فلسفه مرده است! 🔹امروزه بخشی از بدنه دانش‌آموزی و دانشجویی در علوم تجربی، دچار تله مرگ‌انگاری می‌شوند 🔸کارکرد این تله آن است که بگوید یافته‌های تجربی جای الهیات و فلسفه را تنگ کرده است در نتیجه دیگر جایی برای الهیات و فلسفه نیست. 🔺اینجاست که گفته می‌شود «الهیات و فلسفه مرده است» (مشابه این جمله را هاوکینگ هم می‌گوید) ▪️در این زمینه هم کتاب‌های متعددی نگاشته شده است که دانشجویان ما آن را مطالعه می‌کنند. 📌این در حالی است که خود این گزاره، خودش یک گزاره فلسفه و الهیاتی است؛ نه تجربی! #آتئیسم #خداشناسی #خدا #خداباوری #خداناباوری 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

علیت؛ انکار ناشدنی است! 🔹یکی از چالش‌هایی که امروزه در زیست‌شناسی، کیهان‌شناسی و مکانیک کوانتوم و... گاهی از آن سخن گفته می‌شود، مسئله علیت است. 🔸امروزه برخی مدعی هستند که در این دانش‌ها، علیت نقض شده است و دیگر نمی‌توان به عنوان یک اصل از آن استفاده کرد. از طرف دیگر، علیت زیربنای الهیات ادیان است. 🔺بر این اساس، اگر علیت نقض شود، الهیات نیز نقض و انکار می‌شود. 📌این در حالی است که اگر علیت انکار شود بایستی تمام قواعد فیزیک و طبیعی را انکار کرد؛ چراکه تمام گزاره‌های علوم تجربی، بر بنیان علیت استوار است. ▪️در واقع انکار علیت نه تنها الهیات را نقض می‌کند بلکه تمام دانش‌های تجربی را نیز نقض می‌کند. #علیت #آتئیسم #خداشناسی 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

🔹تجربه نزدیک به مرگ گفتگوی اندیشه رضوان با دکتر رضا برنجکار؛ عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با همکاری کارگروه علوم عقلی و تجربیات نزدیک به مرگ https://eitaa.com/ISP_NDE ✅ مطالعه مصاحبه #تجربه_نزدیک_به_مرگ #NDE 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

تفاوت تجربه دینی و تجربه نزدیک به مرگ از منظر دکتر رضا برنجکار 🔸از منظر دکتر برنجکار، تجربه دینی در اصطلاح غربی‌ها عام است و شامل تجربیات نزدیک به مرگ، خدا و… هم می‌شود. این اصطلاح حتی شامل خواب هم می‌شود. این تعبیر با معنای فطرت و یافت فطری در ادبیات اسلامی تفاوت دارد زیرا دریافت فطری تنها نسبت به وجود خداست و به دنبالش خداشناسی را دارد ولی تجربه دینی در غرب عام‌تر از آن است. از اینرو مسائل مربوط به تجربه نزدیک به مرگ، در امتداد مسئله تجربه دینی قرار می‌گیرد. #تجربه_نزدیک_به_مرگ #NDE 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

پیامدهای اجتماعی مسئله تجربه نزدیک به مرگ از منظر دکتر رضا برنجکار 🔹 تجربیات نزدیک به مرگ از آن جهت که تأییدی برای معاد شده‌است خوب است ولی در مواجهه با تجربیات نزدیک به مرگ، باید احتیاط کرد. در واقع پرداختن به این موضوع، نباید مسیری را باز کند که هر کسی هر ادعایی را از باب تجربه نزدیک به مرگ مطرح کند. فردا هر کسی ادعای خودش را به پای تجربه نزدیک به مرگ بیاندازد و حتی مطالب غلط را ترویج می‌دهد. به عبارت دیگر چه بسا در آینده افراد یا جریانهایی بیایند که بگویند ما تجربه کردیم و دیدیم که هیچ یک از دستورات ادیان درست نبوده! یا اینکه اصلا خدایی نبوده! یا…. در حالی که تمام این‌ها با ادله عقلی در جای خود اثبات شده‌اند. #تجربه_نزدیک_به_مرگ #NDE 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

خدا چه شکلی است؟ 🔹اینکه خدا چه شکلی است از مهم‌ترین مسائل الهیات است. 🔸در واقع این همان چیزی است که قبلا هم به آن اشاره کردیم 📌اینکه در الهیات، بسیاری از مواقع مسئله در تصور است نه در تصدیق! 🔹مثلا استیون هاوکینگ از جمله افرادی است که تصویرش از خدا، موجودی زمان‌مند است. ▪️او می‌گوید: از آنجا که قبل از انفجار بزرگ زمانی نبوده است، پس وجود خالق بی معناست؛ چراکه زمانی نبوده است که خدا بخواهد عالم را بیافریند. کتاب پاسخ‌های کوتاه برای پرسش‌های بزرگ(متن اصلی)، ص 38) 🔺این در حالی است که اساسا بخشی از خداباوران از خدای زمان‌مند که پیش از انفجار بزرگ است سخن نمی‌گویند. 🔹فیلسوفان مسلمان معتقدند خدا موجودی مجرد (غیرمادی/ متافیزیکی) است. به همین دلیل در آموزه‌های دینی بیان می‌شود که خدا خالق زمان است نه اینکه زمان‌مند باشد. 📌زمان هم محدودیت است و هم محدودیت آفرین است؛ به همین دلیل خدای اسلام فرازمان است؛ برخلاف آنچه هاوکینگ گمان می‌کرد.... #استیون_هاوکینگ #اندیشمندان #خداباوری #خداشناسی #آتئیسم #خداناباوری 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

خداباوری زاییده جهل نیست! 🔹امروزه هم در جامعه‌شناسی مدرن و هم در برخی دانشمندان تجربی مثل هاوکینگ، این اعتقاد وجود دارد که «خداباوری زاییده جهل است!» 🔸به عنوان مثال هاوکینگ در کتاب خود می‌نویسد: حتی کسانی به جان‌سختی وایکینگ‌ها هم به موجوداتی ماوراء طبیعت اعتقاد داشتند تا بتواننند از پدیده‌های طبیعی مثل رعد، طوفان یا کسوف سردربیاورند. امروزه علم پاسخ‌های بهتر و سازگارتری می‌دهد. (ترجمه کتاب پاسخ‌های کوتاه به پرسش‌های بزرگ از مزدا موحد، ص 45) ▪️این عبارت نشان می‌دهد که وی یکی از زمینه‌های خداباوری را جهل بشر به قواعد طبیعی می‌داند. ❗️ اگرچه سخن وی در نسبت به خداباوری در ادیان تحریف شده می‌تواند درست باشد ❗️اگرچه سخن وی می‌تواند نسبت به باورهای عامیانه درباره خدا درست باشد 📍ولی اینکه زمینه خداباوری غلط بوده است، دلیل بر این نیست که واقعا خدا وجود ندارد 🔺به ویژه که در جهان اسلام اساساً رشد علم طبیعی و تجربی، منجر به خداناباوری (الحاد) نشده است 📌نمونه‌اش هم وجود دانشمندان علوم تجربی و طبیعی و در عین حال خداباور در تمدن اسلامی است. 🔹دانشمندانی که هم فیزیک می‌دانستند و هم نجوم و هم تفسیر و فقه و فلسفه #خاستگاه_دین #جامعه_شناسی #استیون_هاوکینگ #اندیشمندان #خداباوری #خداشناسی #آتئیسم #خداناباوری 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

شاخصه اصلی علیت؟ 🔹امروزه مباحث مختلف طبیعی و فراطبیعی (متافیزیکی) پیرامون علیت مطرح است 🔸اینکه آیا قانون علیت صادق و موجه است؟ 🔺بخشی از علم جدید در این حوزه مدعی به چالش کشیدن علیت است. ▪️نمونه مهم این نظریات، فروکاستن علیت به توالی پدیده‌ها توسط هیوم است. 📌اینکه علیت، به معنای توالی پدیده‌ها و نوعی کنارهم بودن است؛ نه رابطه خاص و ضروری و واقعی. (کاپلستون، ترجمه اعلمی، ج 5، ص 293) 🔹بر این اساس، شاخصه مهم علیت ضرورت است که هیوم منکر آن است ولی علیت‌گرایان به آن باور دارند. #علیت #اندیشمندان #هیوم #آتئیسم #خداشناسی 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

هیوم، علیت و جنگ با قوانین طبیعی 🔹یکی از چالش‌های نظریه هیوم آن است که اگر علیت، به توالی پدیده‌ها فروکاسته و در نتیجه انکار شود، بنابراین چگونه می‌توان اصل یکنواختی طبیعت را تبیین کرد؟! 🔹به عبارت دیگر تا زمانی که علیت به عنوان یک رابطه ضروری پذیرفته نشود، نمی‌توان در علوم طبیعی (فیزیک، شیمی، زیست و...) و نیز علوم انسانی (روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و...) قانونی تولید کرد. 🔸در واقع اگر علیت انکار شود، رابطه ضروری بین پدیده‌ها نیز انکار می‌شود و هنگامی که هیچ رابطه ضروری وجود نداشته باشد، پس یعنی هر پدیده‌ای ممکن است در شرایطی رخ دهد که در شرایط مشابه دیگر رخ نمی‌دهد. 🔹بنابراین هیچ گاه نمی‌توان هیچ قانون علمی را به عنوان قانون علمی در نظر گرفت. 📌ولی آیا به راستی خود هیوم در حالی که با این قوانین زندگی می‌کند، به چنین چیزی پایبند می‌شود؟! #علیت #اندیشمندان #هیوم #آتئیسم #خداشناسی 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

فلسفه و تجربه نزدیک به مرگ؛ گفتگو مشترک «اندیشه رضوان» و «کارگروه علوم عقلی و تجربیات نزدیک به مرگ» با دکتر امامی جمعه متن مصاحبه را از اینجا مطالعه کنید #تجربه_نزدیک_به_مرگ #NDE 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

لزوم بررسی علمی و فلسفی مباحث پیرامون تجربه نزدیک به مرگ 🔹تجربه نزدیک به مرگ را نه می‌توان به صورت خام آن را پذیرفت و گفت که معتبر است و نه می‌توان به صورت مطلق آن را رد کرد. 🔸در واقع این موضوع در حال رشد و توسعه است و تبدیل به یک مسئله شده است. چه بخواهیم و چه نخواهیم در حال مطرح شدن است. این اندیشمندان هستند که باید هر کدام از مسائل مربوط به آن را از ابعاد مختلف به صورت میان رشته‌ای بررسی کنند. 🔺 میان رشته‌ای به معنای آن است که گفتگو و بررسی تحلیلی از جانب رشته‌های مختلف مثل روان‌شناسی از یک سو و دانش‌هایی مثل فلسفه و علوم دینی از سوی دیگر رخ دهد تا بتوان ابعاد گوناگون این مسئله را دریافت. #تجربه_نزدیک_به_مرگ #NDE 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

ابعاد فلسفی و متافیزیکی تجربه نزدیک به مرگ دکتر امامی جمعه: تجربیات نزدیک به مرگ قطعا برای علوم مسئله سازی می‌کنند؛ مثل ارتباط نفس و بدن، حرکت در عوالم پس از مرگ، زمان درعوالم پس از مرگ و… که می‌تواند مسائل جدی را برای دانش‌های مختلف مطرح کند. #تجربه_نزدیک_به_مرگ #NDE 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

هیوم، علیت و جنگ با قوانین طبیعی 🔹یکی از چالش‌های نظریه هیوم آن است که اگر علیت، به توالی پدیده‌ها فروکاسته و در نتیجه انکار شود، بنابراین چگونه می‌توان اصل یکنواختی طبیعت را تبیین کرد؟! 🔹به عبارت دیگر تا زمانی که علیت به عنوان یک رابطه ضروری پذیرفته نشود، نمی‌توان در علوم طبیعی (فیزیک، شیمی، زیست و...) و نیز علوم انسانی (روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و...) قانونی تولید کرد. 🔸در واقع اگر علیت انکار شود، رابطه ضروری بین پدیده‌ها نیز انکار می‌شود و هنگامی که هیچ رابطه ضروری وجود نداشته باشد، پس یعنی هر پدیده‌ای ممکن است در شرایطی رخ دهد که در شرایط مشابه دیگر رخ نمی‌دهد. 🔹بنابراین هیچ گاه نمی‌توان هیچ قانون علمی را به عنوان قانون علمی در نظر گرفت. 📌ولی آیا به راستی خود هیوم در حالی که با این قوانین زندگی می‌کند، به چنین چیزی پایبند می‌شود؟! #علیت #اندیشمندان #هیوم #آتئیسم #خداشناسی 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

خداباوری و دانشمندان معاصر غربی (چالش‌ها و تبیین‌ها) #معرفی_کتاب 🔹کتابی از دکتر مهدی گلشنی که گزارشی از رابطه دانشمندان و #خداباوری ارائه می‌دهد. 🔸این اثر را بایستی در امتداد میاحث #علم_و_دین نگریست 🔺رویکرد کلی این کتاب آن است که آنچه در رسانه‌های از تقابل علم و خداباوری بیان می‌شود، کلیت ندارد و دچار چالش‌ها فراوان است. ❗️رسانه‌ها در سطح جهان به نوعی در صدد ترویج #آتئیسمِ علم محورِ خداناباور هستند ▪️نظریه‌ای که می‏‎گوید هر آنچه از دانشمندان و نظریات علمی است در نفی وجود خداست و خداباوران خرافه پرست هستند. 🔹 در واقع گویندگان چنین سخنانی ، حرف های بخشی از جامعه علمی را آورده و به همه آن تسری می‏دهند؛ در حالی که واقعیت خلاف این ادعاست. 📌 گلشنی با مصادیقی که از دانشمندن خداباور و نظریات آنها و نقدهای مطرح شده در این حوزه می آورد، این دیدگاه را به چالش می‏کشد. 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

دست خدا چند انگشت دارد؟ 🔹در نگره اندیشمندان مسلمان وقتی از دست خدا سخن گفته می‌شود، معنایش قدرت اوست. 🔸قدرتی متافیزیکی و غیرمادی 🔺نه اینکه واقعا خدا همانند یک انسان دستی داشته باشد که بخواهد عالم را با دو دست خودش مدیریت کند 📌عدم توجه به این نکته باعث بروز خطاهای مختلف می‌شود تا جایی که ممکن است از تعداد انگشتان خدا هم سوال شود!! ❗️بر این اساس است که برخی از خداناباوران با تصورات مادی به دنبال خدا گشته‌اند ▪️به عنوان مثال ریچارد داوکینز با تعجب، طعنه و استبعاد درباره نقش خدا در جهان می‌گوید: 🔺به خواست خداست که ذرات مسی همیشه مانند ذرات مسی رفتار می‌کنند و به خواتس خداست که الکترون‌ها و ذرات مس همواره، لحظه به لحظه و قرن به قرن یکسان رفتار می‌کنند! چون همواره دست خدا بر تک تک ذرات است و آن‌ها را از افراط و تفریط باز می‌دارد. 📚(به نقل از مقاله «کاستی‌های مبادی تصوری و تصدیقی استیون هاوکینگ و ریچارد داوکینز در حوزه الهیات» ص 11) #خدا #آتئیسم #خداناباوری #خداباوری #اندیشمندان #ریچارد_داوکینز 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

ادوراد کلی (Edward Kelly) 🔹ادوارد کلی؛ استاد دانشگاه ویرجینیا در حوزه‌های روان‌پزشکی و علوم عصبی رفتاری 🔸او از جمله مخالفان فیزیکالیسم است و معتقد است نباید تمام هستی و شناخت از هستی را منحصر در ماده کرد 🔺به عبارت دیگر نباید انتظار داشت هرچه موجود است قابل حس و تجربه باشد 📌بلکه ابعاد متافیزیکی نیز در این جهان وجود دارد که در تحقیقات مختلف می‌توان شواهد آن را دریافت. صفحه او در دانشگاه ویرجینیا #اندیشمندان #فیزیکالیسم #تجربه_گرایی #پوزیتیویسم #مادیگرایی #ماتریالیسم #علم_و_دین 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

خدای بی علت و جهان نیازمند؟ 🔹 از نگاه #آتئیسم یکی از مشکلات مسئله خدا آن است که چگونه خداباوران جهان را نیازمند خدایی بی‌نیاز از علت می‌دانند؟ اگر بی‌نیازی از علت ممکن است، چرا همین سخن را برای جهان نزنیم؟! 🔸ولی جالب است که اساساً خداباوران معتقد نیستند که هرچه وجود دارد نیاز به علت دارد 🔺اگر شرط نیازمندی به علت، وجود می‌بود، بایستی برای خدا هم به دنبال علت می‌گشتیم! از نگاه خداباوران، ملاک و شرط نیازمندی به علت، نقص و محدودیت است (به بیان فلسفی: امکان وجود) ▪️در نتیجه فقط موجودات محدود و ناقص هستند که به علت نیازمندند 🔺 در این صورت طبیعی است که خدای کامل نیازمند علت نیست ولی طبیعت به سبب محدودیتی که دارد، نیازمند علت است. #علیت #خداباوری #خداناباوری #خدا 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

🔹هاوکنیگ نمونه‌ای از این ادبیات را دارد. او می گوید: 🔸اگر پاسخ به این سوال که «چرا جهان وجود دارد؟» خداوند باشد، در این صورت سوال به این ترتیب تغییر خواهد کرد که «خداوند را چه کسی آفریده است؟» #آتئیسم 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

روایات شیعی در مسئله علم و دین! 🔹مسئله #علم_و_دین در برخی آموزه‌های دینی و روایات نیز قابل مشاهده است. 🔸به عنوان مثال: ✅اینکه خداوند امور را از مسیر اسباب خودش (به طور خاص اسباب طبیعی و قواعد طبیعی) جاری می‌سازد [ الکافي , جلد۱ , صفحه۱۸۳] ✅اینکه یک دیندار بایسیتی مسیر درمان خود را از مسیر طبیعی درمان طی کند [ وسائل الشیعة , جلد۲ , صفحه۴۰۹ ] ▪️همگی نشان از آن دارد که دین اسلام، داعیه‌دار عدم معارضه علم و دین است. 📌اگرچه در برخی رویکردهای مسیحیت تحریف شده چنین بوده است که علم تجربی با دین و ایمان در تعارض بوده است، در اسلام چنین نیست. ❗️برخلاف تبلیغات #آتئیسم اسلام به جایگزین کردن دعا و مناجات به جای درمان و تلاش‌های علمی، باوری ندارد 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

به مناسبت روز پزشک ابوعلی سینا دیروز و ابوعلی سینا امروز! 🔹 بوعلی در گذشته - هم طبیب بود - هم فیلسوف بود - هم خداباور و دیندار 📌 او در فلسفه خودش هم مبانی #الهیات و هم مبانی طبابت را تئوری پردازی می‌کرد. 🔹 ولی بوعلی در جهان کنونی - فقط پزشک است - فیلسوف نیست - تئوری پرداز خداشناسی نیست ❗️در این جهان است که تقابل علم و دین توسط #آتئیسم تبلیغ می‌شود ولی کسی ابن سینا را فریاد نمی‌زند. #اندیشمندان #ابن_سینا #خداباوری #خداناباوری 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

🔹ابوعلی حسین بن عبدالله بن سینا (۳۷۰-۴۲۸ق)، مشهور به ابن‌سینا، فیلسوف مشهور مسلمان و پزشک نامدار ایرانی بود. 🔸اندیشه فلسفی ابن‌سینا، تأثیرات مهمی بر تفکر فلسفی اسلامی و فلسفه اروپایی داشته است. 🔺وی در ده سالگی تمام قرآن و صرف و نحو را آموخته بود و آنگاه به فراگرفتن منطق و ریاضیات پرداخت. 📌 ابن‌سینا مؤثرترین چهره در علم تجربی (به طور خاص پزشکی) و فلسفه در جهان اسلام شناخته می‌شود. در غرب به نام اویسنا (Avisina) و به لقب امیر پزشکان شناخته شده است. #اندیشمندان #ابن_سینا 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

🔹اربعین در افق انسان‌شناسی 📌برگرفته از مجموعه فکرت #امام_حسین 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

ابن سینا و عیاشی! https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi/2847 برگرفته از کانال احمد حسین شریفی #مطالعه_دیگران (استفاده از محتواهای مفید دیگران) #ابن_سینا 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

گفتنی است انتساب احمدحسین شریفی به شهید مطهری بدون ارجاع است. لذا این انتساب بر عهده نویسنده است.