💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 1️⃣1️⃣تفکّر و تدبّر در مطالب و خارج شدن از حالت تقلید و قبول بدون دلیل یکی از ســنتهای بســیار بســیار مهــم در حوزه های علمیــه ایــن اســت کــه دانش پـژوه باید از حالـت تقلیـد و ا کتفـا بـه صـرف اینکـه گفتـه شـده، ادعـا شـده و بزرگانـی گفته انـد، خـارج شـود و تحصیلـش همـراه بـا تدبـّر و تفکّـر و اندیشـه باشـد. حــرف را بــر اســاس اســتدلال و اندیشه بپذیــرد و خــودش هــم در مســائل اســتقلالاً اندیشـه و تدبّـر کنـد. انسـان باید دربـاره مسـائل و مباحـث تفکّـر کنـد. اینکـه انسـان در درس حضــور پیــدا کنــد، چیــزی را بنوســد و ایــن رویه را در روزهــای بعــد تکــرار کنـد؛ ولـی دربـاره آنهـا فکـر نکنـد، حتـی پـس از گذشـت سـالیان متمـادی ممکـن اسـت چیـزی جـز انباشـت مطالـب نصیـب او نشـود. انسـان بـدون تفکـر فقـط انبـان حرفهــای دگــران می شــود. ایــن گرچــه فضیلــت اســت؛ ولــی موجــب شــکوفایی شـخص نمی شـود. چنیـن کسـی صاحب نظـر نمی شـود، نمی توانـد چیـزی را انتخـاب و اختیــار کنــد و ذهنــش فعــال نمی شــود. انتخــاب و اختیــار به فضــل تفکــر بــرای انســان حاصــل می شــود. ا گــر بخواهیــم قــدرت اســتنباط و اجتهــاد و نظــر در مــا پدیدار و اسـتعدادمان شـکوفا شـود، راهـش ایـن اسـت کـه در مسـائل تفکـر کنیـم. ا گـر کسـی بـه ایـن شـکل اقـدام کنـد، انشـاالله تعالـی کـه آنهـا از جنـود الهـی بـوده، بـه نتیجــه میرســد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 1️⃣1️⃣تفکّر و تدبّر در مطالب و خارج شدن از حالت تقلید و قبول بدون دلیل ادامه مطالب 👇👇👇 نظـام دراسی حوزه ها بر اساس اتقان و تفکر بنا شـده است. تفکر، مابه الامتیاز بـزرگ نظام دراسي حـوزه از سایر نظامات دراسي اسـت. تفکر در بیرون از حوزه رایج نیسـت؛ اما در اينجا عنايت بـزرگ و ویژه اي بـه تفکر وجـود دارد. از روز اولی کــه مــا صـرف میر را شــروع مي کنیم، به ما می گویند: «بدان ايدک الله». اســتاد مي گويد: «چرا گفت بدان و نگفت بخوان؟» براي طالب علمي که تازه وارد بحث صرف و اوایل مسائل طلبگي مي شود، از روز اول توضیح می دهند که باید بداني؛ نـه آنکه فقط بخواني؛ بايـد مطالب را هضم کني و بفهمي و دريافت کني. این مابه الامتیاز حوزه ها اســت. پس فکر کردن خیلی اهمیت دارد؛ چون اولاً انسـان بدون تفکر فقط ذخیره کننده حرف های دیگران خواهــد بــود، ذهنش فعال نمی شود، خــودش شکوفا و صاحب نظر نمی شود و نمی توانـد چیــزی را انتخاب و اختیار کنــد. انتخاب و اختیار به فضل تفکر برای انسان حاصل می شود. ثانیــاً اگر کسی اهل تفکر باشـد، زود نتیجـه می گیـرد و قـوه اسـتنباط بـرای او حاصل می شـود. ثالثاً اسـاتید بزرگ حوزه همیشه فضلا را به تفکر توصیه می کرده اند. رابعــاً اهمیت دادن بــه تفکر سیره علمـا بـوده اسـت. در حوزه هاي علمیه مطالعه، پـش مطالعه، مباحثه قبـل از درس، مباحثه بعـد از درس، تقریرنوشــتن، دوره کــردن، فکر کــردن و حفظ کــردن از عناصــري اســت کــه در طــول تار يخ حوزه هاي علمیه وجــود داشــته و آثــارش هــم پديــدار شــده اســت؛ چنانکــه می بینیــم بــزرگان بســیاری از همین نظام بیرون آمده انــد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 1️⃣1️⃣تفکّر و تدبّر در مطالب و خارج شدن از حالت تقلید و قبول بدون دلیل ادامه مطالب 👇👇👇 چند سال پیش یکی از دوستانی که در امور تربیتی فعالیت می کند، چزوه ای به من داد و گفت: «این جزوه برای نظام آموزشی سال 2050 ژاپن است، دانشمندانشان فکر کرده و یک نظام آموزشی ترسیم کرده اند که باید از سال 2050 در آن کشور اجرا شود. من این نظام را مطالعه کردم و دیدم همان نظام دراسی حوزوی مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری است.». ایشان نیز برای تفکّر خیلی اهمیت قائل بود. وقتی کسی جزوه تقریرات درس ایشان را ارائه می کرد، می فرمود: «چرا حداقل یک «یرد علیه» یا «فیه اشکال» اضافه نکردی، و فقط درس را نوشته ای؟» منظور ایشان این بود که چرا تأمل و تفکّر نکردی، مگر من معصوم هستم، مگر من اشتباه و خطا ندارم، چرا تعلیفه علمی نداری. مرحوم ابوی راجع به مرحوم امام «قدّس سرّه» می فرمود: «ایشان اگر می دید در درس إن قلت و قلت نمی شود، خود ایشان اشکال مطرح می کرد و می فرمود: مگر مجلس روضه است که یکی بگوید و بقیه بشنوند؟!» باید نقد و بررسی داشته باشید؛ البته باید به اندازه و بجا و درست باشد. شخص فاضل و محترمی تعلیقه ای بر مکاسب نوشته و خدمت یکی از علما داده بود؛ اما آن عالم از او قبول نکرده و فرمود: «اگر بخواهم تعلیقه شما را مطالعه کنم، دیگر فرصت نمی کنم فکر کنم». همه این نمونه ها از اهمیت بالای فکر کردن حکایت دارد. خلاصه اینکه مرحوم حائری، مرحوم امام «ره» و دیگر علما بر خروج از حالت تقلید و پذیرفتن بدون دلیل بسیار تأکید داشتند. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 1️⃣1️⃣تفکّر و تدبّر در مطالب و خارج شدن از حالت تقلید و قبول بدون دلیل ادامه مطالب 👇👇👇 به عنوان مثال، گاهی مجلس بحث مرحوم میرزای شیرازی «ره» هفت سال طول می کشید. مرحوم میرزا ابراهیم محلاتی در کتابش آورده است که درک مرحوم شیرازی برای آدم های معمولی مقدور نیست. خود شخص باید مستوای بالایی داشته باشد تا بتواند از درس میرزای شیرازی که پر از تفکر و مجال دادن به افراد شرکت کننده در درس است، بهره ببرد. ایشان در درس از شاگردانشان می پرسیده است که شما نظرتان چیست و چه استدلالی دارید. از همه مهمتر اینکه در روایات به تدبر و تفکر سفارش زیادی شده است؛ مثلا در کافی شریف ج 1 ص 36 آمده است: «أَلاَ لاَ خَيْرَ فِي عِلْمٍ لَيْسَ فِيهِ تَفَهُّمٌ أَلاَ لاَ خَيْرَ فِي قِرَاءَةٍ لَيْسَ فِيهَا تَدَبُّرٌ أَلاَ لاَ خَيْرَ فِي عِبَادَةٍ لَيْسَ فِيهَا تَفَكُّرٌ وَ فِي رِوَايَةٍ أُخْرَى أَلاَ لاَ خَيْرَ فِي عِلْمٍ لَيْسَ فِيهِ تَفَهُّمٌ أَلاَ لاَ خَيْرَ فِي قِرَاءَةٍ لَيْسَ فِيهَا تَدَبُّرٌ أَلاَ لاَ خَيْرَ فِي عِبَادَةٍ لاَ فِقْهَ فِيهَا أَلاَ لاَ خَيْرَ فِي نُسُكٍ لاَ وَرَعَ فِيهِ» . هر یک از این جملات، بسیار درس‌آموز هست، «لاَ خَيْرَ فِي عِلْمٍ لَيْسَ فِيهِ تَفَهُّمٌ» این نشان می‌دهد که برای این که انسان در تحصیل موفق باشد و تحصیلاتش به جایی برسد حتماً باید تحصیلات همراه با تفهم و تدبر و اندیشه نمودن و محاسبه عقلی و نظری کردن به مسائل، همراه این‌ها باشد. مجرد شنیدن و یا مطالعه کردن بدون تدبر این اثر فراوانی بر آن مترتب نیست و باعث جلو رفتن علم و فتح قله‌های علم و معلوم شدن مجهولات بشری نمی‌شود. توضیح عبارت «أَلاَ لاَ خَيْرَ فِي قِرَاءَةٍ لَيْسَ فِيهَا تَدَبُّرٌ» همانند عبارت قبل است، وقتی انسان کتابی را می خواند یا مطلبی را مطالعه می‌کند، حتماً باید آن را با تدبّر همراه کند. مرحوم آخوند ظاهراً در حاشیه نوشته است: «وقتی من این کتاب را تدریس می‌کردم این حواشی را نوشتم». این نشان می دهد مطالعات ایشان با تدبّر همراه بوده است و چیزهایی را که به ذهنش می رسیده، یادداشت کرده است. مرحوم آیت‌الله گلپایگانی نیز در العوائد که از حواشی دُرر است، مشابه همین عبارت را دارد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 1️⃣1️⃣تفکّر و تدبّر در مطالب و خارج شدن از حالت تقلید و قبول بدون دلیل ادامه مطالب 👇👇👇 🔵مراد از فکر کردن مقصود از فکر کردن این است که شخص از نظرات علما و استاد خود بی توجه نگذرد و مقلِد نباشد؛ بلکه در هر مسئله ای جوانب مختلف و ادلّه آن را بررسی کند و اشکالات و جوابها را در نظر بگیرد و محاسبه کند. او باید سعی کند اشکالی مطرح و دلیلی اقامه کند و ذهنش را عادت دهد که در هر مسأله ای یک طرف را ترجیح و مظنون خودش قرار دهد. باید استدلال کند و به اقوال مخالف آنچه نزدش مظنون است، جواب بدهد. 🟢نقش مطالعه در تفکر برای فکر کردن، خصوصاً در فقه باید کلمات را مقداری دید تا میدان برای تفکر باز شود. انسان ارتجالاً و بدون مراجعه به کلمات نمی داند در چه حوزه هایی باید تفکر کند؛ اما وقتی مقداری مطالعه کرد، عرصه باز می شود. 🟡راهکار اهل فکر شدن اهل تفکر شدن لوازمی دارد: علاوه بر اینکه نباید ذهن خود را به امور بی فایده ای مثل فضای مجازی و تلویزیون و غیره مشغول ساخت، حتی نباید مطالعات خود را به قدری زیاد کرد که ماع تفکر شود. گفته شد که یکی از فضلای حوزه تقریراتش را برای یکی از علما برده بود تا مطالعه کند؛ اما ایشان قبول نکرد و گفته بود که وقتی برای تفکر خودم باقی نمی ماند. انسان باید خودش را به تفکرعادت دهد تا اهل فکر شود. باید راجع به مباحث، آیات، روایات، اشکالات و جوابها فکر کند. اصلاً خود قوت ایمان و رسیدن به مراتب عالیه آن به برکت اندیشیدن در براهین و آفاق و انفس و توجه به امور و اندیشیدن حاصل می شود. و در علوم وضع به همین منوال است. 🟠وظیفه طلاب و اساتید در قبال سنت تفکر باید خود دانش پژوه به این سنت توجه داشته باشد و آن را إعمال کند. اساتید نیز باید آن را ترویج کنند و این انگیزه را در نفس تلامذه خود ایجاد کنند و از آنها بخواهند. این خود یک سرفصل است؛ چون واقعاً سزاوار است که درباره آن ابحاث گسترده و فراوانی انجام شود. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 2️⃣1️⃣دقیق و عمیق بودن از دیگر امور مهم در طلبگی این است که هم طلبه و هم استاد عمیق و دقیق باشند. فقیه باید عمیق الفکر باشد و به همه جوانب مسئله توجه کند تا کلامش آماج اشکالات متعدد دیگران قرار نگیرد. 🔶راه عمیق شدن برخی از راه‌های عمیق شدن در اینجا بیان می‌شود. 1️⃣شرکت در مبحث عمیق برای برخورداری از فکر عمیق و محاسبه جامع الاطراف باید در مباحثی شرکت کرد که بار علمی داشته باشند. بعضی مباحث بار علمی لازم را ندارند؛ لذا شرکت در آنها بی‌فایده است. حتی اگر استادی که درس را می‌گوید دقیق باشد، این درس آن فایده مطلوب را نمی‌رساند؛ زیرا خود بحث ظرفیتش را ندارد. خود مبحث باید عمیق و دقیق باشد. 2️⃣ارائه درس عمیق و جامع الاطراف توسط استاد تحصیل فکر عمیق از سویی وابسته به سلیقه استاد ارائه دهنده درس است؛ یعنی اگر استاد بتواند بحثی عمیق و جامع الاطراف ارائه کند، تفکر عمیق به کسانی که در درس حضور می‌یابند، منتقل می‌شود. بنابراین شرکت در یک دوره بیست سی ساله فقه یا اصول موضوعیت ندارد. عمده این است که انسان بعد از مدتی شرکت در درس، خودش اهل اهل اجتهاد شود و فوت و فن آن را فرا گیرد و استقلال پیدا کند. البته اگر بتوان در یک دوره کامل فقه و اصول شرکت کرد خیلی خوب است ولی معمولاً امکانش نیست. لذا باید در ده بیست باب از ابواب اصول به گونه‌ای شرکت کرد که دقت و عمق نظر حاصل شود. استاد باید دقت آفرین باشد تا طلبه خودکفا شود وقتی به مطالب مراجعه می‌کند بتواند صاحب نظر شود. رأی مختار داشته باشد، قول حق را طبق نظر خودش پیدا کند به اقوال مخالف جواب دهد. فلسفه شرکت در درس این است؛ نه دیدن یک دوره اصول یا فقه یا حتی دیدن یک دور ابواب فقهی. 3️⃣مراجعه به کلام علمای اهل دقت راه سوم برای بیشتر شدن دقت و عمق نظر این است که به کلام علمای اهل دقت مراجعه شود. مطالعه کلمات ایشان انسان را از سطحی نگری بیرون می‌آورد. از آن جمله تقریرات یا نوشته‌های مرحوم امام «قدّس سرّه» است. ایشان از فقهای دقیق است و آثارش دانش افزایی می‌کند. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 3️⃣1️⃣دانستن اهداف آموزشی مقاطع سطح و درس خارج از نکات مهم در تحصیل آن است که مراد کلی از کسب علم و هدف هر سطح معلوم باشد. هدف هم روش و هم محتوای درس خواندن را معلوم می‌کند. هدف کسی که درس خارج شرکت می‌کند، این است که انتخاب رأی کند و نظری را ترجیح دهد؛ برخلاف مقطع سطح که هدف از تحصیل در آن کسب تبحر در استخراج مطالب علما از عباراتشان است. بعد از پشت سر گذاشتن این مرحله و توانمندی در فهم مطالب عبارت، نوبت آن است که در مسائل نظر داده شود. نظر دادن هم مراتبی دارد: قطعی، اطمینانی، ظنی و احتمالی. کسی که در درس خارج شرکت می‌کند، باید حداقل انتخاب احتمالی داشته باشد و به مرور که قدرت علمی اش بیشتر می‌شود، این احتمال او به مظنه و سپس به اطمینان و نهایتاً در صورت امکان به یقین برسد. اما حتماً درصدد باشد که خودش در هر مسئله‌ای بله یا خیری داشته باشد. در مباحث آتی بحث اتخاذ نظر بیشتر توضیح داده خواهد شد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 4️⃣1️⃣انتخاب موضوع و درس مجتهدپرور یکی از مواردی که طلاب باید دقت کافی نسبت به آن داشته باشند، موضوع و بحثی است که می‌خواهند شرکت کنند. بزرگان توصیه کرده‌اند در موضوعاتی شرکت کنید که مجتهدپرور باشد؛ یعنی بعد از مدتی حضور در آنها انسان به خودکفایی برسد و قوای علمی و استنباطی و تفریح فرع بر اصل، که همان معنای اجتهاد است در او شکوفا شود. 🔶نکته اول: ملاک درس‌های مجتهدپرور از جهت موضوع 1️⃣ملاک اول: پختگی و بار علمی مناسب داشتن در بحث دروس حوزوی باید بین درس‌های کلاسیک و شاگردپرور و مباحث غیر کلاسیک و جدید فرق گذاشت. ملاک این دو نوع درس تفاوت دارد. درسی که انسان می‌خواهد شرکت کند، باید موضوع دارای بار علمی مناسب باشد و زیاد بحث شده باشد. پس از مدتی حضور در چنین مباحثی، برای طلبه خودکفایی حاصل می‌شود و قوای علمی و استنباطی و نیز قدرت تفریح فرع بر اصل که همان معنای جتهاد است، در او شکوفا می‌شود. در مقابل بعضی از مباحث هنوز پختگی کامل را پیدا نکرده و بکر است؛ و زیرا چندان به آن پرداخته نشده است و می‌طلبد مدت‌ها تحقیق و نقد و بررسی شود تا وزن علمی پیدا کند. جای تحقیق و پژوهش درباره این موضوعات درس‌های خارج عمومی نیست؛ بلکه باید ابتدا در کمیته‌ها و لجنه‌های علمی، پژوهشکده‌ها و مباحثه های مختلف مطرح شود تا به مرور بار علمی پیدا کند. پس از طی این مراحل است که می‌تواند به عنوان ماده درسی به درس‌های خارج بزرگان راه یابد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 4️⃣1️⃣انتخاب موضوع و درس مجتهدپرور یکی از مواردی که طلاب باید دقت کافی نسبت به آن داشته باشند، موضوع و بحثی است که می‌خواهند شرکت کنند. بزرگان توصیه کرده‌اند در موضوعاتی شرکت کنید که مجتهدپرور باشد؛ یعنی بعد از مدتی حضور در آنها انسان به خودکفایی برسد و قوای علمی و استنباطی و تفریح فرع بر اصل، که همان معنای اجتهاد است در او شکوفا شود. 🔶نکته اول: ملاک درس‌های مجتهدپرور از جهت موضوع 1️⃣ملاک اول: پختگی و بار علمی مناسب داشتن ادامه مطالب 👇👇👇 بعضی اشکال می‌گیرند که چرا مباحث جدید در دروس خارج مطرح نمی‌شود. سرّ آن همین است که این مباحث هنوز قدرت شاگرد پروری ندارند؛ نه اینکه علمای بزرگ ما جوابگوی این مسائل نیستند. آیا کسی می‌تواند امام امّت «ره» را متهم کند به اینکه به مصالح مسلمین توجه نداشت و مجاهد فی سبیل الله نبود؟ ایشان با اینکه در این امور سرآمد بود، در بحبوحه انقلاب دماء ثلاثه را تدریس می‌کرد. در همان زمان که ایران را رهبری می‌فرمود و اطلاعیه می‌داد و مردم را ترغیب می‌کرد، در نجف بیع و خیارات تدریس می‌فرمود. ایشان از (کتاب الصلاة) نه همه آن، بلکه موضوع (خلل صلاة) را انتخاب کرد؛ چون وزن علمی زیاد و نیز جنبه شاگرد پروری دارد. آیت الله مومن «ره» نقل می‌کرد در آن اوایل که امام در قم ساکن بود، می ‌فرمود که اگر می‌خواهید در درس خارج شرکت کنید، یا بحث بیع را انتخاب کنید یا بحث طهارت را؛ زیرا این در دو کتاب إعمال قاعده و مباحث عمیق به قدری متوفّر است که پس از درس گرفتن آنها، خود به خود قوه اجتهاد توان تفریح بر اصل در شما زنده و شکوفا می‌شود. شهید صدر هم که متفکر عمیق و بزرگ در عصر ماست، کتاب طهارت را درس می‌داد؛ زیرا تشخیص داده بود که این مبحث شاگرد را می‌پروراند. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 4️⃣1️⃣انتخاب موضوع و درس مجتهدپرور یکی از مواردی که طلاب باید دقت کافی نسبت به آن داشته باشند، موضوع و بحثی است که می‌خواهند شرکت کنند. بزرگان توصیه کرده‌اند در موضوعاتی شرکت کنید که مجتهدپرور باشد؛ یعنی بعد از مدتی حضور در آنها انسان به خودکفایی برسد و قوای علمی و استنباطی و تفریح فرع بر اصل، که همان معنای اجتهاد است در او شکوفا شود. 🔶نکته اول: ملاک درس‌های مجتهدپرور از جهت موضوع 1️⃣ملاک اول: پختگی و بار علمی مناسب داشتن ادامه مطالب 👇👇👇 🔷برخی ابواب فقهی شاگردپرور ابواب و مباحث مفید و شاگردپرور در فقه که طلاب باید شرکت کنند، عبارتند از: 1.کتاب طهارت، مثل دماء ثلاثه؛ 2.کتاب صلاة، مثل خلل صلاة؛ 3.کتاب بیع و خیارات. چنانکه اشاره شد، بزرگان حوزه حتی آنان که درگیر مسائل روز بودند، مثل مرحوم امام «ره»، آیت الله مومن و شهید صدر بر تدریس و تحصیلی این مباحث به دلیل شاگردپروری آنها تأکید داشتند. مطرح شدن مسائل مستحدثه در حوزه به شکل‌های مختلف تا اینجا گفته شد که درس‌های خارج باید راجع به مسائل تکراری که زیاد بررسی و پخته شده‌اند باشد. اکنون این اشکال مطرح می‌شود که اگر در درس‌های خارج فقط به مسائل تکراری بپردازیم، مسائل جدید بی پاسخ می‌ماند. در ردّ این اشکال می‌گوییم که مسائل مستحدثه در حوزه به شکل‌های مختلفی ارائه می‌شود که در ادامه می‌آید. 1️⃣مجلات علمی مجلات متعددی در حوزه مسائل مستحدثه را طرح و بررسی می‌کنند، از جمله مجله فقه اهل بیت «علیهم السلام» 2️⃣تألیف کتب فقهی و و اصولی متناسب با موضوعات مستحدثه در دفتر فقه معاصر. چند سالی است که حوزه علمیه دفتر فقه معاصر را تأسیس کرده است. این دفتر بر مباحث جدید اصولی و فقهی تمرکز دارد. در عرصه علم اصول ابحاثی را پیگیری می‌کند که کمتر مطرح شده است و نقش مهمی در حل مسائل نوپیدا دارد. در زمینه فقه نیز مسائل فقهی معاصر را بررسی می‌کند که جای آنها در کتاب‌های درسی مقطع سطح حوزه خالی است و نیز به علت اینکه منبع وثیق و تحقیق شده ندارند، مکن است در درس‌های خارج هم کمتر مطرح شده باشند. در این دفتر فضلای بزرگ و معتمدی از حوزه مثل آیت الله شهیدی، آیت الله قائنی، آیت الله مدرسی، آیت الله شفائی و آیت الله عندلیب حضور دارند که من هم در خدمت آنها هستم. الفالق فی الاصول، اولین محصول منتشر شده آن دفتر است که می‌تواند محور درسی واقع شود. در ادامه آن، دومین اثر، الرائد فی الاصول نام دارد که در دسترس طلاب قرار گرفته است. در این دو کتاب مباحثی همچون سیره عقلایی، سیره متشرعه، قاعده «لو کان لبان»، قاعده عرف، تمسک به اطلاقات و عمومات در مسائل مستحدثه و ... طرح شده است که می‌توانند کلیدهای کارگشای حل مسائل مستحدثه باشند. در عرصه فقه نیز موضوعاتی نظیر شخصیت حقوقی، پول و بانک در دست تحقیق و بررسی است بسیاری آنها به نتیجه رسیده است. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 4️⃣1️⃣انتخاب موضوع و درس مجتهدپرور یکی از مواردی که طلاب باید دقت کافی نسبت به آن داشته باشند، موضوع و بحثی است که می‌خواهند شرکت کنند. بزرگان توصیه کرده‌اند در موضوعاتی شرکت کنید که مجتهدپرور باشد؛ یعنی بعد از مدتی حضور در آنها انسان به خودکفایی برسد و قوای علمی و استنباطی و تفریح فرع بر اصل، که همان معنای اجتهاد است در او شکوفا شود. 🔶نکته اول: ملاک درس‌های مجتهدپرور از جهت موضوع 1️⃣ملاک اول: پختگی و بار علمی مناسب داشتن ادامه مطالب 👇👇👇 2️⃣ملاک دوم: داشتن روایات متعارض فراوان و أعمال قواعد بیان شد طلاب باید در دروسی شرکت کنند که موضوع آن مجتهدپرور باشد و اولین ملاک آن، پختگی و بار علمی مناسب داشتن است. دومین ملاک آن است که موضوع درس روایات متعارض فراوان داشته و قواعد زیادی در آن إعمال شده باشد. 🔶طهارت و بیع؛ دو باب فقهی شاگردپرور در مقطع خارج از مباحث فقهی دو مبحث است که نقش کلیدی برای سایر ابواب دارد. یکی از آن دو، کتاب طهارت است که در اثر فراوانی روایات متعارض و إعمال قواعد، کلید ابواب عبادات حساب می‌شود. یعنی اگر کسی در کتاب طهارت مقداری غور و بحث و فحص کند، این توانی در او _ان شاالله_ ایجاد می‌شود و برای ورود به سایر ابواب عبادت نیز توان علمی لازم را خواهد داشت. دومین مبحث اثر گذار، کتاب بیع و خیارات است که کلید ابواب معاملات است. هر دوی این کتاب‌ها مفصل هستند و سالیان متمادی زمان می‌طلبد تا مباحث طهارت و بیع درس گرفته شود. چنانکه گذشت، از مرحوم امام «قدّس سرّه» نقل شده است: «اگر می‌خواهید در درس خارج شرکت کنید یا مبحث طهارت را انتخاب کنید یا مبحث بیع را، چرا که این دو باب در شکوفایی استعداد اجتهادی تاثیر فراوانی دارند». 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat

💠آیین علم آموزی 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅فصل دوم: عوامل مؤثر و سنّت های خوب حوزه در باب تعلیم 4️⃣1️⃣انتخاب موضوع و درس مجتهدپرور یکی از مواردی که طلاب باید دقت کافی نسبت به آن داشته باشند، موضوع و بحثی است که می‌خواهند شرکت کنند. بزرگان توصیه کرده‌اند در موضوعاتی شرکت کنید که مجتهدپرور باشد؛ یعنی بعد از مدتی حضور در آنها انسان به خودکفایی برسد و قوای علمی و استنباطی و تفریح فرع بر اصل، که همان معنای اجتهاد است در او شکوفا شود. 🔶نکته اول: ملاک درس‌های مجتهدپرور از جهت موضوع 1️⃣ملاک اول: پختگی و بار علمی مناسب داشتن 2️⃣ملاک دوم: داشتن روایات متعارض فراوان و أعمال قواعد بیان شد طلاب باید در دروسی شرکت کنند که موضوع آن مجتهدپرور باشد و اولین ملاک آن، پختگی و بار علمی مناسب داشتن است. دومین ملاک آن است که موضوع درس روایات متعارض فراوان داشته و قواعد زیادی در آن إعمال شده باشد. 🔶طهارت و بیع؛ دو باب فقهی شاگردپرور در مقطع خارج ادامه مطالب 👇👇👇 🔷شيوه تدريس دوباب طهارت وبيع مدرِّس خارج بايد دو باب مذكور را به اين نحو تدريس كند كه ايام هفته راتقسيم كند و بخشى ازهفته. مثلاّ سه روز -را به تدريس كتاب طهارت اختصاص بدهد و مابقى- دوروزازهفته را.به كتاب بيع بيردازد. اين تجربه موفق و نتيجه بخشى بوده است و اساتيد ماهم به اين روش عمل كرده اند؛ مثلاً آيت اللّٰه تبريزى از حدود پانزده سال بيش يا بيشتر كه خارج مكاسب تدريس مى كرد، جهارشنبه ها رابه كتاب القضاء اختصاص داده بود كه بعداً اين كتاب تأليف و چاپ هم شد. پس ازآن، كتاب الحدود، كتاب الديات و كتاب القصاص هم تدريس و تأليف و چاپ شد. آيت اللّٰه وحيد خراسانى «دام ظله» نيز جهار شنبه ها و گاهى بنجشنبه ها را به بحث قضا اختصاص داده اندكه ظاهراً هنوز هم ادامه دارد. 🔰برخی منافع مفید فقهی 🔶باب طهارت پس از ذکر ابواب فقهی شاگردپرور، نوبت به ذکر چند منبع مفید برای کتاب طهارت مى رسد. مستمسك العروة الوثقى مرحوم آيت اللّٰه حكيم، التنقيح فى شرح العروة الوثقى مرحوم آيت اللّٰه خويى و مبانى تنقيح العروة مرحوم آيت اللّٰه شيخ جواد تبريزى كتب مهمى دراين باب هستند؛ زيرا اكثر مطالب و نيز مطالب مهم را آورده اند. البته اگربه جواهر و مصباح الفقيه مرحوم آقارضا همدانى و طهارت مرحوم امام «ره» هم مراجعه شود، مفيد خواهد بود. درمباحثى از طهارت هم قبل از جواهر ومصباح الفقيه و... ابتدا به كتاب حدائق الناظرة فى احكام العترة الطاهرة مرحوم بحرانى مراجعه شود؛ زيرا اين كتاب روايات و نصوص را استيعاب مي كند، خوش بيان است و فهميدن مطالب آن تعقيد ندارد؛ برخلاف جواهر و ديگر كتب كه كمى معقَّد هستند. پس از مطالعه حدائق، جواهر و مصباح الفقيه و سپس، مستمسك مرحوم حكيم و بعد، تقارير درس مرحوم خويي بررسى شود. نبايد ازابتدا مطالعه راشلوغ و پرمنبع گرفت؛ جون هم مانع فكركردن مى شود وهم تشويش مي آورد. بعد ازگذشت مدتى، به تقارير ديگر مراجعه شود؛ مانند مباحث مرحوم امام «ره» كه از فقهاي دقيق است. مراجعه به مطالب دقيق انسان را از سطحي نگري بيرون مي آورد. 📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1399-1386) #آثار #آیین_علم_آموزی #فصل_دوم_عوامل_مؤثر_و_سنّت_های_خوب_حوزه_در_باب_تعلیم #تفکّر_و_تدبّر_در_مطالب_و_خارج_شدن_از_حالت_تقلید_و_قبول_بدون_دلیل #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat