بسم الله
🔵تاثیر نماز بر کنش سیاسی حاکمان
صَلِّ الصَّلَاةَ لِوَقْتِهَا الْمُؤَقَّتِ لَهَا وَ لَا تُعَجِّلْ وَقْتَهَا لِفَرَاغٍ وَ لَا تُؤَخِّرْهَا عَنْ وَقْتِهَا لِاشْتِغَالٍ وَ اعْلَمْ أَنَّ كُلَّ شَيْءٍ مِنْ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلَاتِك. #نامه_27 نهج البلاغه
در جمله «وَ اعْلَمْ أَنَّ كُلَّ شَيْءٍ مِنْ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلَاتِك» منظور از عمل چیست؟
شارحان و مترجمان نهج البلاغه کلمه "عمل" را در اینجا بر عمل شخصی هر کس حمل کرده و این معنا را برداشت کردهاند که: اعمال شخصی هر کس تحت تاثیر نماز او است. ولی به نظر میرسد که این، همهی معنای این جمله نباشد!
برای فهم دقیق این جمله دو مقدمه لازم است:
🔸مقدمه اول: معنای کلمه عمل
کلمه «عامل» به معنای "کسی که متولی یک عملی است" به کار میرود(ن ک: شمس العلوم). والیان حکومتی و کارگزاران جمعآوری زکات را از همین جهت، «عامل» مینامند.
کلمه «عمل» نیز به صورت مشترک معنوی، هم عمل شخصی را شامل میشود و هم مسئولیت سیاسی و حکومتی را. مثلاً امیرالمؤمنین علیهالسلام در نامه به اشعث مینویسد: «إِنَّ "عَمَلَكَ" لَيْسَ لَكَ بِطُعْمَةٍ وَ لَكِنَّهُ فِي عُنُقِكَ أَمَانَةٌ»! در این عبارت امام، کلمه عمل به معنای مسئولیت و پست سیاسی به کار رفته است.
🔹مقدمه دوم: سیاق #نامه_27
برخی از نامههای امام علی ع مانند نامه 31 (معروف به نامه به امام حسن ع) مخاطب خاص ندارد و مشتمل بر توصیههای ارزشمند اخلاقی برای همه افراد است اما برخی از نامهها مانند نامه 53 (عهدنامه مالک اشتر) برای کارگزاران حکومتی نوشته شده و در حال تبیین وظایف حاکم و اخلاق حکمرانی است. نامه 27 نیز نامهی امام به والی مصر (محمد بن ابیبکر) است و همه جملههای قبل و بعد از جملهی «كُلَّ شَيْءٍ مِنْ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلَاتِك» توصیههای امام به یک کارگزار سیاسی است. بنابراین در اینجا نیز باید مراد از کلمه «عمل»، عمل سیاسی و کنش حکمرانی باشد یا دست کم باید مراد امام، معنای عامی باشد که عمل سیاسی و کنش حکمرانی را نیز شامل بشود.
راستی تأثیر #نماز حاکمان بر عمل سیاسی و اجرای وظایف حکومتی آنها چیست؟
َ
#با_معارف_نهج،شماره 144
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
May 11
بسم الله
#آشنایی_با_خطبه دوازدهم
مصادر خطبه
المحاسن، ج1، ص262
فضای صدور خطبه
بعد از پیروزی در جنگ جمل، يكى از ياران عرض كرد: دوست داشتم برادرم همراه ما بود تا شاهد پيروزي شما باشد. حضرت امیر علیه السلام در پاسخ ایشان این خطبه را ایراد فرمودند.
اهمیت خطبه
1. نقش انگیزه و میل باطنی در سریان وجود انسان در همه اعصار و ارائه نمونه ای روشن از حدیث شریف «انما الاعمال بالنیات و انما لکلّ امرء ما نوی»
2. پیوند مکتبی از میان تمام پیوندها، قوی ترین پیوندهاست.
مضامین خطبه
حضرت امیر علیه السلام در پاسخ به آن مرد که آرزو کرد برادرش در میدان حاضر بوده و شاهد پیروزی حضرت بود، فرمودند: آيا قلب و علاقه برادرت با ماست؟ او در پاسخ عرض كرد: آرى. امام علیه السلام فرمود: او نيز به طور مسلّم در اين صحنه حضور داشته است. گروههايى در لشكر ما حضور داشتند كه هم اكنون در صلب پدران و رحم مادرانند که به زودی به وجود آمده و ایمان به واسطه آنان قوت خواهد گرفت.
لطایف خطبه
1. یکی از عوامل حسرت در قیامت آن است که انسان درمی یابد که در عمر کوتاه دنیوی می توانست همراه با تمام خوبان در همه اعصار تاریخ شده و در عمل آنان سهیم شود ولی با گرفتار شدن در دام غفلت، چه خسران بزرگی بر خود تحمیل کرده است.
2. ستون دین بودن نماز، در پرتو این خطبه شریف بهتر درک می شود چرا که هدف از نماز، یاد خداست (اقم الصلاة لذکری) و یاد خدا همان پیوند قلبی با مبدأ همه کمالات است.
3. در عبارت «و یقوی بهم الایمان» پیشگویی حضرت نسبت به قوت گرفتن دین به واسطه مردان الهی وجود دارد.
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
✍️استاد علی رحیمی ؛ حوزه علمیه شیراز
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵ترجمه کلمه «لاق»
وَ لَا سَلَبَتْهُمُ الْحَيْرَةُ مَا لَاقَ مِنْ مَعْرِفَتِهِ بِضَمَائِرِهِم #خطبه_91 نهج البلاغة
کلمه «لاق» به معنای شدت التصاق و پیوند شدید چیزی به چیزی است (لصق و التصق). ظاهرا «لیقه» را نیز از این جهت که با جوهر مرکب پیوند شدید دارد، لیقه نامیدهاند.
در این جمله از #خطبه_اشباح امیرالمؤمنین علیه السلام میخواهند بیان کنند مقام حیرتی که فرشتگان بدان رسیدهاند، معرفت و ایمان آنها را از آنها نمیستانَد. برای اینکه چرایی این نکته نیز روشن شود تعبیر «ما لاق من معرفته بضمائرهم» را به کار گرفتهاند تا اشاره کنند که ایمان و خداشناسی فرشتگان به شدت به ضمائرشان چسبیده و در عالیترین حدّ، درونی شده است.
➕توجه به معنای کلمه «لاق بضمائرهم» میتواند خواننده را به مقوله مهم «درونی کردن ایمان و خداشناسی و تبدیل کردن #ذکر_لسانی به #ذکر_قلبی» رهنمون کند.
🔸متأسفانه برخی مترجمان که گمان کردهاند این «لاق» همان «ملاقات» است (خلط بین لقی که ناقص است و لیق که اجوف است) کلمه «لاق» را به ملاقات کردن برگرداندهاند! برخی دیگر نیز با گرایش به ترجمههایی مانند «معرفتی که در دلهایشان جا دادهاند» نتوانستهاند معنای دقیق عبارت را به فارسی برگردانند!
◀️از میان ترجمههایی که دیده شد، در ترجمه انصاریان تا حدودی این معنا به فارسی منتقل شده است: «سرگردانى و حيرت، ايمانى را كه با باطن آنان پيوند خورده، ... از آنان سلب ننموده»
#با_مترجمان_نهج، شماره 56
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵علی علیه السلام سیاستمدار بود یا نظامی؟
✍️دکتر زکی بدوی در مقالهای نوشته است:
اینکه برخی مورخان گفتهاند علی سیاستمدار نبود بلکه صرفا توان نظامی داشت، سخن ناروا و بیجایی است چون کسی که تاریخ خوانده باشد میداند که علی در اولین روزهای حکومتش، سپاه و نیروی نظامی قابل ملاحظهای نداشت ولی با این حال با فتنه جمل مواجه شد. وقتی برای مقابله با فتنه جمل از مدینه خارج شد، فقط 800 نفر نظامی در اختیار داشت! اما وقتی در مقابل جملیها ارود زد هزاران هزار نیروی نظامی جمع کرده بود! اگر علی مرد سیاست نبود پس این همه نیرو را چگونه گرد آورده بود؟
📚مقاله «الإمام علي (كرّم الله وجهه) والتسامح الديني والسياسي»
#با_شیفتگان_نهج،47
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵روزی که امویان میخواستند علی ع را خجالتزده کنند!
1️⃣«خطبه» یکی از قالبهای ادبیِ عرب بود که غالبا به وسیله بزرگان قبایل و بزرگزادگان ایراد میشد. این قالب هنری در فرهنگ آنها حتی از شعر هم مهمتر بود.(قلقشندی، صبح الاعشی، ج1 ص 210).
2️⃣یکی از آداب عربی، ایراد خطبه نکاح در آستانه ازدواج بود. خطیبی از جانب خانواده داماد خطابهای را از قبل آماده میکرد. این خطابه مشتمل بر فضیلتها و افتخارات خاندان داماد (معرفی او) و درخواست آنان از خاندان دختر بود. خطیب قبل از ارائه چنین خطابهای خودش را آماده میکرد تا خطبه مناسبی ارائه کند.
3️⃣کلینی به سند معتبر در کافی آورده است که در زمان حاکمیت عثمان، روزی گروهی از بنیامیه در مسجد جمع شده بودند تا برای یکی از کسانشان عقد ازدواجی را منعقد کنند. امیرالمؤمنین علی علیهالسلام نیز در گوشهای از مسجد بود. یکی از امویان از بقیه آنها پرسید: «موافقید امروز علی را شرمنده و خجل کنیم؟ یعنی از او بخواهیم که بدون آمادگی کافی خطبهای برای این نکاح ایراد کند؟ او غافلگیر و خجالتزده خواهد شد و نخواهد توانست خطابهی مناسبی ارائه کند!» (فَقَالَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ: هَلْ لَكُمْ أَنْ نُخْجِلَ عَلِيّا...)
اتفاقا با پیشنهاد این جوان اموی موافقت شد. علی ع را صدا زدند. پیشنهادشان را مطرح کردند. ایشان پذیرفتند و خطابهی بسیار زیبایی را ارتجالا و بدون هیچ گونه آمادگی قبلی ایراد کردند. این خطبه در تاریخ ماندگار شد.
↩️کاش راویان این حدیث، برایمان گزارش کرده بودند که آن جوان اموی که میخواست علی ع را بیازماید، بعد از اتمام خطبه زیبای امیرالمؤمنین علیهالسلام چه حسی پیدا کرده بود؟!
📚کلینی این خطبه را در کتاب النکاح، باب خطب النکاح، حدیث اول جای داده است. (کافی ج 5 ص 369)
#بازیباییهای_نهج، شماره 50
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
haeri-namahang-pelan3.mp3
7.18M
نماهنگ جالبی با صدای علی اکبر حائری در مورد امیرالمومنین ارواحنا فداه و نهج البلاغه و ...
میلاد امام جواد علیه السلام مبارک باد.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
به مناسبت #میلاد_امام_جواد علیه السلام
🔵#احترام_به_فرزند_خردسال
عربها برای اینکه کسی را محترمانه یاد کنند، او را با کنیهاش یاد میکنند. روزگاری که #امام_رضا علیه السلام در خراسان بود، فرزند خردسالش محمد (امام جواد علیه السلام) در مدینه بود.
👈فضل بن سهل میگوید:
امام رضا علیه السلام هرگز فرزندش را با اسم یاد نمیکرد و همواره او را با کنیه «ابوجعفر» یاد میکرد. مثلا وقتی نامههای #امام_جواد میرسید، حضرت نمیفرمود: پسرم محمد برایم نامه نوشته است بلکه با کنیه محترمانهای میفرمود «ابو جعفر» برایم نامه نوشته است با اینکه حضرت جواد در سنین کودکی بوند.
🗞 نامه های امام جواد علیه السلام نیز در غایت زیبایی و بلاغت بود.
(عیون اخبار الرضا ع ج 2 ص 240)
#مناسبتی، شماره23
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵 مسئولان چرا از دربهای عمومی آمدو رفت نمیکنند؟
بزنطی میگوید در یکی از نامههایی که #امام_رضا علیه السلام به فرزندشان (#امام_جواد) نوشته بودند، خواندم که به ایشان نوشته بودند:
شنیدهام وقتی به مرکب سوار میشوی قراولان و غلامان، تو را از آن درِ فرعی (کوچک) بیرون میبرند. بدان که تو را از درِ کوچک بیرون میبرند تا از تو خیری به کسی نرسد. از تو خواهش میکنم و به حقی که بر گردنت دارم تو را قسم میدهم ورود و خروجت را فقط از در اصلی (بزرگ) انجام بدهی. وقتی هم میخواهی حرکت بکنی، حتما مقداری سیم و زر با خودت داشته باش تا هر کس از تو چیزی درخواست کرد مقداری به او اعطا بکنی.... (عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 89)
پ ن:
1. بااینکه امام جواد در آن سنین به مقام امامت نرسیده بودند ولی باز هم امام رضا ع ایشان را به رعایت چنین نکاتی سفارش میکنند.
2. #ائمه_جمعه، #مسئولان، حاکمان، از کدام در میروند و میآیند؟ آیا مردم به آنها #دسترسی دارند؟
#در_دسترس_بودن #در_دسترس_بودن_چهره_ها #امام_جمعه
#مناسبتی، شماره 39 (#امام_جواد)
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
AUD-20210222-WA0045.m4a
7.53M
بسم الله
گفتاری از استاد رستمنژاد
🔸امیرالمؤمنین علیه السلام عبادتی را که از ترس جهنم یا با طمع بهشت انجام شده باشد، عبادت بردگان یا تاجران نامیدهاند(#حکمت_237 نهج البلاغة).
⁉️آیا این سخن امام ع با آیاتی از قرآن کریم، که مومنان را دعوت به عبادتِ «خوفاً و طمعاً» نموده است، منافاتی دارد؟
📢در این فایل کوتاه صوتی «استاد مهدی رستمنژاد» به این پرسش پاسخ میدهند.
#با_معارف_نهج،شماره 145
https://eitaa.com/banahjolbalaghe