#نکات_فقهی 💠 فلسفه جعل حکم و تأثیر آن بر استنباط: 🔰حضرت استاد شب زنده دار «دام ظله»: برخی معتقدند شناخت قطعی و یقینی #فلسفه یک حکم بر استنباط احکام مؤثر است. 👇 به عنوان نمونه 👇 1️⃣ شارع نمی‌تواند از طرفی عدالت را امر مضیّقی بداند، و از طرف دیگر بسیاری از امور زندگی را مشروط به آن کند. نماز جماعت، صحت طلاق، شهادت و بیّنه در موارد مختلفی که اثبات موضوع می‌کند منوط به عدالت شده و بسیاری مثال دیگر، اما #عدالت چیزی است که به تعبیر صاحب جواهر می‌توان گفت فقط در مقدّس اردبیلی وجود دارد. (جواهر 13: 295) این دو مطلب ناسازگار هستند و نشان می‌دهند عدالت ـ یا أماره بر عدالت ـ همین است که اطرافیان انسان در محل زندگی بگویند از او بدی ندیده‌اند، همانطور که در صحیحه عبدالله بن ابی یعفور آمده است. (من لا یحضره الفقیه 3: 38) 2️⃣ در باب قضا گفته‌اند نزاع و درگیری در جامعه زیاد است و باید آنها را در محکمه شرعی حل کرد، این مطلب هم اشتراط #اجتهاد در قاضی منافات دارد چون تعداد مجتهدین کم است و رسیدن به اجتهاد در هر عصر سختی بیشتری پیدا می‌کند. پس شارع یا باید چنین شرطی نگذارد یا باید با تفاوتهایی مشروعیت #قاضی_تحکیم را هم قبول کند. 3️⃣ در مورد #حیل_ربا هم بزرگانی مانند مرحوم امام فرموده‌اند حتی اگر سند روایات مربوط به حیله‌های ربا معتبر باشد، نمی‌توان آنها را پذیرفت؛ چون با ادله شداد و غلاظ #حرمت_ربا و ادله‌ای که مفاسد ربا را بیان کرده‌اند، سازگار نیستند . اگر شیء بخسی مانند یک قوطی کبریت در کنار یک طرف معامله قرار بگیرد، مفاسدی که در شرع برای ربا بیان شده از بین نمی‌روند و تناقض در جعل لازم می‌آید. 4️⃣ اگر ترغیب زیادی به امر به معروف و نهی از منکر شود و آیات و روایات فوائد مهمی برای آن بشمارند، اما شرطی برای وجوبش بگذارند که احراز آن نادر باشد، همین تهافت با حکمت و فلسفه جعل پیش می‌آید. 📚 برگرفته از دروس خارج فقه (امر به معروف) استاد #شب‌زنده‌دار (1395ش) #حضرت_آیت‌الله_شب‌زنده‌دار «دام ظله» #آثار #فقه 🔗 @book_feghahat