.
🏷 "ارزش انسان"
🔸در جهانبینی اسلام انسان، شدنی است مستمر ... و پویشی است خودآگاه و انتخابگر و انتخابکننده و خودساز.
🔹در نهاد و نهان [انسان] کششها، خواستها و انگیزههایی آفریده شده که او را به این حرکت و پویش خودساز وا میدارد و او بر اساس آگاهیهایی که در فطرتش زمینه دارد و در پرتو تجربه و عمل، بارور میشود و با قدرت گزینشی آزاد که به او داده شده، جهت این پویش سازنده را آگاهانه و آزادانه برمیگزیند و در آن جهت رشد میکند.
▫️ویژگی اساسی انسان همین خودسازی و محیط سازی آگاهانه و آزادانه اوست. ارزش او در همین است که میتواند آزادانه به راه خیر و فضیلت درآید، یا آزادانه به راه زشتی و شر و پستی و ناپاکی فرو غلتد.
✍ #شهید_بهشتی | آزادی، هرج و مرج، زورمداری، صفحه ۱۵ و ۱۶
🕊 #اصل_آزادی 3⃣1⃣
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbia
.
🏷 "ضد آزادی"
🔸بسیاری از تدابیر اسلام در نظامهای سیاسی و اجتماعی، در حقیقت، در جهت از بین بردن عوامل ضد آزادی است.
🔻اگر پیغمبر اکرم(ص) به فرمان خدا با مسلمانان و یاران مؤمن جانبازش با مشرکان میجنگد، نه برای آن است که اینها به زور شمشیر مسلمان شوند. این دروغی است بر اسلام. قرآن به پیغمبر میگوید، «اَفَاَنتَ تکره الناس حتی یکون مؤمنین» میگوید حتی اکراهشان هم نمیتوانی بکنی چه رسد به اینکه آنها با شمشیر مسلمان شوند.
🔺پس شمشیر اسلام و مسلمین کجا به کار افتاده؟ شمشیر اسلام و مسلمین برای از بین بردن عامل انحرافی استضعاف به کار افتاده است. مستضعف در جامعه قدرتهای خودکامهای را میبیند که مانع آن هستند که انسانها آگاه شوند و پس از آگاهی راه دلخواه خود را اختیار کنند...
🔹اگر اسلام به مسئله انفاق و تأمین حداقل نیاز هر انسانی در نظام اسلامی اهمیت میدهد برای این است که عامل فقر، انسانهای آزاد را برده اقتصادی دیگران نکند. پس اسلام میخواهد که انسان آزاد باشد.
🔸اگر میگوید نباید در مجامع عمومی و بهصورت علنی فسق و فجور و شهوت و گناه نباشد...برای این است که میخواهد محیط اجتماعی از ایجاد طغیان شهوت جنسی در انسانها پاک باشد؛ تا انسان در این محیط آزاد باشد.
✍ #شهید_بهشتی | نقش آزادی در تربیت کودک، صفحه ۱۷
🕊 #اصل_آزادی 4⃣1⃣
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🔰 بعضی از چیزهاست که اجبار بردار نیست و جز از طریق اختیار و انتخاب امکان ندارد. مثلاً تزکیه نفس و تربیت عالی اینچنین است. اگر بخواهیم مردمی را به نحو عالی تربیت کنیم یعنی به نحوی تربیت کنیم که این مردم فضیلتها را بهعنوان اینکه فضیلت است بپذیرند و انتخاب کنند و بدیها را بهعنوان اینکه بد است و نقص در انسانیت است اجتناب کنند، مثلاً از دروغ تنفر داشته باشند و برای راستی احترام و اهمیت قائل باشند، این کار به زور شلاق نمیشود.
🔰 به زور شلاق میشود نگذاشت کسی دزدی کند ولی با زور شلاق نمیشود روح کسی را امین کرد و الا اگر کسی مثلاً احتیاج داشت به اینکه تهذیب نفس بشود و شخصیت اخلاقیاش خیلی عالی بشود میبردندش یکصد شلاق به او میزدند، بعد میآوردند، تربیتش عالی میشد؛ یعنی در مسئله پرورش بهجای همهچیز فقط شلاق میزدند...
🔰 همچنین است دوست داشتن. آیا میشود کسی را با ضرب شلاق وادار کرد کس دیگری را دوست داشته باشد؟ مهر با زور قابل تحمیل نیست. اینها را میگویند اموری که زورپذیر نیست. اگر تمام نیروهای عالم را جمع کنند بخواهند محبتی را بهزور در دل کسی قرار بدهند یا محبتی را به زور از دل کسی بیرون بکشند ممکن نیست.
✍ #شهید_مطهری | مجموعه آثار، جلد۲۰، صفحه ۲۴۶
🕊 #اصل_آزادی 5⃣1⃣
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🏷 "احساس آزادی"
🔸 انتظار از اولیای محترم هست این است که وقت و نیرو و حوصله و شکیبایی بیشتری صرف کنند؛ با بچهها بیشتر انس داشتهباشند؛ با بچهها بیشتر مربوط باشند و کاری کنند که بچهها در محیط خانه نیز احساس کنند که در محیطی آزاد زندگی میکنند.
🔹 از یک دخترخانم بیستساله مقید به پوشش اسلامی و مقید به آداب اسلامی سؤال کردم، «عامل درجه اولی که تو را با این تقیدات در راه نگاه داشته چیست؟» گفت «عامل درجه اول اینکه پدر و مادرم هیچگاه نخواستند با اکراه و اجبار مرا در این راه نگه دارند.» روشنگری کنید؛ تشویق کنید؛ کمک بکنید.
✍ #شهید_بهشتی | نقش آزادی در تربیت کودک، صفحه ۲۲ و ۲۳
🕊 #اصل_آزادی 6⃣1⃣
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
⌛️ معلم عزیز؛ بچه آزاد تربیت کردن دردسر و زحمت دارد و کاری دشوار است. اینکه آدم بچه را طوری بار بیاورد که با یک تشر، با یک «گم شو!»، حساب خودش را بکند، خیلی مشکل نیست؛ ولی اینکه انسان بخواهد بچه را طوری بار بیاورد که «گم شو» در او خیلی اثر نکند اما محاسبة النفس در او اثر بکند و از بچگی شروع به حسابکشی از خویشتن کند، خیلی دشوار است. خیلی صرف وقت میخواهد؛ خیلی مهارت میخواهد.
⏳ممکن است کسانی بگویند «کو وقت این حرفها؟ کو حوصله این حرفها؟» درست میفرمایید. ولی اگر چنین نکنیم بعد باید بپرسیم «کو آن جوانان رشید آزاد و آزاده که بتوانند پاسدار حق و حقیقت باشند؟»
🔻 #بازنشر
✍ #شهید_بهشتی | نقش آزادی در تربیت کودک، صفحه ۱۹
🕊 #اصل_آزادی 7⃣1⃣
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🔰 الإمامُ الكاظمُ عليه السلام : تُستَحَبُّ عَرامَةُ الغُلامِ في صِغَرِهِ لِيَكُونَ حَليما في كِبَرِهِ.
بازيگوشى (شيطنت) کودک در دوران كودكى پسنديده است؛ براى اينكه در بزرگسالى بردبار شود.
📚 من لا يحضره الفقيه، جلد۳، صفحه ۴۵۳
🛑 کودکان را برای بازیگوشی آزاد بگذاریم.
📜 #احادیث_تربیتی 6⃣4⃣
🕊 #اصل_آزادی 8⃣1⃣
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🔹گروهی از دانشمندان و روانشناسان...به پدران و مادران توصیه کردهاند که کودکانتان را کاملاً آزاد بگذارید تا غرایز خویش را به کار اندازند و مطابق میل خودشان رفتار کنند...این برنامهی درستی نیست و عیبهای بزرگی دارد.
🔻کودکانی که با این برنامه تربیت شوند و در انجام کارها هیچ گونه محدودیتی نداشته باشند، غالباً خودخواه و شهوتران و زورگو بار میآیند. برای دیگران حقی نمیشناسند. به حقوق دیگران تجاوز میکنند. از پدر و مادر سلب آسایش مینمایند. به خواهران و برادران و کودکان دیگر آزار میرسانند. همسایگان و خویشان را اذیت میکنند. به علت اینکه غرایز و خواستههای درونی آنان آزادی مطلق داشته، غالباً به افراط کشیده میشوند و آنها را به فساد و تباهی میکشاند.
🔸آزادیهای غیر مجاز و افراطی، کودک را دچار اضطراب و پریشانی میکند و او را خودپرست و پرتوقع میسازد، به حدّی که ممکن است توقعاتاش به جایی برسد که برآوردن آن، مقدور نباشد.
🔺اینگونه افراد وقتی بزرگ شدند، از دیگران انتظار دارند مانند پدر و مادر، از آنها اطاعت نمایند. میخواهند همه جا فرمانده باشند نه فرمانبردار. افراد اجتماع هم غالباً زیر بار سخن آنها نخواهند رفت. آنها هم وقتی با شکست مواجه شدند، عقده پیدا میکنند یا گوشهگیری مینمایند و یا برای جبران شکستهای خود، دست به جنایت و کارهای خطرناک میزنند.
✍ #آیت_الله_امینی | تربیت، صفحه ۱۴۵ و ۱۴۶
🕊 #اصل_آزادی 9⃣1⃣
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🔹شما با اکراه، با انضباط شدید، با نمره، با سختگیری میتوانید یک دکتر یا یک مهندس به وجود بیاورید، اما متدین نه. متدین نیاز به «لا اِکراه» دارد. از این جهت، معلمهایی که به صورت رسمی سر کلاس درس میآیند، موفق نمیشوند بچههایشان را متدین کنند؛ اما معلمهایی که در زنگ تفریح یا در ساعتی که مدرسه تعطیل است، کلاس میگذارند و حضور و غیاب هم نمیکنند و بچهها با احساس مسئولیت میآیند، بچههایشان چیزی میشوند.
🔸شما در هیچ مدرسهای دیدهاید که معلم تعلیمات دینی یا معلم قرآن در غیر ساعت درسی کلاس بگذارد و حضور و غیاب هم نکند و افراد بیایند؟ این اساس تربیت است.
من در مدرسۀ حقانی با آن انضباط شدیدِ آقای قدوسی، چهار سال تدریس کردم و نه یک حضور و غیاب کردم و نه یک امتحان گرفتم؛ چرا؟ چون بچهها برای فهم میآمدند و جزء پروندۀ امتحانیشان نمیآمد. لذا با احساس مسئولیت میآمدند. این اثر میگذارد. به من میگفتند: چرا این کار را میکنی؟ گفتم: کلاس من کلاس دینی است. کلاس دینی که نیاز به حضور و غیاب ندارد. کلاس دینی «لا اکراه» میخواهد. حضور و غیاب یک نوع «اکراه» است. امتحان هفتگی یک نوع اکراه است.
🔹وقتی میخواهید متدین کنید، باید از احساس مسئولیت شروع شود. وقتی که شما تحمیلها را کنار میزنید، او آزاد میشود و نگاه میکند و مطالعه میکند. کافی است که بدبینش نکنید. ریشۀ کافر شدنها در عصر ما، بدبین شدن به اصل دین است.
✍ #آیت_الله_حائری_شیرازی | راه رشد، جلد ۱، صفحه ۲۱۹
🕊 #اصل_آزادی 0⃣2⃣
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🏷 "بی بند وباری"
🔶 انسانی که در اجتماع زندگی میکند، نمیتواند کاملاً آزاد باشد...برای آزادی فرد نمیتوان حقوق دیگران را نادیده گرفت.
کودک از همان کودکی، باید بفهمد که با بیبند و باری و آزادی مطلق نمیتوان زندگی کرد. دیگران هم حقزندگی و استراحت دارند.
🔹درست است که کودک باید بازی کند، اما باید بداند که مجاز نیست در و دیوار مردم را کثیف و خراب کند و شیشه آنها را بشکند. بنابراین، در بازی کردن آزادی دارد، اما آزادی محدود و مقید نه مطلق و بدون قید شرط. کودک میتواند از خشم خود استفاده کند و در جای مناسب آن را به کار اندازد و از خود دفاع کند، اما باید بداند که در مواقع خشم، حق ندارد اسباب و اثاثیهی منزل را بشکند...
🔸پدر و مادر در این برنامه، سن کودک و مقدار درک و توانایی جسمی و غرایز و خواستههای درونی او را در نظر میگیرند و اعمال و حرکات او را به دو دسته تقسیم میکنند: کارهای مجاز و کارهای غیر مجاز و حد و مرز هر یک را دقیقاً روشن میسازند.
▫️آنگاه در کارهای مشروع و مجاز به کودک آزادی مطلق میدهند تا غرایز خود را به کار بندند و شخصیتاش را پرورش دهد. اجازه میدهند خودش فکر کند، تصمیم بگیرد، فعالیت نماید. آنها نه تنها به کودک آزادی کامل میدهند، بلکه در موارد لازم نیز به وی کمک مینمایند.
▪️اما در موارد غیر مشروع و غیر مجاز، جداً جلوی او را میگیرند و اجازهی تخلف نمیدهند. با اجرای این برنامه... برای آزادی، حد و مرزی تعیین شده و غرایز نیز مهار شدهاند.
✍ #آیت_الله_امینی | تربیت، صفحه ۱۴۷ و ۱۴۸
🕊 #اصل_آزادی 1⃣2⃣
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🏷 "محیط نهانکاری"
🔸 من وقتی که پولی گیرم میآید، حالا یا هدیه است، یا نذر است، یا حق التألیف است، دستم در دادن به بچهها باز است و مشکلی ندارم. لذا این پول را میگذارم وسط و به بچهها میگویم سنشان را بنویسند؛ مثلاً اهلبیتم (همسرم) چهل سالش است، چهل را مینویسد و سن همه را با هم جمع میزنم و پول را بر آن تقسیم میکنم که بابت هر سالی چقدر گیر آنها میآید و نتیجه را در شماره سنواتشان ضرب میکنم؛ یعنی از کوچک تا بزرگ به تناسب سالشان به آنها میدهم که احساس تفاوت نکنند.
🔹گاهی بین دخترم و پسرم مشکل دارم که چون دختر لطیفتر است و رنجش دارد، رنجیدن او را به صلاح نمیدانم و به او بیشتر میدهم. فردا میبینم آن پسرم نمازش را فرادا میخواند و میگوید: بابایم را عادل نمیدانم؛ چون خواهرم را به من ترجیح داده است. میگویم: اشکال ندارد؛ چون اگر بخواهد تقیه کند و تظاهر کند و از پدر پنهان کند که این دیگر پدر نشد؛ یعنی محیط، محیط خفقان میشود، محیط نهانکاری میشود. باید بچه آنچه را که در دلش هست، بیان کند؛ این میشود آزادی. وقتی که بچه اینطور شد، دروغگو نمیشود.
✍ #آیت_الله_حائری_شیرازی | راه رشد، جلد چهارم، صفحه ۲۱۴ و ۲۱۵
📝 #خاطرات_تربیتی 9⃣1⃣
🕊 #اصل_آزادی 2⃣2⃣
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🏷 "فضای اکراه"
🔸 دین، فطری است و مردم هم فطرت دارند؛ اما این در جایی است که اکراه نباشد...
از «لا اکراه» زود عبور نکنید. شما در تربیت خانوادگیتان میتوانید بچهتان را با اکراه نمازخوان کنید؟! «رودربایستی» هم نوعی اکراه است: «المأخوذ بالحیاء کالمأخوذ غصباً». از این جهت نباید جوّ تربیت در خانه، جوّ رودربایستی باشد؛ بلکه باید جوّ شخصیت دادن باشد، جوّ حرمت باشد، جوّ احترام باشد. جوّ امنیتی، جوّ تحقیر، جوّ توهین، همه اینها جوّ اکراه است. جوّ اکراه، بستر برای دین نیست. در جوّ اکراه، فطرت حرکت نمیکند.
🔹میدانید وقتی اکراه باشد، چه چیزی حرکت میکند؟...وقتی اکراه میکنی، طبیعت زمامداری میکند و میآید با تو معامله میکند؛ میگوید: من با تو که زور داری، متحد میشوم تا بتوانم به زیردستم ظلم بکنم. طبیعت با ظالم متحد میشود تا مظلومِ زیردستش را بچاپد.
▫️کسانی که با ظلمه متحد میشدند، منافعی در آن داشتند که این کار را میکردند؛ زور را میپذیرفتند تا زیردستها هم زور آنها را بپذیرند و این میشد یک سلسله شاهنشاهی از بالا تا پایین...در خانوادهها هم همین شاهنشاهی بود؛ یعنی پدرِ خانواده اعلیحضرت همایون خانواده بود، حاج خانم هم ملکه بود، بچهها هم مردم بودند و باید هر کاری که اینها میکردند، هورا میکشیدند. اسلام اینطور تربیت نمیکند.
✍ #آیت_الله_حائری_شیرازی | راه رشد، جلد ۱، صفحه ۲۲۵ و ۲۲۶
🕊 #اصل_آزادی 3⃣2⃣
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🔸بسیاری از پدران و مادران، تربیت را در محدود ساختن کودک و سلب آزادی از او میدانند. میگویند: او خوب و بد را تشخیص نمیدهد و عقلش به جایی نمیرسد. اگر او را آزاد بگذاریم، به فساد کشیده خواهد شد...
🔹این گونه پدران و مادران، خودشان را به جای عقل کودک قرار میدهند، به جایش میفهمند...و انتخاب میکنند. کلیهی کارهای او را کنترل میکنند و مطابق سلیقهی خود ادارهاش میکنند...
🔸پیش از این، بیشتر خانوادهها با استبداد و زور، اوامر و نواهی خود را اجرا میساختند. در این عصر هم بسیاری از خانوادهها از همین برنامه پیروی میکنند.
❌ برنامهی مذکور، روش صحیح تربیتی نیست و عیب و نقصهای بزرگی دارد. با اجرای این برنامه ممکن است کودکانی تربیت کرد که تا حدودی آرام، ساکت و فرمانبردار باشند...
💢 اما این کودکان غالباً گوشهگیر و بیعرضه خواهند بود. روح ابتکار در آنان خاموش خواهد شد. جرئت ندارند در کارهای مهم دخالت کنند و تصمیم بگیرند. از قبول مسئولیتهای دشوار دوری مینمایند. از رهبری و فرماندهی عاجز اند اما فرمان برداری برایشان دشوار نیست. به ستم کشیدن و زور شنیدن عادت میکنند و در بزرگی نیز این عادت زشت را از دست نخواهند داد.
🔹چون از آزادی محروم گشتهاند و نتوانستهاند غرایزشان را اشباع نمایند، عقده پیدا میکنند...افراد عقده دار ممکن است برای حل عقدههای خود به جنایت و طغیان دست بزنند تا از این راه از پدر و مادر و سایر افراد اجتماع انتقام بگیرند و کمبودهای خویش را جبران نمایند.
✍ #آیت_الله_امینی | تربیت، صفحه ۱۴۴ و ۱۴۵
🕊 #اصل_آزادی 4⃣2⃣
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat