✅ این معارضان، محارب نیستند
🎙آیت الله محمد سروش محلاتی
✂️ برش هایی از متن:
🔻حرکتهای اعتراضی در نظام اسلامی که به خشونت میانجامد، دو گونه است:
الف) خشونت هایی که توسط گروهها و سازمانهای مسلح انجام میشود. سازمانهایی که به هدف براندازی حکومت و یا ضربه زدن به آن از راه به قتل رساندن افراد موثر حکومت تشکیل میشود.
ب) خشونت هایی که توسط افراد معترض پراکنده-- که چه بسا در اثر فقدان فضای اعتراض مسالمت آمیز و یا کم تحملی حکومتها-- انجام میشود. افرادی که وابستگی به یک سازمان عملیات مسلحانه ندارند و صرفا در جریان حرکت اعتراضی مردمی، دست به خشونت زده و موجب قتل و یا آسیب برخی عناصر حکومتی میشوند.
🔻نوع اول در فقه "فئه باغیه" نامیده میشود و حکومت موظف است با آنها قتال نموده و سازمانشان را منهدم سازد.
ولی نوع دوم مشمول حکم باغی نیستند و برخورد با آنها متفاوت است.
شیخ طوسی و به تبع او فقهای دیگری، حکم "بغی" را به گروه اول اختصاص داده اند: یعتبر فی جریان حکم البغاه کونهم فی منعه و کثره لایمکن کفهم و تفریق جمعهم الا بالاتفاق و تجهیز الجیوش و القتال، فاما ان کانوا نفرا یسیرا کالواحد و الاثنین و العشره و کیدهم ضعیف لم یجر علیهم حکم اهل البغی. صاحب جواهر همین نظر را تایید میکند.
🔻برای تبیین این تفاوت استناد شده به ماجرای اقدام ابن ملجم در ترور امیرالمومنین که حضرت در زمان جراحت، توصیه به احسان به ابن ملجم نمودند و سفارش کردند که در صورت مرگ، فرزندان، او را عفو کنند!
إِنْ أَبْقَ فَأَنَا وَلِيُّ دَمِي وَ إِنْ أَفْنَ فَالْفَنَاءُ مِيعَادِي وَ إِنْ أَعْفُ فَالْعَفْوُ لِي قُرْبَةٌ وَ هُوَ لَكُمْ حَسَنَةٌ فَاعْفُوا أَ لاٰ تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اَللّٰهُ لَكُمْ (نامه ۲۳ نهج البلاغه)
این سخن امیرالمومنین گویای آن است که اگر معترضی دست به سلاح هم ببرد و شخص امام معصوم را هم به قتل برساند مشمول حکم بغاه ( ویا محاربان) نیست و:
اولا: جنایت او در حوزه حقوق خصوصی مطرح میشود و مجازات او به عنوان قصاص بوده و در اختیار اولیای دم میباشد و نباید آن را مصداق محاربه تلقی نموده و کیفر را وظیفه حکومت دانست.
ثانیا: در برابر همین افراد جنایتکار و قاتل هم عفو و گذشت از سوی اولیای دم، پسندیده بوده و بر قصاص ترجیح دارد.
🔻از سوی دیگر باید توجه داشت که بلحاظ مبانی فقهی به هر کسی که علنا مبادرت به قتل دیگری میکند "محارب" اطلاق نمیشود. در قرآن کریم قبل از آنکه مجازات محارب بیان شود "فساد فی الارض" به موضوع آن افزوده شده، یعنی "محاربی که مفسد فی الارض" است دارای آن مجازات است:
«إِنَّمَا جَزَ ٰۤؤُا۟ ٱلَّذِینَ یُحَارِبُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَیَسۡعَوۡنَ فِی ٱلۡأَرۡضِ فَسَادًا أَن یُقَتَّلُوۤا۟ أَوۡ ....»[سوره مائده/٣٣]
از این رو فقهای بزرگ به قید "فساد فی الارض" در تفسیر محاربه توجه داشته اند مثلا صاحب جواهر پس از آنکه محاربه را به سلاح کشیدن برای ایجاد رعب و خوف در مردم میداند، این قید را اضافه میکند که: بگونه ای که "قصد فساد فی الارض" تحقق داشته باشد: علی وجه یتحقق به صدق اراده الفساد فی الارض. وی در ادامه تاکید میکند که در صدق محاربه قصد رعب و وحشتی ملاک است که موجب فساد فی الارض باشد: و المدار علی قصد الاخافه الذی یتحقق به الفساد فی الارض(جواهرالکلام/ج۴۱/ص۵۶۴ و ۵۶۶)
همین نکته مورد توجه علامه طباطبایی نیز بوده است، او میگوید: "سعی برای فساد در زمین" معنای محاربه را مشخص میکند از قبیل راهزنانی که امنیت عمومی را مختل میسازند، پس صرفا محاربه کافی نیست، چه اینکه هرگز رسول خدا با کفاری که میجنگیدند، پس از پیروزی چنین رفتاری نداشت و آنها را اینگونه مجازات نمیکرد.(المیزان/ج۵/ص۳۲۶) ......
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/in-moarezan-mohareb-nistand/
#معارض
#محارب
#آیت_الله_محمد_سروش_محلاتی
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
✅ کسانی که با دولت اسلامی به مقابله می پردازند و به اغتشاش دست میزنند "باغی" هستند و حکم محارب شامل آنها نمی شود.
🎙 آیت الله کاظم قاضیزاده
✂️ برش هایی از متن:
🔸 مقدمه :ازآنجاکه آیه ۳۳ سوره مبارکه مائده به موضوع محاربه و افساد فیالارض پرداخته است اخیراً تفسیر و تعیین مصادیق آن در جامعه با واکنشهایی همراه بوده است.. برخی معتقدند که اغتشاش و اختلال در نظم ومقابله با حاکمیت از این طریق از مصادیق محاربه است مرتکب بایستی به مجازات حدی محاربه محکوم به مجازات گردد. برخی دیگر باور دارند که اغتشاش و اختلال در نظم امنیت اجتماعی از مصادیق "بغی" هستند .
🔸 فرق بغی و محاربه این است که در جرم محاربه شرط نیست که محارب قدرت براندازی نظم سیاسی موجود را داشته باشد و حتی اگر یک نفر بهمنظور ایجاد رعب و وحشت در جامعه تجرید سلاح نماید محارب شمرده میشود؛ ولی در بغی شرط است که بهصورت سازمانیافته و گروهی بوده و قدرت نظامی هم داشته باشد. گروهی هم بر این به باروند که اغتشاش و سلب امنیت اجتماعی از مصادیق افساد فیالارض شمرده میشود.در حالی به لحاظ فقهی محاربه، بغی و افساد فیالارض سه مفهوم مجرمانه متفاوت هستند که به لحاظ مفهوم، مصداق و ماهیت رفتار مجرمانه متفاوت هستند.
🔸 آیة الله کاظم قاضیزاده از مفسران و اساتید درس خارج حوزه علمیه قم به بررسی تفسیری و فقهی جرم پرداخته است که گزارش مختصر آن خدمت محققان و فقهپژوهان گرامی تقدیم میگردد.
🔻 هدف از این بحث، پاسخدادن به سه سؤال زیر است:
1 محاربه چیست؟
2- آیا کسانی که در عصر غیبت با حکومت به مقابله و اغتشاش دست میزنند شامل حکم محارب میشوند؟
3 بر اساس فقه اسلامی آیا “مفسدفیالارض غیر محارب” نیز مجازاتی مشابه چهار نوع کیفر آیه ۳۳ سوره مائده را دارد؟
🔺 ابتدا آیة الله کاظم قاضیزاده: به معنای لغوی محاربه و مقاتله پرداخت . وی با اشاره به آیه 32 سوره مائده در باب مجازات مفسدفیالارض بیان داشت: فساد در مقابل صلاح است و یک مفهوم گسترده و مشککی را دارد؛ لذا بهکرات در قرآن واژه فساد را میبینیم. وی همچنین در تبیین مفهومی محاربه بیان داشت: آنچه که در محاربه است، یک حَرَب است و یک حرّب. . حَرَب به معنای سلب است و محارب دنبال گرفتن چیزی (جان یا مال) است یا حرَب به معنای جنگیدن است درحالیکه مقاتله، کشتن یا کشتهشدن در کارزار و میدان نبرد است محاربه آن است که با سلاح سبب ترساندن مردم شود و آرامش مردم را سلب میکند و قصد جان و مال مردم را داشته باشد. اما در مورد مقاتله بهعنوانمثال دو قبیله بر سر یک اختلاف با هم میجنگند.
🔹 نظر مفسران قرآن:
وی افزود :از میان مفسران طبرسی آیه ۳۳ سوره مائده را درباره قاطع الطریق میداند یعنی کسی که راه را بر مسافران میبندد و اموال آنها را میدزدد. نقلی از اهل بیت علیهم السلام می آورد که فرمودند هرکس سلاح خود را آشکار سازد و راه را با رعب و وحشت ببندد، مشمول این آیه است و از سوی دیگر، حدّ محارب نه براساس تخییر بلکه براساس تناسب است.یعنی کسی که فقط اخافه می کند و مال و جانی را مورد تعرض قرار نمی دهد فقط نفی بلد می شود . به ترتیب شدت حکم شدید تر می شود ......
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/kasani-ke-ba-dolat-eslami/
#باغی
#اغتشاش
#دولت_اسلامی
#محارب
#آیت_الله_کاظم_قاضی_زاده
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
✅ اختیار قاضی درتعیین مجازات برای محارب
🎙استاد محمد درویش زاده
✂️ برش هایی از متن:
۱- ناآرامی های اجتماعی اخیر که منتهی به جان باختن تعداد زیادی از هموطنان و پدید آمدن خسارات مادی و معنوی بسیار شده است موجب درد و دریغ فراوان است اما مهمترین دستاورد آن میتواند «یادگیری ملی و نخبگانی» در حوزههای مختلف فردی و اجتماعی باشد ، یکی از زمینه های این یادگیری مربوط است به تبیین و ترویج مفاهیم تخصصی فقهی و حقوقی دررابطه با مسئولیت های ناشی ازایفای کنش اجتماعی در نظم حقوقی کنونی
۲- احساس خسارت و درد و دریغ در ناآرامی های اجتماعی اخیر زمانی بیشتر می شود که یادگیری ناشی ازآن در حوزه های مختلف از جمله در خصوص مسائل حقوقی- به صورت وارونه و اشتباه به جامعه نخبگانی و عمومی تزریق شود. به قول شیخ اجل در این حالت «مصیبت دوتا » می شود، زیرا هم مسیر یادگیری اجتماعی و تجربه اندوزی به خطا رفته ووارونه شکل گرفته و هم زیان های ناآرامی به جامعه تحمیل شده است. نگارنده به مناسبت اینکه در ۱۰ سال پایان خدمت قضایی خودم در آموزش و تحقیقات قوه قضائیه ایفای نقش داشته ام و نیزبه مناسبت فعالیتهای فعلی که متعهد به تبیین و ترویج دانش تخصصی حقوق هستم ، لازم به تاکید می دانم که استناد و تاکید برخی از مقامات عالی قوه قضاییه به اختیار مطلق قاضی در تعیین یکی از ۴ مجازات قانونی که برای محارب تعیین شده است موجب اشتباه و اختلال ملی ونخبگانی در یادگیری دانش حقوقی میشود
۳-توضیح بیشتر این است که معمولاً برخی از مواد قانونی در این زمینه قرائت واستناد می شود اما برخی دیگر از مواد قانونی مرتبط به قواعد تعیین مجازات – عمدا یا سهوا-فراموش می شود، به عنوان مثال در همین موضوع به ماده ۲۸۳ قانون مجازات اسلامی استناد میشود که در آن تصریح شده است : حق «انتخاب هر یک از امور [ومجازات های] چهارگانه مذکور در ماده ۲۸۲ به اختیار قاضی است» با این استناد نتیجه گرفته میشود که کسی نمی تواند از چرایی وچگونگی تعیین مجازات اعدام به جای تبعید برای شخصی که محارب شناخته شده است سوالی بکند ، این در حالی است که در برخی از مواد که در قوانین دیگر آمده است اختیار تعیین مجازات – حتی در حد محاربه- ضابطه مند شده و قواعد و الزاماتی برای آن تعیین شده است به عنوان مثال درماده ۲۰۳ قانون آیین دادرسی کیفری صراحتاً پیشبینی شده است که «در جرائمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات و… است بازپرس مکلف است در حین انجام تحقیقات دستور تشکیل پرونده شخصیت متهم را به واحد مدد کاری اجتماعی صادر نماید این پرونده که به صورت مجزا از پرونده عمل مجرمانه تشکیل می گردد حاوی مطالب زیر است :
الف) گزارش مددکار اجتماعی در خصوص وضع مادی، خانوادگی و اجتماعی متهم ب)
ب) گزارش پزشکی و روانپزشکی»
🔸 همچنین دربند (چ) از ماده ۲۷۹ همین قانون نیز پیش بینی شده است که «خلاصه پرونده شخصیت متهم» الزاما باید در کیفرخواست قید شود،
🔺 علاوه این که دستورالعمل خاصی نیز در رابطه با «تشکیل پرونده شخصیت متهم» تدوین وتوسط ریاست محترم وقت قوه قضاییه و در تاریخ ۲۶ شهریور ۱۳۹۸ به مراجع قضایی ابلاغ شده و اکنون این دستورالعمل لازم الرعایه است ، دستورالعمل مزبور حاوی ۲۴ ماده و۱۰ تبصره و ۵ پرسشنامه است در بند های متعددی از این دستورالعمل پیش بینی شده است که قضات هنگام تعیین مجازات، چگونه و با چه ترتیبی به اطلاعات راجع به شخصیت متهم ترتیب اثر خواهند داد.
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/ekhtiyar-ghazi-dar-taiin-mojazat-baraye-mohareb/
#اختیار_قاضی
#مجازات
#محارب
#محمد_درویش_زاده
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
❇️ کسانی که با استفاده از سلاح باعث ترس مردم میشوند حتی اگر باعث کشتن کسی نشوند محارب هستند و در مواردی که محاربه منجر به قتل نشود سایر حدود محاربه برای آنها جاری میشود.
🎙 آیت الله محمد علی گرامی
✂️ برش هایی از متن:
🔹 به گزارش ایکنا به نقل از مرکز خبر حوزه، آیتالله محمدعلی گرامی از اساتید حوزه علمیه قم درباره برهمزنندگان امنیت کشور و مسئله حجاب در سخنانی گفت: کسانی که با استفاده از سلاح باعث ترس مردم میشوند حتی اگر باعث کشتن کسی نشوند محارب هستند، در مواردی که محاربه منجر به قتل نشود سایر حدود محاربه برای آنها جاری میشود.
🔹 وی افزود: محاربه مخصوص درگیری با عموم مردم نیست و درگیری با گروههای خاص هم میتواند شامل این عنوان باشد.
🔹 آیتالله گرامی تصریح کرد: گروهکهایی که حوادث اخیر را رقم زدند انصافا امنیت کشور را برهم زدند و باعث نارضایتی مردم شدند، باید بر اساس قواعد فقهی و بدون افراط با آنان برخورد شود تا عاملین این حوادث عبرت بگیرند.
🔹 وی اظهار کرد: در مورد بسیاری از جوانان که در اثر جهالت، فریب خوردهاند، انتقاداتی وجود دارد ولی اگر کسی دنبال براندازی نظام باشد حکم روشن است.
🔹 این استاد حوزه اضافه کرد: کنار گذاشتن حجاب، عوارض بسیار بدی برای کانون خانواده دارد زیرا حجاب یکی از ابزار امنیت است.
🔹 وی تاکید کرد: مراجع باید از مطالبات به حق مردم حمایت و مردم هم باید ملاحظه جایگاه مرجعیت را بکنند که نیابت از امام زمان(عج) است.
🔹 آیتالله گرامی تصریح کرد: مظلومترین قشر جامعه طلابی هستند که بدون دخیل بودن در هیچ کار حکومتی مورد اهانت قرار میگیرند، این گونه هتک حرمتها عوارض منفی دنبال خواهد داشت و این افراد به راحتی شامل عفو خداوند نخواهند شد.
🔺 جهت مطالعه این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/nazar-ayatollah-gerami-darbare-moharebe/
#سلاح
#محاربه
#محارب
#محمدعلی_گرامی
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa