پیشنهاد واژه: مدرسه‌دار 🏫 👌 آیا قشنگ‌تر نیست به جای شهردار مدرسه بگوییم: مدرسه‌دار؛ همان‌طور که به جای رئیس شهر گفتیم: شهردار؟ به همین ترتیب به جای شهردار منطقه و ناحیه بگوییم: منطقه‌دار و ناحیه‌دار. 😌 حتی اگر این پیشنهاد را نپذیرفتیم، کمی به ساختار و معنی واژه‌ها بیندیشیم. زبان فارسی پر از امکانات است. محدودش نکنیم. #واژه #زبان 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid

🗻 ما بیش از اینیم 👤 این حرف‌های کارشناس تلویزیون عربستان به‌تازگی فراگیر شده. قطعاً ایران بسیار معظم‌تر از تمام این کلمات است. جدا از تمامِ سیاه‌اندیشی‌ها و خودکوچک‌پنداری‌های کوچه و بازاری بیاییم قدر تاریخ و تمدن و هویت باشکوه خود را بدانیم. 👌 مطمئناً در آینده نیز از عظمت وطن ما سخن‌ها خواهند گفت. حیف است خود را درگیر یأس‌های سیاسی و حزبی و بهانه‌های بنی‌اسرائیلی کنیم. دست از یأس‌پراکنی برداریم. کسی که بخواهد، راهش را می‌یابد. و کسی که نخواهد، بهانه‌اش را. سختی و بی‌شعوری و کارشکنی همیشه بوده است. اگر رنج‌ها زیاد شد، اجرها هم زیاد می‌شود، کارها هم بزرگ‌تر و انسان‌ها هم کامل‌تر و قوی‌تر خواهند شد. غر نزنیم، همت کنیم. #هویت #تاریخ #تمدن #ایران #همت #تحقیر #اسلام 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid

ظلم به غایب 🔺 پادشاهی ظالم می‌خواست قصری بنا کند. مهندسان را فراخواند تا شکل آن را بر خاک بکشند تا شاه آن را تصور کند. خانهٔ نقشهٔ مهندسان مربع بود و تنها مزاحم نقشه خانهٔ پیرزنی در جوارِ قصر بود. پادشاه ظالم به پیرزن گفت این خانه را بفروش. گفت نمی‌فروشم، چون فرزندان کوچکی دارم و این خانه مسکن و آرامگاه ایشان است. 🔺 روزی آن پیرزن غایب بود و وقتی برگشت خانه خود را ویران دید. پیرزن از آن اتفاق بسیار رنجید و با چشمانی اشک‌بار روی به آسمان کرد و گفت: «الهی! إن کنتُ غائبا فکنتَ حاضرا؛ خدایا اگر من غایب بودم، تو که حاضر بودی.» 🤲 همین‌که این مناجات را کرد، امیر بر سر آن عمارت نشسته بود، زلزله درآمد و آن بنا را به‌کل بر زمین انداخت و آن شاه زیر آوار رفت و هلاک شد تا برای عاقلان روشن شود که ظلم پایدار نیست. 📚 جوامع‌الحکایات و لوامع‌الروایات، با اندکی ساده‌نویسی امروزی #ادبیات #جوامع_الحکایات #اخلاق #ظلم 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid

پوزش خردمندان بابت حماقت نادانان 👤 آقای عبدالرسول خیراندیش در کتاب «فارسیان در برابر مغولان» شرح جالبی از تقابل حاکمان فارس برابر مغول‌ها ارائه کرده. یکی از مطالب جالب این کتاب داستان هنرنماییِ پیش‌گیرندۀ امیر مقرب‌الدین مقابل خشم هولاکوست. 🔺 یکی از همین اتابکان فارس در 661 قمری کاری می‌کند که مردم شیراز هر چه مغول و خانواده‌هایشان در فارس بوده می‌کشند. هولاکو هم قاتی می‌کند لشکر می‌فرستد تا فارس را از بیخ و بن برکنند. پادشاه پا به فرار می‌گذارد و مقرب‌الدین با بزرگان شهر و یک عالم هدیه و غلط کردیم، سردار مغولی را آرام می‌کند و شیراز را از این مصیبت بزرگ می‌رهاند. #تاریخ #عبرت #مغول #شیراز #سیاست #فارس #کتاب #ادبیات #درسگفتار 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid

حکمت‌های فردوسی ناپایداری و حرکت 👤 فردوسیِ پاک و حکمت‌دان بدون کمترین تردیدی «حکیم» است. سعی می‌کنم در هر مطلب بیتی از او را نقل کنم و حکمتی از آن را بگویم تا هم رحمتی به روان این مرد پاکباز باشد، هم بهره‌ای برای زندگی بهتر ما. ❇️ کسی دیگر از رنج ما برخورد ❇️ نپاید بر او نیز و هم بگذرد 🔺 حتماً برای همهٔ ما پیش آمده که از دیگران چیزی به ما رسیده. این چیز می‌تواند مادی یا معنوی باشد. به هر حال ما از حاصل دسترنج افراد زیادی زندگی می‌کنیم. افرادی هم هستند که از زحمات ما بهره می‌برند. فردوسی می‌گوید هیچ‌کدام از این‌ها ماندنی نیست. نه نعمتی که از دیگران به ما رسیده می‌ماند، نه چیزی که از دست ما رفته و به دیگران رسیده برایشان ماندنی‌ست. ما رفتنی هستیم و چیزی بقا ندارد. دانستن چنین حکمتی حرص و خودنمایی و دنیاپرستی را از انسان می‌زداید. 📖 مانند این مفهوم در قرآن نیز آمده: لِكَيْلَا تَأْسَوْا عَلَىٰ مَا فَاتَكُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاكُمْ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ. این جنبه‌ای از فردوسی‌ست که پشتِ جریان غالب «حماسی» پنهان شده و بسیار کاربردی و شیرین است. #فردوسی #حکمت #قرآن #ادب_تطبیقی #ادبیات #ایران #حکیم 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid

اخوان شاعرِ شکستِ بی‌بازگشت ما فاتحان شهرهای رفته بر بادیم با صدایی ناتوان‌تر زانکه بیرون آید از سینه راویان قصه‌های رفته از یادیم کس به چیزی، یا پشیزی، برنگیرد سکه‌هامان را گویی از شاهی‌ست بیگانه یا ز میری دودمان‌شان منقرض گشته گاه‌گه بیدار می‌خواهیم شد زین خواب جادویی همچو خوابِ همگنانِ غار چشم می‌مالیم و می‌گوییم: آنک، طرفه قصرِ زرنگارِ صبحِ شیرین‌کار لیک بی‌مرگ است دقیانوس! وای، وای، افسوس #ادبیات #اخوان #شعر_معاصر 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid

نظری بر ماجرای کتاب‌سوزی عرب در یورش به ایران ✳️ آیا آثار مکتوب ایرانیان در یورش عرب نابود شد؟ ✔️ آیا ایران پیش از اسلام دانشمندانی داشته؟ و آثارشان سوخته و محو شده؟ 👤📻 در مصاحبه رادیو فرانسه با همایون کاتوزیان (استاد تاریخ ایران در دانشگاه آکسفورد انگلستان) به این جدال و مناقشۀ بزرگ پاسخ داده شده. @moj_tarikh با سپاس فراوان از 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 #ادبیات #ایران #اسلام #کتاب_سوزی https://eitaa.com/adabmajid

بیست مهر؛ روز بزرگداشت شگفتیِ بزرگِ ادبیاتِ ایران و جهان: حافظ 📍 مطمئناً برای من بیستم مهر روزی ویژه و بزرگ است؛ روزی که گفته‌اند در آن روز حافظ از دنیا رفته است. به همین خاطر هم این روز را در تقویم‌ها روز بزرگداشت حافظ نام نهاده‌اند. من از کجای این مرد برای خودم بگویم؟ مثلاً این‌که یکی از افتخاراتِ بزرگِ من کار کردن در خیابان حافظ است! 🔻 مسئلۀ حافظ به‌قدری بزرگ و عجیب است که اغلب ترجیح داده‌ام چیزِ خاصی از او نگویم. شاید تنها چیزهایی که دربارۀ او گفته‌ام این باشد که حافظ پروندۀ مسائلِ حل‌شده و حل‌نشده را می‌گشاید و با یک بیت آن پرونده را به‌گونه‌ای می‌بندد که به سراغِ آن پرونده رفتن انسان را بی‌آبرو می‌کند. همیشه با خودم می‌گویم چرا وقتی حافظ کار را در این اوج تمام کرده و وقتی او شعر گفته، من شعر بگویم؟ شعر هم گفته‌ام، اما هنگامی که در آب و هوای غزل او تفرجی می‌کنم، می‌بینم هر چیزی بیهوده است. اما آیا اینْ همۀ حافظ است؟ ♦️ نه. قطعاً نه. حافظ مدیونِ فرهنگ ایران و اسلام است و وقتی دیوانِ مختصرش را تحویلِ دنیا داد و از دنیا رفت، ایرانی و مسلمان و بشرِ اهلِ اندیشه دید نمی‌تواند بدونِ او ادامه بدهد. او یک جای اختصاصی از زمین تا آسمان را آنِ خود کرد. شما در هر یک از شئونِ انسانی که به سراغِ حافظ بروید به‌راحتی در آن شأن حقّ مطلب ادا می‌شود. ❗ کارِ حافظ به جایی رسید که برخی فریاد زدند: «حافظ بس!»؛ یعنی دیگر دربارۀ حافظ سخن نگویید و به سراغِ دیگران نیز بروید. من هم می‌گویم حافظ بس، زیرا او به‌واقع بسنده است. اگر کسی با دیوان پانصدغزلی او انس بگیرد، رایحۀ خوش‌ترین حالات انسانی و منظرۀ پیچیده‌ترین ابعادِ هستی برایش درک‌پذیر می‌شود. او می‌تواند در هر بیتی هزاران دقیقه مستی کند و در زندگیِ روزانه و خلوت‌های شبانه از آن بهره‌ها ببرد. 🔺 شما در این بیت چه می‌بینید: «گر به نزهتگهِ ارواح بَرَد بوی تو باد / عقل و جان گوهر هستی به نثار افشانند»؟ این کدام عالم است؟ اگر واقعاً تنها و تنها حافظ در مدح و تفضیل توانسته کلام خود را این‌قدر بالا ببرد، برای من باز جای احترام و ستایش دارد؛ چه برسد به این‌که حافظ حقاً اهلِ مشاهدۀ چنین جهانی بوده. من در برابر روح جهانی که تو با کلماتت آفریده‌ای کاملاً مبهوت و تسلیمم. 🙏 خدا را بابتِ چنین مواهبی شکر می‌گویم. راستی که اگر کسی عمر بر سرِ ادراک و تبیینِ حافظ بگذارد، در پیشِ خداوند سربه‌زیر نیست؛ زیرا غایتِ هستی معرفت و «شعرِ حافظ همه بیت‌الغزل معرفت است». #حافظ #دیوان_حافظ #شعر #معرفت #ادبیات_فارسی #فرهنگ #ایران #اسلام #قرآن #مغان 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid

در حلقه رندان 🗣 نخستین شب شعر طنز ایران 🗓 یکشنبه ۳۰ مهر ماه ۱۴۰۲ 📍 تهران، خیابان سمیه، نرسیده به حافظ، حوزه هنری #طنز #شعر #ادبیات 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid

ادبیات ایران در ادبیات جهان (1) دورترین شرق، دورترین غرب ✅ توصیف عجیبی که از ایرانیان در کتب فرنگی‌ها به چشم می‌آید گاه حالتی شگفتی‌آور دارد. آن‌ها می‌گویند ایرانی‌ها جماعتی‌اند که بر فرش‌های ابریشمین قدم می‌زنند و با زبان شعر سخن می‌گویند. این جاذبۀ شعریِ ایرانیان نه‌فقط کشورهای همسایه را تحت تأثیر قرار می‌داد، که گاه تا دورترین نقاط ممکن عالم می‌رفت. ابن‌بطوطه 50 سال پس از درگذشت سعدی نقل می‌کند که در ساحل شرقی چین، یعنی جایی حوالی کرۀ امروز، اشعار سعدی را از لبان شاهزاده چینی شنیده است. ❇️ در غربِ دورِ جهان نیز چنین ماجرایی نقل شده. در نشریه‌ای که بیانیه استقلال ایالات متحد در آن چاپ شده (1789 م)، اشعاری از سعدی و حافظ به چاپ رسیده است. پیش از اسلام نیز زبان فارسی چنان برای عرب‌ها جاذبه داشته که برای فخرفروشی در شعر خود از کلمات فارسی بهره می‌بردند و دانستن زبان فارسی برای آنان امتیاز و وجهۀ خاصی به ارمغان می‌آورده است. 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid

ادبیات ایران در ادبیات جهان (2) سرنوشت مشترک خیام و مترجمش 🔺 عجیب است که غلامحسین یوسفی در مقدمۀ کتاب گلستان می‌گوید تعداد ترجمه‌هایی که از گلستان به زبان‌های خارجی انجام شده، بیش از پژوهش‌هایی‌ست که فارسی‌زبانان حولِ این شاعر انجام داده‌اند. 🔻 فیتز جرالد سال‌های سال در سرگردانیِ یافتنِ حقیقتِ دین و معمای هستی ماند تا در خیام به آرامش برسد. جرالد چنان مسحورِ صد رباعی خیام شد که آن‌ها را به فارسی برگرداند. عجیب اینجاست که در زمان حیاتش هیچ توجهی به این اشعار نشد، اما با مرگ جرالد مشتاقان ادب فارسی در انگلستان متوجهِ عظمت این ابیات شدند؛ درست مانند خود خیام که حدوداً دویست سال پس از مرگش به شاعری شناخته شد! 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid

ادبیات ایران در ادبیات جهان (۳) مولوی امریکایی 🔺 بیش از ۵۰۰ شاعر و ادیب امریکایی معترف‌اند که از حافظ و سعدی در اشعار خود الهام گرفته‌اند. مولوی نیز در امریکا معروف و محبوب است. کالمن بارکس در کتابی با نام «رومی مصور» جرقۀ طرح مولوی را در امریکا شعله‌ور کرد. خیلی زود کتاب خوانده و مشهور شد. استفن کاوی در اثرش با عنوان هفت عادت از مردان اثرگذار، مولوی را از نو مطرح کرد. 🔻 زمانی که ریچارد بروکسیر مقبرۀ مولوی را در قونیه زیارت کرد، چنان در جاذبۀ معنویِ مولوی غرقه شد که گفت: «نباید اسلام را انعطاف‌ناپذیر و بنیادگرا تلقی کرد.» مارک تواینِ معروف قهرمان داستان مشهور خود را بر خودرویی پرنده سوار می‌کند و آن‌ها را از امریکا به غرب آسیا می‌برد تا شاهد سماع شورانگیز مولویان باشند. #ایران #ادبیات #حافظ #مولوی #سعدی 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 https://eitaa.com/adabmajid