✳️ بازگشایی خانه [امام] جعفر بن محمد صادق [ع]
🎙 استاد رسول جعفریان
✂️ برش هایی از متن:
🔻 ابن جوزی نوشته است:
در این سال، خبر رسید که حاکم مدینه، دستور بازگشایی خانه جعفر بن محمد الصادق [وفات 148]را داده است. قرآن و آلاتی در آنجا بود، و تا این وقت، از زمان وفات جعفر (ع) کسی متعرض این خانه نشده بود. در این سال حاکم مدینه دستور به باز کردن خانه داد، در حالی که بخشش های حسنی ها و حسینی ها با او بود و بر آنها افزوده بود [مبالغی که حکومت برای سادات علوی می فرستاد]. مقرر کرد آنان را حاضر سازند، و وقتی آمدند، بازگشایی خانه را با آنان در میان گذاشت، و گفت ببینند چه آثاری از جعفر در آنجاست، آنها را نزد وی بیاورند و (قول داد آنها را ) باز به جای خود برگرداند. وی وعده پول بیشتری را هم به آنان داد! آنان قبول کردند. (وقتی در خانه را گشودند) در آنجا مصحف، قدحی چوبین که دور آن آهن بود، سپر خیزران، حربه [کارد)، و تخت بود. همه را جمع کرده، همراه شماری از علویان، نزد حاکم آوردند. وقتی آمدند، هدایای آنان را داد. از میان اشیاء، تخت را برگرداند، اما باقی وسائل را نگاه داشت و گفت: من به آنها سزاوارترم! آنها در حالی که وی را سرزنش می کردند رفتند. (المنتظم: 15 / 71).
جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/bazgoshaii-bekhane-imam-sadeq/
#امامت
#امام_صادق
#بازگشایی
#خانه
#مدینه
#رسول_جعفریان
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishema
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
✳️ تبارشناسی تاریخچه حوزه علمیه قم
🎙 استاد رسول جعفریان
✂️ برش هایی از متن:
🔸 برای بسیاری از مردم طی نیم قرن اخیر یا حتی بیشتر نام مدرسه فیضیه تداعی کننده حوزه علمیه قم است و البته میدانیم حوزه علمیه جای مشخص و مدرسه خاصی نبوده است. مجموعه حوزه درسی قم را حوزه علمیه میگفتهاند. البته در دو سه دهه اخیر دارالشفاء مرکز اداری حوزه قم شده است. مدارس هم که بسیار فراوان. به هر حال، حوزه در آن وقت، مثل دستگاه کلیسا نبوده که در واتیکان در یک ساختمانی قرار دارد. یا مثلا ادارهای دارد. عمده مرکزیت خانه مراجع بوده است؛ و اما برای عامه مردم، حوزه علمیه، طی چند دهه، با مدرسه فیضیه همراه بوده است. انقلاب هم این مساله را جدی تر کرده است. این مدرسه در اصل جای مدرسهای است که به اسم مدرسه آستانه شناخته میشده و از قرن ششم گویا بوده است. مدرسه یاد شده علی القاعده امتداد داشته ـ گرچه خبری از آن نداریم. در زمان شاه طهماسب درب فیما بین مدرسه فیضیه و حرم حضرت معصومه درست شده که هنوز هم این در هست و تاریخ بنای آن سال ۹۳۹ است. این مدرسه به این بزرگی نبوده و بعدها در سال ۱۲۱۳ ق اوائل سلطنت فتحعلی شاه چند بنا در این ناحیه بوده، همه این بناها تخریب و دو مدرسه یکی فیضیه و دیگری دارالشفاء ساخته شده. تاریخ ختم بنای این مدرسه ۱۲۱۷ ق است، یعنی چهار سال طول کشیده و ناطق اصفهانی قصیدهای در باره آن با این تاریخ دارد که نشان میدهد کار مهم و پرسروصدایی بوده است. این مطالب را در انجم فروزان عباس فیض (ص ۱۳۳) و دقیق تر آن را در تربت پاکان استاد حسین مدرسی (۲/۱۳۲) میتوان یافت. اصل این بنا در واقع از فتحعلی شاه است و این شعر هم در سردر شمالی روی یک سنگنبشته بوده است: (شعرهای فراوان دیگری هم آنجا هست که همه را آقای مدرسی آورده است).
🔸 در روضه معصومه شهنشاه فلک جاه / بنهاد بنا مدرسهای دلکش و دلخواه
تاریخ بنایش چه ز ارباب سخن خواست / بنوشت صبا مدرسه فتحعلی شاه
🔸 شاهان قاجاریها خیلی به قم رسیدند و بسیاری از بناها تجدید شد؛ اما وقتی حاج شیخ عبدالکریم حائری به قم آمد، باز این مدارس باسازی شدند. مدرسه فیضیه و دار الشفاء نزدیک حرم بودند و رونقی داشتند. کتیبه بازسازی دارالشفا با تاریخ ۱۳۰۳ موجود بوده است. مدیریت آنها که هزینه هم داشته، قبل از آن دست علمای برزگ شهر بوده و کم و بیش در حال بازسازی و وقتی حاج شیخ آمد و ریاست حوزه را در دست گرفت، این دو مدرسه در اختیار ایشان قرار گرفت و بازسازی گسترده شد. مدرسه دارالشفاء، همان طور که از اسمش پیداست، اول بیمارستان آستانه بوده و کم کم مدرسه شده است. کتیبهای روی آب انبار مدرسه دارالشفاء سال ۱۰۵۵ را نشان میدهد که معلوم میشود در دوره صفوی اینجا تعمیراتی شده است (تربت پاکان: ۲/۱۴۰). به هر روی این دو مدرسه در سالهای اول آمدن حاج شیخ به قم بازسازی شدند و کتیبههایی هم از این دوره هست. این مطالب را عرض کردم تا سابقهای از این مساله داشته باشیم.
👇🏻 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/tabar-shenasi-howze-qom/
#تاریخچه
#تبار
#حوزه_علمیه
#حوزه_قم
#شناسی
#رسول_جعفریان
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishema
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
✳️ دعایی مردی انقلابی، دوستدار اهل فرهنگ
🎙 استاد رسول جعفریان
✂️ برش هایی از متن:
🔹 کافی بود کسی یک بار مرحوم دعایی را ببیند و شیفته او شود. کافی بود کسی او را ببیند و بفهمد او در زمره آنانی است که میشود ایشان را مصداقهای بعدی رسول(ص)، در وصف قرآنی «انّک لعلی خُلُقٍ عظیم» دانست. در زندگی اجتماعی، اخلاق حرف اول را میزد و او عالیترین نوع آن را در قیاس با آنچه بهترینها داشتند، برخوردار بود. اخلاق فقط لبخند و نرمی در برخورد نیست، اخلاق ترکیبی از داشتن حسن برخورد، به همراه درایت و عقل، کاربردی کردن آن، معتدل و اهل مدارا بودن، فهیم بودن و درک افراد، احترام نهادن به آراء دیگران و در یک سخن داشتن پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک بود. من نوبه خود، هر زمانی او را میدیدم، احساس فاصله زیاد اخلاقی میان خود و او میکردم و به وصف و حال و صفات او غبطه میخوردم. البته میدانستم و میدانم هرگز مثل او نخواهم شد، اما چنان که امیر مومنان در باره خود میفرمود، تلاش میکردم شبیه او باشم. حق این است که شبیه بودن به او هم بسیار دشوار بود.
🔹 1. یک نکته مهم این بود که در مسیر ا نقلاب، آن هم آدمی مثل دعایی که بسیار نزدیک به قطب انقلاب بود، با فراز و نشیبهای عجیب و غریبی که آدمهای انقلابی را گرفتار میکرد و با هر انگیزهای، میتوانست گرفتار گردابهای عجیبی شده باشد. این که شما به عنوان انقلابی، با آن سوابق و نفوذ، یک مرتبه به مقامات بالایی برسید که دستتان در هر کاری باز باشد، در همه چیز... اما این کار را نکنید، اصلا وارد نشوید تا آلوده شوید، خود را در شرایطی قرار دهید که در چاه و چاله نیفتید، این چیزی بود که دعایی با اعتقاد و فهم به آن توجه داشت. از روز اول هم آدم تندی نبود و سوابقش این را نشان نمیدهد. از اول هم در حد خود مردمی و فرهیخته بود. دعایی روزها و مرزهای سختی را پشت سر گذاشت، آن هم بیش از چهل سال، اما اصولش را حفظ کرد، مهمتر از همه اصول دینی و اخلاقی را. به آن شناختی که از امامان داشت، معتقد بود. به اصول انسانی و نه اصول ساختگی و اصرار بر آنها، باور داشت. دعایی راه خود را رفت، اسیر جوّ نشد، از ارزشهایی که برای خود
👇🏻 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/mardi-enqelabi-dostdar-farhang/
#اهل_فرهنگ
#انقلابی
#مرحوم_دعایی
#فرهنگ
#رسول_جعفریان
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishema
تلگرام:
https://t.me/andishemaa▫️
💠 غالی گری تاریخی وافراط گرایی امروز
🎙 استاد رسول جعفریان
✂️ برش هایی از متن:
🔻 «غلو» و در جریان غالیان چگونه تعریف می شوند و چگونه پدید آمد؟
🔻 غلو که جوش آوردن و از حد خارج شدن است، یک تعریف کلی دارد که عدول از حق به سمت افراط است. نتایج هم دادن نسبت هایی است که اساس آن را غلو تشکیل می دهد، یعنی افراط به سمت بالا. اساس این غلو نسبت ربوبیت دادن به انسانها در کنار خداوند است.
🔻 جریان غالیان، جریان تندرویی که به نام غلو و غلات شناخته می شود، بیشترین آسیب را به تشیع رساند و مهم ترین خطر تلقی می شد. به اجمال باید عرض کرد، اگر مبارزه مستمر امامان با این غالیان نبود، آنان بر کلیت جامعه تشیع غلبه کرده و اساس آن را مخدوش کرده بودند. حتی با وجود این مبارزات، باز هم غالیان توانستند بخش هایی از جامعه شیعی را با خود همراه کرده و از راه بدر کنند، حرکتی که تا به امروز آثارش برجای مانده است.
نخستین بار در خود قرآن روی این حقیقت تأکید شده است که در برخی از ادیان، جریان غلو غلبه یافته است. این ایرادی بود که خداوند به مسیحیان داشت، آنجا که فرمود: یا أَهْلَ الْکِتابِ لا تَغْلُوا فی دینِکُمْ وَ لا تَقُولُوا عَلَی اللَّهِ إِلاَّ الْحَقَّ إِنَّمَا الْمَسیحُ عیسَی ابْنُ مَرْیَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَ کَلِمَتُهُ أَلْقاها إِلی مَرْیَمَ وَ رُوحٌ مِنْهُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ لا تَقُولُوا ثَلاثَةٌ انْتَهُوا خَیْراً لَکُمْ إِنَّمَا اللَّهُ إِلهٌ واحِدٌ سُبْحانَهُ أَنْ یَکُونَ لَهُ وَلَدٌ لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ وَ کَفی بِاللَّهِ وَکیلا (نساء:171).
🔻 در این آیه، خداوند اهل کتاب را از غلو در دین پرهیز داده است. اولا در باره خدا، فقط آنچه حق یعنی درست است گفته شود. دیگر این که مسیح پسر خدا نیست، بلکه فرزند مریم و رسول خدا و کلمه ای و روحی است که خداوند به مریم القا کرده است، بنابرین و در نتیجه سخن گفتن از سه خدا (یا اب و ابن و روح القدس) نادرست است. باز تأکید می کند که خداوند فرزندی ندارد و آنچه در آسمانها و زمین است متعلق به اوست.
جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/qaligaraii-tarihki-va-efrati-garaii-emroz/
#افراط
#تاریخ
#غالی_گری
#رسول_جعفریان
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishema
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en
📢 📢 مخالفان علم، از اتهام الحاد استفاده ميكنند!
🎙 استاد رسول جعفریان
🖇 یك دانشمند همیشه میتواند مطالب درست یا اشتباه بگوید، آنچه به او فرزانگی میبخشد، روش تفكر او برای رسیدن به هسته مركزی دانش است. اینكه روش درستی در تحقیق داشته باشد، از آفتهایی كه دانش را آلوده میكند، بپرهیزد و همواره به علم بیندیشد. بیرونی چنین است. این امتیازی است كه او بر همگان در آن فزونی دارد.
♦️ کافی است یكی از آثار او را برداریم و ورق بزنیم و روی برخی از گفته های او در آن تامل كنیم. كتاب «تحدید نهایات الاماكن» اثری است در جغرافیای نجومی و بیان طول و عرض جغرافیایی بلاد. بخشهای اصلی این كتاب در این دانش است و بحثی است تخصصی متناسب با علم روز.....
جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/mokhalefan-elm-az-eteham-elhad-estefade-mikonnand/
#الحاد
#علم
#مخالف
#رسول_جعفریان
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
✳️ آیا اوضاع زمان ما با روزگار قدیم فرقی کرده است؟
🎙استاد رسول جعفریان
✂️ برش هایی از متن:
🔸 به گرازش روابط عمومی سایت اندیشه ما» به نقل از صفحه شخصی استاد رسول جعفریان وی طی یاد اشت کوتاهی بیان داشته است«مقایسه زمانها و دوره های تاریخی کار دشواری است. این که کسی بگوید، قدیم بهتر از الان بود. یا به عکس، شخصی تصور کند به خاطر تغییراتی که در زندگی اجتماعی و مدنی ما روی داده، اوضاع فعلی ما بهتر ازگذشته است، به راحتی قابل ارزیابی نیست. باید سوال کرد در این مقایسه شاخص ها چیست؟ شاخص های بهتر شدن، آزادی، رفاه، شغل، جایگاه اجتماعی و...
امروز شرح حال مختصری از فخر رازی را در طبقات الشافعیه سبکی (م 771) مرور می کردم. فکر کردم ببینم از نظر شاخص آزادی فکری چه بر او رفته است و آیا می شود آن را با امروزه ما مقایسه کرد.
🔸 عظمت و بزرگی فخر رازی را می دانیم. آثار گرانبهایی که دارد، نقادی های که بر آراء دیگران دارد. تألیفات بزرگ و مهمی که داشته است. نقشی که در تغییر مسیر دانش های دینی داشت و ... در واقع، در شمار انگشت شماران متفکران دینی در قرن ششم و تا سال وفاتش در 606 هجری است.
جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/aya-zaman-ma-ba-rozegar-qadim-farqi-karde/
#تفاوت
#روزگار
#قدیم
#رسول_جعفریان
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
❇️ دعوت به حکمت اساس دعوت پیامبران و امامان است
🎙 استاد رسول جعفریان
✂️ برش هایی از متن:
🔸 به گزارش سایت اندیشه ما، به نقل از کانال تلگرامی حجت الاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان ، وی با اشاره به ایام سوگوااری دهه آخر ماه صفر گفت: در ایام دهه آخر ماه صفر، با سوگواری برای چهار معصوم مواجه هستیم. اولا رسول خدا که خداوند او را اسوه ما معرفی کرده و صریحا توصیه می کند «و لکم فی رسول الله اسوة حسنة». دوم شهادت امام حسن مجتبی که از حضرت رسول منقول است که فرمود: لو کان العقل رجلا، لکان الحسن، اگر عقل در قیافه مردی ظاهر می شد، همانا «حسن» بود. مورخان نوشته اند که آن حضرت در روزهای آخر ماه صفر به شهادت رسیده است. برخی هم اوائل ماه ربیع را نوشته اند. سوم امام حسین است که به تازگی از اربعین آن حضرت گذشته ایم و اصل سوگواری متعلق به اوست. چهارم شهادت امام رضا که آقا و مولایمان است و به خصوص ما ایرانی ها مفتخریم که آن حضرت در ایران ما مدفون شده و اسباب برکت و هدایت بوده و هست. ایشان روز آخر صفر درگذشته است.
🔹 در اینجا می خواهم سه وجه از امامت این بزرگواران را به اجمال بیان کنم و نتیجه ای بگیرم.
🔹 ما یک وجه امامت الهی داریم که هم در انبیاء بزرگ الهی هست و هم در امامان ما. آنها واسطه فیض الهی هستند و بر اساس مذهب تشیع، حجت خداوند در روی زمین هستند. آنها امام هستند، چه امام رسمی جامعه باشند و چه نباشند.
🔸 یک وجه دیگر، امامت علمی آنهاست، زیرا روایات آنها، مبیّن قرآن، و پشتوانه دین و فقه ماست. ما دین خود را از آن بزرگواران می گیریم. البته و در جایی که نیاز به تعمق در آیات و اخبار باشد، بیشتر دقت می کنیم و روی عقل خودمان هم حساب باز می کنیم، اما در جایی که دین نظری دارد، شیعه، نظر امام علی (ع) آن هم نظری که امام جعفر صادق از او نقل می کند را قبول می کند.
🔺 یک وجه دیگر امامت تربیتی آنهاست که ما بر اساس مشی آنها در زندگی می توانیم آنها را اسوه خویش قرار داده و حیات و ممات خود را حیات و ممات محمد و آل محمد قرار دهیم. پیامبر ما و همین طور امامان ما، اسوه اخلاق و تربیت بودند و از هر حیث، سعی می کردند اخلاق انسانی را به منصه ظهور بگذارند. این اعمال و رفتار آنها، برخی بر اساس توصیه های الهی بروز یافته و برخی نیز از آن روی که حضرات ائمه، انسانهای والا و شایسته و کامل هستند، و عامل به کارهای خیر و نیک اند، از آنان بروز یافته است. اعمالی است که انبیاء و انسانهای عاقل و متدین، معمولا وقتی در مقام عمل قرار می گیرند، همان کارها را انجام می دهند.
جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/davat-be-hekmat/
#امام
#پیامبر
#حکمت
#دعوت
#رسول_جعفریان
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
📢 📢 امام علی (ع) و ترتیب اثر دادن به فریادهای اعتراضی مردم، حتی در یک امر بدعت آمیز
🎙 استاد رسول جعفریان
🔸 ابن ادریس از امام باقر و امام صادق ـ علیهما السلام ـ روایت کرده است که:
وقتی امیر مؤمنان (ع) در کوفه بود [بعد از جنگ جمل در سال 36] مردم آمدند، و از ایشان خواستند برای [اقامه نماز تراویح به جماعت در شب های رمضان که از نظر امام علی بدعت بود] امامی برای آنان معین کند.
حضرت فرمود: نه، و آنان را از اجتماع در رمضان [برای اقامه نماز شب به جماعت] نهی کردند.
فردای آن روز مردم به گریه و ضجّه درآمده فریاد «وارمضاناه» سر دادند ......
جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/emam-ali-residegi-be-mardom/
#امام_علی
#بدعت
#فریاد
#مردم
#رسول_جعفریان
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
🔶 تفاوت عصر پیامبر با روزگار ما
🎙 استاد رسول جعفریان
✂️ برش هایی از متن:
🔹 تعداد کسانی از روشنفکران ایرانی و روحانیون اهل سیاست که نظام سیاسی جدید عالم را به طور واقعی درک کرده و با گوشت و پوستشان درآمیخته باشند، بسیار اندک است و مسلما سید حسن مدرس یکی از آنهاست.
🔹 هرچه انسان، نوشته ها و گفته های او را در مجلس شورای ملی و موارد دیگر می نگرد، در این باره بیشتر تعجب می کند. البته که کسی از اشتباه مصون نیست، اما اینجا بحث بر سر درک حقیقت نظام سیاسی جدید پذیرفته شده عالم است. مدرس، مشروطه را با تمام وجود درک کرد و پذیرفت و از آن دفاع کرد و بر اساس آن برابر استبداد هم ایستاد. تحلیل زیر یکی از نکات مهم در تفکر اوست.
🔻 مدرس در مجلس چهارم می گوید:
🔹 حاکم و سائس یک جمعیت، باید از مال آن جمعیت، آن جمعیت را اداره کند، و جامع اداره کردنش در تحت این دو کلمه است: تعمیر البلاد، تأمین العباد. البته هم تعمیر بلاد مخارج مالی دارد و هم تأمین عباد محتاج به خرج مال است....
🔹 این سائس و حاکم یک مرتبه مبعوث و منصوب از حانب خداست، و در این صورت باید از روی کتابی که خداوند برای او فرستاده رفتار کند، ولی امروزه این خارج از موضوع ماست، و البته دستور از برای آن حاکم و سائس که منصوب از جانب خدا است، همان کتاب آسمانی است.
🔻 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/tafavot-asr-payambar-baroozegar-ma/
#تفاوت
#عصر_پیامبر
#امروز
#رسول_جعفریان
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
❇️ فیرحی و بحران کشف حقیقت
🎙 استاد رسول جعفریان
✂️ برش هایی از متن:
🔸 طبعا و از سوی دیگر ایشان تحصیل کرده قم هم بود. بنابر این نمی توانست صرفا بر مشی علمی آنان حرکت کند، او باید نگاهی به باورهای دینی و مذهبی خود نیز می داشت و راهی میانه را انتخاب می کرد. مشکل انتخاب راه میانه، همیشه این است که تکلیف شما روشن نیست. شما می توانید راه میانه بیابید، اما گاهی باید به این طرف، و گاه آن طرف نزدیک شوید تا معنای میانه صدق پیدا کند. آن وقت صورت بندی مساله مشکل پیدا می کند.
🔸 مرحوم آقای فیرحی برای نخستین بار، کوشید تا با استفاده از مباحث علوم تفسیری هنرمنوتیک از یک طرف و نظریه دانش و قدرت فوکو از طرف دیگر، در باره شکل گیری دانش سیاسی در اسلام دوره های مختلف آن بحث کند. از نظر او «دانش سیاسی» به معنایی که به آن علاقه داشت، شامل فلسفه سیاست و همین طور شامل فقه سیاسی، در دو بخش فقه سیاسی سنی و شیعه بود. او تمایل داشت شکل گیری دانش سیاسی را در دوره میانه تاریخ ایران، بر اساس روش های هنرمنوتیکی و نیز متمرکز بر نظریه فوکو بحث کند، اما باید مراقبت می کرد تا در دام نسبیت گرفتار نشده و حرمت «حقیقت» را به معنای سنتی آن به نحوی پاس بدارد. به علاوه، ایشان می باید احترام «نصوص» دینی و قطعیت پذیرفته شده آنها در میان علوم سنتی و ارتباط نصوص را با «حقیقتِ حاکی از واقع» حفظ می کرد. این «نصوص» در ادبیات دینی، حکم امور قطعی را دارند و گرچه می شود با جدا کردن معنای «اصلی» و معنای «درک شده برای ما» فرق گذاشت اما به هر حال، از کلیت آن نمی توان خارج شد و همیشه برای اثبات گزاره ای به عنوان دین، باید به آنها استناد می شد. اما او چگونه می خواست این کار را انجام دهد؟
🔸 این که شما دانش را تابعی از «اراده» ـ به معنایی که قدما بویژه اشاعره از آن اراده می کردند ـ و «قدرت دانش ساز» به معنایی که فوکو در باره آن بحث می کرد، بدانید، و در عین حال، روی «حقیقت» بودن آن تکیه کنید، به نظر می رسد، حاوی نوعی تناقض بود. شما از یک سو بحث «نص» و ظهور آن را در «معنای معین» و غیر قابل تأویل باید بپذیرید و از سوی دیگر، نصوص را در تفسیرهای گفتمانی جدید، باید محصول شرایط و تاریخمندی بدانید.اکنون شما اراده کنید که راه میانه را بروید، اما معلوم نیست شما را به اهدافی که مورد نظرتان است برساند. وقتی نشود مفاهیم را از دل هم به صورت منطقی یا شبه منطقی با بازگشت به یک «اصل» درآورد، پیداست که یک جای کار مشکل دارد. باید برای این امر چاره ای می اندیشید. در درجه اول قداست نصوص دینی بود. مثلا می شد بین فهم ما از نصوص با مقصود اصلی آنها که مورد نظر شارع بود، تفاوت قائل شد. مرحوم فیرحی، حتی می کوشید با استفاده از برخی از گپ هایی که در افکار فوکو وجود داشت و برخی حتی برای تثبیت اعتبار دانش و عقلانیت فرموله شده بود، استفاده کند. مثلا فوکو می گفت، خود دانش و عقلانیت نیز از اجزائی از قدرت است ......
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/bohran-kashf-haghighat/
#بحران
#کشف_حقیقت
#مرحوم_فیرحی
#رسول_جعفریان
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
❇️ آشنایی با نو اندیشان دینی (استادرسول جعفریان)
✂️ برش هایی از متن:
🔸 رسول جعفریان (زادهٔ ۹ تیر ۱۳۴۳) روحانی و پژوهشگر تاریخ اسلام، تشیع و ایران است. وی استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران و رئیس کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران است. او همچنین سابقه ریاست بر کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران را نیز در کارنامه خود دارد. جعفریان در سال ۱۳۹۷ با رأی اعضای مجمع عمومی فرهنگستان علوم به عضویت پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران درآمد.
🔻 زندگینامه
🔸 رسول جعفریان در نهم تیرماه ۱۳۴۳ در خوراسگان از توابع استان اصفهان متولد شد.
🔸 وی پس از گذراندن دوره ابتدایی در خوراسگان به اصفهان سفر کرد و دوره راهنمایی را در آنجا گذراند. جعفریان در مدت اقامتش در اصفهان، به صورت آزاد در کلاسهای مدارس علوم دینی شرکت میکرد. او در سال ۱۳۵۷ برای ادامه تحصیلات حوزوی به شهر قم هجرت کرد و در ابتدا در کلاسهای مدرسه خان و سپس مدرسه رسالت شرکت کرد.
🔸 رسول جعفریان پس از گذراندن تحصیلات خود و در سال ۱۳۵۹ مشغول به تدریس در دانشگاههای تهران و اصفهان شد. معارف اسلامی و تاریخ اسلام از جمله رشتههایی است که وی در این مدت ارائه کردهاست. جعفریان از سال ۱۳۹۷ به عضویت پیوسته فرهنگستان علوم درآمد و هماکنون نیز با مرتبه استاد تمامی در دانشگاه تهران مشغول به تدریس است.
🔻 زمینه پژوهش
🔸 عمده پژوهشهای جعفریان دربارهٔ تاریخ تشیع است اما در زمینههایی نظیر: تاریخ سیاسی صدر اسلام و تاریخ دوره صفوی نیز تحقیقات فراوانی انجام دادهاست.[۶] وی دربارهٔ تاریخ حج گزاری ایرانیان نیز تحقیقات و مقالات متعددی را منتشر کردهاست.
🔻 جایزهها
🔸 جعفریان تا کنون به واسطه تالیفاتش جایزههای ملی متعددی گرفتهاست و موفق شده تا افتخاراتی را نصیب خود کند. کتاب اطلس شیعه، برگزیده جشنواره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و برنده جایزه جلال آل احمد و جشنواره فارابی و کتاب جریانها و سازمانهای مذهبی سیاسی ایران نیز برگزیده جایزه فارابی شدهاست.
♦️ مسئولیتهای اجرایی
جعفریان در جلسهٔ نقد و بررسی کتاب دنکیشوتهای ایرانی در فرهنگستان علوم، ۱۳ مرداد ۱۳۹۸ .....
🔺 جهت مطالعه این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/ashnaii-ba-noandishan-dini/
#نواندیشی_دینی
#رسول_جعفریان
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
❇️ از روایت غدیر تا عید غدیر
🎙 دکتر رسول جعفریان
✂️ برش هایی از متن:
🔻 غدیر، آیه اکمال و آیه تبلیغ
🔸 بنا به آنچه در روایات و اخبار تاریخی آمده، حدیث غدیر یا به معنای دقیق تر «حدیث ولایت» در ادامه نزول دو آیه در قرآن در سوره مائده ـ آخرین سوره نازل شده یا یکی به آخر ـ است: نخست: آیه «الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُواْ مِن دِینِکُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینا» (مائده ۳) که به آیه اکمال معروف است، و دیگری آیه «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ». (آیه ۶۷). طبق استظهاری که علمای قدیم تا امروز داشته اند، تناسب این دو آیه با حدیث ولایت، به این دلیل است که در این سال، و با انجام این رسالت ـ رسالتی که خداوند موکدا از رسول خواسته است آن را انجام دهد ـ دین تکمیل شده است. منابع متعددی گواهی میدهند که این آیات در شأن حدیث غدیر و اعلام امامت نازل شده است. در میان شیعیان، ولایت، یکی از مولفههای اصلی دین اسلام است که علاوه بر جنبه سیاسی، جنبه معنوی و الهی دارد. باور به جانشینی امام علی و فرزندانش برای رسول، به عنوان حجج الله، واسطه فیض و وسیله هدایت و ارائه دین درست. شیعیان بر این اساس، دین خود را پس از قرآن، از طریق روایات امامان تصحیح میکنند، و طرق دیگر را نمی پذیرند. البته در این زمینه گرایشهای معتدل و تندرو یا غالی وجود دارد که باید در جای خود از آن سخن گفت. جالب است که در برخی از طرق حدیث غدیر آمده است که رسول (ص) حدیث ثقلین را هم در خطبه غدیر فرمودند.
🔻 امامت به نص الهی است و غدیر مهم ترین مستند آن
🔸 لازم است دو نکته را بگویم:
🔸 نکته اول این که: در قرآن، سلسله انبیایی که داریم، بسیاریشان، پدر و فرزند هستند. مانند ابراهیم و اسماعیل. این موارد، خداوند با تعبیر «ذریه بعضها من بعض» از آنها یاد کرده است. قصد ندارم به این تعبیر ذریه، نوعی مشروعیت ابدی در باره امامت بدهم، زیرا در قرآن هم تکیه اصلی برای برتری روی ویژگیهای تقوایی فرد است، چنان که خداوند این نکته را از زبان ابراهیم در قرآن بیان کرده است که «لاینال عهدی الظالمین». اما در کل میشود توجه به بحث ذریه داشت. بنابر این، در کنار بحث ذرّیه، باید گفت، مهم ترین مستند شیعیان، اعتقاد به نص الهی یعنی تصریح خداوند بر امامت امام علی است و غدیر در مسیر، مهم ترین مستند آنهاست و به همین دلیل بهای زیادی به آن داده میشود.
🔸 نکته دوم این که در قرآن، عنوان «امام» و بیش از آن «ولی»، برای رهبری و امامت به کار رفته است. البته عنوان «خلیفه» برای انسان ـ به طور کلی روی زمین ـ بکار رفته و در جای دیگر خطاب به داود نیز چنین تعبیری آمده که خلیفه خدا روی زمین هستند. اما در داستان ابراهیم، تعبیر امام را چنان بکار برده که او را امام مردم قرار داده است: «انی جاعلک للناس اماما». آیه «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا» نیز شاهدی برای به کار بردن کلمه «ولی» برای این امر است. به نظر میرسد عنوان «ولی» بیشترین کاربرد را در این معنا «رهبری» داشته باشد و این البته امری است که باید روی آن دقت بیشتری کرد.
🔻 روایت کامل حدیث غدیر
🔸 متن حدیث غدیر، به شکلهای بسیار مختلفی روایت شده و شاید اصلی ترین محور آن همین تعبیر «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» باشد که در بسیاری از منابع حدیثی مسلمانان از سنی و شیعه، از قدیم ترین ایام نقل شده است. با این حال، در منابع حدیثی کهن، شکلهای کاملتری از این روایت یا حکایت هم هست. در این زمینه تحقیقات فراوانی شده و صورتهای مختلف گردآوری شده است. در این مختصر، فقط یک روایت را که احمد بن حنبل، امام اهل سنت، در کتاب فضائل الصحابه نقل کرده، میآورم تا شما با سنخ این روایت آشنا شوید:
🔸 حدثنا عبد اللّه، قثنا أبی، نا عفان، قثنا حماد بن سلمه، قال: أنا علی بن زید، عن عدیّ بن ثابت، عن البراء بن عازب، قال: «کنا مع رسول اللّه صلّی اللّه علیه و سلم فی سفر فنزلنا بغدیر خمّ فنودی فینا: الصلاه جامعه، و کسح لرسول اللّه صلّی اللّه علیه و سلم تحت شجرتین، فصلی الظهر و أخذ بید علی فقال: أ لستم تعلمون أنی أولی بالمؤمنین من أنفسهم؟ قال: بلی، قال: أ لستم تعلمون إنی أولی بکل مؤمن من نفسه؟ قالوا: بلی .....
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/az-revayat-ghadir-ta-ghadir/
#رسول_جعفریان
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa