🔻جایگاه فلسفه و عرفان در شناخت حقایق عالم از نگاه امام خمینی(ره)
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
میدانیم که #امام_خمینی یک فیلسوف و عارف طراز اول دوران معاصر بود. او متخصص و استاد برجسته فلسفه به ویژه حکمت متعالیه بود. و قریب به دو دهه به طور جدی به تدریس و تحقیق در فلسفه صدرایی پرداخت. او نه تنها در عرفان عملی از بینظیرترین افراد تاریخ اسلام به شمار میرفت که از استادان و شارحان بزرگ عرفان نظری بود و از شیفتگان محییالدین ابن عربی بود.
با مراجعه به کتابهایی مثل «مصباح الهدایه الی الخلافة و الولایة» و همچنین «شرح دعای سحر» که در دهه سوم عمر مبارکشان تألیف کردند و کتابهایی مثل «حاشیه بر شرح فصوص الحکم» و «حاشیه بر مصباح الانس بین المعقول و المشهود» نوشته ابنفناری و «تفسیر سوره حمد» میتوان با دقتهای عمیق امام خمینی در مباحث عرفان نظری آشنا شد. و با مراجعه به کتابهایی مثل «شرح چهل حدیث» و «شرح جنود عقل و جهل» و «سرّ الصلاة» و «آداب الصلاة» و «جهاد اکبر یا مبارزه با نفس» و همچنین «نامههای عرفانی و اخلاقی» او میتوان به عمق عرفان عملی امام خمینی پی برد.
برخلاف تصور عدهای که گمان میکنند امام از میانه عمر خود به بعد عرفان و فلسفه را کنار گذاشت و دیگر سخنی از آنها به میان نیاورد، به استناد شواهد متعدد میتوان گفت وی تا واپسین روزهای حیات اینجهانی خود دلبسته عرفان و فلسفه بود و آشنایی با این علوم و تعمق و تفکر در آنها را برای آگاهی از حقایق اسلام از ضروریات میدانست و بر این باور بود که بدون تعمق در فلسفه و عرفان اسلامی امکان فهم و درک حقایق اسلامی وجود ندارد. حتی در نامهای که به گورباچف نوشتند بر این مسأله تأکید ویژه کردند. توضیح آنکه:
امام خمینی در نامهای که در تاریخ ۱۱ دی ۱۳۶۷ به رهبر وقت اتحاد جماهیر شوروی، میخائیل گورباچف نوشتند، از او خواستند که در کنار مطالعه فلسفه غرب و آگاهی از اندیشههای فیلسوفان غربی، عدهای از افراد توانمند و نخبه را مأمور کند تا در فلسفه و عرفان اسلامی نیز به تحقیق و مطالعه بپردازند. به ويژه از آراء و اندیشههای ابونصر فارابی و ابوعلی سینا، در حکمت مشاء، و شیخ شهابالدین سهروردی در حکمت اشراق و صدرالدین شیرازی در حکمت متعالیه آگاه شوند. و ظرافتهای فکری آنان درباب علت و معلول و قوانین کلی حاکم بر عالم و ارزش معرفتشناختی ادراک شهودی و حقیقت علم و امثال آن را بدانند و برای او شرح دهند. و سپس به وی توصیه میکند که:
«اگر خواستيد از مباحث اين بزرگمرد [شیخ محییالدین ابن عربی] مطلع گرديد، تنى چند از خبرگان تيزهوش خود را كه در اين گونه مسائل قوياً دست دارند، راهى قم گردانيد، تا پس از چند سالى با توكل به خدا از عمق لطيف باريكتر ز موى منازل معرفت آگاه گردند، كه بدون اين سفر آگاهى از آن امكان ندارد.»
امام خمینی در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۶۷ (یعنی حدود سه ماه پایانی عمر مبارکشان) در پیام مهمی خطاب به عالمان دین و روحانیان که با عنوان «منشور روحانیت» مشهور شد، دوران سیاه مخالفت عدهای از روحانیان با فلسفه و عرفان یاد میکند و مینویسد:
«اين از مسائل رايج حوزهها بود كه هر كس كج راه مىرفت متدينتر بود. ياد گرفتن زبان خارجى، كفر و فلسفه و عرفان، گناه و شرك بشمار مىرفت. در مدرسه فيضيه فرزند خردسالم، مرحوم مصطفى از كوزهاى آب نوشيد، كوزه را آب كشيدند، چرا كه من فلسفه مىگفتم. ترديدى ندارم اگر همين روند ادامه مىيافت، وضع روحانيت و حوزهها، وضع كليساهاى قرون وسطى مىشد كه خداوند بر مسلمين و روحانيت منت نهاد و كيان و مجد واقعى حوزهها را حفظ نمود.»
برخی گمان کردهاند که ابزاری دانستن #فلسفه و #عرفان از سوی امام راحل و توصیف آنها به «حجاب اکبر» به معنای آن است که وی در پایان عمرشان به مخالفت با این علوم پرداختهاند!
این در حالی است که افزون بر مطالب پیشگفته، امام خمینی(ره) به صراحت کنار گذاشتن فلسفه و عرفان و علوم استدلالی را نوعی خیانت میدانستند. وی در نامهای عرفانی و اخلاقی پس از پارهای توصیههای معنوی و عرفانی، خطاب به سیداحمد خمینی چنین نوشتند:
«و آنچه گفتم به آن معنى نيست كه به فلسفه و علوم برهانى و عقلى نپرداز و از علوم استدلالى روى گردان كه اين خيانت به عقل و استدلال و فلسفه است، بلكه به آن معنى است كه فلسفه و استدلال راهى است براى وصول به مقصد اصلى و نبايد تو را از مقصد و مقصود و محبوبْ محجوب كند، يا بگو اين علوم عبورگاه به سوى مقصد هستند و خود مقصد نيستند و دنيا مزرعه آخرت است و علوم رسمى مزرعه وصول به مقصودند، چنانچه عبادات نيز عبورگاه به سوى او- جلّ و علا- است»
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
«رهبری بینظیر»، به تصریح خمینی کبیر. الحمدلله علی جمیع نعمه.
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔻قابل توجه سکولارهای حوزوی
خبرنگار: شما که شخصیت دینی هستید، چرا وارد سیاست شدید؟! چرا از قالب مذهب خودتون رو خارج کردید؟!
🔹 #امام_خمینی(ره): اسلام یک مذهب سیاسی است که سیاست و عبادتش مخلوط به هم است.
🔹 احکاماسلام آن مقداری که در سیاسات است بیشتر از عبادات است.
#سکولاریسم_حوزوی
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔻آدم شدن محال است!
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
امام خمینی(ره) به نقل از مرحوم شیخ عبدالکریم حائری یزدی میفرمودند: «اينكه مىگويند: «ملا شدن چه آسان، آدم شدن چه مشكل» صحيح نيست. بايد گفت: ملا شدن چه مشكل، آدم شدن محال است!»
تحلیل فلسفی این سخن را باید در مبانی انسانشناختی صدرایی دید که #امام_خمینی(ره) نیز به آن معتقد بود. توضیح آنکه براساس مبانی فکری صدرا، افراد معدود و محدودی از بشر به مرتبه خاص انسانیت یعنی «تجرد عقلانی» میرسند. اما نهایت تعالی و ترقی بیشتر آدمیان همان مرتبه «تجرد خیالی» است. یعنی همان مرتبه حیوانیت. اغلب انسانها میتوانند در حیوانیت به کمال برسند و به دلیل مرتبه بالایی از قوت و قدرت خیال که دارند تربیتپذیر هم هستند.
امام خمینی(ره) با استناد به همین مبنا میفرمود به همین دلیل است که تلاش پیامبران و اولیایی الهی مصروف این شده است که با بیان وعدهها و وعیدهایی که قابل درک در مرتبه خیالاند، آدمیان را تربیت کنند. و به همین دلیل، اکثر نویدهای پیامبران و کتابهای آسمانی نعمتها و پاداشهایی مادی از قبیل لذتهای جنسی و برخورداری از حور العین و میوهها و غذاهای بهشتی و امثال آن است. زیرا درک و فهم نعمتهایی چون لذت قرب الهی و عذابهایی چون از چشم خدا افتادن برای کسانی که در مرتبه خیالاند تقریباً ناممکن است. و چنین وعده و وعیدهایی تأثیری در هدایت غالب مردمان ندارد.
#انسان
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔻نظریهشناسی و نظریهپردازی
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
شرط لازم «نظريهپردازی» در #علوم_انسانی، «نظريهشناسی» است. شناخت نظريهها، موجب ميشود که
(۱) با بزرگان علم مورد نظر آشنا شويم؛
(۲) فراز و فرودهاي انديشهها را بهتر بدانيم؛
(۳) نقاط قوت و ضعف آنها را بشناسيم؛
(۴) مدل نظريهپردازي و نقاط عطف نظرية هر کدام از نظريهپردازان را بدانيم؛
(۵) علل اختلاف نظريههاي گوناگون را فهم کنيم و
(۶) از همة اينها سکويي براي پرش به سوي نظريهپردازي بسازيم.
(کتاب نظریهپردازی اسلامی در علوم انسانی، احمدحسین شریفی، ص۵۳)
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴«هر کجا دردی دوا آنجا رود»
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آدميان نوعاً تا زماني که در ناز و نعمتاند، چندان از فکر و انديشه خود نيز بهره نميگيرند؛ به ندرت دربارة تغيير وضع موجود و خلق وضعيتي مطلوبتر انديشه ميکنند. اما زماني که خود را در تنگنا ميبينند، تواناييهاي جسمي و ذهني آنان شکوفا ميشود: «هر کجا دردي دوا آنجا رود». حال اگر دردي نباشد، هرگز در جستجوي دوايي برنميآيند. تا ذهني مسألهخيز نباشد، در جستجوي راه گريز و پاسخ نيز نخواهد بود.
#امام_رضا(ع) در حديثي از وجود مقدس #پيامبر_اکرم(ص) چنين نقل ميکند: «الْعِلْمُ خَزَائِنُ وَ مِفْتَاحُهَا السُّؤَالُ؛ علم گنجيههايي است و کليد آنها سؤال است» و #امام_صادق(ع) نيز فرمودند: «إِنَّ هَذَا الْعِلْمَ عَلَيْهِ قُفْلٌ وَ مِفْتَاحُهُ الْمَسْأَلَةُ؛ علم قفلي دارد که کليد آن سؤال است» و سؤال و مسأله هم محصول درگيريها، تزاحمات و تعارضات ذهني و عملي است. محصول موانع و مشکلات است. به راستي اگر بيماري نبود، تواناييها و استعدادهاي آدميان در کشف راههاي درمان از دل طبيعت يا توليد داروهاي درماني با ترکيبات شيميايي شکوفا ميشد؟
#امام_علي(ع) ميفرمايد، آنگاه که سختيها شدت مييابند گشايشها از راه ميرسند: «عِنْدَ تَنَاهِي الشِّدَّةِ تَكُونُ الْفَرْجَةُ وَ عِنْدَ تَضَايُقِ حَلَقِ الْبَلَاءِ يَكُونُ الرَّخَاء؛ چون سختى به نهايت رسد گشايش در رسد، و چون گردونه بلا، تنگ آيد اميدوارى برآيد.»
#اخلاق
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
15.85M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔹«مهرانه زنجان» الگویی از «نیکخواهی» و «نیکوکاری» ۲۵۰ هزار حسینی راستین.
#امام_حسین
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
هدایت شده از روابط عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره
✳️ مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران
✅ فراخوان دریافت مقاله برای دوفصلنامهٔ «فلسفه و علوم انسانی»
🖌 سردبیر: حجت الاسلام و المسلمین آقای دکتر احمدحسین شریفی
🔷 مجلهٔ تازهتأسیس «فلسفه و علوم انسانی» آمادهٔ دریافت مقالات اساتید و پژوهشگران است.
🔷 هدف از انتشار مجلۀ «فلسفه و علوم انسانی» انتشار آخرین دستاوردهای پژوهشی محققان در زمینهٔ مطالعات بینارشتهای فلسفی در مکاتب مختلف فلسفهٔ اسلامی و فلسفهٔ غرب است.
🔶 این نشریه مقالات مرتبط با موضوعات زیر را منتشر میکند:
1️⃣ معرفتشناسی و علوم انسانی
2️⃣ روششناسی و علوم انسانی
3️⃣ هستیشناسی و علوم انسانی
4️⃣ انسانشناسی و علوم انسانی
5️⃣ مسائل مشترک فلسفه و علوم انسانی
💠 مقالات این نشریه همچون مقالات دیگر نشریات مؤسسه بر مبنای ملاکهای سامانهٔ ارزیابی کمیسیون نشریات وزرات علوم بررسی و چاپ خواهد شد.
💠 این دوفصلنامه در نظر دارد اولین شماره را در پایان تابستان ۱۴۰۱ منتشر کند. لذا مقالاتی که تا پایان تیر در سامانه بارگذاری شود، در اولویت قرار خواهند گرفت. علاقهمندان میتوانند با مراجعه به این لینک نسبت به ارسال و بارگزاری مقالهٔ خود اقدام نمایند:
🌐 philosophyandhumanities.ir
🔷 کانال و سایت مؤسسه امام خمینی(ره)
🔰 https://eitaa.com/iki_ac_ir
🌐 https://iki.ac.ir
☎️ 02532113627
احمدحسین شریفی
✳️ مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران ✅ فراخوان دریافت مقاله برای دوفصلنامهٔ «فلسفه و علوم انسانی» 🖌
🔻به استحضار اساتید و محققان و متخصصان حوزههای «فلسفه و علوم انسانی» و «فلسفه علوم انسانی و اجتماعی» میرساند که در راستای سیاستهای جدید وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری و همچنین اولویتهای دور جدید فعالیتهای «موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران»، این نشریه به صورت «سهزبانه» (فارسی، عربی و انگلیسی) و در سطح «بینالمللی» منتشر خواهد شد. به همین دلیل در هر شماره آن، افزون بر مقالات فارسی مقالاتی نیز به زبانهای عربی و انگلیسی منتشر خواهد کرد.
🔻سطح مقالات این نشریه نیز «علمی پژوهشی» خواهد بود و صرفاً به مقالاتی که نصاب بالای محتوایی و شکلی را داشته باشند ترتیب اثر خواهد داد.
14.73M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔻بیان تفاوت فیلسوفان یونان باستان و فیلسوفان معاصر آلمانی در قالب یک مسابقه فوتبال.
#فلسفه
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
6.71M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
بار الها درود و رحمت فرست بر على بن موسى الرضا پسندیده پیشواى پارسا و منزه و حجت تو بر هر که روى زمین است و هر که زیر خاک بسیار راستگو و شهید، درود و رحمتى فراوان و کامل و با برکت و متصل و پیوست و پیاپى و دنبال هم همچون بهترین رحمتى که بر یکى از اولیائت فرستادى.
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔷ترس و سرنوشت
✍️ احمدحسین شریفی
🔻یک جمله انگیزشی و درست انگلیسی:
Never let your fear decide your fate
«هیچوقت اجازه نده «ترست» برای «سرنوشتت» تصمیم بگیره»
و #امام_علی علیه السلام چه حکیمانه میفرماید:
«إِذَا هِبْتَ أَمْراً فَقَعْ فِيهِ فَإِنَّ شِدَّةَ تَوَقِّيهِ أَعْظَمُ مِمَّا تَخَافُ مِنْهُ؛
چون از كارى ترسى بدان در شو، كه خود را سخت پاييدن دشوارتر تا در نشدن در كار و ترسيدن.»(ترجمه شهیدی)
#اخلاق
@Ahmadhoseinsharifi
🌹