📌 انقلاب اسلامی و جریان‌شناسی رویکرد حوزه علمیه به #حج/ بخش نخست
📝 #يادداشت| میراث علمی و عملی حوزه علمیه در حج
🔺 حج یکی از واجبات دینی است که همواره با #حوزه_علمیه و روحانیت همراه بوده است. نحوه برخورد حوزه با این فریضه الهی تا حد زیادی به تفسیر کلی ما از دین و دینداری برمی‌گردد.
🔺 آنچه این موضوع را مهمتر می‌کند این است که حج ابعاد #سیاسی #اجتماعی متعددی دارد و الگوی دینداری فردی مناسکی می‌تواند نحوه متفاوتی از اجرا و بروز حج را در مقایسه با الگوی سیاسی اجتماعی دین بروز دهد.
🔺 حج دارای ابعاد گوناگونی است:
1️⃣ فقهی
2️⃣ اخلاقی و عرفانی
3️⃣ تاریخی
4️⃣کلامی
🔺 میراث سنتی علمی و عملیاتی حوزه در این ۴ حوزه فعال بوده است. در این بین ابعاد سیاسی-اجتماعی حج جایگاهی پیدا نکرد. این موضوع تا حد زیادی به رویکرد کلی حوزه نسبت به دین و الگوی تبیین و تشریح دین در حوزه‌های علمیه بازمی‌گشت که خود را متولی ترمیم و ارتقای ارتباطات اعضای جامعه با خداوند و یکدیگر می‌دانست و با تمرکز بر فقه، نوعی مناسک‌گرایی #فردگرایانه را مدنظر قرار داده بود.
🔺 البته نباید در این مسئله این نکته را نادیده گرفت که حوزه علمیه در شرایطی که #حکومت_اسلامی را در اختیار ندارد، نمی‌تواند به راحتی در عرصه سیاسی و اجتماعی حج وارد شود. ولی در اين شرایط نیز حوزه می‌توانسته در عرصه نظریه‌پردازی وارد شود و ابعاد سیاسی اجتماعی حج را تبیین کند و توجه حجاج و عموم اعضای جامعه و جهان اسلام را به این موضوع جلب کند.
✍️ حجت الاسلام محسن محمدی
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=3679
🆔 @asbaat_ir
🎙 #مصاحبه| جریان نواندیش دینی و موجه سازی گزاره‌های غربی
حجت الاسلام رضائیان/بخش سوم:
🔺 بعضی وقت‌‌ها شخص به دلیل همین ضعف در مبانی، نظراتی را در حوزه #اعتقادات ارائه می‌کند که با مبانی همه علما و فقها متفاوت است.
🔺 جریانی در حوزه وجود دارد که گویا مبانی را کنار گذاشته‌اند و فقط به دنبال موجه نشان دادن گزاره‌های پذیرفته شده #غربی با تمسک به دین هستند. لذا این افراد معمولا با استناد به ظاهر برخی از آیات و روایات، در پی موجه نشان دادن نظریات خود برای عموم مردم هستند.
🔺 یک نکته‌ای که وجود دارد این است که شریعت برگرفته از علم مطلق الهی است. تغییر در خدایی که علم مطق دارد، راهی ندارد. برخی از این احکام با توجه به موضوع #اجتماعی دارای ثبات و تغییر است و این مسئله صحیح است.
🔺 اما این به این معنا نیست که قسمت اعظم فقه هم از جمله احکام متغیر باشد. اساسا جعل چنین احکامی خلاف حکمت است. چون چیزی که بخش اعظم آن در حال تغییر است، نیازی به #جعل ندارد.
🔺 این #عرفی_نگری در خیلی از حوزه‌ها از جمله اعتقادات و #فلسفه_اخلاق به دلیل عدم استحکام در مبانی فکری و همچنین ضعف سلوک عملی است.
🔺 می‌توان گفت که برخی از افراد منتسب به این جریان، عرفی‌نگری را به مرزهای #سهل‌انگاری رسانده اند. یعنی آن قدر شریعت را تنزل داده‌اند که حتی از معنای عرف هم آن را سهل‌تر دیده‌اند.
#نواندیشی
#سهل_اندیشی
#ضعف_مبانی
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=3269
🆔 @asbaat_ir
📌 انقلاب اسلامی و جریان‌شناسی رویکرد حوزه علمیه به #حج/ بخش پایانی
📝 #یادداشت| بایسته‌های حج ابراهیمی از منظر رهبری
🔺 مقام معظم رهبری علاوه بر ابعاد معنوی و فقهی حج، بر ابعاد #سیاسی و #اجتماعی حج نیز بسیار توجه دارند و می‌فرمایند: «حج بی‌برائت، حج بی‌وحدت، حج بی‌تحرك و قیام، حجی كه از آن تهدید كفر و شرك برنخیزد، حج نیست و روح و معنای حج را فاقد است».
🔺 بر این اساس ایشان بایسته‌های حج ابراهیمی را چنین بیان می‌کنند: «این اجتماع عظیم برای مقاصد و مفاهیم عالی سیاسی و الهی ـ سیاسی است كه مربوط به همه مسلمین و برای #وحدت و برای حل مشكلات دنیای اسلام و برای اجتماعِ دل‌ها و نزدیك شدن آنها به یكدیگر است.»
🔺 «در حج باید مسایل جهان اسلام بررسی شود. بزرگترین مسأله عمومی مسلمین پس از لزوم آمادگی برای دفاع از اسلام و #هویت_جمعی_مسلمین، مسأله ملت‌های زیرستم و #مبارزی است كه دست طغیان و كفر و #استكبار، آنان را مقهور و مظلوم ساخته و سخت‌ترین شرایط زندگی را برآنان تحمیل كرده است.»
🔺 نکته جالب این است که توجه امام خمینی و مقام معظم رهبری به ابعاد سیاسی و اجتماعی حج هیچگاه توجه آنها را از ابعاد معنوی و اخلاقی حج باز نداشت. لذا یکی از مهم‌ترین آثار حج از منظر رهبری، انسان‌سازی و ارتقای درجات روح حج‌گزار است.
🔺 اهمیت بیشتر این کارکرد در اندیشه ایشان نیز از این جهت است که پیش از هر کار دیگری که برای اصلاح جامعه چه در سطح ملت و چه در دو سطح امت اسلامی و بشریت، صورت می‌پذیرد، انسان‌سازی و ارتقای درجات معنوی انسان است.
✍️ حجت الاسلام محسن محمدی
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=3679
🆔 @asbaat_ir
🔰 بررسی روند رسیدن به موج #تمدن_خواهی در جهان اسلام/ بخش پایانی
🔺 فهم چیستی پدیده‌های #اجتماعی وابسته به عوامل متعددی است که مؤثرترین آنها را می‌توان بستر معرفتی این شناخت یا به عبارتی فلسفه تاریخی دانست که با پیش فرض‌های هستی شناسانه، درکی کلان‌تر را از تحولات اجتماعی در بستر تاریخ بشری فرا روی انسان قرار می‌دهد. به این ترتیب پدیده‌ها فرا رخدادی فهم می‌شود و رویدادها پیوسته و در یک نظام کاوش می‌شود.
🔺 بر این اساس و با توجه به نظریه #فطری تکامل تاریخ که بر تقدیر دینی تاریخی نظر دارد، نهضتهای اسلامی را می‌توان با دید فلسفه تاریخ در دیدگاهی کلان بررسی کرد. براساس این دیدگاه جنبش‌های اسلامی، در راستای اهتزاز #تمدن_اسلامی و غلبه ایمان و اسلام بر کفر جهانی قابل تحلیل است.
🔺 آنچه نهضتهای اسلامی را با پیوستاری سیاسی-اجتماعی در بستر تاریخ اسلامی در ارتباط با سایر تحولات جهان اسلام معنا میبخشد, گرایش تمدنگرایانه است که اسلام را در صدد برعهده گرفتن و تحقق ابعاد سیاسی و اجتماعی دین نشان می‌دهد.
🔺 نهضتهای اسلامی امروزه هر چند ابعاد #اقتصادی و #سیاسی نیز دارد ولی وجه بارز و اصلی آن که سایر ابعاد را نیز تحت تاثیر قرار داده است، هویت طلبی مسلمانان در راستای دستیابی به عزت تمدنی است؛ عزتی که در قرون قبلی مسلمانان با تمسک به تعالیم اسلامی و انسجام #امت_اسلامی از آن برخوردار بودند.
🔺 از این رو نهضتی همه جانبه بر اساس تعالیم دینی را در دستور کار قرار داده‌اند تا مجددا آن دوران را ایجاد کنند و همه این موارد در بستر و نگاه کلان تمدنخواهی اسلامی قابل تحلیل است. از این رو نهضتهای اسلامی در طول دو قرن اخیر هرچه جلوتر رفته بر جنبه‌های سیاسی-اجتماعی و تمدنی آن افزوده و از جنبه فردی آن کاسته شده است.
✍️ حجت الاسلام محسن محمدی
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=3892
🆔 @asbaat_ir
📌 اختصاصی #اسباط:
🔰 بررسی جریان‌های مختلف #حوزه_علمیه_قم/ بخش نخست
🎙 #مصاحبه|چرایی وجود جریان‌های مختلف در حوزه علمیه
#حجت_الاسلام_والمسلمین_غفاری‌فر:
🔹 حجت الاسلام والمسلمین غفاری‌فر در پاسخ به سوال خبرنگار #اسباط در خصوص چرایی وجود جریان‌های مختلف در حوزه علمیه و گاه متعارض با حرکت آن گفت:
🔸 چه در محیط دینی و چه غیردینی در طول تاریخ وقتی یک پدیده به وجود می‌آید، به خاطر تفاوت دریافت‌ها، زمینه‌ها، علاقه‌ها، عُلقه‌ها، خودبه‌خود در مسیر زمان متشتّت می‌شود؛ یعنی یک عاملی، عامل #وحدت می‌شود و یک عده‌ای را دورهم جمع می‌کند، بعد به آن نقطه اولیه که رسیدند پس‌ازآن و در طول زمان برای استمرار متشتت می‌شوند.
🔸 وقتی قرآن می‌خواهد داستان #حضرت_نوح (ع) را توضیح دهد، پیامبری که ۹۵۰ سال پیامبری کرد، تلاش کرد و عده‌ای را دور خود جمع کرد، آن‌هم با امداد الهی نهایت پیروز شد، جمعیت خُلّصی را که گرفته بود و آورده بود و این #انقلاب را شروع کرد، وقتی از کشتی پیاده شدند و مدتی گذشت، قرآن می‌گوید: «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ ۖ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا» یعنی آرام آرام دسته دسته شدند.
🔸 در داستان #حضرت_موسی (ع) نیز می‌خوانیم، وقتی که حضرت موسی(ع) بعد از آن همه مبارزه #فرعون را ساقط کرد؛ آن طرف که می‌روند یک‌دفعه مردم یادشان می‌افتد که ای کاش ما هم مثل این‌ها یک بُتی داشتیم.
🔸 پس همیشه پدیده‌های #اجتماعی متنوّع می‌شوند؛ از داستان انبیاء (ع) که بیرون بیاییم، در محیط پیرامون خودمان که بیاییم، روز اول وقتی پدر و مادر که می‌خواهند شکل بگیرند، پسر و دختر با هم ازدواج می‌کنند که آن پسر، پدر خانواده و آن دختر هم، مادر خانواده است، با هم سه خانواده در کنار هم هستند: این خانواده تازه تاسیس، خانواده عروس و خانواده داماد؛ بعد آهسته آهسته اشتها عوض می‌شود و یا مایل به راست و یا چپ می‌شوند؛ یا پدرخانمی می‌شوند، یا پدرشوهری می‌شوند.
🔸 این اساس است، علت چیست؟ علت این است که ما اراده و اختیار داریم، تنوّع دریافت داریم، تنوّع برداشت داریم، تنوّع خواهش‌ها داریم، تنوّع تربیتی داریم؛ پس این مقدمه اول؛ کسی که بعداً می‌خواهد حرف ما را گوش کند، یک‌دفعه شُکّه نشود، همیشه پدیده‌ها هیچ‌وقت به همان شکلی که به وجود آمده‌اند باقی نخواهند ماند.
🔸 #انقلاب_اسلامی یا جامعه روحانیت هم به همین شکل است؛ یعنی در هر دوره‌ای از زمان انقلاب اسلامی را که نگاه کنید، همین مشکل را مشاهده می‌کنید.
🔸 فرض بفرمایید می‌گوییم دوره مرحوم وحید بهبهانی، دوره مرحوم شیخ انصاری، دوره شهید اول، دوره علامه حلی؛ یعنی یک نیازهایی موجب می‌شود، یک گُل‌هایی شکوفا شوند، ذیل آنها شاخه‌هایی رشد کند و در مسیر زمان متنوع می‌شود.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4155
🆔 @asbaat_ir
📸 #عکس_نوشته| حاکمیت حق و عدالت اساس #سیره_سیاسی پیامبر اکرم (ص)
💠 آیت الله #سیدجعفر_مرتضی (ره): یکی از اصولی که در حکومت پیامبر مورد توجه قرار گرفت اصل حاکمیت #حق و #عدالت است. پیامبر در سیره سیاسی خویش ثابت کرد که برای خروج از بسیاری خط قرمزها، نیازمند رعایت حق و پذیرش حاکمیت عدالت در روابط #فردی و #اجتماعی هستیم.
#عدالت_اجتماعی
#نظام_اسلامی
#حکومت_نبوی
#حاکمیت_حق
🆔 @asbaat_ir
🔰 هندسه حیات #عالِم_انقلاب_اسلامی/ بخش دوم
🔸 برای برخورداری از یک سبک زندگی #فعال باید طرح و برنامه‌ای مدون داشت. در این زمانه یک #عالم نمی‌تواند وظایفی یک‌بعدی و بسیط برای خود تعریف کند بلکه باید به گسترش دایره اثرگذاری خود بیندیشد.
🔸 اساساً باید به این نکته توجه داشت که عمر و حیات یک عالم دینی متعلق به خود او نیست، و او هر قدر عالم و بزرگوار هم باشد، باید خود را سرباز حضرت ولی عصر(عج) دانسته و با معیار رضایت ایشان زندگی کند.
🔸 پیش فرض این نگاره بر اساس مدلی پیشنهادی و مبنایی است که از آن به مدل حیات منظومه‌ای(پنج وجهی) یاد می‌کنیم.
🔸 یک انسان هر اندازه رشدیافته‌تر باشد و سرمایه‌های وجودی خود را بیشتر به‌کار گیرد، نوع کنش‌های #اجتماعی او نیز گسترش خواهد یافت. این گسترش دایره فعالیت اجتماعی برای یک عالم دینی، بر اساس میزان رشدهای مورد نیاز برای هر اقدام اجتماعی و به‌صورتی گام به گام و مرحله به مرحله صورت می‌پذیرد.
🔸 یک عالم دینی در شرایط #انقلاب_اسلامی و استقرار حاکمیت دین در ۵ عرصه باید اقدام و نقش‌آفرینی داشته باشد:
1️⃣ عالم دینی و جامعه اسلامی
2️⃣ عالم دینی و حاکمیت دینی
3️⃣ عالم دینی و حوزه‌های علمیه
4️⃣ عالم دینی و جامعه جهانی
5️⃣ عالم دینی و جامعه نخبگانی
🔸 محیط پیرامون یک عالم در این شرایط جدید، دیگر محیطی بسیط نبوده و تنها مخاطبان محدود و معینی اطراف او حضور ندارند. در این اوضاع، تنوع نیازها بر اساس تنوع مخاطبان تعیین شده و هر یک باید به‌هنگام و متناسب پاسخ داده شود.
🔸 آنچه امروزه از سبک حیات و زندگی عالمان دینی مشاهده می‌کنیم، بر اساس شرایط دهه‌ها و بلکه قرن‌های گذشته است و کمتر کسی به توسعه اقدامات و فعالیت‌های خود اقدام می‌کند.
🔸 بی‌پاسخ گذاشتن نیاز‌های متکثر و متنوع و رو به رشد #جامعه_اسلامی و اضلاع گوناگون آن موجب می‌شود به لحاظ نظری، #کارآمدی_دین مورد تردید قرار گرفته و به لحاظ عملی، خلأ‌هایی که باید با حضور فیزیکی یا تئوریک عالمان دینی پر می‌شد، با محتوای غیردینی و گاه ضد دینی پر شده و به‌مرور جامعه اسلامی را از مسیر اصلی خود دور و منحرف نماید.
🔸 در این میان نقش عالمان دینی تعیین کننده است چرا که با ایجاد برخی تغییرات سازمان‌یافته در نوع نگرش خود به مناسبات عالِم دینی با جامعه پیرامونی در فضای انقلاب اسلامی و در مقام بایسته می‌توانند بسیاری از کاستی‌ها را جبران نمایند. در ادامه به معرفی هر یک از این ابعاد، ضرورت‌های فعالیت و نوع اقدامات مورد نیاز می‌پردازیم.
ادامه دارد ...
✍️ حجت الاسلام حسین ايزدی
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=1391
🆔 @asbaat_ir
🔖 #پرونده_ویژه| روحانیون در گذر زمان
6️⃣ #محسن_غرویان/ بخش هفتم
🔰 عبور از اصول فقهی به بهانه تغییر شرایط !!!
🔺 بخش سوم مصاحبه غرویان با #روزنامه_شرق:
🔸 یک دیدگاه این است که احکامی مانند تساوی #ارث و تساوی #دیه مطابق با آن عصر و زمان صدر اسلام بوده که مناسبات اجتماعی در آن دوره آن گونه اقتضا می‌کرده است، اما اینک وضعیت زن و حضور او در صحنه‌های مختلف #اجتماعی دگرگون شده است و می‌توانیم با توجه به شرایط جدید و با توجه به حضور زنان، کما اینکه بعضی از فقها هم فتوا داده‌اند به تساوی ارث زن و مرد، تساوی دیه زن و مرد نیز تغییر می‌کند.
🔹 خبرنگار: کدام یک از مجتهدین چنین فتوایی داده‌اند؟
🔸 غرویان: حضرت آیت الله #صانعی معتقد به تساوی ارث و دیه زن و مرد هستند. البته ایشان گفته‌اند نظری که من داده‌ام برای الآن نیست بلکه برای 50 سال دیگر است و دیگران هم به این نتیجه خواهند رسید.
🔹 خبرنگار: منظورتان این است که الآن قابل اجرا نیست؟
🔸 غرویان: نه اینکه قابل اجرا نیست بلکه چون عده زیادی با این نظر مخالفت می‌کنند و منظور این است که 50 سال دیگر همه شما به این نتیجه خواهید رسید.
🔸 خود من هم فکر می‌کنم که کارشناسان و علمای اسلامی خود به این نتایج خواهند رسید و شرایط زمانه آنها را به این نتایج خواهد کشاند.
🔸 ... من می‌خواهم بگویم که در مورد ارث زنان و دیه زنان نیز این احکام تغییر کرده است. حال ممکن است امروز و فردا این تحول صورت نگیرد بلکه چندین سال دیگر باشد؛ چرا، چون زن امروز یک شرایط ویژه‌ای دارد، کودکان در جهان امروز شرایط ویژه‌ای دارند.
🔸 شرایط زیست انسان همیشه ثابت نیست با هزار و چهارصد سال قبل خیلی تفاوت پیدا کرده و لذا باید فتاوا، استنباطها و اجتهادها متناسب با انسان عصر حاضر باشد.
🔸 الآن در بسیاری از کشورها زنان پا به پای مردان و یا حتی بیشتر از مردان کار می‌کنند و یا در شمال کشور خودمان، زنان در شالیزارها بیشتر از مردان کار می‌کنند و حال اگر کسی زنی را بکشد باید دیه او را کامل بپردازد.
ادامه دارد ...
✍️ پژوهشگر اسباط
🆔 http://eitaa.com/joinchat/1866006547C4bbc9c7892