بسم الله #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 15 🌾🌺💐🌺🍃 🔵تجمل در فقر #خطبه_193 فَمِنْ عَلَامَةِ أَحَدِهِمْ أَنَّكَ تَرَى لَهُ قُوَّةً فِي دِينٍ ...وَ تَجَمُّلًا فِي فَاقَة... از نشانه‌های [هر] یکی از تقواپیشگان این است که قوتی [عظیم] در دینشان و ... آبروداری [بزرگی] در فقرشان می‌بینی... 📢 منظور از "تجمل در فقر " این است که اهل تقوا ممکن است فقیر بشوند ولی کاری نمی‌کنند که به فقر معروف بشوند. ""تجمل در فاقت"" یعنی : 🔹در عین فقیری باحیا بودن، محتشم بودن و عزت و شوکت خود را حفظ کردن. 🔸معنای تجمل در اینجا زیور و آراستگی نیست بلکه اظهار زینت است، برای همین است که برخی لغویان حیا را هم در بین معانی کلمه تجمل ذکر کرده‌اند. 🔷بنابراین منظور از «تجمّلا فی فاقة» آبروداری در فقر است. متاسفانه برخی مترجمان معنای کلمه تجمل را به درستی منتقل نکرده‌اند. -------------------------------------------- 📢 دو نکته: 👈1⃣امام ع با کلمه «تری» اشاره کرده اند که عناصری مانند «قوت در دینداری» و «آبروداری در فقر» باید صفتی آشکار باشند؛ آنقدر آشکار باشند که به چشم بیایند و دیده بشوند. 👈2⃣#فعل_مضارع (تری) و معنای #استمرار نیز نشانه آن است که این دو عنصر به صورت مستمر در زندگی متقین دیده می شود. --------------------------------------------- #خطبه_متقین #خطبه_همام #آبروداری_در_فقر #کلمه_تجمل @banahjolbalaghe

بسم الله #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 16 🌾🌺💐🌺🍃 🔵 نفی الشیئ بإیجابه و ترجمه تَرَاهُ قَرِيباً أَمَلُهُ ... غَائِباً مُنْكَرُهُ حَاضِراً مَعْرُوفُه #خطبه_193 او را می‌بینی در حالی که آرزوهایش کوتاه و... منکرش غائب و معروفش حاضر است! 📢منظور از "غائب بودن منکر" چیست؟ یکی از آرایه‌های ادبی در زبان عربی «نفی الشیئ بإیجابه» است. بر اساس این آرایه عرب وقتی می‌خواهد یک چیزی را نفی کند گاهی بیانش را به گونه‌ای می‌آراید که گویا تا حدودی اثباتش کرده است! 🔹امروالقیس وقتی می‌گوید: «لاحب لایهتدی بمناره» (شاهراهی که با مناره‌ی آن هیچ کسی هدایت نمی‌شود) منظورش این است که این شاهراه اصلا مناری ندارد تا بتواند کسی را هدایت کند اما بیانش را به گونه‌ای آراسته که خواننده می‌پندارد منار وجود دارد ولی هدایت نمی‌کند. 🔹🔸 قرآن وقتی می‌فرماید: «بهشتیان در بهشت سخن لغو نمی‌شنوند» (لا یسمعون فیها لغوا) به نظر می‌رسد که در آنجا سخن لغو وجود دارد ولی بهشتیان نمی‌شنوند در حالی که خداوند می‌خواهد بفرماید اصلا لغوی وجود ندارد تا آنان بخواهند بشنوند. 🔹🔸🔸از عبارت «غائباً مُنکَرُه» نیز در یک نگاه شتابزده، برداشت می‌شود که متقین منکراتی دارند و آن منکراتشان مخفی است! درحالی که مراد حضرت این است که متقین هیچ منکری ندارند. ❗️‼️ از آنجا که در زبان فارسی این آرایه وجود ندارد (یا خیلی کم وجود دارد) ترجمه تحت اللفظی این قبیل عبارات موجب می‌شود همان پندار نادرست در ترجمه شکل بگیرد. متاسفانه در بسیاری از ترجمه‌ها این پندار نادرست به خواننده انتقال یافته است. #نفی_الشیئ_بایجابه @banahjolbalaghe

﷽ ﷽ #با_معارف_نهج، شماره 45 #وقتي_ستايشمان_مي‌كنند_چه_کنیم؟ «إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَهُ فَيَقُولُ أَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْ غَيْرِي وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنِّي بِنَفْسِي اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون». (هر گاه يكى از آنها به پاکی ستوده شود از آن چه در بارهاش گفته شده در هراس مىافتد و مىگويد: من از ديگران نسبت به خود آگاه‌ترم و پروردگارم از من به من آگاهتر است. بار پروردگارا به خاطر آنچه [دیگران] در موردم می‌گویند، مؤاخذه‌ام مفرما و مرا از آنچه که دیگران می‌پندارند برتر قرار ده و گناهان مرا كه از آن بىخبرند، بيامرز.) #خطبه_متقین #خطبه_193 وقتی در حضورمان ستایشمان می‌کنند، سه اتفاق باید رخ بدهد: 👈الف) امیرالمؤمنین علیه السلم به کسی که شخصی را در حضور خود او مدح کرده بود، فرمودند: «عقرت الرجل عقرک الله» (اور را کشتی خدا بکشد تورا) (شرح #ابن_ابی_الحدید ج 18 ص 256) بدانیم و باور کنیم که وقتی کسی در پیش رویمان ما را #مدح می‌کند در حقیقت ما را می‌کشد، برای همین از چنین واقعه‌ای سخت هراسناک شویم. (خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَه) ✍️ب) #خودالقایی و #خودآگاهی، یعنی از ذهن خودمان مراقبت کنیم. مبادا فریب بخوریم و دچار این توهم شویم که آنها درباره ما راست می‌گویند! برای این که این مراقبت به خوبی رخ بدهد با خودمان آشکارا و با صدایی که گوشمان بشنود، بگوییم: من خودم را بهتر از شما می‌شناسم و خدا مرا از خودم هم بهتر می‌شناسد. 👈ج) #دعا کنیم و از خدا سه چیز بخواهیم: 1️⃣یکی اینکه ما را به خاطر آنچه که آنها گفته‌اند، مؤاخذه نکند، 2️⃣دیگری آنکه ما را از آنچه مردم می‌پندارند، بهتر قرار بدهد، 3️⃣سوم آنکه گناهانمان را که دیگران از آن بی‌خبرند، بیامرزد. https://telegram.me/banahjolbalaghe

﷽ #با_معارف_نهج، شماره 46 🔵کارکردشناسی #دعای_بعد_از_مدح_شدن (فقره‌ی دوم) # «إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَهُ فَيَقُولُ أَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْ غَيْرِي وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنِّي بِنَفْسِي اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون». (هر گاه يكى از آنها به پاکی ستوده شود از آن چه در بارهاش گفته شده در هراس مىافتد و مىگويد: من از ديگران نسبت به خود آگاه‌ترم و پروردگارم از من به من آگاهتر است. بار پروردگارا به خاطر آنچه [دیگران] در موردم می‌گویند، مؤاخذه‌ام مفرما و مرا از آنچه که دیگران می‌پندارند برتر قرار ده و گناهان مرا كه از آن بىخبرند، بيامرز.) #خطبه_متقین #خطبه_193 👈اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّون = خدایا مرا بهتر از آنچه که گمان می‌کنند قرار بده👉 ✍️این فقره از دعا سه کارکرد دارد: 🔹1) ایجاد حس پیشرفت یکی از مشکلاتی که مدح شدن برای شخص مدح شده به وجود می‌آورد این است که او را دچار #خودشیفتگی و رضایت از وضع موجود می‌کند. رضایت از وضع موجود موجب می‌شود که شخص #ازخودراضی دیگر به همین وضع موجودش قناعت بکند و بیشتر از این، پیشرفت نکند. شخص مدح شده وقتی از خدا می‌خواهد که خدایا مرا از آنچه که اینان می‌پندارند بهتر قرار بده (اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّون) در حقیقت خودش به خودش این آگاهی را می‌دهد که هنوز باید به تکامل و پیشرفت بیشتری دست بیابم و درجا نزنم. 🔹2) جلوگیری از بروز #خودشیفتگی کارکرد دوم این دعا آن است که وقتی توجه می‌یابد که می‌توان بهتر از این هم بود، این توجه خودبه خود موجب می‌شود که کمالات مدح برانگیز کنونی‌اش را غیرکافی بداند. حصول چنین نگاهی به کمالات موجودش مانع از بروز خودشیفتگی و #تکبر نیز می‌شود. 🔹3) نگاه توحیدی کارکرد سوم این دعا نیز آن است که انسان وقتی توجه می‌یابد که برای تکامل بیشتر به یاری خداوند نیاز دارد این توجه خود به خود موجب می‌شود که داشته‌ها و کمالات موجودش (که موجب مدح گویی مدح گویان شده) را نیز از خودش نداند و از فضل پروردگارش بداند (هذا من فضل ربی). چنین توجهی آن هم در جایی که با مدح شدن در سرازیری غرور قرار گرفته موجب می‌شود که انسان از غرور نجات بیابد. #کارکرد_دعا #دعا https://telegram.me/banahjolbalaghe

﷽ ﷽ #با_معارف_نهج، شماره 47 🔵کارکردشناسی #دعای_بعد_از_مدح_شدن (فقره‌ی سوم) «إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَهُ فَيَقُولُ أَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْ غَيْرِي وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنِّي بِنَفْسِي اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون». (هر گاه يكى از آنها به پاکی ستوده شود از آن چه در بارهاش گفته شده در هراس مىافتد و مىگويد: من از ديگران نسبت به خود آگاه‌ترم و پروردگارم از من به من آگاهتر است. بار پروردگارا به خاطر آنچه [دیگران] در موردم می‌گویند، مؤاخذه‌ام مفرما و مرا از آنچه که دیگران می‌پندارند برتر قرار ده و گناهان مرا كه از آن بىخبرند، بيامرز.) #خطبه_متقین #خطبه_193 امیر المؤمنین علیه السلام به شخص مدح شونده سفارش کرده‌اند بعد از مدح شدن از خداوند سه چیز بخواهد، یکی از آنها این است که خدایا آن دسته از گناهانم را که این مدح کنندگان از آن بی‌خبرند، بیامرز(وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون). این فقره از دعا چه کارکردی دارد؟ 1️⃣شوق پیشرفت این فقره موجب می شود که شخص مدح شده، افزون بر استفاده از برکات استغفار (که وظیفه هر روز مؤمنان است)، خودش به خودش یادآوری کند که در کنار این نیکی‌های آشکاری که موجب شده ست دیگران ستایشش بکنند، بدی‌های پنهانی نیز دارد که باید به فکر اصلاح آن باشد. چنین آگاهی ارزشمندی موجب می‌شود که شخص مدح شده به تکامل بیشتر بیندیشد و در جا نزند. 2️⃣برداشت متعادل از شخصیت خود این دعا از سوی دیگر با یادآوری کاستی‌های شخصیتی، موجب می‌شود شخص مدح شده به #خودشیفتگی و از خودراضی بودن دچار نشود بلکه برداشت متعادلی از #شخصیت خود داشته باشد. #وقتي_ستايشمان_مي‌كنند_چه_کنیم #دعا https://telegram.me/banahjolbalaghe

بسم الله #با_معارف_نهج، شماره48 🌾🌺💐🌺🍃 #مؤاخذه_آن_هم_به_خاطر_حرف_دیگران! «إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَهُ فَيَقُولُ أَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْ غَيْرِي وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنِّي بِنَفْسِي اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون». #خطبه_متقین (هر گاه يكى از آنها (متقین) به پاکی ستوده شود از آن چه در بارهاش گفته شده در هراس مىافتد و مىگويد: من از ديگران نسبت به خود آگاه‌ترم و پروردگارم از من به من آگاهتر است. بار پروردگارا به خاطر آنچه [دیگران] در موردم می‌گویند، مؤاخذه‌ام مفرما و مرا از آنچه که دیگران می‌پندارند برتر قرار ده و گناهان مرا كه از آن بىخبرند، بيامرز.) #خطبه_193 ⁉️⁉️ در دعایی که بعد از ستایش شدن سفارش شده، سه چیز از خداوند خواسته می‌شود. یکی از آن سه چیز این است که «خدایا مرا به خاطر حرفی که دیگران می‌زنند مؤاخذه نکن». سوالی که وجود دارد این است که با توجه به آیه «لا تزرُ وازرةٌ وزرَ أخری» مگر ممکن است خداوند کسی را به خاطر ستایش دیگران مؤاخذه بکند؟ ⚡️در پاسخ به این پرسش باید توجه داشت که: 🔸در #نامه_53 حضرت فرموده‌اند فرد صالح را می‌توان از نیک‌نامی و ذکر جمیلی که خداوند برای او بر زبان بندگانش جاری کرده، شناسایی کرد (وَ إِنَّمَا يُسْتَدَلُّ عَلَى الصَّالِحِينَ بِمَا يُجْرِي اللَّهُ لَهُمْ عَلَى أَلْسُنِ عِبَادِه) در #دعای_کمیل نیز آمده است: «کَم مِن ثناءٍ جمیلٍ لستُ اهلاً له نَشَرتَه». مفهوم مشترکی که در نامه 53 ( يُجْرِي اللَّهُ) و دعای کمیل (نشرتَه) وجود دارد، این است #نیک‌_نامی و ذکر جمیل خود به خود بر سر زبانهای مردم نمی‌افتد بلکه این خداوند است که #ذکر_جمیل و نیک‌نامی را برای تو در بین بندگانش منتشر می‌کند. از سوی دیگر کاری که خداوند انجام بدهد، #نعمت است و نعمت مؤاخذه دارد (لتُسئلُنّ یومئذٍ عن النعیم) یعنی باید در #قیامت پاسخ دهی که از این نام نیکی که خداوند به تو داده بود، چه استفاده‌ای کردی؟ این امر درباره #گروه_‌های_مرجع مانند روحانیان، نخبگان، هنرمندان و ... شدت بیشتری دارد چون نعمت سنگینتری به آنان داده شده و مؤاخذه‌ی سنگینتری نیز در راه خواهد بود! #دعای_بعد_از_مدح_شدن https://telegram.me/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵#کلمه_فحش در نهج البلاغه فحش در زبان فارسی امروز به معنای دشنام گویی به کار می‌رود اما در زبان عربی به معنای "هر رفتار یا گفتار زشت" است، حتی گفتار زشتی که به قصد دشنام‌گویی به کار نرفته باشد بلکه صرفا مشتمل بر زشت‌گویی و عریان گویی باشد، نیز در عربی فحش نامیده می‌شود. در #خطبه_متقین در وصف تقواپیشگان آمده است: «بَعِيداً فُحْشُهُ لَيِّناً قَوْلُه» تعبیر «بعیدا فحشه» در این جمله به این معنا است که هر گونه رفتار یا گفتار زشت از آنان دور است. (#خطبه_193) متاسفانه بسیاری از مترجمان نهج البلاغه کلمه فحش را در اینجا به معادلهایی مانند «زشت گویی»، «دشنام»، «سخن زشت» و ... برگردانده‌اند. #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 37 https://telegram.me/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵همام کیست و ماجرای #خطبه_متقین چیست؟ اطلاعات تاریخی ما درباره همّام زیاد نیست. اینقدر می‌دانیم که او فرزند عُبادة بن خُثَیم یعنی برادرزاده ربیع بن خثیم بود. بنابراین خواجه ربیع بن خثیم که در حوالی مشهد مدفون است عموی هَمام بوده است. #همام شخصی زاهد و دنیاگریز و از علاقمندان امیرالمؤمنین علیه السلام بوده و با یاران نزدیک امام مانند نوف بُکالی و جُندَب نیز معاشرت داشته است. یک روز امیرالمؤمنین علیه السلام که در راه مسجد و در میان تعدادی از یارانشان بودند، به گروهی برخورد کردند که به بیهوده‌گویی مشغول بودند. از آنها پرسیدند: شما کیستید؟ آنها گفتند: ما از شیعیان شما هستیم. امام فرمودند پس چرا نشانه‌های شیعگی در شما نیست؟ جندب و ربیع بن خثیم از حضرت پرسیدند که مگر نشانه‌های شیعیان شما چیست؟ حضرت پاسخ کوتاهی دادند و گذشتند. همام که عبادتگری سختکوش بود نیز در میان جمع بود و از امام پرسید: به همان خدایی که شما را کرامت داد، برای خودش برگزید و بر همگان برتری داد از شما می‌خواهم که اوصاف شیعیان خود را بازگو کنید. امام به همام نیز پاسخ کوتاهی دادند و گذشتند اما وقتی دیدند همام اصرار می‌کند لب به سخن گشودند و خطبه معروف به خطبه متقین را ایراد (بحار الانوار، ج 65 ص 192). در این خطبه امام علی علیه السلام با ارائه‌ی تصویری شورانگیز از اوصاف متّقین، جان همام را به پرواز درآوردند به طوری که وی با شنیدن سخن امام نقش بر زمین شد. دوستان همّام خودشان را به او رساندند اما هرچه تکانش دادند دیدند تکان نمی‌خورد و جان سپرده است! #خطبه_193 خواجه ربیع بغض کرد، گریست و به امیرالمؤمنین علیه السلام گفت: موعظه‌ات با برادرزاده‌ام چه کرد! کاش من به جای او بودم! آنگاه امیرالمؤمنین علیه السلام به ربیع فرمودند: موعظه‌های رسا و اثرگذار با مخاطبان آماده چنین می‌کنند! به خدا قسم خودم از اول بر جان او بیمناک بودم. امیرالمؤمنین علیه السلام خود بر او نماز خواند و در تشییع پیکرش نیز شرکت کرد(همان، ص 195 و 196) #زیبایی_تأثیری #با_معارف_نهج البلاغه 206 https://eitaa.com/banahjolbalaghe لینک کانال↙️ https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a.