#با_مترجمان_نهج، شماره 2👇
👈👈« الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي
لَا يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ
وَ لَا يُحْصِي نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ
وَ لَا يُؤَدِّي حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُون» (نهج/ #خطبه_1)
🌿☘
در ترجمههای متن فوق سه اشکال😔😢😵 دیده میشود که به یکی از آنها این هفته اشاره میشود:👇
#کلمه _المجتهد معنای لغویاش همان «کوششگر» است اما معنای عرفیاش «کوششگر در عبادت» است. شواهد زیادی این ادعا را تایید میکند؛ مثلا عبدالملک وقتی اثر سجود را در سیمای امام سجاد ع دید به ایشان عرض کرد: « لَقَدْ بُيِّنَ عَلَيْكَ الإجْتِهَادُ...» در روایت نبوی آمده است: ««آفة الدّين ثلاثةٌ: ... و ... و مُجتَهدٌ جاهِلٌ» شهید #مطهری_ به فراست، مجتهد جاهل را به «مقدسِ نادان» برگردانده اما مرحوم #پاینده_ در #نهج_الفصاحه آن را به «مجتهدِ(!) نادان» برگردانده است. #ملا_محسن تصریح کرده است: «الإجتهاد: تحمّل المشقّة فی العبادة».
در این عبارت نهج البلاغه، #المجتهدون_ به معنای «عابدان پرتلاش» است. #قرینه_سیاق متن نیز همین را تایید میکند چون در فقره اول امام ع برای قصور در مدح خداوند، "قائلان" را برگزیده و در فقره دوم برای قصور در شمارش نعمات خداوند، شمارشگران (عادون) را برگزیده طبیعی است که در فقره سوم نیز برای قصور در عبادت خداوند «عابدان پرتلاش» را ذکر فرماید نه هر تلاشگری را! بنابراین مُفاد این فقره به مُفاد جمله «ما عَبَدتُکَ حقَّ عبادتک» نزدیک است.
مترجمان نهج البلاغه ـاماـ در ترجمه این متن نورانی، المجتهدون را به معنای تلاشگر برگرداندهاند!! 😵
👈بر این اساس، در این روایت علوی (ع) (لَقَدْ أَخْطَأَ الْعَاقِلُ اللَّاهِي الرُّشْدَ وَ أَصَابَهُ ذُو الِاجْتِهَادِ وَ الْجِدّ) نيز #کلمهی_اجتهاد به معنای "سختکوشی عبادی" است و امام (ع) در صدد آن هستند که بیان کنند، گاه معرفتی که با کوششهای عقلی به دست نمیآید با کوششهای عبادی و پالایش روح به دست میآید.
طُرفه😵 آن که شارح #غرر_الحکم و مترجم #الحیات_ هر دو در ترجمهی این روایت، #کلمهی_اجتهاد" را به «سختکوشی و بذل طاقت» برگرداندهاند، در حالی که ترجمهی دقیق روایت چنین است: «قطعا خردمندِ لهوگرا هدایت را از دست میدهد در حالی که عبادتپیشهی جدّی آن را به دست میآورد.»
کلمه اجتهاد و مشتقات آن در دیگر جاهای نهج البلاغه نیز به کار رفته که در هفتههای آتی به برخی از آنها خواهیم پرداخت.
https://eitaa.com/Banahjolbalaghe
بسم الله
📝📝نقد ترجمه، ارسالی از طرف اعضای کانال
«إِذَا قَلَّ أَهْلُ الْفَضْلِ هَلَكَ أَهْلُ التَّجَمُّلِ» (#غرر_الحکم)
🌾🍃🌾🌹
چنانکه جناب آقای سید حسین ایرانی از فاضلان حوزهی مشهد، درباره حدیث شریفِ «إِذَا قَلَّ أَهْلُ الْفَضْلِ هَلَكَ أَهْلُ التَّجَمُّلِ» (غرر الحکم) نوشتهاند، بسیاری از مترجمان گمان کردهاند منظور از اهل تجمل بودن، آراستگی و زیبایی است در حالی که منظور از «فقیر اهل تجمل» فقیر آبرومندی است که تعفّف به خرج داده و صورت خود را با سیلی سرخ نگاه میدارد.
🔷🔷دقت ایشان دقت ستایشبرانگیزی است. کلمه «اهل تجمل» درباره فقیران کلمه آشنایی است. در علم فقه هم در ابواب زکات، بین فقیری که معروف به فقر است و فقیری که اهل تجمل و تعفف است فرق نهاده اند و گفته اند منظور از اهل تجمل همین فقیرانی هستند که اهل تعفف هستند و شانشان اقتضا میکند که صدقات حقیر و پست به آنها داده نشود در ذیل آیه «ما تنفقوا من خیر...» هم برخی مفسران کلمه اهل تجمل را آوردهاند.
👈از نظر جناب آقای سید حسین ایرانی، معنای حدیث شریف این است که: هر گاه اهل بذل و بخشش کم شوند، فقرایی که صورت خود را با سیلی سرخ کرده امّا اظهار فقر نمیکنند، به خاطر عدم رسیدگی، هلاک میشوند.
🔵پیشنهاد ایشان این بود که این حدیث شریف به یکی از صورتهای زیر ترجمه شود:⏬
1⃣چون بخشندگان اندک گردند تنگدستان صبرپیشه نابود شوند.
2⃣وقتی بخشندگان کم شوند، فقیرانی که اظهار حاجت نمیکنند، نابود میشوند.
3⃣آن گاه که اهل بخشش رو به اندکی گذارند، آنانکه صورت به سیلی سرخ داشته اند، جان میسپارند.
#یادداشتی_از_یک_خواننده شماره 13
#کلمه_تجمل
#نقد_ترجمه
@banahjolbalaghe
بسم الله
🔵کدام فقر باعث #کفر میشود؟
#فقر از نظر لغوی یعنی چیزی که ستون فقرات را میشکند (ما يكسر فقار الظهر) و فقیر به معنای کسی است که ستون فقراتش شکسته باشد. فقر از نظر عرفی به معنای «نیاز به چیزی است که در اختیار نباشد».
راغب در مفردات چهار وجه برای فقر برشمرده که یکی از آنها فقر مالی و یکی از آنها فقر شخصیتی است (فقر النفس). سخن راغب سخن ناموجهی نیست چون در روایات ما هم به این فقر شخصیتی اشاره شده است؛ «اكبر البلاء فقر النّفس» یا «شرّ الفقر فقر النفس». (#غرر_الحکم)
🔺راغب خود، حدیث نبوی «کاد الفقر أن یکون کفرا» را بر همین «فقر نفس» حمل کرده و هیچ قرینه یا دلیلی هم برای این حمل ارائه نکرده است اما به نظر میرسد سیاق این حدیث نبوی، حمل راغب را تأیید میکند چه متن کامل این حدیث در منابع اهل تسنن به این شکل روایت شده است: «كاد الحسد أن يغلب القدر و كاد الفقر أن يكون كفرا» قرار گرفتن فقر در سیاق «حسد» که از بیماریهای شخصیتی است برداشت راغب را تأیید میکند.
↩️با این حساب فقری که در روایات موجب کفر شمرده شده، همان فقر النفس است نه فقر مالی. هرچند فقر مالی هم میتواند مشکلاتی در مسیر تقوا یا اصل دینداری برخی مؤمنان ایجاد کند چنانکه در روایات آمده است: «نعم العون علی تقوی الله الغنی»!
#با_معارف_نهج البلاغه 205
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a.