بسم الله
🟣نحوه وفات انبیای الاهی در بیان امیرالمؤمنین علیهم السلام
«ثُمَّ اِخْتَارَ سُبْحَانَهُ لِمُحَمَّدٍ صلى الله عليه وآله لِقَاءَهُ وَ رَضِيَ لَهُ مَا عِنْدَهُ وَ أَكْرَمَهُ عَنْ دَارِ اَلدُّنْيَا وَ رَغِبَ بِهِ عَنْ مُقَارَنَةِ اَلْبَلْوَى فَقَبَضَهُ إِلَيْهِ كَرِيماً صلى الله عليه وآله: سپس ديدار خود را براى محمّد صلى اللّه عليه و آله و سلم برگزيد، و آنچه نزد خود داشت براى او پسنديد و او را با جدا كردنش از دنيا گرامى داشت، و به جاى دمساز بودن با ناگوارى ها و سختىها در بهشت برين جايش داد، پس جان او را با اكرام گرفت و نزد خود برد، درود خدا بر او و بر خاندانش باد» (ترجمه شیروانی).
⭕️برای وفات رسول الله صلی الله علیه و آله از کلمهی «اکرمه عن دار الدنیا» بهره جسته است. در این جمله، کلمهی «اکرم» با حرف جارهی «عن» که به معنای مجاوزت است، متعدی شده است. با توجه به اینکه کلمهی «اکرم» خودش با این حرف متعدی نمیشود، از این رو باید در این کلمه معنای کلمهی دومی که بتواند با حرفِ «عن» ارتباط معنایی برقرار کند، اِشراب شده باشد(تضمین نحوی). بنابراین کلمهی «اکرمه عن دار الدنیا» بدین معنا است: «اکرمه مجاوزا ایاه عن الدنیا: خداوند او را به چنان مرتبهای از بزرگی رساند که از دنیا به آخرت عبور بکند».
⬅️در این عبارت، دو معنا وجود دارد: اکرام رسول الله و مجاوزت او از دنیا. وجود دو معنا در یک کلمه، دو احتمال معنایی پدید میآورد: احتمال اول آنکه خداوند او را به درجهای از بزرگی رسانده که این دنیا دیگر گنجایش چنین مرتبهای از بزرگی را ندارد و بناچار باید از دنیا به سوی آخرت بگذرد و احتمال دوم آنکه اجل مسمای رسول الله فرا رسیده و باید از این دنیا به سرای ابدی میرفت اما هنگام رفتن خداوند او را به بزرگی و کرامت نیز رسانده است. فرق این دو احتمال، در این است که طبق احتمال اول، آنچه موجب عبور رسول الله از این جهان شده، پر شدن پیمانه عمر (رسیدن به اجل مسمی) نیست بلکه رسیدن به یک کمال و کرامت خدادادی است که آن کرامت خدادادی با ماندن در تنگنای این جهان منافات داشته است اما طبق احتمال دوم آنچه موجب کوچ رسول الله از این جهان شده، سر رسیدن اجل مسما است.
❓اینک جای این پرسش است که جمله «اکرمه عن دار الدنیا» کدام یک از دو معنای فوق را میرساند؟ روشن است که معنای مرادْ احتمال اول است چرا که ذکر صریح کلمهی «اکرم» در کنار عدم ذکر صریح کلمهی «مجاوزاً»، نشانهی این است که اکرامْ معنای مرکزی و اصلی و مجاوزتْ معنای پیرامونی و فرعی است.
🧷برای تشبیه معقول به محسوس، میتوان مرگ (گذر انسان از دنیا به سوی آخرت) را به خروج کرم ابریشم از پیله تشبیه کرد. کرمهای ابریشم وقتی به پایان ایام پیلهنشینی میرسند اگر به کمال لازم برای پروانه شدن نرسیده باشند، تلف میشوند اما اگر به کمال لازم رسیده باشند، با تبدیل شدن به پروانه، رها میشوند. انسانها نیز در این دنیا به دو دسته تقسیم میشوند: برخی از آنها به کرامت کافی دست مییابند و به سبب آن کرامت، دیگر نمیتوانند در تُنگ تَنگ دنیا بمانند و باید عبور کنند و به جهان دیگری برسند که گنجایش این کرامت را داشته باشد؛ این گروه مانند همان کرمهای ابریشم هستند که پروانه شدهاند و باید به جهان پروانهها بروند. برخی دیگر به کرامت لازم نمیرسند اما دیگر فرصتی برای ماندن در پیله هم ندارند. برای همین باید با تلف شدن از پیله خارج شوند.
↩️این بیان، نشانه درک والایی است که امیرالمؤمنین علیه السلام از نحوه وفات رسول الله صلی الله علیه و آله دارد. این درک والا درک بسیار عمیق و بیانناپذیری است اماهنر امیرالمؤمنین علیه السلام آن است که با تسلط بر زبان و زوایای پیداو پنهان آن، همین معنای بیانناپذیر را بیانپذیر میکند. انس با #بازیباییهای_نهج البلاغه نشان میدهد که این زیباییها بیش از آنکه در گرو #زیبایی زبانی نهج باشد، در گرو اندیشه بینظیر و عمیقی است که با سهولت و انسجام در سادهترین بیانها ارائه میشود.
#با_معارف_نهج البلاغه270
#بازیباییهای_نهج، شماره70
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🟣ابن ابی الحدید و روش سبک شناختی ذوقی در اثبات اعتبار نهج البلاغه
یکی از خطبههایی که از دیرباز مورد تردید شیفتگان مدرسه خلافت بوده، خطبه شقشقیه است که صریحترین خطبه نهج البلاغه در نقد خلفا است. شیفتگان مدرسه خلافت به شکلهای گوناگونی به تشکیک در اصالت این خطبه پرداختهاند. یکی از راههای طرفداران اصالت نهج البلاغه، در دفاع از خطبه شقشیقه روش متنمحور است که میکوشد اصالت خطبه را از طریق دقتهای متنی اثبات کند.
ابن ابیالحدید در شرح خطبه 184 نهج البلاغه، در دفاع از اصالت نهج البلاغه به روش سبکشناسی ذوقی عمل کرده و نوشته است:
✍️نهج البلاغه اگر جعلی باشد یا همهاش جعلی است یا بخشی از آن. احتمال اول که بدیهی البطلان است چون بخشهایی از نهج البلاغه با تواتر قطعی از مورخان و محدثانی که بسیاری از آنها شیعه نبودند و انگیزهای برای جعل هم نداشتهاند، به دستمان رسیده و این تواتر اصلا قابل انکار نیست.
اما احتمال دوم نیز باطل است چون کسی که انس با کلام بلیغ و خطابه داشته باشد اندکی از علم بیان را اندوخته باشد و ذوق کوچکی در بلاغت و سبک کلام به دست آورده باشد، بیتردید فرق بین کلام غیرفصیح و فصیح، کلام فصیح و افصح و بین کلام جعلی و ساختگی را میفهمد. چنین کسی اگر به یک جزوهای دسترسی یابد که مشتمل بر کلام جماعتی از خطیبان یا دو خطیب باشد به راحتی باید بفهمد که این مجموعه از خطیب واحدی نیست و بتواند فرق بین دو سبک و دو خطیب را بفهمد.
اصلا مگر نمیبینید که ما با شناختی که از سبک شعر داریم، وقتی دیوان ابیتمام را ورق میزنیم اگر در میان اشعار او به قصیدهای از شاعری دیگر برسیم، با ذوق سبکشناسیمان به راحتی میفهمیم که سبک این قصیده، واژهگزینی آن و نفَس آن از سنخ قصاید ابیتمام نیست؟ اصلا نمیدانید که شعرشناسان با همین روش، شعرهای واقعی ابیتمام را از شعرهای جعلی منسوب به او تفکیک کرده و از دیوان او حذف کردهاند؟ چنانکه در دیوان ابینواس نیز اشعاری بوده که از سنخ واژهها و سبک ابینواس نبود و شعرشناسان متبحر آن را از دیوان ابینواس حذف کردند؟ همچنین نسبت به دیگر شاعران نیز چنین رویهای رایج است. تنها راهی که در این حذف و تأیید پیموده میشود همان سبکشناسی ذوقی است.
حال اگر در نهج البلاغه تأمل کنی، در مییابی که همه این سخنان یک آبشخور واحد، نفس واحد، سبک و اسلوب واحد و اصلا مانند یک پیکر بسیط یکنواخت است که هیچ جای آن با هیچ جای دیگرش اندک تفاوتی ندارد. درست مانند قرآن است که اولش مانند وسطش و وسطش مانند آخرش همگی بر یک سبک زبانی نضج یافته است و نظم و سبک و الفاظ همه سورهها و همهی آیههایش مانند هم است.
با این برهان واضح گمراهی هرکسی که گمان میکند این کتاب یا بخشی از این کتاب جعلی است، روشن شد. (شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد، ج10، ص: 128)
ادامه دارد در اینجا
#با_معارف_نهج البلاغه۲۷۱
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
با نهج البلاغه
بسم الله 🔵شهرت خطبه شقشقیه بر اساس تحقیق ابن میثم بحرانی (ج 1، ص 252)، صدور خطبه شقشقیه از امام ع
☝️☝️☝️اعتبار خطبه شقشقیه را در اینجا نیز میتوانید، ببینید.👆
بسم الله
یکی از بزرگواران پیام داده و بعد از ابراز محبت پرسیده است که:
آیا این جمله از امیرالمومنین در نهج البلاغه است که «ای مالک اگر شب کسی در گناه دیدی فردا به چشم گنهکار به نگاه نکن شاید توبه کرده و تو خبر نداری .»
✍️در پاسخ به ایشان عرض کردم:
در نامه معروف امیرالمؤمنین به مالک اشتر، چنین مضمونی دیده نشد اما در خطبه 140 نهج البلاغه (تصویر بالا) از باب اخلاق فردی چنین مضمونی به کار رفته است ولی در این خطبه هم خطاب امیرالمؤمنین علیه السلام، به مالک اشتر نیست و سیاق خطبه هیچ ربطی به اخلاق حاکمان ندارد مگر اینکه با وجود شرایط لازم و کافی تنقیح مناط یا الغای خصوصیت شود و حکم از اخلاق فردی به اخلاق حاکمیتی تسری یابد.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🌸 کرّار غیر فرّار
✏️ رهبر انقلاب: امیرالمؤمنین یکی از القابش «کرّار غیر فرّار» است. پیغمبر اکرم این لقب را به امیرالمؤمنین داد. این مخصوص میدان نظامی نیست؛ در همهی میدانهای انسانی امیرالمؤمنین کرّار غیر فرّار بود؛ یعنی مهاجم، مقتدر، دارای فکر و بدون عقبگرد.
۱۳۸۴/۵/۲۸
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵اثبات صدور خطبه شقشقیه از طریق سبکشناسی آماری بوزیمان (Booziman)
چنانکه در پستهای قبل گذشت (اینجا) ابن ابیالحدید با سبکشناسی ذوقی رایج در مدرسه ادبی بغداد، سعی کرد ثابت کند که همهی آنچه در نهج البلاغه آمده از علی بن ابیطالب سلام الله علیه صادر شده است حتی خطبه شقشقیه.
امروزه نوعی از سبکشناسی در مباحث زبان شناسی و نقد ادبی رواج دارد که با نام سبکشناسی آماری (دراسة اسلوبیة احصائیة) شناخته میشود. برخی از منابع، بوزیمان زبانشناس آلمانی را بنیانگذار این نوع از سبکشناسی میشمارند. البته دکتر سعد مصلوح در کتاب «فی النص الأدبی دراسة اسلوبیة احصائیة » این نوع از سبکشناسی را بومی متون عربی کرد و به طور ویژه فصلی از کتاب را تحت عنوان «تحقیق نسبة النص إلی المؤلف» به این مطلب اختصاص داد که با سبکشناسی آماری میتوان انتساب یک متن به مؤلف را اثبات کرد.
↩️اخیرا یک تحقیق کوشیده است با استفاده از سبکشناسی آماری اثبات کند که خطبه شقشقیه از امیرالمؤمنین علیه السلام صادر شده و هیچ شکی در انتساب آن به ایشان وجود ندارد👇👇.
عنوان مقاله: اسلوبیة بوزیمان الاحصائیة و مدى امکانیة تطبیقها على صحة نسبة الخطبة الشقشقیة الى الامام علی
نویسندگان: حاجی خانی علی ,فرهنگ نیا امیر
محل انتشار: مجلة اللغة العربية و آدابها - 2016 - دوره : 12 - شماره : 3 - صفحه:475 -500
لینک مقاله: https://www.sid.ir/paper/204819/fa
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
#با_معارف_نهج البلاغه۲۷۲
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
مطالبی را که پیش از این توفیق داشتیم درباره بزرگ بانوی جهاد اصغر و جهاد اکبر و جهاد کبیر ، حضرت زینب سلام الله علیها منتشر کنیم؛ در لینک های زیر پی بگیرید. روی کلمات آبی رنگ فشار دهید.👇👇
1⃣خطبه زینب کبری یا خطبه علی علیه السلام؟
2⃣تکرار سخن امیرالمؤمنین در خطابه دخترش زینب علیهما السلام
3⃣به مناسبت سالروز وفات حضرت زینب بنت علی علیهما السلام
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
22.4M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
👈پیامبر اکرم(ص) در خطرات چه کسانی را مقدم می کردند؟⁉️
مضامین مشترک زیارت غدیریه با نهج البلاغه.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🟣حافظ گمنام نهج البلاغه و رسالة العبقة
سید رضی ره در دیباچه نهج البلاغه درباره کلام امیرالمؤمنین علیه السلام نوشته است: «... كلامه عليهالسلام الكلام الذي عليه مسحة من العلم الإلهي ، وفيه عبقة من الكلام النبوی... : سخن علی علیه السلام تنها کلامی است که روی آن نشانهی روشنی از علم الاهی وجود دارد و در آن رد پای کلام پیامبر وجود دارد...».
تعبیر «عقبة من الکلام النبوی» تعبیر بسیار زیبا و معناداری است که برگردان آن به زبان فارسی دشوار است.
یکی از عالمان گمنام امامیه، قاضی محمد قاسانی است. این عالم بزرگوار با نهج البلاغة مأنوس بوده و همه نهج البلاغه را از حفظ مینوشته است. شاید به سبب همین انسی که با نهج البلاغة داشته رد پای کلام نبوی در نهج البلاغة توانسته توجه او را به خود جلب کند؛ چندانکه در شرح این جملهی سید رضی (وفيه عبقة من الكلام النبوی) رسالهای نوشته به نام «رسالة العبقة».
هزارسال پیش که نه زبانشناسان، بینامتنیت (Intertextuality ) را تعریف کرده بودند و نه هنوز بدیعنگاران مسلمان تضمین و اقتباس و سرقات شعریه را تفصیل داده بودند، سید رضی با تکیه بر همان بلاغت ذوقی بغداد دریافته بود که نهج البلاغه متأثر از مضامین نبوی است و بعدها قاضی محمد قاسانی هم آن سخن سید را شرح کرده بود.
امروز ما نه از آن رسالهای که قاضی محمد قاسانی نوشته خبری داریم نه از مقامات و کرامات آن حافظ بزرگوار نهج البلاغة. تنها این دو جمله را شیخ حر عاملی ره در کتاب امل الآمل به رقم 784، در معرفی او به نقل از کتاب فهرست منتجب الدین رازی، نوشته است: «الشيخ القاضي جمال الدين محمد بن الحسين بن محمد ابن القريب قاضي قاسان. فاضل فقيه، كان يكتب نهج البلاغة من حفظه، وله رسالة العبقة في شرح قول الرضی: "عليه مسحة من العلم الالهي، وفيه عبقة من الكلام النبوي" قاله منتجب الدين.»
#با_شیفتگان_نهج البلاغه ۷۰
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅این علی همه چیز است و همه چیز ماست.
⏺یکی از القاب امیرالمؤمنین علیه السلام، «من کانت ضرباته وتراً» است.
🔰زنده باد نام امام خمینی ره و پاینده باد میراث ماندگار او جمهوری اسلامی ایران.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe