى محترم كه اين صفحات را جمع‏آورى نموديد و به نظر علماى بلاد و گويندگان رسانديد! خوب است يك كتابى هم فراهم آوريد كه جمع تفرقه آنان را كند و همه آنان را در #مقاصد_اسلامى همراه كرده از همه امضا مى‏گرفتيد كه اگر در يك گوشه مملكت به دين جسارتى مى‏شد، همه يكدل و جهت از تمام كشور قيام مى‏كردند... شماها كه به حق مشروع خود قيام نكرديد، خيره‏سران بى‏دين از جاى برخاستند و در هر گوشه زمزمه بى‏دينى را آغاز كردند و به همين زودى بر شما تفرقه زده‏ها چنان چيره شوند كه از زمان رضا خان روزگارتان سخت تر شود.» 🔸حضرت امام علت تمام مشکلات را ترک قیام لله و مشغول شدن به قیام للنفس بیان می‌کند. ایشان برمبنای عمق نگاه عرفانی سیاسی خود و آسیب شناسی ای که از حرکت‌های سیاسی-اجتماعی دارند معتقدند آن‌ها حرکتشان تهیِ از قیام لله است لذا به نتیجه‌ مطلوب نخواهد رسید. در نگاه ایشان همین قیام للنفس است که روح وحدت و برادری را نابود کرده و منجر به تفرق امت اسلامی شده است. اما راهکار چیست؟ #کلان_راهبرد امام، #قیام_لله_امت است در قالب وحدت و برادری برای تحقق مقاصد اسلامی و حرکت در این مسیر. 2️⃣بیان دوم: «و شما اى #مستضعفان_جهان و اى كشورهاى اسلامى و مسلمانان جهان بپاخيزيد و حق را با چنگ و دندان بگيريد و از هياهوى تبليغاتى ابرقدرتها و عمّال سرسپرده‏ آنان نترسيد؛ و حكام‏ جنايتكار كه دسترنج شما را به دشمنان شما و اسلام عزيز تسليم مى‏كنند از كشور خود برانيد؛ و خود و طبقات خدمتگزار متعهد، زمام امور را به دست گيريد و همه در زير پرچم پر افتخار اسلام مجتمع، و با دشمنان اسلام و محرومان جهان به دفاع برخيزيد؛ و به سوى يك #دولت_اسلامى_با_جمهوري_هاى_آزاد_و_مستقل به پيش رويد كه با تحقق آن، همه مستكبران جهان را به جاى خود خواهيد نشاند و همه مستضعفان را به امامت و وراثت ارض خواهيد رساند. به اميد آن روز كه خداوند تعالى وعده فرموده است.» 🔸ایشان قائلند در حیطه جهان اسلام، وحدت کشورهای اسلامی و اصول و مبانی مشترک اسلامی، نقطه ای است که میتواند تمامی جهان اسلام را در کنار هم مجتمع سازد، امری که هم اکنون باتوجه به حکمرانی سیاستمداران ظالم حتی در مسئله ای بدیهی و مشترک مانند مسئله فلسطین که مسئله اول جهان اسلام است، هنوز محقق نشده است. اما باید دقیقا مراد امام از «یک دولت اسلامی با جمهوری های آزاد و مستقل» را دانست و برای ابعاد آن طرحی داشت که در نوشته های بعد به آن خواهیم پرداخت. ➕مطالعه بخش اول: https://eitaa.com/TarikhDEF/28 @TarikhDEF

❇️ بررسی مشی نواب صفوی و فدائیان اسلام(بخش اول) 1️⃣ یکی از ویژگی های مهم #نواب، توانایی او در #برانگیختن_احساسات و شعله ور کردن آتش درون انسان ها بود که موجب #بیداری و #حرکت آنها میشد. ویژگی ای که برای بیدار کردن وجدان های خفته و #تغییر_نگرش در آنها امری لازم و ضروری است. این ویژگی همان چیزی است که بعدا #امام راحل آن را به نحو اتم دارا بود، به نحوی که با یک کلام خود ملتی را به حرکت و جنبش وا میداشت. 🌱افراد فراوانی این سنخ ویژگی او را گزارش کرده اند مثلا #آیت_الله_خامنه_ای نقل میکند: «مرحوم شهيد نوّاب صفوى #نخستين_جرقّه‌ اى بود كه راه اسلام را به معناى فراگير انقلابى و پوياى آن در برابرم روشن ساخت. اين مرد در جامعه‌ى ايرانى آن‌چنان جنبشى برانگيخت كه #وجدان_مسلمانها را از خواب غفلت #بيدار كرد، عزمها را جزم كرد و در دلها غيرت و حميتى نسبت به اسلام و مقدّسات اسلامى ايجاد نمود. اثرگذارى او محدود به ايران نبود، بلكه به برخى نقاط جهان عرب سفر كرد و آتش شور و حماسه را در دل مجاهدان برافروخت. به برخى زمامداران عرب نيز نصيحت ميكرد كه در دام فريب استعمارگران نيفتند... از وقتى چشمم به اين مرد افتاد، ديدم با تمام احساسم مجذوب اويم و از ژرفناى قلبم او را دوست ميدارم... سخنانش در روحم موج ميزد و احساساتم را شعله‌ور ميساخت و مرا به‌سوى چشم‌اندازهاى قدرت و #عزّت_اسلام ميكشاند... نوّاب به‌صورت شعله‌ى فروزانى درآمد كه همواره اهتمام به امر اسلام و جامعه و انديشيدن به #آينده‌_اسلام را در اعماق وجودم برمى‌انگيخت.»(1) 🌱به خاطر همین نکته بود که #امام_خمینی به فرزندش #سید_احمد میگوید برو و آن سید را حداقل برای یک بار هم که شده ببین تا بعدا پشیمان نشوی.(2) 2️⃣ ویژگی مهم دیگر نواب، #اخلاص، #شجاعت و اهتمامش برای #اقامه_اسلام بود. او شخصیتی مبارز و حقیقتا #مجاهد_فی_سبیل_الله بود. 🌱آیت الله خامنه ای نقل میکند: «نواب صفوى براى من، خيلى جاذبه داشت و به كلّى مرا مجذوب خودش كرد. هركسى هم كه آن وقت در حدود سنين ما بود، مجذوب نوّاب صفوى مى‌شد؛ از بس اين آدم، پُرشور و بااخلاص، پر از صدق و صفا و ضمناً شجاع و صريح و گويا بود... من مقوله‌هاى سياسى را كاملاً مى‌شناختم و ديده بودم؛ لكن به مبارزه‌ى سياسى به‌معناى حقيقى، از زمان آمدن مرحوم نوّاب علاقه‌مند شدم... شهادت او هم غوغايى در دلهاى جوانانى كه او را ديده و شناخته بودند، به وجود آورده بود.»(3) 3️⃣ یک سوال مهم این است که آیا تنها کار فدائیان اسلام #ترور بود، چه اینکه برخی تحلیلشان صرفا همین است؟ وقتی به عمق مسئله نگاه میکنیم، میبینیم مهمترین کار آنها، در زنده کردن مفهومی تحت عنوان «#قیام» بود. «#قیام_لله» همان چیزی بود که جامعه آن روز از آن غفلت میکرد. 🌱آیت الله خامنه ای در تحلیل همین مسئله میگویند: «جامعه‏ آن وقت، از اهميت اين #قيام غافل بود. اين‏ها را به عنوان چند نفرى كه فقط بلدند گلوله‏ اى از دهانه اسلحه‏ اى خارج كنند و به سينه كسى بنشانند، معرفى میكردند... 🌱بعضى از مردم نيز همين‏طور میشناختند و باور می‏كردند و بعضيها هم باور نمیكردند و بعضى هم غافل بودند. از مسأله‏ #فداييان_اسلام، غفلت شد. اگرچه شايد آن زمان، آمادگى هم نبود كه بخواهند آنچه را كه میگفتند -كه همان #حكومت_اسلامى بود- بر سرِپا كنند. 🌱براى اين كار، يك حركت عمومى در درازمدّت لازم بود؛ ليكن سخن اين‏ها در بين فريادها و عربده‏ هاى مستانه دشمنانشان گم شد. اين‏ها مردمانى بودند كه «انّهم فتية ءامنوا بربّهم». 🌱واقعاً جوانانى بودند كه به خدا ايمان آوردند و از روى #اخلاص، در راه #حاكميت_معارف و احكام نورانى اسلام تلاش كردند و در مقابل ظلم و فساد ايستادند... قضيه اين‏ها چنين بود كه در جهت #اسلامى_شدن_جامعه، مبارزه‏ ضدّ استبدادى و ضدّ سلطنتى خودشان را آغاز كردند و متأسّفانه در وسط كار، همه‏ شان از بين رفتند.»(4) 🔻پاورقی: 1. خون دلی که لعل شد، ص49-54 2. کامل خاطره را در این پست بخوانید: 3. بیانات در تاریخ14/11/1376 4.بیانات در تاریخ28/10/1375 🆔 https://eitaa.com/TarikhDEF

❇️ بررسی مشی نواب صفوی و فدائیان اسلام(بخش دوم) 5️⃣ یکی از اشکالات به مشی #نواب، روشی است که آنها دنبال میکردند. نکته محوری در تفاوت مشی نواب و امام نیز به همین مسئله برمیگردد. هر دو حقیقتا به دنبال «#قیام_لله» بودند، اما نواب محور کارش «#مبارزه_مسلحانه» بود ولی امام محور کارش «#بیداری_مردم». 🌱اگر میبینیم امام راحل خیلی کمک کار و حامی نواب نیست، یکی از مهمترین دلایلش همین نکته است. اساسا امام معتقد بود با روش مسلحانه، انقلاب و نهضت به سرانجامی نخواهد رسید. ته این کار اینه که فلان مسئول فاسد رو کنار میزنی اما باز یکی مثل همان قبلی جای او را خواهد گرفت. 🌱البته عامل مهم دیگری نیز در عدم همراهی امام با نواب وجود داشت. نواب و فدائیان خیلی معتقد نبودند که باید کارشان را ذیل #مرجعیت آیت الله #بروجردی پیش ببرند، به خلاف امام. امام معتقد بود هر حرکتی باید هماهنگ با دستگاه مرجعیت طرح ریزی بشود لذا تمام تلاشش را کرد تا دستگاه مرجعیت را برای این مهم به حرکت وا دارد. 🌱امام معتقد بود #دستگاه_مرجعیت نباید تضعیف بشود، #حفظ_وحدت نکته ای بسیار مهم و اساسی است لذا نه با آیت الله کاشانی همکاری جدی ای در قضیه نفت دارد، نه با نواب و فدائیان اسلام. 🌱او حرکت خود را با دستگاه مرجعیت یعنی آیت الله بروجردی تنظیم میکند، حتی با وجود اختلافات جدی ای که با آیت الله بروجردی داشت اما هیچگاه مقابل ایشان نایستاد و همیشه خود را ذیل ایشان تعریف میکرد، به خلاف روشی که آیت الله کاشانی و نواب برای خود تعریف کرده بودند. 🌱آقای #خسروشاهی در ماجرای اعدام نواب نقل میکنه با آقای #گلسرخی پیش امام رفتیم و خواستیم که اقدامی کنند. آقای گلسرخی برای اینکه امام رو تحریک کنه که حتما کاری بکنند، گفتند چرا آیت الله بروجردی ساکت هستند. 🌱امام ناراحت شدند و گفتند شما چکار به مراجع دارید؟ اگر کاری میتونید خودتون انجام بدید یا به من بگید که البته امام بعدا چندین اقدام برای جلوگیری از اعدام نواب انجام میدن.(1) امام تا این حد تلاش میکردند که حریم مرجعیت دچار خدشه نشه. 6️⃣ مسئله مهم دیگر اختلافات آیت الله بروجردی به عنوان مرجع مطلق با نواب و فدائیان اسلام بود. فدائیان اسلام فعالیت هاش رو از قم شروع کرد که برخی مراجع مانند آقای #صدر و #خوانساری و برخی شخصیت های بزرگ دیگه مانند آقای #مرعشی_نجفی هم از ایشون حمایت کردند. 🌱برخی نیز مخالف جدی نواب و فدائیان اسلام شدند، از جمله برخی اعضای بیت آیت الله بروجردی. براساس نقل آقای خسروشاهی(2) برخی مانند #شیخ_علی_الشتر یا #شیخ_علی_لر یا #شیخ_علی_ملایری که نزدیک به بیت آیت الله بروجردی هم بودند، یک روز بعد نماز در حالی که آیت الله خوانساری هم حضور داشتند به اعضای فدائیان اسلام حمله میکنند و شروع به کتک کاری کرده و حسابی درگیری بالا میگیره. 🌱بعد از این ماجرا به توصیه مراجع، فدائیان اسلام فعالیت هاش رو تو قم کم میکنه و عملا جمع میکنه و به تهران میره. به تبع این اتفاق و برخی مسائل دیگه، نگاه مثبتی به آیت الله بروجردی برای فدائیان اسلام شکل نمیگیره و عملا شروع به نقد عملکرد ایشون میکنن. گزارش های متعددی از افرادی مانند آقای دوانی نقل شده که نواب و فدائیان دست به چنین کارهایی زده بودن. 🌱امام منتقد جدی همین کارها بود و میگفت چرا فدائیان حرمت آقای بروجردی رو نگه نمیداره. 🌱درباره اینکه خود آیت الله بروجردی هم نگاه منفی ای به نواب داشته یا نه، چندین قول نقل شده و اختلاف نظر هست اما جمع بندی خودم اینه که ابتدا نظر آقای بروجردی این بوده که اینها طلبه های خوبی هستند و اجمالا نظر مثبت داشته(3) هرچند روش اینها رو نمیپسندیده 🌱اما به مرور، هم تحت تاثیر گزارشات اطرافیان و هم برخی کارهایی که خود فدائیان انجام داده بود، دیگه نگاه مثبتی بهشون نداشتند تا اونجا که حتی برای جلوگیری از اعدام اعضای فدائیان کار خاصی انجام نمیدن. 🔻پاورقی: 1.خاطرات آقای خسروشاهی، ص291 2.خاطرات آقای خسروشاهی، ص289 3. رجوع کنید به گزارش آقای گلسرخی، در کتاب خاطرات آقای خاتم یزدی، ص55(آقای بروجردی در ماجرای قطع شهریه ایشون بهشون گفته بودن: «خدا توفیقتان بدهد، نه قطع شهریه از طرف من بوده و نه مخالفتی با فدائیان اسلام دارم.») 🆔 https://eitaa.com/TarikhDEF