eitaa logo
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
748 دنبال‌کننده
155 عکس
24 ویدیو
39 فایل
🔰در محضر حضرت استاد شب زنده دار«دام ظله» 👤 ارتباط : @mahmodkh1369 🌐 تارنما: Www.Feghahat.ir
مشاهده در ایتا
دانلود
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 1️⃣ نیّت خالص رمــز همــه موفقيتهــا خلــوص نيــت اســت؛ بــه ایــن معنــا کــه انســان کار را بــراي خداونــد متعــال انجــام دهــد. در روایــت آمــده اســت: «مَن تَعَلَّمَ العِلمَ و عَمِلَ بِهِ و عَلَّمَ للّه ِِ، دُعِيَ في مَلَكوتِ السَّماواتِ عَظيما، فقيلَ : تَعَلَّمَ للّه ِِ، و عَمِلَ للّه ِ، و عَلَّمَ للّه ِِ! » (کافی، ج1،ص35) ایـن روایـت بیـان می کنـد کسـي کـه علـم بيامـوزد و بـه آن عمـل کنـد و آن را بـراي خـدا بـه ديگـران تعليم دهـد و دواعـي ديگـري مثـل حـب ّ جـاه، حـب ّ ر ياسـت، حـب شـهرت نداشـته باشـد، در ملکـوت سـماوات از او بـه بزرگـي یـاد و گفتـه مي شـود کـه او بـرای خـدا آموخـت و عمـل کـرد و آمـوزش داد. رمـز همـه موفقيت هـا هميـن خلـوص نيـت اسـت. ا گرچـه در بعضـی نصـوص وارد شــده اســت کــه حتــی ا گــر توفيــق تعلّــم بــراي خــدا را نداریــد، از آن دســت نکشــید و انجامـش دهيـد؛ چـون ايـن تعلّـم ـ انشـاءالله ـ منجـر بـه خداونـد می شـود. انسـان بي سـوادی کـه به دنبـال کسـب معرفـت و معلومـات نبـوده اسـت، اميـدي بـه نجـات پيدا کردنـش نیسـت؛ امـا کسـي کـه در پـی تحصیـل علـم اسـت، بالاخـره راه صحیـح را پیــدا می کنــد و در نهایــت بــه رضایــت خداونــد می رســد. البتــه ایــن مطلــب به حسـب غالـب افـراد اسـت؛ نـه اينکـه بی اسـتثنا و در همـه مـوارد چنیـن باشـد. مرحــوم آيــت الله حائــري در دفتــر خاطراتــش از والــد معظــم خــود، مرحــوم حــاج شـيخ عبدالکريـم حائـری، مؤسـس حـوزه علمیـه قـم، نقـل مي کنـد کـه وقتـي خدمـت مرحـوم آقـا سـيدمحمد فشـارکي درس مي خوانديـم، ايشـان مي فرمـود: «مـن از خـودم مطمئـن هسـتم کـه در تدر يـس قصـدم جلـب رضایـت خداسـت؛ امـا فقـط يـک جـا هسـت کـه هنـوز موفـق نشـده ام و آن هنگامی اسـت کـه در درس به من اشـکال گرفته می شـود. آنجـا بايـد جـواب بدهـم و ديگـر بـراي خـدا و غيـر خـدا نـدارد. هنـوز ايـن را نتوانسـته ام حـل کنـم؛ ولـي اصـل درس را بـراي خـدا ميگويـم». حتـي بعـد از درس کــه خیلــی وقــت ایشــان را بــرای پاســخگویی بــه اشــکالات می گرفتنــد، مي فرمــود: «مـن وظيفـه شـرعي خـودم مي دانـم کـه طلبـه را مجـاب کنـم و برایـش توضيـح بدهـم؛ ولـي وقتـي کـه جـواب اشـکالات را مي دهـم، نمي دانـم بـراي خداسـت يـا غيـر خـدا». انسـان بایـد بتوانـد حتـی ایـن حالـت را هـم ـ انشـاءالله ـ از خـود دفـع کنـد و حتـی در مقـام جـواب دادن نیـز بـرای خداونـد اقـدام کنـد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 2️⃣ شر وع کار با نام خداوند درس و بحــث بایــد بــا برخــی از ســنن و نــکات همــراه شــود تــا ـ انشــاءالله ـ موفقیت آمیـز باشـد. نکتـه اول ایـن اسـت کـه واقعـا بـا تـوکل بـه خـدای متعـال و بـا نـام و اسـتعانت از او ایـن کار شـروع شـود. مسـامحه در ایـن بـاب روا نیسـت؛ بلکـه باید به جد و از ســویدای قلــب و بــا تأمــل در خــود، ایــن بــاور را ایجــاد کــرد کــه « لا حـول و لا قـوة الاّ بـالله» و اگـر او و اولیـای او دسـتمان را نگیرنـد، مـا هیـچ هسـتیم. بایـد بدانیـم کـه جـز در سـایه تـوکل بـه خـدای متعـال و توسـل بـه اولیـای گرامـی او هیـچ ترقــی علمــی و معنــوی در انســان پیــدا نمی شــود. دلیـل مطلـب فـوق، اولا ایـن اسـت کـه فرموده انـد: «كلّ امر ذی بال لم يبدأ فيه به بسم الله فهو ابتر». بـال در لغـت بـه معنـای امـر مهـم اسـت؛ پـس بـه هـر چیـزی کـه شـأن و مقامـی دارد و مـورد اهتمـام اسـت، بـال گفتـه می شـود. چـه امـر ذی بالـی، ذی بال تـر از دروس الهـی و آنچـه مربـوط بـه احـکام الله تعالـی اسـت؛ چـه مقدمـه آن احـکام، یعنـی علـم اصـول و چـه خـود آن احـکام و بحـث دربـاره آن، یعنـی فقـه. ثانیـا «لا مؤثر فی الوجود الا الله تعالی» حـال کـه فقـط خداونـد در عالـم اثرگـذار اســت، بایــد هــم بــا ذکــر خــدای متعــال و هــم بــا اســتعانت و اســتمداد از او و هــم تبرک جســتن بــه نــام او بهره منــد شــد. پـس ايـن استمدادجسـتن امـری تشـريفاتي و تعـارف نيسـت؛ بلکـه واقعیـت دارد. بايـد توجـه داشـت کـه ا گـر عنايـت او قطـع يـا کـم شـود، کِميـت همـه عالميـان لنـگ خواهــد بــود. گاهــي خداونــد متعــال صحنه هايــي را پيــش مــي آورد تــا انســان ايــن واقعيـت را بهتـر درک کنـد و معرفتـش بـه توحيـد بيشـتر شـود. در احــوالات محقــق بــزرگ، مرحــوم اصفهانــي «ره» آمــده اســت کــه ايشــان ســه روز متوالــی عیــن مباحــث روز قبــل را بی کم و کاســت تکــرار کــرد. تلامــذه ايشــان ســؤال کردنـد کـه وجـه ايـن تکـرار چيسـت. ايشـان فرمـود: «هيـج مطلـب جديـدی بـه ذهنـم نمي آيـد». معلـوم مي شـود خـداي متعـال آن ذهـن فعـال را کـه افـکار ی بسـيار بلنـد و عميـق دارد و معمـولا در هـر بحثـي مطالـب جديـدی ارائـه می کنـد، دچـار چنیـن حالتـی می سـازد تـا توجـه پيـدا کنـد کـه همـه اينهـا از غيـر توسـت و مـا مي توانيـم آنهـارا بگيريـم یـا بدهيـم. بـراي خـودم مکـرر پيـش آمـده اسـت کـه باوجـود مطالعـه در شـب و حتـی در روز بعــدش، بعضــی از گره هــای علمــی برایــم بــاز نمی شــد؛ امــا تــا وارد فضــاي مطهــر حـرم حضـرت فاطمـه معصومـه «سلام الله علیها» می شـدم، مطلـب در ذهنـم جرقـه مـی زد و حـل می شــد. ايــن خانــم، واســطه بيــن خــدا و خلــق اســت. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 3️⃣ توکل به خداوند متعال در دسـتیابی بـه قله هـای کمـال، جـز تـوکل بـه خـدای متعـال و کار را بـه او واگـذاردن و از او استعانت جسـتن هیـچ چیـزی یـاور انسـان نیسـت. کارهـای بزرگـی مثل رسـیدن بـه اجتهـاد، فقـط بـا تـوکل بـه خـدای متعـال محقـق می شـود. بنابرایـن، بایـد مطالعـه، فکرکـردن و نوشـتن را بـا انابـه و توسـل بـه خـدای متعـال و اولیایـش شـروع کـرد. اولیـن دلیـل آن، روایـت شـریف امـام جـواد «علیه السلام» اسـت: « الثِّقَةُ باللّه ِ تعالى ثَمَنٌ لِكُلِّ غالٍ ، و سُلَّمٌ إلى كُلِّ عالٍ» یعنــی راه وصــول بــه هــر شــیء گرانقیمــت و متعالــی تــوکل و اسـتیثاق بـه خداونـد اسـت. تحصیـل علـم و رسـیدن بـه معـارف و حقایـق نیـز از جمله ی آن امــور ارزشــمند و بلندمرتبــه اســت؛ چــون اولا اجتهــاد حــوزوی از مــاده جهــد و کوشــش اســت کــه بــر بلندمرتبگــی امــر اجتهــاد و تحصیــل علــوم حــوزو ی دلالت می کند. ثانیاعالــم بزرگــی همچــون مرحــوم شــیخ انصــار ی در اواخــر عمــر شـریفش کـه مراتـب علمـی را به خوبـی پیمـوده بـود، از خـدا می خواهـد کـه اجتهـاد را روز ی او کنــد: «رزقنــا الله الاجتهــاد». ایــن مطلــب نشــان می دهــد کــه اجتهــاد امــر آســانی نیســت. بارهـا عـرض کـرده ام کـه اسـتادمان مرحـوم آیـت الله آشـیخ کاظـم تبریـزی «قدّس سرّه» ـ کـه در همـه علـوم متعـارف حـوزوی هـم تألیـف داشـت و هـم صاحب نظـر بـود ـ می فرمـود: «مـن گاهـی بـرای حلش ـدن بعضـی از مباحـث منطقـی فـرش حجـره را کنـار مـیزدم و صورتـم را بـر خـا ک می گذاشـتم و نـزد خـدای متعـال انابـه می کـردم کـه فهـم این مطلب را روزی مـن کنـد». ایـن کار بـرای درک مطلبـی صرفـا منطقـی لازم بـوده اسـت؛ چه رسـد بـه مطالـب یـا احـکام الهـی یـا مقدمـات آن مثـل علـم اصـول یـا علـم رجـال. بایـد ایـن حالـت را در خـود زنـده کـرد؛ زیـرا باعـث می شـود خـدای متعـال عنایـت کند و ـ انشـاءالله ـ علـم بـا معنویـت ممـزوج شـود و غفلـت در فـرد راه نیابـد. به این مناسـبت، قـرآن شـریف میفرمایـد: «أَلَيْسَ اللَّهُ بِكَافٍ عَبْدَهُ» (زمر،36) و «وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ» (طلاق،3) دومیــن دلیــل ایــن اســت کــه اطمینــان و ثقــه داشــتن بــه خــداي متعــال در امــور، ســرمايه و پشــتوانه بزرگــي بــراي همــه اســت. ا گــر انســان بــه ايــن مبــدأ قــادر متعــال حکيــم رئــوف رحيــم توجــه داشــته باشــد، نااميدي هــا و پژمردگي هــا و کســالت ها از او رخـت برمي بنـدد. مگـر او بخيـل اسـت؟! مگـر او ناتـوان اسـت؟! مگـر او عبـدش را دوسـت نـدارد؟! مگـر او را کمـک نمي کنـد؟! مگـر او سـريعالرضا نيسـت؟! توجـه بــه ايــن مطلــب مانــع احســاس يــأس و ناکامــی در انســان می شــود. وظيفــه طلبــه ايــن اســت کــه ســرباز ی فــداکار و آماده به خدمــت باشــد. اگــر اســلام خدمتــي از او خواسـت، در اختيـار اسـت و ا گـر نخواسـت، آمادگـي خـود را حفـظ کـرده و وظيفـه خـود را انجـام داده اسـت. بایـد کوشـش همـه ایـن باشـد کـه بـرای خـدا کار کننـد؛ و الاّ زحماتشان «هباء منثورا» خواهـد شـد و معلـوم نیسـت کـه در آخـرت و جهـان پـس از ایـن بـرای آنهـا آثـار ی داشـته باشـد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 4️⃣ ایجاد آمادگی قلبی برای استفاده بهتر از آیات و ر وایات اسـتفاده ی صحیـح و بهتـر از معـارف شـرعی و الهـی و قرآنـی نیـاز بـه پیش زمینه ای دارد کـه ا گـر آن را در خـود فراهـم کنیـم، میتوانیـم از ایـن منابـع اسـتفاده صحیـح، بهتـر و بیشـتری ببریـم. ایـن مطلـب از دو آیـه شـریفه در سـوره یـس اسـتفاده می شـود: الف) «إِنَّمَا تُنْذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِيَ الرَّحْمَٰنَ بِالْغَيْبِ ۖ فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَأَجْرٍ كَرِيمٍ» (یس،11). در خصــوص «إِنَّمَا» در ایــن آیــه بایــد گفــت کــه برخــی قائــل بــه دلالــت آن بــر حصــر هســتند؛ امــا برخــی ماننــد مرحــوم امــام خمینــی «ره» دلالــت فی نفســه و به حســب موضوع لـه آن را بـر حصـر نمی پذیرنـد. طبـق نظـر ایشـان، آیـه شـریفه در مقامـی اسـت کـه گویـا از آن اسـتفاده حصـر می شـود. در هـر صـورت، آیه شـریفه وافی به مقصود ما هسـت. این آیه «ینْذِرُ» هـم قرائـت شـده اسـت؛ ولـی در قرآنهـای متعـارف «تُنْذِرُ» آمده است. به حسب قرائت «إِنَّمَا تُنْذِرُ»، آیه خطاب به پیامبر عظیم الشأن «ص» اسـت و بیـان می فرمایـد کـه تـو فقـط کسـانی را انـذار میکنـی کـه ایـن دو خصوصیت را داشته باشند: « اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِيَ الرَّحْمَٰنَ». اگــر انســانها ایــن دو صفــت پیش زمینــه انــذار را داشــته باشــند، می تواننــد اســتفاده ی بهتــری از آیــات و روایـات ببرنـد. ایـن دو عبارت انـد از : 1️⃣ اینکــه واقعــاً اتبــاع ذکــر داشــته باشــند. ذکــر در اینجــا یعنــی قــرآن شــریف؛ چنانکـه در جـای دیگـر فرمـوده اسـت: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ» (حجر،9)، افـراد بایـد به طـور قاطـع و جـدی ایـن تصمیـم درونـی را داشـته باشـند و در عمـل هـم بـه منصـه ی ظهـور برسـانند کـه می خواهنـد پیـرو قـرآن شـریف باشـند. 2️⃣ اینکــه واقعــاً خشــیت رحمــان در دلشــان جایگزیــن و نهادینــه شــده باشــد. کلمه «رحْمَٰنَ» در اینجـا لطافتـی دارد و گویـا بـه ایـن اشـاره می کنـد کـه آنهـا مغـرور بــه رحمانیــت خــدا نشــدند و بــا اینکــه قبــول دارنــد او رحمــن و رحیــم اســت، از او خشـیت دارنـد. بایـد در کنـار امیـد و توجـه بـه رحمانیـت و رحمـت الهـی، در نظـر داشـت کـه خداونـد منتقـم نیـز هسـت. ا گـر کسـی بـه حـدی رسـیده باشـد کـه بایـد از او انتقــام گرفتــه شــود، خداونــد چنیــن خواهــد کــرد. نمونـه آن، همیـن افـراد خبیثـی هسـتند کـه بـه بهانه هـای واهـی و خـلاف عقـل و وجـدان و فطـرت، بـه بزرگتریـن خلـق خـدای متعـال کـه متخلّـق بـه اخلـاق اسـت، جســارت می کننــد. ایــن در حالــی اســت کــه همــگان به اتفــاق، حتــی آنانــی کــه مســلمان و شــیعه نیســتند، حضــرت محمــد «ص» را محمــد امیــن می شناســند «وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٍ» (قلم،4). ایـن رفتارهـا دور از انسـانیت اسـت و متأسـفانه ایـن همـه انذارهـای قـرآن و پیامبـر اکـرم «ص» در آنهـا اثـر نکـرده و نخواهـد کـرد. بنابرایـن، ا گـر می خواهیـم اسـتفاده بهینـه از کتـاب و معـارف الهیـه ببریـم، بایـد ســعی کنیــم ایــن دو شــرط زمینه ِ ســاز را کــه در حقیقــت قابلیــت قابــل را تتمیــم می کننــد، رعایــت کنیــم. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
ب) «وَ ما عَلَّمْناهُ الشِّعْرَ وَ ما یَنْبَغِی لَهُ إِنْ هُوَ إِلاّ ذِکْرٌ وَ قُرْآنٌ مُبِینٌ *لِیُنْذِرَ مَنْ کانَ حَیّاً وَ یَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَى الْکافِرِینَ» (یس،69 تا 70). ایـن قـرآن یـا پیامبـر «ص» ـ بنـا بـر اینکـه ضمیـر بـه قـرآن یـا پیامبـر «ص» برگـردد ـ بـرای ایـن اسـت کـه هـر کـه را زنـده اسـت، انـذار کنـد. به عبـارت دیگـر، ایـن قـرآن کـه در اختیـار پیامبـر «ص» قـرارش دادیـم، بـرای ایـن اسـت کـه «مَنْ کانَ حَیّاً» را انـذار کنـد. از ضمیمه کـردن ایـن آیـه بـه آیـه اول (یـس، 11) روشـن می شـود کـه حیـات بـرای کسـی اسـت کـه دو خصوصیـت یادشـده را داشـته باشـد. انـذار قـرآن و رسـول الله «ص» فقـط در کسـی اثـر می گـذارد و او را رشـد می دهـد کـه زنـده باشـد. امـا میّت، یعنـی کسـی کـه دلـش مـرده و قسـاوت بـر او سـیطره پیـدا کـرده اسـت، نمیتوانـد از معارفـه الهیـه و قـرآن، آنگونـه کـه بایـد اسـتفاده کنـد. شــاید یکــی از معانــی «لَا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ» (واقعه، 79) نیز همین باشد. عده ای در فقــه از ایــن آیــه طهــارت حدثیــه را اســتفاده می کننــد؛ امــا بایــد گفــت کــه آیــه یادشــده در یکــی از معانــی خــود بیــان می کنــد آنــان کــه پــا کدل نیســتند، زنگارهـای دل را نشسـته و مصفّـا و نورانـی نشـده اند، اصـلا قـرآن را مـّس نمی کننـد.ّ در کلمـه «مسّ» نیـز لطافتـی وجـود دارد و اشـاره می کنـد به قـدر ی دور هسـتند کـه حتـی شـائبه و رائحـه ای هـم از آن معـارف بلنـد نصیـب آنهـا نمی شـود. بنابرایـن، حوزه هـای علمیـه جایـگاه اصلـی آن اسـت کـه بتوانیـم معـارف الهـی را درسـت دریافـت کنیـم و خودمـان بهره منـد شـویم تـا بعـد از آن، هـادی امـت باشـیم و رسـالت خـود را انجـام دهیـم. در ایـن جهـت، نکتـه مهـم ایـن اسـت کـه قابلیـت قابـل را در خودمـان تکمیـل و تتمیـم کنیـم و اتبـاع ذکـر و خشـیت خـدای متعـال را در وجودمـان روشـن نگـه داریـم. بایـد تصمیـم جدیمـان ایـن باشـد کـه در پسـتی ها و بلندیهــای زندگــی و شــرایط مختلفــی کــه بــرای انســان پیــش می آیــد، اتبــاع ذکــر داشــته باشــیم. مخصوصــاً بــرای روحانــی زیــاد پیــش می آیــد کــه ســر دو راهــی قــرار گیــرد؛ چــون ســروکار او بــا مــردم و خواســته ها و توقعــات و انتظــارات مختلــف آنهاسـت. لـذا بایـد اتبـاع ذکـر در او اسـتوار شـده باشـد. از آن طــرف، بایــد خشــیت در دل او چنــان قــوی شــده باشــد کــه فقــط و فقــط به دنبـال کسـب مرضـات الهـی و انجام وظیفه باشـد و سـایر امور حتی در تشـخیص مصلحـت و وظیفـه او دخالتـی در دلـش نداشـته باشـد. از ویژگیهــای مرحــوم آیت الله العظمــی بروجــردی کــه شــا گردان بــزرگ ایشــان نقــل کرده انــد، آن اســت کــه معلــوم بــود ایشــان در مســائل مختلفــی کــه پیــش می آمــد، معـاد را بـاور کـرده اسـت. مرحـوم امـام امـت «قدسّ سرّه» هـم معـاد را بـاور کـرده بـود. از سـنین نوجوانـی ام بـه یـاد مـی آورم کـه ایشـان می فرمـود: «اگـر کسـی بـه معـاد یقیـن و باور داشـته باشـد، نمی توانـد سـکوت کنـد». یعنـی سـکوت نکردن و انجام دادن وظیفه از خشـیت رحمن و باور به اینکه روز حسـاب و مسـئولیتی در کار اسـت، نشـأت می گیرد. رهبری معظـم «دام ظله» می فرمـود: «مـن از امـام سـؤال کـردم: ‘شـما از چـه زمانـی بـه فکـر انقـلاب و تشـکیل حکومـت اسـلامی افتادیـد؟’ ایشـان گفـت: ‘ابتـدای آن در یـادم نیسـت؛ ولـی آنچـه مـرا بـه ایـن کار واداشـت، احسـاس وظیفـه الهـی بـود.» اگـر خشـیت رحمـن درکار باشـد، از هیـچ امـری بـا ک نـدارد و در ایـن راه سـر از پـا نمی شناسـد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 4️⃣ ایجاد آمادگی قلبی برای استفاده بهتر از آیات و ر وایات اسـتفاده ی صحیـح و بهتـر از معـارف شـرعی و الهـی و قرآنـی نیـاز بـه پیش زمینه ای دارد کـه ا گـر آن را در خـود فراهـم کنیـم، میتوانیـم از ایـن منابـع اسـتفاده صحیـح، بهتـر و بیشـتری ببریـم. ایـن مطلـب از دو آیـه شـریفه در سـوره یـس اسـتفاده می شـود: الف) «إِنَّمَا تُنْذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِيَ الرَّحْمَٰنَ بِالْغَيْبِ ۖ فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَأَجْرٍ كَرِيمٍ» (یس،11). در خصــوص «إِنَّمَا» در ایــن آیــه بایــد گفــت کــه برخــی قائــل بــه دلالــت آن بــر حصــر هســتند؛ امــا برخــی ماننــد مرحــوم امــام خمینــی «ره» دلالــت فی نفســه و به حســب موضوع لـه آن را بـر حصـر نمی پذیرنـد. طبـق نظـر ایشـان، آیـه شـریفه در مقامـی اسـت کـه گویـا از آن اسـتفاده حصـر می شـود. در هـر صـورت، آیه شـریفه وافی به مقصود ما هسـت. به حسب قرائت «إِنَّمَا تُنْذِرُ»، آیه خطاب به پیامبر عظیم الشأن «ص» اسـت و بیـان می فرمایـد کـه تـو فقـط کسـانی را انـذار میکنـی کـه ایـن دو خصوصیت را داشته باشند: « اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِيَ الرَّحْمَٰنَ». اگــر انســانها ایــن دو صفــت پیش زمینــه انــذار را داشــته باشــند، می تواننــد اســتفاده ی بهتــری از آیــات و روایـات ببرنـد. ایـن دو عبارت انـد از : 1️⃣ اینکــه واقعــاً اتبــاع ذکــر داشــته باشــند. ذکــر در اینجــا یعنــی قــرآن شــریف؛ چنانکـه در جـای دیگـر فرمـوده اسـت: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ» (حجر،9)، افـراد بایـد به طـور قاطـع و جـدی ایـن تصمیـم درونـی را داشـته باشـند و در عمـل هـم بـه منصـه ی ظهـور برسـانند کـه می خواهنـد پیـرو قـرآن شـریف باشـند. 2️⃣ اینکــه واقعــاً خشــیت رحمــان در دلشــان جایگزیــن و نهادینــه شــده باشــد. کلمه «رحْمَٰنَ» در اینجـا لطافتـی دارد و گویـا بـه ایـن اشـاره می کنـد کـه آنهـا مغـرور بــه رحمانیــت خــدا نشــدند و بــا اینکــه قبــول دارنــد او رحمــن و رحیــم اســت، از او خشـیت دارنـد. بایـد در کنـار امیـد و توجـه بـه رحمانیـت و رحمـت الهـی، در نظـر داشـت کـه خداونـد منتقـم نیـز هسـت. ا گـر کسـی بـه حـدی رسـیده باشـد کـه بایـد از او انتقــام گرفتــه شــود، خداونــد چنیــن خواهــد کــرد. ب) «وَ ما عَلَّمْناهُ الشِّعْرَ وَ ما یَنْبَغِی لَهُ إِنْ هُوَ إِلاّ ذِکْرٌ وَ قُرْآنٌ مُبِینٌ *لِیُنْذِرَ مَنْ کانَ حَیّاً وَ یَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَى الْکافِرِینَ» (یس،69 تا 70). ایـن قـرآن یـا پیامبـر «ص» ـ بنـا بـر اینکـه ضمیـر بـه قـرآن یـا پیامبـر «ص» برگـردد ـ بـرای ایـن اسـت کـه هـر کـه را زنـده اسـت، انـذار کنـد. ❇️مظاهر و آثار آمادگی قلبی بــر اســاس مطالــب فــوق، از قــرآن شــریف اســتفاده می شــود کــه بــرای اســتفاده درســت و بهتــر از قــرآن و احادیــث پیامبــر ا کــرم «ص» و ائمــه هــدی «ع» و صدیقــه طاهـره «س» بایـد آمادگـی قلبـی در خودمـان ایجـاد کنیـم. ایـن آمادگـی قلبـی مظاهـری دارد. اینکـه می بینیـد بعضیهـا وقتـی قـرآن می خواننـد، اشـک از چشمانشـان جـار ی می شــود، به خاطــر ایــن اســت کــه آن حالــت قلبــی، ایــن اثــر فیزیکــی را در انســان می گــذارد و رنگــش عــوض و اشــکش جــار ی می شــود و گاهــی حالــت وحشــت و دهشــت بــر او غلبــه می‌یابــد. ا گــر امیرالمؤمنیــن «ع» گاهــی مثــل چــوب خشــک می افتـاد، در اثـر ایـن خشـیت رحمـان اسـت کـه در قلـب او بـود. هرچـه ایـن خشـیت و جـزم و تصمیـم قاطـع بـر اتبـاع ذکـر قویتـر باشـد، ایـن امـور را به نحـو گسـترده تری در پـی خـود خواهـد داشـت. ایـن امـور نفـوذ کلمـه مـی آورد و موجـب می شـود سـخن بـر دلهـا بنشـیند و اتبـاع مـردم را نسـبت بـه شـخص صاحـب ایـن حـالات موجـب می شــود. ا گــر می بینیــد مــردم از رهبــران دینــی، امــام امــت «ره»، مراجــع بزرگــوار و رهبـری معظـم «دام ظله»، بـا جـان و دل تبعیـت می کننـد، نتیجـه همـان خشـیة الرحمـن و اتبــاع ذکــری اســت کــه ـ بحمــدالله ـ در دل خودشــان وجــود دارد 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 5️⃣ خدمت به والدین و مشمول دعای آنان شدن مرحـوم صاحـب وسـائل در بـاب هجدهـم از ابـواب احـکام شـهر رمضـان روایتـی را از کافـی شـریف مـی آورد کـه سـندش بـه امـام باقـر «ع» می رسـد و مرحـوم صـدوق نیـز آن را نقـل فرمـوده اسـت: «عَنْ أبِى جَعْفَرٍ «ع» وَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ : لَمَّا حَضَرَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ ذَلِكَ فِي ثَلاَثٍ بَقِينَ مِنْ شَعْبَانَ لِبِلاَلٍ «نَادِ فِي اَلنَّاسِ» فَجَمَعَ اَلنَّاسَ ثُمَّ صَعِدَ اَلْمِنْبَرَ فَحَمِدَ اَللَّهَ وَ أَثْنَى عَلَيْهِ ثُمَّ قَالَ «أَيُّهَا اَلنَّاسُ إِنَّ هَذَا اَلشَّهْرَ قَدْ حَضَرَكُمْ وَ هُوَ سَيِّدُ اَلشُّهُورِ فِيهِ لَيْلَةٌ هِيَ «خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» تُغْلَقُ فِيهِ أَبْوَابُ اَلنَّارِ وَ تُفَتَّحُ فِيهِ أَبْوَابُ اَلْجِنَانِ فَمَنْ أَدْرَكَهُ فَلَمْ يُغْفَرْ لَهُ فَأَبْعَدَهُ اَللَّهُ وَ مَنْ أَدْرَكَ وَالِدَيْهِ فَلَمْ يُغْفَرْ لَهُ فَأَبْعَدَهُ اَللَّهُ وَ مَنْ ذُكِرْتُ عِنْدَهُ فَلَمْ يُصَلِّ عَلَيَّ فَلَمْ يُغْفَرْ لَهُ فَأَبْعَدَهُ اَللَّهُ» (کافی ج4ص67) سـه روز بـه پایـان مـاه شـعبان مانـده بـود کـه حضـرت بـه بـلال دسـتور دادنـد مـردم را فرابخوانــد تــا بــه مســجد بیاینــد. مســأله چقــدر مهــم اســت کــه حضــرت در ایــن وضعیــت خطیــر ، یعنــی فقــط ســه روز از مــاه شــعبان باقــی مانــده، بـلال را مأمــور می کننــد تــا مــردم را جمــع کنــد! وقتــی کــه مــردم جمــع شــدند، حضــرت بــر منبــر تشـریف بردنـد و خداونـد متعـال را حمـد و ثنـا کـرده، سـه مطلـب را بیـان فرمودنـد: مطلب اول: «أَيُّهَا اَلنَّاسُ إِنَّ هَذَا اَلشَّهْرَ قَدْ حَضَرَكُمْ وَ هُوَ سَيِّدُ اَلشُّهُورِ فِيهِ لَيْلَةٌ هِيَ «خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» تُغْلَقُ فِيهِ أَبْوَابُ اَلنَّارِ وَ تُفَتَّحُ فِيهِ أَبْوَابُ اَلْجِنَانِ فَمَنْ أَدْرَكَهُ فَلَمْ يُغْفَرْ لَهُ فَأَبْعَدَهُ اَللَّهُ» مطلــب دوم: کســی کــه پــدر و مــادرش را درک کنــد و از شــرف خدمــت بــه آنــان برخـوردار باشـد؛ امـا از ایـن فرصـت بـرای نیـل بـه مقاصـد عالیـه و تقـرب بـه خداونـد متعـال اسـتفاده نکنـد، خداونـد او را از رحمـت خـود دور کـرده اسـت . ایـن روایـت از سـویی خیلـی هشـداردهنده و از سـویی دیگـر خیلـی امیدوارکننـده اسـت؛ چرا کـه یکــی از طــرق نیــل بــه مقاصــد عالیــه و تقــرب بــه خداونــد را خدمــت بــه والدیــن معرفــی می کنــد. مــا دوســتی داشــتیم کــه ا کنــون بحمــدالله از فضلاســت. در آن ایــام اســتعداد چندانـی را در ایشـان نمی دیدیـم؛ علیرغـم آن، ایشـان بـه موفقیت هـای تحصیلـی و غیــر تحصیلــی چشــمگیری دســت پیــدا کــرد. بــرای مــا جالــب بــود کــه راز آن را بدانیــم. خــود او روزی تعریــف می کــرد کــه مــادرم بیمــار بــود و مــن می نشســتم و کـف پـای مـادرم را می بوسـیدم. اینگونـه تحصیـل رضـای مـادر و آن دعایـی کـه او از صمیــم قلبــش می کنــد تــا خــدا فرزنــدش را بــه آمــال و آرزوهایــش برســاند و موفــق بـدارد، عامـل ایـن توفیقـات او شـد. البتـه همانگونـه کـه تحصیـل رضایـت والدیـن و احتـرام بـه ایشـان مهـم اسـت، عقـوق آنهـا نیـز خیلـی شـدید اسـت. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 6️⃣ نوافل، خصوصـاً نماز شب در مســیر طلبگــی ارتبــاط بــا خداونــد، صفــای دل داشــتن، اهــل نوافــل بــودن، خصوصـاً نمـاز شـب بسـیار اهمیـت دارد. در کنـار مجاهدت هـای علمـی، مواظبـت بــر نوافــل، به خصــوص نافلــه شــب لازم اســت. بــدون آن کار درســت نمی شــود. آفـات علـم خیلـی زیـاد اسـت: غـرور ، غفلـت، فراموشـی آخـرت و فراموشـی خـدای متعـال. ا گـر دیانـت کسـی کمرنـگ شـود، در ارتباطـش بـا خـدا خیلـی خطـر ایجـاد می شـود؛ ولـی وقتـی بـر نوافـل مواظبـت کـرد ـ انشـاءالله ـ می توانـد بـه مقامـات عالیـه مـورد انتظـارش دسـت پیـدا کنـد. زیـرا در نوافـل خصوصیتـی هسـت کـه در فرائـض نیسـت. علاوه بـر ایـن، در آیـات و روایـات تأ کیـد فراوانـی بـر آن شـده اسـت و علمـا نیــز بــه آن ســفارش کرده انــد. آخریـن توصیـه ای کـه مرحـوم شـیخ انصـار ی بـه شا گردانشـان به صـورت مکتـوب فرمــوده، ایــن اســت: «و یواظــب علــی النوافــل و لاســیما صــاة اللیــل». نوشــتن و تدریــس و تــدرّس و مباحثــه و ... همگــی لازم اســت؛ امــا رونــق نهایــی کار توســط ارتبــاط بــا خــدای متعــال حاصــل می شــود. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 6️⃣ نوافل، خصوصـاً نماز شب در مســیر طلبگــی ارتبــاط بــا خداونــد، صفــای دل داشــتن، اهــل نوافــل بــودن، خصوصـاً نمـاز شـب بسـیار اهمیـت دارد. در کنـار مجاهدت هـای علمـی، مواظبـت بــر نوافــل، به خصــوص نافلــه شــب لازم اســت. بــدون آن کار درســت نمی شــود. آفـات علـم خیلـی زیـاد اسـت: غـرور ، غفلـت، فراموشـی آخـرت و فراموشـی خـدای متعـال. ا گـر دیانـت کسـی کمرنـگ شـود، در ارتباطـش بـا خـدا خیلـی خطـر ایجـاد می شـود؛ ولـی وقتـی بـر نوافـل مواظبـت کـرد ـ انشـاءالله ـ می توانـد بـه مقامـات عالیـه مـورد انتظـارش دسـت پیـدا کنـد. زیـرا در نوافـل خصوصیتـی هسـت کـه در فرائـض نیسـت. علاوه بـر ایـن، در آیـات و روایـات تأ کیـد فراوانـی بـر آن شـده اسـت و علمـا نیــز بــه آن ســفارش کرده انــد. آخریـن توصیـه ای کـه مرحـوم شـیخ انصـار ی بـه شا گردانشـان به صـورت مکتـوب فرمــوده، ایــن اســت: «و یواظــب علــی النوافــل و لاســیما صــاة اللیــل». نوشــتن و تدریــس و تــدرّس و مباحثــه و ... همگــی لازم اســت؛ امــا رونــق نهایــی کار توســط ارتبــاط بــا خــدای متعــال حاصــل می شــود. ❇️ آفت اشتغال به علم: کمرنگ‌شدن انس باخدا و معنویت بایـد بـه ایـن مطلـب توجـه داشـت کـه هـر کار ی در کنـار آثـار و نتایـج مثبتـی کـه ممکـن اسـت داشـته باشـد، گاهـی آثـار ی منفـی نیـز دارد. حتـی علـم کـه نـور اسـت، در کنـار خـود آفاتـی دارد و در روایـات و کلمـات بـزرگان و علمـای اخلاق بابـی را بـا عنــوان «آفــات العلــم» بــه خــود اختصــاص داده اســت. وقتــی انســان بــه حوزه هــای علمیـه یـا محافـل علمـی دیگـر مثـل دانشـگاهها وارد می شـود، آفـات بزرگـی سـر راه او قـرار می گیـرد. نظیـر چنیـن آفاتـی در کارهـای دیگـر زندگـی، از جملـه فعالیت هـای اقتصـادی، اجتماعـی، فرهنگـی و سیاسـی نیـز وجـود دارد. ولـی طبـق فرمایـش قـرآن، عده ای هستند که «رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ» (نور،37)؛ این بـدان معنـا نیسـت کـه آنهـا تجـارت و ... ندارنـد؛ بلکـه مقصـود ایـن اسـت کـه چنیـن امـور ی آنهـا را از ذکـر خـدا باز نمـی دارد. درس، مباحثــه، نوشــتن، تدریــس و ... همگــی ارزشــمندند؛ ولــی ایــن آفــت را نیــز دارنـد کـه ممکـن اسـت اشـتغال تام و تمـام بـه ایـن امـور آن حالـت انـس بـا خـدای متعـال و معنویـت را ـ خدای ناکـرده ـ از انسـان بگیـرد یـا کمرنـگ سـازد و در نتیجـه خشـیة الرحمـن و اتبـاع ذکـر را ضعیـف کنـد. از ایـن روسـت کـه بـه مـا دسـتور داده اند جهــات معنــوی را بــا کارهــای درســی و علمــی عجیــن کنیــم؛ مثــًا ســفارش شــده اســت کــه قبــل از شــروع مطالعــه، دعــای آن را بخوانیــم. بــا خوانــدن ایــن دعــا قبــل از مطالعــه مکاســب و ... متذکــر می شــویم کــه توجهمــان بــه خــدای متعــال اســت و بــا اتــکا بــه او مطالعــه می کنیــم و می دانیــم کــه فهــم دقیــق و عمیــق مطلــب وقتــی حاصــل می شــود کــه او بــه مــا عنایــت کنــد. هنـگام نوشـتن نیـز بایـد بـه ایـن امـور توجـه داشـت. در نوشـته های بـزرگان و علمـا می بینیـم کـه علاوه بـر نـام خـدای متعـال در بـالای صفحـه، عبـارت «یـا صاحـب الزمـان ادرکنـی» را نیـز می نوشـتند و بـا ایـن کار ، توجهشـان بـه حضـرت بقیـةالله «عج» را نشــان می دادنــد. گمــان می کنــم در کتــاب الخلــل آیت الله العظمــی ســیدمحمد فشــارکی «ره» ایــن را دیــده ام. ایشــان اســتاد مرحــوم آشــیخ عبدالکریــم و مرحــوم محقـق نائینـی و شـخصیت علمـی بسـیار بزرگـی بـوده اسـت. باوجـود ایـن، آشـیخ عبدالکریــم فرمــوده اســت کــه بعــد از میــرزای شــیراز ی، روز ی ایشــان را تــا منزلــش دنبــال کــردم و خواســتم کــه رســاله عملیــه بدهــد؛ امــا وقتــی نزدیــک منــزل رســید، فرمـود: «مـن خـود را اعلـم می دانـم؛ ولـی رسـاله نخواهـم داد» و سـپس، وارد خانـه شـد و در را بســت. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
❇️مقابله با آفت اشتغال به علم راه در امــان مانــدن از ایــن آفــت آن اســت کــه کار علمــی خــود را بــا اخلاق و معنویــت همــراه کنیــم. شــخصیت بزرگــی مثــل آقــای حائــری از رو ی صفــای نفــس فرمـوده بـود: «مـن درس کـه میگویـم، مواظـب هسـتم بـرای خـدا باشـد؛ فقـط یـک جـا هنـوز خیلـی موفـق نیسـتم و آن وقتـی اسـت کـه کسـی در درس اشـکال می کنـد و مـن جوابـی بـرای او دارم». چقـدر ایشـان مواظـب خودشـان بـوده و میدانسـته اسـت کـه کجـا هنـوز بایـد یـک ذره در تهذیـب نفـس کار کنـد. ا گـر مـا مطالعـه و درس و بحـث و نوشـتن مان را بـا ایـن جهـت ارزشـی و اخلاقـی عجیـن کنیـم، آن آفـت علـم بـر مـا چیــره نمی شــود. از امتیـازات درس مرحـوم آیـت الله حـاج شـیخ مرتضـی حائـری «ره» ـ کـه مـا مدتـی توفیــق داشــتیم در درس فقــه و اصــول ایشــان شــرکت کنیــم ـ ایــن بــود کــه در کنــار دقــت شــایان و ذهــن فعــال و موشــکافی کــه داشــت، از ایــن جهــات معنــوی نیــز برخـوردار بـود و آن را بـه شـا گردانش نیـز انتقـال مـی داد. مثلا گاهـی بـه مطلبـی کـه از بزرگـی نقـل می کـرد، تـا یـازده تـا اشـکال بـه آن می گرفـت؛ امـا بعـد از هـر یـک یـا چنـد اشـکال می فرمـود: «مـا نمی خواهیـم بـه کسـی اشـکال کنیـم؛ نمی خواهیـم کسـی را کوچـک کنیـم؛ هـدف مـا ابانـه حـق اسـت و چـون "الحـق أحـق أن یتبـع" ایـن اشـکال را مطـرح می کنیـم تـا معلـوم شـود حـق چیسـت». ایشـان گاهـی در مطلبـی کـه از والـد معظمشان در دررالفوائد یـا درس نقـل میکـرد، مناقشـه داشـت؛ آنجـا نیـز میفرمـود: «ا گرچـه ایشـان هـم حـق پـدر ی بـر گـردن مـا دارد و هم حق اسـتادی؛ ولـی "الحق احق أن یتبـع"». بعضـی اوقـات کـه برخـی از تلامـذه ایشـان سـر درس اشـکال می کردنـد و مقـداری سـؤال و جوابها رد و بـدل می شـد، ایشـان می گفـت:«بـس اسـت؛ می ترسـم جـدال بشـود کـه مَنهـی اسـت». ایــن شــخص هــم درس می گویــد، هــم فکــر می کنــد، هــم می نویســد، هــم عمیــق اســت؛ امــا همــه اینهــا بــا تقــوا، اخلاق، توجــه بــه خــدا عجیــن شــده اســت. چنیــن علمـی باعـث نمی شـود خشـیت رحمـن کمرنـگ شـود یـا از بیـن بـرود. بنابرایـن، هـم اسـاتید معظـم و هـم خـود طلاب عزیـز بایـد ایـن جهـت را در نظـر داشـته باشـند. این امتیـاز ی اسـت کـه کلاسهـا و درسهـای حوزه هـای علمیـه از آن برخـوردار اسـت و گرچـه در مراکـز دیگـر نیـز بایـد رعایـت شـود؛ اینجـا بـه آن سـزاوارتر اسـت. مرحــوم حائــری «ره» می گفــت: «در نوشــته های اصولــی، وقتــی اســم پــدرم را می آوردم، بعـد از آن ـ مثلا ـ می نوشـتم: "اعلـی الله مقامـه". روز ی بـه ذهنـم آمـد کـه مـن چطـور میگویـم: "اعلـی الله مقامـه"؟ مـن چـه می دانـم افـراد نـزد خـدا چگونـه هسـتند. خلاصــه بعــد از آن نوشــتم: "تغمــده الله برحمتــه". بعــد از مدتــی پــدرم را در خــواب دیــدم کــه از مــن به خاطــر ایــن توجــه ام تجلیــل کــرد». البتــه مــا به حســب دریافــت خودمـان، دربـاره آقـای حـاج شـیخ می گوییـم: «اعلـی الله مقامـه». ایشـان مـرد بسـیار بزرگـی بـود؛ امـام خمینـی«ره» در سـخنرانی اش فرمـوده بـود: «آقـای حـاج شـیخ حـبّ ریاســت نداشــت». امــام «ره» شــهادت مــی داد کــه ایشــان حــب ریاســت نداشــت! خلاصــه اینکــه راه جلوگیــری از آفــت علــم و غفلــت از خداونــد، عجین کــردن معنویــت بــا درس توســط اســتاد و خــود طــاب اســت. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 7️⃣ تلاش و علاقه موفقیــت در تحصیــل شــرایطی دارد کــه دو شــرط از بقیــه مهمتــر اســت: جهــد «کوشـش» و علاقـه. انسـان تـا وقتـی تـلاش نکنـد، بـه جایـی نمی رسـد. رغبـت یعنـی انســان واقعــاً از جــان و دل بخواهــد. ایــن خواســتن باعــث می شــود کــه کســالت و تنبلــی و خســتگی رخــت بربنــدد. موفقیــت در هــرکار ی بــه حســب حکمــت الهــی متوقــف بــر سلســلهای از امــور اسـت. خـدای متعـال توانایـی دارد کـه بـدون مقدمـات، موفقیـت را عنایـت کنـد و راههـا را بـاز بفرمایـد؛ امـا حکمتـش جـز در مـوارد انـدک بـه ایـن تعلـق گرفتـه اسـت کـه از طریـق اسـباب فراهـم شـود. بنابرایـن، ترقیـات علمـی و معنـوی هـردو وابسـته بـه کوشـش خـود انسـان اسـت. َاولیــن دلیــل بــر اهمیــت ســعی و تـلاش ایــن فــراز معــروف قرآنــی اســت: « لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ» (نجم،39). دومیــن دلیــل، مضمونــی اســت کــه در دعــای معــروف «اللّٰهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفِيقَ الطّاعَةِ» آمده است. حضــرت بقیــةالله «ارواحنــا فــداه» بعــد از اینکــه بــرای علمــا دعا می فرماید «وَتَفَضَّلْ عَلىٰ عُلَمائِنا بِالزُّهْدِ وَالنَّصِيحَةِ» دو چیــز را بــرای دانش پژوهـان از خداونـد متعـال درخواسـت می کنـد: « وَعَلَى الْمُتَعَلِّمِينَ بِالْجُهْدِ وَالرَّغْبَةِ» ؛ یعنـی پـروردگارا، دو امـر را بـر دانش پژوهـان و طلاب تفضـل کـن: جهـد و رغبت. جهـد یعنـی کوشـش و رغبـت یعنـی علاقـه فـراوان. از ایـن سـخن اسـتفاده می شــود کــه از میــان تمــام عواملــی کــه یــک دانش پــژوه بــرای توفیــق در درس نیــاز دارد، این دو «جهد و رغبت» رکـن هسـتند و تاثیـر بیشـتری دارنـد. مسـلما توفیق در درس، نیـاز بـه اسـتعداد، حافظـه، اسـتاد، کتـاب، سـلامتی، هم مباحثـه خـوب، جـو علمـی و ... دارد؛ امـا از میـان همـه آنهـا، حضـرت بـر آن دو نکتـه تاکیـد کـرده اسـت و آنهــا را از درگاه خداونــد متعــال بــرای دانش پژوهــان تقاضــا می کنــد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 7️⃣ تلاش و علاقه ادامه متن قبل 👇👇👇 طبـق حکمـت بالغـه الهـی، علـم جـز در مـوارد خیلـی خیلـی نـادر، بـدون مقدمات و اســباب افاضــه نمی شــود؛ بلکــه حصــول آن مرهــون زحمــت و کوشــش اســت و تــا کســی به طــور جــدی جهــد نداشــته باشــد و شــب و روز و وقــت و بی وقــت را نشناسـد، در ایـن راه طَرْفـی برنمی بنـدد. از ایـن روسـت کـه حضـرت آن را از خـدای متعــال درخواســت می کنــد. وقتــی کســی جهــد داشــته باشــد، حتــی ا گــر ســایرِ اسـباب توفیقـش کمرنـگ باشـد یـا گاهـی اصـلا نباشـد، بازهـم بـه موفقیـت می رسـد. البتــه روشــن اســت کــه در ایــن صــورت زحمــت و زمــان بیشــتری لازم اســت. مثلا اگــر شــخص از صحــت و سلامت کافــی برخــوردار نباشــد، ولــی عشــق درونــی بــه تحصیـل علـم داشـته باشـد و کوشـش کنـد، آن را جبـران خواهـد کـرد. مشـاهدات و تجربه هـا نیـز ایـن مطلـب را اثبـات می کنـد کـه علاقـه بـه علـم خـواب را از چشـم انســان می ربایــد و ملالــت و کســالت را از وجــود انســان می برد. ا گــر انســان علاقــه داشـته باشـد مسـئله ای را حـل کنـد، حتـی وقتـی کـه بـه رختخـواب می رود، مغـزش اجـازه نمی دهــد بخوابــد و ذهــن او پیوســته مشــغول مقدمــات و اســتدلالات آن مسـئله اسـت تـا بـه نتیجـه برسـد. آدمـی کـه رغبـت دارد، مشـکلات را تحمـل می کنـد و خـواب از چشـمش مـی رود. علمــای بزرگــی کــه در بالادســت قــرار گرفته انــد ـ چــه علمــای علــوم اسلامی، چــه علـوم غیـر اسـامی ـ معمـوًلا مشـکلات فراوانـی در زندگـی داشـته اند؛ امـا اینهـا مانـع و سـد راه تحصیـل علـم آنهـا نشـده و رغبتشـان تحمـل آن مشـکلات را ممکـن سـاخته است. در نظــر ایــن افــراد مشــکلات زندگــی، فقــر و نبــود امکانــات مــادی کوچــک می شــود و در نتیجــه او را نمـی آزارد و بــه ملالــت و کســالت دچــار نمی کنــد؛ چــون به دنبـال امـر مهمتـری هسـتند. وقتـی فـرد بـه نتیجـه می رسـد، خـدای متعـال چنـان لذتـی را بـه او می چشـاند کـه بســیار ی از لذتهــای دیگــر اصــلا بــا آن قابــل مقایســه نیســتند. ایــن همــان لذتــی اســت کــه مرحــوم خواجــه اظهــار می کــرده اســت. میگوینــد وقتــی خواجــه نصیــر در اندیشــه حــل مغلقــات و مبهمــات علــوم شــب را ســحر می کــرده و بــه جــواب می رســیده اســت، می فرمــوده کــه «أیــن الملــوک و ابنــاء الملــوک؛ یعنــی کجاینــد شـاهان و شـاهزادگان». لذتـی کـه از سـلطه و قـدرت و مـال و منـال و ... پیـدا می شـود، هرگــز همپــای لذتــی نیســت کــه از فتــح مغلقــات و مبهمــات و کشــف مجهــولات بــرای دانشــمند حاصــل می شــود. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 7️⃣ تلاش و علاقه ادامه متن قبل 👇👇👇 شـاید اینکـه جهـد ابتـدا و رغبـت بعـد از آن ذکـر شـده اسـت، بـرای مراعـات قافیـه باشد؛ حضزت فرمود: «عَلىٰ عُلَمائِنا بِالزُّهْدِ وَالنَّصِيحَةِ، وَعَلَى الْمُتَعَلِّمِينَ بِالْجُهْدِ وَالرَّغْبَةِ». رغبت، یعنــی آن میــل فــراوان و عاشــق علــم بــودن، رکــن اول موفقیت است. اگـر رغبـت باشـد، انسـان قهـرا از پا نمی افتد. حتی اگر استعداد و امکاناتـش کـم باشـد، آن شـعله و عشـق و علاقـه درونـی باعـث می شـود کـه راه را ادامــه بدهــد و همــه ی کاســتی ها را تحمــل کنــد و خســته نشــود. چنیــن کســی بــا یکی دو مرتبـه مطالعه کـردن و بـه نتیجـه نرسـیدن خسـته نمی شـود. ابن سـینا بـا آن نبــوغ علمــی و اســتعدادش میگویــد: «بعضــی از کتابهــا را 25 مرتبــه مطالعــه کــردم تــا فهمیــدم». شــیخنا الاســتاد «ره» میفرمــود: علــم نــاز دارد و خــودش را به راحتــی در اختیــار انسـان قـرار نمی دهـد و تلاش زیـادی می طلبـد. خصوصـاً ا گـر ایـن علـم در رابطـه بـا خـدای متعـال و شـریعت باشـد، قهـراً علاقـه بـه آن بایـد افزایـش پیـدا کنـد. چنیـن علمــی مربــوط بــه محبــوب انســان یعنــی خــدای متعــال، پیامبــر عظیم الشــأن «ص» و ائمـه ی هـدی «علیهم السلام» و صدیقـه ی طاهـره «س» اسـت؛ لـذا بـا علمـی کـه ربطـی بـه آنهـا نــدارد و بلکــه ممکــن اســت مبغــوض آنهــا نیــز باشــد، خیلــی فــرق می کنــد. عـلاوه بــر ایــن، وقتــی انســان متوجــه می شــود خــدای متعــال چــه پاداش هایــی را بــرای ســرمایه گذار ی و زحمت کشــیدن در اینجــا قــرار داده اســت، بــر علاقه اش بــه آن افــزوده می شــود. بنابرایــن راز موفقیــت، علاقه منــدی وافــر و ســعی بلیــغ اســت. اگر ایــن دو حاصــل شــوند، انســان بــه نتیجــه خواهــد رســید؛ حتــی ا گــر بعضــی از امــور دیگـر فراهـم نباشـد یـا ناقـص باشـد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 7️⃣ تلاش و علاقه ادامه متن قبل 👇👇👇 ســومین دلیلــی کــه اهمیــت تـلاش و علاقــه را اثبــات می کنــد، مشــاهدات و تجربیــات اســت. درســت اســت کــه اســتعداد در کســب علــم خیلــی نقــش دارد؛ امـا در همیـن دوران طلبگـی چـه بسـیار افـرادی بوده انـد کـه اسـتعدادهای سرشـار ی داشــتند، ولــی موفــق نشــدند. در مقابــل، افــرادی را هــم می تــوان ســراغ گرفــت کــه اســتعدادهای متوســط و پایین تــر از آن داشــتند و حتــی دچــار مشــکلات جســمی بودنـد؛ امـا بـه قله هـای رفیـع علـم و عمـل دسـت یافتنـد و موفـق شـدند. سرّش این اسـت کـه آنهـا در کنـار اسـتعداد بـالای خـود، کوششـی نداشـتند؛ امـا اینهـا از پشـتکار و تلاش فراوانـی برخـوردار بودنـد. شـاید هـم گـروه اول چـون فریـب همیـن اسـتعداد و امکانـات خـود را خوردنـد، عقـب ماندنـد. بنابرایـن، گاهـی اسـتعداد انسـان در حـد اعلــی نیســت؛ امــا جهــد و تلاش وی آن را جبــران می کنــد. شــیخنا الاســتاد مرحــوم تبریــزی «ره» میفرمــود: «مــن در دوران طلبگــی ســردرد مسـتمری داشـتم و همیشـه قرصـی شـبیه اسـتامینوفن می خـوردم»؛ امـا دیدیـم کـه ایشــان بــه آن حــد اعلا از علــم و عمــل رســید؛ چرا کــه خــدای متعــال ایــن دعــای حضــرت را در حــق و ی مســتجاب کــرده بــود و ایشــان تــا آخــر عمــر و تــا آنجــا کــه میتوانســت، واقعــاً کوشــش می کــرد. البتـه ا گـر اسـتعداد و دیگـر امکانـات با تلاش و کوشـش همراه شـود، نتیجه بهتری حاصــل می شــود؛ ولــی بــا وجــود همــه امکانــات ا گــر کوشــش و تلاش لازم صــرف نشــود، آن امکانــات هــم بــه ثمــر نمی رســد. موفقیــت نــه در اســتعداد و امکانــات، بلکـه منحصـر در تلاش اسـت و آنهـا بـه ایـن تلاش کمـک می کننـد. از ایـن روسـت کـه حضـرت «علیه السلام» آن را از خـدای متعـال درخواسـت کـرد. تلاش رمـز موفقیـت و رکـن آن اسـت؛ امـا سـایر عوامـل رکـن نیسـتند. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 7️⃣ تلاش و علاقه ادامه متن قبل 👇👇👇 الف) دانستن قدر فرصت جوانی در بحـث تلاش کـردن نکتـه ای کـه نبایـد مغفـول بمانـد اسـتفاده از فرصـت جوانـي اســت. ا گــر طـلاب در ایــن فرصــت جهــات علمــي خــود را تقويــت کننــد، ســرمايه آینـده آنهـا خواهـد شـد و تـا آخـر از آن بهـره می برنـد؛ ولـي اگـر کوتاهـي شـود، معمـولا قابـل جبـران نخواهـد بـود، مگـر در مـوارد نـادر . ب) استفاده حداکثری از فرصتها و خصوصا تعطیلات انسـان واقعاً در راه تعليم و تعلّم باید شـب و روز نشناسـد تا ـ إنشـاءالله ـ به اين درياي وسـيع معـارف الهـي، چـه بـه معنـاي اعـم و چـه بـه معنـاي اخـص و مبـادي ايـن امـور دسـت يابد. انتظارات جامعه اسلامي و بلکه جامعه بشـري از حوزه هاي علميه اقتضا می کنـد کـه بـر سـعه ی اطلاعـات و عمـق فکـر خـود و شـناخت بهتـر اسلام، آن هـم بـااسـتدلال هایی بهتـر و بـا بيانـی روشـن تر و در قالب هايـی قابل فهـم بـراي نسـل معاصـر بيفزاینـد. ایـن امـر تلاش و زحمـت بسـیار و برداشـتن قدم هـای راسـخ را می طلبـد. گرچـه ایـام تحصيلـی حوزه هـاي علميـه حـدود يک سـوم سـال اسـت؛ امـا تلاش طلاب ميتوانـد خيلـي بيشـتر از ايـن باشـد تـا جایـی که گاهی بـراي طلبه درسـخوان و اهــل فکــر و کار عميــق، تعطيلي هــا مفیــد اســت. چنیــن فــردی فرصتهــاي ايــام تعطيلـي را مغتنـم مي شـمارد؛ زيـرا مطالعـه و تحقیـق عميـق و جامع الاطـراف وقـت می خواهــد و چنیــن وقتــی در ايــام تحصيــل حاصــل نمي شــود؛ ولــي در روزهــای تعطيــل ميتــوان بــه آنهــا پرداخــت. اخيـراً هـم بعضـی بـزرگان حـوزه بارهـا تا کیـد فرموده انـد کـه تعطيـات حـوزه ز يـاد اسـت. ايـن درسـت اسـت کـه تعطيـات بـراي مقطـع «سـطح» بسـیار مضـرر اسـت؛ امـا بـراي درسهـاي خـارج و پژوهـش چنیـن نيسـت. چـون درسهـاي خـارج بـه تفکـر و تأمـل نیـاز دارد و ایـن کار تتبـع و مراجعـه و صرف وقـت مي طلبـد. مــن وقتــي در درس مرحــوم آيــت الله حــاج شــيخ کاظــم تبريــزي «ره» شــرکت میکـردم، از آنجـا کـه درس ايشـان را مي نوشـتم و تقريـر مي کـردم و بعـد بـراي ايشـان مي خوانــدم، بايــد خيلــي حساب شــده کار می کــردم. لــذا بــه ايــن تعطيـلات خیلــی علاقــه داشــتم. در ایــن ایــام ميتوانســتم تمــام وقتــم را وقــف مراجعــه بــه مصــادر و منابــع کنــم و مباحثــی را کــه تفکــر و تحقیــق لازم دارد پیگیــری کنــم. در روزهــای یادشـده کلاسهـای درس تعطيـل اسـت؛ امـا مطالعـه و نوشـتن و فکرکـردن و ... برقـرار اســت. ایــن اوقــات بــرای طـلاب دروس خــارج فرصــت پژوهــش اســت؛ لــذا بــرای طلاب ایــن مقطــع تعطيلی هــا ا گــر درســت اســتفاده شــود، مفيــد اســت نــه مضــر. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 7️⃣ تلاش و علاقه ادامه متن قبل 👇👇👇 ج) راه تحصیل تلاش و علاقه بخشــی از رغبــت و تـلاش خــدادادی اســت؛ امــا قســمتی از آن هــم ا کتســابی اسـت. سـؤال مهـم ایـن اسـت کـه ایـن دو رکـن، یعنـی جهـد و رغبـت را چگونـه بـه دســت بیاوریــم. بــرای تحصیــل ایــن دو بایــد گامهــای زیــر را برداشــت. 1️⃣ مقدم کردن درس بر همه امور، جز آنها که واجب ترند ًگام اول ایــن اســت کــه در مقــام عمــل، درس بــر دیگــر امــور ، غیــر از آنچــه شــرعا واجبتــر از درس اســت، واقعــا مقــدم داشــته شــود. بایــد حداقــل همیــن فرصــت کوتــاه ایــام درســی را کــه کمتــر از یک ســوم ســال اســت، صــرف درس و بحــث کــرد و امــور دیگــر را مزاحــم آن قــرار نــداد. 2️⃣ تفکر در محبوبیت علم نزد خداوند و معصومان «علیهم السلام» ّ گام دوم تفکـر در ایـن اسـت کـه علـم نـزد خـدای متعـال و ولـی او حضـرت بقیـة الله «عج» محبوبیــت دارد و وظیفــه مــا کســب علــم اســت. درک اهمیــت کســب علــم از عقـول امثـال بنـده فراتـر اسـت. وقتـی بـه مرحـوم محقـق اصفهانـی گفتـه میشـد چــرا شــما تــا ایــن حــد در کســب علــم تلاش و دقــت می کنیــد، می فرمــود کــه آدم حتــی ا گــر بخواهــد بــه جهنــم هــم بــرود، بایــد باســواد باشــد. ایشــان در دقــت ِ ورز ی علمـی کم نظیـر اسـت. از ایـن کلام فهمیـده می شـود کـه آنجـا هـم باسـواد و بیسـواد فـرق می کننـد. بـر خـاف تصـور رایـج کـه گمـان می شـود جهنمیـان در گوشـه ای از دوزخ در حـال سـوختن هسـتند، بایـد گفـت در آنجـا هـم ماننـد بهشـت زندگـی برقـرار اســت و باســواد و بیســواد یکســان نیســتند. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 7️⃣ تلاش و علاقه ادامه متن قبل 👇👇👇 ج) راه تحصیل تلاش و علاقه بخشــی از رغبــت و تـلاش خــدادادی اســت؛ امــا قســمتی از آن هــم ا کتســابی اسـت. سـؤال مهـم ایـن اسـت کـه ایـن دو رکـن، یعنـی جهـد و رغبـت را چگونـه بـه دســت بیاوریــم. بــرای تحصیــل ایــن دو بایــد گامهــای زیــر را برداشــت. 1️⃣ مقدم کردن درس بر همه امور، جز آنها که واجب ترند 2️⃣ تفکر در محبوبیت علم نزد خداوند و معصومان «علیهم السلام» 3️⃣ مطالعه مطالب رغبت انگیز نسبت به علم، مثل روایات سـومین قـدم، مطالعـه مطالبـی اسـت کـه در اول بـاب العلـم بحار وجـود دارد کـه با آن میتـوان در خـود رغبـت ایجـاد کـرد. بسـیار فـرق اسـت بیـن اینکـه انسـان کارمنـد اداره باشـد یـا خـادم امـام زمـان «عج». اگرچـه هـر دو می تواننـد در جهـت رضایـت حضـرت قــدم بردارنــد؛ امــا وابســتگی و دلبســتگی ایــن دو یکســان نیســت. مرحــوم مجلســی روایــت شــریفی را در بحــارالانــوار ذکــر فرمــوده اســت کــه می توانــد رغبــت طلاب را نسـبت بـه راهـی کـه در پیـش گرفته انـد، بسـیار زیـاد کنـد. در روايتی از صديقه طاهره «س» نقل شده است: «إنّ عُلَماءَ شِيعَتِنا يُحشَرونَ فيُخلَعُ علَيهِم مِن خِلَعِ الكَراماتِ على قَدرِ كَثرَةِ عُلومِهِم و جِدِّهِم في إرشادِ عِبادِ اللّه ِ ، حتّى يُخلَعَ علَى الواحِدِ مِنهُم ألفُ ألفِ خِلعَةٍ مِن نُورٍ» طبــق ایــن نقــل، پيامبــر عظيم الشــأن «ص» فرمــوده اســت کــه علمــاي شــيعيان مــا در قيامـت محشـور مي شـوند و خلعتهـاي کرامـت بـر آنـان پوشـانده مي شـود. تعـداد ايـن خلعتهـا دو معيـار دارد: کثـرت علـوم ایشـان و تلاششـان در ارشـاد بنـدگان خـدا. بعضـي از آنهـا در ايـن وادي (هـم در تحصيـل علـم و در يافـت معـارف الهـي و هـم در رسـيدگي بـه مـردم) چنـان موفـق هسـتند کـه بـر ایشـان یـک میلیـون خلعـت از نـور پوشـانده می شـود. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
پــدرم مي فرمــود: »مکاســب را خدمــت آيــت الله حــاج شــيخ مرتضــي حائــري «ره» میخوانــدم. ایشــان روزی در درس فرمــود: ‘حضــرت «عج» افــرادي را در حــوزه دارد کـه مواظـب کار طلبه هـا هسـتند.» سـپس پـدرم فرمـود: «مـن بعـد از درس خدمـت ايشــان رفتــم و پرســیدم: ‘آيــا آن افــراد در لبــاس طلبگــي هســتند؛ يعنــي آيــا عبــا و عمامــه دارنــد؟’ ايشــان فرمــود: ‘نــه در لبــاس طلبگــي نيســتند.» 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 7️⃣ تلاش و علاقه ادامه متن قبل 👇👇👇 ج) راه تحصیل تلاش و علاقه 1️⃣ مقدم کردن درس بر همه امور، جز آنها که واجب ترند 2️⃣ تفکر در محبوبیت علم نزد خداوند و معصومان «علیهم السلام» 3️⃣ مطالعه مطالب رغبت انگیز نسبت به علم، مثل روایات 4️⃣دعا و تقاضا از خداوند 5️⃣ توجه به ثمرات و آثار تحصیل علم 6️⃣ توجه به وظیفه ی تحصیل علم گام بعــدی بــرای ایجــاد رغبــت، توجه کــردن بــه ایــن اســت کــه تحصیــل علــم وظیفــه اســت. همیــن توجــه رغبــت را در دل افزایــش می دهــد. بایــد بــا به کارگیــری ایــن مقدمــات، رغبتهــا را در خــود زیــاد کــرد. 7️⃣توجه به دیده شدن نامه اعمال توسط حضرت حجت «عج» یکــی دیگــر از گامهــای افزایــش رغبــت توجــه بــه ایــن اســت کــه طبــق روايــات، نامـه اعمـال مـا هـر هفتـه دو بـار خدمـت امـام زمـان «عج» مي رسـد. حضـرت اينگونـه مواظــب اعمــال مــا هســتند. از مرحــوم حــاج شــيخ مرتضــي حائــري شــنيدم و در دفتــر خاطــرات ايشــان هــم هسـت کـه می فرمـود: «مرحـوم آيـت الله ميـرزاي شـيراز ي وقتـي کـه مرجعيـت را بـا آن ماجـرای عجيـب و غريبـي کـه پیـش آمـد (و دموعـه يجـري علـي خدّ يـه) پذیرفـت، در سـامرا اسـتقرار داشـت. در عالمـي، امـام «عج» ایشـان را در حـرم سـامرا بـا دفتـر شـهريه مي خواهـد. ايشـان هـم بـا دفتـر شـهريه خدمـت حضـرت مشـرف مي شـود. حضـرت مي فرمايــد: ‘بخــوان.’ مرحــوم ميــرزاي شــيراز ي ارقامــي را مي خوانــد حاکی از اینکــه فلان جـا ايـن مقـدار و جـای دیگـر آن مقـدار پرداخـت شـد، بـه فلانی اين مقـدار و به دیگـری آن مقـدار داده شـد و ... . حضـرت بعضي هايـش را نمي پذيـرد. ايشـان عـرض مي کنـد: ‘آقـا، بيـش از ايـن قـدرت نـدارم. مـن دفتـر را بـه هر فـردي که بفرماييـد تحويل مي دهـم و تابـع او مي شـوم.’ حضـرت فرمـود: ‘نـه، خـودت بايـد عهـده دار ايـن مقـام باشـي؛ امـا بيـش از ايـن دقـت کـن و بعـد از دقـت، هـر مقـدار خواسـتي خـرج کـن.’» بنابرايـن، زندگـي، تحصيـل، کار و نوکـري مـا نسـبت بـه اسلام مـورد نظـر حضـرت بقيـةالله (ارواحنـا لـه الفـداء) اسـت و هـر چـه بهتـر عمـل کنيـم، بیشـتر مـورد رضايـت آن بزرگوار قرار می گیریم. امــام اشــراف دارد و حســاب می کنــد کــه هــر کســی چــه کار می کنــد؛ ولــی ایــن افتخــار را هــم داریــم کــه اگــر درســت عمــل کنیــم، حضــرت می فرماید: «فأسأل اللَّه إذا جمع الخلائق للقیامه أن یحبوک برحمه تغتبط بها» (من از خـدای متعـال درخواسـت میکنـم کـه وقتـی در محشـر همـه خلایق را از اول تـا آخـر جمـع میکنـد، مقامـی بـه تـو بدهـد کـه مـورد غبطـه همـه واقـع بشـود). امـام «ع» از خـدا ایــن را می خواهــد و او هــم ســمیع الدعــا اســت. مگــر دعــای امــام «ع» رد میشــود؟! بنابرایـن، حضـرت بـه مـدارس و کار طلاب توجـه دارد و ملاحظـه می فرمایـد کـه چـه کسـی احسـن عملا اسـت و چـه کسـی نیسـت؛ چـه کسـی اتقـان در کار دارد و چــه کســی نــدارد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 7️⃣ تلاش و علاقه ادامه متن قبل 👇👇👇 ج) راه تحصیل تلاش و علاقه 1️⃣ مقدم کردن درس بر همه امور، جز آنها که واجب ترند 2️⃣ تفکر در محبوبیت علم نزد خداوند و معصومان «علیهم السلام» 3️⃣ مطالعه مطالب رغبت انگیز نسبت به علم، مثل روایات 4️⃣دعا و تقاضا از خداوند 5️⃣ توجه به ثمرات و آثار تحصیل علم 6️⃣ توجه به وظیفه ی تحصیل علم 7️⃣توجه به دیده شدن نامه اعمال توسط حضرت حجت «عج» 8️⃣ توجه به اهمیت درس گام بعــدی بــرای افزایــش رغبــت تاثیــر خــود درس اســت. رهبــری معظــم «حفظه الله» در جلسـه ای می فرمـود: «چنـد سـال پيـش در اثـر کثـرت کارهـا خـودم تصميـم گرفتـم درسـم را تعطيـل کنـم؛ امـا هنـوز بـه کسـي چیـزی نگفتـه بـودم. جنـاب آقـاي حجـاز ي ـ کـه در دفتـر ايشـان اسـت ـ خدمـت مرحـوم آيـت الله بهجـت رسـیده و ايشـان فرمـوده بــود کــه بــه فلانی بگــو درس را تعطيــل نکنــد. ایشــان بــه خــودم هــم کــه خدمتــش رســيدم، فرمــود: ‘درس را تعطيــل نکــن.’» مرحــوم آقــاي بهجــت از قــول مرحــوم قاضــي، آن شــخصيت اخلاقي و عرفانــي بـزرگ، ميفرمـود: «اگـر امـر بیـن نمـاز جماعـت و درس دایـر شـد، درس مقدم اسـت». البتــه انســان نبايــد بگــذارد دوران پیــش آیــد. بنابرايــن، درس بســيار مهــم اســت و يکــي از طــرق تحصيــل رضايــت خــداي متعــال بــه شــمار می رود. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 8️⃣ اطلب العلم من المهد الی اللحد تحصیــل علــم بایــد همیشــگی باشــد؛ از جوانــی تــا پیــری. مرحــوم شــیخ اعظــم انصـار ی کـه از لحـاظ علـم و عمـل اسـوه روحانیـت اسـت، در یکـی از اجـازات خـود میفرمایـد: «إنّی أرجـو مـن جنابـه العالـی و کوکـب فخـر مجـده المتعالـی أن یتخـذ العلم انسیا و الکتـاب جلیسـا و أن یواظـب علـی الکتابـة فـی جمیـع حالاتـه و علـی الاشـتغال بالعلـم فـی جمیـع ازمانـه و اوقاتـه». (امیـد دارم کـه دانـش و علـم را انیـس خـود قـرار دهـد و کتـاب را همنشـین خـود سـازد و در جمیـع احـوال بـر نوشـتن مواظبـت کنـد؛ چـه وقتـی کـه متعلـم اسـت، چـه موقعـی کـه معلـم اسـت؛ چـه وقتـی در مقطـع سـطح درس می خوانـد، چـه زمانـی کـه درس خــارج می خوانــد. همچنیــن در تمــام فرصتهــا و اوقــات اشــتغال بــه علــم را کنـار نگـذارد؛ جـوان باشـد یـا پیـر .) سـیره ی خـود شـیخ اعظـم «ره» هـم بـر ایـن بـوده و از علـم جـدا نمی شـده اسـت. نقـل کرده انـد ایشـان در اواخـر عمـر کـه دچـار ضعـف بینایـی شـده بـود، بـه بعضـی از تلامـذه امـر می فرمـود برایـش کتـاب بخواننـد. بـه یـاد دارم قبـل از انقـاب برخـی طلاب کـه گاهـی بعـد از سـخنرانیهای آتشـین و پرشــور مرحــوم امــام «ره» بــه محضرشــان مشــرف می شــدند، نقــل می کردنــد کــه «می دیدیــم ایشــان پــس از آن ســخنرانی در خانــه مشــغول نوشــتن فقــه بــود»؛ آن هــم مباحثـی مثـل دمـاء ثلاثـه یـا بـاب وضـو ، چـون کتابهای فقهی کـه از ایشـان در بحث طهـارت بـه چـاپ رسـیده اسـت، عناویـن دمـاء ثلاثـه، وضـو ، مطهـرات و نجاسـات را در بـر میگیـرد و از ایـن عناویـن ظاهـراً تیمـم، وضـو و دمـاء ثلاثـه در قـم و مطهـرات و نجاسـات در نجـف نوشـته شـده اسـت. ایشـان ایـن مقـام جمع الجمعـی را داشـت؛ یعنـی درس و بحـث در کنـار مبـارزه بـا طاغـوت، نشـر اسلام، سـخنرانیهای آتشـین، دفـاع از اسلام و حضـور در معرکـه امـر بـه معـروف و نهـی از منکـر و اصلاح جامعـه. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 8️⃣ اطلب العلم من المهد الی اللحد ❇️استفاده از فرصت جوانی و پرهیز از اتلاف وقت از امـور مهـم دیگـر پرهیـز از صـرف وقـت و قـوا در امـور بی ثمـر و کم فایـده اسـت. همـه انسـانها زمـان محـدودی را در اختیـار دارنـد و فرصـت تحصیـل هـم معمـولا ایـام جوانـی اسـت. ا گـر شـخص دارای مـاده شـده باشـد، وقتـی پـا بـه سـن می گـذارد، بهـره می بـرد. در روایـات هسـت کـه «بئـر» چـون «ذا مـاده» اسـت، متنجـس نمی شـود. ایـن ذا مـاده بـودن انسـان را معتصـم و غیـر منفعـل می کنـد. ا گـر فـرد در جوانـی بتوانـد بـال و پـر پـرواز پیـدا کنـد، در میانسـالی و حتـی بزرگسـالی و پیرمـردی هـم قـدرت پـرواز خواهـد داشـت. امـا در آن زمـان کـه بایـد اتخـاذ مـاده کنـد و از وقـت خـود بهـره ببـرد، ا گـر چنیـن نکنـد و از تحصیـل علـم غافـل شـود، معمـولا و عادتـاً در آینـده هـم موفــق بــه آن نمی شــود؛ هرچنــد اســتحاله عقلــی نــدارد. بنابرایــن، بایــد دوره جوانــی را کــه تــا حــدود سی و پنج ســالگی را در بــر می گیــرد، بســیار مغتنــم شــمرد و به جــای هــدردادن وقــت یــا صــرف آن در مباحــث غیــر ضــرور ی و نا کارآمــد، بــه مبــادی و اصولـی پرداخـت کـه رکـن ترقـی علمـی انسـان هسـتند. جنــاب آقــای ســیدان «دام ظله» فرمــود: «مــن از آیــت الله سیســتانی «دام ظله» ســؤال کــردم: ‘چــرا شـما در درس آقـای حکیـم شـرکت نکردیـد و درس آیـت الله خویـی را ترجیح دادید؟’ ایشـان فرمـود: ‘مـن حسـاب کـردم و دیـدم ا گـر بـه درس آیـت الله حکیـم بخواهـم بـروم، سـه دقیقـه بیشـتر وقـت مـرا می گیـرد؛ بـه ایـن سـبب، درس آقـای خویـی را انتخـاب کــردم.» البتــه نبایــد تنهــا ایــن مطلــب ملاک و معیــار باشــد؛ ولــی بــه هــر حــال نشــان می دهــد کــه انســان تــا چــه حــد بایــد نســبت بــه وقتــش حســاس باشــد. مرحــوم آقــای قدوســی، مدیــر مدرســه شــهید حقانــی و دامــاد مرحــوم علامــه طباطبائــی، در یکــی از درسهای اخلاقــش می فرمــود: «وقتــی علامــه طباطبائــی کتــاب المیــزان را می نوشــت، آن را بــرای چــاپ بــه مــا مــی داد. ایشــان اصـلا نقطــه نمی گذاشـت و می فرمـود: ‘حسـاب کـردم کـه ا گـر بـرای هـر صفحـه بخواهـم نقطـه بگـذارم، بایـد چنـد دقیقـه بیشـتر وقـت صـرف کنـم.’ ایشـان اهتمـام داشـت کـه در زمــان حیاتــش ایــن تفســیر کامــل شــود». اینگونــه بایــد همــت کــرد. نبایــد گعده هــای کذایــی گرفــت یــا وقــت را صــرف دیـدن فیلـم و اخبـار متعـدد کـرد. علاوه بـر آن، امـروزه گوشـی های همـراه و مراجعـه بــه ســایتهای اینترنتــی و ... ا گــر بــرای امــور ضــرور ی مثــل درس و تحقیــق نباشــد، فرصتهــا را خیلــی هــدر می دهــد. خلاصه اینکــه تــا سی و پنج ســالگی زمــان بسـیار مغتنمی است باید صـرف تحصیـل بشـود. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 8️⃣ اطلب العلم من المهد الی اللحد نکته اول: وجوب کفایی تحصیل در حوزه و عدم احراز من بــه الکفایــه در زمان ما درس خوانــدن واجــب کفایــی اســت و در ایــن زمــان من به الکفایه در آن محرز نیست. در ایــام جوانــی مــا، مرحــوم آیــت الله طاهــری خرم آبــادی در کــوران انقلاب فعـال بـود. شـبی بعـد از نمـاز تشـریف آورد و بـه مـن فرمـود: «مـن و آقـای مهـدو ی کنـی و شـخصی دیگـر بـه ایـن فکـر افتاده ایـم کـه چـون در وضعیـت فعلـی، ذهـن طلاب و فضلای درسخـوان منعطـف بـه انقلاب شـده اسـت، آینـده حـوزه در خطـر اسـت. لــذا تصمیــم گرفتیــم بــه تعــدادی از ایــن جوانــان پیشــنهاد کنیــم کــه از تبلیــغ و ... دسـت بردارنـد و فقـط مشـغول درس خوانـدن شـوند؛ مـا هـم مبلغـی را کـه از تبلیغ و ... ممکـن اسـت عایـد شـود، بـه آنهـا می پردازیـم تـا بـه تحصیلشـان کمـک شـود». مـن در آن ایـام دفـاع مقـدس کـه مصدومـان زیـاد و نیازمنـد بـه انـواع پرسـتاری ها در بیمارسـتانها داشـتیم و بـا کمبـود پرسـتار مواجـه بودیـم، ایـن مثـال را ذکـر می کـردم: «آیــا عاقلانه اســت بــه دانشــجویان دانشــگاهها و دانشــکده های پزشــکی بگوییــم چــرا نشســته اید و بــه بیمارســتانها نمی رویــد تــا از مجروحــان پرســتار ی کنیــد؟! اگــر الان ایـن کار را بکنیـم، ده سـال بعـد چشـممان را بـاز میکنیـم و میبینیـم نـه پزشـک متخصـص داریـم و نـه دکتـر فـوق تخصـص و ...». در نظـام حـوزو ی هـم چنیـن اسـت؛ یعنـی علیرغـم کثـرت طلاب، ملّای باسواد خیلـی کـم شـده اسـت. در رشـته های مختلـف، جایگزیـن هـر عالمـی کـه از دنیـا مــی رود، کــم اســت. علامه ی طباطبائــی «ره» و شــا گردش آقــای مطهــری از دنیــا رفتنــد؛ امــروز در فلســفه به جای ایشــان چــه کســانی هســتند؟ افــراد بســیار نــادری از بـزرگان ـ اطـال الله بقائهـم ـ باقـی مانده انـد. به اقتضـای اراده الهـی و نظـام خلقـت، اگـر ایـن بـزرگان هـم از دسـت برونـد، چـه بایـد کـرد؟! ا کنـون بـرای فلسـفه و امثـال آن کـه رشـته های اصلـی حـوزه شـمرده نمی شـوند، احسـاس خطـر می شـود، چـه رسـد بـه فقـه و اصـول کـه سـتون فقـرات حـوزه هسـتند. در ایـن دو عرصـه هـم ممکـن اسـت کار بـه اینجـا برسـد؛ لـذا بایـد نسـبت بـه آن دو اهتمـام ویـژه داشـت. به خصــوص الان کــه بــرای روحانیــت مجالــی ایجــاد شــده و در دوران قبــل از انقلاب چنیـن مجـال وسـیعی نبـود. در آن زمـان، کار روحانیـت ایـن بـود کـه درس بخوانـد و ا گـر می شـد تبلیغـی هـم بـرود. امـا ا کنـون در اثـر تشـکیل نظـام جمهـور ی اسـلامی وظائـف بسـیاری متوجـه روحانیـت شـده اسـت. همـه جـا، از ادارات گرفتـهّ تــا نهادهــا و تشــکیلات مختلــف، بــه طلبــه فاضــل قــویِ و کارآمــد نیــاز دارنــد. بــه همیــن علــت، نهال کشــی از حــوزه به وفــور دیــده می شــود و ایــن قبیــل از خطــرات متوجــه طلبه ای اســت کــه تــازه می خواهــد شــکوفه بزنــد و بعــدا میـوه تبدیـل بشـود و بـاری بـه عمـل آیـد. البتــه قهــراً آن وظایــف و خدمــت بــه مــردم و نظــام اســامی بــر عهــده حوزه هــای علمیــه هســت؛ امــا بایــد ایــن جهــت را نیــز ملاحظــه کــرد و برنامه ریــزی داشــت تــا آسـیب اساسـی بـه حـوزه علمیـه نرسـد و حوزه هـا خالـی از ملاّی مفیـد و قـوی نشـود. اسـتعدادهای قـوی زیـادی وارد حـوزه می شـود؛ ولـی در اثـر جاذبه هـای غیـر علمـی زیـادی کـه هسـت، طلاب زیـادی باقـی نمی ماننـد. ایـن بـدان سـبب اسـت کـه ثمـر علـم بـه ایـن زودی دیـده نمی شـود؛ امـا اشـتغال در فلان اداره هـم از نظـر اقتصـادی و مـادی ممکـن اسـت بـه طلبـه کمـک کنـد و هـم موجـب درخشـش و ی و تجلیـل و تمجیـد از او در آینـده ای نزدیـک شـود. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 8️⃣ اطلب العلم من المهد الی اللحد نکته دوم: روش فعالیت علمی بدون خستگی اشـکالی کـه ممکـن اسـت بـه ذهـن طلاب عزیـز برسـد ایـن اسـت کـه ا گـر مـا بـه امـور ی همچـون تماشـای فیلـم و ... نپردازیـم، چطـور رفـع خسـتگی کنیـم؟ به عبـارت دیگـر، راه جمـع بیـن کار علمـی زیـاد و رفـع خسـتگی حاصـل از ایـن امـور چیسـت؟ یکــی از راهکارها همان اســت کــه شــیخ طوســی «ره» فرمــوده اســت: «هــر گاه از علمـی خسـته شـدید، مطالعـه را تعطیـل نکنیـد؛ بلکـه علـم دیگـر را شـروع کنیـد». ایــن تفنــن باعــث رفــع خســتگی می شــود. اســتاد مــا، مرحــوم آقــای قاروبــی، میفرمــود: «مــن همیشــه چایــی ام دم بــود... طلبـه ای کــه چای خــور نباشــد، درسخــوان نیســت. مــن وقتــی خســته می شــدم، یک اسـتکان چـای می خـوردم و نشـاط پیـدا می کـردم و ادامـه مـی دادم... درِ حجـره را از داخــل قفــل می کــردم، کفش هایــم را داخــل می گذاشــتم تــا هــر کــه می آیــد، فکر کند در حجره کسی نیست... من قطعا بیشـتر از مرحـوم علامه حلّی تلاش کــرده ام!« علامه ای کــه کتابهایــش حیــرت آور اســت: تذکــره، منتهــی، قواعــد و ... و در عرصه هـای مختلـف فقهـی، اصولـی، رجالـی، فلسـفی و کلامـی تبحـر داشـته اسـت. ایشـان می فرمـود: «مـن در دورانی کـه سـاکن نجـف بـودم، هفتـه ای چهـارده ســاعت می خوابیــدم». یعنــی در هــر شــبانه روز دو ســاعت! البتــه مــن نمیگویــم اینقـدر بخوابیـم؛ چرا کـه ایـن برنامه هـا بایـد بـا حسـاب و کتاب و در کنـار معنویـت باشـد. همچنیـن از فرموده هـای ایشـان اسـت: «مـن بـرای فهمیـدن بعضـی مطالـب فـرش حجـره را کنـار مـیزدم و گونه هایـم رو ی خـا ک میگذاشـتم و بـه درگاه خـدای متعـال التمـاس میکـردم کـه فهـم آن مطلـب را نصیـب مـن کنـد». اینگونـه بایـد بـا خداونـد متعـال رابطـه داشـت و از او درخواسـت کـرد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat
کتب و آثار مؤسسه فقهی ذکر
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب
💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد "دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 9️⃣ تمرکز عمیق ر وی یک علم خاص و پرهیز از مطالعات تخصصی متعدد و همزمان از امـور مهـم در تحصیـل علـم تمرکز داشـتن بـر علمـی خـاص اسـت. از مطالعـات عمقــی و همزمــان در رشــته های مختلــف بایــد پرهیــز کــرد. صحیــح آن اســت کــه مدتـی مثلا فقـه و اصـول خـوب مطالعـه شـود و بعـد از آن مثلا بـر فلسـفه تمرکـز شـود. نبایـد علـوم متعـدد را در کنـار هـم و به شـکل عمقـی و تخصصـی مطالعـه کـرد. ایـن تشـتت در کسـب علـم ضـرر دارد و ثمـر خوبـی بـه بـار نمی آورد. زیـرا ذهـن انسـان در صـورت پرداختـن همزمـان بـه امـور مختلـف، در اثـر محدودیتـی کـه دارد، نمیتوانـد بـه همـه جوانـب و ابعـاد آنهـا عمیقـاً توجـه کنـد. ❇️درسـت اسـت کـه در مقطـع سـطح علـوم مختلـف در کنـار هـم مطالعـه می شـود و ایـن بـا تمرکـز منافـات دارد؛ ولـی چـون در آن دوره مطالـب به طور غیـر عمقی فرا گرفته می شـود، خللـی در یادگیـری وارد نمی شـود. امـا وقتـی طلبـه وارد مقطـع خـارج شـد، بایـد پژوهـش، دقـت، انتخـاب رأی و نظریه پـرداز ی کنـد. ا گـر کسـی بخواهـد در زمـان واحـد فقـه، اصـول، فلسـفه، تفسـیر و رجـال را به طـور عمیـق و بـا لوازمـی کـه دارنـد ـ اعـم از تتبـع، صـرف وقـت کافـی، اندیشـیدن کافـی ـ مطالعـه کنـد، روشـن اسـت کـه دچـار تزاحـم در دروس می شـود و از عهـده کار بر نمی آیـد. ❇️دلیـل دیگـر لـزوم تمرکـز بـر فقـه و اصـول و نپرداختـن بـه علـوم دیگـر ایـن اسـت کـه تمرکـز بـر فقـه و اصـول موجـب ورود قـوی و عالمانـه بـه علـوم دیگـر می شـود. مرحـوم آیـت الله میـرزا هاشـم آملـی بـه پـدر مـا فرمـوده بـود کـه بـه ایشـان(یعنـی بنـده) بگـو الان فقـه و اصـول بخوانـد؛ نوبـت نهج البلاغـه و ... خواهـد رسـید. مقصـود ایشـان ایـن بـود کــه بایــد علــوم اصلــی را عمیــق مطالعــه کنــد تــا بعــد کــه وارد مطالعــه نهج البلاغــه، تفسـیر و ... می شـوید، ورود عالمانـه ای داشـته باشـید. بنابرایـن، نبایـد کار ی کـرد کـه دروس اصلـی ضعیـف شـود. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد (سال 1399-1386) ... 🔗 @book_feghahat