دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
✅ آیتالله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛
🔻 تعینات دال بر عدم اعتبار رأی مردم
✅ دلیل دوم: اسناد نقلی دال بر جانشینی فقیه در عصر غیبت از معصوم علیه السلام در اداره امور اجتماع و مسلم انگاری عدم اعتبار رأی مردم در اداره شئون آنها در عصر حضور امام علیه السلام.
❇️ مقبوله ابن حنظله: قال سألت أبا عبْد اللَّهِ (ع) عنْ رجلین من أصحابنا بینهما منازعة فی دَین او میراث فتحاکما إلى السلطان وَ إلى القضاة أیحلّ ذلِکَ؟ ...
🔻 نقد و داوری:
⬅️ نکته روش شناسی: زمانی که با روایت طولانی مواجه میشویم مانند روایت مورد بحث، به دو صورت میتوان آن را بررسی کرد. نخست اینکه مفردات آن را به صورت جزیرهای بررسی میکنیم. دوم اینکه روایت را به صورت سیستمی و مجموعی بررسی کنیم.
⬅️ در سه برداشتی که از روایت ذکر شد، آیت الله خویی روش نخست را در پیش گرفته است اما امام خمینی و آیت الله نائینی روش دوم را در پیش گرفته و نگاه سیستمی به روایت دارند.
⬅️ بنظر میرسد روایت مختص باب قضا است؛ زیرا زمانی ابن حنظله به خدمت امام میرسد که حکومت در دستان امام نبوده و سوال وی نیز برای خود او و ناظر به زمان خودش است نه برای دوران عصر غیبت. اگر گفته شود این حدیث ناظر به ولایت فقیه و برای عصر غیبت است، دیگر برای مورد خود که عصر حضور باشد کارایی ندارد.
⬅️ از روایت به دست میآید امام در مقام بیان این نکته است؛ تا زمانی که در میان شیعیان افرادی وجود دارند که میتوانند داوری کنند و حکومت نیز به این کار حساس نمی شود، قضاوت به عهده شیعیان است. از آن جهت که قاضی برای قضاوت نیازمند ولایت است، منِ امام صادق به این افراد با این شرایط ولایت میدهم.
⬅️ با توجه به اینکه هر مفادی برای بیان نیازمند قالبی است. بحث ولایت مطلقه فقیه بر همه شئون مردم بدون رأی مردم، مفاد روایت نیست و این امر با نگاه سیستمی به روایت به دست میآید.
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
✅ آیتالله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛
⬅️ برای رسیدن به یک نظر باید مجموعه ادله، فقه الواقع و آثار فتوا را مورد توجه قرار داد. در روش شناسی اجتهاد بیان میشود که آیا فقیه میتواند جدای از اسنادی مانند آیات، روایات، عقل، اجماع و... که در اختیار دارد، به پیامد فتوا نیز توجه کند؟ خیلی از بزرگان بر این باور هستند که فقیه نباید به پیامد فتوا توجه کند بلکه باید سند محور باشد. از دیدگاه این بزرگان عناوینی مانند عسر و حرج، ضرر، اضطرار، اکراه و تقیه استثنا بر این مطلب میباشند.
⬅️ در صورت پذیرش تأثیر فتوا در فرایند آن، نباید به افراط برخی روشنفکران دچار شویم. آنها میگویند اصل این است که فتوا مطبوع مقلدان باشد؛ از این رو اگر فقیه احساس کرد فتوای او از نگاه مردم به نقطه نامتبوعی منتهی میشود، باید از صدور فتوا امتناع کند.
⬅️ آیات 6 و 36 سوره احزاب از جمله آیاتی هستند که دال بر اولویت پیامبر صلاللهعلیهواله بر مؤمنین میباشند. روایات متعددی نیز در این خصوص ذکر شده است از جمله اینکه در واقعه غدیرخم پیامبر اکرم صلاللهعلیهواله با تأکید بر این موضوع، سخنرانی خود را آغاز نمود؛ «الست اولی بکم من انفسکم؟»
⬅️ برخی از بزرگان مانند علامه مطباطبایی مطلق گرا هستند. ایشان در تفسیر آیه 6 سوره احزاب میفرماید: «النبی اولی بهم فی ما یتعلق بالامور دنیویه او الدینیه، کل ذالک لمکان الاطلاق فی قوله تعالی: النبی اولی بالمومنین من انفسهم». در این صورت رأی گیری برای مشروعیت پیامبر صلی الله علیه و اله اعم از امور فردی و خصوصی، پذیرفته نمی شود.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/q79494
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_علیدوست
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
✅ آیتالله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛
⬅️ در قرآن کریم آیات متعددی با مضمون اولویت پیامبر بر مردم وجود دارد؛ به عنوان نمونه میتوان به آیه «النبی اولی بالمومنین من انفسکم» اشاره کرد. این معنا در غدیر خم به نحو روایت «الست اولی بکم من انفسکم؟ قالوا بلی» نیز تکرار شده است.
⬅️ برخورد بزرگان با آیه فوق به دو گونه بوده؛ یک رفتار مطلق گرایانه که پیامبراکرم صلاللهعلیهواله را در همه امور کلی، جزئی، سیاسی، اجتماعی و ... بر مومنین اولی میداند و یک رفتار مقید گرایانه. از جمله قائلین به نظریه مقیدگرایانه، مرحوم آخوند میباشد.
⬅️ مرحوم آخوند بر این باور است که ولایت پیامبر و امامان معصوم علیهمالسلام نسبت به یک مورد قطعی است، نسبت به مواردی آنها ولایت ندارند و نسبت به مواردی نیز مشکوک است که ایشان نام آن را، الامورالجزئیه المتعلق بالاشخاص، ذکر میکند که از احکام نیست؛ مانند بیع دار غیر.
⬅️ روایات مطرح شده در ذیل آیه، به آیه جهت میدهد؛ مانند روایتی که در تفسیر نورالثقلین ذکر شده است: «نزلت فی الامره ان هذه الایه جرت فی الحسین بن علی و فی ولد الحسین من بعده فنحن اولی بالامر و برسول الله من المومنین و المهاجرین» با تأمل در این بخش روایت متوجه میشویم که فضای آیه در جعل ولایت قرار میگیرد.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/h63730
———————————————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_علیدوست
دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
🔻 آیتالله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛
⬅️ دو گروه بر مردم ولایت دارند، خداوند و غیر خداوند که شامل پیامبر، امام، فقیه، عدول مومنین، فساق مومنین و در حقوق خصوصی شامل پدر، جد و وصی میشود. حال سوال این است، آیا ولایت در همه این موارد به یک معنا میباشد؟ پاسخ این سوال در بحث اعتبار یا عدم اعتبار رای مردم در مشروعیت حکومت تاثیر گذار است. در این رابطه دو نظر ذکر شده است.
1️⃣ نظر نخست که شامل جمع کثیری از باحثان مسئله مورد گفتگو میشود، معتقد هستند ولایت غیر خداوند در امتداد ولایت خداوند و از جنس آن میباشد هر چند ولایت خداوند بالاستقلال و ولایت سایران اعطایی است؛ زیرا ولایت دوگونه است بالاصل و بالاعتبار. ولایت خداوند بالاصاله میباشد و کسی به او اعطا نکرده اما ولایت غیر خداوند بالاعتبار میباشد و از سوی خداوند به آنها اعطا شده است از این رو جنس ولایت یکی است و ولایت پیامبر، امام، فقیه و ... امتداد ولایت خداوند می باشند.
⬅️ از آثار این نگاه در حقوق خصوصی و مدنی این است که اعمال ولایت مشروط به مصلحت نیست. حتی بعضی از آنها تاکید دارند هر چند تصمیم و اعمال ولایت دارای مفسده باشد اما مشروط به مصلحت نیست. این افراد به اطلاق ادله تمسک کردهاند.
2️⃣ برخی دیگر ولایت خداوند را از ولایت غیر خداوند متفاوت میدانند. آنها معتقد هستند خداوند خالق است و از حق امر و نهی به عنوان مولی برخوردار میباشد. از سوی دیگر فعل خداوند مشروط به مصلحت نیست.
⬅️ این نگاه در حقوق خصوصی نیز اثر خود را نشان میدهد؛ به عنوان نمونه ولایت پدر بر دختر، ولایت امر و نهی نیست بلکه از نوع مراقبت و محافظت است. آیا او در امر و نهی خود آزاد است یا در حد حفاظت باید امر و نهی کند. در اینجا علاوه بر حقی که خود دختر دارد ، پدر نیز باید به او اجازه بدهد اما تشخیص مصداق ضرر وعدم ، مصلحت و عدم و ... به خود دختر واگذار میشود.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/g45394
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_علیدوست
هدایت شده از مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیتالله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛
⬅️ طرفداران انتصاب بر این باور هستند که به علت عدم حضور صحیح مردم در عموم انتخابها، مردم حق انتخاب ندارند؛ به این توضیح که حتی در ایده آل ترین انتخابات، اکثریت مردم شرکت نمیکنند. به عنوان نمونه زمانی که 80 درصد از واجدان شرایط در انتخابات شرکت می کنند، فرد پیروز ممکن است 50 درصد به علاوه یک رای داشته یا 60 درصد آرا را به خود اختصاص داده باشد، در این صورت اکثریت محقق نشده است.
⬅️ نکته اول: با توجه به اینکه معیار در نزد ما رضایت مردم میباشد نه انتخاب؛ از این رو باید میان مواردی که عدم حضور افرادی در انتخابات به علت اعتراض یا نا امیدی است و مواردی که انتخابات برای آنها اهمیت ندارد، تفاوت گذاشت. همچنین باید به این نکته توجه کرد که رابطه میان رضایت و رأی دادن، عام و خاص من وجه است؛ بر اساس معیار مذکور میتوان گفت اگر مردم به شخصی رأی نداند اما او خوب کار کرد، این افراد نیز از او راضی میشوند.
⬅️ در معاملات و حتی در غیر معاملات بحثی به نام میزان تاثیر داعی وجود دارد به این معنا که میزان اثر گذاری انگیزه چقدر میباشد؟ به عنوان نمونه فردی هدیهای را با این داعی به دیگری میدهد که کاری را برای او انجام بدهد اما شخص از انجام آن خود داری میکند، در این صورت نمیتوان گفت هبه باطل است. با توجه به این مطلب است که اگر مردم بدون اکراه به شخصی رأی دادند، نمیتوان گفت به دلیل اینکه شخص منتخب تبلیغات و ظاهرسازی کرده، رأی مردم اعتبار ندارد. اینکه تبلیغات را علت بیارزش بودن انتخابات بدانیم، دلیل حقوقی و فقهی ندارد.
📝متن کامل: https://b2n.ir/k18207
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_علیدوست
🔎@fiqhenezam_com
♦️ فقه امنیت یعنی اینکه در فقه از مسائل امنیتی بحث میشود
✅ آیت الله ابوالقاسم علیدوست در درس خارج «فقه امنیت» بیان کرد:
⬅️ در خصوص امنیت گفته شده است، حالت فراغت از هر گونه تهدید یا حمله. اینکه انسان یا جامعه دغدغه حمله همسایه و دشمنان را نداشته باشد. همچنین معنای دومی نیز برای امنیت ذکر شده است؛ آمادگی برای هرگونه تهدید و حمله. به نظر میرسد معنای دقیق همان معنا نخست باشد؛ زیرا آمادگی زمینه فراغ بال را فراهم میکند.
⬅️ فقه امنیتی؛ یعنی فقیه با نگاه امنیتی، شروع به استنباط احکام میکند. او یک نگاه نظام واره دارد و همه موضوعات فقه را با این رویکرد بررسی میکند. موضوع ما فقه امنیت است نه فقه امنیتی؛ یعنی یک حصهای از شئون انسانها داریم به نام امنیت. میخواهیم در فقه در خصوص مسائل این شأن، بحث کنیم.
⬅️ در فقه امنیت از تجسس بحث میشود. اینکه حاکمیت چه میزان میتواند از دولتهای دیگر و ملت خود جاسوسی کند؟ آیا برای حاکمیت اصل اولی جواز تجسس است یا عدم جواز. آیا ایجاد امنیت وظیفه حاکمیت است؟ امنیت حکم است یا تکلیف یا حق؟ اگر حکم و تکلیف است آیا تهیه مقدمات آن لازم است؟ در پیشگیری از جرم که امنیت جامعه نیز با آن گرده خورده، آیا حاکمیت حق پیشگیر را دارد یا این که حق سلب آزادی مردم را ندارد؟
📝 متن کامل: https://b2n.ir/j72169
——————————————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_امنیت
#آیت_الله_علیدوست
✅ معرفی دروس خارج فقه نظام (6)
⬅️ استاد: آیت الله ابوالقاسم علیدوست
⬅️ موضوع: فقه امنیت
⬅️فایلهای صوتی و تقریر این درس
در سایت
http://a-alidoost.ir
و کانال
https://eitaa.com/alidost_fiqh
بارگذاری شده است.
————————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_امنیت
#آیت_الله_علیدوست
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
♦️روش شناسی استنباط گزارههای فقه امنیت
✅ آیت الله ابوالقاسم علیدوست در درس خارج «فقه امنیت» بیان کرد:
⬅️ بحث روش شناسی استنباط گزاره های فقه امنیت مانند دیگر ساحتهای روش شناسی، بحث مهمی است. تصور کنید که ما از فقه امنیت گفتگو کنیم در حالی که از روش بحث سخنی به میان نیاید، در این صورت کار بی ارزش میشود.
⬅️ اگر به روش شناسی اهمیت داده شود از یک طرف مطالب از انضباط فقهی خوبی برخوردار خواهند بود از سوی دیگر استنباط عقیم نخواهد بود. از یک سو هنجارها لحظا میشود (پایایی فقه) و از سویی دیگر اقتضائات را مورد توجه قرار میدهیم (پویایی فقه).
⬅️ در روش استنباط در فقه امنیت، دو رویه وجود دارد.
برخی معتقد هستند که تفاوتی وجود ندارد؛ زیرا استنباط گزارههای فقه امنیت از قرآن، حدیث، عقل اجماع است و این همانند استنباط سایر گزارهها مثل طهارت و صلاه است.
⬅️ برخی دیگر معتقد هستند استنباط گزارهای فقه امنیت با گزارهای سایر ساحتهای فقهی، اشتراکاتی دارد و فقیه از همان هنجارها باید استفاده کند. اما اختصاصات و اقتضائات خاص خود را نیز دارد؛ لذا متفاوت میباشد.
📝 ادامه مطلب: https://b2n.ir/p65673
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_امنیت
#آیت_الله_علیدوست
✅ بدون دست بردن در اصول فقه نمی توان فقه نظام ساز پدید آورد
🔻 آیت الله علیدوست در مراسم اختتامیه همایش ملی «فلسفه فقه نظامساز»:
🔹 فقه نظام ساز گاهی به معنای تعیین کننده قواعد اجتماعی دیده می شود یعنی فقهی که ناظر به رفتارهای اجتماعی جامعه است که قواعدی را بر اساس آن کشف می کند؛ گاهی این فقه به جایی می رسد که طراحی نظام های اجتماعی و اجرایی می کند؛ چند نفر در کشور هستند که در تمام فنون و مهارت ها نظر می دهند و رسانه هم دارند و وقتی بحث رسالت فقه را ارائه می دهند سؤال می کنند چرا حوزه ها در برابر خلق چک و پول کاری نمی کنند؟
🔹 اخیرا شاخه هایی برای فقه در حوزه های علمیه درست شده است که بگویم به فال نیک نمی گیرم. وقتی بیاییم به نام فقه نظام ساز یا فقه حکمرانی باری را بر دوش فقه بگذاریم که رسالت فقه نیست، سبب مشخص نبودن انتظارات می شود. در اینجا باید دقیقا بحثی برای رسالت فقه صورت بگیرد و انقسامات فقه معاصر باید حساب شده صورت بگیرد و دقیقا بفهمیم چه انتظاری از فقه داریم.
🔹 متولیان و متکفلان از حوزه باید بر روی واژه هایی که به کار می برند دقت کنند و حساسیت را متوجه باشند و انتظاری را برای فقه ایجاد نکنند که اگر فلان چیز هم گران شد تقصیر فقه بیافتد؛ باید فرض را بر این بگذاریم فقه نظام ساز به معنای فقهی که منسجم و دارای سیستم، آغازی روشن و سرانجامی روشن است که همه اجزا آن نیز کنار هم دیده شده است.
📚 متن کامل: http://ihkn.ir/?p=30547
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#فقه_نظام
#همایش
#قم
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
✅ ده پرسش اساسی مشارکت سیاسی و غیر سیاسی مردم/ امامت و ولایت نافی اصل مشارکت سیاسی مردم نیستند
🔻آیت الله ابوالقاسم علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛
1️⃣ ادله شرعی و مبانی این مظهر سیاسی چیست؟
⬅️ رأی مردم با تمسک به ملاک «تسلط الناس علی شئونهم» در محدوده اداره کار خود و امورالناس به حکومت مشروعیت میدهد. بر این اساس است که مردم باید نماینده مجلس، رئیس شورای شهر و رئیس جمهور انتخاب کنند. اما باید توجه داشت که مردم در امور شرعی جایگاه و نقشی ندارند.
2️⃣ نظام سیاسی اسلام بر بنیان امامت و ولایت است آیا این بنیان با اقتضائاتی که دارد قابل جمع با مشارکت سیاسی است؟ چگونه؟
⬅️ نظام سیاسی ما بر اساس امامت و ولایت میباشد. به این معنا که حکومت کردن در عصر حضور برای امام معصوم و در عصر غیبت برای ولایت فقیه است.
⬅️ امامت و ولایت، هر چند تغییراتی در مشارکت سیاسی مردم ایجاد می کنند نظیر آن که آنها را در اداره امور خویش آزاد می گذارد نه در آنچه به شأن امامت و اداره امور شرعی مرتبط است. لکن با اصل مشارکت سیاسی تنافی ندارد.
🌐 متن کامل : https://b2n.ir/r06676
———————————————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_ابوالقاسم_علیدوست
🔎@fiqhenezam_com
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
📚 @alidost_fiqh
My Recording1_6221453532.mp3
زمان:
حجم:
33.65M
✅ نشست کاربستهای #فقه_نظام و #روششناسی آن
🔹 با حضور: استاد #علیدوست و استاد #مبلغی
▫️مدرسه تابستانه دارالعلم مشهد، ۲۴ مرداد ۱۴۰۲
✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
🆔 @alidost_fiqh
هدایت شده از گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
#مدرسه_بهاره
#فقه_حکومتی
#فقه_نظام
🔰 سومین مدرسه فصلی فقه نظامات اجتماعی (مدرسه بهاره)
🔹 موضوع: رویکرد شناسی تکامل فقاهت در دوره معاصر (فقه حکومتی، فقه نظام، فقه اجتماعی)
▫️با محوریت ایده فقهای معاصر: میرزای نائینی، شهید صدر، امام خمینی، آیت الله خامنه ای، آیت الله سیستانی و...
🔸 ویژه اساتید و طلاب سطوح عالی حوزه علمیه خراسان
⏰ زمان: 31 اردیبهشت الی 2 خرداد 1404
🕌مکان: مشهد مقدس، حرم مطهر رضوی، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
🔗 لینک ثبت نام:
https://formafzar.com/form/hd0zb
◀️ کسب اطلاعات بیشتر از طریق ارتباط با شناسه:
🆔 @andishetamadoni
#مدرسه_بهاره
#فقه_حکومتی
#فقه_نظام
#مشهد
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan