📗نوشتار نخست از سلسله بحث های «جامعه و تاریخ» 🖊« وجود حقیقی جامعه در نگاه علامه طباطبائی » 🖊ناسازگاری وحدت جامعه با کثرت افراد #جامعه #تاریخ #امت #علوم_انسانی #استاد_موالی_زاده @almohkamat

🖊رابطه فلسفی فرد با جامعه از نگاه شاگردان علامه : 2⃣نوشتار دوم از سلسله بحث های «جامعه و تاریخ» ✍️به قلم #استاد_موالی_زاده : ⁉️مانع اصلی آیت اله مصباح یزدی از پذیرش دیدگاه استاد خود یعنی : تکوینی بودن وجود جامعه ، سرنوشت افراد در این جامعه تکوینی است ؟؟؟ نسبت افراد با جامعه به کدام یک از نسبت های فلسفی بر می گردد ؟ نسبت ماده و صورت(جنس و فصل) ؟ نسبت جوهر و عرض ؟ نسبت علت و معلول ؟ ، هیچ یک از این نسبت ها قابل تطبیق نیست . 🖇پرسش را از زاویه ای دیگر طرح کنیم : اگر جامعه ، از ترکیب افراد بوجود آید ، و این ترکیب هم اعتباری نباشد ، در ترکیب های تکوینی ، اجزاء ، فعلیت خود را از دست می دهند . و این معنایی غیر از سلب هویت افراد و اراده آنها و پذیرش جبر اجتماعی ندارد که بطلان آن هویدا است . لذا آیت اله مطهری برای ارزیابی علمی این بُعد از مساله ، نخست به بررسی فلسفی اقسام ترکیب ها پرداخت تا گونه جدیدی از ترکیب را در جامعه تکوینی(امت) به اثبات برساند . 🖊تشکیک پذیری نفس انسان در هنگام مطالعه گونه های مختلف ترکیب در جهان مادی ، با نفس انسان روبرو می شویم که ترکیب شگفت انگیزی است . نفس انسان ترکیبی از قوای متعدد و فراوانی است که دائما در حال نزاع و کشمکش با همدیگر هستند مانند نزاع همیشگی قوای حیوانی با قوای روحانی نفس ، اما در عین حال ، نفس ، وجودی بسیط و دارای وحدت میباشد گویی خبری از آن قوای متعدد و متضاد نیست . کسی هم نمی گوید که انسان دو یا چند نفس دارد تا قوا را میان نفوس یک فرد تقسیم کنیم و توجیهی برای این کشمکش و تضاد بیابیم . راه حل چیست ؟ ✅صدرا توانست معمای بساطت در عین ترکیب نفس را با بهره گیری از قانون «تشکیک در وجود» و « وحدت در عین کثرت» حل کند و قاعده «النفس فی وحدتها کلّ القوی» را در حکمت متعالیه به بار بنشاند . 🖊تشکیک پذیری وجود جامعه آیت اله مطهری به پیروی از دیدگاه استاد خود ، جامعه را قوی تر از نفس انسان می داند . افراد در یک جامعه ، همانند قوا و اعضا انسان ، نقش قوای آن جامعه را بازی می کنند اگر چه سطح استقلال افراد در برابر جامعه بسیار بالاتر از استقلال قوای نفس می باشد به گونه ای که افراد دارای اراده و فاعلیت بالقصد هستند اما قوای نفس هیچ یک اراده مستقل در برابر نفس ندارند . 📌در نگاه ایشان ، جامعه مانند نفس ، تشکیک پذیر است و در عین ترکیب از افراد متکثر ، وحدت وجودی دارد . البته باید توجه کرد ، همانگونه که قوای نفس نسبت به قوای حیوان از استقلال بیشتری برخوردارند ، سطح استقلال قوای جامعه (افراد) هم از استقلال قوای نفس بسیار بالاتر است . لذا کشمکش و نزاع و اختلاف میان افراد یک جامعه از قوای نفس بسیار بیشتر است بر خلاف حیوان که در میان قوایش ، نزاعی با عنوان نفس اماره و نفس لوامه وجود ندارد . 🔰بنابراین ، اگر اجتماع افراد ، مکانیکی و اعتباری باشد توان آنها بر اساس «تصاعد حسابی» برآورده می شود اما اگر همان افراد ، جامعه ای تکوینی تشکیل دهند ، توانشان بر اساس «تصاعد هندسی» بر آورد خواهد شد . ✔️این مطلب در نوشتار آینده شرح داده می شود . ادامه دارد ..... #جامعه #تاریخ #نفس #علوم_انسانی @almohkamat

📚 فقه و فلسفه : تضاد یا تضایف ؟ (۱) ✍️به قلم #استاد_موالی_زاده 1️⃣ بخش اول مقدمه: 🔹 نسبت میان فقه و فلسفه به عنوان دو علم اصالی در حوزه علوم اسلامی ، پس از چشم پوشی از نگاه برون دینی به فلسفه و اتهام تکفیری به فلاسفه ، از مباحث چالشی حال حاضر مجامع علمی است که در صورت تعیین سرنوشت آن می تواند به تحول در هر دو حوزه دانشی کمک شایانی کند . 📌 بی شک انتقال از فقه مساله محور به فقه منظومه ای ، و همچنین تولید علوم انسانی اسلامی ، بدون تعیین تکلیف نحوه ارتباط منطقی میان فقه و فلسفه(حکمت) به عنوان نخستین گام انجام این پویش ، امکان پذیر نیست . به جرات می توان گفت ، یکی از عوامل اصلی کند بودن حرکت تولید علم در عرصه علوم اسلامی ، مبهم ماندن ارتباط میان فلسفه و فقه است . ⁉️پرسش های زیر بستر مناسبی برای تحلیل دقیق تر این موضوع ارزشمند خواهد بود : 🔺 آیا فقیه باید از فلسفه دوری کند تا ذوق فقهی تعبدی خود را از دست ندهد و به استفاده از قیاس و سد ذرایع و استحسان در امر استنباط احکام شرعی گرایش نیابد، یا آنکه فلسفه ، می تواند فقه را پویا کند و بدان تحرک بخشد و از انجماد و ایستائی خارج نماید بدون آنکه هویت جواهری آن به خطر افتد ؟ 🔺در مقابل ،آیا فقه می تواند برای فلسفه فایده داشته باشد و آن را از انتزاعی بودن و حصر ذهن خارج کند و بدان امتداد عملیاتی دهد ، و یا آنکه فیلسوف باید از فقه که از سویی نماد امور تعبدی ، و از سوی دیگر نماد عرفیات و نگاه تسامحی است ، دوری گزیند تا دچار ضعف در قوّه عاقله خود نگردد و ملکه پرسشگری و کنجکاوی خود را از دست ندهد ؟ 🔺کسانی که به نزدیک کردن و تقریب این دو علم باور دارند ، چه فرآیندی را تعریف کرده اند ؟ آیا به دنبال جمع مکسر این دو علم و درهم آمیختن فلسفه در فقه هستند به گونه ای که قوانین تکوینی را در میان مقولات اعتباری حاکم کنند ، و یا فقه را امتداد عملی فلسفه و حکمت می دانند بدون آنکه امتزاج ظاهری رخ دهد ؟ تلاش می کنند از وحدت وجود و قاعده بسیط الحقیقه و بسیاری دیگر از مبانی حکمت متعالیه ، یک دستگاه فلسفی اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی درست شود تا بر پایه آن وضع حکومت ، روابط اجتماعی مردم با همدیگر ، نظام اقتصادی و دیگر مسائل روشن گردد (۲). 💠 در مساله نسبت میان فقه و فلسفه ، می توان به سه دیدگاه اشاره کرد : 1️⃣دیدگاه تباین و تفریق 2️⃣ دیدگاه تداخل و جمع 3️⃣دیدگاه امتداد حکمت 🖇انشا الله ، ادامه بحث و شرح هر یک از دیدگاهها در بخش های آینده خواهد آمد ... (۱) تضاد و تضایف در اینجا به معنای اعتباری آن است . (۲) برگرفته از بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با اساتید علوم عقلی حوزه علمیه در سال ۸۲ #امتداد_حکمت #تولید_علم #علوم_انسانی #فقه_منظومه_ای #فقه_و_فلسفه_تضاد_یا_تضایف @almohkamat

🗂#فهرست 📝#مجموعه_آثار_نوشتاری با موضوع سلسله بحث های «جامعه و تاریخ» 🖊 استاد حجت الاسلام سید فرید موالی زاده 💠« وجود حقیقی جامعه در نگاه علامه طباطبائی » https://eitaa.com/almohkamat/189 💠رابطه فلسفی فرد با جامعه از نگاه شاگردان علامه https://eitaa.com/almohkamat/203 💠قبایل ب َربَر ، چرا «امت» نیستند ؟؟ https://eitaa.com/almohkamat/212 📌ادامه دارد... #جامعه #تاریخ #امت #علوم_انسانی #استاد_موالی_زاده @almohkamat