✳️ مزاج ایرانی، غلو در تشیع و تکامل نظریه امامت 🎙 استاد حیدر حب‌الله ✂️ برش هایی از متن: ♦️ تصویر نخست: این جریان در قرن‌های نخستین هم وجود داشته است ولی به این دلیل که علم کلام امامیه متاثر از رویکردهای عقلیِ معتزله بود شاهدِ رشد این مقولات نیستیم و در نتیجه، تفسیرِ وجودی از امامت به نفع تفسیر دینی و مدیریتی از امامت، عقب نشینی کرد و این رخداد می­تواند ناهمخوانی متون حدیثی و متون کلامی را تا حدودی تفسیر کند. به همین دلیل می­بینیم که در آن زمان متکلمان شیعه با تکیه بر مبانی عقلی ( که در قرون اول و در بستر علم کلام شکل گرفت) به نقدهایشان بر روایات کلامی می­افزایند. اما اخباریان، متصوفه و فلسفه­ صدرایی در اقدامی مشترک – با وجود اختلافاتی که با هم دارند – جرعه­ دیگری به این فهم از امامت نوشاندند. ♦️ خلاصه اینکه به عقیده طرفداران تصویر دوم، شیعه به هیچ وجه ارتباطی با اندیشه ­های غالیانه ندارد و مفاهیم به کار رفته در آموزه­های شیعه بسیار ساده­تر از این حرف­ها است. ولی در دوره صفویه برخی از روایات در کنار متونی جعلی که نسبت­شان به مؤلفانشان نامعلوم است، قرار گرفت. در این دوره، تصوف و حکمت متعالیه نزد ایرانیان که ذاتا به این مطالب گرایش دارند، رشد کرد و با کنار هم قرار گرفتن این عناصر، تشیع جدیدی بروز یافت، که چیزی بیش از همان غلوی که قبلا در زمان خود اهل­بیت نیز مشاهده می­شد نیست. پس طبق این دیدگاه غلوّی که در گذشته وجود داشته همان تشیع رسمی صفوی است که این چنین فهمی از امامت دارد؛ همان فهمی که علامه مجلسی و صدرالدین محمد قوام شیرازی از زاویه خود، در ساخت و ترویج آن نقش بسزایی داشتند. ♦️ این دو خوانش، افتراقات فراوانی در فهم تکامل نظریه امامت دارند. از نگاه تصویر نخست، ما در زمان صفویه از خواب غفلت بیدار شدیم و به روایاتی مراجعه کردیم که معنی حقیقی ولایت و امامت را به ما می­فهماندند و متوجه شدیم متکلمان شیعه در قرون نخست یا در حق امامت کوتاهی کرده بودند یا شرایط زمانی، آنان را وادار کرده بود که دست از آن گرایشهای اصیل بردارند. تصویر دوم اما به گونه­ای دیگر به این مسئله می­نگرد؛ از نگاه طرفداران تصویر دوم، تشیع همانی است که گذشتگان، مطابق با آن زندگی می­کردند ولی با این حال آثاری از غالیان در میان کتب روایی ما مشاهده می­شود. صفویان که گرایشاتی صوفیانه و عرفانی داشتند هم از این روایات بهره بردند و هم از روایتهای کتبی که انتساب آنها به مولفان‌شان نا معلوم بود و نتیجه‌ی آن، ظهور تشیع جدیدی بود که ایرانیان در شکل­دهی آن از زمان صفویه که گروه گروه به مذهب تشیع روی می­آوردند، نقش اساسی داشتند. طبعا خوانش این رویکرد نسبت به نظریه امامت متفاوت خواهد بود. در اینجا رویکردهای دیگری نیز نسبت به این مسئله وجود دارد که نیازی به بیان آن نیست. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/mezaj-irani-qolov-tashaioe/ #امامت #ایرانی #تشیع #غلو #مزاج #نظریه #حیدر_حب_الله 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishema تلگرام: https://t.me/andishemaa

✳️ دروغ و جعل ، غلو ، استفاده از آداب صوفیه و لحن های نامناسب و تجارت از آفات مداحی است 🎙 استاد محمد عندلیب همدانی ✂️ برش هایی از متن: ▪️ آیت الله محمد عندلیب همدانی در مصاحبه با سایت اندیشه ی ما به سوالاتی که در باره مراسم عزاداری حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام هست پاسخ گفت . ▪️ سوال اول :اهم ویژگی های مثبت و کارکردهای اجتماعی و دینی مراسم عزاداری حضرت اباعبدالله (ع) چیست؟ ▪️ استاد عندلیب :هر دستوری که بر زبان مقدس معصومین(علیهم السلام) جاری می شود حکمت ها و فلسفه هایی دارد اگر از زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) تا ائمه ی هدی همه به ما دستور سوگواری و گریه ی بر اباعبدالله الحسین را داده اند حتما حکمت ها و فلسفه هایی برای این گریه ها و عزاداری ها نهفته است. هم حکمت های فردی و هم حکمت ها و آثار اجتماعی. گریه ی بر حسین بن علی مثل گریه از خوف خداست چنان که گریه ی از خوف خدا نشان عرفان و معنویت است این گریه هم نشان معرفت است و معنویت. ▪️ چنان که آن گریه به تعبیر دعای کمیل و سلاحه البکاء اسلحه ی ماست در جهاد اکبر؛ این گریه هم اسلحه ی ماست در جهاد اکبر. این قاعده ی فردی، سازندگی از بین بردن کدورت هایی که در قلب هر انسانی ممکن است به وجود بیاید از کبر و نخوت و تظاهر و ریا و امثال ذلک. همه ی این ها با این اشک چشم خالصانه شستشو می شود. این حکمت فردی است. ▪️ دوم؛ در این عزاداری ها انسان اتصال خودش را به خاندان عصمت و طهارت که عین حق و حقیقتند ابراز می دارد. باید در این جهان ما مراقب باشیم دچار انحراف نشویم، ورودی دارد این که ما هنوز در جاده ی مستقیم هستیم محبت با اولیای خدا نشان این است که هنوز که ما در جاده ی مستقیم انحراف اساسی پیدا نکردیم این گریه ها نشان آن محبت است ابراز این محبت به وسیله ی این گریه هاست. و اما آثار اجتماعی، مشاهده کنید که ظلم یکسان نیست بعضی از ظلم ها آثار زودگذر دارند چند سالی تاثیر سوء دارد و آرام آرام از یادها می رود تاثیر آن هم از بین می رود اما ظلم به اهل بیت (علیهم السلام) ظلم به حضرت سیدالشهدا (علیه السلام) ظلم به یک انسان در سال 60 و 61 هجری در یک قطعه ای از زمین به نام کربلا نیست که بگوییم تمام شد؛ ظلم به حیات انسانی است همه ی انسان ها الی یوم القیامه، حیات انسانی انسان ها دین است این ظلم به دین شده نگذاشتند که آن گونه که خدا و رسول خدا مقرر کرده است ضلال دین در دست مردم قرار بگیرد چه پیشینیان آن ها در سقیفه و تا زمان کربلا به انحراف خودشان ادامه دادند و این مسیر ادامه پیدا کرده و ما اکنون با تمام وجود آثار این ظلم را احساس می کنیم طوری نیست که بگوییم از بین رفت و تمام شد اگر می گریم آثار آن ظلم و تعدی را داریم با تمام وجود حس می کنیم و این ظلم را ظلم را به همه ی انسان ها تا قیام قیامت می دانیم. این گریه ها اعلامیه ی مقاومت و استقامت و پایمردی شیعه است در برابر ظلم و تعدی ظالمان در طول تاریخ، پس عزاداری ها، گریه ها، سینه زدن ها برپایی مجالس امام حسین علیه السلام اقامه ی شعائر حسینی هم آثار مثبت فردی در سازندگی انسان ها دارد هم آثار اجتماعی سازنده البته اشاره خواهم کرد به شرط این که درست از این عنصر بسیار سازنده بهره گیری کنیم. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/afat-madahi/ #آفت_مداحی #تجارت #دروغ #صوفیه #غلو #عندلیب_همدانی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

❇️ ملاحظات روش‌شناختی در مطالعه غلو در تشیع نخستین 🎙 سید محمدهادی گرامی ✂️ برش هایی از متن: 🔸به گزارش «سایت امدیشه ما» به نقل از ایکنا، نشست «ملاحظات روش‌شناختی در مطالعه غلو در تشیع نخستین» صبح امروز ۱۱ بهمن‌ماه با حضور دکتر سید محمدهادی گرامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در محل پژوهشگاه برگزار شد که گزیده آن تقدیم می گردد: 🔸 نکاتی را درباره موضوع نشست یادداشت کردم تا در ساختاری منظم آنها را ارائه کنم. نکته اول این است که چرا غلوپژوهی برای ما می‌تواند مسئله باشد و چه ضرورتی دارد این موضوع را بررسی کنیم. در نگاه اول شاید این موضوع یک موضوع تاریخی به نظر بیاید و در هر صورت با دغدغه‌های امروزین ما فاصله داشته باشد. گمان من اینگونه نیست و غلو برای امروز ما بسیار بااهمیت است و در ارتباط با مسائل روزمره ما قرار دارد. ما در طیف‌های مختلفی می‌توانیم به این مسئله نگاه کنیم. امروز ما یک بحث جدی در جهان داریم و آن بحث بنیادگرایی و رادیکالیسم در کشورهای مختلف است. اگر غلو را در معنای کلانش ببینیم طبیعتا باید نسبتمان را با این گفتمان تعریف کنیم. اینجا می‌شود نکات مختلفی مطرح کرد که ما را از بحث اصلی دور می‌کند ولی باید به این نکته اشاره کنیم که مسئله ما، شیعیان یا مسلمانان غالی هستند نه غالیان تندرو؛ یعنی آن چیزی که برای ما مسئله است خودی‌هایی هستند که آن خودی‌ها در معرض اتهام غلو قرار دارند. طبیعتا اینجا بحث داعش و جبهه النصره برای ما مسئله نیست. بحث ما یک بحث درون‌گفتمانی و درون‌اجتماعی است. وقتی قرار باشد به این پرسش پاسخ دهیم شاید لازم باشد هویت تاریخی خودمان را بازسازی کنیم که از جهت تاریخی چه نسبتی با جریان‌های غالیانه داشتیم. 🔻 غلو از دوره امیرالمومنین(ع) و از شهر کوفه آغاز شد 🔸 فارغ از جنبه مسئله‌مندی، این بحث یک بحث تاریخی نیست و به هویت اکنون ما مرتبط است. اینکه این هویت تاریخی چگونه بوده است بحث ما در این جلسه نیست. آن چیزی که برای من مهم است ملاحظات روش‌شناختی است که در مطالعه غلو در وجه تاریخی آن باید مد نظر قرار دهیم؛ نکته اول زمان‌پریشی در مطالعه غلو است. ما نمی‌توانیم از یک مفهوم کلی بدون در نظر گرفتن دوره‌های تاریخی صحبت کنیم. حتما باید توجه داشته باشیم درباره کدام مقطع از زمان صحبت می‌کنیم. اگر بخواهیم مروری بر تحولات تاریخی غلو داشته باشیم ابتدا می‌توانیم به عصر خود پیامبر(ص) بپردازیم که اتفاقا گزارشات غلو در آن دوره محدود است. بحث غلو از دوره امیرالمومنین(ع) و از عراق و کوفه آغاز شد. خاک عراق چه طبعی دارد که برخلاف حجاز، همواره آبستن شکل‌گیری جریان‌های مختلف و جریانات رادیکال و افراطی بوده است. یک دوره دیگر از دوره حمله مغول و سقوط خلافت عباسی تا صفویه است. دوره بعدی از دوره صفویه تا انقلاب ایران و بعد از انقلاب ایران است. اینها دوره‌هایی است که اگر بخواهیم مطالعات غلو داشته باشیم باید به اینها بپردازیم و به همه این دوره‌ها توجه کنیم. 🔸 ملاحظه دوم بعد اجتماعی سیاسی پدیده غلو است. در برداشت اولیه ممکن است به ذهن خطور کند غلو گونه‌ای افراطی‌گری و عقاید غیر عقلانی به همراه عزلت‌نشینی است در حالی که غلو یک ماهیت سیاسی و اجتماعی داشته و جریان‌های غالیانه خیزش‌های سیاسی داشتند و توسط حکومت تحت تعقیب بودند. تمام این جریان‌ها بلندپروازی سیاسی داشتند و غلو برایشان صرفا دست‌آویز بود، این مسئله مهمی است. پس غلو را با تصوف و زهدگرایی مخلوط نکنیم. 🔸 ملاحظه سوم این است توجه داشته باشیم خود بحث غلو همواره یک اتهام بزرگ‌نمایی‌شده در منابع فرقه‌شناسی اسلامی بوده است. اگر درک سیاسی از غلو داشته باشیم و بدانیم جریانات غالیانه بلندپروازی سیاسی داشتند و از سوی دیگر دانش فرقه‌نگاری را نیز در اختیار قدرت‌های حاکم بدانیم، باید توجه کنیم آنها عقایدی را به غلات نسبت دادند که برای ما عجیب است و در این زمینه بزرگنمایی شده است تا زمینه سرکوب آنها فراهم شود. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/molahezat-ravesh-shenakhti/ #تشیع #غلو #مطالعه #سید_محمد_هادی_گرامی 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa