💠 انواع کسب 🔹 در قرآن كریم چند كسب مطرح است: یك سلسله كسب‌ های اعتباری است كه آن مسكوب در اختیار كاسب است؛ یك سلسله كسب‌ های حقیقی است كه آن مكسوب حاكم بر كاسب است. آن كسب‌ های اعتباری كه كاسب, حاكم بر مكسوب است، كسب مال است كه انسان مالی یا عین یا منفعت یا انتفاعی را كسب می ‌كند. چه زن و چه مرد، قرآن كریم فرمود: ﴿لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ﴾؛[1] یعنی مرد هر كسبی كرد مال اوست, زن هر كسبی كرد مال اوست؛ مالی را, مغازه ‌ای را, خانه‌ ای را, مرتع و مزرعی را كسب كرد چون یك امر اعتباری است و یك امر حقیقی نیست در اختیار كاسب است، می‌ تواند بفروشد, اجاره بدهد و به کسی هبه كند; یعنی آن كس كه كسب كرد اختیار مكسوبِ خود را دارد ﴿لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ﴾، مالی را كه آدم كسب كرد در اختیار اوست؛ اما یك سلسله مسائلی است كه اگر كسب كرد خودش در اختیار آن مكسوب قرار می‌ گیرد! 🔹 اینكه در سوره مباركه فرمود: ﴿لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُم مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ﴾؛[2] اگر كسی ـ معاذ الله ـ بیراهه رفت گناهی را كسب كرد، به یك اخلاق بد عادت كرد، به دروغ, به خیانت, به حرام, به اعتیاد ـ معاذ الله ـ عادت كرد؛ این را كسب كرد، چون قبلاً كه نداشت، این صفت را بعد كسب كرد، این خُلق را كسب كرد، وقتی كه به دنیا آمد كه این خُلق و صفت را كه نداشت! الآن كه این صفت را كسب كرد، خود این كاسب در اختیار این مكسوب است، به هر سَمتی كه این صفت بخواهد ببرد او می ‌رود، چون عادت كرد! ساده‌ ترین كارش عادت به سیگار است، این عادت را او كسب كرد قبلاً كه نداشت، الآن گرفتار این عادت است. اگر ـ خدای ناكرده ـ به حرام عادت كرده به گناه عادت كرده، چشم او, گوش او, زبان او در اختیار مكسوب است. 🔹 این «لام» در قرآن كریم همه جا به یك معنا نیست. اینكه در سوره «نساء» یا مانند آن می ‌فرماید: ﴿لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ﴾ كاسب اختیار دارد، مال در اختیار كاسب است؛ ولی اگر ـ خدای ناكرده ـ صفت بدی را كسب كرد، این كاسب در اختیار مكسوب است كه فرمود: ﴿لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُم مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ﴾. 🔹 بنابراین ما دو نحو كسب داریم: كسبی كه كاسب مسلّط است و كسبی كه آن مكسوب مسلّط بر این كاسب است و اگر كسی ـ خدای ناكرده ـ یك كسب حرامی داشت یعنی به وصف بدی عادت كرد راه برای توبه باز است، «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّی وَ أَتُوبُ إِلَیه‏»[3] این آبشار است، آبِ توبه یعنی همین! ﴿تُبْتُ إِلَیكَ﴾[4] این آبشار است، نه اینكه برویم نزد كسی یك لیوان آب بخوریم یا یک بطری آب ببریم، خود «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّی وَ أَتُوبُ إِلَیه‏» این آبشار است و انسان را پاك می‌كند، خدایا آمدم! لازم نیست حرف بزند, لازم نیست بگوید «استغفر الله»، با یك اراده جدّی تخلّل‎ ناپذیر بگوید خدایا آمدم؛ این می‌ شود پاک، می‎ شود آبشار. پس این‌ طور نیست كه اگر كسی ـ خدای ناكرده ـ یك صفت بدی كسب كرد نتواند نجات پیدا كند این طور نیست! پس ما دو نحو كسب داریم: یك كسب اعتباری داریم كه كاسب مسلّط است، یك كسب حقیقی داریم ـ چون این صفت یك امر حقیقی است یك امر اعتباری كه نیست ـ این مكسوب مسلّط بر انسان است. این كسب‌ ها برای ما كاملاً فرق دارد راه دارد كه انسان كاملاً اصلاح شود و برگرداند. [1] . سوره نساء، آیه32. [2] . سوره نور، آیه11. [3] . المحاسن، ج‏1، ص53. [4] . سوره اعراف، آیه143؛ سوره احقاف، آیه15. #آبشار_توبه #اراده #عادات #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 درس اخلاق تاریخ: 1396/04/22 🆔 @a_javadiamoli_esra

💠 منشأ اعمال 🔹 سیئه و حسنه كه وصف فعل ‌اند، وجود خارجی ندارند بلکه از انطباق و عدم انطباق این فعل به قانون شرع انتزاع می ‌شوند؛ منشأ پیدایش چنین كاری هم خصوصیت های گوناگون نفس است و این #نفس هم كاملاً #قابل_تغییر و تبدیل است. 🔹 مادامی كه انسان در محدوده دنیا زندگی می‌كند قابل تغییر و تبدیل است؛ بد خوب می ‌شود خوب بد می ‌شود، گاهی بدبو خوش ‌بو می ‌شود گاهی خوش ‌بو بدبو می ‌شود. این #دنیا_جای_تغییر و تبدیل است؛ اگر یك كود بدبو شده میوه شیرین یا یاس معطّر، یك انسان بدنیت و بد اراده‌ هم با #توبه, طیب و طاهر می‌شود یا ـ معاذ الله ـ انسان بدعاقبت مثل میوه‌ ای است كه می ‌پوسد و متعفّن می‌ شود. 🔹 اگر كسی خود را به #باغبان_خوب بسپارد که هو الله، بر اساس ﴿وَاللَّهُ أَنبَتَكُم مِنَ الْأَرْضِ نَبَاتاً﴾، او خبیث را طیب می ‌كند و همین طور نگه می ‌دارد اما اگر خود را به خبیث بسپارد به نام شیطان که ﴿وَالَّذِینَ كَفَرُوا أَوْلِیاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ﴾ اولیایشان شیطان است ﴿یخْرِجُونَهُم مِنَ النُّورِ إِلَی الظُّلُمَاتِ﴾، این یك میوه معطّر و شیرین را به صورتی بدبو در می ‌آورد. 🔹 نفس, قابل تغییر است، این #نفس و این #اراده كه تغییرپذیر شد منشأ تبدّل و گوناگونی افعال است وگرنه این طور نیست که ما در خارج، فعلی داشته باشیم به نام سیئه یا فعلی داشته باشیم به نام حسنه! این كسی كه دارد غذای حلال می ‌خورد آن كسی كه دارد غذای حرام می ‌خورد، كارهای طبیعی و وجود خارجی هر دو یكی است منتها یك كار #موافق_با_شریعت است كه از آن حسنه انتزاع می ‌شود یك كار مخالف شریعت است كه از آن سیئه انتزاع می ‌شود، منشأ این وفاق و خلاف هم آن #اراده خوب و بد است و منشأ اراده خوب و بد، آن خصوصیت نفسانی است كه یا طیب است یا خبیث. آن اگر اصلاح بشود اراده‌ ها اصلاح می ‌شود و اراده‌ها كه اصلاح شد افعال اصلاح می‌ شود. #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سوره مبارکه فرقان جلسه 27 تاریخ: 1390/12/13 🆔 @a_javadiamoli_esra

💠

 قدرت روح

▫️ وجود مبارك امام صادق به همه ما فرمودند ما مثل فرشته ها، یك حقیقت بسیط نیستیم كه جسم نداشته باشیم و روح محض باشیم؛ ولی دو حقیقت هم نیستیم كه یكی بدن باشد یكی روح، بلکه یك حقیقت مركب هستیم نه دو حقیقت و این دو جزء هم همتای هم نیستند كه روح و بدن، معادل باشند، بلكه روح، اصل است و بدن فرع. ▫️ بر اساس این بیان نورانی، وجود مبارك امام صادق (سلام الله علیه) همه ما پروراند؛ فرمود شما می‌ خواهید به جایی برسید، باید هم به جایی برسید، حق هم با شماست و این نه تنها حق شماست بلکه #تكلیف هم است كه باید به جایی برسید؛ اما #روح را تقویت كنید #اراده را تقویت كنید، با قدرت اراده، بدن تبعیت می‌ كند. ▫️ این از غرر روایات امام صادق (سلام الله علیه) است؛ فرمود: «مَا ضَعُفَ بَدَنٌ عَمَّا قَوِیتْ عَلَیهِ النِّیةُ»؛ فرمود اگر #اراده_قوی بود، بدن اطاعت می ‌كند. بدن را روح می ‌سازد؛ اگر روح، توانمند باشد، بدن را سالم نگه می ‌دارد و خوب هم می ‌سازد. اگر استخری یك مقدار آب داشته باشد و بماند، بو می گیرد اما اگر آب چشمه ‌ای مرتب وارد استخر بشود و از راه دیگر بگذرد كه این هرگز بو نمی گیرد؛ این روح به چشمه ‌ای وصل است كه دائماً از آن جا فیض می ‌گیرد و به این بدن می ‌رساند. #شهادت_امام_صادق_علیه_السلام #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #جام_معرفت 📚 درس اخلاق تاریخ: 1385/08/25 🌐 https://esra.ir 🆔 @a_javadiamoli_esra