eitaa logo
بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی
5.4هزار دنبال‌کننده
2.7هزار عکس
1هزار ویدیو
653 فایل
ناشر اختصاصی آثار تاریخ‌نگار انقلاب اسلامی؛ حجت‌الاسلام و المسلمین سیدحمید روحانی کانال رسمی @bonyadtarikh تازه های پایگاه: http://iranemoaser.ir
مشاهده در ایتا
دانلود
📌 متن اعلامیه جامعه روحانیت تهران درباره توطئه مسئولین شرکت نفت برای ایجاد کمبود مصنوعی نفت در کشور در تاریخ 7/10/1357 جامعه روحانیت، در طول مبارزات قهرمانانه شما همواره کوشیده است که از پیدایش تنگناهای بی مورد جلوگیری کند و نمایندگان اعتصابیون صنعت نفت ، نیز در تماسهای خود با روحانیون همواره تأکید کرده‌اند که در تصمیم نیازهای داخلی خواهند کوشید و اعتصاب آنها بدین جهت است که می‌بینند نظام حاکم به بهانه تقسیم نیازهای داخلی یا به زور سرنیزه عده‌ای را سر کار برده و با وجود اینکه تا همین دیروز هم بیشتر بوده و رادیو دولتی نیز همیشه به این اعتراف کرده است، نفت را به دیگران داده و برای مردم تنگناهای مصنوعی بوجود آورده است. اینک گزارشهایی رسیده که دستگاه های دولتی پس از آنکه دیدند مردم رشید و آگاه ما، در برابر همین تنگناهای مصنوعی نیز هوشیاری نشان میدهند از دیروز نیرنگ تازه ای آغاز کرده و در خوزستان واحدهایی را که برای تأمین مصارف داخلی کار می کرده به تعطیل واداشته اند تا میزان فشار را بر مردم بالا برند بدان امید که ملت مبارز ما به ستوه آید. 🖇 ادامه متن سند را در وب‌سایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی بخوانید. 📚منبع: کتاب اسناد انقلاب اسلامی، جلد چهارم، صفحه 699-701 🆔 @Bonyadtarikh
📌متن کامل اعلامیه دانشجویان مبارز دانشگاه در پی قیام 19 دی ◾️رژیم جلادمنش پهلوی این نوکر حلقه‌بگوش امپریالیسم که در میان ملت ایران هیچ‌گونه پایگاهی ندارد و با شعارهای فریبنده آزادی آزادمردان را قربانی می‌کند و با فریاد اسلام اسلامیان را به گلوله می‌بندد بار دیگر چهره کریه خود را از پس نقاب فریب و تزویر نشان داده و این به اصطلاح سایه خدا! (جلاد قرن) مردان خدا را بنامردی در مبارزه‌ای نابرابر بر خاک افکند واقعه خونین ۱۹ دی در قم که مطبوعات وابسته به دستگاه جلادی با خونسردی و پرروئی تمام در گوشه‌ای از روزی‌نامه‌هایشان با تلخیص و تحریف حقایق بیان داشته‌اند، ۱۵ خرداد دیگر خلق ما بود. ◽️روز هفده دی که همه جا نوکران شاه به ستایش از رضاخان جلاد پرداخته بودند ننگین‌نامه اطلاعات با بیشرمی تمام تحت عنوان «ایران و استعمار سرخ و سیاه» با تحریف حقایق به فحاشی به مرد بزرگی که یک تنه در مقابل حکومت تزاری شاه ایستاد پرداخته بود و به او که سنگر آزاد مردان ظلم‌ناپذیر است، اتهام بی‌اعتقادی و شهرت‌طلبی زده بود روح الله خمینی مرجع بزرگ عالم تشیع را شاعری عاشق پیشه و به نام عامل استعمار و سیدهندی معرفی کرده بود. 📚 ادامه متن سند را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید. 📚منبع: کتاب اسناد انقلاب اسلامی، جلد ششم صفحه ۲۶۶-۲۶۹ 🆔 @Bonyadtarikh
📌حماسه ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ تبریز و گزارش هیأت ویژه نظام شاهنشاهی ⭐️ به مناسبت سالروز رویداد ۲۹ بهمن در تبریز 🔷 اگرچه عموما سرنوشت انقلاب ها، جنبش ها و حرکت‌های اجتماعی در مرکز رقم میخورد اما این بدین معنا نیست که حرکت‌های مردمی در دیگر شهرها، در تعیین سرنوشت جنبش های اجتماعی کم اثر و این حرکت ها فاقد مبانی تئوریک است. 🔶 تبلور عینی اهمیت و ویژگی و منطقه را در دوره معاصر، در همراهی مردم این شهر با به رهبری در سال های ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۷ و می توان مشاهده کرد. در نهضت جریان اسلامی، شهر تبریز به عنوان یکی از مراکز ثقل فعالیت های انقلابی به شمار می آمد و در طول نهضت فراز و فرودهای زیادی را پشت سر گذاشت. بارزترین جلوه همراهی تبریز و مردمان آن با انقلاب اسلامی در قیام ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ تجلی یافت. قیامی که در واقع اساس و بنیان قیام های بعدی قرار گرفت. مهمترین تاثیر این قیام، پاسخی عملی به ادعاهای بود که خود را مظهر وحدت ملی و سرنگونی‌اش را ناممکن می‌دانست اما توالی قیام های و تبریز نشان داد که عزم و اراده آهنینی برای براندازی رژیم محمدرضا شاهی استوار گشته است 🔷 در ۱۷ دی ۱۳۵۶ ، مقاله توهین آمیزی با عنوان «ایران و استعمار سرخ و سیاه» و با نام مستعار منتشر ساخت. در این مقاله، با بیشرمی تمام به ، مرجع بزرگ شیعیان جهان، اهانت شده بود. در بررسی علل انتشار آن مقاله، در شرایط سیاسی-اجتماعی آن روز، آن هم در روزنامه سراسری می توان چنین استنباط کرد که مقاله فوق عکس‌العملی از سوی و عوامل وابسته وی علیه امام خمینی به عنوان رهبر نهضت اسلامی بوده است. 🔶 سلسله حوادثی را به دنبال داشت که به پیروزی منجر شد. بزرگداشت اربعین شهدای حماسه در قیام تاریخی تبریز متجلی شد و به دنبال آن برگزاری چهلم شهدای این قیام تاریخی در یزد، جهرم، مشهد، اصفهان و دیگر شهرهای ایران، شیرازه رژیم را در هم ریخت. 🔷 در روز ٢٩ بهمن ١٣٥٦ شهر تبريز به حالت تعطيل درآمد. سكوت حاكم، حاكى از آن بود كه شهر در يك اعتصاب عمومى به سر مى برد. بازار، مغازه‌ها واكثر نانوايى ها تعطيل بودند و دانشجويان هم با ترك دانشگاه، خود را براى شركت در مراسم آن روز آماده مى كردند. همگام با مردم، مأموران حكومتى و مسئولان امنيتى نيز در گوشه و كنار شهر استقرار مى يافتند. گويا آنان نيز از نوع رفتار و تب و تابى كه در چهل روز اخير در بين مردم حاكم بود باخبر بودند و برگزاری چهلم شهدای قم را مجلس عادی و معمولی تصور نمی کردند. 🔶 با آنكه ساعت برگزارى مراسم ده تا دوازده صبح اعلام شده بود، مردم زودتر از وقت مقرر به سمت به حركت در آمدند اما در كمال ناباورى درهاى مسجد را بسته يافتند. اين عمل براى مردم درك پذير نبود. عده‌اى پليس مقابل مسجد تجمع کرده بودند و افراد را از ورود به مسجد باز می داشتند. هر لحظه بر تعداد جمعيت افزوده مى شد و در عين حال مأموران كلانترى مى كوشيدند آنان را پراكنده سازند. سرگرد ، رئيس كلانترى شش تبريز، به مردم حاضر در جلوى مسجد اعلام می‌كرد كه امروز در اين مسجد هيج خبرى نيست، هرچه زودتر متفرق شويد. اما مردم مقاومت می‌کردند. در گزارشى كه بعدها هيات ويژه رسيدگى به حادثه ٢٩ تبريز تهيه كرده بود مسئول باز نكردن درب مسجد سرايدار آن عنوان شده بود كه نتوانسته بود خود را به موقع به مسجد برساند. واقعيت امر آن بود كه مسجد به دستور استاندار وقت، ، بسته شده بود. 🔷 یکی از دانشجویان جمع شده به نام، ، در مقابل درب مسجد اصرار زيادى كرد كه درب مسجد را باز كند. سرانجام ميان آنان مشاجره اي در گرفت و حق شناس آشكارا در بين آن همه جمعيت به خانه خدا و مردم حاضر در جلوى مسجد توهين كرد و تجلّا اين توهين را تحمل ننمود و در مقابل عمل حق شناس سيلى محكمى به گوش او نواخت. از اقدام آن دانشجو به شدت عصبانى شد به گونه اى كه بلافاصله كلت كمرى اش رادر آورد و سينه محمد تجلّا رانشانه رفت و باشليك يك تير او رابه شهادت رساند. 🖇 متن کامل مقاله را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh
کودتای سیاه و دستکاری‌های حافظه تاریخی ملت ایران توسط غرب‌پرستان.pdf
حجم: 247.2K
🔺کودتای سیاه و دستکاری‌های حافظه تاریخی ملت ایران توسط غرب‌پرستان 🔶روی کار آمدن در جزو معدود داستان‌های غریبی است که رخ داده است، نه از لحاظ اینکه در تاریخ کشور اولین سلطنتی بوده که دور از مناسبت‌های تاریخی و درون‌فرهنگی ایران باشد، بلکه تنها رژیمی که بی‌بهره از پشتوانه ملت و با حمایت کشور بیگانه و کودتا به قدرت رسیده است. در تمام ادوار تاریخ ایران، تمامی سلسله‌هایی که به قدرت رسیده بودند حتی رژیم قاجاریه، فارغ از شیوه به قدرت رسیدن و عملکردشان، برای مناسبات درونی ایران از پشتوانه اقوام ایرانی استفاده کردند. 🔷 تا آخرین روزهای سرنگونی، به جای خدمت به ملت ایران، در خدمت منافع اربابان بوده است. آن رژیم و تاریخ‌نویسان آن برخلاف همه سلطنت‌ها به دنباله پیروی از غرب، به دنبال تحریف تاریخ ملت ایران و جایگزینی آن با تاریخ غرب بودند. نظام مشروطه، ساختار ایران را از همه جوانب به طوری تغییر داد که با تبدیل نظام استبداد کلاسیک قاجاری به مدرن سلطنتی، هیچ فردی چاره‌ای جز زندگی در زیر سایه مخوف دیوان‌سالاری آنها را نداشته و برای دخالت به زندگی مردم، پشتوانه قانونی درست کرده که به همراه آن سلطنت مادام‌العمری را برای خانواده خود تنظیم کرد طوری که هیچ فردی حق اعتراض و انتقاد را نداشت. در این استبداد جدید، تمامی علوم اعم از سیاست، حقوق و ... زیر سایه سیاه سلطنت حکومت سرهنگ‌ها فقط توجیه تاریخی داشته است. 🆔 @Bonyadtarikh
📌 درس‌های حکومت اسلامی امام خمینی در نجف اشرف و دشمنان آن 🔷 در اول بهمن‌ماه ۱۳۴۸، بحث حکومت اسلامی را زیر عنوان «ولایت فقیه» در مسجد شیخ انصاری در اشرف آغاز کرد. آن روز كه اين بحث مطرح شد، مبارزان ايرانى از نظر اهداف و آرمان چند دسته بودند از قبیل سلطنت طلبانى كه مى‏خواستند «شاه سلطنت كند، نه حكومت» .(مانند جبهه ملی)، گروه‌هايى كه داراى انديشــه‌هاى ماترياليستى و ماركسيســتى بودند و دیکتاتوری طبقه کارگر را از آرمان‌هاى خود مى‏شمردند .(مانند چریک‌های فدایی خلق) و جاه‌طلبانى كه با رژيم شاه بر سر قدرت دعوا داشتند و موضع‌گيرى‏هاى آنان بر پايه جنگ قدرت بود.(مانند احزاب ساخته دست دیوان‌سالاری دوره پهلوی) و ... 🔶 واقعیت این است که آن روز که امام نهضت را آغاز و دنبال کردند، بسیاری از کسانی که سر در راه او گذاشتند، نمی‌دانستند که هدف امام از نهضت و مبارزه چیست و چه می‌خواهد. برخی بر این باور بودند که با لغو قوانین مخالف اسلام مانند و قطع رابطه با رژیم صهیونیستی، خواسته‌های امام تأمین می‌شود و مبارزه پایان می‌پذیرد. 🔷 از سوی امام و پافشاری بر این موضوع که «وظیفه ما تشکیل حکومت است»، راه آینده را روشن و هدف نهایی نهضت را مشخص کرد و پرده‌های ابهام را کنار زد. این طرح از بزرگ‌ترین و مفیدترین رهنمودهای امام در دوران تبعید به شمار می‌رود. امام در این طرح، پل‌های پشت سر را به کلی خراب کرد، رژیم پادشاهی را ضداسلامی دانست و راه هرگونه بازگشت، نشست، سازش، کرنش، معامله، مجامله و داد و ستد را به کلی بست و به پیروان خود فرمان «حرکت به پیش» داد. 🔶 امام در برهه‌ای، با خویشتن‌داری و بردباری در برابر انحراف‌ها، کج‌روی‌ها و تاریک‌اندیشی‌های حاکم بر نجف، فریادی در سکوتِ مرگبار آن سامان سر داد و برای نخستین بار پس از ورود به عراق، از عرصه منبر نجف، بر جوّ مسموم و خواب‌زده آن حوزه و جامعه روحانیت شیعه سخت تاخت و با نگهبانان شب و سیاهی به مبارزه برخاست. 🔷 استعمار جهانخوار طی سالیان درازی با نقشه و توطئه کوشید که به امت اسلام بباوراند که دین از سیاست جداست. علما و روحانیان در امور سیاسی و کشوری نباید دخالت کنند. وظیفه علما مسئله‌گویی، دعاگویی و عبادت است و جز این، وظیفه و مسئولیتی ندارند! این تبلیغات شیطانی و استعماری در کشورهای اسلامی تأثیر گسترده و دردآوری داشت. بسیاری از مردم مسلمان تحت تأثیر این تبلیغات شوم باور کردند که «سیاست از دیانت جداست». 🔶 امام خمینی طی چند سال اقامت اجباری در نجف اشرف به نقش آن حوزه در اجرای تز استعمارى «تفکیک دین از سیاست» و دور داشتن امت اسلام از امور سیاسی و کشوری، بیش از پیش آگاهی یافت و در یکی از جلسات خود نیز به این حقیقت تلخ و دردآور اشاره کرد و چنین اظهار داشت: "امروز نجف با اعتقاد به جدا بودن دین از سیاست، فکر رضاخان در ایران و آتاتورک در ترکیه را دنبال می‌کند و در حقیقت راه آنان را ادامه دهد." 🔷 حتی برخی از حوزه‌های علمیه به‌خاطر تبلیغات شیطانی و انحرافی جهان‌خواران که همواره از اسلام راستین وحشت دارند، از مبانی سازنده و زندگی‌ساز اسلام بی‌خبر و بیگانه شده بودند و ایدئولوژی اسلامی در نظر آنان در عبادت و ذکر و ورد خلاصه می‌شد و احکام سیاسی، اجتماعی و قضائی اسلام به دست فراموشی سپرده شده بود. از این رو، امام در بحث حکومت اسلامی از فرصت استفاده کرد و کوشید که نظر روحانیان و محصلین علوم اسلامی را به همه ابعاد جلب کند و به واقعیت‌ها و حقایق اسلامی آشنا سازد و به آنان یادآوری کند که اسلام در عبادت خلاصه نمی‌شود و باید اسلام را در همه ابعادش شناخت و به کار بست. خرافات، موهومات و زیورهایى را که بر دامن اسلام نشسته است. 🔶 امام خمینی با آگاهی از این توطئه دیرینه استعمار و آثار فاجعه‌آمیز آن در حوزه علمیه ، در بحث حکومت اسلامی کوشید که با سخنان حماسه‌آفرین خود در کالبد افراد آن حوزه روح امید و شور و حرکت بدمد، روحیه مقاومت و مبارزه و اعتماد به نفس در آنان به وجود آورد، اراده و استقلال اندیشه و خلاقیت را در آنان زنده سازد. 🖇 متن کامل فصلنامه را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh
📄سند ویژه: تهدید آیت‌الله بروجردی به مهاجرت از ایران در صورت بی‌توجهی رژیم پهلوی به مسائل اخلاقی جامعه از جمله حجاب به مناسبت سالگرد رحلت آیت الله بروجردی در ۱۰ فروردین سال ۱۳۴۰ شمسی 🔹ماموران در گزارشی خیلی محرمانه اعتراضات به وضعیت دینی جامعه را چنین گزارش می‌کنند: 🔸«راجع بفرهنگ بطور کلی که دولت توجه به بهبود وضع از حیث تعلیم و تربیت اخلاقی اطفال و جوانان مردم ندارد و از تمام ولایات نامه‌هائی از معاریف مردم رسیده و می‌رسد و بیش‌تر از فساد اخلاق مربیان و معلمین شکایت دارند حتی مرا توبیخ کرد‌ه‌اند که اگر حرف تو در حمایت از این و نوامیس مردم اثر ندارد چرا در ایران مانده و بهتر است که از ایران هجرت کنی 🔹... نامه‌هائی از نوشته‌اند که مامورین دولت، زن‌ها را اجبار به رفع حجاب و برداشتن چادر می‌نمایند 🔸... به غیر از این مطالب که بطور مفصل و با تاثر شدید اظهار داشتند و بطور فهرست به عرض رسید اظهاراتی راجع به فساد اخلاق عمومی و اشاعه فحشاء و انتشار عکس زن‌های نیمه عریان در روزنامه‌ها و مجلات و در معابر عمومی و نمایش شخص آن‌ها در سینماها بیان کردند ... بعد از بیان این مطالب اظهار داشتند ... مسئولیت حقیقی این مملکت و ملت بر عهده ذات مقدس ایشان است و اگر نسبت به امور مربوط به احکام و اخلاقی دین توجه نفرمایند و اوضاع بدین نهج بگذرد برای رفع تکلیف از خود ناچار به مهاجرت از ایران هستم» 🆔 @Bonyadtarikh
📌 بازخوانی حقارت رژیم پهلوی و غارت منافع ملی ایران در خاطرات سفرای امریکا و انگلیس 🔷 ، بی‌شک یکی از مهم‌ترین تحولات سیاسی بین‌المللی عصر حاضر محسوب می‌شود که توجه بسیاری از محققان و اندیشمندان را به خود جلب کرده است. در کانون تحلیل ریشه‌های این انقلاب، نوع رابطه ایالات متحده آمریکا و انگلستاندو کشور مدعی دموکراسی و حقوق بشر – با اهمیتی کلیدی دارد. حمایت این دو قدرت از یک رژیم استبدادی و سرکوبگر در دهه‌های منتهی به انقلاب، به وضوح نشان‌دهنده اولویت منافع استراتژیک و اقتصادی آن‌ها بر اصول و حق تعیین سرنوشت ملت‌ها بود. 🔶 آنچه از نگاه واشنگتن و لندن دارای ارزش و اهمیت واقعی بود، منافع کلانی بود که می‌توانستند در پرتو چنین روابطی با یک رژیم وابسته به دست آورند. ویلیام سولیوان، سفیر وقت آمریکا در تهران، صراحتاً دلیل انتخاب خود برای این سمت را نیاز به دیپلماتی با تجربه در کشورهای با حکومت‌های متمرکز و استبدادی بیان می‌کند که بتواند "با یک زمامدار مقتدر و خودکامه کار کند." سر آنتونی پارسونز، همتای بریتانیایی او، نیز با وجود آگاهی از سابقه سوء رژیم شاه در زمینه حقوق بشر، بر این نگاه عملگرایانه مهر تایید می‌زند. 🔷 در سایه این رویکرد مبتنی بر منافع، ایران تحت حاکمیت پهلوی به بهشت بازرگانان آمریکایی و انگلیسی و بزرگ‌ترین بازار فروش تسلیحات برای این کشورها تبدیل شد. خریدهای افراطی و غیرمنطقی تسلیحاتی شاه()، که بخشی از آن ناشی از تمایلات شخصی و بخشی دیگر در چارچوب دکترین نیکسون (۱۹۷۲) برای تبدیل ایران به "ژاندارم منطقه" صورت می‌گرفت، به فرصتی برای آمریکا جهت تحمیل هزینه‌های حفظ منافع خود در منطقه بر ایران تبدیل شد. بدین ترتیب، منابع عظیم نفتی کشور که می‌بایست صرف عمران، آبادانی و توسعه پایدار شود، در مسیر پاسخگویی به تمایلات شخصی شاه، تضمین منافع قدرت‌های بزرگ غربی و دامن زدن به فساد گسترده اقتصادی در سطوح بالای حکومتی به کار گرفته شد که یکی از دلایل اصلی عقب‌ماندگی کشور علی‌رغم درآمدهای بالا بود. 🔶 این رویکرد مبتنی بر منافع خارجی، به ساختار سرکوب‌گر داخلی دامن زد و نارضایتی عمومی را تشدید کرد. سرکوب بی‌رحمانه توسط ، سانسور شدید، فقدان آزادی‌های سیاسی، تلاش برای ترویج ارزش‌های غربی و اسلام‌زدایی (که در رویدادهایی نظیر جشن هنر شیراز نمود یافت)، و شکاف عمیق طبقاتی ناشی از فساد و توزیع ناعادلانه ثروت، همگی در چارچوب سیستمی قابل تحلیل هستند که با حمایت خارجی منافع قدرت‌ها را تضمین می‌کرد و در مقابل، با واکنش روزافزون و فزاینده مردم روبه‌رو شد. 🔷 در ماه‌های پایانی عمر رژیم، سرعت تحولات و موضع‌گیری‌های قاطعانه به عنوان رهبر انقلاب، تمامی طرح‌ها و برنامه‌های شاه و حامیانش را بی‌اثر ساخت. تغییر پی‌درپی دولت‌ها و اقدامات نمایشی و دیرهنگام مانند بازگرداندن تاریخ هجری شمسی یا دستگیری برخی مقامات فاسد مانند هویدا و نصیری، هیچ تاثیری در اراده رهبری و مردم برای سرنگونی رژیم نداشت. فساد ذاتی این رژیم برای همگان محرز بود و این اقدامات دیرهنگام، صرفاً فریب‌کاری آشکار تلقی می‌شد که نتیجه‌ای جز تسریع در روند انقلاب نداشت. 🖇 متن کامل را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh
📌 تأثیر انقلاب اسلامی بر تحولات جغرافیای سیاسی محور مقاومت در مقابل غرب 🔷 منطقه غرب آسیا (خاورمیانه) به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی خود، چهارراه ارتباطی و تجاری جهان و محل رقابت قدرت‌های جهانی است. پس از جنگ جهانی دوم و کشف نفت، این منطقه به‌ویژه مورد توجه قرار گرفت. پیش از ، استراتژی‌های قدرت‌های جهانی بر حذف اسلام سیاسی و سکولاریزه کردن آن متمرکز بود تا مانعی برای شکل‌گیری نیروی جدید در تقابل با شوروی نباشد. اما انقلاب اسلامی ایران این نظم جهانی را مختل و گفتمان جدیدی با محوریت اسلام حقیقی ایجاد کرد که موجب هوشیاری ملت‌ها و شکل‌گیری «گفتمان مقاومت» در برابر سلطه‌طلبی غرب شد. 🔶 ژئوپلیتیک به‌معنای رابطه بین جغرافیا و سیاست است و نقش جغرافیا در شکل‌گیری قدرت و رفتار سیاسی دولت‌ها را بررسی می‌کند. ژئوپلیتیک تعامل بین جغرافیا، سیاست و قدرت را تحلیل می‌کند و هم قدرت نرم و هم قدرت سخت را شامل می‌شود؛ جغرافیا بستر شکل‌گیری سیاست و قدرت است و به دو نوع سنتی (با نگاه امپریالیستی) و انتقادی (با رویکرد گفتمانی و مقاومت) تقسیم می‌شود. گفتمان‌های مقاومت، سلطه گفتمان‌های استعمارگر را به چالش کشیده‌اند. 🔷 اسلام در زمان پیامبر (ص) به قدرتی ژئوپلیتیکی در جهان تبدیل شد و مسیر نفوذ در جهان را گشود. این قدرت موجب نگرانی اروپا شد و از همان ابتدا تلاش کردند تا با تحریف اسلام و تضعیف آن، با گسترش نفوذش مقابله کنند. در قرن نوزدهم و با ورود استعمارگران، کشورهای اسلامی یکی‌یکی به اشغال درآمدند. این تهاجم نظامی و فرهنگی باعث تضعیف ارزش‌های اسلامی در میان مسلمانان شد و نفوذ استعمار در سطح نخبگان و توده مردم گسترش یافت. در واکنش به این روند، انقلاب اسلامی ایران شکل گرفت. تحت نفوذ استعمارگران در پی زدودن بود، اما انقلاب اسلامی باعث بازگشت هویت اسلامی و بیداری ملت‌ها شد. این حرکت نه‌تنها ایران، بلکه جهان اسلام را تحت‌تأثیر قرار داد. 🔶 مقاومت در برابر ظلم در اسلام امری الهی است و کسانی که علیه سلطه‌گران می‌جنگند، فرمان خداوند را اجرا می‌کنند؛ این مبارزه در اسلام «جهاد» نامیده می‌شود. آرمان‌های انقلاب اسلامی شامل عدالت‌طلبی، نفی استکبار، حمایت از مظلومان و مبارزه با ستمگران است؛ رهبر انقلاب بر ایجاد حزب جهانی مستضعفین تأکید داشتند. 🔷 پیام انقلاب اسلامی، وحدت مسلمانان و مبارزه با سلطه‌طلبی بود. این پیام مرزهای مذهبی را درنوردید و هدف آن جهانی بود: پرچم «لا اله الا الله» را در سراسر جهان برافراشته کند و قدرت‌های طاغوتی را به چالش بکشد. از دید (ره)، مقاومت یک وظیفه دینی و قرآنی است. جهاد در برابر ظلم و سلطه‌گران، امری الهی است که همه پیامبران به آن دعوت کرده‌اند. بر این اساس، نه گفتن به سلطه‌طلبی، جوهره مقاومت اسلامی به شمار می‌رود. 🖇 متن کامل را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh
📌 نخستین جرقه انقلاب در دهه پنجاه و نقدی بر تحلیل یرواند آبراهامیان 🔷 در بررسی تاریخ ، روایت‌های مختلف و گاهی متناقضی درباره نقطه آغاز و جرقه اولیه آن مطرح شده است. برداشت‌ها و تعابیر از وقایع پیش از انقلاب، همواره دستاویزی برای شکل‌دهی نگاه‌های گوناگون به سیر منحنی انقلاب بوده‌اند. بعضی نگاه‌ها، گفتارها و جلسات روشنفکری را به ‌عنوان مبدأ می‌شناسند و برخی دیگر بر نقطه‌عطف‌هایی همچون قیام‌های مردمی تأکید می‌کنند. 🔶 در این میان، تحلیل یرواند آبراهامیان در کتاب «ایران بین دو انقلاب» نقش مهمی دارد. او نخستین جرقه را نه در ، بلکه در برگزاری سلسله شب‌های شعر و رخدادهای دانشگاه صنعتی شریف می‌بیند. به اعتقاد او، فضای باز سیاسی نیمه دوم دهه پنجاه و فعالیت‌های روشنفکران مخالف شاه، موتور محرکه اصلی تحولات انقلابی بود و اعتراض مستقیم خیابانی، واکنشی بعدی به این فضای فرهنگی محسوب می‌شد. 🔷 این دیدگاه، با استقبال برخی روشنفکران و نویسندگان داخلی نیز مواجه شده است. طبق این روایت، عاملی چون درگذشت حاج آقا مصطفی خمینی و روشن شدن نام برای جامعه، اهمیت خود را از دست داده و همه‌چیز به تلاش گروه‌های فرهنگی و روشنفکری فروکاسته می‌شود. حتی برخی منابع کلیدی در کشور نیز، با تأثیر گرفتن از این تحلیل، نقطه آغاز تحولات را صرفاً به فضا و جلسات روشنفکری نسبت داده‌اند. 🔶 اما مستندات دیگر تاریخی، روایت متفاوتی ارائه می‌دهند. بسیار پیش از آنکه جلسات شب شعر یا فعالیت‌های دانشجویی جدی‌تر شود، مبارزه ملت ایران با بر محوریت چهره‌های مذهبی و نقش‌آفرینی مستقیم مردم شکل گرفته بود. جنبش‌هایی چون قیام ۱۵ خرداد و حوادثی مانند شهادت حاج آقا مصطفی خمینی، انگیزه و حرکتی نو به اعتراضات مردمی دادند. تظاهرات مردم قم پس از انتشار مقاله توهین‌آمیز درباره امام خمینی در دی ۱۳۵۶، جرقه‌ای شد که موجی از قیام‌های پی‌درپی در شهرهای مختلف ایجاد کرد و ورق تاریخ را برای همیشه برگرداند. 🔷 ادعای آغاز انقلاب با جلسات شعر و اعتراضات فرهنگی، متکی بر اطلاعاتی ناقص و برداشت‌هایی سطحی از فضای جامعه آن زمان است. بسیاری از این گردهمایی‌های هنری و فرهنگی، توسط گروه‌های کوچکی با دیدگاه‌های خاص برگزار می‌شدند و گستردگی و تاثیر اجتماعی لازم برای چنین تاثیرگذاری تعیین‌کننده‌ای نداشتند. حتی خود اسناد تاریخی هم نشان می‌دهند که مخالفان اصلی رژیم تا پیش از اواخر سال ۵۶، ظرفیت تبدیل اعتراضات تئوریک و فرهنگی به حرکت خیابانی گسترده را نداشتند. 🔶 از سوی دیگر، سیر رخدادها نشان می‌دهد که این قیام مردمی بود که موتور تحولات را روشن کرد، نه صرفاً موج فعالیت‌های روشنفکری یا فضای باز سیاسی شاه. ، با برخورد مأموران با مردم و جان‌باختن جمعی از معترضان، نقشی کلیدی در بسیج مردم علیه نظام داشت. زنجیره چهلم‌ها و مراسمی که پس از این واقعه در سراسر کشور برگزار شد، جو جامعه را به سمت اعتراض گسترده سوق داد. 🔷 در مجموع، تقلیل جرقه اصلی انقلاب به فعالیت‌های محدود گروه‌های هنری و روشنفکری، نادیده گرفتن ریشه‌های عمیق اجتماعی، سیاسی و مذهبی انقلاب ایران است. این روایت نه تنها با مستندات تاریخی هم‌خوانی ندارد، بلکه حقایق مهمی درباره رهبری امام خمینی، باورهای مذهبی مردم و نقش‌آفرینی توده‌ها را پنهان می‌کند. تاریخ واقعی انقلاب اسلامی، داستانی از حضور پررنگ مردم، فریادهای عدالت‌خواهانه، و پایداری در برابر ظلم است؛ مسیری که با هر قیام، هر چهلم و هر اعتراض، فصل به فصل آن توسط خود مردم ایران نوشته شد. 🖇 متن کامل را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌‎پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh
📌انقلاب اسلامی، شکست تجربه غرب‌گرایی و زوال پادشاهی در ایران 🔷 و طبقه حاکمه ایران قادر به ایجاد دگرگونی نبودند. از دیدگاه غرب، ضرورت داشت شاهی مستبد و حاکمیت استبدادی جهت تسریع توسعه تاریخی ایران حضور داشته باشند. همکاری غرب با نظام پادشاهی ایران طی ۱۵۰ سال اخیر در این چارچوب تحلیل شده است. سیاستمدارانی حرفه‌ای و وابسته به خانواده‌های اشراف و تحصیل‌کرده‌های غرب را گرد هم آورده بود، افرادی که به ایدئولوژی‌های لیبرال-دموکراسی یا سوسیال-دموکراسی شکی وارد نمی‌کردند. 🔶 و در هر صورت با حمایت و به روی کار آمده‌اند و اسطوره‌سازی‌های با تمام وجوهش بر اساس تئوری‌های نظام مشروطه سلطنتی انگلیس شکل می‌گرفت. اسطوره‌واری را که خود ساخته بودند باور کردند و بدین طریق اسیر پندارگرایی‌های «دیکتاتوری منور» و یا «دولت مطلقه مدرن!» شدند. برای روشنفکران داخلی، نظام مشروطه سلطنتی و قانون اساسی آن علی‌رغم تمام نقایص و دست‌اندازی‌هایی که مستبدان به آن داشتند، طلیعه یک نظام دموکراتیک به نظر می‌رسید. 🔷 نظام مشروطه سلطنتی، برخلاف تصور روشنفکران غرب‌گرا، باعث تشکیل و تثبیت سلطنت استبدادی در ایران شد و رضاخان توانست بستر این استبداد را به وجود آورد و قانون‌شکنی‌ها و جنایات خود را ممکن سازد. مشروطه‌خواهان سلطنت‌طلب با تعصب نسبت به این نظام و تساهل در برابر تخلفات پهلوی‌ها مانع ظهور اندیشه‌ها و راه‌حل‌های جدید شدند. به خوبی درک کرد که باید از قدرت دولت برای تجدد و بازسازی به سبک غربی بهره ببرد و همه چیز را به وجود شخص دیکتاتور و دستگاه حکومتی او وابسته کرد؛ او با وجود استبداد کم‌نظیرش، توسط روشنفکرانی اداره می‌شد که ساختاری پیچیده و دیوان‌سالارانه و فاسد داشتند. نظام مشروطه سلطنتی براساس هوس‌های دیکتاتوری کار می‌کرد و به نابودی هزاران خانواده کشاورز منجر شد و در نتیجه، عقب‌ماندگی، فقر و ناکامی‌های وسیعی در ایران رخ داد. روشنفکران و نخبگان جامعه که خود باعث شکل‌گیری دیکتاتوری شدند، در زندان‌های رژیم شاه سرکوب و نابود شدند. 🔶 حمایت قدرت‌های غربی و در رأس آن و و حتی از بنیادهای نظام پادشاهی و محمدرضا پهلوی مزید بر علت بود و جسارت لازم را از نخبگان سیاسی و فکری ایران برای دادن شعار سقوط نظام پادشاهی گرفت. در این میان فقط یک صدا بود که سازش نمی‌پذیرفت و به چیزی کمتر از سقوط نظام پادشاهی در ایران رضایت نمی‌داد و آن (ره) بود. 🔷 آگاهی ملت ایران از ضرورت تغییر و دگرگونی نظام پادشاهی و دیکتاتوری وقتی به وجود آمد که (ره) رهبر جنبش انقلابی ملت ایران شد. تا آن موقع بیش از چند دهه وقت تلف شده بود و میراثی که باید در انقلاب عدالتخانه ملت ایران، دور انداخته می‌شد با حاکمیت جریانات غربگرا و طرفدار سلطنت، متمركزتر و عظیم‌تر گشته بود. هر نوع مبارزه‌ای برای اینکه به موفقیت بینجامد می‌بایستی مبتنی بر اصولی کاملا محكم، مردم‌پسند، آرمانی و دارای رهبری سازش‌ناپذیر باشد، تا همان‌طورى كه قدم به قدم پیش می‌رود ضمن تثبیت پیشرفت‌های خود، از جلب خصومت همزمان صاحبان منافع عینی و ذهنی موجود پرهیز کند. همه این خصیصه‌ها در انقلاب اسلامی و رهبری امام جمع بود. 🖇 متن کامل را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh
📌 ۱۵ خرداد، برافتادن مشروطه و برآمدن انقلاب اسلامی 🔷 سال در مسیر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران نقطه‌ای سرنوشت‌ساز است که بدون اعتنا به تلاش کسانی که آن را رخدادی عادی جلوه می‌دهند، اثرش را آشکارا بر جای گذاشته است. هزاران نفر در آن مقطع دستگیر، زندانی، تبعید یا کشته شدند و در میان آنان و یارانش نیز حضور دارند. اما تفاوت عمده پانزده خرداد نه در شمار قربانیان، بلکه در نوع پیوند عمیقش با همه ابعاد تاریخ و ارزش‌های ملت است. صحنه‌ای که مبارزات مردم ایران، شیوه و اهداف خود را بازآفرینی نمود و آرمان‌هایی تازه دمید. 🔶 در فضای تفسیر رسمی از جنبش‌های اجتماعی، نیروها به دو اردوگاه سنتی (روحانیت، بازاریان، اشراف، دهقانان) و مدرن (طبقه متوسط جدید، کارگران، روشنفکران) تقسیم می‌شوند. بسیاری از این دیدگاه‌ها جنبش ۱۵ خرداد را حرکتی کور می‌دانند که فاقد رهبری اجتماعی واقعی است. با بازخوانی خاطرات فعالان سیاسی، نظرات گوناگونی از سوی جناح‌های مختلف درباره مواجهه با حرکت علما مطرح شده است. بخش‌هایی بر رویکرد قشری روحانیت تأکید دارند، برخی دیگر خواستار حمایت از علما هستند و گروهی نیز راه تعالی‌بخش و عمق بخشیدن به حرکت مذهبی را در پیش گرفته‌اند. 🔷 در تحولات معاصر، همواره این تصور قالبی حاکم بود که هیچ جنبش اجتماعی بدون واسطه‌گری روشنفکران و نیروهای حزبی غرب‌گرا امکان تحقق ندارد. پانزده خرداد مصداق بارز فرو ریختن این برداشت است؛ جنبشی برخاسته از بطن جامعه که مناسبات را دگرگون کرد، مبانی مبارزه را تازه کرد و پیوند ناگسستنی با باورهای مردم برقرار نمود. نتیجه آن راهی بود که به ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ ختم شد و مشعل را فروزان نگاه داشت. 🔶 جامعه‌شناسی سیاسی مبتنی بر نگاه امام خمینی به پانزده خرداد، نشان می‌دهد که ریشه، هدف، پایه‌گذاران و پویندگان آن با هیچ‌یک از جنبش‌های پیشین ایران همسانی ندارد. جست‌وجوی علل و ادامه‌دهندگان این نهضت، شناخت مقصد و مخالفان آن، و شناخت کسانی که امید به استمرارش می‌رود، حاوی پرسش‌هایی بنیادین است. پاسخ، در فداکاری گروهی از مردم نهفته است که بی‌هیچ نیت جز اسلام، به پا خاستند؛ جمعیتی که برای اسلام قیام کردند و تنها همان‌ها بودند که صف قیام را شکل دادند و جان دادند. با ورود روحانیت به صحنه و بازگرداندن مرجعیت تفسیر تحولات به نهاد دین، گستره آزادی نیروهای اجتماعی از قالب‌های غربی رها شد و نیروی مردمی، جنبشی فراتر از نخبگان سیاسی پدید آورد. 🖇 متن کامل فصل‌نامه را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh
📌 پیشینه همکاری رژیم شاه در طرح‌های نظامی منطقه‌ای با اسراییل 🔷 در سال‌های پس از و تثبیت قدرت ، ارتباطات و ، در سایه سیاست‌های ، ابعاد گسترده‌ای یافت. پیوند استراتژیک این دو کشور با تاکید بر نفوذ آمریکا، تعاملات نظامی و امنیتی را در پیش گرفت که در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ میلادی، با هدف مقابله با نفوذ شوروی و جریان‌های چپ‌گرا و عربی دنبال شد. ایران و اسرائیل به عنوان بازو‌های منطقه‌ای آمریکا، نقش قدرت‌های محلی را برعهده داشتند و در کنار ترکیه، پایه‌های همکاری سه‌جانبه در منطقه را شکل دادند. 🔶 همکاری‌ها در چند سطح گسترش پیدا کرد؛ از تامین نفت اسرائیل و صادرات کالاهای استراتژیک گرفته تا آموزش نیروهای نظامی، خرید تسلیحات، انتقال فناوری و ایجاد بستر عملیاتی مشترک در خاورمیانه و آفریقا. با راهنمایی و حمایت ، دوره‌های تخصصی آموزش اطلاعات، ضدجاسوسی و مخابراتی را دریافت کرد. برخی منابع، نقشه برنامه‌ریزی هماهنگ سیای آمریکا و MI6 بریتانیا برای نزدیک کردن ایران و اسرائیل را مطرح کرده‌اند. نمونه‌هایی چون پروژه‌های تسلیحاتی مشترک و توسعه موشک‌های دوربرد و قراردادهای محرمانه نظامی میان تهران و تل‌آویو، نشان‌دهنده عمق همکاری‌هاست. 🔷 در این دوره، اسرائیل با انتقال تجربه و فناوری نظامی و آموزش نیروهای ویژه ساواک، الگوی رفتاری خود را وارد ساختار اجرایی سیستم امنیتی ایران کرد. گزارش‌ها از تاثیر مستقیم عناصر اسرائیلی بر روند گزینش، آموزش عملیاتی و برنامه‌ریزی‌های امنیتی ایران حکایت دارد. همچنین قراردادهای خرید سلاح، تجهیز نیروی هوایی و تهیه جنگ افزارهای مدرن، ایران را به یکی از مشتریان اصلی تسلیحات اسرائیلی تبدیل کرد. 🔶 ایران و اسرائیل نه‌تنها همکاری نظامی، بلکه پروژه‌های اطلاعاتی و عملیاتی برای نفوذ در کشورهای منطقه و مهار جریانات عربی و فلسطینی را دنبال کردند. قدرت‌های غربی، به‌ویژه آمریکا، از طریق ساختارهای اطلاعاتی و نظامی، حمایت و پشتیبانی راهبردی خود را بر این ائتلاف استوار ساختند. با پیروزی انقلاب اسلامی، این همکاری‌ها متوقف گردید و واسطه‌های ارتباطی، متخصصان و مستشاران نظامی اسرائیل ایران را ترک کردند. در این مقاله هیچ اشاره‌ای به امام خمینی نشده است. 🖇 متن کامل فصل‌نامه را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh